• cichociemni@elitadywersji.org

Władysław Kochański – Cichociemny

Władysław Kochański – Cichociemny

40_Znak-Spadochronowy-AK-187x300 Władysław Kochański - Cichociemnyps.: „Bomba”, „Bryś”, „Duży Władek”, „Wujek”

Władysław Tadeusz Kochański   vel Władysław Krochmal

Zwykły Znak Spadochronowy nr 0837

 

37-1004-281x400 Władysław Kochański - Cichociemny

kpt. Władysław Kochański
źródło: NAC

AK-opaska-300x201 Władysław Kochański - Cichociemnyur. 7 listopada 1918 w Stanisławowie (obecnie Ukraina), zm. 12 grudnia 1980 w Krakowie – kapitan, harcerz, oficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Armii Krajowej, II Odcinka „Wachlarza”, Kedywu, Inspektoratu Rejonowego Równe Okręgu Wołyń AK, więzień NKWD, sowieckich łagrów: Tiemłag, łagier nr 5 MWD, Kołyma (1945-1955), szykanowany przez SB, cichociemny
Znajomość języków:  niemiecki, ukraiński, rosyjski, francuski, angielski; szkolenia (kursy): m.in. dywersyjno – strzelecki (STS 25, Inverlochy), walki konspiracyjnej (STS 38, Briggens), samochodowy (Biggar), spadochronowy (1 SBS Largo House, STS 51, Ringway), i in. W dniu wybuchu wojny miał 20 lat; w dacie skoku do Polski 23 lata

 


41_cc-Tobie-Ojczyzno-grupa-250x139 Władysław Kochański - CichociemnySpis treści:


 

krzyz-harcerski-zhp-300x301 Władysław Kochański - CichociemnyOd 1928 do 1935 działał w Związku Harcerstwa Polskiego. Uczył się w gimnazjum klasycznym w Stanisławowie, w 1937 zdał egzamin dojrzałości.

Od 20 września 1937 do 29 czerwca 1938 uczestnik Dywizyjnego Kursu Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty przy 11 Dywizji Piechoty w Stanisławowie. Od 1 lipca 1938 do 31 sierpnia w 3 kompanii Szkoły Podchorążych Piechoty w Komorowie k. Ostrowi Mazowieckiej. Mianowany podchorążym 14 września 1938. Po ukończeniu szkoły podchorążych praktyka w 48 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych w Stanisławowie. Awansowany na stopień podporucznika 1 września 1939.

 

 

II wojna światowa

W kampanii wrześniowej 1939 od 6 września w składzie Ośrodka Zapasowego 11 Karpackiej Dywizji Piechoty w Stryju, od 15 września w rejonie Kołomyi. 19 września w rejonie Wyszkowa wraz z oddziałem przekroczył granicę z Węgrami, do 31 grudnia internowany w obozie wojskowym w Magyaróvár.

camp-Coetquidian-300x198 Władysław Kochański - CichociemnyPrzez Jugosławię, Włochy dotarł 1 stycznia 1940 do Paryża (Francja), w Bressuire wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem francuskim. Od 8 stycznia w obozie oficerskim w Chateubriant, od 4 kwietnia do 17 maja przydzielony jako dowódca plutonu w kompanii ckm 10 Pułku Piechoty 4 Dywizji Piechoty w Les Sables d’Olonne.

Od 18 maja 1940 uczestnik kurs oficerów piechoty w Camp de Coëtquidan, od 17 czerwca przydzielony jako dowódca taboru do 3 batalionu marszowego Centrum Wyszkolenia Piechoty w Coëtquidan. W nocy 19/20 czerwca 1940 dotarł z taborem do St. Nazaire.

Maciej Szczurowski – Geneza formowania Armii Polskiej we Francji 1939 – 1940
w: Piotrkowskie Zeszyty Historyczne, 2002, nr 4 s. 115 – 143

 

skan1074-300x379 Władysław Kochański - Cichociemny

skan własny,
źródło: JW GROM

cc-Kochanski-Wladys-218x300 Władysław Kochański - CichociemnyPo upadku Francji 20 czerwca ewakuowany z La Turballe kontrtorpedowcem „Vicsount”, 21 czerwca 1940 dotarł do Plymoouth (Wielka Brytania).

Wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem brytyjskim, od 22 czerwca przydzielony do 3 batalionu Centrum Wyszkolenia Piechoty w Coatbridge oraz Crawford, od 21 lipca w kompanii ckm 2 batalionu 1 Brygady Strzelców. Od 3 września  do 10 października 1940 uczestnik samochodowego w Biggar.

 

Monika Bielak – Ewakuacja żołnierzy polskich z Francji do Wielkiej Brytanii
i Afryki Północnej w latach 1940-1941
w: IPN, Polska 1918-1989 – Od niepodległości do niepodległości. Historia Polski 1918-1989

 

 

Cichociemny
Fijalka-odznaczenie-VM-250x200 Władysław Kochański - Cichociemny

Audley End, 28 sierpnia 1942

button-zrzuty_200-150x150 Władysław Kochański - CichociemnyWielomiesięczny (nawet ponad roczny) proces szkolenia kandydatów na Cichociemnych składał się z czterech grup szkoleń, w każdej po kilka – kilkanaście kursów. Kandydatów szkolili w ok. 30 specjalnościach w większości polscy instruktorzy, w ok. 50 tajnych ośrodkach SOE oraz polskich. Oczywiście nie było Cichociemnego, który ukończyłby wszystkie możliwe kursy. Trzy największe grupy wyszkolonych i przerzuconych do Polski to Cichociemni ze specjalnością w dywersji (169), łączności (50) oraz wywiadzie (37). Przeszkolono i przerzucono także oficerów sztabowych (24), lotników (22), pancerniaków (11) oraz kilku specjalistów „legalizacji” (czyli fałszowania dokumentów). 

 

SZKOLENIA__20220602_115242_kolor_ozn_1000px-2-300x238 Władysław Kochański - Cichociemny

Uproszczony diagram rekrutacji i szkolenia Cichociemnych  (CAW sygn. II.52.359.29) UWAGA – diagram nie obejmuje wszystkich kursów ani ośrodków

Instruktor kursu odprawowego, późniejszy Cichociemny i szef wywiadu Armii Krajowej mjr / płk dypl. Kazimierz Iranek-Osmecki wspominał – „Kraj żądał przeszkolonych instruktorów, obeznanych z nowoczesnym sprzętem, jaki miał być dostarczony z Zachodu. Ponadto mieli oni być przygotowani pod względem technicznym i taktycznym do wykonywania i kierowania akcją sabotażową, dywersyjną i partyzancką. Żądano też przysłania mechaników i instruktorów radiotelegrafii, jak również oficerów wywiadowczych ze znajomością różnych działów niemieckiego wojska, lotnictwa i marynarki wojennej, ponadto oficerów sztabowych na stanowiska dowódcze. Szkolenie spadochroniarzy musiało więc się odbywać w bardzo rozległym wachlarzu rzemiosła żołnierskiego.

Przystąpiono do werbowania ochotników i wszechstronnego ich szkolenia na najrozmaitszych kursach, zależnie od przeznaczenia kandydata do danej specjalności. Każdy z ochotników musiał oczywiście ukończyć kurs spadochronowy. Ostatecznym oszlifowaniem był tzw. kurs odprawowy. Zaznajamiano na nim z warunkami panującymi w kraju, rodzajami niemieckich służb bezpieczeństwa i zasadami życia konspiracyjnego. (…)”  (Kazimierz Iranek-Osmecki, Emisariusz Antoni, Editions Spotkania, Paryż 1985, s. 159-160)

 

Zgłosił się do służby w Kraju. Przeszkolony ze specjalnością w dywersji, m.in. uczestnik kursu spadochronowego w Largo House (skoki w Ringway), 19 września 1941 otrzymał zwykły Znak Spadochronowy. Od 13 października przydzielony do 1 Brygady Spadochronowej, m.in. ukończył kursy: strzelecki w Fort William, od 3 stycznia do 21 lutego 1942 „korzonkowy” (przetrwania) w Briggens (STS 38), dywersyjny w Inverlochy (STS 25), od 13 marca do 3 kwietnia mechaniczno-ślusarski w Largo House. Zaprzysiężony na rotę ZWZ/AK 7 kwietnia 1942 w Londynie. Przydzielony do Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, awansowany na stopień porucznika 1 września 1942.

Tempsford-300x222 Władysław Kochański - Cichociemny

Lotnisko RAF, Tempsford

Skoczył ze spadochronem do okupowanej Polski w nocy 1/2 września 1942 w sezonie operacyjnym „Intonacja”, w operacji lotniczej „Chickenpox” (dowódca operacji: F/O Radomir Walczak, ekipa skoczków nr: X), z samolotu Halifax W-7775 „R” (138 Dywizjon RAF, załoga: pilot – F/S Stanisław Jensen, pilot – P/O Kazimierz Szrajer / nawigator – F/O Radomir Walczak / radiotelegrafista – Sgt. Franciszek Janik / mechanik pokładowy – Sgt. Berwick G.A. – RAF / strzelec – Sgt. Władysław Nalepa, Sgt. Rozprym). Informacje (on-line) nt. personelu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii (1940-1947) – zobacz:  Lista Krzystka

Handley_Page_Halifax_Mk_III_ExCC-300x143 Władysław Kochański - Cichociemny

Handley Page Halifax

Start z lotniska RAF Tempsford, zrzut na placówkę odbiorczą „Igła”, w okolicach miejscowości Mariew, Stanisławów (Kampinos), 13 km od Ożarowa Mazowieckiego. W drodze do Polski, nad Holandią, niemiecki myśliwiec ME-110 ostrzelał samolot, podziurawił skrzydła, kadłub oraz statecznik Halifaxa, pomimo tego przeprowadzono zrzut o godz. 00.33. Razem z nim skoczyli: por. Bolesław Jabłoński ps. Kalia, por. Franciszek Rybka ps. Kula,  por. Stanisław Winter ps. Stanley, por. Jan Woźniak ps. Kwaśny. Samolot pomyślnie wrócił do bazy po 11 godzinach 45 minutach lotu.

 

Jan-Jazwinski-251x350 Władysław Kochański - CichociemnyW „Dzienniku czynności” mjr dypl. Jan Jaźwiński oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, Szef Wydziału Specjalnego (S), organizator lotniczych przerzutów do Polski odnotował:

ozn_Dziennik-czynnosci-mjr-Jazwinskiego_600px-300x161 Władysław Kochański - CichociemnyDnia 30.VIII. Air Ministry zarządziło „red warning” dla trzech samolotów – trzech ekip. Gotowość ekip do wyjazdu na lotnisko uzyskano według planu – godz. 14.30. O godz. 14.30 lot został odwołany na skutek niepomyślnych warunków atmosferycznych.

Dnia 1.IX. – o godz. 12.oo – „yellow warning”, który trwał do godz. 16.10. Ekipy czekały w pełnej gotowości. O godz. 16.30 zarządzono lot. Ekipy udały się na lotnisko. Na skutek tak długiego wyczekiwania, odprawa ekip na lotnisku odbyła się w bardzo pospiesznym tempie. (…)

Nastąpiła wspaniała chwila – start trzech samolotów do Polski – po raz pierwszy w historii lotów do Polski: – lot 11/15, ekipa ob. Las (Reumatismus), na plac. odb. „Ugór”, nawigator – kpt. obs. Król, godz. 19.oo; – lot 12/16, ekipa od. Żmudzin (Smallpox) na plac. odb. „Rogi”, nawigator – por. obs. Wodzicki, godz. 18.44; – lot 12a/17, ekipa ob. Kalia (Chikenpox), na plac. odb. „Igła”, nawigator – por. obs. Walczak, godz. 18.55.

Wachlarz-AK-250x210 Władysław Kochański - Cichociemny(…) Duch ekip – doskonały. Załogi – jak zawsze – wspaniałe. (…) – lot 12a/17 – por. obs. Walczak – dokonał zrzutu wprost na plac. odb. „Igła” o godz. 0.33. Sygnał świetlny plac. odb. doskonale widoczny. Wszystkie spadochrony rozwinęły się. (…) W drodze z Anglii, na wysokości Holandii, samolot został zaatakowany przez Messerschmitta i został podziurawiony (skrzydła, kadłub i statecznik). Na skutek uszkodzenia systemu elektrycznego jeden container został w samolocie. Samolot przeznaczono do rozbiórki. Samolot lądował o godz. 06.40. Czas lotu – 11. godz. 45 minut..” (s. 91)

Zobacz:  Oddział VI (Specjalny) – Zawartość zasobników i paczek

 

Wolyn_samoobrona-300x319 Władysław Kochański - CichociemnyAK-opaska-300x201 Władysław Kochański - CichociemnyOd 3 września aklimatyzacja do realiów okupacyjnych w Warszawie, po niej przydzielony do II odcinka „Wachlarza” (Wołyń), od stycznia 1943 r. dowódca ośrodka dywersyjnego Równe – Korzec. Po rozwiązaniu „Wachlarza”, od lutego 1943 przydzielony do Kedywu, Inspektoratu Rejonowego Równe Okręgu Wołyń AK. Podczas rzezi wołyńskiej dowódca samoobrony w miejscowości Wyrka, następnie Huta Stepańska.

16 lipca 1943 oddziały UPA oraz ukraińscy chłopi z SKW przeprowadzili atak, m.in. z uzyciem artylerii na Polaków zamieszkałych w rejonie Huty Stepańskiej. Podpalono wsie: Temne, Użanie, Wyroki, Ziwka, Własowe, Soszniki, Kubło, Siedliska, Wyrka.

skan1073-300x382 Władysław Kochański - Cichociemny

skan własny, źródło: JW GROM

Następnego dnia kilka tysięcy atakujących starło się z kilkusetosobową grupą, w tym ok. stu żołnierzy, obrońców Huty Stepańskiej. Trzykrotnie wypierano napastników z centrum wsi, dochodziło do walk wręcz, poległo łącznie ok. pół tysiąca Polaków. Po trzech dniach heroicznych walk, nad ranem 18 lipca, pod osłoną porannej mgły Polacy ewakuowali ludność w kolumnie liczącej ok. 3 km długości. Ranny w rękę por. Władysław Kochański ps. Bomba, na tyłach uciekającej kolumny uchodźców zorganizował zasadzkę na ścigających ich banderowców, co skutecznie zatrzymało pościg.

Od 20 lipca w rejonie miejscowości Terebunie, wraz z plut. Zygmuntem Żołędziowskim ps. Boston zorganizował ok. stuosobowy oddział partyzancki, wraz z nim przeprawił się przez rzekę Horyń, dotarł w rejon miejscowości Kazimierki. Żołnierze oddziału zlikwidowali w pobliskim Małyńsku 3 ukraińskich kolaborantów gestapo, od 24 sierpnia pod Małuszką rozbili oddział UPA.

Pod koniec sierpnia oddział liczył ok 400 żołnierzy, w jego skład wchodziły dwie kompanie piechoty, pluton broni maszynowej, pluton moździerzy, pluton artylerii (2 działka przeciwpancerne), zwiad konny (8 sekcji po 6 żołnierzy), pluton gospodarczy, drużyna żandarmerii, pluton kobiecy (łączniczki, sanitariuszki), sekcja sanitarna.

cc-Kochanski-zolnierze-oddzialu-300x300 Władysław Kochański - Cichociemny

1943, okolice Huty Stepańskiej
żołnierze oddziału kpt. Kochańskiego

Na skraju lasu w rejonie Huty Starej, Moczulanki i Głuszkowa zbudowano ufortyfikowany stały obóz dla ok. 700 żołnierzy, z własną masarnią, rusznikarnią, piekarnią oraz kuźnią. Pod koniec sierpnia wraz z oddziałem partyzantów sowieckich „Szytowa” zdobyto niemiecki bunkier w Bystrzycach, zdobywając zapasy amunicji oraz broń. 6 września wraz z oddziałem sowieckim „Sitajły” starł się z dwoma oddziałami UPA, zabijając kilkudziesięciu Ukraińców.

Odmówił dołączenia do zgrupowania sowieckiej partyzantki, dowodzonego przez generałów: Sidora Kowpaka, Wasilija Begmy i Michaiła Naumowa.

Lubianka-300x192 Władysław Kochański - Cichociemny

Łubianka, Moskwa

20 grudnia 1943 przyjął zaproszenie na rozmowy oraz „na czaj” od gen. Michaiła Naumowa, do wsi Bronisławka, udając się tam w grupie 4 oficerów oraz sekcji zwiadowców. Wieczorem Polaków zaproszono na poczęstunek do pobliskiej Kol Zawołocze, w jego trakcie żołnierze AK zostali napadnięci, zastrzelono siedzącego przy stole plut. Zygmunta Kopija, obezwładniono i związano pozostałych. Następnego dnia sowieci zamordowali kolejnych zwiadowców: Stanisława Żygadło, Antoniego Szajewskiego, Jankowskiego, Henryka Chomicza, Jana Jankiewicza, Pawła Kurjatę.

odznaka-NKWD-245x350 Władysław Kochański - CichociemnySiedmiu oficerów i żołnierzy AK: kpt. Władysława Kochańskiego, ks. por. Leona Śpiewaka, por. Zenona Blachowskiego, pchor. Zbigniewa Klimowskiego, Witolda Witkowskiego, Januszczaka, Lucjana Paczewskiego przetransportowano przez linię frontu do Kijowa, następnie do Moskwy oraz osadzono w więzieniu NKWD na Łubiance.

Po brutalnym śledztwie oraz odmowie współpracy z NKWD, 21 kwietnia 1945 skazany  na 10 lat łagru ITŁ (Isprawitielno – Trudowy Łagieriej – obóz pracy poprawczej). Po zesłaniu do łagru podjął ucieczkę, po schwytaniu ponownie skazany, na 25 lat łagru. Do 1949 osadzony w Tiemłagu NKWD, następnie w łagrze nr 5 MWD na Kołymie, pracował m.in. w kopalni rudy ołowianej w Magadanie. Zwolniony z łagru 25 września 1955.

 

 

Po wojnie

Po powrocie z zesłania od 1 stycznia 1956 podjął prace jako kartograf w Przedsiębiorstwie Państwowym Surowce Skalne. Od 1 listopada 1959 kierownik Dziekanatu Wydziału Ogólno – Ekonomicznego, następnie kierownik sekretariatu Studium Zaocznego Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Krakowie.

Od 5 stycznia 1956 rozpracowywany przez WUds.BP w Krakowie, od 1957 w zainteresowaniu operacyjnym Wydziału IV Departamentu II ds. Bezpieczeństwa Publicznego MSW, inwigilowany m,in. z udziałem kilku tajnych współpracowników. W maju 1962 kilkakrotnie wzywany na rozmowy z funkcjonariuszami SB.

16 lipca 1963 obronił dyplom magistra ekonomii na Wydziale Produkcji i Obrotu Towarowego Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Krakowie. Od 16 marca do 30 maja 1966 starszy inspektor w Zjednoczeniu Przemysłu Wapienniczego i Gipsowego.

W kwietniu 1970 ukończył Wyższe Studium Reklamy. Od 1 czerwca 1966 specjalista ds. eksportu i zbytu w Dziale Ekonomicznym Zakładów Budowy i Naprawy maszyn Drogowych „Madro”. Od 1 sierpnia 1976 specjalista w Biurze Eksportu Przedsiębiorstwa Inwestycyjno – Remontowego Przemysłu Chemicznego „Naftobudowa” w Krakowie. Od 2 września 1978 do 4 listopada 1979 jako specjalista ds. magazynowych na kontrakcie w Syrii.  Od 19 października 1980 na emeryturze.

Od 1959 działacz ZBOWiD, przewodniczący kolegium redakcyjnego kwartalnika historycznego „W marszu 1939-1945”. Od 1974 w Związku Inwalidów Wojennych, LOK i TPPR. Zmarł 12 grudnia 1980 w Krakowie.

 

 

Awanse

 

Ordery i odznaczenia

 

 

Życie rodzinne

Syn Stanisława oraz Anny z domu Konvicek. W 1957 zawarł związek małżeński z Marią Wandą z domu Chołoniewską (ur. 1918). Nie mieli dzieci.

 

cc-Kochanski-scan_053-300x216 Władysław Kochański - Cichociemny

Z paszportu „Cichociemni”, żródło: PWPW

Upamiętnienie

W grudniu 2016 Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych dla uczczenia pamięci 316 Cichociemnych wyprodukowała w limitowanej serii stu egzemplarzy paszport testowy „Cichociemni”.

 

 

 

Upamiętnienie Cichociemnych

jw-grom-pomnik-cc-4-300x248 Władysław Kochański - Cichociemnyjw-grom-pomnik-cc-3-300x238 Władysław Kochański - CichociemnyW 1989 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni” (scenariusz i reżyseria Marek Widarski).

15 maja 2005 odsłonięto na terenie jednostki specjalnej – Jednostki Wojskowej GROM w Warszawie pomnik poświęcony cichociemnym spadochroniarzom AK. Znaczna część ekspozycji Sali Tradycji jednostki GROM poświęcona jest Cichociemnym.

Od 4 sierpnia 1995 roku jednostka nosi nazwę – Jednostka Wojskowa GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej

W 2008 roku powstał film dokumentalny „My cichociemni. Głos żyjących” (scenariusz i reżyseria Paweł Kędzierski).

pomnik-cc-warszawa-761x642-300x253 Władysław Kochański - Cichociemny

Pomnik CC w Warszawie

7 października 2013 roku w Warszawie przy ul. Matejki, naprzeciwko Sejmu R.P. odsłonięto Pomnik Cichociemnych Spadochroniarzy AK.

cc-boening-300x199 Władysław Kochański - CichociemnyW 2013 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni. Wywalcz wolność lub zgiń” (scenariusz i reżyseria Dariusz Walusiak).

W 2016 roku Sejm R.P. ustanowił rok 2016 Rokiem Cichociemnych. NBP wyemitował srebrną kolekcjonerską monetę o nominale 10 zł upamiętniającą 75. rocznicę pierwszego zrzutu Cichociemnych.

cc-monety-300x157 Władysław Kochański - Cichociemnycc-pomnik-powazki--300x213 Władysław Kochański - CichociemnyW 2017 roku PLL LOT umieścił znak spadochronowy oraz podpis upamiętniający Cichociemnych na kadłubie Boeinga 787 (SP-LRG).

Cichociemni są patronem wielu szczepów, drużyn oraz organizacji harcerskich. Opublikowano wiele książek i artykułów o Cichociemnych.

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie znajdują się groby kilkudziesięciu Cichociemnych oraz poświęcony Im pomnik „TOBIE OJCZYZNO”

sala-tradycji-grom Władysław Kochański - Cichociemny

Sala Tradycji Jednostki Wojskowej GROM

button-publikacje_200-300x101 Władysław Kochański - Cichociemny

 

 

Źródła:
  • informacje własne (archiwum portalu)
  • Teka personalna – Oddział Specjalny Sztabu Naczelnego Wodza, w zbiorach Studium Polski Podziemnej w Londynie, sygn. Kol.023.0110
  • Krzysztof Tochman – Słownik biograficzny cichociemnych, t. 4, Zwierzyniec – Rzeszów, Obywatelskie Stowarzyszenie Ostoja, 2011, s. 103-110, ISBN 978-83-933857-0-6
  • Kajetan Bieniecki – Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
  • Jędrzej Tucholski – Cichociemni, Warszawa, Instytut Wydawniczy Pax, 1984, ISBN 8321105378
  • Jędrzej Tucholski – Cichociemni 1941-1945. Sylwetki spadochroniarzy, Wojskowy Instytut Historyczny

 

Zobacz także biogram w Wikipedii