Zrzuty – ekipy skoczków
Cichociemni byli żołnierzami Armii Krajowej w służbie specjalnej
Spis treści:
kombinezon Cichociemnych
Ogółem zrzucono do Polski 64 ekipy skoczków. Ekipę stanowił zespół osób (Cichociemnych, także kurierów) zestawiony do przerzutu jednym samolotem. Ekipy nie miały nazw (za wyjątkiem jednej), oznaczano je kolejnymi numerami rzymskimi. Ostatnią ekipę (misja brytyjska) jednak wyjątkowo oznaczono nie numerem, ale nazwą: Freston, tożsamą z nazwą operacji lotniczej.
Skaczących spadochroniarzy Cichociemnych nazywano początkowo chomikami (od pseudonimu jednego z inicjatorów łączności z Krajem, Jana Górskiego ps. Chomik), zrzutkami, ptaszkami, skoczkami. Nazwa Cichociemni przyjęła się z czasem. Skaczących kurierów nazywano podobnie jak Cichociemnych, ale najczęściej kociakami (od nazwiska ministra Stanisława Kota).
skoczek po wylądowaniu
w zbiorach NAC
Numery ekip nie zawsze były przypisane do jednej operacji lotniczej, w której skoczków przerzucano do Kraju. Jedną ekipę składającą się z kilku, nawet kilkunastu skoczków, niejednokrotnie zrzucano do Polski tej samej nocy – ale kilkoma samolotami, w ramach różnych operacji lotniczych.
Składy ekip podajemy w kolejności alfabetycznej (bez kurierów). Jedna z ekip (nie ma w wykazie) składała się tylko z dwóch kurierów.
Wykaz ekip Cichociemnych
numeracja ekip przyjęta przez Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza
Uwaga: tabelę można przeszukiwać oraz sortować, klikając wybraną kolumnę
Tabelę można przeszukiwać, wpisując dowolny ciąg znaków
Autor wykazu – Ryszard M. Zając, wnuk por. cc. Józefa Zająca
zobacz – wykaz zrzutów Cichociemnych
zobacz – sezony operacyjne
zobacz – zrzuty
CICHOCIEMNI (The Silent Unseen) – patriotic rap MC Sobieski, muzyka: Patryk Bielewicz, production: Anima Villis
Źródła:
- informacje własne
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. I. FKM Oleśnica, ISBN 83-902499-0-1
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. II. ABRES Rzeszów, ISBN 83-902499-5-2
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. III. OS Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów, ISBN 83-910535-4-7
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. IV. OS Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów, 978-83-933857-0-6
- Kajetan Bieniecki: Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
- Andrzej Paweł Przemyski – Z pomocą żołnierzom Podziemia, WKŁ Warszawa 1991, ISBN 83-206-0833-3
- Andrzej Olejko, Krzysztof Mroczkowski – Szachownice nad okupowaną Europą, Libra, Rzeszów 2011, ISBN 978-83-89183-69-9
Kazimierz Rzepka – Cichociemny
ps.: „Ognik”, „Granat”
vel Zbigniew Bura
Zwykły Znak Spadochronowy nr 0101, Bojowy Znak Spadochronowy nr 1635
por. Kazimierz Rzepka
ur. 1 marca 1915 w Biadolinach Szlacheckich (powiat brzeski), zm. 26 listopada 1943 w Lesienicach (Lwów, obecnie Ukraina) – porucznik piechoty, oficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej, Armii Krajowej, Kedywu Okręgu Lwów AK, uczestnik kampanii francuskiej, więzień obozu koncentracyjnego Miranda de Ebro (1941-1942), cichociemny
Znajomość języków: niemiecki, angielski, francuski; szkolenia (kursy): m.in. dywersyjno – strzelecki (STS 25, Inverlochy), podstaw wywiadu (STS 31, Bealieu), spadochronowy (1 SBS), odprawowy (STS 43, Audley End), i in. W dniu wybuchu wojny miał 24 lata; w dacie skoku do Polski 27 lat
Spis treści:
Odznaka absolwenta SPP
Do 1930 mieszkał w Biadolinach, następnie w Tarnowie, uczył się w szkole powszechnej, następnie w gimnazjum. Od 1930 w Korpusie Kadetów w Rawiczu, w 1934 zdał tam egzamin dojrzałości.
Od 1934 w Szkole Podchorążych Piechoty w Ostrowi – Komorowie. Po ukończeniu awansowany na stopień podporucznika ze starszeństwem od 15 października 1936. Przydzielony jako dowódca plutonu 1 kompanii karabinów maszynowych 1 batalionu 8 Pułku Piechoty Legionów w Lublinie.
II wojna światowa
Odznaka 8 PPLeg.
W kampanii wrześniowej 1939 jako dowódca 3 kompanii karabinów maszynowych 1 batalionu 8 Pułku Piechoty Legionów 3 Dywizji Piechoty, w składzie Armii „Prusy”. Wraz z jednostką uczestniczył w bitwach w rejonie Samsonowa (6 września), Iłży (8-9 września), Puław (10-11 września). Po odwrocie w kierunku Rejowca i połączeniu z 3 batalionem 8 pp Leg., uczestniczył 22-23 września w bitwie pod Tarnawatką (znanej jako II bitwa pod Tomaszowem Lubelskim), podczas której pułk został rozbity. Ranny, wzięty do niewoli niemieckiej, osadzony w obozie przejściowym w Krasnobrodzie, uciekł.
Miranda de Ebro
21 września 1939 w Jabłonicy przekroczył granicę z Węgrami, internowany w Godello. Uciekł, po otrzymaniu dokumentów w ambasadzie RP w Budapeszcie, przez Jugosławię i Włochy 30 grudnia 1939 dotarł do Modane (Francja).
Obóz koncentracyjny Miranda de Ebro
Po przyjeździe do Paryża zweryfikowany w koszarach Bessieres, wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem francuskim. Przydzielony jako dowódca 3 plutonu 2 kompanii 1 batalionu 3 Pułku Grenadierów Śląskich, awansowany na stopień porucznika ze starszeństwem od 3 maja 1940. Uczestnik kampanii francuskiej, w ciężkich walkach w rejonie kanału Marna – Ren, ranny pod Lagarde. Od 25 czerwca 1940 w niewoli niemieckiej, osadzony w oflagu VI A Soest, następnie VI B Dössel. 24 czerwca 1941 wraz z jeńcami: Belgami i Holendrami uciekł z obozu podziemnym tunelem.
Maciej Szczurowski – Geneza formowania Armii Polskiej we Francji 1939 – 1940
w: Piotrkowskie Zeszyty Historyczne, 2002, nr 4 s. 115 – 143
Obóz koncentracyjny Miranda de Ebro
Od 1 sierpnia 1941 w drodze do Gibraltaru, wraz z grupą polskich żołnierzy, w tym późniejszymi Cichociemnymi: Janem Serafinem, Ryszardem Nuszkiewiczem, Ottonem Wiszniewskim. Przekroczyli granicę z Hiszpanią, 1 września 1941 dotarł do Madrytu (Hiszpania). Aresztowany przez patrol żandarmerii, osadzony we frankistowskim obozie koncentracyjnym Miranda de Ebro, prowadzonym przy wsparciu gestapo i SS (jego komendantem był gestapowiec Paul Winzer). 22 stycznia 1942 uciekł podczas obozowego meczu bokserskiego, zakopany przez kolegów w śmieciach, następnie wywieziony na taczce poza druty obozu.
Dokumenty Rady Ministrów dot. osadzenia Polaków w obozie Miranda de Ebro
żródło: Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego, Archives Reference Nr PRM.81/3
Dotarł do Lizbony (Portugalia), po otrzymaniu dokumentów w polskiej placówce dyplomatycznej wyruszył morzem do Gibraltaru, 13 kwietnia 1942 dotarł do Glasgow (Wielka Brytania). Wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem brytyjskim, przydzielony do 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej.
Monika Bielak – Ewakuacja żołnierzy polskich z Francji do Wielkiej Brytanii
i Afryki Północnej w latach 1940-1941
w: IPN, Polska 1918-1989 – Od niepodległości do niepodległości. Historia Polski 1918-1989
Cichociemny
Zgłosił się do służby w Kraju. Od 5 lipca uczestnik szkoleń dla Cichociemnych, przeszkolony ze specjalnością w dywersji, m.in. do sierpnia 1942 uczestnik kursu podstaw wywiadu (STS 31, Bealieu), od 29 sierpnia do 10 października 1942 uczestnik kuru odprawowego, zaprzysiężony na rotę ZWZ-AK 26 października 1942 w Audley End. Podczas szkoleń kierownik jednego z kursów specjalnych.
Handley Page Halifax
Skoczył ze spadochronem do okupowanej Polski w nocy 20/21 lutego 1943 w sezonie operacyjnym „Intonacja”, w operacji lotniczej „Rivet” (dowódca operacji: F/O Radomir Walczak, ekipa skoczków nr: XXIII), z samolotu Halifax DT-620 „T” (138 Dywizjon RAF, załoga: pilot – F/S/ Karol Twardawa, pilot – F/S Tadeusz Żabicki / nawigator – F/O Radomir Walczak / i in.). Informacje (on-line) nt. personelu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii (1940-1947) – zobacz: Lista Krzystka
Lotnisko RAF, Tempsford
Start z lotniska RAF Tempsford, zrzut na placówkę „Okoń”, w okolicach miejscowości Okoń, Nakło, 11 km od Koniecpola. Razem z nim skoczyli: por. Marian Garczyński ps. Skała, ppor. Henryk Jachciński ps. Kret, ppor. Lech Rydzewski ps. Grom. Był to drugi lot tej ekipy, w poprzednim (17/18 lutego) zadanie nie mogło być wykonane. Skoczkowie przerzucili 398 tys. dolarów w banknotach na potrzeby AK. Zrzucono także sześć zasobników oraz dwa bagażniki. Samolot szczęśliwie powrócił do bazy po locie trwającym 13 godzin 30 minut. Zrzut przyjął oddział por. Aleksandra Kuśnierskiego ps. Sęp.
W „Dzienniku czynności” mjr dypl. Jan Jaźwiński oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, Szef Wydziału Specjalnego (S), organizator lotniczych przerzutów do Polski odnotował:
„O godz. 11.oo zarządzono pogotowie do wykonania czterech naszych operacyj: RIVET, FILE, BRICK i WINDOW. O godz. 11.30 wezwano Szefa Wydziału „S” do Naczelnego Wodza – N.W. zapytał: „Jak Pan uważa – czy ja powinienem przybyć na start ekip?” Szef Wydz. „S” odpowiedział: „Jedno jest niewątpliwe, że obecność Pana generała utwierdzi ministrów brytyjskich w przekonaniu, że Pan generał żywo interesuje się operacjami do Kraju – to wpłynie b. pozytywnie na dalsze szybsze rozwiązanie zagadnienia przerzutu. (…)”.
20.II. doszły do skutku następujące operacje: – lot 28/39, ekipa RIVET, nawig. por. Walczak (ostatni jego lot w obecnej turze operacyjnej), plac. odb. zasadn. OKOŃ, zapas. GĘŚ, start godz. 18.40 – 4 skoczków, 2 bag. A., 6-7904 i 398000 dol., – lot 31/40, ekipa FILE, nawigator por. Gębik, plac. odb. zasadn. SŁOŃ, zapas. KALINA, start godz. 18.52 – 4 skoczków, 2 bag. A., 6-7904 i 192000 dol.
21.II. Wynik lotów, w/g meldunków nawigatorów – wprost na plac. odb. zasadn. – OKOŃ i SŁOŃ.” (s. 154)
Mina kolejowa
Po skoku aklimatyzacja do realiów okupacyjnych w Warszawie, po aklimatyzacji przydzielony od 20 marca do Obszaru Lwów AK, następnie do Kedywu Okręgu Lwów AK jako dowódca ośrodka dywersyjnego Dzielnicy Wschód w Inspektoracie Lwów Miasto AK. Instruktor wyszkolenia patroli sabotażowo – dywersyjnych, uczestnik wielu bojowych akcji dywersyjnych, m.in. nieudanej akcji zdobycia broni w rejonie kościoła św. Elżbiety we Lwowie (czerwiec 1943), wraz z Cichociemnym por. Piotrem Szewczykiem ps. Czer udanej akcji pozyskania materiałów wybuchowych na Czartowskiej Skale (lipiec 1943).
26 listopada 1943 w rejonie Winnik wysadził pociąg z transportem amunicji na szlaku kolejowym Lwów – Krasne, po ewakuacji do miejscowości Lesienice zmarł na zawał serca. Pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie obok kwatery Obrońców Lwowa.
Awanse
- podporucznik – ze starszeństwem od 15 października 1936
- porucznik – ze starszeństwem od 3 maja 1940
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Walecznych – czterokrotnie, 1 lipca 1944
(pięciokrotnie, wg. J. Tucholskiego, po raz piąty 11 listopada 1943) - Medal Wojska
- Krzyż Wojenny (Francja)
- Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie – 1992 (pośmiertnie)
Życie rodzinne
Syn Szczepana (Stefana, wg. Krzysztofa A. Tochmana), rolnika oraz Honoraty z domu Solak.Rodziny nie założył
Upamiętnienie
Tablica w kościele św. Jacka w Warszawie, upamiętniająca poległych Cichociemnych
tablica upamiętniająca poległych Cichociemnych w Sali Tradycji JW GROM
W lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie odsłonięto w 1980 roku tablicę pamięci żołnierzy Armii Krajowej, cichociemnych spadochroniarzy, poległych za niepodległość Polski.
W Sali Tradycji Jednostki Wojskowej GROM znajduje się tablica upamiętniająca Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej, którzy oddali życie za Ojczyznę.
Upamiętnienie Cichociemnych
W 1989 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni” (scenariusz i reżyseria Marek Widarski).
15 maja 2005 odsłonięto na terenie jednostki specjalnej – Jednostki Wojskowej GROM w Warszawie pomnik poświęcony cichociemnym spadochroniarzom AK. Znaczna część ekspozycji Sali Tradycji jednostki GROM poświęcona jest Cichociemnym.
Od 4 sierpnia 1995 roku jednostka nosi nazwę – Jednostka Wojskowa GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej
W 2008 roku powstał film dokumentalny „My cichociemni. Głos żyjących” (scenariusz i reżyseria Paweł Kędzierski).
Pomnik CC w Warszawie
7 października 2013 roku w Warszawie przy ul. Matejki, naprzeciwko Sejmu R.P. odsłonięto Pomnik Cichociemnych Spadochroniarzy AK.
W 2013 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni. Wywalcz wolność lub zgiń” (scenariusz i reżyseria Dariusz Walusiak).
W 2016 roku Sejm R.P. ustanowił rok 2016 Rokiem Cichociemnych. NBP wyemitował srebrną kolekcjonerską monetę o nominale 10 zł upamiętniającą 75. rocznicę pierwszego zrzutu Cichociemnych.
W 2017 roku PLL LOT umieścił znak spadochronowy oraz podpis upamiętniający Cichociemnych na kadłubie Boeinga 787 (SP-LRG).
Cichociemni są patronem wielu szczepów, drużyn oraz organizacji harcerskich. Opublikowano wiele książek i artykułów o Cichociemnych.
Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie znajdują się groby kilkudziesięciu Cichociemnych oraz poświęcony Im pomnik „TOBIE OJCZYZNO”
Sala Tradycji Jednostki Wojskowej GROM
Źródła:
- informacje własne (archiwum portalu)
- teczka personalna – Oddział Specjalny Sztabu Naczelnego Wodza (Studium Polski Podziemnej, Kol.023.0244)
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 4. Zwierzyniec – Rzeszów: Obywatelskie Stowarzyszenie „Ostoja”, 2011, s. 186–188. ISBN 978-83-933857-0-6.
- Kajetan Bieniecki: Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994 r. ISBN 83-86225-10-6
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 402. ISBN 8321105378.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 132-133.
Zobacz także – biogram w Wikipedii
Lech Rydzewski – Cichociemny
ps.: „Grom”, „Burza”
Lech Teodor Walerian Rydzewski vel Marek Klimczak
Zwykły Znak Spadochronowy nr 0080
po wojnie wg. Tochmana tajny współpracownik SB, TW Kret
por. Lech Rydzewski
ur. 12 sierpnia 1909 we Lwowie (obecnie Ukraina), zm. 9 sierpnia 1988 w Drzewicy (powiat opoczyński) – porucznik piechoty, nauczyciel, oficer Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Armii Krajowej, Okręgu Nowogródek AK, dowódca 2 kompanii Zgrupowania Stołpeckiego AK, więzień NKWD, SMIERSZ, sowieckich łagrów: Riazań, Bogorodskoje (1944-1947), cichociemny
Znajomość języków: ukraiński; szkolenia (kursy): m.in. dywersyjno – strzelecki (STS 25, Garramour), podstaw wywiadu (STS 31, Bealieu), spadochronowy, walki konspiracyjnej, odprawowy (STS 43, Audley End), i in. W dniu wybuchu wojny miał 30 lat; w dacie skoku do Polski 33 lata
Spis treści:
skan: Fundacja dla Demokracji, źródło: JW GROM
Uczył się w Gimnazjum im Króla Stefana Batorego we Lwowie, w 1928 zdał egzamin dojrzałości. Podjął studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Lwowskiej. Działał w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół” oraz w klubie piłki nożnej.
Podjął pracę jako laborant w Instytucie Gazowym „Gazolina” we Lwowie, od 15 września 1938 jako referent bhp w Warsztatach Przetwórczych Wspólnoty Interesów w Chorzowie.
II wojna światowa
Camp Coetquidian
W kampanii wrześniowej 1939 nie zmobilizowany, wraz z pracownikami od 3 września w Tarnopolu, przygotowywał warsztaty do produkcji zbrojeniowej. 19 września pod Czerniowcami przekroczył granicę z Rumunią, internowany w obozie dla cywilów Curtea de Arges. Uciekł, w ambasadzie R.P. w Bukareszcie otrzymał paszport, przez Jugosławię i Włochy dotarł 14 listopada do Modane (Francja).
Wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem francuskim, od 16 listopada 1939 skierowany do Szkoły Podchorążych Piechoty w Camp de Coëtquidan.
Po jej ukończeniu 15 kwietnia 1940 awansowany na stopień kaprala podchorążego, przydzielony jako instruktor 7 Pułku Piechoty 3 Dywizji Piechoty. Uczestnik walk nad Loarą.
Maciej Szczurowski – Geneza formowania Armii Polskiej we Francji 1939 – 1940
w: Piotrkowskie Zeszyty Historyczne, 2002, nr 4 s. 115 – 143
Po upadku Francji ewakuowany z wyspy Ile de Yeu, 24 czerwca 1940 dotarł do Plymouth (Wielka Brytania). Wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem brytyjskim, do 27 kwietnia 1942 przydzielony do 3 batalionu 1 Brygady Strzelców.
Monika Bielak – Ewakuacja żołnierzy polskich z Francji do Wielkiej Brytanii
i Afryki Północnej w latach 1940-1941
w: IPN, Polska 1918-1989 – Od niepodległości do niepodległości. Historia Polski 1918-1989
Cichociemny
Zgłosił się do służby w Kraju. Przeszkolony ze specjalnością w dywersji oraz łączności, zaprzysiężony na rotę ZWZ-AK 24 sierpnia 1942 w Audley End. Awansowany na stopień podporucznika 20 lutego 1943.
Handley Page Halifax
Skoczył ze spadochronem do okupowanej Polski w nocy 20/21 lutego 1943 w sezonie operacyjnym „Intonacja”, w operacji lotniczej „Rivet” (dowódca operacji: F/O Radomir Walczak, ekipa skoczków nr: XXIII), z samolotu Halifax DT-620 „T” (138 Dywizjon RAF, załoga: pilot – F/S/ Karol Twardawa, pilot – F/S Tadeusz Żabicki / nawigator – F/O Radomir Walczak / i in.). Informacje (on-line) nt. personelu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii (1940-1947) – zobacz: Lista Krzystka
Lotnisko RAF, Tempsford
Start z lotniska RAF Tempsford, zrzut na placówkę „Okoń”, w okolicach miejscowości Okoń, Nakło, 11 km od Koniecpola. Razem z nim skoczyli: por. Marian Garczyński ps. Skała, ppor. Henryk Jachciński ps. Kret, por. Kazimierz Rzepka ps. Ognik. Był to drugi lot tej ekipy, w poprzednim (17/18 lutego) zadanie nie mogło być wykonane. Skoczkowie przerzucili 398 tys. dolarów w banknotach na potrzeby AK. Zrzucono także sześć zasobników oraz dwa bagażniki. Samolot szczęśliwie powrócił do bazy po locie trwającym 13 godzin 30 minut. Zrzut przyjął oddział por. Aleksandra Kuśnierskiego ps. Sęp.
„O godz. 11.oo zarządzono pogotowie do wykonania czterech naszych operacyj: RIVET, FILE, BRICK i WINDOW. O godz. 11.30 wezwano Szefa Wydziału „S” do Naczelnego Wodza – N.W. zapytał: „Jak Pan uważa – czy ja powinienem przybyć na start ekip?” Szef Wydz. „S” odpowiedział: „Jedno jest niewątpliwe, że obecność Pana generała utwierdzi ministrów brytyjskich w przekonaniu, że Pan generał żywo interesuje się operacjami do Kraju – to wpłynie b. pozytywnie na dalsze szybsze rozwiązanie zagadnienia przerzutu. (…)”.
21.II. Wynik lotów, w/g meldunków nawigatorów – wprost na plac. odb. zasadn. – OKOŃ i SŁOŃ.” (s. 154)
skan: Fundacja dla Demokracji, źródło: JW GROM
Po skoku w majątku Cichociemnego por. Artura Linowskiego w Radkowie, następnie aklimatyzacja do realiów okupacyjnych w Warszawie. Mieszkał u Romana i Władysławy Jabrzemskich przy ul. Niegolewskiego 6, po miesiącu u Haliny Krigier przy ul. Zamenhoffa, następnie u Stanisławy Świątkiewicz przy ul. Felińskiego.
skan: Fundacja dla Demokracji, źródło: JW GROM
Od czerwca 1943 przydzielony do Okręgu Nowogródek AK, Inspektorat Baranowicze. 7 czerwca wyruszył z Warszawy, po przybyciu do Baranowicz dowódca oddziału partyzanckiego AK w Puszczy Nalibockiej. Uczestnik bojowej akcji na konwój niemiecki na drodze pomiędzy Antonowem a Jeremiczami.
Od przełomu sierpnia i września 1943 dowódca 2 kompanii Zgrupowania Stołpeckiego AK. 1 grudnia 1943 w rejonie Derewna uprowadzony przez partyzantkę sowiecką gen. NKWD Dubowa – Sidoruka, wywieziony do Moskwy, osadzony w więzieniu NKWD na Łubiance.
GUŁ-ag – mapa zesłań, pracy i straceń Polaków
źródło: Indeks Represjonowanych
Od 28 września 1944 w więzieniu sowieckiego kontrwywiadu wojskowego SMIERSZ, następnie od października zesłany do łagrów: początkowo w Riazaniu, następnie Czerepowca k. Wołogdy.
26 czerwca 1944 odznaczony Virtuti Militari za szczególne męstwo w akcjach bojowych. Po zwolnieniu z zesłania, powrócił z sowieckich łagrów do Polski 4 listopada 1947.
Po wojnie
Represje sowieckie wobec Polaków
źródło: pamiec.pl
Od 1948 kierownik Działu Pracy i Płacy Zakładów Wyrobów Kutych w Sosnowcu, od 1952 główny technolog w Fabryce Kos w Wapiennicy. 25 lutego obronił dyplom inżyniera mechanika w zakresie kuźnictwa na Politechnice Śląskiej w Gliwicach, w grudniu 1966 ukończył studia pedagogiczne dla nauczycieli szkół zawodowych.
Według danych IPN podjął współpracę z SB jako tajny współpracownik TW Kret. Od 1 marca 1962 zastępca głównego technologa, kierownik Działu Organizacji Zarządzania i Normowania oraz kierownik Ośrodka Informacji Technicznej Fabryki Nakryć Stołowych „Gerlach” w Drzewicy. Od 1 września 1967 nauczyciel przedmiotów zawodowych w Zespole Szkół Zawodowych przy Fabryce Nakryć Stołowych „Gerlach” w Drzewicy. Od 1969 na rencie.
Członek PZPR, przewodniczący Zarządu Miejskiego PRON oraz ZBOWiD. 12 czerwca 1985 odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Autor wierszy, m.in. opublikowanych w „Paszport z jedwabiu”, Ossolineum, Drzewica 1970. Zmarł 9 sierpnia 1988 r. w Drzewicy, pochowany na miejscowym cmentarzu.
Awanse
- kapral podchorąży – kwiecień 1940
- podporucznik – 20 lutego 1943
- porucznik
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Virtuti Militari – 26 czerwca 1944
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 12 czerwca 1985
Życie rodzinne
Syn Bolesława, inżyniera oraz Wacławy z domu Wójcickiej. Dwukrotnie zawarł związek małżeński: z Maria z domu Kulczycką oraz Heleną z domu Boruch (1918–1992). Mieli syna Lecha (ur. 1952)
Upamiętnienie Cichociemnych
W 1989 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni” (scenariusz i reżyseria Marek Widarski).
15 maja 2005 odsłonięto na terenie jednostki specjalnej – Jednostki Wojskowej GROM w Warszawie pomnik poświęcony cichociemnym spadochroniarzom AK. Znaczna część ekspozycji Sali Tradycji jednostki GROM poświęcona jest Cichociemnym.
Od 4 sierpnia 1995 roku jednostka nosi nazwę – Jednostka Wojskowa GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej
W 2008 roku powstał film dokumentalny „My cichociemni. Głos żyjących” (scenariusz i reżyseria Paweł Kędzierski).
Pomnik CC w Warszawie
7 października 2013 roku w Warszawie przy ul. Matejki, naprzeciwko Sejmu R.P. odsłonięto Pomnik Cichociemnych Spadochroniarzy AK.
W 2013 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni. Wywalcz wolność lub zgiń” (scenariusz i reżyseria Dariusz Walusiak).
W 2016 roku Sejm R.P. ustanowił rok 2016 Rokiem Cichociemnych. NBP wyemitował srebrną kolekcjonerską monetę o nominale 10 zł upamiętniającą 75. rocznicę pierwszego zrzutu Cichociemnych.
W 2017 roku PLL LOT umieścił znak spadochronowy oraz podpis upamiętniający Cichociemnych na kadłubie Boeinga 787 (SP-LRG).
Cichociemni są patronem wielu szczepów, drużyn oraz organizacji harcerskich. Opublikowano wiele książek i artykułów o Cichociemnych.
Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie znajdują się groby kilkudziesięciu Cichociemnych oraz poświęcony Im pomnik „TOBIE OJCZYZNO”
Sala Tradycji Jednostki Wojskowej GROM
Źródła:
- informacje własne (archiwum portalu)
- teczka personalna – Oddział Specjalny Sztabu Naczelnego Wodza (Studium Polski Podziemnej, Kol.023.0243)
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 1. Oleśnica: Firma „Kasperowicz – Meble”, 1994, s. 116–118. ISBN 83-902499-0-1.
- Kajetan Bieniecki: Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994 r. ISBN 83-86225-10-6
- Krzysztof A. Tochman – Rozpracowanie żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie przez komunistyczny aparat represji na wybranych przykładach cichociemnych w: Politycznie obcy!, IPN Szczecin, 2016, s. 131 – 157
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 402. ISBN 8321105378.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 132.
Zobacz także – biogram w Wikipedii
Polski 
English (UK)