Archiwa Weller 5 - Cichociemni elita dywersji

Operacja Weller 5

Operacja zrzutowa – Weller 5

mjr / ppłk dypl.
Jan Jaźwiński

W nocy z poniedziałku na wtorek 3/4 kwietnia 1944, w sezonie operacyjnym „Riposta”, w operacji lotniczej „Weller 5” do okupowanej Polski skoczyło czterech Cichociemnych – żołnierzy Armii Krajowej w służbie specjalnej. Tej nocy przeprowadzono także operację zrzutu Retingera „Salamander”.

Od początku, tj. od końca sierpnia 1940 do 30 sierpnia 1944 zrzuty organizował oficer wywiadu mjr / ppłk. dypl. Jan Jaźwiński, najpierw jako szef Samodzielnego Referatu „S”, od 4 maja 1942 do stycznia 1944 jako szef Wydziału Specjalnego (S) w Oddziale VI (Specjalnym) Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie, od stycznia do 30 sierpnia 1944 jako komendant Głównej Bazy Przerzutowej „Jutrzenka” w Latiano nieopodal Brindisi (Włochy)

Operacje zrzutowe planowano w ścisłej współpracy z Komendą Główną Armii Krajowej (która organizowała odbiór zrzutów w okupowanej Polsce) oraz brytyjską organizacją rządową Special Operations Executive (SOE, Kierownictwo Operacji Specjalnych) – która użyczała Polakom samolotów (głównie „polskich”, tj. brytyjskich przydzielonych Polakom oraz brytyjskich).

Oddział VI (Specjalny) zajmował się organizacją zrzutów, ich przyjmowanie odbywało się wg. ustalonego „Planu czuwania”. Zrzuty skoczków oraz zaopatrzenia przyjmowało ok. 642 placówek odbiorczych (część z nich to te same placówki o innych kryptonimach). Przed rozpoczęciem sezonu operacyjnego Wydział S (Specjalny) w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza przekazywał do zajmującej się zrzutami w Komendzie Głównej Armii Krajowej komórki „Syrena” dane o aktualnych zasięgach samolotów. W oparciu o te dane sporządzano dwutygodniowy „Plan czuwania” placówek odbiorczych (zrzutowisk) na terenie Kraju. W każdym rejonie czuwały kolejno po cztery serie placówek przez cztery dni. Wydział S informował „Syrenę” o planowanych operacjach lotniczych, liczbie skoczków oraz zaopatrzenia (zasobniki, paczki oraz niekiedy tzw. bagażniki, czyli zaopatrzenie zabierane bezpośrednio przez skoczków, w specjalnych doczepianych do nich workach).

Zrzuty organizowano w czterech tzw. sezonach operacyjnych: próbnym (od 15 lutego 1941 do 30 kwietnia 1942), „Intonacja” (od 1 sierpnia 1942 do 30 kwietnia 1943), „Riposta” (od 1 sierpnia 1943 do 31 lipca 1944) oraz „Odwet” (od 1 sierpnia do 31 grudnia 1944).

Zobacz najnowszą wersję bazy danych nt. zrzutów:
BAZA ZRZUTÓW DLA ARMII KRAJOWEJ

zobacz – WYKAZ SKOKÓW CICHOCIEMNYCH

1941 – 3 operacje / 8 CC: luty – 1 (2 CC), listopad – 1 (2 CC), grudzień – 1 (4 CC) | 1942 – 15 operacji / 72 CC: styczeń – 1 (5 CC), marzec – 4 (21 CC), kwiecień – 1 (6 CC), wrzesień – 4 (21 CC), październik – 5 (19 CC) | 1943 – 31 operacji / 99 CC: styczeń – 3 (10 CC), luty – 8 (30 CC), marzec – 9 (29 CC), wrzesień – 10 (28 CC), październik – 1 (2 CC) | 1944 – 33 operacje / 138 CC: kwiecień – 16 (55 CC), maj – 8 (41 CC), lipiec – 2 (10 CC), wrzesień – 1 (6 CC), październik – 2 (12 CC), listopad – 2 (7 CC), grudzień – 2 (7 CC) | (uwaga: po odejściu mjr / ppłk dypl. Jana Jaźwińskiego przeprowadzono tylko 7 operacji)

sezon „Riposta”, operacja: „Weller 5”

Do okupowanej Polski skoczyli Cichociemni – żołnierze Armii Krajowej w służbie specjalnej:

Sawicki-Zygmunt-KOL_023_0245-190x250 Operacja Weller 5

kpt. Zygmunt Sawicki

kpt. cc Zygmunt Sawicki ps. „Dżyn”, „Krzemień”, „Samulik”, vel Jan Szymańczyk, Zwykły Znak Spadochronowy nr 2542, ur. 10 marca 1910 w Żukowie (pow. siedlecki), zm. 14 lutego 1995 – kapitan pilot, oficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Armii Krajowej, zastępca kierownika referatu łączności lotniczej Wydziału Lotnictwa Oddziału III Komendy Głównej AK, uczestnik Powstania Warszawskiego, cichociemny

Znajomość języków: angielski, francuski; szkolenia (kursy): m.in. dywersyjno – strzelecki (STS 25, Garramour), nawigacyjny (Prestwick), podstaw wywiadu (STS 31, Bealieu), sztabów lotniczych (Londyn), spadochronowy (1 SBS Largo House, STS 51 Ringway), odprawowy (STS 43, Audley End), i in. W dniu wybuchu wojny miał 29 lat; w dacie skoku do Polski 34 lata. Syn rolnika

Biezunski-Jan-KOL_023_0016-181x250 Operacja Weller 5

ppor. Jan Bieżuński

ppor. cc Jan Bieżuński ps. „Orzyc”, „Minus”, vel Julian Brzeziński, Zwykły Znak Spadochronowy nr 2543, ur. 17 czerwca 1905 w Ulatowie-Pogorzeli (powiat przasnyski), zm. 18 marca 1968 w Kiertynach Wielkich (gmina Bartoszyce) – nauczyciel, podporucznik lotnictwa czasu wojny, podoficer Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, oficer Armii Krajowej, Wydziału Lotnictwa Oddziału III Komendy Głównej AK, uczestnik kampanii wrześniowej, łącznościowiec, cichociemny

Znajomość języków: brak danych; szkolenia (kursy): m.in. łączności, w tym na sprzęcie niemieckim (Ośrodek Wyszkoleniowy Sekcji Dyspozycyjnej Oddziału Specjalnego Sztabu Naczelnego Wodza, Stanmore), spadochronowy (STS 51, Ringway), odprawowy (STS 43, Audley End), i in. W dniu wybuchu wojny miał 34 lata; w dacie skoku do Polski 38 lat

por. Marian Pokładecki

ppor. / por. cc Witold Marian Pokładecki ps. „Zoll”, „Witold”, „Cybina”, „Ziemski”, vel Zbigniew Radecki, Zwykły Znak Spadochronowy nr 2549, ur. 1 lipca 1910 w Poznaniu, zm. 24 sierpnia 1993 w Poznaniu – porucznik lotnictwa, podharcmistrz, podoficer Wojska Polskiego, oficer Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Armii Krajowej, instruktor Oddziału III (operacyjnego) Okręgu Kielce AK, instruktor łączności, oficer Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj, żołnierz wyklęty, więziony i torturowany przez UB (Łódź, 1945), cichociemny

Znajomość języków obcych: b.d.; szkolenia (kursy): m.in. specjalistów radio (podsłuch, goniometria i in.), radiowywiadu (Stanmore), spadochronowy (1 SBS, Largo House, STS 51, Ringway), walki konspiracyjnej, odprawowy (STS 43, Audley End) i in. W dniu wybuchu wojny miał 29 lat; w dacie skoku do Polski 33 lata. Pochodził z rodziny tapicera

Biedrzycki-Stanislaw-KOL_023_0013-183x250 Operacja Weller 5

st. sierż. Stanisław Biedrzycki

sierż. / st. sierż. cc Stanisław Biedrzycki ps. „Opera”, „Karol”, „Wrona”, „Radość”, vel Karol Wrzesiński, Zwykły Znak Spadochronowy nr 2546, ur. 18 września 1915 w Gzdowie (powiat skierniewicki, obecnie żyrardowski), poległ w Powstaniu Warszawskim 17 września 1944 w Warszawie – podoficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Armii Krajowej, radiotelegrafista Wydziału Lotnictwa Oddziału III Komendy Głównej AK, uczestnik kampanii wrześniowej, Powstania Warszawskiego, łącznościowiec, cichociemny

Znajomość języków: brak danych; szkolenia (kursy): m.in. radiotelegrafistów (Stanmore), łączności – praktyki (STS 20, Pollards Park House, Chalfont St Giles( spadochronowy (1 SBS, Largo House, STS 51, Ringway), walki konspiracyjnej, odprawowy (STS 43, Audley End), i in. W dniu wybuchu wojny miał 23 lata; w dacie skoku do Polski 28 lat

lotnisko w Brindisi (Włochy)

Samolot Halifax JP-207 „E” (1586 Eskadra PAF, załoga: pilot – F/S Henryk Bober, pilot – F/S Stanisław Kozłowski / nawigator – F/O Antoni Freyer / radiotelegrafista – Sgt. Alfred Pawlitta / mechanik pokładowy – Sgt. Jan Prymus / strzelec – Sgt. Jan Wernikowski / despatcher – Sgt. Stanisław Gojdź) wystartował o godz. 19.28 z lotniska Campo Casale. Dowódca operacji: F/O Antoni Freyer, ekipa skoczków nr: XXXIV.

Zrzut na placówkę odbiorczą „Pierzyna” 137 (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), w okolicach miejscowości Malcanów, 10 km od Mińska Mazowieckiego. Skoczkowie przerzucili 498 tys. dolarów w banknotach na potrzeby AK. Zrzucono również 9 zasobników i 6 paczek, zawierających broń oraz sprzęt. Był to drugi lot tej ekipy, w poprzednim (24/25 lutego) nie można było wykonać zadania. Samolot pomyślnie powrócił na macierzyste lotnisko o godz. 4.56, po 8 godzinach 28 minutach lotu.

W „Dzienniku czynności” mjr dypl. Jan Jaźwiński oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, komendant Głównej Bazy Przerzutowej „Jutrzenka” w Latiano nieopodal Brindisi, organizator lotniczych przerzutów do Polski odnotował:

„Dn. 3/4.IV.44 miała miejsce pierwsza udana operacja do Kraju. Przebieg: – L.dz. 529(66). Depesza – szyfr. Dn. 4.IV.1944. Lawina KKP/S [depesza szyfrowana do dowódcy AK gen. Tadeusza Komorowskiego]. Wczoraj, zefir szesnaście. Wykonane na pewno dwanaście: po jednym na 2568 [placówkę odbiorczą] – ZEGAR, PIERZYNA, BALIA, TARNINA, GUZIK, MUSZKA, RYBITWA, BYK i WANNA. Dwa na bast. [bastion – placówka odbiorcza zdolna do przyjęcia zrzutu z kilku samolotów] BARAN i jeden na bast. KUFEL. Wynik 7401 [zrzutu] na 2568 KOC i drugiego 2103 na bast. KUFEL podam osobno. Wróciły z 7401 dwa – skierowany na ZAMEK albo JASKÓŁKA i na MORWA albo TULIPAN.

Te cztery 2568 [placówka odbiorcza] nie dały ani 1944 [sygnał świetlny placówki odbiorczej] ani 1482 [sygnał świetlny nr 1]. Pierwszy dobry z duetem polskim [udany zrzut samolotu z polską załogą]. Drugi 2103 na WANNA nie wystartował. Basty [bastiony] BYK i BARAN – dałem bilę [depeszę operacyjną] o skierowaniu jeden i dwa 2103. Na ZEGAR dwa kmiecie [kurierzy]. Na PIERZYNA i KOC po czterech 7219 [skoczków] dla Was. Wykaz pieniędzy i poczty w cz. II [w części drugiej depeszy] i paczek w cz. III. Uwaga: w rej. ZAMEK, JASKÓŁKA i na trasie duży ruch samolot. niem. – może to zdezorient. 2568. W rej. MORWA i TULIPAN dużo ognisk. 1944 na PIERZYNA nie dobrze ustawiony – nie widać skąd wiatr. 2568 ŚCIGACZ nie dał 1944 i 2103 wykonany na RYBITWA. Na BYK i BARAN duet 4429 [samolot z załogą brytyjską] – z pułapu ponad 400 m. Pilnie dajcie sytuację w rej. Leon 864. Brak łączności bezpośredniej. Wzmocnić 2933 i dokładna sygnalizacja. D.c. w cz. II” (s. 283 /287)

Zobacz: Oddział VI (Specjalny) – Zawartość zasobników i paczek

Stanisław Chojnowski – Operacje lotnicze – zrzuty cichociemnych
w Obwodzie „Mewa-Kamień” podczas drugiej wojny światowej
w: Rocznik Mińsko-Mazowiecki 2012, nr 20 s. 59-75

Trasy lotów ze zrzutami Cichociemnych oraz materiałowymi:

Początkowo Cichociemnych przerzucano z brytyjskich lotnisk RAF: Foulsham (2), Linton-on-Ouse (2), Leakenheath (9), Newmarket (2), Stradishall (6). Kilku Cichociemnych prawdopodobnie przerzucono z lotniska RAF Grottaglie. Od 27 marca 1942 do 21 września 1943 samoloty startowały z lotniska RAF Tempsford – w 43 operacjach lotniczych SOE przerzuciły do okupowanej Polski 158 Cichociemnych oraz w kilkudziesięciu operacjach lotniczych zaopatrzenie dla Armii Krajowej (zrzuty materiałowe). Od 22 grudnia 1943 do końca 1944 samoloty startowały z lotniska Campo Casale k. Brindisi – w operacjach SOE przerzuciły do okupowanej Polski 133 Cichociemnych oraz w kilkudziesięciu operacjach lotniczych zaopatrzenie dla Armii Krajowej (zrzuty materiałowe).

Niestety, w tych operacjach byliśmy uzależnieni od brytyjskiego SOE, które użyczało nam samolotów oraz stale ograniczało loty ze zrzutami do Polski. Brytyjską politykę można zasadnie zdefiniować jako „kroplówka zrzutowa” dla Armii Krajowej… Należy zauważyć, że Brytyjczycy nie dotrzymywali własnych ustaleń z Oddziałem VI (Specjalnym) ws. lotów ze zrzutami do Polski. W sezonie operacyjnym 1941/42 zaplanowano 30 lotów do Polski, wykonano tylko 11. W sezonie 1942/43 zaplanowano 100, wykonano zaledwie 46. W sezonie 1943/44 zaplanowano 300, wykonano tylko 172. Ogółem na 430 zaplanowanych (uzgodnionych z SOE) lotów do Polski wykonano tylko 229, czyli trochę ponad połowę. Zasadne jest zatem założenie, że wielkość zrzutów do Polski mogłaby być dwukrotnie większa, gdyby Brytyjczycy dotrzymywali słowa…

Ponadto polskie załogi zdecydowaną większość lotów w operacjach specjalnych wykonywały do innych krajów. W 1944 roku na 1282 wykonane loty Polacy polecieli tylko w 339 lotach do Polski…

cc-bagaznik2_ozn-145x250 Operacja Weller 5

„Bagażnik” skoczka

Według moich obliczeń cała pomoc zaopatrzeniowa SOE dla Armii Krajowej zmieściłaby się w jednym pociągu towarowym. Byliśmy zależni od użyczanych nam samolotów SOE. Brytyjczycy nie dotrzymywali swoich ustaleń z Oddziałem VI (Specjalnym), stale ograniczali loty do Polski, realizowali paskudną politykę „kroplówki zrzutowej” dla Armii Krajowej.

Do Polski zrzucono ledwo 670 ton zaopatrzenia (4802 zasobniki, 2971 paczek, 58 bagażników), z czego odebrano 443 tony. W tym samym czasie SOE zdecydowało o zrzuceniu do Jugosławii ponad sto dziesięć razy więcej, tj. 76117 ton zaopatrzenia, do Francji 10485 ton, a do Grecji 5796 ton…

Całe wsparcie finansowe Brytyjczyków dla Polski stanowiło zaledwie ok. 2/3 wydatków Wielkiej Brytanii na wojnę, poniesionych (statystycznie) JEDNEGO dnia. Po wojnie wystawili Polsce „fakturę”, m.in. zabierając część polskiego złota. Przerzucono do Polski 316 Cichociemnych, choć przeszkoliliśmy do zadań specjalnych 533 spadochroniarzy. Tak bardzo Brytyjczycy wspierali Polaków oraz pomagali Polsce…

Operacje przerzutowe do Kraju – sprawozdania (wszystkie sezony operacyjne)
w: Sprawozdanie z działalności Wydziału „S” Oddz. Specj. N.W. 1942-1944
Centralne Archiwum Wojskowe sygn. CAW II.52.353

Zobacz także:

Informacje nt. personelu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii – Lista Krzystka

Źródła:

Informacje własne (archiwum portalu)
Kajetan Bieniecki – Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
Jan Jaźwiński – Dziennik czynności, SPP sygn. SK 16.9, Centralne Archiwum Wojskowe sygn. CAW – 1769/89
Jan Jaźwiński – Dramat dowódcy. Pamiętnik oficera sztabu oddziału wywiadowczego i specjalnego (przygotowanie do druku: Piotr Hodyra i Kajetan Bieniecki), tom I i II, Polski Instytut Naukowy w Kanadzie, Montreal 2012, ISBN 978-0-9868851-3-6
Zespół akt Oddziału VI Sztabu Głównego Naczelnego Wodza z lat 1940-1949 – Centralne Archiwum Wojskowe, sygn. II.52
Andrzej Paweł Przemyski – Z pomocą żołnierzom Podziemia, WKiŁ Warszawa 1991, ISBN 83-206-0833-3

Zrzuty – ekipy skoczków

Cichociemni byli żołnierzami Armii Krajowej w służbie specjalnej

Spis treści:

Wstęp
Wykaz ekip Cichociemnych

Zobacz najnowszą wersję bazy danych nt. zrzutów:
BAZA ZRZUTÓW DLA ARMII KRAJOWEJ

cc-skoczek-176x300 Zrzuty - ekipy skoczków

kombinezon Cichociemnych

Ogółem zrzucono do Polski 64 ekipy skoczków. Ekipę stanowił zespół osób (Cichociemnych, także kurierów) zestawiony do przerzutu jednym samolotem. Ekipy nie miały nazw (za wyjątkiem jednej), oznaczano je kolejnymi numerami rzymskimi. Ostatnią ekipę (misja brytyjska) jednak wyjątkowo oznaczono nie numerem, ale nazwą: Freston, tożsamą z nazwą operacji lotniczej.

Skaczących spadochroniarzy Cichociemnych nazywano początkowo chomikami (od pseudonimu jednego z inicjatorów łączności z Krajem, Jana Górskiego ps. Chomik), zrzutkami, ptaszkami, skoczkami. Nazwa Cichociemni przyjęła się z czasem. Skaczących kurierów nazywano podobnie jak Cichociemnych, ale najczęściej kociakami (od nazwiska ministra Stanisława Kota).

37-550-1-1-150x150 Zrzuty - ekipy skoczków

skoczek po wylądowaniu
w zbiorach NAC

Numery ekip nie zawsze były przypisane do jednej operacji lotniczej, w której skoczków przerzucano do Kraju. Jedną ekipę składającą się z kilku, nawet kilkunastu skoczków, niejednokrotnie zrzucano do Polski tej samej nocy – ale kilkoma samolotami, w ramach różnych operacji lotniczych.

Składy ekip podajemy w kolejności alfabetycznej (bez kurierów). Jedna z ekip (nie ma w wykazie) składała się tylko z dwóch kurierów.

Wykaz ekip Cichociemnych

numeracja ekip przyjęta przez Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza

Uwaga: tabelę można przeszukiwać oraz sortować, klikając wybraną kolumnę
Tabelę można przeszukiwać, wpisując dowolny ciąg znaków

Autor wykazu – Ryszard M. Zając, wnuk por. cc. Józefa Zająca

Numer arabski	Numer O.VI. SNW	Skład ekipy	Operacja lotnicza	Data zrzutu	Start	Samolot
0	0	Krzymowski Stanisław Zabielski Józef	Adolphus	1941-02-15/16	Newmarket	Whitley Z-6473
1	I	Bidziński Niemir Piwnik Jan	Ruction	1941-11-07/08	Linton-on-Ouse	Halifax L-9612
2	II	Jurecki Marian Kalenkiewicz Maciej Świątkowski Andrzej Paczkowski Alfred	Jacket	1941-12-27/28	Lakenheath	Halifax L-9618 "W"
3	III	Klimowski Tadeusz Krajewski Henryk Marek Jan Piasecki Zbigniew Smela Jan	Shirt	1942-01-06/07	Lakenheat	Halifax L-9618 "W"
4	IV	Jankowski Stanisław Kochański Jan Milewicz Zygmunt Piątkowski Bohdan Pukacki Franciszek Rogowski Jan	Collar	1942-03-03/04	Stradishall	Halifax L-9618 "W"
5	V	Bąkiewicz Zbigniew Łada Lech Niedzielski Rafał Rostek Jan Śmigielski Tadeusz	Boot	1942-03-27/28	Tempsford	Halifax L-9613 "V"
6	VI	Majewicz Stefan Motylewicz Piotr Sokołowski Jerzy Sokołowski Tadeusz	Legging	1942-03-30/31	Tempsford	Halifax L-9613 "V"
7	VII	Gilowski Stanisław Ipohorski Lenkiewicz Wiesław Jokiel Jan Kułakowski Aleksander Spychalski Józef Zalewski Janusz	Belt	1942-03-30/31	Tempsford	Halifax L-9618 "W"
8	VIII	Boryczka Adam Cetys Teodor Kożuchowski Henryk Mich Stefan Romaszkan Roman Zawadzki Alfred	Cravat	1942-04-08/09	Tempsford	Halifax L-9618 "W"
9	IX	Lech Jan Policiewicz Zygmunt Sędziak Stanisław Ściegienny Wincenty	Rheumatism	1942-09-03/04	Tempsford	Halifax W-7774 "T"
10	X	Jabłoński Bolesław Kochański Władysław Rybka Franciszek Winter Stanisław Woźniak Jan	Chickenpox	1942-09-01/02	Tempsford	Halifax W-7775 "R"
11	XI	Eckhardt Mieczysław Fijałka Michał Kontrym Bolesław Kopisto Wacław Łagoda Hieronim Zub Zdanowicz Leonard	Smallpox	1942-09-01/02	Tempsford	Halifax W-7773 "S"
12	XII	Grycz Jan Kozłowski Julian Michalczewski Wincenty Smolski Kazimierz Zaorski Wacław Zarembiński Wiktor	Measles	1942-09-03/04	Tempsford	Halifax W-7773 "S"
13	XIII	Borys Adam Kotorowicz Stanisław Żelkowski Bronisław	Hammer	1942-10-01/02	Tempsford	Halifax W-1229 "A"
14	XIV	Gołębiewski Marian Jagielski Stanisław Jakubowski Ewaryst Klimowicz Władysław Kowalski Jerzy Poznański Jan	Gimlet	1942-10-01/02	Tempsford	Halifax W-7774 "T"
15	XV	Kaszyński Eugeniusz Linowski Artur Szwiec Waldemar Trybus Adam	Chisel	1942-10-01/02	Tempsford	Halifax W-7776 "U"
16	XVI	Jastrzębski Antoni Stocki Tadeusz Szubiński Władysław	Lathe	1942-10-02/03	Tempsford	Halifax W-7773 "S"
17	XVII	Bichniewicz Jerzy Hencel Stanisław Szpakowicz Wiesław	Pliers	1942-10-29/30	Tempsford	Halifax W-7773 "S"
18	XVIII	Bator Ignacy Gaworski Tadeusz Rudkowski Roman	Brace	1943-01-25/26	Tempsford	Halifax DT-727 "K"
18	XVIII	Grun Bronisław Kwarciński Mieczysław Miciek Władysław	Screwdriver	1943-01-25/26	Tempsford	Halifax DT-726 "H"
19	XIX	Adrian Florian Pijanowski Wacław Sołtys Stanisław Tajchman Michał	Gauge	1943-01-26/27	Tempsford	Halifax DT-727 "K"
20	XX	Mostowiec Marian Olszewski Stanisław Ratajski Leszek	Rasp	1943-02-16/17	Tempsford	Halifax DT-726 "H"
20	XX	Busłowicz Michał Januszkiewicz Henryk Odrowąż Szukiewicz Bolesław Pilch Adolf	Saw	1943-02-16/17	Tempsford	Halifax DT-725 "J"
20	XX	Burdziński Tadeusz Dzikielewski Feliks Kazimierczak Stanisław Parada Michał	Vice	1943-02-16/17	Tempsford	Halifax DT-727 "K"
21	XXI	Benedyk Tadeusz Szewczyk Piotr	Floor	1943-02-17/18	Tempsford	Halifax DT-627 "P"
21	XXI	Iglewski Antoni Jaworski Tadeusz Wiśniewski Władysław Żychiewicz Antoni Piotr	Wall	1943-02-17/18	Tempsford	Halifax DT-725 "J"
22	XXII	Człapka Kazimierz Nowak Piotr Pieniak Czesław	Spokeshave	1943-02-19/20	Tempsford	Halifax DT-620 "T"
23	XXIII	Krokay Walery Nuszkiewicz Ryszard Pic Witold Witkowski Ludwik	File	1943-02-20/21	Tempsford	Halifax DT-726 "H"
23	XXIII	Garczyński Marian Jachciński Henryk Rydzewski Lech Rzepka Kazimierz	Rivet	1943-02-20/21	Tempsford	Halifax DT-620 "T"
24	XXIV	Jurkiewicz Longin Koprowski Franciszek Lipiński Wojciech Messing Janusz	Brick	1943-03-13/14	Tempsford	Halifax DT-627 "P"
24	XXIV	Riedl Adam Kolasiński Stanisław Zabierek Lech	Door	1943-03-13/14	Tempsford	Halifax BB-281 "O"
24	XXIV	Hörl Jan Iranek Osmecki Kazimierz Rossiński Czesław Strumpf Witold	Stock	1943-03-13/14	Tempsford	Halifax DT-726 "H"
24	XXIV	Farenholc Oskar Prądzyński Janusz Rostworowski Jan Scheller Czarny Edwin	Tile	1943-03-13/14	Tempsford	Halifax DT-725 "J"
24	XXIV	Chmielowski Antoni Ignaszak Stefan Jasieński Stefan Maksyś Władysław	Window	1943-03-13/14	Tempsford	Halifax HR-666 "E"
25	XXV	Górski Jan Jarosz Janusz Stołyhwo Olgierd	Step	1943-03-14/15	Tempsford	Halifax DT-543 "G"
26	XXVI	Kowalski Jerzy Łoś Ezechiel	Attic	1943-03-16/17	Tempsford	Halifax DT-727 "K"
27	XXVII	Konstanty Ignacy Pluta Wilhelm Wiącek Wiktor	Beam	1943-03-19/20	Tempsford	Halifax BB-340 "D"
28	XXVIII	Chyliński Eugeniusz Twardy Zbigniew	Cellar	1943-03-24/25	Tempsford	Halifax DT-727 "K"
29	XXIX	Polończyk Bolesław Serafiński Fryderyk Zawacka Elżbieta	Neon 4	1943-09-09/10	Tempsford	Halifax JD-171 "P"
30	XXX	Peszke Zdzisław Poliszuk Jarosław Zyga Ryszard	Neon 6	1943-09-14/15	Tempsford	Halifax BB-309 "T"
30	XXX	Fuhrman Kazimierz Wiszniowski Roman Żaak Franciszek	Neon 7	1943-09-14/15	Tempsford	Halifax JD-362 "L"
30	XXX	Kujawiński Stanisław Makarenko Anatol Żakowicz Józef	Neon 8	1943-09-14/15	Tempsford	Halifax JD-158 "W"
30	XXX	Lewko Kazimierz Skowroński Ryszard Siakiewicz Władysław	Neon 9	1943-09-14/15	Tempsford	Halifax JD-269 "Q"
30	XXX	Chmieloch Ryszard Nowacki Józef Ostrowiński Henryk	Neon 10	1943-09-14/15	Tempsford	Halifax JD-319 "A"
31	XXXI	Dekutowski Hieronim Rachwał Bronisław	Neon 1	1943-09-16/17	Tempsford	Halifax BB-378 "D"
31	XXXI	Gołuński Norbert Wiszniewski Otton Żórawski Bogusław	Neon 2	1943-09-16/17	Tempsford	Halifax JN-911 "Z"
31	XXXI	Kryszczukajtis Mirosław Wiechuła Bernard	Neon 3	1943-09-16/17	Tempsford	Halifax BB-309 "T"
32	XXXII	Seeman Tadeusz Skowroński Stanisław Zapotoczny Stanisław	Neon 5	1943-09-21/22	Tempsford	Halifax LW-276 "E"
33	XXXIII	Klocek Niewęgłowski Włodzimierz Wilczewski Michał	Oxygen 8	1943-10-18/19	Foulsham	Halifax JD-362 "L"
34	XXXIV	Biedrzycki Stanisław Bieżuński Jan Pokładecki Marian Sawicki Zygmunt	Weller 5	1944-04-03/04	Brindisi	Halifax JP-207 "E"
35	XXXV	Kiwer Edward Jackiewicz Bolesław Raczkowski Stanisław Wiechuła Ludwik	Weller 4	1944-04-08/09	Brindisi	Halifax LW-284 "T"
36	XXXVI	Hauptman Władysław Niepla Kazimierz Sztrom Jerzy Zachmost Henryk	Weller 6	1944-04-08/09	Brindisi	Halifax JP-207 "E"
37	XXXVII	Kamieński Jan Kobyliński Tadeusz Starzyński Tadeusz	Weller 7	1944-04-08/09	Brindisi	Liberator BZ0965 "S"
38	XXXVIII	Kowalik Edward Gromnicki Zygmunt Łakomy Albin Majorkiewicz Felicjan	Weller 1	1944-04-9/10	Brindisi	Halifax JP-180 "V"
39	XXXIX	Bałuk Stefan Łastowski Benon Runge Tadeusz	Weller 2	1944-04-09/10	Brindisi	Liberator BZ-965 "S"
40	XL	Bazała Leon Gałacki Adolf Piekarski Aleksander Piotrowski Edward	Weller 3	1944-04-12/13	Brindisi	Halifax JP-180 "V"
41	XLI	Benrad Adam Mrazek Zbigniew Żelechowski Tadeusz	Weller 14	1944-04-12/13	Brindisi	Halifax JW-272 "D"
42	XLII	Kamiński Bronisław Lech Włodzimierz Niemczycki Jerzy Wątróbski Józef	Weller 11	1944-04-14/15	Brindisi	Halifax JP-180 "V"
43	XLIII	Łopianowski Narcyz Kostuch Tomasz	Wildhorn I (MOST 1)	1944-04-15/16	Brindisi	Dakota FD-919 "I"
44	XLIV	Czaykowski Andrzej Skwierczyński Leopold Szydłowski Adam	Weller 10	1944-04-16/17	Brindisi	Halifax JP-222 "E"
45	XLV	Heczko Kalinowski Gustaw Kuczyński Marian Tarnawski Aleksander	Weller 12	1944-04-16/17	Brindisi	Halifax JP-181 "C"
46	XLVI	Buyno Jerzy Harasymowicz Stanisław Psykała Mieczysław Szymański Jerzy	Weller 15	1944-04-16/17	Brindisi	Halifax JP-236 "A"
47	XLVII	Biały Jan Iszkowski Jerzy Lewkowicz Bronisław Marynowski Edmund	Weller 21	1944-04-27/28	Brindisi	Liberator EV-978 "R"
48	XLVIII	Cieplik Franciszek Osuchowski Kazimierz Skrochowski Jan Szternal Kazimierz	Weller 16	1944-04-30/05-01	Brindisi	Liberator BZ-965 'S"
49	XLIX	Jaworski Tadeusz Stanisław Luszowicz Zdzisław Nosek Antoni Nowodworski Cezary Szczepański Mieczysław Trojanowski Czesław	Weller 17	1944-05-04/05	Brindisi	Halifax JP-177 "P"
50	L	Bogusławski Prus Andrzej Dąbrowski Adam Krasiński Adam Walter Jan Whitehead Alfred Zając Józef	Weller 26	1944-05-04/05	Brindisi	Liberator BZ-965 'S"
51	LI	Bernaczyk - Słoński Kazimierz Bienias Jan Kwiatkowski Bohdan Straszyński Zdzisław Ulm Zygmunt	Weller 27	1944-05-10/11	Grottaglie ?	Liberator EV-978 "R"
52	LII	Dziadosz Rudolf Fortuna Ludwik Lewandowski Aleksander Serafin Jan Winiarski Zdzisław	Weller 18	1944-05-19/20	Brindisi	Liberator BZ-965 'S"
53	LIII	Golarz Teleszyński Marian Grodzicki Krzysztof Marecki Władysław Okulicki Leopold Waruszyński Zbigniew Wierzejski Tomasz	Weller 29	1944-05-21/22	Brindisi	Halifax JP-222 "E"
54	LIV	Konik Bronisław Matula Zbigniew Nowakowski Michał Pokultinis Alfred Wilczkiewicz Zbigniew	Weller 23	1944-05-24/25	Brindisi	Halifax JP-180 "V"
55	LV	Bielski Romuald Kossakowski Tadeusz	Wildhorn II (MOST 2)	1944-05-29/30	Brindisi	Dakota KG-477 "V"
56	LVI	Łojkiewicz Adolf Klinicki Maksymilian Pentz Karol Perekładowski Feliks Tomaszewski Tadeusz Trondowski Stanisław	Weller 30	1944-05-30/31	Brindisi	Halifax JP-222 "E"
57	LVII	Bilski Kazimierz Jeziorański Nowak Jan Starzyński Leszek Wolniak Bogusław	Wildhorn III (MOST 3)	1944-07-25/26	Brindisi	Dakota KG-477 "V"
58	LVIII	Bętkowski Jacek Malik Franciszek Ossowski Stanisław Piotrowski Julian Specylak Skrzypecki Zbigniew Śmietanko Władysław	Jacek 1	1944-07-30/31	Brindisi	Liberator KG-890 "S"
59	LIX	Nakoniecznikoff Klukowski Przemysław Leśkiewicz Marian Sikorski Zenon Sokół Tadeusz Stpiczyński Aleksander Śliwa Kazimierz	Przemek 1	1944-09-21/22	Brindisi	Liberator KG-834 "U"
60	LX	Emir Hassan Jerzy Krizar Leopold Nadolczak Bruno Makagonow Makagon Aleksander Przybylik Stefan Rudkowski Roman	Poldek 1	1944-10-16/17	Brindisi	Liberator KH-151 "S"
60	LX	Flont Władysław Godzik Władysław Hoffman Teodor Kobyliński Wacław Pękała Górski Mieczysław Różycki Jan	Wacek 1	1944-10-16/17	Brindisi	Liberator KG-994 "R"
61	LXI	Czerwiński Kazimierz	Kazik 2	1944-11-18/19	Brindisi	Liberator KG-994 "R"
62	LXII	Bystrzycki Przemysław Bzdawka Bernard Mackus Adam Mazur Stanisław Raszplewicz Kazimierz Skowron Marian	Kazik 1	1944-11-22/23	Brindisi	Liberator KG-994 "R"
63	LXIII	Czepczak Górecki Bronisław Dmowski Stanisław Matysko Jan Parczewski Jan Sroczyński Zdzisław Uklański Witold	Staszek 2	1944-12-26/27	Brindisi	Liberator BZ 965 "V"
64	Freston	Duane T. Hudson Peter R. C. Solly-Flood Peter Kemp Donald Galbraith Pospieszalski Antoni vel. Anthony Currie	Freston brytyjska misja wojskowa	1944-12-26/27	Brindisi	Liberator KG-994 "R"

zobacz – wykaz zrzutów Cichociemnych

zobacz – sezony operacyjne

zobacz – zrzuty

CICHOCIEMNI (The Silent Unseen) – patriotic rap MC Sobieski, muzyka: Patryk Bielewicz, production: Anima Villis

do góry strony

Źródła:

informacje własne
Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. I. FKM Oleśnica, ISBN 83-902499-0-1
Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. II. ABRES Rzeszów, ISBN 83-902499-5-2
Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. III. OS Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów, ISBN 83-910535-4-7
Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. IV. OS Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów, 978-83-933857-0-6
Kajetan Bieniecki: Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
Andrzej Paweł Przemyski – Z pomocą żołnierzom Podziemia, WKŁ Warszawa 1991, ISBN 83-206-0833-3
Andrzej Olejko, Krzysztof Mroczkowski – Szachownice nad okupowaną Europą, Libra, Rzeszów 2011, ISBN 978-83-89183-69-9

Zygmunt Sawicki – Cichociemny

ps.: „Dżyn”, „Krzemień”, „Samulik”

vel Jan Szymańczyk

Zwykły Znak Spadochronowy nr 2542

Sawicki-Zygmunt-KOL_023_0245-190x250 Zygmunt Sawicki - Cichociemny

kpt. Zygmunt Sawicki

ur. 10 marca 1910 w Żukowie (pow. siedlecki), zm. 14 lutego 1995 – kapitan pilot, oficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Armii Krajowej, zastępca kierownika referatu łączności lotniczej Wydziału Lotnictwa Oddziału III Komendy Głównej AK, uczestnik Powstania Warszawskiego, cichociemny

Znajomość języków: angielski, francuski; szkolenia (kursy): m.in. dywersyjno – strzelecki (STS 25, Garramour), nawigacyjny (Prestwick), podstaw wywiadu (STS 31, Bealieu), sztabów lotniczych (Londyn), spadochronowy (1 SBS Largo House, STS 51 Ringway), odprawowy (STS 43, Audley End), i in. W dniu wybuchu wojny miał 29 lat; w dacie skoku do Polski 34 lata. Syn rolnika

Spis treści:

II wojna światowa
Cichociemny
Powstanie Warszawskie
Po wojnie
Awanse i odznaczenia
Życie rodzinne

W 1913 wraz z rodziną przeniósł się do miejscowości Siodło (powiat Mińsk Mazowiecki)), tam od 1917 uczył się w szkole powszechnej. Od 1923 uczył się w Gimnazjum Państwowym im Bolesława Prusa w Siedlcach, w 1930 zdał egzamin dojrzałości.

Sawicki-Zygmunt-1-250x192 Zygmunt Sawicki - Cichociemny

Archiwum UW sygn. RP 35168

W 1930 podjął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, od 12 sierpnia 1931 służba wojskowa w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie, od 28 września 1932 w Szkole Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. Po jej ukończeniu 11 sierpnia 1934 awansowany na stopień podporucznika, przydzielony jako oficer łączności dywizjonu szkolnego, następnie dowódca plutonu łączności 24 eskadry rozpoznawczej 2 Pułku Lotniczego w Krakowie.

II wojna światowa

Patris-250x150 Zygmunt Sawicki - Cichociemny

Grecki statek pasażerski Patris

We wrześniu 1939 ewakuowany przez Lwów, Stanisławów, Kuty. 17 września przekroczył granicę polsko – rumuńską, internowany w obozie Campulung, którego został polskim komendantem. Uciekł, przez Bukareszt (Ruminia) dotarł do portu Balczyk.

Wyruszył statkiem „Patris” do Bejrutu, potem do Tuluzy, od stycznia 1940 we Francji. 23 stycznia 1940 w Camp de Carpiagne wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem francuskim, początkowo w Ośrodku Polskich Sił Powietrznych w Lyonie.

Maciej Szczurowski – Geneza formowania Armii Polskiej we Francji 1939 – 1940
w: Piotrkowskie Zeszyty Historyczne, 2002, nr 4 s. 115 – 143

arandora-star-300x216 Zygmunt Sawicki - Cichociemny

m/s Arandora Star

Sawicki_20220516_095546-250x179 Zygmunt Sawicki - Cichociemny

Archiwum UW sygn. RP 35168

Po upadku Francji ewakuowany do Wielkiej Brytanii statkiem „Arandora Star”, dotarł do Liverpoolu 27 czerwca. Wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem brytyjskim, przydzielony do Centrum Wyszkolenia Lotnictwa w Blackpool (Wielka Brytania). Od 10 września 1940 do lutego 1942 oficer łączności w 309 dywizjonie myśliwsko – rozpoznawczym.

Ukończył Szkołę dla Obserwatorów i Nawigatorów nr 1 RAF w Prestwick, odbył szkolenie dla członków załóg. Od 9 kwietnia 1941 do 26 maja 1942 oficer łączności, uczestnik lotów bojowych w 309 Dywizjonie Mysliwsko – Rozpoznawczym im. Ziemi Czerwieńskiej, stacjonującym w Renfrew.

Monika Bielak – Ewakuacja żołnierzy polskich z Francji do Wielkiej Brytanii
i Afryki Północnej w latach 1940-1941
w: IPN, Polska 1918-1989 – Od niepodległości do niepodległości. Historia Polski 1918-1989

Cichociemny

Handley Page Halifax

Wielomiesięczny (nawet ponad roczny) proces szkolenia kandydatów na Cichociemnych składał się z czterech grup szkoleń, w każdej po kilka – kilkanaście kursów. Kandydatów szkolili w ok. 30 specjalnościach w większości polscy instruktorzy, w ok. 50 tajnych ośrodkach SOE oraz polskich. Oczywiście nie było Cichociemnego, który ukończyłby wszystkie możliwe kursy. Trzy największe grupy wyszkolonych i przerzuconych do Polski to Cichociemni ze specjalnością w dywersji (169), łączności (50) oraz wywiadzie (37). Przeszkolono i przerzucono także oficerów sztabowych (24), lotników (22), pancerniaków (11) oraz kilku specjalistów „legalizacji” (czyli fałszowania dokumentów).

Uproszczony diagram rekrutacji i szkolenia Cichociemnych (CAW sygn. II.52.359.29) UWAGA – diagram nie obejmuje wszystkich kursów ani ośrodków

Instruktor kursu odprawowego, późniejszy Cichociemny i szef wywiadu Armii Krajowej mjr / płk dypl. Kazimierz Iranek-Osmecki wspominał – „Kraj żądał przeszkolonych instruktorów, obeznanych z nowoczesnym sprzętem, jaki miał być dostarczony z Zachodu. Ponadto mieli oni być przygotowani pod względem technicznym i taktycznym do wykonywania i kierowania akcją sabotażową, dywersyjną i partyzancką. Żądano też przysłania mechaników i instruktorów radiotelegrafii, jak również oficerów wywiadowczych ze znajomością różnych działów niemieckiego wojska, lotnictwa i marynarki wojennej, ponadto oficerów sztabowych na stanowiska dowódcze. Szkolenie spadochroniarzy musiało więc się odbywać w bardzo rozległym wachlarzu rzemiosła żołnierskiego.

Przystąpiono do werbowania ochotników i wszechstronnego ich szkolenia na najrozmaitszych kursach, zależnie od przeznaczenia kandydata do danej specjalności. Każdy z ochotników musiał oczywiście ukończyć kurs spadochronowy. Ostatecznym oszlifowaniem był tzw. kurs odprawowy. Zaznajamiano na nim z warunkami panującymi w kraju, rodzajami niemieckich służb bezpieczeństwa i zasadami życia konspiracyjnego. (…)” (Kazimierz Iranek-Osmecki, Emisariusz Antoni, Editions Spotkania, Paryż 1985, s. 159-160)

Zgłosił się do służby w kraju. Przeszkolony ze specjalnością w łączności, od 27 maja na szkoleniu łączności radiowej dla lotnictwa. 1 marca 1943 awansowany na stopień kapitana, zaprzysiężony na Rotę ZWZ/AK 4 marca 1943 w Audley End przez szefa Oddziału VI (Specjalnego), ppłk dypl. Michała Protasewicza ps. Rawa. Przerzucony na stację wyczekiwania Głównej Bazy Przerzutowej „Jutrzenka” w Latiano nieopodal Brindisi we Włoszech.

Brindisi_1-300x199 Zygmunt Sawicki - Cichociemny

lotnisko w Brindisi (Włochy)

Skoczył ze spadochronem do okupowanej Polski w nocy 3/4 kwietnia 1944 w sezonie operacyjnym „Riposta”, w operacji lotniczej „Weller 5” (dowódca operacji: F/O Antoni Freyer, ekipa skoczków nr: XXXIV), z samolotu Halifax JP-207 „E” (1586 Eskadra PAF, załoga: pilot – F/S Henryk Bober, pilot – F/S Stanisław Kozłowski / nawigator – F/O Antoni Freyer / radiotelegrafista – Sgt. Alfred Pawlitta / mechanik pokładowy – Sgt. Jan Prymus / strzelec – Sgt. Jan Wernikowski / despatcher – Sgt. Stanisław Gojdź). Informacje (on-line) nt. personelu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii (1940-1947) – zobacz: Lista Krzystka

Start o godz. 19.28 z lotniska Campo Casale nieopodal Brindisi, zrzut na placówkę odbiorczą „Pierzyna” 137 (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), w okolicach miejscowości Malcanów, 10 km od Mińska Mazowieckiego. Razem z nim skoczyli: sierż. Stanisław Biedrzycki ps. Opera, ppor. Jan Bieżuński ps. Orzyc, ppor. Marian Pokładecki ps. Zoll. Skoczkowie przerzucili 498 tys. dolarów w banknotach na potrzeby AK. Zrzucono również 9 zasobników i 6 paczek, zawierających broń oraz sprzęt. Był to drugi lot tej ekipy, w poprzednim (24/25 lutego) nie można było wykonać zadania. Samolot pomyślnie powrócił na macierzyste lotnisko o godz. 4.56, po 8 godzinach 28 minutach lotu.

W „Dzienniku czynności” mjr dypl. Jan Jaźwiński oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, komendant Głównej Bazy Przerzutowej „Jutrzenka” w Latiano nieopodal Brindisi, organizator lotniczych przerzutów do Polski odnotował:

„Dn. 3/4.IV.44 miała miejsce pierwsza udana operacja do Kraju. Przebieg: – L.dz. 529(66). Depesza – szyfr. Dn. 4.IV.1944. Lawina KKP/S [depesza szyfrowana do dowódcy AK gen. Tadeusza Komorowskiego]. Wczoraj, zefir szesnaście. Wykonane na pewno dwanaście: po jednym na 2568 [placówkę odbiorczą] – ZEGAR, PIERZYNA, BALIA, TARNINA, GUZIK, MUSZKA, RYBITWA, BYK i WANNA. Dwa na bast. [bastion – placówka odbiorcza zdolna do przyjęcia zrzutu z kilku samolotów] BARAN i jeden na bast. KUFEL. Wynik 7401 [zrzutu] na 2568 KOC i drugiego 2103 na bast. KUFEL podam osobno. Wróciły z 7401 dwa – skierowany na ZAMEK albo JASKÓŁKA i na MORWA albo TULIPAN.

Te cztery 2568 [placówka odbiorcza] nie dały ani 1944 [sygnał świetlny placówki odbiorczej] ani 1482 [sygnał świetlny nr 1]. Pierwszy dobry z duetem polskim [udany zrzut samolotu z polską załogą]. Drugi 2103 na WANNA nie wystartował. Basty [bastiony] BYK i BARAN – dałem bilę [depeszę operacyjną] o skierowaniu jeden i dwa 2103. Na ZEGAR dwa kmiecie [kurierzy]. Na PIERZYNA i KOC po czterech 7219 [skoczków] dla Was. Wykaz pieniędzy i poczty w cz. II [w części drugiej depeszy] i paczek w cz. III. Uwaga: w rej. ZAMEK, JASKÓŁKA i na trasie duży ruch samolot. niem. – może to zdezorient. 2568. W rej. MORWA i TULIPAN dużo ognisk. 1944 na PIERZYNA nie dobrze ustawiony – nie widać skąd wiatr. 2568 ŚCIGACZ nie dał 1944 i 2103 wykonany na RYBITWA. Na BYK i BARAN duet 4429 [samolot z załogą brytyjską] – z pułapu ponad 400 m. Pilnie dajcie sytuację w rej. Leon 864. Brak łączności bezpośredniej. Wzmocnić 2933 i dokładna sygnalizacja. D.c. w cz. II” (s. 283 /287)

Zobacz: Oddział VI (Specjalny) – Zawartość zasobników i paczek

Aklimatyzacja do realiów okupacyjnych w Warszawie, mieszkał przy ul. Widok 7/7 u Janiny (ps. Janka) i Karola Kwiesińskich. Przydzielony jako zastępca kierownika referatu łączności lotniczej w Wydziale Lotnictwa Oddziału III (operacyjno – szkoleniowy) Komendy Głównej AK.

Stanisław Chojnowski – Operacje lotnicze – zrzuty cichociemnych
w Obwodzie „Mewa-Kamień” podczas drugiej wojny światowej
w: Rocznik Mińsko-Mazowiecki 2012, nr 20 s. 59-75

Powstanie Warszawskie

Sawicki_20220516_100009-185x250 Zygmunt Sawicki - Cichociemny

Archiwum UW sygn. RP 35168

W Powstaniu Warszawskim, od 7 sierpnia szef łączności Sztabu Grupy „Północ” płk. Karola Ziemskiego ps. Wachnowski. Jego zastępcą był Cichociemny kpt. Tadeusz Burdziński ps. Malina. Zorganizował łączność ze zgrupowaniami oraz punktami obserwacyjnymi (Zamek Królewski), także punkt podsłuchowy w budynku PAST-y. Współpracował m.in. z Cichociemnym sierż. Stanisławem Biedrzyckim ps. Opera, obsługującym jedną z radiostacji Grupy „Północ”. Walczył na Starym Mieście, ranny 24 sierpnia, kanałami przerzucony do Śródmieścia.

Po kapitulacji Powstania wyszedł z ludnością cywilną, przez Ursynów, Żyrardów, Mszczonów dotarł do Rudnik k. Częstochowy. Od października kierownik referatu łączności lotniczej w Wydziale Lotnictwa KG AK w Częstochowie.

Po wojnie

Sawicki_20220516_095756-250x197 Zygmunt Sawicki - Cichociemny

Archiwum UW sygn. RP 35168

Przeniósł się do Rudnik, następnie pracował jako główny księgowy w nadleśnictwie Rędziny. Prowadził sklep papierniczy i spożywczy w Wałbrzychu, od 1946 gospodarstwo rolne w Cieszowie. Od 1948 główny księgowy spółdzielni produkcyjnej w Starych Bogaczewiczach, przewodniczący Gminnej Rady Narodowej, prezes Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska”, ładowacz w kopalni „Thorez” w Wałbrzychu. Od stycznia 1958 zastępca dyrektora ds. technicznych Przedsiębiorstwa Oczyszczania Miasta w Wałbrzychu. Od 1973 na rencie inwalidzkiej. Od 1962 do 1970 instruktor obrony przeciwlotniczej, od 1973 do 1977 członek Aeroklubu Krakowskiego. Zmarł 14 lutego 1995, pochowany na Cmentarzu Wojskowym w Krakowie przy ul. Prandoty.

Awanse

podporucznik – 19 marca 1938
porucznik
kapitan – 1 marca 1943

Odznaczenia

Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari – 28 sierpnia 1944
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Walecznych – 21 sierpnia 1944

Życie rodzinne

Syn Aleksandra rolnika oraz Pauliny Żołędowskiej. W 1939 zawarł związek małżeński z Kazimierą Drobniak (ur. 1919). Mieli 2 synów: Stefana (ur. 1945) i Zbigniewa (ur. 1950).

Upamiętnienie Cichociemnych

W 1989 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni” (scenariusz i reżyseria Marek Widarski).

15 maja 2005 odsłonięto na terenie jednostki specjalnej – Jednostki Wojskowej GROM w Warszawie pomnik poświęcony cichociemnym spadochroniarzom AK. Znaczna część ekspozycji Sali Tradycji jednostki GROM poświęcona jest Cichociemnym.

Od 4 sierpnia 1995 roku jednostka nosi nazwę – Jednostka Wojskowa GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej

W 2008 roku powstał film dokumentalny „My cichociemni. Głos żyjących” (scenariusz i reżyseria Paweł Kędzierski).

pomnik-cc-warszawa-761x642-300x253 Zygmunt Sawicki - Cichociemny

Pomnik CC w Warszawie

7 października 2013 roku w Warszawie przy ul. Matejki, naprzeciwko Sejmu R.P. odsłonięto Pomnik Cichociemnych Spadochroniarzy AK.

W 2013 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni. Wywalcz wolność lub zgiń” (scenariusz i reżyseria Dariusz Walusiak).

W 2016 roku Sejm R.P. ustanowił rok 2016 Rokiem Cichociemnych. NBP wyemitował srebrną kolekcjonerską monetę o nominale 10 zł upamiętniającą 75. rocznicę pierwszego zrzutu Cichociemnych.

W 2017 roku PLL LOT umieścił znak spadochronowy oraz podpis upamiętniający Cichociemnych na kadłubie Boeinga 787 (SP-LRG).

Cichociemni są patronem wielu szczepów, drużyn oraz organizacji harcerskich. Opublikowano wiele książek i artykułów o Cichociemnych.

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie znajdują się groby kilkudziesięciu Cichociemnych oraz poświęcony Im pomnik „TOBIE OJCZYZNO”

sala-tradycji-grom Zygmunt Sawicki - Cichociemny

Sala Tradycji Jednostki Wojskowej GROM

Źródła:

informacje własne (archiwum portalu)
Teka personalna – Oddział Specjalny Sztabu Naczelnego Wodza, w zbiorach Studium Polski Podziemnej w Londynie, sygn. Kol.023.0245
Krzysztof Tochman – Słownik biograficzny cichociemnych, t. 1, s.118-119, Oleśnica 1994, Kasperowicz – Meble, ISBN 83-902499-0-1
Kajetan Bieniecki – Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
Jędrzej Tucholski – Cichociemni, Warszawa, Instytut Wydawniczy Pax, 1984, s. 403, ISBN 8321105378
Jędrzej Tucholski – Cichociemni 1941-1945. Sylwetki spadochroniarzy, Wojskowy Instytut Historyczny, s. 182-183

Zobacz także – biogram w Wikipedii

Marian Pokładecki – Cichociemny

ps.: „Zoll”, „Witold”, „Cybina”, „Ziemski”

Witold Marian Pokładecki vel Zbigniew Radecki

Zwykły Znak Spadochronowy nr 2549

37-1106-273x400 Marian Pokładecki - Cichociemny

por. Marian Pokładecki
źródło: NAC

ur. 1 lipca 1910 w Poznaniu, zm. 24 sierpnia 1993 w Poznaniu – porucznik lotnictwa, podharcmistrz, podoficer Wojska Polskiego, oficer Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Armii Krajowej, instruktor Oddziału III (operacyjnego) Okręgu Kielce AK, instruktor łączności, oficer Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj, żołnierz wyklęty, więziony i torturowany przez UB (Łódź, 1945), cichociemny

Znajomość języków obcych: b.d.; szkolenia (kursy): m.in. specjalistów radio (podsłuch, goniometria i in.), radiowywiadu (Stanmore), spadochronowy (1 SBS, Largo House, STS 51, Ringway), walki konspiracyjnej, odprawowy (STS 43, Audley End) i in. W dniu wybuchu wojny miał 29 lat; w dacie skoku do Polski 33 lata. Pochodził z rodziny tapicera

Spis treści:

II wojna światowa
Cichociemny
Po wojnie
Awanse i odznaczenia
Życie rodzinne

W 1927 ukończył matematyczno – przyrodnicze Gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu, nie zdawał matury. Podczas nauki w szkole działał w harcerstwie. W 1929 jako drużynowy 9 Poznańskiej Drużyny Harcerskiej uczestnik zlotu harcerskiego w Poznaniu z okazji 10-lecia niepodległości Polski.

Od 1931 przez dwa lata odbywał służbę wojskową w 3 Pułku Lotniczym w Poznaniu, od stycznia do kwietnia 1932 uczestnik kursu łączności, następnie szkoła podoficerska, ćwiczenia w rezerwie w 1934 oraz 1935. Od 1935 przydzielony jako radiotelegrafista Oddziału II (wywiad) Dowództwa Okręgu Korpusu nr VII w Poznaniu, od 1937 Oddziału II Sztabu Głównego w Warszawie.

3pl-300x135 Marian Pokładecki - Cichociemny

Odznaka 3 Pułku Lotniczego

W 1935 współorganizator zlotu 25-lecia Harcerstwa Polskiego w Spale. W latach 1936-1937 jako podharcmistrz komendant hufca ZHP „Poznań-Śródka”.

Od 1936 w składzie jednego z trzech plutonów goniometrycznych, pracował na terenie woj. tarnopolskiego i stanisławowskiego przy wykrywaniu nielegalnych radiostacji nadawczo – odbiorczych, głównie sowieckich. Kilka dni przed wybuchem wojny skierowany w okolice Gdańska.