Cichociemni byli żołnierzami Armii Krajowej w służbie specjalnej.
Spis treści:
Zobacz najnowszą wersję bazy danych nt. zrzutów:
BAZA ZRZUTÓW DLA ARMII KRAJOWEJ

plik NAC
Zrzuty ludzi, sprzętu i pieniędzy do Polski odbywały się dzięki współpracy Wydziału VI Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie z Polską Sekcją brytyjskiego Special Operations Executive (SOE) oraz służbie lotników polskich, brytyjskich i in. w lotniczych jednostkach specjalnego przeznaczenia.
Były możliwe dzięki zaangażowaniu w Kraju komórki Oddziału V Komendy Głównej AK (ZWZ), działającej pod kryptonimami: Syrena, Import, MII – Grad, oficerów zrzutowych w obszarach, okręgach i podokręgach Armii Krajowej oraz ok. 5 – 19 tys. żołnierzy obsługujących i zabezpieczających ok. 640 placówek odbiorczych (zrzutowisk).
Należy zauważyć, że Brytyjczycy nie dotrzymywali własnych ustaleń z Oddziałem VI (Specjalnym) ws. lotów ze zrzutami do Polski. W sezonie operacyjnym 1941/42 zaplanowano 30 lotów do Polski, wykonano tylko 11. W sezonie 1942/43 zaplanowano 100, wykonano zaledwie 46. W sezonie 1943/44 zaplanowano 300, wykonano tylko 172. Ponadto polskie załogi zdecydowaną większość lotów w operacjach specjalnych wykonywały do innych krajów. W 1944 roku na 1282 wykonane loty Polacy polecieli tylko w 339 lotach do Polski…

„Bagażnik” skoczka
Według moich obliczeń cała pomoc zaopatrzeniowa SOE dla Armii Krajowej zmieściłaby się w jednym pociągu towarowym. Byliśmy zależni od użyczanych nam samolotów SOE. Brytyjczycy nie dotrzymywali swoich ustaleń z Oddziałem VI (Specjalnym), stale ograniczali loty do Polski, realizowali paskudną politykę „kroplówki zrzutowej” dla Armii Krajowej.
Do Polski zrzucono ledwo 670 ton zaopatrzenia (4802 zasobniki, 2971 paczek, 58 bagażników), z czego odebrano 443 tony. W tym samym czasie SOE zdecydowało o zrzuceniu do Jugosławii ponad sto dziesięć razy więcej, tj. 76117 ton zaopatrzenia, do Francji 10485 ton, a do Grecji 5796 ton…
Całe wsparcie finansowe Brytyjczyków dla Polski stanowiło zaledwie ok. 2/3 wydatków Wielkiej Brytanii na wojnę, poniesionych (statystycznie) JEDNEGO dnia. Po wojnie wystawili Polsce „fakturę”, m.in. zabierając część polskiego złota. Zrzucono 316 Cichociemnych, choć przeszkoliliśmy do zadań specjalnych 533 spadochroniarzy. Tak bardzo Brytyjczycy wspierali Polaków oraz pomagali Polsce…
zobacz – Zrzuty oraz zrzuty w 1943 / 1944 r.
Zobacz najnowszą wersję bazy danych nt. zrzutów – BAZA ZRZUTÓW DLA ARMII KRAJOWEJ
Okres próbny

Lotnisko RAF, Tempsford
Od lutego 1941 do kwietnia 1942 do Polski wystartowało 12 samolotów (10 załóg polskich, 2 brytyjskie), 9 z nich wykonało zadanie (8 polskich, 1 brytyjska). Stracono 1 samolot wraz z załogą. Przerzucono 48 skoczków 41 CC i 7 kurierów, 2 tony zaopatrzenia (19 zasobników 13 paczek). Przerzucono na potrzeby walki w Kraju 1 541 450 dolarów, 119 400 dolarów w złocie, 1775 funtów, 885 000 marek niemieckich. Część stracono.

W tym sezonie operacyjnym (1941/42) Oddział VI (Specjalny) zaplanował wraz z SOE 30 lotów do Polski, wskutek postawy Brytyjczyków wykonano tylko 11.
Jak zauważa Kajetan Bieniecki w fundamentalnej pracy pt. Lotnicze wsparcie Armii Krajowej (Arcana Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6, s. 21-22):
„(…) gen. Sosnkowski meldował gen. Sikorskiemu: „(…) Doświadczenia dotychczasowe w zakresie organizacji lotów łącznikowych do Kraju (…) wskazują na konieczność posiadania własnych samolotów o dużym zasięgu i dużej szybkości (.. .). Łączność własnymi samolotami nigdy nie została urzeczywistniona. Natomiast pierwsza polska załoga poleciała do Polski dopiero w rok później…”
Tak opisuje ten okres organizator lotniczego wsparcia Armii Krajowej, oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, mjr / ppłk dypl. Jan Jaźwiński w „Dzienniku czynności” Wydziału „S” Oddziału Specjalnego Sztabu Naczelnego Wodza (niepublikowany, skan oryginału „Dziennika” w posiadaniu naszego portalu, Studium Polski Podziemnej sygn. SK 16.9, Centralne Archiwum Wojskowe sygn. CAW – 1769/89, s. 126/128-136/138):
- od 19 sierpnia 1940 do 16 lutego 1941 – jak to ujął mjr dypl. Jan Jaźwiński – „pionierskie poszukiwanie sposobu realizacji”
- od 16 lutego do 9 października 1941 – jak to ujął mjr dypl. Jan Jaźwiński – „walka z Air Ministry [brytyjskim ministrem lotnictwa – RMZ] o środki przerzutu”, tj. samoloty dla Polaków, wspierana przez szefa polskiej sekcji SOE Harolda Perkinsa. Uzyskano obietnicę trzech Halifaxów do wyłącznej dyspozycji Polaków…
- od 10 października do 27 grudnia 1941 – jak to ujął mjr dypl. Jan Jaźwiński – „wydarcie Air Ministry przyrzeczonych samolotów, obsadzenie ich polskimi załogami”. W tym okresie wykonano tylko dwa loty do Polski
- od 28 grudnia 1941 do 11 marca 1942 – jak to ujął mjr dypl. Jan Jaźwiński – „dalsza walka z Air Ministry o zapewnienie odpowiedniej bazy dla samolotów (…)” i honorowanie obietnicy wykorzystywania trzech „Halifaxów” wyłącznie do lotów do Polski. W tym okresie ówczesny szef Oddziału VI (Specjalnego) ppłk. dypl. Tadeusz Rudnicki – jak to ujął mjr dypl. Jan Jaźwiński – „był przykro posłuszny Anglikom i interesował się głównie spelunkami Londynu. W wyniku tego utraciliśmy wyłączność na używanie przydzielonych nam trzech samolotów”
- od 12 marca do 25 kwietnia 1942 – jak to ujął mjr dypl. Jan Jaźwiński – „usunięcie szkodliwego szefa O.VI [Oddziału VI (Specjalnego) – przyp RMZ], naprawianie współpracy z S.O.E., likwidowanie szkodliwych wpływów M.S.Wew. [polskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych – RMZ]”. Wykonano zaledwie cztery loty do Polski…
Waldemar Grabowski – Rocznica pierwszego zrzutu cichociemnych
w: Biuletyn informacyjny AK nr 2 (274) luty 2013, s. 96 – 101
Okres próbny – operacje lotnicze 1941:
Operacja lotnicza: Adolphus
Ekipa skoczków: 0
Kurierzy: Czesław Raczkowski ps. Orkan Zasobniki / pieniądze: 4 zasobniki
Start z lotniska: Newmarket Samolot: Armstrong Whitworth Whitley Z-6473
Dowódca operacji lotniczej: F/L F. Keast Załoga samolotu: pilot – F/L F. Keast, pilot – F/O Baker / nawigator – P/O McMurdie / radiotelegrafista – Sgt. Davies D.W. / strzelec – Sgt. Bernard D.H. / despatcher – Cpt. Cameron A.
Placówka odbiorcza: - Zrzut: poza placówką, w rejonie Skoczowa (okolice wsi Dębowiec), na terenach przyłączonych do Rzeszy.
Oddział przyjmujący: brak
Opis: Podczas lądowania Józef Zabielski uszkodził staw skokowy. Samolot szczęśliwie powrócił do Wielkiej Brytanii po locie trwającym jedenaście godzin 45 minut, po wylądowaniu miał zaledwie 50 litrów paliwa, na ok. 10-15 minut lotu…
Operacja lotnicza: Ruction
Ekipa skoczków: I
Kurierzy: ppor. Napoleon Siegieda ps. Wera Zasobniki / pieniądze: -
Start z lotniska: Linton-on-Ouse Samolot: Halifax L-9612 (138 Dywizjon RAF)
Dowódca operacji lotniczej: F/O Stanisław Król Załoga samolotu: pilot – F/O Tadeusz Jasiński, pilot – Sgt. Franciszek Sobkowiak / nawigator – F/O Stanisław Król / radiotelegrafista – Sgt. Walenty Wasilewski / mechanik pokładowy – Sgt. Jerzy Sołtysiak / strzelec – Sgt. Rudolf Mol / oficer łącznikowy – WC Roman Rudkowski / despatcher – Sgt. Józef Chodyra
Placówka odbiorcza: Ugór Zrzut: w okolicach miejscowości Czatolin, Łyszkowice, 20 km od Skierniewic
Oddział przyjmujący: brak
Opis: Skoczkowie przerzucili m.in. cztery radiostacje, dwa odbiorniki radiowe, przywieźli m.in. korespondencję dla Komendy Głównej ZWZ. Samolot w drodze powrotnej musiał lądować w Szwecji, został spalony przez załogę, ewakuowaną do Anglii.
Operacja lotnicza: Jacket
Ekipa skoczków: II
Kurierzy: Kpr.Wiktor Strzelecki ps. Buka, ppor.Tadeusz Chciuk ps. Celt Zasobniki / pieniądze: -
Start z lotniska: Leakenheath Samolot:Halifax L-9618 „W”
Dowódca operacji lotniczej: F/O Mariusz Wodzicki Załoga samolotu: pilot – Sgt. Stanisław Kłosowski / nawigator – F/O Mariusz Wodzicki / radiotelegrafista – P/O Ignacy Bator / mechanik pokładowy – F/O Henryk Busen-Schmitz, Sgt. Czesław Kozłowski / strzelec – Sgt. Zdzisław Nowiński, F/O Michał Tajchman / despatcher – Sgt. Bronisław Karbowski
Placówka odbiorcza: - Zrzut: poza placówką, w okolicach miejscowości Brzozów Stary, na las Paulinka – Załusków, przy drodze Sochaczew – Gąbin (22 km od Łowicza), ok. 22 km. od granicy z Generalną Gubernią..
Oddział przyjmujący: brak
Opis: Por. Marian Jurecki ps. Orawa oraz kpt. Andrzej Świątkowski ps. Amurat pozostali na miejscu zrzutu, aby ukryć spadochrony skoczków z ekipy. Pozostali ruszyli w drogę, zostali zatrzymani w polu przez patrol Grenzschutzu i doprowadzeni na posterunek we Wszeliwach. Przy próbie rewizji otworzyli ogień, zabijając 4 Niemców. Po tej walce, wskutek zarządzonej przez Niemców obławy, pozostali na miejscu zrzutu dwaj Cichociemni zostali okrążeni, polegli w walce
Okres próbny – operacje lotnicze 1942:
Operacja lotnicza: Shirt
Ekipa skoczków: III
Kurierzy: ppor. Benedykt Moszyński ps. Andrzej Zasobniki / pieniądze: - trzy zasobniki
Start z lotniska: Lakenheat Samolot: Halifax L-9618 „W”
Dowódca operacji lotniczej: F/O Mariusz Wodzicki Załoga samolotu: pilot – Sgt. Julian Pieniążek, pilot – Sgt. Stanisław Kłosowski / nawigator – F/O Mariusz Wodzicki / radiotelegrafista – P/O Ignacy Bator / mechanik pokładowy – Sgt. Czesław Kozłowski / strzelec – Sgt. Zdzisław Nowiński, F/O Michał Tajchman / despatcher – Sgt. Bronisław Karbowski
Placówka odbiorcza: Kocioł Zrzut: w okolicach miejscowości Cegłów, Stefanówka, 7 km od Mińska Mazowieckiego.
Oddział przyjmujący: brak
Opis: Zrzut o godz. 02.55. Samolot szczęśliwie (choć na resztkach paliwa) powrócił na lotnisko w hrabstwie Norfolk (Wielka Brytania), po locie trwającym 12 godzin 45 minut.
Operacja lotnicza: Collar
Ekipa skoczków: IV
Kurierzy: - Zasobniki / pieniądze: -
Start z lotniska: Stradishall Samolot: Halifax L-9618 „W”
Dowódca operacji lotniczej: F/O Mariusz Wodzicki Załoga samolotu: pilot – Sgt. Stanisław Kłosowski / nawigator – F/O Mariusz Wodzicki, F/O Stanisław Król / radiotelegrafista – P/O Ignacy Bator / mechanik pokładowy – Sgt. Czesław Kozłowski / strzelec – Sgt. Zdzisław Nowiński, F/O Michał Tajchman / despatcher – F/S Tadeusz Madejski
Placówka odbiorcza: Pole Zrzut: w okolicach miejscowości Łosinno, 7 km od Wyszkowa.
Oddział przyjmujący: -
Opis: Był to trzeci lot tej ekipy, poprzednio (25/26 oraz 27/28 lutego) zadanie nie mogło być wykonane. Samolot szczęśliwie powrócił do bazy po locie trwającym 12 godzin.
Operacja lotnicza: Boot
Ekipa skoczków: V
Kurierzy: ppor. Leszek Janicki ps. Maciej Zasobniki / pieniądze: -
Start z lotniska: Newmarket Samolot: Halifax L-9613 „V”
Dowódca operacji lotniczej: F/O Antoni Voelnagel Załoga samolotu: pilot – F/O Ryszard Zygmuntowicz, pilot – F/O Krzysztof Dobromirski / nawigator – F/O Antoni Voelnagel / radiotelegrafista – Sgt. Leon Wilmański / mechanik pokładowy – Sgt. Czesław Mądracki / strzelec – Sgt. Mieczysław Wojciechowski, F/S Wacław Żuk / despatcher – Sgt. Jerzy Sołtysiak
Placówka odbiorcza: Trawa Zrzut: w okolicach miejscowości Przyrów, 34 km od Częstochowy.
Oddział przyjmujący: -
Opis: Zrzutu dokonano o godz. 02.00, wskutek zbyt dużej prędkości samolotu skoczkowie oraz zasobniki rozrzucone na obszarze 3 km. Był to drugi lot tej ekipy, poprzedni (27/28 lutego) nie mógł zostać wykonany.
zobacz:
zrzut 1
Operacja lotnicza: Belt
Ekipa skoczków: VII
Kurierzy: st. uł. Stanisław Zaborowski ps. Grzegorz Zasobniki / pieniądze: -
Start z lotniska: Tempsford Samolot: Halifax L-9618 „W”
Dowódca operacji lotniczej: F/O Mariusz Wodzicki Załoga samolotu: pilot – Sgt. Julian Pieniążek, pilot – Sgt. Stanisław Kłosowski / nawigator – F/O Mariusz Wodzicki / radiotelegrafista – P/O Ignacy Bator / mechanik pokładowy – Sgt. Czesław Kozłowski / strzelec – Sgt. Rudolf Mol, F/S Zdzisław Nowiński / despatcher – F/S Tadeusz Madejski
Placówka odbiorcza: Błoto Zrzut: poza planowaną placówką, w okolicach miejscowości Podstoliska, 3,4 km od Tłuszcza
Oddział przyjmujący: -
Opis: Zrzut o godz. 01.55, m.in. na jadący pociąg i pobliskie zabudowania. Samolot szczęśliwie powrócił do Wielkiej Brytanii, po locie trwającym 11 godzin 50 minut.
zrzut 2
Operacja lotnicza: Legging
Ekipa skoczków: VI
Kurierzy: ppor. Jerzy Mara-Meyer ps. Filip Zasobniki / pieniądze: -
Start z lotniska: Tempsford Samolot: Halifax L-9613 „V”
Dowódca operacji lotniczej: F/O Antoni Voellnagel Załoga samolotu: pilot – F/O Ryszard Zygmuntowicz, pilot – F/O Krzysztof Dobromirski / nawigator – F/O Antoni Voellnagel / radiotelegrafista – Sgt. Leon Wilmański / mechanik pokładowy – Sgt. Czesław Mądracki / strzelec – Sgt. Mieczysław Wojciechowski, F/S Wacław Żuk / despatcher – Sgt. Bronisław Karbowski
Placówka odbiorcza: Kopyto Zrzut: 6 km poza planowaną placówkę odbiorczą, w okolicach miejscowości Barycze, 8 km od Końskich.
Oddział przyjmujący: -
Opis: Zrzut w pobliżu poligonu SS oraz obozu jeńców rosyjskich.
Operacja lotnicza: Cravat
Ekipa skoczków: VIII
Kurierzy: - Zasobniki / pieniądze: jedna paczka
Start z lotniska: Tempsford Samolot: Halifax L-9618 „W” (138 Dywizjon RAF)
Dowódca operacji lotniczej: F/O Mariusz Wodzicki Załoga samolotu: pilot – F/S Julian Pieniążek, pilot – F/S Stanisław Kłosowski / nawigator – F/O Mariusz Wodzicki / radiotelegrafista – P/O Ignacy Bator / mechanik pokładowy – Sgt. Czesław Kozłowski / strzelec – Sgt. Zdzisław Nowiński / despatcher – F/S Tadeusz Madejski
Placówka odbiorcza: Łąka Zrzut: w okolicach miejscowości Drzewicz, 10 km od Łowicza.
Oddział przyjmujący: -
Opis: Samolot zrzucił skoczków oraz jedną paczkę w pierwszym nalocie na placówkę odbiorczą, o godz. 01.20. W drodze powrotnej samolot ok. godz. 02.55 w rejonie Szczecina został silnie ostrzelany przez niemiecką artylerię przeciwlotniczą, jednak szczęśliwie powrócił do bazy po locie trwającym 12 godzin 15 minut. Był to ostarni zrzut w pierwszym, próbnym sezonie operacyjnym
Sezon operacyjny Intonacja

Lotnisko RAF, Tempsford
Od sierpnia 1942 do kwietnia 1943 do Polski wystartowało 65 samolotów (49 załóg polskich, 16 brytyjskich), 42 wykonały zadanie (29 polskich, 13 brytyjskich). Stracono 6 samolotów, poległy 3 załogi. 17 samolotów zawróciło lub nie odnalazło placówki odbiorczej.

Skok z samolotu…
Przerzucono 119 skoczków, 4 nie przeżyło. Zginęło 12 osób z placówek odbiorczych. Zrzucono 49,5 tony zaopatrzenia, z tego 41,4 tony odebrano. Przerzucono na walkę w Kraju 13 022 000 dolarów, 5 158 000 marek, 10 000 peset oraz 700 000 „młynarek” (okupacyjna waluta, emitowana na terenie Generalnego Gubernatorstwa).
Przerzucono 105 Cichociemnych, w tym: 6 oficerów sztabowych, 8 specjalistów lotnictwa, 8 łącznościowców, 12 oficerów wywiadu, 71 specjalistów dywersji. W tym sezonie Oddział VI (Specjalny) zaplanował wraz SOE 300 lotów do Polski, jednak wskutek postawy Brytyjczyków wykonano zaledwie 172 lotów.
Jak zauważa Kajetan Bieniecki w fundamentalnej pracy pt. Lotnicze wsparcie Armii Krajowej (Arcana Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6, s. 45):
„Po doświadczeniach uzyskanych w próbnym okresie przerzutu lotniczego zakończonego w kwietniu 1942 roku, w Oddziale VI Sztabu N.W. przystąpiono do opracowania planu na następny okres. Plan ten oparty został na przyznaniu Polsce przez British Joint Planning Staff 90 ton materiału [zaopatrzenia dla AK – przyp RMZ]. Sezon przerzutu tego materiału i przerzutu 300 ludzi miał się rozpocząć w sierpniu 1942 roku, a skończyć w kwietniu 1943 roku. (…) W planie tym opracowanym w czerwcu 1942 roku przewidywano od 8 do 12 lotów miesięcznie. W przeciągu dziewięciu miesięcy miało się odbyć około 100 lotów.”
Tak opisuje ten okres organizator lotniczego wsparcia Armii Krajowej, oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, mjr / ppłk dypl. Jan Jaźwiński w „Dzienniku czynności” Wydziału „S” Oddziału Specjalnego Sztabu Naczelnego Wodza (niepublikowany, skan oryginału „Dziennika” w posiadaniu naszego portalu, Studium Polski Podziemnej sygn. SK 16.9, Centralne Archiwum Wojskowe sygn. CAW – 1769/89, s. 126/128-136/138):
- od 25 kwietnia do 30 sierpnia 1942 – jak to ujął mjr dypl. Jan Jaźwiński – „walka z Air Ministry o samodzielny polski flight. Brak zdecydowanych kroków z naszej strony pozwolił Air Ministry zlikwidować pozytywną dla nas interwencję Prez. Roosevelta [po wizycie Sikorskiego w USA – RMZ]. Obiecane 6 Halifaxów zmodernizowanych, zamiast 6 Liberatorów [których domagali się Polacy – RMZ] nie doszły do skutku. Zaledwie 3 Halifaxy postawiono z polskimi załogami – podczas gdy 14 polskich dywizjonów walczy bez przerwy za W. Brytanię.”
- od 1 września do 24 grudnia 1942 – jak to ujął mjr dypl. Jan Jaźwiński – „Okres ten został zapoczątkowany bardzo szczęśliwie. Plan 100 lotów w sezonie 1942/43 został uznany przez S.O.E. i O.Spec. [Oddział VI (Specjalny) SNW – RMZ] oraz przez Sztab NW za zupełnie realny”. Od 29 października ani jednego lotu do Polski
- od 24 grudnia 1942 – jak to ujął mjr dypl. Jan Jaźwiński – „rozpoczął się ostrą walką z Rządem Bryt. o być albo nie być dla Narodu Polskiego. Interwencja Wicepremiera R.P. Mikołajczyka została potraktowana przez Rząd Bryt. niepoważnie – w ogóle nie chciano z nim gadać. Dalsze ostre depesze z Kraju (…) spowodowały, że N.W. zdecydował się osobiście podjąć starania u Churchilla”…
„Intonacja” – operacje lotnicze 1942:
Zrzut 1
Operacja lotnicza: Chickenpox
Ekipa skoczków: X
Kurierzy: - Zasobniki / pieniądze: -
Start z lotniska: Tempsford Samolot: Halifax W-7775 „R” (138 Dywizjon RAF)
Dowódca operacji lotniczej: F/O Radomir Walczak Załoga samolotu: pilot – F/S Stanisław Jensen, pilot – P/O Kazimierz Szrajer / nawigator – F/O Radomir Walczak / radiotelegrafista – Sgt. Franciszek Janik / mechanik pokładowy – Sgt. Berwick G.A. – RAF / strzelec – Sgt. Władysław Nalepa, Sgt. Rozprym
Placówka odbiorcza: Igła Zrzut: w okolicach miejscowości Mariew, Stanisławów (Kampinos), 13 km od Ożarowa Mazowieckiego.
Oddział przyjmujący: -
Opis: W drodze do Polski, nad Holandią, niemiecki myśliwiec ME-110 ostrzelał samolot, podziurawił skrzydła, kadłub oraz statecznik Halifaxa, pomimo tego przeprowadzono zrzut o godz. 00.33. Samolot pomyślnie wrócił do bazy po 11 godzinach 45 minutach lotu.
Zrzut 2
Operacja lotnicza: Smallpox
Ekipa skoczków: XI
Kurierzy: - Zasobniki / pieniądze: -
Start z lotniska: Tempsford Samolot: Halifax Halifax W-7773 „S” (138 Dywizjon RAF)
Dowódca operacji lotniczej: F/O Mariusz Wodzicki Załoga samolotu: pilot – F/O Julian Pieniążek, pilot – F/O Krzysztof Dobromirski / nawigator – F/O Mariusz Wodzicki / radiotelegrafista – P/O Franciszek Pantkowski / mechanik pokładowy – Sgt. Czesław Kozłowski / strzelec – F/S Tadeusz Madejski, F/S Wacław Żuk
Placówka odbiorcza: Rogi Zrzut: na terenie nadleśnictwa Łoś – Rogatki, w okolicach miejscowości Bogatki, 16 km na północny wschód od Grójca.
Oddział przyjmujący: -
Opis: -
Zrzut 1
Operacja lotnicza: Rheumatism
Ekipa skoczków: IX
Kurierzy: por. Adam Cużytek ps. Roman, bomb. Stanisław Strach ps. Marian Zasobniki / pieniądze: -
Start z lotniska: Tempsford Samolot: Halifax W-7774 „T” (138 Dywizjon RAF)
Dowódca operacji lotniczej: F/L Stanisław Król Załoga samolotu: pilot – F/S Stanisław Kłosowski, pilot – F/S Franciszek Sobkowski / nawigator – F/L Stanisław Król / radiotelegrafista – F/S Walenty Wasilewski / i in.
Placówka odbiorcza: Ugór Zrzut: w okolicach miejscowości Łyszkowice, 3,2 km od Czatolina.
Oddział przyjmujący: -
Opis: Był to drugi lot tej ekipy, w poprzednim (1/2 września) zadanie nie mogło zostać wykonane.
Zrzut 2
Operacja lotnicza: Measles
Ekipa skoczków: XII
Kurierzy: - Zasobniki / pieniądze: -
Start z lotniska: Tempsford Samolot: Halifax W-7773 „S” (138 Dywizjon RAF)
Dowódca operacji lotniczej: F/O Mariusz Wodzicki Załoga samolotu: pilot – F/O Julian Pieniążek, pilot – F/O Krzysztof Dobromirski / nawigator – F/O Mariusz Wodzicki / radiotelegrafista – F/O Franciszek Pantkowski / mechanik pokładowy – Sgt. Czesław Kozłowski / strzelec – F/S Tadeusz Madejski, F/S Wacław Żuk
Placówka odbiorcza: Żaba Zrzut: w okolicach miejscowości Stachlew, 12 km od Łowicza.
Oddział przyjmujący: -
Opis: -
Zrzut 1
Operacja lotnicza: Chisel
Ekipa skoczków: XV
Kurierzy: -
Zasobniki / pieniądze: - Łącznie w czterech operacjach lotniczych: Gimlet, Chisel, Hammer, (1/2 października 1942) oraz Lathe (2/3 października 1942) przerzucono do okupowanej Polski 17 Cichociemnych, 945,3 tys. dolarów, 16 zasobników z zaopatrzeniem dla AK, a także 5 bagażników dla Delegatury Rządu (859 tys. marek, 3 radiostacje, 3 odbiorniki radiowe, 2 generatory, leki i in.).
Start z lotniska: Tempsford Samolot: Halifax W-7776 „U” (138 Dywizjon RAF)
Dowódca operacji lotniczej: F/O Mariusz Wodzicki Załoga samolotu: pilot – W/O Stanisław Kłosowski, pilot – W/O Franciszek Zaremba / nawigator – F/O Mariusz Wodzicki / radiotelegrafista – F/O Franciszek Pantkowski / mechanik pokładowy – Sgt. Czesław Kozłowski / strzelec – F/S Tadeusz Madejski / despatcher – Sgt. Zdzisław Nowiński
Placówka odbiorcza: Rak Zrzut: w okolicach miejscowości Łupiny, 11 km od Siedlec.
Oddział przyjmujący: oddział Batalionów Chłopskich z rejonu Wiśniew, dowodzony przez Mariana Grzebisza ps.Wicher.
Opis: Podczas skoku poplątane linki spadochronu poraniły szyję por. Arturowi Linowskiemu . W drodze powrotnej, po locie trwającym 13 godzin i 30 minut, samolot przymusowo lądował z braku benzyny, rozbijając się na kamienistym terenie w hrabstwie York (Wielka Brytania), załoga szczęśliwie się uratowała.
Zrzut 2
Operacja lotnicza: Hammer
Ekipa skoczków: XII
Kurierzy: st. strz. Jan Cegłowski ps. Konik Zasobniki / pieniądze: - Łącznie w czterech operacjach lotniczych: Gimlet, Chisel, Hammer, (1/2 października 1942) oraz Lathe (2/3 października 1942) przerzucono do okupowanej Polski 17 Cichociemnych, 945,3 tys. dolarów, 16 zasobników z zaopatrzeniem dla AK, a także 5 bagażników dla Delegatury Rządu (859 tys. marek, 3 radiostacje, 3 odbiorniki radiowe, 2 generatory, leki i in.).
Start z lotniska: Tempsford Samolot: Halifax W-1229 „A” (138 Dywizjon RAF)
Dowódca operacji lotniczej: F/O Radomir Walczak Załoga samolotu: pilot – F/S Stanisław Jensen, pilot – F/S Karol Twardawa / nawigator – F/O Radomir Walczak / radiotelegrafista – Sgt. Franciszek Janik / mechanik pokładowy – Sgt. Zygmunt Jaworski / strzelec – Sgt. Władysław Nalepa / despatcher – Sgt. Ignacy Adamczyk
Placówka odbiorcza: Bór Zrzut: w okolicach miejscowości Gościewicz, Głosków (6,5 km od Garwolina).
Oddział przyjmujący: oddział Batalionów Chłopskich „Bór” dowodzony przez Stefana Waneckiego ps. Kruk oraz placówki terenowe BCh z Gościewicza, Brzuskowoli i Filipówki.
Opis: Samolot szczęśliwie powrócił na lotnisko Croft (hrabstwo York) po locie trwającym 13 godzin 17 minut.
Zrzut 3
Operacja lotnicza: Gimlet
Ekipa skoczków: XIV
Kurierzy: -
Zasobniki / pieniądze: - Łącznie w czterech operacjach lotniczych: Gimlet, Chisel, Hammer, (1/2 października 1942) oraz Lathe (2/3 października 1942) przerzucono do okupowanej Polski 17 Cichociemnych, 945,3 tys. dolarów, 16 zasobników z zaopatrzeniem dla AK, a także 5 bagażników dla Delegatury Rządu (859 tys. marek, 3 radiostacje, 3 odbiorniki radiowe, 2 generatory, leki i in.).
Start z lotniska: Tempsford Samolot: Halifax W-7774 „T” (138 Dywizjon RAF)
Dowódca operacji lotniczej: F/L Stanisław Król Załoga samolotu: pilot – F/S Franciszek Sobkowiak, pilot – P/O Kazimierz Szrajer / nawigator – F/L Stanisław Król / radiotelegrafista – F/S Walenty Wasilewski / mechanik pokładowy – Sgt. Jerzy Sołtysiak / strzelec – F/S Rudolf Mol, Sgt. Janusz Barcz
Placówka odbiorcza: Zamek Zrzut: w okolicach miejscowości Pawłowice i Życzyn, 16 km od Dęblina.
Oddział przyjmujący: kompania Batalionów Chłopskich z rejonu Stężyca dowodzona przez Jana Ptaszka ps. Rzutny.
Opis: Samolot szczęśliwie powrócił do bazy po locie trwającym 12 godzin 45 minut.
Operacja lotnicza: Lathe
Ekipa skoczków: XVI
Kurierzy: -
Zasobniki / pieniądze: - Łącznie w czterech operacjach lotniczych: Gimlet, Chisel, Hammer, (1/2 października 1942) oraz Lathe (2/3 października 1942) przerzucono do okupowanej Polski 17 Cichociemnych, 945,3 tys. dolarów, 16 zasobników z zaopatrzeniem dla AK, a także 5 bagażników dla Delegatury Rządu (859 tys. marek, 3 radiostacje, 3 odbiorniki radiowe, 2 generatory, leki i in.).
Start z lotniska: Tempsford Samolot: Halifax W-7773 „S” (138 Dywizjon RAF)
Dowódca operacji lotniczej: F/O Mieczysław Kuźnicki Załoga samolotu: pilot – F/O Julian Pieniążek, pilot – F/O Stanisław Pankiewicz / nawigator – F/O Mieczysław Kuźnicki / radiotelegrafista – F/S Alfred Kleniewski / mechanik pokładowy – Sgt. Jerzy Sołtysiak / strzelec – Sgt. Roman Wysocki, Sgt. Janusz Barcz
Placówka odbiorcza: Osa Zrzut: w okolicach miejscowości Mokobody, 15 km od Siedlec.
Oddział przyjmujący: oddział Batalionów Chłopskich, dowodzony przez Stanisława Ostasa ps. Osa.
Opis: Samolot szczęśliwie powrócił do bazy po locie trwającym 11 godzin 55 minut.

miejsce katastrofy...
Operacja lotnicza: Pliers
Ekipa skoczków: XVII
Kurierzy: - Zasobniki / pieniądze: m.in. 156 tys. dolarów i 70 tys. marek niemieckich na potrzeby AK.
Start z lotniska: Tempsford Samolot: Halifax W-7773 „S”
Dowódca operacji lotniczej: F/O Mariusz Wodzicki Załoga samolotu: pilot – F/S Franciszek Sobkowiak, W/O Franciszek Zaremba / nawigator: F/O Mariusz Wodzicki / radiotelegrafista – P/O Franciszek Pantkowski / mechanik pokładowy – Sgt. Czesław Kozłowski / strzelec – F/S Wacław Żuk, F/S Tadeusz Madejski
Placówka odbiorcza: - Samolot rozbił się ok. godz. 3 w nocy o skałę o nazwie Iljansbuknuten, pomiędzy miejscowościami Helleren i Refsland (Norwegia).
Oddział przyjmujący: -
Opis: Polegli Cichociemni oraz załoga samolotu. Ich ciała odnaleziono na „wzgórzu 40”, obok wybrzeża, ok. 4 km. na północny zachód od miejscowości Ogna. Wraz z pozostałymi uczestnikami operacji „Pliers” i załogą samolotu spoczął na cmentarzu w Egersund. W 1953 roku szczątki poległych przeniesiono na cmentarz w Volwat w Oslo.
Lokalizacja placówek odbiorczych – sezony: próbny, „Intonacja”:
źródło: Kajetan Bieniecki: Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
Źródła:
- informacje własne
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. I. FKM Oleśnica, ISBN 83-902499-0-1
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. II. ABRES Rzeszów, ISBN 83-902499-5-2
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. III. OS Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów, ISBN 83-910535-4-7
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. IV. OS Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów, 978-83-933857-0-6
- Kajetan Bieniecki: Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
- Andrzej Paweł Przemyski – Z pomocą żołnierzom Podziemia, WKŁ Warszawa 1991, ISBN 83-206-0833-3
- Andrzej Olejko, Krzysztof Mroczkowski – Szachownice nad okupowaną Europą, Libra, Rzeszów 2011, ISBN 978-83-89183-69-9