Tag Archives: Odwet

Zrzuty – sezony operacyjne, placówki odbiorcze

 

Cichociemni byli żołnierzami Armii Krajowej w służbie specjalnej

 


41_cc-Tobie-Ojczyzno-grupa-250x139 Zrzuty - sezony operacyjne, placówki odbiorczeSpis treści:


 

 

37-578-14-150x150 Zrzuty - sezony operacyjne, placówki odbiorcze

Skoki ćwiczebne: Largo House i Ringway
w zbiorach NAC

button-zrzuty_200-150x150 Zrzuty - sezony operacyjne, placówki odbiorczeW czterech sezonach operacyjnych wykonano łącznie 868 lotów  (załogi polskie 439, brytyjskie i południowoafrykańskie 319, amerykańskie 110). Zrzucono do Polski 316 Cichociemnych oraz 28 kurierów  (jeden CC oraz jeden kurier skoczyli dwukrotnie), Węgra – radiotelegrafistę, a także 4 Anglików oraz 1 CC (operacja Freston).

Zrzuty skoczków oraz zaopatrzenia przyjmowało ok. 642 placówek odbiorczych (część z nich to te same placówki o innych kryptonimach).. 

Ponadto zrzucono 670 ton zaopatrzenia (4802 zasobniki, 2971 paczek, 58 bagażników), z czego odebrano 443 tony. W tym samym czasie SOE zdecydowało o zrzuceniu do Jugosławii 76117 ton zaopatrzenia, do Francji 10485 ton, a do Grecji 5796 ton…

 

zobacz – wykaz zrzutów

zobacz – zrzuty

 

B-24-Liberator-zaladunek-zasobnikow-250x164 Zrzuty - sezony operacyjne, placówki odbiorcze

Załadunek zasobników do Liberatora

Sezony operacyjne:

  • od lutego 1941 do kwietnia 1942 – Okres próbny 
  • od sierpnia 1942 do kwietnia 1943 – Intonacja
  • od sierpnia 1943 do lipca 1944Riposta
  • od sierpnia do grudnia 1944Odwet

 

 

Ewakuacja ludzi i sprzętu ze zrzutowisk:

Grzegorz Rutkowski – Ewakuacja ludzi i sprzętu ze zrzutowisk
w: Biuletyn informacyjny AK nr 01 (309) styczeń 2016, s. 13 – 19

 

 

Wykaz placówek odbiorczych

Wykaz placówek odbiorczych, sporządzony w Oddziale VI (Specjalnym)
Lokalizacja zrzutowisk „zaszyfrowana” współrzędnymi map
Źródło: Centralne Archiwum Wojskowe, sygn. II.52.242

 

Tabela poniżej zawiera wykaz placówek odbiorczych, opracowany w oparciu o dane zebrane z wielu źródeł. Dzięki temu udało się ustalić brakujące informacje oraz zweryfikować niektóre błędne dane dotyczące zrzutów. Opierałem się na zachowanych dokumentach oraz danych podawanych w wiarygodnych publikacjach. W wykazie nie uwzględniłem placówek, na które z różnych powodów nie zrzucono skoczków albo zaopatrzenia (nie wykonano zadania). Nie zostały także uwzględnione zrzuty „na dziko” oraz część zrzutów bezpośrednio na Warszawę (podczas Powstania Warszawskiego) gdy zrzutów nie dokonywano na placówki odbiorcze, ale na lokalizacje w mieście, nie mające kryptonimów) – te dane można wyszukać w wykazie operacji lotniczych.

UWAGA – wykaz zostanie zaktualizowany o dane z oryginalnego wykazu Oddziału VI (patrz powyżej)
po rozszyfrowaniu współrzędnych lokalizacyjnych z map

 

Zrzuty-trasy-strefy-227x300 Zrzuty - sezony operacyjne, placówki odbiorcze

Mapa Oddziału VI (Specjalnego) SNW – Trasy i zasięgi zrzutów

Bastion” oznacza placówkę zdolną do przyjęcia zrzutu jednocześnie z więcej niż z jednego samolotu. Wszystkie operacje zrzutowe Cichociemnych mają swój kryptonim, od lutego 1944 zaniechano nadawania kryptonimów operacjom zrzutowym zaopatrzenia.

Od jesieni 1943 „znormalizowano” nadawanie kryptonimów placówkom odbiorczym:

  • Obszar Warszawa AK – domowe przedmioty gospodarcze (Chochla, Tasak)
  • Okręg Radom – Kielce AK – rośliny (Klon, Mirt)
  • Okręg Łódź AK – rzeki (Nida, Wisła)
  • Okręg Poznań AK – zboża (Proso, Żyto)
  • Okręg Kraków AK – ptaki (Kanarek, Wilga)
  • Okręg Lublin AK – zwierzęta (Baran, Hipopotam)
  • Obszar Białystok AK – imiona (Bogusław, Wacław)
  • Obszar Lwów AK – uzbrojenie (Browning, Ładownica)
  • Okręg Wołyń AK – minerały (Krzem, Topaz)
  • Okręg Wilno AK – gady, płazy (Jaszczurka, Żaba)

 

Przy tworzeniu wykazu za najbardziej wiarygodne uznałem dane z opartych m.in. na dokumentach SOE oraz AK (w tym depeszach z placówek) publikacji:  Kajetana Bienieckiego „Lotnicze wsparcie Armii Krajowej”, Andrzeja Pawła Przemyskiego „Z pomocą żołnierzom Podziemia”. Różne źródła podają rozmaite lokalizacje placówek odbiorczych, wykaz zawiera lokalizacje zweryfikowane; różne źródła podają czasem inne nazwy, w wielu publikacjach podawane są też błędne nazwy miejscowości a nawet błędne nazwy operacji lotniczych oraz błędne nazwy placówek odbiorczych. Żmudna kwerenda danych z wielu żródeł pozwoliła wyeliminować prawie wszystkie błędy.

 

Uwaga: tabelę można przeszukiwać oraz sortować, klikając wybraną kolumnę.
Tabelę można przeszukiwać, wpisując dowolny ciąg znaków

Autor wykazu – Ryszard M. Zając, wnuk por. cc. Józefa Zająca

 

Na urządzeniach mobilnych aby zobaczyć całość należy przewinąć w poziomie

Placówka odbiorczaLokalizacja placówkiData operacjiOperacjaUwagi
Balia 122Mordy (28 km)1944-04-03/04zrzut materiałowy
Baran 511
Baran 147
Radlin
Nałęczów (28 km)
1943-10-09/10
1944-04-03/04
Cottage 7zrzut materiałowy
Bagnet 106
Bagnet 229
(bastion)
Pnikut
Mościska (12 km) UKR
1944-07-03/04
1944-07-09/10
zrzut materiałowy
Bat 610Książenice
Grodzisk Maz. (7 km)
1943-03-14/15Stepzrzut CC
Bąk
(bastion)
Matczyn
Lublin (35 km)
1944-04-15/16Wildhorn I (Most 1)lądowisko
przerzut CC
Błoto (poza)Podstoliska
Tłuszcz (3,4 km)
1942-03-30/31Beltzrzut CC
Bocian 104
(bastion)
Stara Wieś
Krosno (20 km)
1944-05-30/31zrzut materiałowy
Borówka 110
Borówka 208
(bastion)
Rędziny
Włoszczowa (30 km)
1944-04-08/09
1944-09-18/19
zrzut materiałowy
Bór 205Głosków
Garwolin (6,5 km)
1942-10-01/02Hammerzrzut CC
Browning 228
(bastion)
Rudki
Gródek Jagielloński (18 km)
UKR
1944-05-04/05
1944-07-03/04
1944-07-09/10
zrzut materiałowy
Brzoza 217Lipowczyce
Radomsko (16 km)
1944-05-12/13zrzut materiałowy
Buk 201Orzechów
Radomsko (9 km)
1944-09-16/17zrzut materiałowy
Byk 142Zawieprzyce
Lubartów (15 km)
1944-04-03/04zrzut materiałowy
Cekinia 202
(bastion)
Gracuch
Końskie (7 km)
1944-09-16/17zrzut materiałowy
Chmiel 103obok szosy Warszawa - Radom
Białobrzegi (13 km)
1943-01-25/26Bracezrzut CC
Chochla 507
(bastion)
Łubiec
Warszawa (27 km)
(Puszcza Kampinoska)
1943-10-20/21
1944-08-23/24
1944-08-24/25
1944-08-25/26
Cottage 10
(pozostałe zrzuty
w operacjach
bez kryptonimu)
zrzut materiałowy
Chochla-2 702 Z
(bastion)
Truskawka
(Puszcza Kampinoska)
1944-09-01/02zrzut materiałowy
Chochla 703
(bastion)
Ławy
(Puszcza Kampinoska)
1944-08-15/16
1944-08-16/17
1944-08-20/21
1944-08-23/24
1944-08-24/25
1944-08-25/26
1944-09-10/11
zrzut materiałowy
Colt 101
Colt 230
Nadyby
Sambor (13 km) UKR
1944-07-03/04zrzut materiałowy
Czajnik 204Mokra Wieś
Tłuszcz (8 km)
1943-09-14/15Neon 8zrzut CC
Czyżyk
(bastion)
Budy
Rzeszów (13 km)
1944-07-07/08zrzut CC
ĆmaPuławy (9 km)1943-03-08/09Daisyzrzut materiałowy
Dracena 217Grabowiec
Radom (40 km)
1944-08-01/02zrzut materiałowy
Dywan 200Łowicz (14 km)1943-09-14/15Neon 10zrzut CC
Fasola 802Jarocin (17 km)1943-10-15/16Cottage 56zrzut materiałowy
Foka 243Marianpol
Biała Podlaska (14 km)
1944-04-14/15zrzut materiałowy
Garnek 103widły Narwi i Bugu
Wyszków (8 km)
1943-09-16/17Neon 1zrzut CC
Georginia 214
Georginia 410
Chrapanów
Zawichost (9 km)
1944-05-21/22zrzut materiałowy
Gęś 953Chaśno
Łowicz (11 km)
1943-03-24/25Doriczrzut materiałowy
Głuszec 301
(bastion)
Zembrza
Rzeszów (22 km)
1944-07-07/08zrzut materiałowy
Goździk 108
Goździk 405
(bastion)
Teofilów
Ćmielów (9 km)
1944-05-21/22
1944-07-21/22
zrzut materiałowy
Grab 306
Grab 312
(bastion)
Mieczysławów
Ostrowiec (26 km)
1944-02-24/25
1944-05-28/29
zrzut materiałowy
Groch-1 401Kalisz (19 km)
1943-09-14/15Flat 24zrzut materiałowy
Grot 205Gańczary
Lwów (18 km) UKR
1944-07-07/08zrzut materiałowy
Gruszka 307
Gruszka 120
(bastion)
Wszachów
Łagów (6 km)
1944-07-27/28
1944-07-30/31
zrzut materiałowy
Hamak 702
Hamak-2 705
(bastion)
Truskaw
(Puszcza Kampinoska)
1944-08-09/10
1944-08-15/16
1944-08-16/17
1944-08-23/24
1944-08-24/25
1944-09-01/02
1944-09-21/22
zrzut materiałowy
Hiena 603Chełm (11 km)
1943-03-14/15Yardzrzut materiałowy
Hipopotam 318
Hipopotam 319
(bastion)
Zwierzyniec
Zamość (25 km)
1944-04-23/24
1944-05-04/05
1944-05-12/13
1944-05-19/20
1944-05-24/25
zrzut materiałowy
IgłaMariew (Kampinos)
Ożarów Maz. (13 km)
1942-09-01/02Chickenpoxzrzut CC
ImbrykDąbrówka
Tłuszcz (15 km)
1944-04-09/10Weller 2zrzut CC
Jarząb 112
Jarząb 404
Mierzączka
Zwoleń (7 km)
1944-05-10/11
1944-05-21/22
zrzut materiałowy
Jaskółka 140Bieździatka
Jasło (7 km)
1944-04-09/10zrzut materiałowy
Jastrząb 105
(bastion)
Zarzecze
Jasło (7 km)
1944-05-30/31zrzut materiałowy
Jaśmin 302Bronowice, Opatkowice
Puławy (9 km)
1944-05-19/20Weller 18zrzut CC
Jawor 952
Jawor 314
Łoje
Pionki (19 km)
1943-03-19/20
1943-03-24/25
1944-04-16/17
Key
Basin
zrzut materiałowy
Jemioła 116
(bastion)
Męciszów
Zwoleń (8 km)
1944-05-10/11zrzut materiałowy
Jesion 204Czarna
Pionki (8 km)
1944-05-12/13zrzut materiałowy
Jerzyk 303
(bastion)
Sieklówka
Jasło (10 km)
1944-07-07/08zrzut materiałowy
Jodła 134Paprotnia, Łękawica
widły Pilicy i Wisły
Dobieszyn (12 km)
1944-04-08/09Weller 7zrzut CC
Kabłąk-2 103
(bastion)
Biłka Szlachecka
Lwów (20 km) UKR
1944-07-03/04
1944-07-09/10
zrzut materiałowy
Kaczka 612
Kaczka 127
Książ Mały
Miechów (18 km)
1943-03-16/17
1944-04-03/04
Lockzrzut materiałowy
Kanapa 303Baniocha
ok. Góra Kalwaria
1944-04-16/17Weller 12zrzut CC
Kanarek 122
Kanarek 211
(bastion)
Przysieka
Miechów (13 km)
1944-05-10/11
1944-08-04/05
zrzut materiałowy
Kangur 220
(bastion)
Wólka Koniaszycka
Opole (10 km)
1944-05-28/29zrzut materiałowy
Karabela 310
(bastion)
Daszawa
Stryj (14 km) UKR
1944-05-24/25
1944-05-29/30
zrzut materiałowy
Kawka 308Wiśniowa
Kraków (32 km)
1944-04-16/17zrzut materiałowy
Kilim 110Łowicz (8 km)1943-09-09/10Flat 1zrzut materiałowy
Klacz 901
(bastion)
Franciszków
Opole (7 km)
1944-04-27/28zrzut materiałowy
Klamka 610Skierniewice (8 km)1943-10-14/15Cottage 28zrzut materiałowy
Klon 311Skierniewice (8 km)1944-04-23/24zrzut materiałowy
Klosz 102Przybyszew
Grójec (23 km)
1944-04-30/05-01Weller 16zrzut CC
Kobuz 212
Kobuz 204
Kobuz 312
(bastion)
Janowice
Miechów (15 km)
1944-08-04/05
1944-09-21/22
1944-12-28/29
zrzut materiałowy
Koc-1 202
Koc-1 117
Nieporęt
Radzymin (9 km)
1943-09-14/15
1944-04-09/10
Neon 6
Weller 1
zrzut CC
zrzut CC
KociołCegłów, Stefanówka
Mińsk Mazowiecki (11 km)
Shirtzrzut CC
Kogut 412
(bastion)
Koszyce (2 km)1944-05-21/22zrzut materiałowy
Koliber-2 305
Koliber 306
(bastion)
Zabierzów Bocheński
Bochnia (11 km)
1944-05-24/25Weller 23zrzut CC
Koniczyna 107Podgórki
Radom (16 km)
1944-04-09/10zrzut materiałowy
Konopie 104Bród
Jedlińsk (5 km)
1944-05-10/11zrzut materiałowy
Konwalia 126
Konwalia 406
Gębarzew
Radom (10 km)
1944-12-27/28zrzut materiałowy
Koń 102Włodzimierzów, widły Luciąży i Piicy
Piotrków (13 km)
1943-02-16/17Sawzrzut CC
KopytoBarycze
Końskie (8 km)
Legging
Belt (poza)
zrzut CC
Kord 108Doliniany
Gródek Jagielloński (5 km)
UKR
1944-05-30/31zrzut materiałowy
Kos 407
Kos 309
(bastion)
Wierzbno k. Proszowic
Kraków (24 km)
1944-05-21/22Weller 29zrzut CC
zrzut materiałowy
Kosz 305Wyszków (21 km)1944-04-16/17zrzut materiałowy
Kot 611Celinów
Mogielnica (11 km)
1943-03-13/14Areazrzut materiałowy
Koza 420Bychawka, Bystrzyca
Lublin (18 km)
1944-04-27/28
1944-04-27/28
Weller 21
zrzut CC
zrzut materiałowy
Koza 608Celestynów
Mińsk Mazowiecki (11 km)
1943-03-13/14Stock (poza)zrzut CC
Kra 602Zwoleń (9 km)1943-03-13/14Doorzrzut CC
Kruk 310Drwinia
Bochnia (12 km)
1943-03-08/09Asterzrzut materiałowy
Krzak 106Łowicz (16 km)1943-01-25/26Screwdriverzrzut CC
Kufel 138Helenów
Siedlce (21 km)
1944-04-03/04zrzut materiałowy
Kufer 208Ruda
Ostrów Mazowiecka (11 km)
1943-09-14/15Flat 12
Flat 12 A
zrzut materiałowy
Kura-1 230Koniusze k. Proszowic
Kraków (17 km)
1944-04-14/15Weller 11zrzut CC
Latarnia-2 102Warka nad Pilicą (23 km)1943-09-18/19Flat 20zrzut materiałowy
Lewkonia 603Przyłęk
Koniecpol (23 km)
1944-10-21/22zrzut materiałowy
Lichtarz 101
Lichtarz 223
Duża Machnatka
Grójec (14 km)
1943-09-09/10
1944-04-12/13
Flat 2
Weller 10
zrzut materiałowy
tylko zrzut materiałowy
Lilia 707Kampinos
Mińsk Mazowiecki (12 km)
1943-02-16/17Vicezrzut CC
LisCegłów, Zgiechów
Mińsk Mazowiecki (14 km)
1943-02-17/18Wallzrzut CC
Lustro 201Mistów
Mińsk Mazowiecki (9km)
1943-09-21/22Neon 5zrzut CC
Ładownica 132Balice
Przemyśl (17 km)
1944-05-10/11zrzut materiałowy
ŁąkaDrzewicz
Łowicz (10 km)
Cravatzrzut CC
Mewa 222
(bastion)
Dalechowice, Bobin
Skalbmierz (15 km)
1944-05-04/05
1944-05-04/05
Weller 17zrzut CC
zrzut materiałowy
Mewa 958Odrowąż, Wielka Dabrówka
Opoczno (12 km)
1943-03-19/20Beamzrzut CC
Mirt-1 136
Mirt-1 130
(bastion)
Cisów, Czarna
k. Kielc
1944-04-08/09
1944-05-10/11
Weller 4zrzut CC
zrzut materiałowy
Mirt-2 218Kielce (15 km)1944-08-04/05zrzut materiałowy
MotylWał Ruda, Jadowniki Mokre
Tarnów (18 km)
1944-05-29/30
1944-07-25/26
Wildhorn II (Most 2)
Wildhorn III (Most 3)
lądowisko
przerzut CC
Mysz 242Bełżyce
Lublin (13 km)
1944-04-12/13Weller 14zrzut CC
Nagan 109
Nagan 204
(bastion)
Chłopy
Rudki (11 km) UKR
1944-05-30/31
1944-07-03/04
1944-07-07/08
zrzut materiałowy
Narcyz 961Łakoć
Puawy (18 km)
1943-03-19/20Knobzrzut materiałowy
Newa 504
Newa 611
(bastion)
Tomawa, Żerechowa – Kolonia
Piotrków Trybunalski (19 km)
1944-10-16/17
1944-08-18/19
1944-10-16/17
Poldek 1
Wacek 1
zrzut CC
zrzut CC
zrzut materiałowy
Nida 225
Nida 504
(bastion)
Górale
Piotrków (28 km)
1944-08-01/02
1944-08-16/17
zrzut materiałowy
Niecka 224Strachowka
Tłuszcz (14 km)
1944-04-15/16zrzut materiałowy
Nietoperz 305
(bastion)
Baranów n/Wisłą
Tarnobrzeg (11 km)
1944-07-25/26zrzut materiałowy
Nil 2 123
(bastion)
Żerechowa
Piotrków Trybunalski (19 km)
1944-05-10/11
1944-05-10/11
Weller 27zrzut CC
zrzut materiałowy
Noteć 117
(bastion)
widły Luciąży i Pilicy
Łazy Duże
Piotrków (10 km)
1944-07-30/31zrzut materiałowy
Obraz 108
Obraz 318
(bastion)
Krawcowizna, Kąty – Borucza
ujście Bugu i Narwi
Tłuszcz (12 km)
1943-09-16/17
1944-04-16/17
Neon 3
Weller 15
zrzut CC
zrzut CC
Obrus 506Nieborów
Łowicz (12 km)
1943-10-18/19Oxygen 8zrzut CC
Odra 218Swolszowice Duże
Piotrków (18 km)
1944-05-04/05zrzut materiałowy
Ogier 421
(bastion)
Niedźwiada
Opole (8 km)
1944-04-27/28zrzut materiałowy
Ognicha 102Koniecpol (15 km)1944-11-22/23zrzut materiałowy
Ogórek 303
Ogórek 606
Ogórek 208
(bastion)
Bystrzanowice, Żarki
Częstochowa (31 km)
1944-10-16/17Frestonbrytyjska misja wojskowa
(zrzut 1 CC)
zrzut materiałowy
Oka 303Lubochnia
Piotrków (33 km)
1944-09-18/19zrzut materiałowy
OkońOkoń, Nakło
Koniecpol (11 km)
1943-02-20/21Rivetzrzut CC
Olcha 606Kielce (9 km)1943-03-13/14Tilezrzut CC
Oleander 108Mykanów
Częstochowa (14 km)
1944-05-10/11zrzut materiałowy
Osa 207
(później Wanna 139)
Mokobody
Siedlce (15 km)
1942-10-02/03Lathezrzut CC
Oset 107Okręcie
Częstochowa (15 km)
1944-07-30/31zrzut materiałowy
Osika 216Częstochowa (22 km)1944-05-04/05zrzut materiałowy
Owca 117
Owca 312
(bastion)
Niezabitów
Opole (17 km)
1944-05-10/11
1944-05-19/20
zrzut materiałowy
Palma 112
Palma 402
(bastion)
ujście Wisłoki
Osiek (11 km)
1944-04-08/09
1944-05-28/29
zrzut materiałowy
Palma DwaOsiek (7 km)1944-05-24/25zrzut materiałowy
Pardwa 110
(bastion)
Przeworsk (15 km)1944-01-05/06Florida 23
Florida 24
zrzut materiałowy
Paszkot 1
Paszkot 239
(bastion)
Rakszawa
Łańcut (7 km)
1944-05-30/31
1944-04-15/16
1944-05-30/31
Weller 30zrzut CC
zrzut materiałowy
Papuga 114
Papuga 226
(bastion)
Jastrząbka Stara
Tarnów (20 km)
1944-07-30/31zrzut materiałowy
Perkoz 103
(bastion)
Wola Żarczyńska
Rzeszów (31 km)
1944-05-30/31zrzut materiałowy
Pierzyna 137
Pierzyna 206
Malcanów
Mińsk Mazowiecki (10 km)
1944-04-03/04
1943-09-14/15
Weller 5
Neon 9
zrzut CC
zrzut CC
Pies 712Radzice
Odrzywół (9 km)
1943-02-19/20Spokeshavezrzut CC
Pietruszka 311Połaniec (2 km)1944-04-16/17zrzut materiałowy
Pinia 423
Pinia 215
Piekary
Klimontów (9 km)
1944-04-27/28zrzut materiałowy
Pokrywa 109Kolno
Wołomin (8 km)
1943-09-09/10Flat 8zrzut materiałowy
Polana 250Władynopol
Luboml (17 km) UKR
1944-04-08/09
1944-04-14/15
zrzut materiałowy
PoleŁosinno
widły Bugu i Narwi
Wyszków (9 km)
Collarzrzut CC
Proso-2 402Środa (11 km)1943-09-14/15Flat 23zrzut materiałowy
Przetak 307Wyszków (6 km)1944-04-16/17zrzut materiałowy
Przycisk 317
Przycisk 103
Kazimierzów
Sochaczew (7 km)
1944-04-16/17
1944-12-27/28
Weller 10zrzut CC
zrzut materiałowy
Puchacz 710Łepki, Mordy
Siedlce (17 km)
1943-02-17/18Floorzrzut CC
Rak 206Łupiny
Siedlce (11 km)
Chiselzrzut CC
Raróg 422
(bastion)
Bachórz
Przemyśl (32 km)
1944-04-27/28zrzut materiałowy
Raszka 107
(bastion)
Niedźwiada, Nawsie
Jasło (26 km)
1944-05-30/31zrzut materiałowy
Robot 509
(bastion)
Kielkce (17 km)1944-09-01/02zrzut materiałowy
RogiBogatki
Grójec (16 km)
Smallpoxzrzut CC
Rozmaryn 213
(bastion)
Czaryż, Bieganów
Secemin (6 km)
1944-09-21/22Przemek 1zrzut CC
Ryba 601ujście rzeki Liwiec
Wyszków (7 km)
1943-03-03/04Tulipzrzut materiałowy
Rybitwa-1 16
Rybitwa 141
Barycz
Krosno (25 km)
1943-12-18/19
1944-04-03/04
Ohio 3zrzut materiałowy
Rybitwa-1 16
Rybitwa 141
Barycz
Krosno (25 km)
1943-12-18/19
1944-04-03/04
Ohio 3zrzut materiałowy
San 215
(bastion)
Żurawka
Skierniewice (27 km)
1944-08-01/02
1944-08-04/05
1944-08-16/17
zrzut materiałowy
Sałata 303Bieliny
Zwoleń (8 km)
1944-07-25/26zrzut materiałowy
Sito 119Kręgi
Wyszków (10 km)
1944-04-08/09zrzut materiałowy
Słonecznik 304
Słonecznik 305
(bastion)
Górnowola
Wiślica (15 km)
1944-05-24/25zrzut materiałowy
SłońKotlice, Borszowice
Chęciny (20 km), Pińczów (12 km)
1943-02-20/21Filezrzut CC
Smok 962Wola Wodyńska, Helenów
Siedlce (23 km)
1943-03-24/25Cellarzrzut CC
Smrek 401ujście Nidy do Wisły
Wiślica (2 km)
1944-05-28/29zrzut materiałowy
Sokół 956Zadybie Stare
Garwolin (25 km)
1943-03-20/21Glasszrzut materiałowy
Solnica 107
(bastion)
Osowiec
Grodzisk Mazowiecki (7 km)
1943-09-09/10
1944-07-30/31
1944-11-18/19
Neon 4
Jacek 1
Kazik 2
zrzut CC
zrzut CC
zrzut CC
Sosna 218Wiśniówki
Wiślica (5 km)
1944-04-15/16zrzut materiałowy
Sójka 401
(bastion)
Zalesie
Mszana Dolna (19 km)
1944-07-09/10zrzut materiałowy
Spodek 209Mariańskie Porzecze, Łucznica
Garwolin (8 km)
1943-09-14/15Neon 7zrzut CC
Stokłosa 106
(bastion)
Dobrów
Szydłów (6 km)
1944-07-21/22zrzut materiałowy
Stokrotka 101
Stokrotka 301
Rataje nad Wosłą
Wiślica (25 km)
1944-05-31/06-01zrzut materiałowy
Sucha 908Dziecinów
Góra Kalwaria (6 km)
1943-03-03/04Rosezrzut materiałowy
Sum 711Machory, Maleniec
Końskie (14 km)
1943-02-16/17Raspzrzut CC
Szczur 221
(Szczur 244)
(bastion)
Wola Gałęzowska
k. Bychawy
Janów Lubelski (31 km)
1944-05-04/05
1944-05-04/05
Weller 26zrzut CC
zrzut materiałowy
Szmata 231
(Szmata 237)
Gałki
Mińsk Mazowiecki (30 km)
1944-04-14/15zrzut materiałowy
Sztucer 102Zaszkowice
Rudki (12 km) UKR
1944-07-03/04zrzut materiałowy
Ścigacz 128
(bastion)
Stojańce
Przemyśl (34 km)
1944-04-03/04
1944-07-08/09
zrzut materiałowy
Śliwa 106
Śliwa 113
ujście Nidy do Wisły
Nowy Korczyn (5 km)
1944-05-10/11zrzut materiałowy
Tapir 408
(bastion)
Puszcza Solska
Zamość (21 km)
1944-05-21/22zrzut materiałowy
Tasak 124
Tasak 704
(bastion)
Izdebko Kościelne
Grodzisk (7 km)
1944-04-08/09
1944-08-15/16
zrzut materiałowy
Tchórz 143Osowo
Łuków (27 km)
1944-04-08/09zrzut materiałowy
Topaz 148Puzów
Włodzimierz Wołyński (11 km)
UKR
1944-04-14/15zrzut materiałowy
Topola 14
(bastion)
Tyniec
Jędrzejów (11 km)
1943-12-18/19Ohio 1zrzut materiałowy
Trawa
(bastion)
Przyrów
Częstochowa (34 km)
1942-03-27/28Bootzrzut CC
Trawa 204
(bastion)
nad Nidą
Pińczów (12 km)
1944-08-04/05zrzut materiałowy
Tuja 215Brzezinka
Jędrzejów (19 km)
1944-05-04/05zrzut materiałowy
Tukan-1 12Szczucin
Tarnów (31 km)
1943-12-18/19Ohio 2zrzut materiałowy
Tulipan 116Małogoszcz
Jędrzejów (16 km)
1944-04-09/10zrzut materiałowy
Tur 245Mościska
Zamość (28 km)
1944-04-14/15zrzut materiałowy
UgórCzatolin, Łyszkowice
Skierniewice (20 km)
Rheumatism
Ruction
zrzut CC
Wanna 139
(wcześniej Osa 207)
(bastion)
Mokobody
Siedlce (15 km)
1944-04-03/04zrzut materiałowy
Waza 403
Sobienie Kiełczewskie
Garwolin (14 km)
1944-04-27/28zrzut materiałowy
Wieszak 226
Wieszak 105
Zalesie, Mienia
Mińsk Mazowiecki (14 km)
1944-04-12/13
1943-09-16/17
Weller 3
Neon 2
zrzut CC
zrzut CC
Wiersze 705
Wiersze
(Puszcza Kampinoska)
1944-08-16/17
1944-08-20/21
1944-08-24/25
1944-08-25/26
zrzut materiałowy
Wilga 901
Wilga 311
(bastion)
Szczawa, Mogielnica
Nowy Targ (24 km)
1944-11-22/23
1944-12-26/27
1944-12-25/26
1944-12-27/28
1944-12-28/29
Kazik 1
Staszek 2
zrzut CC
zrzut CC
zrzut materiałowy
Wilk 144Piaski Szlacheckie
Krasnystaw (12 km)
1944-04-08/09zrzut materiałowy
Wisła 214
Wisła 102
(bastion)
ujście Czernej do Wisły
Przyłęk
Piotrków (28 km)
1944-08-01/02zrzut materiałowy
Wół 601Piła, Stara Kuźnica
Końskie (14 km)
1943-03-13/14Brickzrzut CC
Wrona 411Podlesie
Mielec (12 km)
1944-04-27/28zrzut materiałowy
Wydra 246Klonowica Wielka
Biała Podlaska (14 km)
1944-04-14/15zrzut materiałowy
Zamek 210Pawłowice, Życzyn
Dęblin (16 km)
Gimletzrzut CC
Zamek 311Głuchowice
Kwów (18 km) UKR
1944-02-24/25
1944-03-17/18
zrzut materiałowy
Zegar 120Warszawa (26 km) 1944-04-03/04Salamanderzrzut wysł. polit.
Zosia 703Raciąż (13 km)1943-10-14/15Cottage 44zrzut materiałowy
Zydel 121Kobylany Górne
Sokołów Podlaski (13 km)
1944-04-08/09
Żaba 609Stachlew
Łowicz 12 km)
1943-03-16/17Attic
Measles
zrzut CC
Żbik 605Lelów
Koniecpol (8 km)
1943-03-13/14Windowzrzut CC
Żubr 208Promnik
Kielce (14 km)
1943-01-26/27Gaugezrzut CC
Żyto-1 801Kalisz (14 km)1943-10-15/16Cottage 55zrzut materiałowy
Żywica 102Baczyn
Skawce (10 km)
1944-07-30/31zrzut materiałowy

 

Zobacz także:

 

 

 

Źródła:
  • informacje własne
  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. I. FKM Oleśnica, ISBN 83-902499-0-1
  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. II. ABRES Rzeszów, ISBN 83-902499-5-2
  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. III. OS Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów, ISBN 83-910535-4-7
  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. IV. OS Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów, 978-83-933857-0-6
  • Kajetan Bieniecki: Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
  • Andrzej Paweł Przemyski – Z pomocą żołnierzom Podziemia, WKŁ Warszawa 1991, ISBN 83-206-0833-3
  • Andrzej Olejko, Krzysztof Mroczkowski – Szachownice nad okupowaną Europą, Libra, Rzeszów 2011, ISBN 978-83-89183-69-9
  • Iwan Rafał – Cichociemni – rekrutacja, szkolenie i przerzut do Polski, w: Koło Historii; materiały Koła Naukowego Historyków Studentów Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Tom 10 (2008) s. 77-106
  • Agnieszka Polończyk, Cichociemni – dzieje elity polskiej dywersji na kanwie życiorysu Bolesława Polończyka ps. „Kryształ”, w: Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka, nr 3/2016, s. 173 – 188, Kraków 2016, ISSN 1899-6264
  • Agnieszka Polończyk, Cichociemni – Zarys historii formacji, w: Wojska Specjalne Rzeczypospolitej Polskiej, Bieniek Mieczysław, Mazur Sławomir M. (red.), Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, 2016, s. 95-105, ISBN 978-83-65208-70-5

 

Zrzuty

 

Cichociemni byli żołnierzami Armii Krajowej w służbie specjalnej

 


41_cc-Tobie-Ojczyzno-grupa-250x139 ZrzutySpis treści:


 

37-550-1-1-232x300 Zrzuty

skoczek po wylądowaniu
w zbiorach NAC

button-zrzuty_200-150x150 ZrzutyZrzuty ludzi, sprzętu i pieniędzy do Polski odbywały się dzięki współpracy Oddziału VI  (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie – głónie zajmował się tym oficer wywiadu z tego Oddziału, mjr dypl. Jan Jaźwiński – z polską sekcją brytyjskiego Special Operations Executive  (SOE) oraz służbie lotników polskich, brytyjskich i in. w lotniczych jednostkach specjalnego przeznaczenia.

Były możliwe dzięki zaangażowaniu w Kraju komórki Oddziału V Komendy Głównej AK (ZWZ), działającej pod kryptonimami: Syrena, Import, MII – Grad, oficerów zrzutowych w obszarach, okręgach i podokręgach Armii Krajowej oraz ok. 5 – 19 tys. żołnierzy obsługujących i zabezpieczających ok. 640 placówek odbiorczych (zrzutowisk).

Należy zauważyć, że Brytyjczycy nie dotrzymywali własnych ustaleń z Oddziałem VI (Specjalnym) ws. lotów ze zrzutami do Polski. W sezonie operacyjnym 1941/42 zaplanowano 30 lotów do Polski, wykonano tylko 11. W sezonie 1942/43 zaplanowano 100, wykonano zaledwie 46. W sezonie 1943/44 zaplanowano 300, wykonano tylko 172. Ponadto polskie załogi zdecydowaną większość lotów w operacjach specjalnych wykonywały do innych krajów. W 1944 roku na 1282 wykonane loty Polacy polecieli tylko w 339 lotach do Polski…

Według moich obliczeń cała pomoc zaopatrzeniowa SOE dla Armii Krajowej zmieściłaby się w jednym pociągu towarowym. Do Polski zrzucono ledwo 670 ton zaopatrzenia (4802 zasobniki, 2971 paczek, 58 bagażników), z czego odebrano 443 tony. W tym samym czasie SOE zdecydowało o zrzuceniu do Jugosławii 76117 ton zaopatrzenia, do Francji 10485 ton, a do Grecji 5796 ton…

Całe wsparcie finansowe Brytyjczyków dla Polski stanowiło zaledwie ok. 2/3 dziennych wydatków Wielkiej Brytanii na wojnę. Zrzucono 316 Cichociemnych, choć przeszkolono do zadań specjalnych 533 spadochroniarzy. Tak bardzo Brytyjczycy wspierali Polaków…

Żadna relacja o Polsce skrzywdzonej w II wojnie światowej, o zrzutach do Polski Cichociemnych i zaopatrzenia dla Armii Krajowej nie może pominąć destrukcyjnej, szkodliwej, zdradzieckiej roli gen. Stanisława Tatara

Halszka Szołdrska – Zrzuty
w: Biuletyn informacyjny AK nr 11 (295) listopad 2014, s. 44 – 49

 

zobacz – zrzuty w latach 1941/42

zobacz – zrzuty w 1943 / 1944 r.

 

 
Lotniska
cc-skok-z-samolotu-250x166 Zrzuty

Skok z samolotu…

cc-imageedit_big-250x184 ZrzutyPoczątkowo Cichociemnych przerzucano do okupowanej Polski z brytyjskich lotnisk RAF: do listopada 1941 z Newmarket (2 CC), następnie z Leconfield k/ Stradishall (6), Foulsham (2), Linton-on-Ouse (2), Leakenheath (9). Najwięcej – 158 CC przerzucono (od 27 marca 1943 do 21 września 1943), w 43 operacjach lotniczych, z tajnego brytyjskiego lotniska RAF Tempsford pod Londynem. 

W październiku 1941 lotnisko przejęła 3 Grupa RAF, odpowiedzialna za lotnicze operacje specjalne, stacjonowały tam: 138 oraz 161 Dywizjon Specjalnego przeznaczenia RAF (138 and 161 Special Duty Squadron RAF). Startowały stamtąd samoloty RAF do Belgii, Holandii, Niemiec, Czechosłowacji oraz do Polski. Dla zmylenia niemieckiego rozpoznania lotniczego, w Tempsford wybudowano tzw. „Gibraltar Farm”. Obiekt wyglądał jak zwykła brytyjska stodoła w gospodarstwie rolnym, murowane budynki pokryto od zewnątrz drewnem.

 

 

148_Squadron_Halifax_Italy_WWII_IWM_CNA_3231-1-300x233 Zrzuty

Halifax z zasobnikami zrzutowymi

Od kwietnia 1944 Cichociemnych przerzucano do okupowanej Polski z lotniska Reggia Aeronautica w Campo Casale nieopodal Brindisi we Włoszech, gdzie stacjonowała 1586 Eskadra Specjalnego Przeznaczenia. W okresie niecałych czterech lat wystartowało do Polski 858 samolotów, w tym 483 wykonały zadanie zrzutem lub lądowaniem, stracono 70 samolotów.

zrzutowisko-sygnaly-300x148 ZrzutyW basenie Morza Śródziemnego alianci dysponowali czterema jednostkami lotnictwa dalekiego zasięgu. Z lotniska Blida w Algierze operowały dwa dywizjony:  brytyjski 624 oraz amerykański 885, startowały one ze skoczkami i zaopatrzeniem do Francji. Z lotniska Campo Casale k. Brindisi startowały: brytyjski 148 dywizjon oraz polska 1568 Eskadra, ze skoczkami i zaopatrzeniem do Albanii, Austrii, Bułgarii, Czechosłowacji, Grecji, Jugosławii, Rumunii, Węgier, północnych Włoch oraz Polski.

 

Łączność lotnicza z Polską
12_zrzut-pojemnikow-belgia-300x218 Zrzuty

Zrxzut zasobników z zaopatrzeniem

Podstawowym sposobem łączności z okupowaną Polską miały być „loty dwustronne” (z lądowaniem w Kraju). Postulował to już w 1940 płk Stefan Rowecki. W depeszy z 7 maja 1942 gen. Rowecki proponował także rozważenie możliwości użycia wodnosamolotów lądujących na polskich jeziorach oraz przylotu ze Szwecji lekkich samolotów pasażerskich z lądowaniem na polach dworskich w Polsce.

skoczek-250x186 ZrzutyBrytyjski Komitet Szefów Sztabu uznał te pomysły za mało uzasadnione i nierealne, ze względu na dużą odległość z Wielkiej Brytanii do Polski i znikomą liczbę samolotów o krótkim starcie i dalekim zasięgu.

W wysłanej do Polski depeszy 5256 przekazano opinię Brytyjczyków nt. tej koncepcji – Jedyny typ samolotu z wystarczającym zasięgiem do tego rodzaju zadań to Halifaxy, lecz te maszyny wymagają betonowych wybiegów o długości od 1200 do 1400 yardów. Wydaje się, że tego rodzaju wybiegów nie macie panowie do swojej dyspozycji w Polsce (…) Jedyny wodnopłat z wystarczającym zasięgiem, który mógłby wodować w Polsce, to Catalina. Samolot ten jednak ma szybkość około 100 mil/godz. i z tego powodu nie jest odpowiedni ze względu na czas i godziny nocne (…). Samolotem nadającym się do tego zadania mógłby być Lockheed Hudson, jednak zasięg jego wynosi zaledwie 500 do 600 mil.” Anglicy nie dodali, że samolotów Lockheed Hudson potrzebowali bardziej do zwalczania niemieckich łodzi podwodnych oraz ochrony konwojów na Atlantyku…

kpt. dypl. Jan Podoski – „Sprawozdanie z działalności Wydziału „S”
Oddziału Spec. Sztabu N.W. za okres 1941 r. – 1945 r.”
Londyn 28 lutego 1996, Centralne Archiwum Wojskowe sygn. CAW II-52.356

 

 

Oddział VI (Specjalny) – Wsparcie lotnicze:

Płk dypl. w st. sp. Marian Utnik – Oddział łącznikowy Komendanta Głównego AK
przy Naczelnym Wodzu na emigracji (VI Oddział Sztabu Naczelnego Wodza) część III
w: Wojskowy Przegląd Historyczny, Warszawa 1982, nr 1 s. 188 – 210

 

 

Okres próbny

Armstrong-Whitworth-Whitley-150x150 Zrzuty

Armstrong Whitworth Whitley

Od 15 lutego 1941 do 30 kwietnia 1942 do Polski wystartowało 12 samolotów (10 załóg polskich, 2 brytyjskie), 9 z nich wykonało zadanie (8 polskich, 1 brytyjska). Stracono 1 samolot wraz z załogą.

Przerzucono 48 skoczków (41 CC i 7 kurierów), 2 tony zaopatrzenia (19 zasobników 13 paczek). Stracono 5 zasobników i 2 paczki. Przerzucono na potrzeby walki w Kraju 1 541 450 dolarów, 119 400 dolarów w złocie, 1775 funtów brytyjskich, 885 000 marek niemieckich. Część stracono.

 

 

Sezon operacyjny Intonacja

Handley_Page_Halifax_Mk_III_ExCC-150x150 Zrzuty

Handley Page Halifax

zasobnik-5-300x300 Zrzuty

jeden z typów zasobników

Od 1 sierpnia 1942 do 30 kwietnia 1943 do Polski wystartowało 65 samolotów (49 załóg polskich, 16 brytyjskich), 42 wykonały zadanie (29 polskich, 13 brytyjskich). Stracono 6 samolotów, poległy 3 załogi. 17 samolotów zawróciło lub nie odnalazło placówki odbiorczej. Przerzucono 119 skoczków (106 CC, 9 kurierów, 1 Węgra), 4 nie przeżyło. Zginęło 12 osób z placówek odbiorczych.

Zrzucono 49,5 tony zaopatrzenia (241 zasobników, 86 paczek, 58 bagażników), z tego 41,4 tony odebrano. Stracono 42 zasobniki oraz 7 bagażników. Przerzucono na potrzeby walki w Kraju 13 022 000 dolarów w banknotach i złocie, 5 158 000 marek, 10 000 peset oraz 700 000 „młynarek”  (okupacyjna waluta, emitowana na terenie Generalnego Gubernatorstwa).

 

 

Sezon operacyjny Riposta

Consolidated-B-24-Liberator-150x150 Zrzuty

Consolidated B-24 Liberator

Od 1 sierpnia 1943 do 31 lipca 1944 do Polski wystartowało 381 samolotów (213 załóg polskich, 168 brytyjskich), 205 z nich wykonało zadanie (131 polskich, 74 brytyjskich). Stracono 16 samolotów wraz z załogami (5 polskich, 11 brytyjskich).

Przerzucono 146 skoczków (136 CC i 10 kurierów), 4 nie przeżyło. Przerzucono 265 ton zaopatrzenia (1996 zasobników, 2073 paczki), z tego 250 ton odebrano. Stracono 87 zasobników oraz 201 paczek. Przerzucono na potrzeby walki w Kraju 15 948 300 dolarów, 161 025 dolarów w złocie, 6 986 500 marek, 1644 funtów brytyjskich w złocie oraz 40 569 800 „młynarek”. Straty wyniosły 7 proc. dolarów papierowych i 2 proc. marek.

 

 

Sezon operacyjny Odwet
Dakota_III_ZA947-150x150 Zrzuty

Dakota III ZA947

Od 1 sierpnia do 31 grudnia 1944 do Polski wystartowało 410 samolotów (167 załóg polskich, 133 brytyjskie i południowoafrykańskie, 110 amerykańskich). 229 z nich wykonało zadanie (72 polskie, 50 brytyjskich i południowoafrykańskich, 110 amerykańskich). Stracono 47 samolotów wraz z załogami.

zasobnik-zrzutowy-H-300x224 Zrzuty

Zasobnik zrzutowy typu H

Przerzucono 33 skoczków (32 CC, 2 kurierów, 4 Anglików), 1 nie przeżył. Przerzucono 355 ton zaopatrzenia (2546 zasobników, 799 paczek), z tego 150 ton odebrano. Stracono 1185 zasobników i 270 paczek. Przerzucono na potrzeby walki w Kraju 3 996 188 dolarów, 34 800 dolarów w złocie oraz 6 460 000 marek. 5 proc. stracono.

W ramach tego sezonu udzielono wsparcia dla Powstania Warszawskiego: wykonano 306 lotów (91 załóg polskich, 50 brytyjskich, 55 południowoafrykańskich, 110 amerykańskich). Wykonano 192 zrzuty (149 na Warszawę, 43 na Kampinos i Las Kabacki). Załogi polskie wykonały 47 zrzutów (16 na Warszawę, 31 na Kampinos i Las Kabacki), załogi brytyjskie i południowoafrykańskie 38 zrzutów (26 na Warszawę, 12 na Kampinos i Las Kabacki), załogi amerykańskie 107 zrzutów na Warszawę. Stracono 34 samoloty wraz z załogami. 

Zrzucono: 2154 zasobników (1711 na Warszawę, 443 na Kampinos i Las Kabacki) oraz 557 paczek. Stracono 1132 zasobniki oraz 230 paczek.

 

Techniki przerzutu zaopatrzenia dla Armii Krajowej:

Grzegorz Rutkowski – Techniki przerzutu zaopatrzenia dla AK
w: Biuletyn informacyjny AK nr 01 (309) styczeń 2016, s. 13 – 19

 

Zrzuty ogółem

37-578-14-150x150 Zrzuty

Skok ćwiczebny w ośrodkach szkolenia Largo House i Ringway, w zbiorach NAC

W czterech sezonach operacyjnych wykonano łącznie 868 lotów  (załogi polskie 439, brytyjskie i południowoafrykańskie 319, amerykańskie 110). Zrzucono łącznie do Polski 316 Cichociemnych oraz 28 kurierów  (jeden CC oraz jeden kurier skoczyli dwukrotnie), Węgra – radiotelegrafistę, a także 4 Anglików oraz 1 CC (operacja Freston). 

Ponadto zrzucono 670 ton zaopatrzenia (4802 zasobniki, 2971 paczek, 58 bagażników), z czego odebrano 443 tony. W tym samym czasie SOE zdecydowało o zrzuceniu do Jugosławii 76117 ton zaopatrzenia, do Francji 10485 ton, a do Grecji 5796 ton…

Stracono 70 samolotów (59 załóg, w tym 30 polskich), 11 skoczków, 1319 zasobników, 487 paczek, 7 bagażników, pieniądze.

 

Zrzuty skoczków oraz zaopatrzenia przyjmowało ok. 642 placówek odbiorczych (część z nich to te same placówki o innych kryptonimach).

zasobnik-2-297x300 ZrzutyWybierano miejsca położone daleko od obiektów wroga, z dala od mokradeł i wysokich drzew, tereny płaskie, niezabudowane, bez linii telefonicznych i wysokiego napięcia, najlepiej z krzakami i zagajnikami w bezpośrednim sąsiedztwie. Często były to duże polany leśne lub tereny przylegające do lasu, nierzadko w pobliżu rzek, ułatwiających pilotom lokalizację placówki. Położenie placówek odbiorczych określano na podstawie map sztabowych w skali 1 : 300 000 za pomocą prostopadłych współrzędnych (podawanych w milimetrach).

Przed rozpoczęciem sezonu operacyjnego Wydział S (Specjalny) w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza przekazywał do zajmującej się zrzutami w Komendzie Głównej Armii Krajowej komórki „Syrena” dane o aktualnych zasięgach samolotów. W oparciu o te dane sporządzano dwutygodniowy „Plan czuwania” placówek odbiorczych (zrzutowisk) na terenie Kraju. W każdym rejonie czuwały kolejno po cztery serie placówek przez cztery dni. Wydział S informował Syrenę o planowanych operacjach lotniczych, liczbie skoczków oraz zaopatrzenia (zasobniki, paczki oraz niekiedy także tzw. bagażniki, czyli zaopatrzenie zabierane bezpośrednio przez skoczków, w specjalych doczepianych do nich workach).

 

Według moich obliczeń cała pomoc zaopatrzeniowa SOE dla Armii Krajowej zmieściłaby się w jednym pociągu towarowym. Do Polski zrzucono ledwo 670 ton zaopatrzenia (4802 zasobniki, 2971 paczek, 58 bagażników), z czego odebrano 443 tony. W tym samym czasie SOE zdecydowało o zrzuceniu do Jugosławii 76117 ton zaopatrzenia, do Francji 10485 ton, a do Grecji 5796 ton…

Całe wsparcie finansowe Brytyjczyków dla Polski stanowiło zaledwie ok. 2/3 dziennych wydatków Wielkiej Brytanii na wojnę. Zrzucono 316 Cichociemnych, choć przeszkolono do zadań specjalnych 533 spadochroniarzy. Tak bardzo Brytyjczycy wspierali Polaków…

 

Operacje przerzutowe do Kraju – sprawozdania (wszystkie sezony operacyjne)
w: Sprawozdanie z działalności Wydziału „S” Oddz. Specj. N.W. 1942-1944
Centralne Archiwum Wojskowe sygn. CAW II.52.353

 

 

Ewakuacja ludzi i sprzętu ze zrzutowisk:

Grzegorz Rutkowski – Ewakuacja ludzi i sprzętu ze zrzutowisk
w: Biuletyn informacyjny AK nr 01 (309) styczeń 2016, s. 13 – 19

 

Organizacja zrzutów

Liberator-250x141 ZrzutyW okresie czuwania w rejon placówki odbiorczej Syrena wysyłała swego delegata, oficera zrzutowego. Personel obsługujący placówkę przygotowywał materiały sygnalizacyjne  do oznaczenia zrzutowiska, wozy konne do transportu skoczków i zrzuconego zaopatrzenia, a także „meliny” do ich bezpiecznego przechowania. W stan gotowości stawiano miejscowy oddział AK, którego zadaniem było ochranianie zrzutu oraz zrzutowiska. Samolot dokonujący zrzutu nad placówką nadawał umówiony sygnał (literę alfabetu) kodem Morse’a za pomocą lampki na spodzie kadłuba. Placówka odpowiadała ustaloną (inną) literą alfabetu kodem Morse’a oraz zapalała światła sygnalizacyjne w odpowiednim układzie (strzała, litera T i in.).

zasobniki-pakowalnia-02-250x191 ZrzutyZaopatrzenie pakowane było w dwa typy zasobników: jednoczęściowy oraz podzielony na 5 części po ok. 30 kg. Zasobniki grupowano po sześć szt. w dwa rodzaje zestawów: OW (ognisko walki, zaopatrzenie bojowe) oraz MD (minersko-dywersyjny, zawierający materiały dla dywersji. Odrębnym rodzajem zasobników były zasobniki ze sprzętem łączności.  Pieniądze pakowano albo w wodoszczelne parciane pasy z kieszeniami, przenoszone przez skoczków, albo w oddzielne paczki. Także w paczkach, odpornych na zrzucenie, przerzucano pocztę, materiały sanitarne, umundurowanie itp.

Informacje o starcie skoczków i / lub zaopatrzenia przekazywano na antenie radiowej zaraz po zakończeniu polskiej audycji BBC, poprzez odtworzenie określonej melodii sygnałowej oraz tzw. „kaczki”, czyli jednej z szeregu trzycyfrowych liczb (wskazujących placówkę odbiorczą). Pierwsza taka transmisja (zwykle po godz. 15) oznaczała gotowość, druga  (zwykle po godz. 19, 21) wylot skoczków. Po tym sygnale obsługa oraz ochrona placówki odbiorczej wyruszała na miejsce zrzutu. Trzecia transmisja (zwykle po godz. 23) oznaczała iż samolot ze skoczkami jest w drodze.

37-578-16-150x150 Zrzuty

Ćwiczebny zrzut zasobnika w ośrodkach szkolenia Largo House i Ringway
w zbiorach NAC

Lot w obie strony trwał zazwyczaj ok. 9-13 godzin. Ta metoda przekazywania informacji pozwoliła „uaktywniać” daną placówkę odbiorczą tylko przed rzeczywistą datą odbioru. Obsługa placówek nie musiała 3-4 godziny niepotrzebnie wyczekiwać na potencjalny zrzut w terenie.

wykaz-melodii-sygnalowych-ozn-250x167 Zrzuty

Wykaz melodii sygnałowych

Zrzut (skok) następował po oznaczeniu (na określony sygnał) zrzutowiska odpowiednimi światłami. Przy prędkości samolotu ok. 200 – 241 km/godz skoczkowie skakali ze spadochronem z wysokości co najmniej 150 m, zasobniki oraz paczki zrzucano z wysokości co najmniej 100 m. Zrzuty odbywały się według stałej procedury, skoczkowie oraz obsługa pól zrzutowych miała ustalone hasła. Załogi samolotów oraz obsługa zrzutowisk korzystała także (w niewielkim stopniu) z możliwości dwustronnej komunikacji radiowej za pośrednictwem radiotelefonów, tzw. „S-fonów”. W pewnym zakresie stosowano także system naprowadzania samolotu na placówkę odbiorczą za pomocą naziemnego nadajnika fal ultrakrótkich „Eureka”, uruchamianego z samolotu przez odbiornik sygnału – „Rebekę”. Podstawowym sposobem była jednak nawigacja polegająca na obserwacji wzrokowej topografii terenu.

 

Współpraca z SOE
placowka-szczur-150x150 Zrzuty

placówka odbiorcza „Szczur”, okolice wsi Wola Gałęzowska, fot. FDD

Po stronie SOE wsparcie lotnicze zapewniała od sierpnia 1940 wydzielona, specjalna eskadra – 1419 Special Duty Flight. Od sierpnia 1941 był to dywizjon – 138 Special Duty Squadron. W jego składzie latały także 3 polskie załogi. Od 1 kwietnia 1943 utworzono przy nim  polską eskadrę C, zwaną przez Polaków 301 Dywizjonem. W jej składzie było 6 polskich załóg, 1 zapasowa oraz w 81 proc. polska obsługa naziemna. Od listopada 1943 została ona przekształcona w samodzielną eskadrę 1586 Special Duty Flight (1586 Eskadra Specjalnego Przeznaczenia). Wykonywała loty do Polski (także zrzucając zaopatrzenie dla Powstania Warszawskiego), Jugosławii, Czechosłowacji, Grecji, Albanii. Pod koniec 1944 eskadrę przekształcono w 301 Dywizjon.

B-24-Liberator-zaladunek-zasobnikow-250x164 Zrzuty

Załadunek zasobników do Liberatora

Początkowo latano na przestarzałych, dwusilnikowych Whitley’ach, które miały także niewystarczający zasięg. Od października 1942 zrzuty wykonywały trzy Halifaxy, od września 1943 trzy zmodyfikowane (założono tłumiki płomieni na rurach wydechowych, aby uniknąć dekonspiracji podczas nocnych lotów) Liberatory.  W kwietniu, maju i lipcu 1944 wykonano ponadto trzy operacje „Most”, połączone z lądowaniem (placówka Motyl) dwusilnikowego samolotu transportowego Douglas Dakota C47.

spadochron-cargo_1-250x260 Zrzuty

Spadochron towarowy do zasobników

Po stronie Armii Krajowej odbiorem skoczków oraz zaopatrzenia zajmowała się od jesieni 1941 wydzielona komórka Oddziału V Komendy Głównej AK (ZWZ). W próbnym sezonie operacyjnym używała kryptonimu Syrena, w następnych sezonach operacyjnych używano kryptonimu Import. Od czerwca do lipca 1944 używano nazwy MII – Grad, po upadku Powstania Warszawskiego powrócono do kryptonimu Syrena. Według szacunków zrzuty odbierało i zabezpieczało ok. 5 – 10 tys. żołnierzy. W sezonie operacyjnym Riposta w obszarach, okręgach i podokręgach AK powołano oficerów zrzutowych.

 

zobacz – wykaz zrzutów

 


 

Technika skoku

cc-klamra-spadochronu-300x207 Zrzuty

oryginalna klamra spadochronu CC

cc-skok-instrukcja-241x300 Zrzuty

Rysunek instruktażowy, RAF Ringway, 1943

Cichociemni skakali przez otwór w podłodze samolotu, ze spadochronami plecowymi typu Irwin QD, mającymi okrągłą,  jedwabną czaszę o średnicy 8 m (50 m.kw.) o wytrzymałości 18kg/cm2. Spadochron połączony był z samolotem tzw. taśmą życia, która wyciągała czaszę spadochronu z pokrowca i zrywała się pod ciężarem skoczka, umożliwiając spadochroniarzowi skok.

Spadochron składał się z okrągłej czaszy z linkami, uprzęży oraz dwóch pokrowców. Czasza spadochronu to 28 trójkątnych płatów, zszytych jedwabną nicią o wytrzymałości ok. 3,5 kG. Pomiędzy płatami wszyto 14 jedwabnych linek (z czaszy zwisało 28 końcówek). Końce linek mocowano po 7 do każdej z czterech szelek nośnych, opinających ciało skoczka. Szelki łączyły się za pomocą części metalowej. Uprząż skoczka składała się z dwóch prawych oraz dwóch lewych szelek nośnych, szelki siedzeniowej, dwóch szelek piersiowych, dwóch szelek udowych, szelek plecowych oraz centrycznego zamka.


Spadochroniarze zrzuceni do Polsk:

 

316 Cichociemnych zrzuconych do Polski:

luty – grudzień 1941  (3 zrzuty)

Niemir Bidziński ps. Ziege, 7/8-11-1941 | Marian Jurecki ps. Orawa, 27/28-12-1941 | Maciej Kalenkiewicz ps. Kotwicz, 27/28-12-1941 | Stanisław Krzymowski ps. Kostka, 15/16-02-1941 | Alfred Paczkowski ps. Wania, 27/28-12-1941 | Jan Piwnik ps. Ponury, 7/8-11-1941 | Andrzej Świątkowski ps. Amurat, 27/28-12-1941 | Józef Zabielski ps. Żbik, 15/16-02-1941

styczeń – kwiecień 1942  (6 zrzutów)

Zbigniew Bąkiewicz ps. Zabawka, 27/28-03-1942 | Adam Boryczka ps. Brona, 8/9-04-1942 | Teodor Cetys ps. Wiking, 8/9-04-1942 | Stanisław Gilowski ps. Gotur, 30/31-03-1942 | Wiesław Ipohorski-Lenkiewicz ps. Zagroda, 30/31-03-1942 | Stanisław Jankowski ps. Agaton, 3/4-03-1942 | Jan Jokiel ps. Ligota, 30/31-03-1942 | Tadeusz Klimowski ps. Klon, 6/7-01-1942 | Jan Kochański ps. Jarema, 3/4-03-1942 | Henryk Kożuchowski ps Hora, 8/9-04-1942 | Henryk Krajewski ps. Wicher, 6/7-01-1942 | Aleksander Kułakowski ps. Rywal, 30/31-03-1942 | Lech Łada ps. Żagiew, 27/28-03-1942 | Stefan Majewicz ps. Hruby, 30/31-03-1942 | Jan Marek ps. Walka, 6/7-01-1942 | Stefan Mich ps. Jeż, 8/9-04-1942 | Zygmunt Milewicz ps. Róg, 3/4-03-1942 | Piotr Motylewicz ps. Krzemień, 30/31-03-1942 |  Rafał Niedzielski ps. Mocny, 27/28-03-1942 | Zbigniew Piasecki ps. Orlik, 6/7-01-1942 | Bohdan Piątkowski ps. Mak, 3/4-03-1942 | Franciszek Pukacki ps. Gzyms, 3/4-03-1942 | Jan Rogowski ps. Czarka, 3/4-03-1942 | Roman Romaszkan ps.Tatar, 8/9-04-1942 | Jan Rostek ps. Dan, 27/28-03-1942 | Jan Smela ps. Wir, 6/7-01-1942 | Jerzy Sokołowski ps. Mira, 30/31-03-1942 | Tadeusz Sokołowski ps. Trop, 30/31-03-1942 | Józef Spychalski ps. Grudzień, 30/31-03-1942 | Tadeusz Śmigielski ps. Ślad, 27/28-03-1942 | Janusz Zalewski ps. Chinek, 30/31-03-1942 | Alfred Zawadzki ps. Kos, 8/9-04-1942

wrzesień – październik 1942 (9 zrzutów)

Jerzy Bichniewicz ps. Błękitny, 29/30-10-1942 | Adam Borys ps. Pług, 1/2-10-1942 | Mieczysław Eckhardt ps. Bocian, 1/2-09-1942 | Michał Fijałka ps. Kawa, 1/2-09-1942 | Marian Gołębiewski ps. Ster, 1/2-10-1942 | Jan Grycz ps. Dziadzio, 3/4-09-1942 | Stanisław Hencel ps. Pik, 29/30-10-1942 | Bolesław Jabłoński ps. Kalia, 2/3-09-1942 | Stanisław Jagielski ps. Gacek, 1/2-10-1942 | Ewaryst Jakubowski ps. Brat, 1/2-10-1942 | Antoni Jastrzębski ps. Ugór, 2/3-10-1942 | Eugeniusz Kaszyński ps. Nurt, 1/2-10-1942 | Władysław Klimowicz ps. Tama, 1/2-10-1942 | Władysław Kochański ps. Bomba, 2/3-09-1942 |  Bolesław Kontrym ps. Żmudzin, 1/2-09-1942 | Wacław Kopisto ps. Kra, 1/2-09-1942 | Stanisław Kotorowicz ps. Kron, 1/2-10-1942 | Ryszard Kowalski ps. Benga, 1/2-10-1942 | Julian Kozłowski ps. Cichy, 3/4-09-1942 | Jan Lech ps. Granit, 3/4-09-1942 | Artur Linowski ps. Karp, 1/2-10-1942 | Hieronim Łagoda ps. Lak, 1/2-09-1942 | Wincenty Michalczewski ps. Mir, 3/4-09-1942 | Zygmunt Policiewicz ps. Świerk, 3/4-09-1942 | Jan Poznański ps. Pływak, 1/2-10-1942 | Franciszek Rybka ps. Kula, 2/3-09-1942 | Stanisław Sędziak ps. Warta, 3/4-09-1942 | Kazimierz Smólski ps. Sosna, 3/4-09-1942 | Tadeusz Stocki ps. Ćma, 2/3-10-1942 | Wiesław Szpakowicz ps. Pak, 29/30-10-1942 | Wacław Szubiński ps. Dach, 2/3-10-1942 | Waldemar Szwiec ps. Robot, 1/2-10-1942 | Wincenty Ściegienny ps. Las, 3/4-09-1942 | Adam Trybus ps. Gaj, 1/2-10-1942 | Stanisław Winter ps. Stanley, 2/3-09-1942 | Jan Woźniak ps. Kwaśny, 2/3-09-1942 | Wacław Zaorski ps. Ryba, 3/4-09-1942 | Wiktor Zarembiński ps. Zrąb, 3/4-09-1942 | Leonard Zub-Zdanowicz ps. Ząb, 1/2-09-1942 | Bronisław Żelkowski ps. Dąbrowa, 1/2-10-1942

styczeń – marzec 1943  (20 zrzutów)

Florian Adrian ps. Liberator, 26/27-01-1943 | Ignacy Bator ps. Opór, 25/26-01-1943 | Tadeusz Benedyk ps. Zahata, 17/18-02-1943 | Tadeusz Burdziński ps. Malina,  16/17-02-1943 | Michał Busłowicz ps. Bociek, 16/17-02-1943 | Antoni Chmielowski ps. Wołk,  13/14-03-1943 | Eugeniusz Chyliński ps. Frez, 24/25-03-1943 | Kazimierz Człapka ps. Pionek, 19/20-02-1943 | Józef Czuma ps. Skryty, 17/18-02-1943 | Feliks Dzikielewski ps. Oliw, 16/17-02-1943 | Oskar Farenholc ps. Sum, 13/14-03-1943 | Marian Garczyński ps. Skała,  20/21-02-1943 | Tadeusz Gaworski ps. Lawa, 25/26-01-1943 | Jan Górski ps. Chomik, 14/15-03-1943 | Bronisław Grun ps. Szyb, 25/26-01-1943 | Jan Horl ps. Frog, 13/14-03-1943 | Antoni Iglewski ps. Vanadi, 17/18-02-1943 | Stefan Ignaszak ps. Drozd, 13/14-03-1943 | Kazimierz Iranek-Osmecki ps. Antoni, 13/14-03-1943 | Henryk Jachciński ps. Kret, 20/21-02-1943 | Henryk Januszkiewicz ps. Spokojny, 16/17-02-1943 | Janusz Jarosz ps. Szermierz, 14/15-03-1943 | Stefan Jasieński ps. Alfa, 13/14-03-1943 | Tadeusz Jaworski ps. Gont, 17/18-02-1943 | Longin Jurkiewicz ps. Mysz, 13/14-03-1943 | Stanisław Kazimierczak ps. Ksiądz, 16/17-02-1943 | Stanisław Kolasiński ps. Ulewa, 13/14-03-1943 | Ignacy Konstanty ps. Szmaragd, 19/20-03-1943 | Leszek Koprowski ps. Dąb, 13/14-03-1943 | Jerzy Kowalski ps. Baba, 16/17-03-1943 | Walery Krokay ps. Siwy, 20/21-02-1943 | Mieczysław Kwarciński ps. Ziut, 25/26-01-1943 | Wojciech Lipiński ps. Lawina, 13/14-03-1943 | Ezechiel Łoś ps. Ikwa, 16/17-03-1943 | Władysław Maksyś ps. Azot, 13/14-03-1943 | Janusz Messing ps. Bekas, 13/14-03-1943 | Władysław Miciek ps. Młot, 25/26-01-1943 | Marian Mostowiec ps. Lis, 26/27-01-1943 | Piotr Nowak ps. Oko, 19/20-02-1943 | Ryszard Nuszkiewicz ps. Powolny, 20/21-02-1943 | Bolesław Odrowąż-Szukiewicz ps. Bystrzec, 16/17-02-1943 | Stanisław Olszewski ps. Bar, 26/27-01-1943 | Michał Parada ps. Mapa, 16/17-02-1943 | Witold Pic ps. Cholewa, 20/21-02-1943 | Czesław Pieniak ps. Bór, 19/20-02-1943 | Wacław Pijanowski ps. Dym, 26/27-01-1943 | Adolf Pilch ps. Góra, 16/17-02-1943 | Wilhelm Pluta ps. Pion, 19/20-03-1943 | Janusz Prądzyński ps. Trzy, 13/14-03-1943 | Jacek Przetocki ps. Oset, 17/18-02-1943 | Leszek Ratajski ps. Żal, 26/27-01-1943 | Adam Riedl ps. Rodak, 13/14-03-1943 | Czesław Rossiński ps. Kozioł, 13/14-03-1943 | Jan Rostworowski ps. Mat, 13/14-03-1943 | Roman Rudkowski ps. Rudy, 25/26-01-1943 | Lech Rydzewski ps. Grom, 20/21-02-1943 | Kazimierz Rzepka ps. Ognik, 20/21-02-1943 | Edwin Scheller-Czarny ps. Fordon,  13/14-03-1943 | Stanisław Sołtys ps. Sowa, 26/27-01-1943 | Olgierd Stołyhwo ps. Stewa, 14/15-03-1943 | Witold Strumpf ps. Fosa, 13/14-03-1943 | Piotr Szewczyk ps. Czer,  17/18-02-1943 | Michał Tajchman ps. Mikita, 26/27-01-1943 | Zbigniew Twardy ps.Trzask, 24/25-03-1943 | Wiktor Wiącek ps. Kanarek, 19/20-03-1943 | Władysław Wiśniewski ps. Wróbel, 17/18-02-1943 | Ludwik Witkowski ps. Kosa, 20/21-02-1943 | Lech Zabierek ps. Wulkan,  13/14-03-1943 | Antoni Żychiewicz ps. Przerwa, 17/18-02-1943

wrzesień – październik 1943   (11 zrzutów)

Ryszard Chmieloch ps. Błyskawica, 14/15-09-1943 | Hieronim Dekutowski ps. Zapora, 16/17-09-1943 | Kazimierz Fuhrman ps. Zaczep, 14/15-09-1943 | Norbert Gołuński ps. Bombram, 16/17-09-1943 | Włodzimierz Klocek ps. Garłuch, 18/19-10-1943 | Mirosław Kryszczukajtis ps. Szary, 16/17-09-1943 | Stanisław Kujawiński ps. Wodnik, 14/15-09-1943 | Kazimierz Lewko ps. Palec, 14/15-09-1943 | Anatol Makarenko ps. Tłok, 14/15-09-1943 | Józef Nowacki ps. Horyń, 14/15-09-1943 | Henryk Ostrowiński ps. Smyk, 14/15-09-1943 | Zdzisław Peszke ps. Kaszmir, 14/15-09-1943 | Jarosław Poliszuk ps. Arab, 14/15-09-1943 | Bolesław Polończyk ps. Kryształ, 9/10-09-1943 | Bronisław Rachwał ps. Glin, 16/17-09-1943 | Tadeusz Seeman ps. Garbus, 21/22-09-1943 | Fryderyk Serafiński ps. Drabina, 9/10-09-1943 | Władysław Siakiewicz ps. Mruk, 14/15-09-1943 | Ryszard Skowroński ps. Lechita, 14/15-09-1943 | Stanisław Skowroński ps. Widelec, 21/22-09-1943 | Bernard Wiechuła ps. Maruda, 16/17-09-1943 | Michał Wilczewski ps. Uszka,  18/19-10-1943 | Otton Wiszniewski ps. Topola, 16/17-09-1943 | Roman Wiszniowski ps. Harcerz, 14/15-09-1943 | Stanisław Zapotoczny ps. Płomień, 21/22-09-1943 | Elżbieta Zawacka ps. Zo, 9/10-09-1943 | Ryszard Zyga ps. Lelum, 14/15-09-1943 | Józef Żakowicz ps. Tabu, 14/15-09-1943 | Franciszek Żaak ps. Mamka, 14/15-09-1943 | Bogusław Żórawski ps. Mistral, 16/17-09-1943

kwiecień – maj  1944  (24 zrzuty)

Stefan Bałuk, ps. Starba, 9/10-04-1944 | Leon Bazała, ps. Strwiąż, 12/13-04-1944 | Adam Benrad ps. Drukarz, 12/13-04-1944 | Kazimierz Bernaczyk ps. Rango, 10/11-05-1944 | Jan Biały ps. Kadłub, 27/28-04-1944 | Stanisław Biedrzycki ps. Opera, 3/4-04-1944 | Romuald Bielski ps. Bej, 29/30-05-1944 | Jan Bienias ps. Osterba, 10/11-05-1944 | Jan Bieżuński ps. Orzyc, 3/4-04-1944 | Andrzej Bogusławski-Prus ps. Pancerz, 4/5-05-1944 | Jerzy Buyno ps. Gżegżułka, 16/17-04-1944 | Franciszek Cieplik ps. Hatrak, 30-04/1-05-1944 | Andrzej Czaykowski ps. Garda, 16/17-04-1944 | Adam Dąbrowski ps. Puti, 4/5-05-1944 | Rudolf Dziadosz ps. Zasaniec, 19/20-05-1944 | Ludwik Fortuna ps. Siła, 19/20-05-1944 | Adolf Gałacki ps. Maszop, 12/13-04-1944 | Marian Golarz ps. Góral 2, 21/22-05-1944 | Stefan Górski ps. Brzeg, 16/17-04-1944 | Krzysztof Grodzicki, ps. Jabłoń 2, 21/22-05-1944 | Zygmunt Gromnicki ps. Gula, 9/10-04-1944 | Stanisław Harasymowicz ps. Lalka, 16/17-04-1944 | Władysław Hauptman ps. Gapa, 8/9-04-1944 | Gustaw Heczko ps. Skorpion, 16/17-04-1944 | Jerzy Iszkowski ps. Orczyk, 27/28-04-1944 | Bolesław Jackiewicz ps. Łabędź, 8/9-04-1944 | Tadeusz Stanisław Jaworski ps. Bławat, 4/5-05-1944 | Jan Kamieński ps. Cozas, 8/9-04-1944 | Bronisław Kamiński ps. Golf, 14/15-04-1944 | Edward Kiwer ps. Biegaj, 8/9-04-1944 | Maksymilian Klinicki ps. Wierzba 2, 30/31-05-1944 | Tadeusz Kobyliński ps. Hiena, 8/9-04-1944 | Bronisław Konik ps. Sikora, 24/25-05-1944 | Tadeusz Kossakowski ps. Krystynek, 29/30-05-1944 | Tomasz Kostuch ps. Bryła, 15/16-04-1944 | Edward Kowalik ps. Ciupuś, 9/10-04-1944 | Adam Krasiński ps. Szczur, 4/5-05-1944 | Marian Kuczyński ps. Zwrotnica, 16/17-04-1944 | Bohdan Kwiatkowski ps. Lewar,  10/11-05-1944 | Włodzimierz Lech ps. Powiślak, 14/15-04-1944 | Aleksander Lewandowski ps. Wiechlina, 19/20-05-1944 | Bronisław Lewkowicz ps. Kurs, 27/28-04-1944 | Zdzisław Luszowicz ps. Szakal, 4/5-05-1944 | Albin Łakomy ps. Twornik, 9/10-04-1944 | Benon Łastowski ps. Łobuz, 9/10-04-1944 | Adolf Łojkiewicz ps. Ryś 2, 30/31-05-1944 | Narcyz Łopianowski ps. Sarna, 14/15-04-1944 | Felicjan Majorkiewicz ps. Iron, 9/10-04-1944 | Władysław Marecki ps. Żabik 2, 21/22-05-1944 | Edmund Marynowski ps Sejm, 27/28-04-1944 | Zbigniew Matula ps. Radomyśl, 24/25-05-1944 | Zbigniew Mrazek ps. Aminius, 12/13-04-1944 | Jerzy Niemczycki ps. Janczar, 14/15-04-1944 | Kazimierz Niepla ps. Kawka, 8/9-04-1944 | Antoni Nosek ps. Kajtuś, 4/5-05-1944 | Michał Nowakowski ps. Harpun, 24/25-05-1944 | Tadeusz Nowobilski ps. Dzwon, 16/17-04-1944 | Cezary Nowodworski ps. Głóg, 4/5-05-1944 | Leopold Okulicki ps. Kobra 2, 21/22-05-1944 | Kazimierz Osuchowski ps. Rosomak, 30-04/1-05-1944 | Karol Pentz ps. Skała 2, 30/31-05-1944 | Feliks Perekładowski ps. Przyjaciel 2, 30/31-05-1944 | Aleksander Piekarski ps. Turkuć, 12/13-04-1944 | Edward Piotrowski ps. Mema, 12/13-04-1944 | Marian Pokładecki ps. Zoll, 3/4-04-1944 | Alfred Pokultinis ps. Fon, 24/25-05-1944 | Mieczysław Psykała ps. Kalwadosik, 16/17-04-1944 | Stanisław Raczkowski ps. Bułany, 8/9-04-1944 | Tadeusz Runge ps. Osa, 9/10-04-1944 | Zygmunt Sawicki ps. Samulik, 3/4-04-1944 | Jan Serafin ps. Czerchawa, 19/20-05-1944 | Jan Skrochowski ps. Ostroga, 30-04/1-05-1944 | Leopold Skwierczyński ps. Aktor, 16/17-04-1944 | Tadeusz Starzyński ps. Ślepowron, 8/9-04-1944 | Zdzisław Straszyński ps. Meteor, 10/11-05-1944 | Mieczysław Szczepański ps. Dębina, 4/5-05-1944 | Kazimierz Szternal ps. Zryw, 30-04/1-05-1944 | Jerzy  Sztrom ps. Pilnik, 8/9-04-1944 | Adam Szydłowski ps. Poleszuk, 16/17-04-1944 | Jerzy Szymański ps. Boga, 16/17-04-1944 | Aleksander Tarnawski ps. Upłaz, 16/17-04-1944 | Tadeusz Tomaszewski ps. Wąwóz, 30/31-05-1944 | Czesław Trojanowski ps. Litwos, 4/5-05-1944 | Stanisław Trondowski ps. Grzmot 2, 30/31-05-1944 | Zygmunt Ulm ps. Szybki, 10/11-05-1944 | Jan Walter ps. Cyrkiel, 4/5-05-1944 | Zbigniew Waruszyński ps. Dewajtis 2, 21/22-05-1944 | Józef Wątróbski ps. Jelito, 14/15-04-1944 | Alfred Whitehead ps. Dolina 2, 4/5-05-1944 | Ludwik Wiechuła ps. Jeleń, 8/9-04-1944 | Tomasz Wierzejski ps. Zgoda 2, 21/22-05-1944 | Zbigniew Wilczkiewicz ps. Kij, 24/25-05-1944 | Zdzisław Winiarski ps. Przemytnik, 19/20-05-1944 | Henryk Zachmost ps. Zorza, 8/9-04-1944 | Józef Zając ps. Kolanko, 4/5-05-1944 | Tadeusz Żelechowski ps. Ring, 12/13-04-1944

lipiec – grudzień 1944  (9 zrzutów)

Jacek Bętkowski ps. Topór 2, 30/31-07-1944 | Kazimierz Bilski ps. Rum, 25/26-07-1944 | Przemysław Bystrzycki ps. Grzbiet, 22/23-11-1944 | Bernard Bzdawka ps. Siekiera, 22/23-11-1944 | Bronisław Czepczak ps. Zwijak 2, 26/27-12-1944 | Kazimierz Czerwiński ps. Bryzga, 18/19-11-1944 | Stanisław Dmowski ps. Podlasiak, 26/27-12-1944 | Jerzy Emir-Hassan ps. Turek 2, 16/17-10-1944 | Władysław Flont ps. Grandziarz, 16/17-10-1944 | Władysław Godzik ps. Skrzat, 16/17-10-1944 | Teodor Hoffman ps. Bugaj, 16/17-10-1944 | Zdzisław Jeziorański ps. Zych, 25/26-07-1944 | Wacław Kobyliński ps. Dziad, 16/17-10-1944 | Leopold Krizar ps. Czeremosz, 16/17-10-1944 | Marian Leśkiewicz ps. Wygoda, 21/22-09-1944 | Adam Mackus ps. Prosty, 22/23-11-1944 | Aleksander Makagonow ps. Wschód, 16/17-10-1944 | Franciszek Malik ps. Piorun 2, 30/31-07-1944 | Jan Matysko ps. Oskard, 26/27-12-1944 | Stanisław Mazur ps. Limba, 22/23-11-1944 | Bruno Nadolczak ps. Piast, 16/17-10-1944 | Przemysław Nakoniecznikoff-Klukowski ps. Kruk 2, 21/22-09-1944 | Stanisław Ossowski ps. Jastrzębiec 2,  30/31-07-1944 | Jan Parczewski ps. Kraska, 26/27-12-1944 | Mieczysław Pękała ps. Bosak, 16/17-10-1944 | Julian Piotrowski ps. Rewera 2, 30/31-07-1944 | Stefan Przybylik ps. Gruch, 16/17-10-1944 | Kazimierz Raszplewicz ps. Tatar 2, 22/23-11-1944 | Jan Różycki ps. Busik, 16/17-10-1944 | Roman Rudkowski ps. Rudy, 16/17-10-1944 | Zenon Sikorski ps. Pożar, 21/22-09-1944 | Marian Skowron ps. Olcha 2, 22/23-11-1944 | Tadeusz Sokół ps. Bug 2, 21/22-09-1944 | Zbigniew Specylak ps. Tur 2, 30/31-07-1944 | Zdzisław Sroczyński ps. Kompresor, 26/27-12-1944 | Leszek Starzyński ps. Malewa, 25/26-07-1944 | Aleksander Stpiczyński ps. Klara, 21/22-09-1944 | Kazimierz Śliwa ps. Strażak 2, 21/22-09-1944 | Władysław Śmietanko ps. Cypr, 30/31-07-1944 | Witold Uklański ps. Herold, 26/27-12-1944 | Bogusław Wolniak ps. Mięta, 25/26-07-1944


31 Kurierów i Emisariuszy zrzuconych do Polski:

luty 1941 – listopad 1944

Zygmunt Berezowski ps. Zyzio, emisariusz Stronnictwa Demokratycznego | Jan Błaszczyk ps. Kret, kurier Delegatury Rządu na Kraj, 18/19-11-1944 | Jan Cegłowski ps. Konik, kurier DRnK, 1/2-10-1942 | Tadeusz Chciuk ps. Celt, Sulima, kurier DRnK, 27/28-12-1941, 3/4-04-1944 | Jan Ciaś ps. Kula, kurier DRnK, 12/13-04-1944 | Adam Cużytek, kurier DRnK, 3/4-09-1942 | Wiktor  Czyżewski ps. Cap, kurier DRnK, 25/26-01-1943 | Jan Domański ps. Bartnicki, emisariusz Stronnictwa Ludowego | Józef Gójski ps. Borowik, kurier DRnK, 18/19-09-1944 | Leszek Janicki ps. Maciej, kurier DRnK, 27/28-03-1942 | Wiktor Karamać ps. Kabel, kurier DRnK, 8/9-04-1944 | Franciszek Klima ps. Witoski, kurier DRnK, 19/20-05-1944 | Jerzy Lerski ps. Jur, kurier DRnK, 19/20-02-1943 | Roman Litwin ps. Sowa, kurier DRnK, 16/17-03-1943 | Stanisław Łuczkiewicz ps. Sęp, kurier DRnK, 25/26-01-1943 | Jerzy Mara-Mayer ps. Filip, kurier DRnK, 30/31-03-1942 | Franciszek Młynarz ps. Biegacz, kurier DRnK, 18/19-10-1943 | Benedykt Moszyński ps. Andrzej, kurier DRnK, 6/7-01-1942 | Stanisław Niedbał ps. Bask, kurier DRnK, 10/11-05-1944 | Jan Nodzyński ps. Łuk, kurier DRnK, 24/25-05-1944 | Aleksander Olędzki ps. Rab, kurier DRnK, 24/25-03-1943 | Stanisław Ołtarzewski, kurier DRnK | Czesław Raczkowski ps. Orkan, kurier DRnK, 15/16-02-1941 | Józef Retinger ps. Salamandra, kurier DRnK, 3/4-04-1944 | Tadeusz Samotus ps. Lis 2, kurier DRnK, 16/17-02-1943 | Napoleon Segiera ps. Wera, kurier DRnK, 7/8-09-1941 | Kazimierz Smolak ps. Nurek, kurier DRnK, 16/17-09-1943 | Stanisław Stach, kurier DRnK, 3/4-09-1942 | Wiktor Strzelecki ps. Nuka, kurier DRnK, 27/28-12-1941 | Henryk Waniek ps. Pływak, kurier DRnK, 9/10-04-1944 | Stanisław Zaborowski, kurier DRnK, 30/31-03-1942


brytyjska misja wojskowa zrzucona do Polski:

Operacja Freston 26/27-12-1944

Col. Duane T. Hudson | Maj. Peter R. C. Solly-Flood | Maj. Peter Kemp | Sgt. Donald Galbraith | kpt. Antoni Pospieszalski ps. Łuk, jako Col. Anthony Currie, oficer łącznikowy i radiotelegrafista (instruktor w Audley End)

 

Zobacz także – spadochroniarze Akcji Kontynentalnej  oraz Project Eagle

 

do góry strony

 

 

 

Źródła:
  • informacje własne
  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. I. FKM Oleśnica, ISBN 83-902499-0-1
  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. II. ABRES Rzeszów, ISBN 83-902499-5-2
  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. III. OS Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów, ISBN 83-910535-4-7
  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. IV. OS Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów, 978-83-933857-0-6
  • Kajetan Bieniecki: Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
  • Andrzej Paweł Przemyski – Z pomocą żołnierzom Podziemia, WKŁ Warszawa 1991, ISBN 83-206-0833-3
  • Andrzej Olejko, Krzysztof Mroczkowski – Szachownice nad okupowaną Europą, Libra, Rzeszów 2011, ISBN 978-83-89183-69-9
  • Iwan Rafał – Cichociemni – rekrutacja, szkolenie i przerzut do Polski, w: Koło Historii : materiały Koła Naukowego Historyków Studentów Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Tom 10 (2008) s. 77-106
  • Drogi Cichociemnych, Koło Cichociemnych Spadochroniarzy AK, Veritas Londyn, 1954
  • Jędrzej Tucholski: Cichociemni, IW PAX, 1984
  • Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny
  • Agnieszka Polończyk, Cichociemni – dzieje elity polskiej dywersji na kanwie życiorysu Bolesława Polończyka ps. „Kryształ”, w: Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka, nr 3/2016, s. 173 – 188, Kraków 2016, ISSN 1899-6264
  • Agnieszka Polończyk, Cichociemni – Zarys historii formacji, w: Wojska Specjalne Rzeczypospolitej Polskiej, Bieniek Mieczysław, Mazur Sławomir M. (red.), Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, 2016, s. 95-105, ISBN 978-83-65208-70-5

 

1