Tag Archives: Weller 15

Zrzuty – ekipy skoczków

 

Cichociemni byli żołnierzami Armii Krajowej w służbie specjalnej

 


41_cc-Tobie-Ojczyzno-grupa-250x139 Zrzuty - ekipy skoczkówSpis treści:


 

 

 

cc-skoczek-176x300 Zrzuty - ekipy skoczków

kombinezon Cichociemnych

button-zrzuty_200-150x150 Zrzuty - ekipy skoczkówOgółem zrzucono do Polski 64 ekipy skoczków. Ekipę stanowił zespół osób (Cichociemnych, także kurierów) zestawiony do przerzutu jednym samolotem. Ekipy nie miały nazw (za wyjątkiem jednej), oznaczano je kolejnymi numerami rzymskimi. Ostatnią ekipę (misja brytyjska) jednak wyjątkowo oznaczono nie numerem, ale nazwą: Freston, tożsamą z nazwą operacji lotniczej.

Skaczących spadochroniarzy Cichociemnych nazywano początkowo chomikami (od pseudonimu jednego z inicjatorów łączności z Krajem, Jana Górskiego ps. Chomik), zrzutkami, ptaszkami, skoczkami. Nazwa Cichociemni przyjęła się z czasem. Skaczących kurierów nazywano podobnie jak Cichociemnych, ale najczęściej kociakami (od nazwiska ministra Stanisława Kota).

37-550-1-1-150x150 Zrzuty - ekipy skoczków

skoczek po wylądowaniu
w zbiorach NAC

 

Numery ekip nie zawsze były przypisane do jednej operacji lotniczej, w której skoczków przerzucano do Kraju. Jedną ekipę składającą się z kilku, nawet kilkunastu skoczków, niejednokrotnie zrzucano do Polski tej samej nocy – ale kilkoma samolotami, w ramach różnych operacji lotniczych.

Składy ekip podajemy w kolejności alfabetycznej (bez kurierów). Jedna z ekip (nie ma w wykazie) składała się tylko z dwóch kurierów.

 

 

Wykaz ekip Cichociemnych

numeracja ekip przyjęta przez Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza

Uwaga: tabelę można przeszukiwać oraz sortować, klikając wybraną kolumnę
Tabelę można przeszukiwać, wpisując dowolny ciąg znaków

Autor wykazu – Ryszard M. Zając, wnuk por. cc. Józefa Zająca

Numer arabskiNumer
O.VI. SNW
Skład ekipyOperacja lotniczaData zrzutuStartSamolot
00Krzymowski Stanisław
Zabielski Józef
Adolphus1941-02-15/16NewmarketWhitley Z-6473
1IBidziński Niemir
Piwnik Jan
Ruction1941-11-07/08Linton-on-OuseHalifax L-9612
2IIJurecki Marian
Kalenkiewicz Maciej
Świątkowski Andrzej
Paczkowski Alfred
Jacket1941-12-27/28LakenheathHalifax L-9618 "W"
3IIIKlimowski Tadeusz
Krajewski Henryk
Marek Jan
Piasecki Zbigniew
Smela Jan
Shirt1942-01-06/07LakenheatHalifax L-9618 "W"
4IVJankowski Stanisław
Kochański Jan
Milewicz Zygmunt
Piątkowski Bohdan
Pukacki Franciszek
Rogowski Jan
Collar1942-03-03/04StradishallHalifax L-9618 "W"
5VBąkiewicz Zbigniew
Łada Lech
Niedzielski Rafał
Rostek Jan
Śmigielski Tadeusz
Boot1942-03-27/28TempsfordHalifax L-9613 "V"
6VIMajewicz Stefan
Motylewicz Piotr
Sokołowski Jerzy
Sokołowski Tadeusz
Legging 1942-03-30/31TempsfordHalifax L-9613 "V"
7VIIGilowski Stanisław
Ipohorski Lenkiewicz Wiesław
Jokiel Jan
Kułakowski Aleksander
Spychalski Józef
Zalewski Janusz
Belt 1942-03-30/31TempsfordHalifax L-9618 "W"
8VIIIBoryczka Adam
Cetys Teodor
Kożuchowski Henryk
Mich Stefan
Romaszkan Roman
Zawadzki Alfred
Cravat 1942-04-08/09TempsfordHalifax L-9618 "W"
9IXLech Jan
Policiewicz Zygmunt
Sędziak Stanisław
Ściegienny Wincenty
Rheumatism 1942-09-03/04TempsfordHalifax W-7774 "T"
10XJabłoński Bolesław
Kochański Władysław
Rybka Franciszek
Winter Stanisław
Woźniak Jan
Chickenpox 1942-09-01/02TempsfordHalifax W-7775 "R"
11XIEckhardt Mieczysław
Fijałka Michał
Kontrym Bolesław
Kopisto Wacław
Łagoda Hieronim
Zub Zdanowicz Leonard
Smallpox 1942-09-01/02TempsfordHalifax W-7773 "S"
12XIIGrycz Jan
Kozłowski Julian
Michalczewski Wincenty
Smolski Kazimierz
Zaorski Wacław
Zarembiński Wiktor
Measles 1942-09-03/04TempsfordHalifax W-7773 "S"
13XIIIBorys Adam
Kotorowicz Stanisław
Żelkowski Bronisław
Hammer 1942-10-01/02TempsfordHalifax W-1229 "A"
14XIVGołębiewski Marian
Jagielski Stanisław
Jakubowski Ewaryst
Klimowicz Władysław
Kowalski Jerzy
Poznański Jan
Gimlet 1942-10-01/02TempsfordHalifax W-7774 "T"
15XVKaszyński Eugeniusz
Linowski Artur
Szwiec Waldemar
Trybus Adam
Chisel 1942-10-01/02TempsfordHalifax W-7776 "U"
16XVIJastrzębski Antoni
Stocki Tadeusz
Szubiński Władysław
Lathe 1942-10-02/03TempsfordHalifax W-7773 "S"
17XVIIBichniewicz Jerzy
Hencel Stanisław
Szpakowicz Wiesław
Pliers 1942-10-29/30TempsfordHalifax W-7773 "S"
18XVIIIBator Ignacy
Gaworski Tadeusz
Rudkowski Roman
Brace 1943-01-25/26TempsfordHalifax DT-727 "K"
18XVIIIGrun Bronisław
Kwarciński Mieczysław
Miciek Władysław
Screwdriver 1943-01-25/26TempsfordHalifax DT-726 "H"
19XIXAdrian Florian
Pijanowski Wacław
Sołtys Stanisław
Tajchman Michał
Gauge 1943-01-26/27TempsfordHalifax DT-727 "K"
20XXMostowiec Marian
Olszewski Stanisław
Ratajski Leszek
Rasp 1943-02-16/17TempsfordHalifax DT-726 "H"
20XXBusłowicz Michał
Januszkiewicz Henryk
Odrowąż Szukiewicz Bolesław
Pilch Adolf
Saw 1943-02-16/17TempsfordHalifax DT-725 "J"
20XXBurdziński Tadeusz
Dzikielewski Feliks
Kazimierczak Stanisław
Parada Michał
Vice 1943-02-16/17TempsfordHalifax DT-727 "K"
21XXIBenedyk Tadeusz
Szewczyk Piotr
Floor 1943-02-17/18TempsfordHalifax DT-627 "P"
21XXIIglewski Antoni
Jaworski Tadeusz
Wiśniewski Władysław
Żychiewicz Antoni Piotr
Wall 1943-02-17/18TempsfordHalifax DT-725 "J"
22XXIICzłapka Kazimierz
Nowak Piotr
Pieniak Czesław
Spokeshave1943-02-19/20TempsfordHalifax DT-620 "T"
23XXIIIKrokay Walery
Nuszkiewicz Ryszard
Pic Witold
Witkowski Ludwik
File 1943-02-20/21TempsfordHalifax DT-726 "H"
23XXIIIGarczyński Marian
Jachciński Henryk
Rydzewski Lech
Rzepka Kazimierz
Rivet 1943-02-20/21TempsfordHalifax DT-620 "T"
24XXIVJurkiewicz Longin
Koprowski Franciszek
Lipiński Wojciech
Messing Janusz
Brick 1943-03-13/14TempsfordHalifax DT-627 "P"
24XXIVRiedl Adam
Kolasiński Stanisław
Zabierek Lech
Door 1943-03-13/14TempsfordHalifax BB-281 "O"
24XXIVHörl Jan
Iranek Osmecki Kazimierz
Rossiński Czesław
Strumpf Witold
Stock 1943-03-13/14TempsfordHalifax DT-726 "H"
24XXIVFarenholc Oskar
Prądzyński Janusz
Rostworowski Jan
Scheller Czarny Edwin
Tile 1943-03-13/14TempsfordHalifax DT-725 "J"
24XXIVChmielowski Antoni
Ignaszak Stefan
Jasieński Stefan
Maksyś Władysław
Window 1943-03-13/14TempsfordHalifax HR-666 "E"
25XXVGórski Jan
Jarosz Janusz
Stołyhwo Olgierd
Step 1943-03-14/15TempsfordHalifax DT-543 "G"
26XXVIKowalski Jerzy
Łoś Ezechiel
Attic 1943-03-16/17TempsfordHalifax DT-727 "K"
27XXVIIKonstanty Ignacy
Pluta Wilhelm
Wiącek Wiktor
Beam 1943-03-19/20TempsfordHalifax BB-340 "D"
28XXVIIIChyliński Eugeniusz
Twardy Zbigniew
Cellar 1943-03-24/25TempsfordHalifax DT-727 "K"
29XXIXPolończyk Bolesław
Serafiński Fryderyk
Zawacka Elżbieta
Neon 41943-09-09/10TempsfordHalifax JD-171 "P"
30XXXPeszke Zdzisław
Poliszuk Jarosław
Zyga Ryszard
Neon 6 1943-09-14/15TempsfordHalifax BB-309 "T"
30XXXFuhrman Kazimierz
Wiszniowski Roman
Żaak Franciszek
Neon 7 1943-09-14/15TempsfordHalifax JD-362 "L"
30XXXKujawiński Stanisław
Makarenko Anatol
Żakowicz Józef
Neon 81943-09-14/15TempsfordHalifax JD-158 "W"
30XXXLewko Kazimierz
Skowroński Ryszard
Siakiewicz Władysław
Neon 91943-09-14/15TempsfordHalifax JD-269 "Q"
30XXXChmieloch Ryszard
Nowacki Józef
Ostrowiński Henryk
Neon 10 1943-09-14/15TempsfordHalifax JD-319 "A"
31XXXIDekutowski Hieronim
Rachwał Bronisław
Neon 1 1943-09-16/17TempsfordHalifax BB-378 "D"
31XXXIGołuński Norbert
Wiszniewski Otton
Żórawski Bogusław
Neon 21943-09-16/17TempsfordHalifax JN-911 "Z"
31XXXIKryszczukajtis Mirosław
Wiechuła Bernard
Neon 31943-09-16/17TempsfordHalifax BB-309 "T"
32XXXIISeeman Tadeusz
Skowroński Stanisław
Zapotoczny Stanisław
Neon 5 1943-09-21/22TempsfordHalifax LW-276 "E"
33XXXIIIKlocek Niewęgłowski Włodzimierz
Wilczewski Michał
Oxygen 8 1943-10-18/19FoulshamHalifax JD-362 "L"
34XXXIVBiedrzycki Stanisław
Bieżuński Jan
Pokładecki Marian
Sawicki Zygmunt
Weller 51944-04-03/04BrindisiHalifax JP-207 "E"
35XXXVKiwer Edward
Jackiewicz Bolesław
Raczkowski Stanisław
Wiechuła Ludwik
Weller 4 1944-04-08/09BrindisiHalifax LW-284 "T"
36XXXVIHauptman Władysław
Niepla Kazimierz
Sztrom Jerzy
Zachmost Henryk
Weller 6 1944-04-08/09BrindisiHalifax JP-207 "E"
37XXXVIIKamieński Jan
Kobyliński Tadeusz
Starzyński Tadeusz
Weller 71944-04-08/09BrindisiLiberator BZ0965 "S"
38XXXVIIIKowalik Edward
Gromnicki Zygmunt
Łakomy Albin
Majorkiewicz Felicjan
Weller 1 1944-04-9/10BrindisiHalifax JP-180 "V"
39XXXIXBałuk Stefan
Łastowski Benon
Runge Tadeusz
Weller 2 1944-04-09/10BrindisiLiberator BZ-965 "S"
40XLBazała Leon
Gałacki Adolf
Piekarski Aleksander
Piotrowski Edward
Weller 31944-04-12/13BrindisiHalifax JP-180 "V"
41XLIBenrad Adam
Mrazek Zbigniew
Żelechowski Tadeusz
Weller 141944-04-12/13BrindisiHalifax JW-272 "D"
42XLIIKamiński Bronisław
Lech Włodzimierz
Niemczycki Jerzy
Wątróbski Józef
Weller 111944-04-14/15BrindisiHalifax JP-180 "V"
43XLIIIŁopianowski Narcyz
Kostuch Tomasz
Wildhorn I
(MOST 1)
1944-04-15/16BrindisiDakota FD-919 "I"
44XLIVCzaykowski Andrzej
Skwierczyński Leopold
Szydłowski Adam
Weller 10 1944-04-16/17BrindisiHalifax JP-222 "E"
45XLVHeczko Kalinowski Gustaw
Kuczyński Marian
Tarnawski Aleksander
Weller 121944-04-16/17BrindisiHalifax JP-181 "C"
46XLVIBuyno Jerzy
Harasymowicz Stanisław
Psykała Mieczysław
Szymański Jerzy
Weller 151944-04-16/17BrindisiHalifax JP-236 "A"
47XLVIIBiały Jan
Iszkowski Jerzy
Lewkowicz Bronisław
Marynowski Edmund
Weller 211944-04-27/28BrindisiLiberator EV-978 "R"
48XLVIIICieplik Franciszek
Osuchowski Kazimierz
Skrochowski Jan
Szternal Kazimierz
Weller 16 1944-04-30/05-01BrindisiLiberator BZ-965 'S"
49XLIXJaworski Tadeusz Stanisław
Luszowicz Zdzisław
Nosek Antoni
Nowodworski Cezary
Szczepański Mieczysław
Trojanowski Czesław
Weller 171944-05-04/05BrindisiHalifax JP-177 "P"
50LBogusławski Prus Andrzej
Dąbrowski Adam
Krasiński Adam
Walter Jan
Whitehead Alfred
Zając Józef
Weller 261944-05-04/05BrindisiLiberator BZ-965 'S"
51LIBernaczyk - Słoński Kazimierz
Bienias Jan
Kwiatkowski Bohdan
Straszyński Zdzisław
Ulm Zygmunt
Weller 271944-05-10/11Grottaglie ?Liberator EV-978 "R"
52LIIDziadosz Rudolf
Fortuna Ludwik
Lewandowski Aleksander
Serafin Jan
Winiarski Zdzisław
Weller 18 1944-05-19/20BrindisiLiberator BZ-965 'S"
53LIIIGolarz Teleszyński Marian
Grodzicki Krzysztof
Marecki Władysław
Okulicki Leopold
Waruszyński Zbigniew
Wierzejski Tomasz
Weller 291944-05-21/22BrindisiHalifax JP-222 "E"
54LIVKonik Bronisław
Matula Zbigniew
Nowakowski Michał
Pokultinis Alfred
Wilczkiewicz Zbigniew
Weller 231944-05-24/25BrindisiHalifax JP-180 "V"
55LVBielski Romuald
Kossakowski Tadeusz
Wildhorn II
(MOST 2)
1944-05-29/30BrindisiDakota KG-477 "V"
56LVIŁojkiewicz Adolf
Klinicki Maksymilian
Pentz Karol
Perekładowski Feliks
Tomaszewski Tadeusz
Trondowski Stanisław
Weller 30 1944-05-30/31BrindisiHalifax JP-222 "E"
57LVIIBilski Kazimierz
Jeziorański Nowak Jan
Starzyński Leszek
Wolniak Bogusław
Wildhorn III
(MOST 3)
1944-07-25/26BrindisiDakota KG-477 "V"
58LVIIIBętkowski Jacek
Malik Franciszek
Ossowski Stanisław
Piotrowski Julian
Specylak Skrzypecki Zbigniew
Śmietanko Władysław
Jacek 11944-07-30/31BrindisiLiberator KG-890 "S"
59LIXNakoniecznikoff Klukowski Przemysław
Leśkiewicz Marian
Sikorski Zenon
Sokół Tadeusz
Stpiczyński Aleksander
Śliwa Kazimierz
Przemek 11944-09-21/22BrindisiLiberator KG-834 "U"
60LXEmir Hassan Jerzy
Krizar Leopold
Nadolczak Bruno
Makagonow Makagon Aleksander
Przybylik Stefan
Rudkowski Roman
Poldek 1 1944-10-16/17BrindisiLiberator KH-151 "S"
60LXFlont Władysław
Godzik Władysław
Hoffman Teodor
Kobyliński Wacław
Pękała Górski Mieczysław
Różycki Jan
Wacek 11944-10-16/17BrindisiLiberator KG-994 "R"
61LXICzerwiński KazimierzKazik 21944-11-18/19BrindisiLiberator KG-994 "R"
62LXIIBystrzycki Przemysław
Bzdawka Bernard
Mackus Adam
Mazur Stanisław
Raszplewicz Kazimierz
Skowron Marian
Kazik 11944-11-22/23BrindisiLiberator KG-994 "R"
63LXIIICzepczak Górecki Bronisław
Dmowski Stanisław
Matysko Jan
Parczewski Jan
Sroczyński Zdzisław
Uklański Witold
Staszek 21944-12-26/27BrindisiLiberator BZ 965 "V"
64
FrestonDuane T. Hudson
Peter R. C. Solly-Flood
Peter Kemp
Donald Galbraith
Pospieszalski Antoni
vel. Anthony Currie
Freston
brytyjska
misja wojskowa
1944-12-26/27BrindisiLiberator KG-994 "R"

 

zobacz – wykaz zrzutów Cichociemnych

zobacz – sezony operacyjne

zobacz – zrzuty

 

CICHOCIEMNI (The Silent Unseen) – patriotic rap MC Sobieski, muzyka: Patryk Bielewicz, production: Anima Villis

 

 

do góry strony

 

 

Źródła:
  • informacje własne
  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. I. FKM Oleśnica, ISBN 83-902499-0-1
  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. II. ABRES Rzeszów, ISBN 83-902499-5-2
  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. III. OS Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów, ISBN 83-910535-4-7
  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. IV. OS Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów, 978-83-933857-0-6
  • Kajetan Bieniecki: Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
  • Andrzej Paweł Przemyski – Z pomocą żołnierzom Podziemia, WKŁ Warszawa 1991, ISBN 83-206-0833-3
  • Andrzej Olejko, Krzysztof Mroczkowski – Szachownice nad okupowaną Europą, Libra, Rzeszów 2011, ISBN 978-83-89183-69-9

 

Jerzy Szymański – Cichociemny

40_Znak-Spadochronowy-AK-187x300 Jerzy Szymański - Cichociemnyps.: „Boga”, „Łom”, „Konarski”

Jerzy Feliks Szymański vel Jan Konarski, Jean Sandor, Dr Borkowski

Zwykły Znak Spadochronowy nr 0009, Bojowy Znak Spadochronowy nr 1452

po wojnie wg. Tochmana tajny współpracownik SB, TW Pucz, Bober, KO Konarski

Szymanski-Jerzy-KOL_023_0284-181x250 Jerzy Szymański - Cichociemny

ppłk Jerzy Szymański

 

ur. 27 września 1909 w Chocimiu (obecnie Ukraina), zm. 21 lutego 1995 w Londynie (Wielka Brytania) – podpułkownik dyplomowany kawalerii, oficer dyplomowany Wojska Polskiego, Oddziału II (wywiad) Sztabu Głównego WP, Sztabu Naczelnego Wodza, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Komendy Głównej AK, wywiadu ofensywnego Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego, więzień niemieckich obozów jenieckich: Ożarów, Lamsdorf, Woldenberg (1944-1945), obozu Abkomando 806 Zehlendorf  (1944), cichociemny
Znajomość języków: brak danych; szkolenia (kursy): m.in.  spadochronowy, i in. W dniu wybuchu wojny miał 29 lat; w dacie skoku do Polski 34 lata

 


41_cc-Tobie-Ojczyzno-grupa-250x139 Jerzy Szymański - CichociemnySpis treści:


 

Mieszkał z rodziną w Gruszewce nad Dniestrem, od 1920 u krewnego w Tczewie, uczył się w gimnazjum. Trzykrotnie relegowany ze szkoły za ateizm, komunizm. W 1926 zdał egzamin dojrzałości w Warszawie. W latach 1926 – 1929 studiował historię kultur na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu w Bukareszcie, studiów nie ukończył. Działał w Związku Młodzieży Socjalistycznej oraz Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej.

Od 1930 w Polsce, w latach 1930 – 1932 na kursie Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu. Awansowany na stopień podporucznika ze starszeństwem od 15 sierpnia 1932, przydzielony jako dowódca plutonu 4 Pułku Strzelców Konnych Ziemi Łęczyckiej. Od 1935 dowódca plutonu przeciwpancernego 6 Pułku Ułanów Kaniowskich w Stanisławowie. Awansowany na stopień porucznika ze starszeństwem od 19 marca 1938.

Od 21 września do 14 grudnia 1938 uczestnik w operacji „Łom” na Rusi Zakarpackiej, wymierzonej przeciw Czechosłowacji, mającej pomóc Węgrom w opanowaniu Zakarpacia. Potem w dyspozycji szefa Oddziału II (wywiad) Sztabu Głównego WP, skierowany na kurs spadochronowy w Jabłonnie – Legionowie oraz na kurs motorowo – minerski w Centrum Wyszkolenia Saperów w Modlinie.

 

 

II wojna światowa

W kampanii wrześniowej 1939 od 6 września przydzielony do 1 Pułku Strzelców Konnych Cesarza Napoleona w Garwolinie (II rzut), od 14 września w Grupie Kawalerii płk. Tadeusza Komorowskiego z Garwolina, w składzie Kombinowanej Brygady Kawalerii, działającej w składzie Armii Lublin. Uczestnik II bitwy tomaszowskiej w rejonie Suchowoli i Krasnobrodu, 25 września kontuzjowany, od 26 września w niewoli niemieckiej, osadzony w obozie w Zwierzyńcu.

Angers__Château_de_Pignerolle_Eusebius-300x169 Jerzy Szymański - Cichociemny

Angers, rezydencja władz RP na uchodźstwie

28 września uciekł, przez Annopol, Iłżę dotarł do Warszawy, następnie 8 października wyruszył w kierunku Węgier. 14 października przekroczył granicę z Węgrami, przez Budapeszt 5 listopada dotarł do Francji. Po spotkaniu w Paryżu (Hôtel du Danube) z gen. Władysławem Sikorskim, jako emisariusz Naczelnego Wodza od listopada 1939 do kwietnia 1940 trzykrotnie przyjeżdżał do Polski. M.in. prowadził rozmowy polityczne z przedstawicielami PPS, SL, SN, ChD, SP nt. prerogatyw rządu i prezydenta na emigracji, ich zamiarów oraz działalności pod okupacją niemiecką i sowiecką.

Dostarczył pierwsze rozkazy dla komendantów Związku Walki Zbrojnej:  płk. Stefana Roweckiego (ZWZ na terenach pod okupacją niemiecką) oraz gen. Michała Tokarzewskiego – Karaszewicza (ZWZ na terenach pod okupacją sowiecką), m.in. wytyczne w instrukcji wywiadowczej i propagandowej. 23 marca 1940 dostarczył do Paryża pocztę od gen. Stefana Roweckiego ps. Rakoń. 19 grudnia 1939 zaprzysiężony na rotę ZWZ-AK w KG ZWZ w Paryżu, przydzielony do komórki łącznikowej w Paryżu oraz biurze gen. Kazimierza Sosnkowskiego w Angers.

Jan Rzepecki – Kierownictwo polityczne polskiego podziemia wojskowego w latach 1939 – 1941
w: Przegląd Historyczny 1974 r., nr 65/1. s. 115 – 146

 

Maciej Szczurowski – Geneza formowania Armii Polskiej we Francji 1939 – 1940
w: Piotrkowskie Zeszyty Historyczne, 2002, nr 4 s. 115 – 143

 

Rubens-900-300x166 Jerzy Szymański - Cichociemny

Hotel Rubens, Londyn

Po upadku Francji od 26 czerwca 1940 w Wielkiej Brytanii, przydzielony do komórki planowania Oddziału III Sztabu Naczelnego Wodza (hotel „Rubens”). Wraz ze współtwórcami Cichociemnych: kpt. Janem Górskim ps. Chomik oraz kpt. Maciejem Kalenkiewiczem pracował nad planami wsparcia drogą lotniczą powstania powszechnego (desant, czyli tzw. uderzenie powierzchniowe).

Audley-End-5-300x200 Jerzy Szymański - Cichociemny

Audley End (od strony ogrodu)

Po nawiązaniu współpracy Sztabu Naczelnego Wodza z SOE inicjator oraz organizator ośrodka szkolenia Cichociemnych w Briggens i Audley End. Autor instrukcji taktycznych, dla dowódców zespołów dywersyjnych oraz cyklu ćwiczeń. Instruktor na kursie bytowania (tzw. kurs korzonkowy, survivalowy). Instruktor na kursie polskiej szkoły wywiadu, prowadzonym pod kamuflażem Oficerskiego Kursu Doskonalącego Administracji Wojskowej (zwanym przez Cichociemnych „kursem gotowania na gazie”) w Londynie.

W związku z przewlekłą chorobą ppłk dypl. Waleriana Mercika, szefa bazy SNW „Alex” w Kairze, od 5 grudnia 1942 mianowany jego zastępcą oraz pełniącym obowiązki szefa bazy „Alex” w Kairze, z zadaniem zorganizowania placówki radiowej w Dynarach.  M.in. przyjmował w Suezie kandydatów na Cichociemnych.  W Quizil – Ribat (Irak), w siedzibie sztabu Armii Polskiej na Wschodzie  rozmawiał m.in. z gen. Władysławem Andersem.

Po odwołaniu z Kairu, od 20 lutego 1943 w Szkocji. Od lipca uczestnik kursu Wyższej Szkoły Wojennej (III Kurs Wojenny) w Eddleston (43 słuchaczy zakwaterowano w odległym o 6 km Peebles). Po jego ukończeniu 18 grudnia 1943 mianowany oficerem dyplomowanym.

Monika Bielak – Ewakuacja żołnierzy polskich z Francji do Wielkiej Brytanii
i Afryki Północnej w latach 1940-1941
w: IPN, Polska 1918-1989 – Od niepodległości do niepodległości. Historia Polski 1918-1989

 

 

Cichociemny

button-zrzuty_200-150x150 Jerzy Szymański - CichociemnyZgłosił się do służby w Kraju. Wraz z grupą skoczków drogą morską z Liverpoolu przetransportowany do Neapolu (Włochy), następnie do bazy nr 11 w Brindisi. Awansowany na stopień majora ze starszeństwem od 17 kwietnia 1944.

Halifax-mk3-300x225 Jerzy Szymański - Cichociemny

Handley Page Halifax

Skoczył ze spadochronem do okupowanej Polski w nocy 16/17 kwietnia 1944 w sezonie operacyjnym „Riposta”, w operacji lotniczej „Weller 15” (dowódca operacji: F/O Władysław Krywda, ekipa skoczków nr: XLV), z samolotu Halifax JP-236 „A” (1586 Eskadra PAF, załoga: pilot – F/L Michał Goszczyński, pilot – F/L Zbigniew Sancewicz / nawigator – F/O Władysław Krywda / radiotelegrafista – F/S Tadeusz Łuksza / mechanik pokładowy – F/S Antoni Mentlak / strzelec – W/O Romuald Małachowski / despatcher – F/S Piotr Straub). Informacje (on-line) nt. personelu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii (1940-1947) – zobacz:  Lista Krzystka

cc-Szymanski-Jerzy-znak-cc-291x400 Jerzy Szymański - Cichociemny

Znak Spadochronowy ppłk cc Jerzego Szymańskiego

Start z lotniska Campo Casale nieopodal Brindisi, zrzut na placówkę „Obraz” za ujściem Bugu – Narwi, w okolicach miejscowości Krawcowizna, 12 km od Tłuszcza. Razem z nim skoczyli: por. Jerzy Buyno ps. Gżegrzółka, ppor. Stanisław Harasymowicz ps. Lalka (brat przyrodni Jerzego Buyno), st. sierż. Mieczysław Psykała ps. Kalwadosik. Skoczkowie przerzucili 388,2 tys. dolarów w banknotach na potrzeby AK oraz 4 pasy z pieniędzmi dla Delegatury Rządu. Zrzucono także 9 zasobników i 6 paczek, razem ze skoczkami w dwóch nalotach na placówkę, w godz. 00.10 – 00.15. Samolot szczęśliwie powrócił do bazy po locie trwającym 9 godzin 45 minut.

 

Jan-Jazwinski-251x350 Jerzy Szymański - CichociemnyW „Dzienniku czynności” mjr dypl. Jan Jaźwiński oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, Szef Wydziału Specjalnego (S), organizator lotniczych przerzutów do Polski odnotował:

Na OBRAZ- 7219 – BOGA, GRZEGŻÓŁKA, LALKA, KALWADOSIK. Osiem pasów z dol. pap. Nr.17588-95, 17586-87, – ogółem trzy, osiem, osiem tys. dwieście. Poczta 6/44 cyl. I,II,III, IV,V. Bagażniki – DR-12 – zawartość – cztery pasy pieniężne oznaczone DR-85/19, 86/19, 87/19, 88/19. (…)

ozn_Dziennik-czynnosci-mjr-Jazwinskiego_600px-300x161 Jerzy Szymański - CichociemnyDn. 19.VI.1944. (…) Anglicy przecięli łączność z Leon 502 do Jutrzenka [Główna Baza Przerzutowa], naszym szyfrem i ofiarowali łączność szyfrem i rdst. 4429 [angielskim]. Dziś oświadczyli mnie – 1/ w konsekwencji zakazu nałożonego przez Rząd. Bryt., dla korespond. dyplomatycznej, wszystkie tajne środki łączności muszą być kontrolowane przez władze bryt. 2/ 4429 [Anglicy] zwrócili się do Rawa [mjr Michał Protasewicz, Oddział VI (Specjalny)] o zdeponowanie wszystkich szyfrów u 4429 i ponadto przedkładanie 4429 tekstu otwartego wszystkich dep. przychodzących i wychodzących. (…) 5/ Łączność z Krajem musi odbywać się przez Londyn – kanałem bryt. a nie polskim. (…) (s. 285 (290)

 

Brindisi_1-300x199 Jerzy Szymański - Cichociemny

lotnisko w Brindisi (Włochy)

Skoczków podjął oddział Batalionów Chłopskich. Podczas skoku złamał kość strzałkową prawej nogi, do 30 maja z nogą w gipsie w dyspozycji dowódcy AK gen. Tadeusza Komorowskiego ps. Bór oraz delegata rządu Jana S. Jankowskiego ps. Soból, mieszkał u Jadwigi Szostkiewicz w Warszawie przy ul. Czackiego (na tyłach pałacu Kronenberga).

Dwukrotnie rozmawiał z nimi nt. konieczności „przetrwania” na obszarze kontrolowanym przez Sowietów, przekazał  gen. Tadeuszowi Komorowskiemu ps. Bór prywatny list Naczelnego Wodza gen. Kazimierza Sosnkowskiego, zalecającego wyprowadzenie części elit na Zachód.

Grzegorz Rutkowski – Udział Batalionów Chłopskich
w odbiorze zrzutów lotniczych z Zachodu na terenie okupowanej Polski
w: „Zimowa Szkoła Historii Najnowszej 2012. Referaty”, IPN, Warszawa 2012, s. 15 – 25

 

Od 1 czerwca 1944 przydzielony do Oddziału II (wywiad) Komendy Głównej AK jako szef  referatu „Centrum” – Generalna Gubernia, kryptonim „Arkadiusz”, „KG 52”. W połowie lipca wyznaczony szefem sztabu planowanej organizacji „NIE„, otrzymał zakaz ujawniania się podczas walk w Warszawie.

 

 

Powstanie Warszawskie

button-cc-pw__ Jerzy Szymański - Cichociemny

W Powstaniu Warszawskim jako „Dr Borkowski”, współorganizator dowództwa Podobwodu Śródmieście – Południe, które przejął płk Jan Szczurek – Cergowski ps. Śławbor.  Następnie oficer operacyjny Komendy Podobwodu Śródmieście Północ, od 28 sierpnia (wg. własnej relacji) zastępca dowódcy i szef sztabu  Komendy Podokręgu Śródmieście Północ. 

Po kapitulacji Powstania w niemieckiej niewoli, osadzony w obozach jenieckich: Ożarów, Lamsdorf (Łambinowice), oflagu II C Woldenberg – Neumarkt (Dobiegniew), tam działał w konspiracji obozowej.

2015-Losy-skoczka-PWN-500-209x300 Jerzy Szymański - Cichociemny8 grudnia 1944 koleją przetransportowany do Berlina, osadzony w międzynarodowym obozie Abkomando 806 w Zehlendorf, po kilku dniach doprowadzony do niemieckiego Urzędu Spraw Zagranicznych (Auswärtiges Amt),  indagowany w Wydziale Europy Środkowej przez radców: von Diebellkirchen’a oraz Brauna von  Stumpf’a (pisownia nazwisk wg. Krzysztofa A. Tochmana, prawdopodobnie chodziło o Gustaf’a Braun von Stumm’a). Przyczyną indagacji miało być podejrzenie Niemców, iż jest wysłannikiem politycznym pupila brytyjskich elit politycznych z Londynu – Józefem Hieronimem Retingerem. 11 stycznia 1945 ponownie w oflagu II C Woldenberg – Neumarkt (Dobiegniew), zdał raport gen. bryg. Janowi Chmurowiczowi.

26 stycznia ewakuowany wraz z innymi z oflagu na zachód, 30 stycznia podczas walk w folwarku Alt Deet uciekł do pobliskiego lasu wraz z ppor. rez. kaw. Heraldem Kruschem oraz ppor. rez. Andrzejem Szczerbą. 1 lutego złapany,  odesłany do niewielkiego obozu Lichterfelde nieopodal Berlina.

Podczas bombardowania 10 marca uciekł wraz z kolegami, 5 kwietnia w rejonie Pattburg – Tieglef przekroczyli granicę z Danią. Dzięki pomocy miejscowych robotników dotarli  do Nyborg, ukrywali się tam dzięki wsparciu duńskiego ruchu oporu. Następnie dotarli do Kopenhagi, dzięki pomocy w klasztorze OO. Jezuitów przewiezieni ciężarówką do Helsingor, łódka przez Sund na brzeg pod Helsingborgiem, pieszo do Astrop, koleją do Sztokholmu.

 

 

Po wojnie
Oddzial-VI-Londyn-300x253 Jerzy Szymański - Cichociemny

Oddział VI SNW, Londyn

22 kwietnia 1945 zameldował się w Poselstwie RP w Sztokholmie, nawiązał kontakt z SOE. 25 kwietnia samolotem dotarł do Prestwick (Szkocja), następnie pociągiem do Londynu. 2 maja zameldował się w Oddziale VI (Specjalnym) Sztabu Naczelnego Wodza. Przydzielony jako inspektor Szefostwa Służby Opieki nad Żołnierzami SNW. Do końca 1946 wizytował polskie jednostki w Szkocji, Francji oraz Niemczech, m.in. wygłaszał prelekcje nt. akcji Burza, Powstania Warszawskiego, losów żołnierzy AK pod okupacją sowiecką.

Nieoficjalnie współorganizator Ruchu Niepodległość i Demokracja (NiD). Do 15 kwietnia 1949 objął funkcję doradczo – łącznikową przy gen. dyw. Stanisławie Kopańskim, Inspektorze Generalnym Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. Awansowany na stopień podpułkownika 10 stycznia 1951. Wraz z grupą 11 oficerów PSZ i płk dypl. Henrykiem Piątkowskim w „Polskim Instytucie Historycznym”, będącym niejawnym zalążkiem Sztabu Głównego WP, m.in. pracował na planami przyszłej organizacji armii. Po ujawnieniu współpracy z CIA (tzw. afera Bergu), 1 czerwca 1951 podał się do dymisji, wystąpił z  Ruchu Niepodległość i Demokracja (NiD). 

Pozostał na emigracji, zamieszkał w Londynie. Podjął pracę w fabryce szklanych kontenerów, od końca 1960 kierownik transportu w Société Générale de Haute Katanga, następnie konwojent w firmie ochroniarskiej Securicor. Publikował w prasie emigracyjnej i angielskiej, od 1966 w Fundacji „Veritas” jako sekretarz i redaktor „Gazety Niedzielnej”, w 1968 zrezygnował, zatrudniony w „Guardian-Royal Exchange” w londyńskim City.

W 1965 przyjechał do Polski, nawiązał kontakt z  Alfredem Paczkowskim (TW Jan), organizującym za wiedzą SB zjazd Cichociemnych. Spotkał się z kolegami Cichociemnymi oraz… spadochroniarzami sowieckimi z AL. Kilkakrotnie w roku przyjeżdżał do Polski

W 1971 zwerbowany „na uczuciach patriotycznych” przez Wydział X, od 1976 r. prowadzony przez Wydział XI Departamentu I (wywiad) Ministerstwa Spraw Wewnętrznych – „do rozpracowywania wrogich środowisk emigracyjnych w W. Brytanii”.  Dostarczał „systematycznie wartościowe informacje dotyczące m.in. antypolskiej działalności emigracji londyńskiej, powiązań między emigracją a „opozycją” w kraju oraz programu i koncepcji działania grup „opozycyjnych” w Polsce. Za przekazywane informacje był wynagradzany w wysokości 100 funtów miesięcznie – plus zwrot wydatków na realizację zadań”.

W związku z jego dekonspiracją w Londynie w listopadzie 1978, kontaktów operacyjnych zaniechano.  Od 17 listopada 1983 jako kontakt operacyjny „Konarski”, użyczał swojego mieszkania w Londynie. 11 sierpnia 1984 współpracę zakończono, prawdopodobnie utrzymywał kontakt z SB do 1989. W 2017 ukazała się książka jego autorstwa pt. Losy skoczka.

Krzysztof A. Tochman – Rozpracowanie żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie
przez komunistyczny aparat represji na wybranych przykładach cichociemnych
w: Politycznie obcy!, IPN Szczecin, 2016, s. 131 – 157

 

Filip Musiał – Trudna prawda
w: Biuletyn informacyjny AK nr 11 (295) listopad 2014, s. 54 – 59

 

 

AwanseVirtuti-Militari-272x350 Jerzy Szymański - Cichociemny

 

 

Ordery i odznaczenia36_Krzyz-Walecznych-1920-146x200 Jerzy Szymański - Cichociemny

 

 

Życie rodzinne

Syn Feliksa Jerzego, inżyniera oraz Anny z domu Różyckiej. W 1940 zawarł związek małżeński z Bogną z domu Łomowską (1919–1983), używającą nazwiska Seymour-Szymańska, projektantkę mody. Mieli córkę Marzenę Seymour (1941–1973) dr filozofii, wolontariuszkę, zamordowaną na Wyspach Bahama.

 

 

Upamiętnienie Cichociemnych

jw-grom-pomnik-cc-4-300x248 Jerzy Szymański - Cichociemnyjw-grom-pomnik-cc-3-300x238 Jerzy Szymański - CichociemnyW 1989 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni” (scenariusz i reżyseria Marek Widarski).

15 maja 2005 odsłonięto na terenie jednostki specjalnej – Jednostki Wojskowej GROM w Warszawie pomnik poświęcony cichociemnym spadochroniarzom AK. Znaczna część ekspozycji Sali Tradycji jednostki GROM poświęcona jest Cichociemnym.

Od 4 sierpnia 1995 roku jednostka nosi nazwę – Jednostka Wojskowa GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej

W 2008 roku powstał film dokumentalny „My cichociemni. Głos żyjących” (scenariusz i reżyseria Paweł Kędzierski).

pomnik-cc-warszawa-761x642-300x253 Jerzy Szymański - Cichociemny

Pomnik CC w Warszawie

7 października 2013 roku w Warszawie przy ul. Matejki, naprzeciwko Sejmu R.P. odsłonięto Pomnik Cichociemnych Spadochroniarzy AK.

cc-boening-300x199 Jerzy Szymański - CichociemnyW 2013 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni. Wywalcz wolność lub zgiń” (scenariusz i reżyseria Dariusz Walusiak).

W 2016 roku Sejm R.P. ustanowił rok 2016 Rokiem Cichociemnych. NBP wyemitował srebrną kolekcjonerską monetę o nominale 10 zł upamiętniającą 75. rocznicę pierwszego zrzutu Cichociemnych.

cc-monety-300x157 Jerzy Szymański - Cichociemnycc-pomnik-powazki--300x213 Jerzy Szymański - CichociemnyW 2017 roku PLL LOT umieścił znak spadochronowy oraz podpis upamiętniający Cichociemnych na kadłubie Boeinga 787 (SP-LRG).

Cichociemni są patronem wielu szczepów, drużyn oraz organizacji harcerskich. Opublikowano wiele książek i artykułów o Cichociemnych.

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie znajdują się groby kilkudziesięciu Cichociemnych oraz poświęcony Im pomnik „TOBIE OJCZYZNO”

sala-tradycji-grom Jerzy Szymański - Cichociemny

Sala Tradycji Jednostki Wojskowej GROM

button-publikacje_200-300x101 Jerzy Szymański - Cichociemny

 

 

 

Źródła:
  • informacje własne (archiwum portalu)
  • teczka personalna – Oddział Specjalny Sztabu Naczelnego Wodza (Studium Polski Podziemnej, Kol.023.0284)
  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 4. Zwierzyniec – Rzeszów: Obywatelskie Stowarzyszenie „ostoja”, 2011, s. 214–220. ISBN 978-83-933857-0-6.
  • Kajetan Bieniecki: Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994 r. ISBN 83-86225-10-6
  • Krzysztof A. Tochman – Rozpracowanie żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie przez komunistyczny aparat represji na wybranych przykładach cichociemnych, w: Politycznie obcy!, IPN Szczecin, 2016, s. 131 – 157
  • Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 421. ISBN 8321105378.
  • Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 208–209.

 

Zobacz także biogram w Wikipedii

 

Mieczysław Psykała – Cichociemny

40_Znak-Spadochronowy-AK-187x300 Mieczysław Psykała - Cichociemnyps.: „Kalwadosik ”, „Beczułka”, „Babinicz”, „Ątróbka”

Mieczysław Henryk Psykała

Zwykły Znak Spadochronowy nr 3135

 

Psykala-Mieczyslaw-KOL_023_0227-189x250 Mieczysław Psykała - Cichociemny

ppor. Mieczysław Psykała

ur. 19 stycznia 1913 w Częstochowie, zm. 23 lutego 1984 w Częstochowie – podporucznik piechoty, żołnierz Wojska Polskiego, żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej, oficer Armii Krajowej, Komendy Okręgu Białystok AK, uczestnik kampanii wrześniowej, francuskiej, norweskiej, bitwy o Narwik, więzień NKWD, sowieckich łagrów: Kamionka, Swierdłowsk (1944-1947), cichociemny
Znajomość języków obcych: rosyjski; szkolenia (kursy): m.in. prawo jazdy (motocykl), propagandy, spadochronowy, walki konspiracyjnej, odprawowy (STS 43, Audley End),  i in. W dniu wybuchu wojny miał 26 lat; w dacie skoku do Polski 31 lat

 


41_cc-Tobie-Ojczyzno-grupa-250x139 Mieczysław Psykała - CichociemnySpis treści:


 

skan376-300x199 Mieczysław Psykała - Cichociemny

skan: Fundacja dla Demokracji, źródło: JW GROM

Mieszkał z rodziną w Częstochowie, w 1929 ukończył gimnazjum w Ołtarzewie. Wstąpił do Wojska Polskiego, od lutego 1931 w 29 Pułku Piechoty Strzelców Kaniowskich w Kaliszu, od lutego 1931 w Centralnej Szkole Podoficerskiej Korpusu Ochrony Pogranicza w Osowcu, po jej ukończeniu w lutym 1932 awansowany na stopień starszego strzelca. Od lutego 1932 do września 1933 instruktor w Centralnej Szkole Podoficerskiej KOP. Od września 1933 przydzielony do batalionu Korpusu Ochrony Pogranicza „Rokitno” w województwie wołyńskim (obecnie Ukraina).

Od stycznia do lipca 1937 uczestnik półrocznego kursu dla podoficerów nadterminowych przy Centralnej Szkole Podoficerskiej KOP. Od 1 października 1937 podoficer zawodowy, awansowany na stopień kaprala. 1 kwietnia 1938 awansowany na stopień plutonowego.

 

 

II wojna światowa

DSCN1013-300x197 Mieczysław Psykała - Cichociemny

foto: Fundacja dla Demokracji, źródło: JW GROM

skan3542-300x217 Mieczysław Psykała - Cichociemny

skan: Fundacja dla Demokracji, źródło: JW GROM

W lipcu 1939 zmobilizowany do 2 Pułku KOP, w kampanii wrześniowej wraz z pułkiem w składzie 1 Brygady Górskiej, Grupa Operacyjna „Bielsko”, Armia „Kraków”, walczył w rejonie doliny rzeki Soły, Rabki, Wiśnicza i Bochni. Po rozbiciu jednostki w składzie 21 Dywizji Piechoty Górskiej.

20 września 1939 przekroczył granicę z Węgrami, od 27 września internowany. Uciekł, przez Bałkany dotarł do Francji, 8 lutego 1940 wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem francuskim. Od 20 maja 1940 uczestnik kampanii norweskiej oraz bitwy o Narwik. Po 15 czerwca ewakuowany z Norwegii, walczył na froncie francuskim.

Maciej Szczurowski – Geneza formowania Armii Polskiej we Francji 1939 – 1940
w: Piotrkowskie Zeszyty Historyczne, 2002, nr 4 s. 115 – 143

 

skan3633-300x235 Mieczysław Psykała - Cichociemny

skan: Fundacja dla Demokracji, źródło: JW GROM

cc-Psykala-niesmiertelnik-300x289 Mieczysław Psykała - Cichociemny

„nieśmiertelnik” Mieczysława Psykały, foto: Fundacja dla Demokracji, źródło: JW GROM

Po upadku Francji ewakuowany do Wielkiej Brytanii, 1 lipca 1940 wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem brytyjskim. Przydzielony do 1 Batalionu Strzelców Podhalańskich 3 Brygady Strzelców, od 15 sierpnia 1941 do 5 Brygady Kadrowej Strzelców, następnie do 4 Brygady Kadrowej Strzelców

Od 26 września 1941 przydzielony do oddziału PSZ w obozie im. Kościuszki w Owen Sound (Kanada). Od 17 maja 1942 w drodze powrotnej do Wielkiej Brytanii, od 27 maja 1942 ponownie przydzielony do 1 Batalionu Strzelców Podhalańskich 3 Brygady Strzelców. Awansowany na stopień sierżanta 20 grudnia 1942.

Monika Bielak – Ewakuacja żołnierzy polskich z Francji do Wielkiej Brytanii
i Afryki Północnej w latach 1940-1941
w: IPN, Polska 1918-1989 – Od niepodległości do niepodległości. Historia Polski 1918-1989

 

 

Cichociemny

button-zrzuty_200-150x150 Mieczysław Psykała - Cichociemny1-SBS-1-152x300 Mieczysław Psykała - CichociemnyZgłosił się do służby w Kraju. Od 12 kwietnia 1943 przydzielony do 1 kompanii zaopatrzenia 1 Korpusu Polskiego, następnie do 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej. Przeszkolony ze specjalnością w dywersji, zaprzysiężony na rotę ZWZ-AK 5 listopada 1943 w Chicheley, awansowany na stopień starszego sierżanta 17 kwietnia 1944.

Skoczył ze spadochronem do okupowanej Polski w nocy 16/17 kwietnia 1944 w sezonie operacyjnym „Riposta”, w operacji lotniczej „Weller 15” (dowódca operacji: F/O Władysław Krywda, ekipa skoczków nr: XLV), z samolotu Halifax JP-236 „A” (1586 Eskadra PAF, załoga: pilot – F/L Michał Goszczyński, pilot – F/L Zbigniew Sancewicz / nawigator – F/O Władysław Krywda / radiotelegrafista – F/S Tadeusz Łuksza / mechanik pokładowy – F/S Antoni Mentlak / strzelec – W/O Romuald Małachowski / despatcher – F/S Piotr Straub). Informacje (on-line) nt. personelu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii (1940-1947) – zobacz:  Lista Krzystka

Brindisi_1-300x199 Mieczysław Psykała - Cichociemny

lotnisko w Brindisi (Włochy)

Halifax-mk3-300x225 Mieczysław Psykała - Cichociemny

Handley Page Halifax

Start z lotniska Campo Casale nieopodal Brindisi, zrzut na placówkę „Obraz” za ujściem Bugu – Narwi, w okolicach miejscowości Krawcowizna, 12 km od Tłuszcza. Razem z nim skoczyli: por. Jerzy Buyno ps. Gżegrzółka, ppor. Stanisław Harasymowicz ps. Lalka (brat przyrodni Jerzego Buyno), mjr. dypl. Jerzy Szymański ps. Boga. Skoczkowie przerzucili 388,2 tys. dolarów w banknotach na potrzeby AK oraz 4 pasy z pieniędzmi dla Delegatury Rządu. Zrzucono także 9 zasobników i 6 paczek, razem ze skoczkami w dwóch nalotach na placówkę, w godz. 00.10 – 00.15. Samolot szczęśliwie powrócił do bazy po locie trwającym 9 godzin 45 minut. Skoczków podjął oddział Batalionów Chłopskich.

 

Jan-Jazwinski-251x350 Mieczysław Psykała - CichociemnyW „Dzienniku czynności” mjr dypl. Jan Jaźwiński oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, Szef Wydziału Specjalnego (S), organizator lotniczych przerzutów do Polski odnotował:

Na OBRAZ- 7219 – BOGA, GRZEGŻÓŁKA, LALKA, KALWADOSIK. Osiem pasów z dol. pap. Nr.17588-95, 17586-87, – ogółem trzy, osiem, osiem tys. dwieście. Poczta 6/44 cyl. I,II,III, IV,V. Bagażniki – DR-12 – zawartość – cztery pasy pieniężne oznaczone DR-85/19, 86/19, 87/19, 88/19. (…)

ozn_Dziennik-czynnosci-mjr-Jazwinskiego_600px-300x161 Mieczysław Psykała - CichociemnyDn. 19.VI.1944. (…) Anglicy przecięli łączność z Leon 502 do Jutrzenka [Główna Baza Przerzutowa], naszym szyfrem i ofiarowali łączność szyfrem i rdst. 4429 [angielskim]. Dziś oświadczyli mnie – 1/ w konsekwencji zakazu nałożonego przez Rząd. Bryt., dla korespond. dyplomatycznej, wszystkie tajne środki łączności muszą być kontrolowane przez władze bryt. 2/ 4429 [Anglicy] zwrócili się do Rawa [mjr Michał Protasewicz, Oddział VI (Specjalny)] o zdeponowanie wszystkich szyfrów u 4429 i ponadto przedkładanie 4429 tekstu otwartego wszystkich dep. przychodzących i wychodzących. (…) 5/ Łączność z Krajem musi odbywać się przez Londyn – kanałem bryt. a nie polskim. (…) (s. 285 (290)

 

Po skoku w majątku nieopodal miejscowości Dębe Wielkie, następnie aklimatyzacja do realiów okupacyjnych w Warszawie, mieszkał u p. Heleny Gabriel przy ul. Hipotecznej 3/6, następnie u H. Nowackiej przy ul. Poznańskiej 21/26.

Grzegorz Rutkowski – Udział Batalionów Chłopskich
w odbiorze zrzutów lotniczych z Zachodu na terenie okupowanej Polski
w: „Zimowa Szkoła Historii Najnowszej 2012. Referaty”, IPN, Warszawa 2012, s. 15 – 25

 

skan3652-300x163 Mieczysław Psykała - Cichociemny

skan: Fundacja dla Demokracji, źródło: JW GROM

skan3511-300x194 Mieczysław Psykała - Cichociemny

skan: Fundacja dla Demokracji, źródło: JW GROM

Od maja 1944 przydzielony jako oficer do spraw zleceń specjalnych szefa sztabu Komendy Okręgu Białystok AK oraz kierownik komórki odbioru zrzutów. Dostarczał także jako kurier pocztę konspiracyjną Okręgów AK: Nowogródek, Wilno, Białystok do Warszawy W lipcu 1944 uczestniczył w odprawie Komendy Głównej AK w Warszawie.

Uczestnik akcji bojowych, m.in. wyróżnił się w walkach pod Korycinem (4 sierpnia) oraz Koniecznem (6 sierpnia). Awansowany na stopień chorążego 6 października 1944.

skan349-300x157 Mieczysław Psykała - Cichociemny

skan: Fundacja dla Demokracji, źródło: JW GROM

Prawdopodobnie 6 października 1944 aresztowany przez NKWD, wywieziony do ZSRR, osadzony w łagrze w Kamionce, tam jeden z przywódców protestu głodowego.

Później, do 14 listopada 1947 osadzony w łagrze w Swierdłowsku.

 

 

Po wojnie

miejsca-zeslan-Polakow-300x172 Mieczysław Psykała - Cichociemny

GUŁ-ag – mapa zesłań, pracy i straceń Polaków

skan350-300x163 Mieczysław Psykała - Cichociemny

skan: Fundacja dla Demokracji, źródło: JW GROM

W 1947 powrócił z zesłania do Polski. Od 30 maja 1955 do 30 listopada 1958 pracował jako lakiernik w Technicznej Obsłudze Samochodów w Częstochowie, od 27 maja 1961 do 30 kwietnia 1963 jako pracownik fizyczny w Hucie Bieruta (obecnie Huta Częstochowa) w Częstochowie. Od 24 października 1963 do 8 września 1965 wędliniarz w zakładzie mięsnym. Od 1 czerwca 1977 miał przyznaną II grupę inwalidzką.

Od początku lat pięćdziesiątych rozpracowywany przez WUBP w Katowicach oraz UB w Częstochowie. Zmarł 23 lutego 1984 w Częstochowie.

Krzysztof A. Tochman – Rozpracowanie żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie
przez komunistyczny aparat represji na wybranych przykładach cichociemnych
w: Politycznie obcy!, IPN Szczecin, 2016, s. 131 – 157

 

 

Awanse

 

 

Ordery i odznaczenia36_Krzyz-Walecznych-1920-146x200 Mieczysław Psykała - Cichociemny

 

 

Życie rodzinne

Syn Ludwika i Bronisławy z domu Tkacz. Zawarł związek małzeński z  Zofią z domu Wodzisławską (1916–1991), primo voto Kozłowską. Nie mieli dzieci. 

 

 

Upamiętnienie Cichociemnych

jw-grom-pomnik-cc-4-300x248 Mieczysław Psykała - Cichociemnyjw-grom-pomnik-cc-3-300x238 Mieczysław Psykała - CichociemnyW 1989 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni” (scenariusz i reżyseria Marek Widarski).

15 maja 2005 odsłonięto na terenie jednostki specjalnej – Jednostki Wojskowej GROM w Warszawie pomnik poświęcony cichociemnym spadochroniarzom AK. Znaczna część ekspozycji Sali Tradycji jednostki GROM poświęcona jest Cichociemnym.

Od 4 sierpnia 1995 roku jednostka nosi nazwę – Jednostka Wojskowa GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej

W 2008 roku powstał film dokumentalny „My cichociemni. Głos żyjących” (scenariusz i reżyseria Paweł Kędzierski).

pomnik-cc-warszawa-761x642-300x253 Mieczysław Psykała - Cichociemny

Pomnik CC w Warszawie

7 października 2013 roku w Warszawie przy ul. Matejki, naprzeciwko Sejmu R.P. odsłonięto Pomnik Cichociemnych Spadochroniarzy AK.

cc-boening-300x199 Mieczysław Psykała - CichociemnyW 2013 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni. Wywalcz wolność lub zgiń” (scenariusz i reżyseria Dariusz Walusiak).

W 2016 roku Sejm R.P. ustanowił rok 2016 Rokiem Cichociemnych. NBP wyemitował srebrną kolekcjonerską monetę o nominale 10 zł upamiętniającą 75. rocznicę pierwszego zrzutu Cichociemnych.

cc-monety-300x157 Mieczysław Psykała - Cichociemnycc-pomnik-powazki--300x213 Mieczysław Psykała - CichociemnyW 2017 roku PLL LOT umieścił znak spadochronowy oraz podpis upamiętniający Cichociemnych na kadłubie Boeinga 787 (SP-LRG).

Cichociemni są patronem wielu szczepów, drużyn oraz organizacji harcerskich. Opublikowano wiele książek i artykułów o Cichociemnych.

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie znajdują się groby kilkudziesięciu Cichociemnych oraz poświęcony Im pomnik „TOBIE OJCZYZNO”

sala-tradycji-grom Mieczysław Psykała - Cichociemny

Sala Tradycji Jednostki Wojskowej GROM

button-publikacje_200-300x101 Mieczysław Psykała - Cichociemny

 

 

Źródła:
  • informacje własne (archiwum portalu)
  • teczka personalna – Oddział Specjalny Sztabu Naczelnego Wodza (Studium Polski Podziemnej, Kol.023.0227)
  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 4. Zwierzyniec – Rzeszów: Obywatelskie Stowarzyszenie „Ostoja”, 2011, s. 181–183. ISBN 978-83-933857-0-6.
  • Kajetan Bieniecki: Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994 r. ISBN 83-86225-10-6
  • Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 394. ISBN 8321105378.
  • Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 202.

 

Zobacz także biogram w Wikipedii

 

12