Archiwa Door - Cichociemni elita dywersji

Operacja Door

Operacja zrzutowa – Door

mjr / ppłk dypl.
Jan Jaźwiński

W nocy z soboty na niedzielę 13/14 marca 1943, w sezonie operacyjnym „Intonacja”, w operacji lotniczej „Door” do okupowanej Polski skoczyło trzech Cichociemnych – żołnierzy Armii Krajowej w służbie specjalnej oraz Węgier – radiotelegrafista. Tej nocy przeprowadzono także operacje: „Window”, „Tile”, „Stock” oraz „Brick”.

Od początku, tj. od końca sierpnia 1940 do 30 sierpnia 1944 zrzuty organizował oficer wywiadu mjr / ppłk. dypl. Jan Jaźwiński, najpierw jako szef Samodzielnego Referatu „S”, od 4 maja 1942 do stycznia 1944 jako szef Wydziału Specjalnego (S) w Oddziale VI (Specjalnym) Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie, od stycznia do 30 sierpnia 1944 jako komendant Głównej Bazy Przerzutowej „Jutrzenka” w Latiano nieopodal Brindisi (Włochy)

Operacje zrzutowe planowano w ścisłej współpracy z Komendą Główną Armii Krajowej (która organizowała odbiór zrzutów w okupowanej Polsce) oraz brytyjską organizacją rządową Special Operations Executive (SOE, Kierownictwo Operacji Specjalnych) – która użyczała Polakom samolotów (głównie „polskich”, tj. brytyjskich przydzielonych Polakom oraz brytyjskich).

Oddział VI (Specjalny) zajmował się organizacją zrzutów, ich przyjmowanie odbywało się wg. ustalonego „Planu czuwania”. Zrzuty skoczków oraz zaopatrzenia przyjmowało ok. 642 placówek odbiorczych (część z nich to te same placówki o innych kryptonimach). Przed rozpoczęciem sezonu operacyjnego Wydział S (Specjalny) w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza przekazywał do zajmującej się zrzutami w Komendzie Głównej Armii Krajowej komórki „Syrena” dane o aktualnych zasięgach samolotów. W oparciu o te dane sporządzano dwutygodniowy „Plan czuwania” placówek odbiorczych (zrzutowisk) na terenie Kraju. W każdym rejonie czuwały kolejno po cztery serie placówek przez cztery dni. Wydział S informował „Syrenę” o planowanych operacjach lotniczych, liczbie skoczków oraz zaopatrzenia (zasobniki, paczki oraz niekiedy tzw. bagażniki, czyli zaopatrzenie zabierane bezpośrednio przez skoczków, w specjalnych doczepianych do nich workach).

Zrzuty organizowano w czterech tzw. sezonach operacyjnych: próbnym (od 15 lutego 1941 do 30 kwietnia 1942), „Intonacja” (od 1 sierpnia 1942 do 30 kwietnia 1943), „Riposta” (od 1 sierpnia 1943 do 31 lipca 1944) oraz „Odwet” (od 1 sierpnia do 31 grudnia 1944).

Zobacz najnowszą wersję bazy danych nt. zrzutów:
BAZA ZRZUTÓW DLA ARMII KRAJOWEJ

zobacz – WYKAZ SKOKÓW CICHOCIEMNYCH

1941 – 3 operacje / 8 CC: luty – 1 (2 CC), listopad – 1 (2 CC), grudzień – 1 (4 CC) | 1942 – 15 operacji / 72 CC: styczeń – 1 (5 CC), marzec – 4 (21 CC), kwiecień – 1 (6 CC), wrzesień – 4 (21 CC), październik – 5 (19 CC) | 1943 – 31 operacji / 99 CC: styczeń – 3 (10 CC), luty – 8 (30 CC), marzec – 9 (29 CC), wrzesień – 10 (28 CC), październik – 1 (2 CC) | 1944 – 33 operacje / 138 CC: kwiecień – 16 (55 CC), maj – 8 (41 CC), lipiec – 2 (10 CC), wrzesień – 1 (6 CC), październik – 2 (12 CC), listopad – 2 (7 CC), grudzień – 2 (7 CC) | (uwaga: po odejściu mjr / ppłk dypl. Jana Jaźwińskiego przeprowadzono tylko 7 operacji)

sezon „Intonacja”, operacja: „Door”

Do okupowanej Polski skoczyli Cichociemni – żołnierze Armii Krajowej w służbie specjalnej:

Kolasinski-Stanislaw-KOL_023_0111-184x250 Operacja Door

kpt. Stanisław Kolasińki

por. / kpt. cc Stanisław Kolasiński ps. „Ulewa”, „Śmiga”, vel Stanisław Wilkosz, Zwykły Znak Spadochronowy nr 0154, Bojowy Znak Spadochronowy nr 2067, ur. 16 listopada 1916 w Mokrzyskach (powiat brzeski), zm. 19 listopada 1996 w Zbylitowskiej Górze (powiat tarnowski) – kapitan, harcerz, oficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Armii Krajowej, Kedywu Okręgu Lwów AK, Delegatury Zagranicznej WiN, współpracownik SIS/CIA, żołnierz wyklęty, cichociemny

Znajomość języków: niemiecki, angielski; szkolenia (kursy): m.in. dywersyjno – strzelecki (STS 25, Inverlochy), sabotażu przemysłowego (STS 17, Brickendonbury Manor), spadochronowy, STS 43 (Audley End), i in. W dniu wybuchu wojny miał 22 lata; w dacie skoku do Polski 26 lat. Syn technika mechanika w kopalni węgla

Riedl-Adam-KOL_023_0233-176x250 Operacja Door

ppor. Adam Riedl

ppor. cc Adam Paweł Riedl ps. „Rodak”, „Krata”, vel Adam Krawicz, vel Jerzy Matliński, Zwykły Znak Spadochronowy nr 0159, ur. 13 grudnia 1916 we Lwowie (obecnie Ukraina), poległ prawdopodobnie po 27 kwietnia 1944 zamordowany przez Niemców w obozie koncentracyjnym KL Gross-Rosen – podporucznik piechoty, oficer Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Armii Krajowej, adiutant komendanta Okręgu Kielce AK, uczestnik kampanii norweskiej i bitwy o Narwik, więzień gestapo, obozu koncentracyjnego KL Gross-Rosen, zamordowany (1944), cichociemny

Znajomość języków: angielski; szkolenia (kursy): m.in. dywersyjno – strzelecki (STS 25, Inverlochy), sabotażu przemysłowego (STS 17, Brickendonbury Manor), spadochronowy, walki konspiracyjnej, odprawowy (STS 43, Audley End), i in. W dniu wybuchu wojny miał 22 lata; w dacie skoku do Polski 26 lat

Zabierek-Lech-KOL_023_0331-1-185x250 Operacja Door

por. Lech Zabierek

ppor. / por. cc Lech Zabierek ps. „Wulkan”, „Wrak”, „Ulewa”, „Sokół”, vel Jerzy Wański, vel Janusz Moczulski, Zwykły Znak Spadochronowy nr 1663, ur. 3 listopada 1918 w Niedarzynie (pow. płoński), zm. 17 listopada 2003 w Konstancinie Jeziornej – porucznik piechoty, harcerz, żołnierz Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, oficer Armii Krajowej, Kedywu Obszaru Zachodniego AK, Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj, WiN, uczestnik Powstania Warszawskiego, więzień niemieckich obozów jenieckich: Błonie, Monachium, Eistedt, Murnau, Elsenborn, Oberlangen (1939-1941), szykanowany przez SB (m.in. pozbawiony emerytury), cichociemny

Znajomość języków: niemiecki, francuski; szkolenia (kursy): m.in. dywersyjno – strzelecki (STS 25, Garramour), sabotażu przemysłowego (STS 17, Brickendonbury Manor), spadochronowy, walki konspiracyjnej, odprawowy (STS 43, Audley End), i in. W dniu wybuchu wojny miał 20 lat; w dacie skoku do Polski 24 lata. Syn przemysłowca

W tej operacji zrzutowej skoczył także Węgier (radiotelegrafista) Ivan Szabo ps. Hun.

Lotnisko RAF, Tempsford

Samolot Halifax BB-281 „Q” (138 Dywizjon RAF, załoga: pilot – F/L Austin J.B. / i in.) wystartował o godz. 18.58 z lotniska RAF Tempsford. Dowódca operacji: F/L Austin J.B., ekipa skoczków nr: XXIV

Zrzut poza planowaną placówkę odbiorczą „Kra” 602 (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), 8 km od Zwolenia, w Puszczy Kozienickiej. Skoczkowie przerzucili 395 tys. dolarów w banknotach na potrzeby AK. Zrzucono także sześć zasobników i dwie paczki. Samolot szczęśliwie powrócił do bazy po locie trwającym dwanaście godzin 33 minuty.

W „Dzienniku czynności” mjr dypl. Jan Jaźwiński oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, Szef Wydziału Specjalnego (S), organizator lotniczych przerzutów do Polski odnotował:

„Dnia 13.III.43. uruchomiony został Plan Startu – wariant „osiem 2103” [zrzutów]; jak następuje: Lot Nr.: 36/47, ekipa BRICK, ludzi: Dąb plus 3 (…) placówka zasadn. Wół, zapas. Żaba, nawigator squ/ldr Boxer, załoga brytyjska, start godz. 18.40; Lot Nr.: 37/38, ekipa WINDOW, ludzi: Wołk plus 3 (…) placówka zasadn. Żbik, zapas. Hiena, nawigator kpt. obs. Kużnicki, załoga polska, start godz. 18.35; Lot Nr.: 38/49, ekipa TILE, ludzi: Sum plus 3 (…) placówka zasadn. Olcha, zapas. rej.3, nawigator por. obs. Gembik, załoga polska, start godz. 18.30; Lot Nr.: 39/50, ekipa STOCK, ludzi: Antoni plus 3 (…) placówka zasadn. Koza, zapas. Bratek, nawigator kpt. obs. Ławreńczuk, załoga polska, start godz. 18.50; Lot Nr.: 40/51, ekipa DOOR, ludzi: Ulewa plus 3 (…) placówka zasadn. Kra, zapas. Bat, nawigator F/Lt.. Austin, załoga brytyjska, start godz. 18.45; Lot Nr.: 41/52, SLATE, 6 paczek: M1, M2, M3, M4, PLT, R. (…) placówka zasadn. Wrona, nawigator F/o Wynne, załoga brytyjska, start godz. 19.05; Lot Nr.: 42/53, YARD, 6 paczek: 01, 02, 03, 04, 05, R. (…) placówka zasadn. Kaczka, nawigator F/o Foster, załoga brytyjska, start godz. 19.00; Lot Nr.: 43/54, AREA, 6 paczek: M1, M2, M3, M4, 05, R. (…) placówka zasadn. Kot, nawigator kpt. obs. Gryglewicz, załoga polska, start godz. 18.55;”.

Dn. 14.III. nawigatorzy zameldowali: – lot 36/47 wykonany na plac. odb. WÓŁ, zrzut jak plan. (543.000 dol. i 126.000 Rm), .- lot 37/48 wykonany na plac. odb. ŻBIK, zrzut jak plan. (744.000 dol.), – lot 38/49 wykonany na plac. odb. OLCHA, zrzut jak plan. (616.500 dol. i 547.000 Rm), – lot 39/50 wykonany na plac. odb. KOZA, zrzut jak plan. (450.000 dol. i 10.000 peset), – lot 40/51 wykonany na plac. odb. KRA, zrzut jak plan. (395.000 dol.), – lot 41/52 – nawalił dopływ benzyny – 20 min. od plac. – samolot zawrócił, – lot 42/53 – nawigator twierdzi, że plac. odb. nie dała 1944 [sygnałów świetlnych]. DZIĘKI CI WIELKI BOŻE! Wspaniała i szczęśliwa defilada – d l a K r a j u !

Nastrój załóg, ekip i Wydz. „S”: w r e s z c i e w y s t a r t o w a l i ś m y. Łacznie przerzucono, w sześciu wykonanych lotach – na placówki: 20 ludzi, 2.748.000 dol., 673.000 Rmk., 10.000 peset, trzy poczty (…) i 6 paczek mat. ” (s. 164)

Zobacz: Oddział VI (Specjalny) – Zawartość zasobników i paczek

Trasy lotów ze zrzutami Cichociemnych oraz materiałowymi:

Początkowo Cichociemnych przerzucano z brytyjskich lotnisk RAF: Foulsham (2), Linton-on-Ouse (2), Leakenheath (9), Newmarket (2), Stradishall (6). Kilku Cichociemnych prawdopodobnie przerzucono z lotniska RAF Grottaglie. Od 27 marca 1942 do 21 września 1943 samoloty startowały z lotniska RAF Tempsford – w 43 operacjach lotniczych SOE przerzuciły do okupowanej Polski 158 Cichociemnych oraz w kilkudziesięciu operacjach lotniczych zaopatrzenie dla Armii Krajowej (zrzuty materiałowe). Od 22 grudnia 1943 do końca 1944 samoloty startowały z lotniska Campo Casale k. Brindisi – w operacjach SOE przerzuciły do okupowanej Polski 133 Cichociemnych oraz w kilkudziesięciu operacjach lotniczych zaopatrzenie dla Armii Krajowej (zrzuty materiałowe).

Niestety, w tych operacjach byliśmy uzależnieni od brytyjskiego SOE, które użyczało nam samolotów oraz stale ograniczało loty ze zrzutami do Polski. Brytyjską politykę można zasadnie zdefiniować jako „kroplówka zrzutowa” dla Armii Krajowej… Należy zauważyć, że Brytyjczycy nie dotrzymywali własnych ustaleń z Oddziałem VI (Specjalnym) ws. lotów ze zrzutami do Polski. W sezonie operacyjnym 1941/42 zaplanowano 30 lotów do Polski, wykonano tylko 11. W sezonie 1942/43 zaplanowano 100, wykonano zaledwie 46. W sezonie 1943/44 zaplanowano 300, wykonano tylko 172. Ogółem na 430 zaplanowanych (uzgodnionych z SOE) lotów do Polski wykonano tylko 229, czyli trochę ponad połowę. Zasadne jest zatem założenie, że wielkość zrzutów do Polski mogłaby być dwukrotnie większa, gdyby Brytyjczycy dotrzymywali słowa…

Ponadto polskie załogi zdecydowaną większość lotów w operacjach specjalnych wykonywały do innych krajów. W 1944 roku na 1282 wykonane loty Polacy polecieli tylko w 339 lotach do Polski…

„Bagażnik” skoczka

Według moich obliczeń cała pomoc zaopatrzeniowa SOE dla Armii Krajowej zmieściłaby się w jednym pociągu towarowym. Byliśmy zależni od użyczanych nam samolotów SOE. Brytyjczycy nie dotrzymywali swoich ustaleń z Oddziałem VI (Specjalnym), stale ograniczali loty do Polski, realizowali paskudną politykę „kroplówki zrzutowej” dla Armii Krajowej.

Do Polski zrzucono ledwo 670 ton zaopatrzenia (4802 zasobniki, 2971 paczek, 58 bagażników), z czego odebrano 443 tony. W tym samym czasie SOE zdecydowało o zrzuceniu do Jugosławii ponad sto dziesięć razy więcej, tj. 76117 ton zaopatrzenia, do Francji 10485 ton, a do Grecji 5796 ton…

Całe wsparcie finansowe Brytyjczyków dla Polski stanowiło zaledwie ok. 2/3 wydatków Wielkiej Brytanii na wojnę, poniesionych (statystycznie) JEDNEGO dnia. Po wojnie wystawili Polsce „fakturę”, m.in. zabierając część polskiego złota. Przerzucono do Polski 316 Cichociemnych, choć przeszkoliliśmy do zadań specjalnych 533 spadochroniarzy. Tak bardzo Brytyjczycy wspierali Polaków oraz pomagali Polsce…

Operacje przerzutowe do Kraju – sprawozdania (wszystkie sezony operacyjne)
w: Sprawozdanie z działalności Wydziału „S” Oddz. Specj. N.W. 1942-1944
Centralne Archiwum Wojskowe sygn. CAW II.52.353

Zobacz także:

Informacje nt. personelu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii – Lista Krzystka

Źródła:

Informacje własne (archiwum portalu)
Kajetan Bieniecki – Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
Jan Jaźwiński – Dziennik czynności, SPP sygn. SK 16.9, Centralne Archiwum Wojskowe sygn. CAW – 1769/89
Jan Jaźwiński – Dramat dowódcy. Pamiętnik oficera sztabu oddziału wywiadowczego i specjalnego (przygotowanie do druku: Piotr Hodyra i Kajetan Bieniecki), tom I i II, Polski Instytut Naukowy w Kanadzie, Montreal 2012, ISBN 978-0-9868851-3-6
Zespół akt Oddziału VI Sztabu Głównego Naczelnego Wodza z lat 1940-1949 – Centralne Archiwum Wojskowe, sygn. II.52
Andrzej Paweł Przemyski – Z pomocą żołnierzom Podziemia, WKiŁ Warszawa 1991, ISBN 83-206-0833-3

Zrzuty – ekipy skoczków

Cichociemni byli żołnierzami Armii Krajowej w służbie specjalnej

Spis treści:

Wstęp
Wykaz ekip Cichociemnych

Zobacz najnowszą wersję bazy danych nt. zrzutów:
BAZA ZRZUTÓW DLA ARMII KRAJOWEJ

cc-skoczek-176x300 Zrzuty - ekipy skoczków

kombinezon Cichociemnych

Ogółem zrzucono do Polski 64 ekipy skoczków. Ekipę stanowił zespół osób (Cichociemnych, także kurierów) zestawiony do przerzutu jednym samolotem. Ekipy nie miały nazw (za wyjątkiem jednej), oznaczano je kolejnymi numerami rzymskimi. Ostatnią ekipę (misja brytyjska) jednak wyjątkowo oznaczono nie numerem, ale nazwą: Freston, tożsamą z nazwą operacji lotniczej.

Skaczących spadochroniarzy Cichociemnych nazywano początkowo chomikami (od pseudonimu jednego z inicjatorów łączności z Krajem, Jana Górskiego ps. Chomik), zrzutkami, ptaszkami, skoczkami. Nazwa Cichociemni przyjęła się z czasem. Skaczących kurierów nazywano podobnie jak Cichociemnych, ale najczęściej kociakami (od nazwiska ministra Stanisława Kota).

37-550-1-1-150x150 Zrzuty - ekipy skoczków

skoczek po wylądowaniu
w zbiorach NAC

Numery ekip nie zawsze były przypisane do jednej operacji lotniczej, w której skoczków przerzucano do Kraju. Jedną ekipę składającą się z kilku, nawet kilkunastu skoczków, niejednokrotnie zrzucano do Polski tej samej nocy – ale kilkoma samolotami, w ramach różnych operacji lotniczych.

Składy ekip podajemy w kolejności alfabetycznej (bez kurierów). Jedna z ekip (nie ma w wykazie) składała się tylko z dwóch kurierów.

Wykaz ekip Cichociemnych

numeracja ekip przyjęta przez Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza

Uwaga: tabelę można przeszukiwać oraz sortować, klikając wybraną kolumnę
Tabelę można przeszukiwać, wpisując dowolny ciąg znaków

Autor wykazu – Ryszard M. Zając, wnuk por. cc. Józefa Zająca

Numer arabski	Numer O.VI. SNW	Skład ekipy	Operacja lotnicza	Data zrzutu	Start	Samolot
0	0	Krzymowski Stanisław Zabielski Józef	Adolphus	1941-02-15/16	Newmarket	Whitley Z-6473
1	I	Bidziński Niemir Piwnik Jan	Ruction	1941-11-07/08	Linton-on-Ouse	Halifax L-9612
2	II	Jurecki Marian Kalenkiewicz Maciej Świątkowski Andrzej Paczkowski Alfred	Jacket	1941-12-27/28	Lakenheath	Halifax L-9618 "W"
3	III	Klimowski Tadeusz Krajewski Henryk Marek Jan Piasecki Zbigniew Smela Jan	Shirt	1942-01-06/07	Lakenheat	Halifax L-9618 "W"
4	IV	Jankowski Stanisław Kochański Jan Milewicz Zygmunt Piątkowski Bohdan Pukacki Franciszek Rogowski Jan	Collar	1942-03-03/04	Stradishall	Halifax L-9618 "W"
5	V	Bąkiewicz Zbigniew Łada Lech Niedzielski Rafał Rostek Jan Śmigielski Tadeusz	Boot	1942-03-27/28	Tempsford	Halifax L-9613 "V"
6	VI	Majewicz Stefan Motylewicz Piotr Sokołowski Jerzy Sokołowski Tadeusz	Legging	1942-03-30/31	Tempsford	Halifax L-9613 "V"
7	VII	Gilowski Stanisław Ipohorski Lenkiewicz Wiesław Jokiel Jan Kułakowski Aleksander Spychalski Józef Zalewski Janusz	Belt	1942-03-30/31	Tempsford	Halifax L-9618 "W"
8	VIII	Boryczka Adam Cetys Teodor Kożuchowski Henryk Mich Stefan Romaszkan Roman Zawadzki Alfred	Cravat	1942-04-08/09	Tempsford	Halifax L-9618 "W"
9	IX	Lech Jan Policiewicz Zygmunt Sędziak Stanisław Ściegienny Wincenty	Rheumatism	1942-09-03/04	Tempsford	Halifax W-7774 "T"
10	X	Jabłoński Bolesław Kochański Władysław Rybka Franciszek Winter Stanisław Woźniak Jan	Chickenpox	1942-09-01/02	Tempsford	Halifax W-7775 "R"
11	XI	Eckhardt Mieczysław Fijałka Michał Kontrym Bolesław Kopisto Wacław Łagoda Hieronim Zub Zdanowicz Leonard	Smallpox	1942-09-01/02	Tempsford	Halifax W-7773 "S"
12	XII	Grycz Jan Kozłowski Julian Michalczewski Wincenty Smolski Kazimierz Zaorski Wacław Zarembiński Wiktor	Measles	1942-09-03/04	Tempsford	Halifax W-7773 "S"
13	XIII	Borys Adam Kotorowicz Stanisław Żelkowski Bronisław	Hammer	1942-10-01/02	Tempsford	Halifax W-1229 "A"
14	XIV	Gołębiewski Marian Jagielski Stanisław Jakubowski Ewaryst Klimowicz Władysław Kowalski Jerzy Poznański Jan	Gimlet	1942-10-01/02	Tempsford	Halifax W-7774 "T"
15	XV	Kaszyński Eugeniusz Linowski Artur Szwiec Waldemar Trybus Adam	Chisel	1942-10-01/02	Tempsford	Halifax W-7776 "U"
16	XVI	Jastrzębski Antoni Stocki Tadeusz Szubiński Władysław	Lathe	1942-10-02/03	Tempsford	Halifax W-7773 "S"
17	XVII	Bichniewicz Jerzy Hencel Stanisław Szpakowicz Wiesław	Pliers	1942-10-29/30	Tempsford	Halifax W-7773 "S"
18	XVIII	Bator Ignacy Gaworski Tadeusz Rudkowski Roman	Brace	1943-01-25/26	Tempsford	Halifax DT-727 "K"
18	XVIII	Grun Bronisław Kwarciński Mieczysław Miciek Władysław	Screwdriver	1943-01-25/26	Tempsford	Halifax DT-726 "H"
19	XIX	Adrian Florian Pijanowski Wacław Sołtys Stanisław Tajchman Michał	Gauge	1943-01-26/27	Tempsford	Halifax DT-727 "K"
20	XX	Mostowiec Marian Olszewski Stanisław Ratajski Leszek	Rasp	1943-02-16/17	Tempsford	Halifax DT-726 "H"
20	XX	Busłowicz Michał Januszkiewicz Henryk Odrowąż Szukiewicz Bolesław Pilch Adolf	Saw	1943-02-16/17	Tempsford	Halifax DT-725 "J"
20	XX	Burdziński Tadeusz Dzikielewski Feliks Kazimierczak Stanisław Parada Michał	Vice	1943-02-16/17	Tempsford	Halifax DT-727 "K"
21	XXI	Benedyk Tadeusz Szewczyk Piotr	Floor	1943-02-17/18	Tempsford	Halifax DT-627 "P"
21	XXI	Iglewski Antoni Jaworski Tadeusz Wiśniewski Władysław Żychiewicz Antoni Piotr	Wall	1943-02-17/18	Tempsford	Halifax DT-725 "J"
22	XXII	Człapka Kazimierz Nowak Piotr Pieniak Czesław	Spokeshave	1943-02-19/20	Tempsford	Halifax DT-620 "T"
23	XXIII	Krokay Walery Nuszkiewicz Ryszard Pic Witold Witkowski Ludwik	File	1943-02-20/21	Tempsford	Halifax DT-726 "H"
23	XXIII	Garczyński Marian Jachciński Henryk Rydzewski Lech Rzepka Kazimierz	Rivet	1943-02-20/21	Tempsford	Halifax DT-620 "T"
24	XXIV	Jurkiewicz Longin Koprowski Franciszek Lipiński Wojciech Messing Janusz	Brick	1943-03-13/14	Tempsford	Halifax DT-627 "P"
24	XXIV	Riedl Adam Kolasiński Stanisław Zabierek Lech	Door	1943-03-13/14	Tempsford	Halifax BB-281 "O"
24	XXIV	Hörl Jan Iranek Osmecki Kazimierz Rossiński Czesław Strumpf Witold	Stock	1943-03-13/14	Tempsford	Halifax DT-726 "H"
24	XXIV	Farenholc Oskar Prądzyński Janusz Rostworowski Jan Scheller Czarny Edwin	Tile	1943-03-13/14	Tempsford	Halifax DT-725 "J"
24	XXIV	Chmielowski Antoni Ignaszak Stefan Jasieński Stefan Maksyś Władysław	Window	1943-03-13/14	Tempsford	Halifax HR-666 "E"
25	XXV	Górski Jan Jarosz Janusz Stołyhwo Olgierd	Step	1943-03-14/15	Tempsford	Halifax DT-543 "G"
26	XXVI	Kowalski Jerzy Łoś Ezechiel	Attic	1943-03-16/17	Tempsford	Halifax DT-727 "K"
27	XXVII	Konstanty Ignacy Pluta Wilhelm Wiącek Wiktor	Beam	1943-03-19/20	Tempsford	Halifax BB-340 "D"
28	XXVIII	Chyliński Eugeniusz Twardy Zbigniew	Cellar	1943-03-24/25	Tempsford	Halifax DT-727 "K"
29	XXIX	Polończyk Bolesław Serafiński Fryderyk Zawacka Elżbieta	Neon 4	1943-09-09/10	Tempsford	Halifax JD-171 "P"
30	XXX	Peszke Zdzisław Poliszuk Jarosław Zyga Ryszard	Neon 6	1943-09-14/15	Tempsford	Halifax BB-309 "T"
30	XXX	Fuhrman Kazimierz Wiszniowski Roman Żaak Franciszek	Neon 7	1943-09-14/15	Tempsford	Halifax JD-362 "L"
30	XXX	Kujawiński Stanisław Makarenko Anatol Żakowicz Józef	Neon 8	1943-09-14/15	Tempsford	Halifax JD-158 "W"
30	XXX	Lewko Kazimierz Skowroński Ryszard Siakiewicz Władysław	Neon 9	1943-09-14/15	Tempsford	Halifax JD-269 "Q"
30	XXX	Chmieloch Ryszard Nowacki Józef Ostrowiński Henryk	Neon 10	1943-09-14/15	Tempsford	Halifax JD-319 "A"
31	XXXI	Dekutowski Hieronim Rachwał Bronisław	Neon 1	1943-09-16/17	Tempsford	Halifax BB-378 "D"
31	XXXI	Gołuński Norbert Wiszniewski Otton Żórawski Bogusław	Neon 2	1943-09-16/17	Tempsford	Halifax JN-911 "Z"
31	XXXI	Kryszczukajtis Mirosław Wiechuła Bernard	Neon 3	1943-09-16/17	Tempsford	Halifax BB-309 "T"
32	XXXII	Seeman Tadeusz Skowroński Stanisław Zapotoczny Stanisław	Neon 5	1943-09-21/22	Tempsford	Halifax LW-276 "E"
33	XXXIII	Klocek Niewęgłowski Włodzimierz Wilczewski Michał	Oxygen 8	1943-10-18/19	Foulsham	Halifax JD-362 "L"
34	XXXIV	Biedrzycki Stanisław Bieżuński Jan Pokładecki Marian Sawicki Zygmunt	Weller 5	1944-04-03/04	Brindisi	Halifax JP-207 "E"
35	XXXV	Kiwer Edward Jackiewicz Bolesław Raczkowski Stanisław Wiechuła Ludwik	Weller 4	1944-04-08/09	Brindisi	Halifax LW-284 "T"
36	XXXVI	Hauptman Władysław Niepla Kazimierz Sztrom Jerzy Zachmost Henryk	Weller 6	1944-04-08/09	Brindisi	Halifax JP-207 "E"
37	XXXVII	Kamieński Jan Kobyliński Tadeusz Starzyński Tadeusz	Weller 7	1944-04-08/09	Brindisi	Liberator BZ0965 "S"
38	XXXVIII	Kowalik Edward Gromnicki Zygmunt Łakomy Albin Majorkiewicz Felicjan	Weller 1	1944-04-9/10	Brindisi	Halifax JP-180 "V"
39	XXXIX	Bałuk Stefan Łastowski Benon Runge Tadeusz	Weller 2	1944-04-09/10	Brindisi	Liberator BZ-965 "S"
40	XL	Bazała Leon Gałacki Adolf Piekarski Aleksander Piotrowski Edward	Weller 3	1944-04-12/13	Brindisi	Halifax JP-180 "V"
41	XLI	Benrad Adam Mrazek Zbigniew Żelechowski Tadeusz	Weller 14	1944-04-12/13	Brindisi	Halifax JW-272 "D"
42	XLII	Kamiński Bronisław Lech Włodzimierz Niemczycki Jerzy Wątróbski Józef	Weller 11	1944-04-14/15	Brindisi	Halifax JP-180 "V"
43	XLIII	Łopianowski Narcyz Kostuch Tomasz	Wildhorn I (MOST 1)	1944-04-15/16	Brindisi	Dakota FD-919 "I"
44	XLIV	Czaykowski Andrzej Skwierczyński Leopold Szydłowski Adam	Weller 10	1944-04-16/17	Brindisi	Halifax JP-222 "E"
45	XLV	Heczko Kalinowski Gustaw Kuczyński Marian Tarnawski Aleksander	Weller 12	1944-04-16/17	Brindisi	Halifax JP-181 "C"
46	XLVI	Buyno Jerzy Harasymowicz Stanisław Psykała Mieczysław Szymański Jerzy	Weller 15	1944-04-16/17	Brindisi	Halifax JP-236 "A"
47	XLVII	Biały Jan Iszkowski Jerzy Lewkowicz Bronisław Marynowski Edmund	Weller 21	1944-04-27/28	Brindisi	Liberator EV-978 "R"
48	XLVIII	Cieplik Franciszek Osuchowski Kazimierz Skrochowski Jan Szternal Kazimierz	Weller 16	1944-04-30/05-01	Brindisi	Liberator BZ-965 'S"
49	XLIX	Jaworski Tadeusz Stanisław Luszowicz Zdzisław Nosek Antoni Nowodworski Cezary Szczepański Mieczysław Trojanowski Czesław	Weller 17	1944-05-04/05	Brindisi	Halifax JP-177 "P"
50	L	Bogusławski Prus Andrzej Dąbrowski Adam Krasiński Adam Walter Jan Whitehead Alfred Zając Józef	Weller 26	1944-05-04/05	Brindisi	Liberator BZ-965 'S"
51	LI	Bernaczyk - Słoński Kazimierz Bienias Jan Kwiatkowski Bohdan Straszyński Zdzisław Ulm Zygmunt	Weller 27	1944-05-10/11	Grottaglie ?	Liberator EV-978 "R"
52	LII	Dziadosz Rudolf Fortuna Ludwik Lewandowski Aleksander Serafin Jan Winiarski Zdzisław	Weller 18	1944-05-19/20	Brindisi	Liberator BZ-965 'S"
53	LIII	Golarz Teleszyński Marian Grodzicki Krzysztof Marecki Władysław Okulicki Leopold Waruszyński Zbigniew Wierzejski Tomasz	Weller 29	1944-05-21/22	Brindisi	Halifax JP-222 "E"
54	LIV	Konik Bronisław Matula Zbigniew Nowakowski Michał Pokultinis Alfred Wilczkiewicz Zbigniew	Weller 23	1944-05-24/25	Brindisi	Halifax JP-180 "V"
55	LV	Bielski Romuald Kossakowski Tadeusz	Wildhorn II (MOST 2)	1944-05-29/30	Brindisi	Dakota KG-477 "V"
56	LVI	Łojkiewicz Adolf Klinicki Maksymilian Pentz Karol Perekładowski Feliks Tomaszewski Tadeusz Trondowski Stanisław	Weller 30	1944-05-30/31	Brindisi	Halifax JP-222 "E"
57	LVII	Bilski Kazimierz Jeziorański Nowak Jan Starzyński Leszek Wolniak Bogusław	Wildhorn III (MOST 3)	1944-07-25/26	Brindisi	Dakota KG-477 "V"
58	LVIII	Bętkowski Jacek Malik Franciszek Ossowski Stanisław Piotrowski Julian Specylak Skrzypecki Zbigniew Śmietanko Władysław	Jacek 1	1944-07-30/31	Brindisi	Liberator KG-890 "S"
59	LIX	Nakoniecznikoff Klukowski Przemysław Leśkiewicz Marian Sikorski Zenon Sokół Tadeusz Stpiczyński Aleksander Śliwa Kazimierz	Przemek 1	1944-09-21/22	Brindisi	Liberator KG-834 "U"
60	LX	Emir Hassan Jerzy Krizar Leopold Nadolczak Bruno Makagonow Makagon Aleksander Przybylik Stefan Rudkowski Roman	Poldek 1	1944-10-16/17	Brindisi	Liberator KH-151 "S"
60	LX	Flont Władysław Godzik Władysław Hoffman Teodor Kobyliński Wacław Pękała Górski Mieczysław Różycki Jan	Wacek 1	1944-10-16/17	Brindisi	Liberator KG-994 "R"
61	LXI	Czerwiński Kazimierz	Kazik 2	1944-11-18/19	Brindisi	Liberator KG-994 "R"
62	LXII	Bystrzycki Przemysław Bzdawka Bernard Mackus Adam Mazur Stanisław Raszplewicz Kazimierz Skowron Marian	Kazik 1	1944-11-22/23	Brindisi	Liberator KG-994 "R"
63	LXIII	Czepczak Górecki Bronisław Dmowski Stanisław Matysko Jan Parczewski Jan Sroczyński Zdzisław Uklański Witold	Staszek 2	1944-12-26/27	Brindisi	Liberator BZ 965 "V"
64	Freston	Duane T. Hudson Peter R. C. Solly-Flood Peter Kemp Donald Galbraith Pospieszalski Antoni vel. Anthony Currie	Freston brytyjska misja wojskowa	1944-12-26/27	Brindisi	Liberator KG-994 "R"

zobacz – wykaz zrzutów Cichociemnych

zobacz – sezony operacyjne

zobacz – zrzuty

CICHOCIEMNI (The Silent Unseen) – patriotic rap MC Sobieski, muzyka: Patryk Bielewicz, production: Anima Villis

do góry strony

Źródła:

informacje własne
Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. I. FKM Oleśnica, ISBN 83-902499-0-1
Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. II. ABRES Rzeszów, ISBN 83-902499-5-2
Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. III. OS Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów, ISBN 83-910535-4-7
Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. IV. OS Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów, 978-83-933857-0-6
Kajetan Bieniecki: Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
Andrzej Paweł Przemyski – Z pomocą żołnierzom Podziemia, WKŁ Warszawa 1991, ISBN 83-206-0833-3
Andrzej Olejko, Krzysztof Mroczkowski – Szachownice nad okupowaną Europą, Libra, Rzeszów 2011, ISBN 978-83-89183-69-9

Lech Zabierek – Cichociemny

ps.: „Wulkan”, „Wrak”, „Ulewa”, „Sokół”

vel Jerzy Wański, vel Janusz Moczulski

Zwykły Znak Spadochronowy nr 1663

Zabierek-Lech-185x250 Lech Zabierek - Cichociemny

por. cc Lech Zabierek

ur. 3 listopada 1918 w Niedarzynie (pow. płoński), zm. 17 listopada 2003 w Konstancinie Jeziornej – porucznik piechoty, harcerz, żołnierz Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, oficer Armii Krajowej, Kedywu Obszaru Zachodniego AK, Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj, WiN, uczestnik Powstania Warszawskiego, więzień niemieckich obozów jenieckich: Błonie, Monachium, Eistedt, Murnau, Elsenborn, Oberlangen (1939-1941), szykanowany przez SB (m.in. pozbawiony emerytury), cichociemny

Znajomość języków: niemiecki, francuski; szkolenia (kursy): m.in. dywersyjno – strzelecki (STS 25, Garramour), sabotażu przemysłowego (STS 17, Brickendonbury Manor), spadochronowy, walki konspiracyjnej, odprawowy (STS 43, Audley End), i in. W dniu wybuchu wojny miał 20 lat; w dacie skoku do Polski 24 lata. Syn przemysłowca

Spis treści:

II wojna światowa
Cichociemny
Powstanie Warszawskie
Po wojnie
Awanse i odznaczenia
Życie rodzinne

Uczył się w szkole powszechnej, następnie od 1929 w Gimnazjum Państwowym im. M. Kopernika w Toruniu, w 1938 zdał egzamin dojrzałości. Działał w Związku Harcerstwa Polskiego, uprawiał wioślarstwo, myślistwo, ukończył kurs szybowcowy, balonów wodnych, należał do Aeroklubu Pomorskiego.

Od 1938 w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty 65 Pułku Piechoty 4 Dywizji Piechoty w Brodnicy, po jej ukończeniu w sierpniu 1939 awansowany na stopień plutonowego podchorążego.

II wojna światowa

PWPW, 1939

W kampanii wrześniowej 1939 jako dowódca drużyny oraz zastępca dowódcy plutonu batalionu zapasowego 63 Pułku Piechoty 4 Dywizji Piechoty, wraz z jednostka uczestniczył w bitwie nad Bzurą. Po rozformowaniu batalionu 19 września wraz ze zorganizowaną grupą ochotników (w sile kompanii) przeprawił się przez Bzurę w rejonie Wyszogrodu. Od 21 września wraz z grupą w rejonie CIWF na Bielanach (Warszawa), następnie w obronie Wytwórni Papierów Wartościowych w Warszawie przy ul. Zakroczymskiej, później dowódca punktu oporu na skarju lotniska bielańskiego oraz Powązek. 27 września ranny w głowę, przeniesiony do szpitala na ul. Mokotowskiej.

Od 7 października 1939 w niewoli niemieckiej, osadzony w Błoniu, nastepnie w Monachium, Eistedt, Oflag VII-B Murnau, Elsenborn oraz Stalagu VI-A Oberlangen – na terenie poligonu niemieckiej jednostki wojskowej. 2 sierpnia 1941 uciekł, przeszedł pieszo przez Ardeny, granicę niemiecko – belgijską, następnie belgijsko – francuską, dotarł do Sedanu, Lille, 25 sierpnia do Arras, Besançon, 11 października do Auch, wreszcie do polskiego obozu w Montemiraill k. Awigonu (Francja).

Maciej Szczurowski – Geneza formowania Armii Polskiej we Francji 1939 – 1940
w: Piotrkowskie Zeszyty Historyczne, 2002, nr 4 s. 115 – 143

18 maja 1942 z portu Wandr statkiem rybackim dotarł do Majorki, następnie do Gibraltaru, stamtąd transportowcem „Nargunde” 12 sierpnia do Glasgow, później do Aberdeen (Wielka Brytania). Wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem brytyjskim, od 26 września na stażu w oddziałach brytyjskich.

Monika Bielak – Ewakuacja żołnierzy polskich z Francji do Wielkiej Brytanii
i Afryki Północnej w latach 1940-1941
w: IPN, Polska 1918-1989 – Od niepodległości do niepodległości. Historia Polski 1918-1989

Cichociemny

Handley Page Halifax

Wielomiesięczny (nawet ponad roczny) proces szkolenia kandydatów na Cichociemnych składał się z czterech grup szkoleń, w każdej po kilka – kilkanaście kursów. Kandydatów szkolili w ok. 30 specjalnościach w większości polscy instruktorzy, w ok. 50 tajnych ośrodkach SOE oraz polskich. Oczywiście nie było Cichociemnego, który ukończyłby wszystkie możliwe kursy. Trzy największe grupy wyszkolonych i przerzuconych do Polski to Cichociemni ze specjalnością w dywersji (169), łączności (50) oraz wywiadzie (37). Przeszkolono i przerzucono także oficerów sztabowych (24), lotników (22), pancerniaków (11) oraz kilku specjalistów „legalizacji” (czyli fałszowania dokumentów).

Uproszczony diagram rekrutacji i szkolenia Cichociemnych (CAW sygn. II.52.359.29) UWAGA – diagram nie obejmuje wszystkich kursów ani ośrodków

Instruktor kursu odprawowego, późniejszy Cichociemny i szef wywiadu Armii Krajowej mjr / płk dypl. Kazimierz Iranek-Osmecki wspominał – „Kraj żądał przeszkolonych instruktorów, obeznanych z nowoczesnym sprzętem, jaki miał być dostarczony z Zachodu. Ponadto mieli oni być przygotowani pod względem technicznym i taktycznym do wykonywania i kierowania akcją sabotażową, dywersyjna i partyzancką. Żądano też przysłania mechaników i instruktorów radiotelegrafii, jak również oficerów wywiadowczych ze znajomością różnych działów niemieckiego wojska, lotnictwa i marynarki wojennej, ponadto oficerów sztabowych na stanowiska dowódcze. Szkolenie spadochroniarzy musiało więc się odbywać w bardzo rozległym wachlarzu rzemiosła żołnierskiego.

Przystąpiono do werbowania ochotników i wszechstronnego ich szkolenia na najrozmaitszych kursach, zależnie od przeznaczenia kandydata do danej specjalności. Każdy z ochotników musiał oczywiście ukończyć kurs spadochronowy. Ostatecznym oszlifowaniem był tzw. kurs odprawowy. Zaznajamiano na nim z warunkami panującymi w kraju, rodzajami niemieckich służb bezpieczeństwa i zasadami życia konspiracyjnego. (…)” (Kazimierz Iranek-Osmecki, Emisariusz Antoni, Editions Spotkania, Paryż 1985, s. 159-160)

Zgłosił się do służby w Kraju. Przeszkolony ze specjalnością w dywersji, zaprzysiężony na rotę ZWZ/AK 31 stycznia 1943 w Audley End przez szefa Oddziału VI (Specjalnego), ppłk dypl. Michała Protasewicza ps. Rawa. Awansowany na stopień podporucznika ze starszeństwem od 14 marca 1943.

Tempsford-300x222 Lech Zabierek - Cichociemny

Lotnisko RAF, Tempsford

Skoczył ze spadochronem do okupowanej Polski w nocy 13/14 marca 1943 w sezonie operacyjnym „Intonacja”, w operacji lotniczej „Door” (dowódca operacji: F/L Austin J.B., ekipa skoczków nr: XXIV), z samolotu Halifax BB-281 „O” (138 Dywizjon RAF, załoga: pilot – F/L Austin J.B. / i in.). Informacje (on-line) nt. personelu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii (1940-1947) – zobacz: Lista Krzystka

Start o godz. 18.58 z lotniska RAF Tempsford, zrzut na placówkę odbiorczą „Kra” 602 (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), 8 km od Zwolenia, w Puszczy Kozienickiej. Razem z nim skoczyli: por. Stanisław Kolasiński ps. Ulewa, ppor. Adam Riedl ps. Rodak oraz Węgier (radiotelegrafista) Ivan Szabo ps. Hun. Skoczkowie przerzucili 395 tys. dolarów w banknotach na potrzeby AK. Zrzucono także sześć zasobników i dwie paczki. Samolot szczęśliwie powrócił do bazy po locie trwającym dwanaście godzin 33 minuty.

W „Dzienniku czynności” mjr dypl. Jan Jaźwiński oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, Szef Wydziału Specjalnego (S), organizator lotniczych przerzutów do Polski odnotował:

„Dnia 13.III.43. uruchomiony został Plan Startu – wariant „osiem 2103” [zrzutów]; jak następuje: Lot Nr.: 36/47, ekipa BRICK, ludzi: Dąb plus 3 (…) placówka zasadn. Wół, zapas. Żaba, nawigator squ/ldr Boxer, załoga brytyjska, start godz. 18.40; Lot Nr.: 37/38, ekipa WINDOW, ludzi: Wołk plus 3 (…) placówka zasadn. Żbik, zapas. Hiena, nawigator kpt. obs. Kużnicki, załoga polska, start godz. 18.35; Lot Nr.: 38/49, ekipa TILE, ludzi: Sum plus 3 (…) placówka zasadn. Olcha, zapas. rej.3, nawigator por. obs. Gembik, załoga polska, start godz. 18.30; Lot Nr.: 39/50, ekipa STOCK, ludzi: Antoni plus 3 (…) placówka zasadn. Koza, zapas. Bratek, nawigator kpt. obs. Ławreńczuk, załoga polska, start godz. 18.50; Lot Nr.: 40/51, ekipa DOOR, ludzi: Ulewa plus 3 (…) placówka zasadn. Kra, zapas. Bat, nawigator F/Lt.. Austin, załoga brytyjska, start godz. 18.45; Lot Nr.: 41/52, SLATE, 6 paczek: M1, M2, M3, M4, PLT, R. (…) placówka zasadn. Wrona, nawigator F/o Wynne, załoga brytyjska, start godz. 19.05; Lot Nr.: 42/53, YARD, 6 paczek: 01, 02, 03, 04, 05, R. (…) placówka zasadn. Kaczka, nawigator F/o Foster, załoga brytyjska, start godz. 19.00; Lot Nr.: 43/54, AREA, 6 paczek: M1, M2, M3, M4, 05, R. (…) placówka zasadn. Kot, nawigator kpt. obs. Gryglewicz, załoga polska, start godz. 18.55;”.

Dn. 14.III. nawigatorzy zameldowali: – lot 36/47 wykonany na plac. odb. WÓŁ, zrzut jak plan. (543.000 dol. i 126.000 Rm), .- lot 37/48 wykonany na plac. odb. ŻBIK, zrzut jak plan. (744.000 dol.), – lot 38/49 wykonany na plac. odb. OLCHA, zrzut jak plan. (616.500 dol. i 547.000 Rm), – lot 39/50 wykonany na plac. odb. KOZA, zrzut jak plan. (450.000 dol. i 10.000 peset), – lot 40/51 wykonany na plac. odb. KRA, zrzut jak plan. (395.000 dol.), – lot 41/52 – nawalił dopływ benzyny – 20 min. od plac. – samolot zawrócił, – lot 42/53 – nawigator twierdzi, że plac. odb. nie dała 1944 [sygnałów świetlnych]. DZIĘKI CI WIELKI BOŻE! Wspaniała i szczęśliwa defilada – d l a K r a j u !

list brata do Sztabu Naczelnego Wodza
skan: Fundacja dla Demokracji
źródło: JW GROM

Nastrój załóg, ekip i Wydz. „S”: w r e s z c i e w y s t a r t o w a l i ś m y. Łącznie przerzucono, w sześciu wykonanych lotach – na placówki: 20 ludzi, 2.748.000 dol., 673.000 Rmk., 10.000 peset, trzy poczty (…) i 6 paczek mat. ” (s. 164)

Zobacz: Oddział VI (Specjalny) – Zawartość zasobników i paczek

Po skoku aklimatyzacja do realiów okupacyjnych w Warszawie, mieszkał na Starym Mieście, przy ul. Brzozowej 5, następnie przy ul. Czerwonego Krzyża. Po aklimatyzacji przydzielony do Kedywu Obszaru Zachodniego AK, do oddziału dywersyjnego AK dowodzonego przez mjr Jana Mielczarskiego ps. San. Uczestnik wielu bojowych akcji dywersyjnych, m.in. w nocy 15/16 lutego 1944, pod dowództwem mjr Jana Mielczarskiego ps. San, wraz z Cichociemnymi: ppor. Antonim Żychiewiczem ps. Przerwa, ppor. Witoldem Picem ps. Cholewa oraz Adamem Podkulińskim ps. Prus, uczestniczył w akcji wysadzenia pociągu towarowego.

W nocy 8/9 marca 1944 wraz z Cichociemnym ppor. Tadeuszem Benedykiem ps. Zahata, Adamem Podkulińskim ps. Prus oraz matem Kazimierzem Brzozowskim ps. Marynarz przecięli tory w rejonie posterunku blokowego Łubno, na szlaku pomiędzy Żyrardowem a Radziwiłłowem. Za udział w tych akcjach odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami.

Powstanie Warszawskie

skan11601-300x364 Lech Zabierek - Cichociemny

odpowiedź Sztabu Naczelnego Wodza, skan: Fundacja dla Demokracji, źródło: JW GROM

W dniu wybuchu Powstania Warszawskiego przebywał w Milanówku. Od 11 sierpnia 1944 w Puszczy Kampinoskiej, jako zastępca dowódcy kompanii oraz oficer do specjalnych poruczeń dołączył do Pułku AK „Pamiry – Młociny”, dowodzonego przez Cichociemnego por. Adolfa Pilcha ps. Dolina.

22 sierpnia 1944 uczestnik akcji bojowej na Zaborów Leśny oraz tartak, podczas której zginęło ok. 160 żołnierzy nieprzyjaciela. W nocy 2/3 września 1944 dowódca jednej z trzech grup bojowych w wypadzie na stacjonujący we wsi Truskaw batalion wycofanej z Warszawy Brygady SS-RONA. Zabito 250 rosyjskich esesmanów, raniąc ok. 100, przy stratach własnych 10 poległych oraz 10 rannych.

4 września 1944 przebrany za robotnika, wraz z Cichociemnym ppor. Tadeuszem Gaworskim ps. Lawa rozpoznali w Piaskach Królewskich tartak obsadzony przez 30 Niemców oraz 100 Belgów. W nocy 6/7 września uczestnik akcji na ten tartak, podczas której zginęło 30 Niemców, pozostali się poddali, tartak spalono. Od 28 września w składzie Grupy „Kampinos”, w marszu w kierunku Bieliny – Zamczysko – Czarnów, jako dowódca oddziału rozpoznawczego na szpicy, wziął do niewoli 8 Niemców. Ciężko ranny po trafieniu serią z rkm, podczas przeprowadzania z patrolem rozpoznania w rejonie Budy – Zosiny. Na jego rozkaz żołnierze patrolu pozostawili go, zamaskowanego gałęziami. Po odzyskaniu przytomności dotarł do majątku w Chlewni, gdzie udzielono Mu pomocy. Leczony w Milanówku, następnie w Częstochowie.

Krzysztof Adam Tochman – Uzupełnienia do „Cichociemnych” J. Tucholskiego
w: Zeszyty Historyczne nr 99, s. 207 – 211, Instytut Literacki, Paryż 1992 r.

Po wojnie

Po wyleczeniu zamieszkał w Warszawie. Działał w Delegaturze Sił Zbrojnych na Kraj oraz WiN, pod ps. Ulewa oraz Sokół, w komórce łączności kurierskiej kierowanej przez jego żonę Zinajdę. Zaprzestał działalności po aresztowaniu płk. Jana Rzepeckiego oraz w związku z prowokacją MBP i NKWD, tzw. operacją Cezary.

Od 1945 przez ok. rok kierownik budowy Spółdzielni Mieszkaniowej „Zimowe Leże” w Warszawie, do 1948 współwłaściciel Biura Handlu Nieruchomościami, w latach 1948-1951 prowadził prywatne budowy, następnie przez rok kierownik budowy Spółdzielni Pracy w Otwocku. Od 1953 kierownik sekcji kwaterunkowo – budowlanej Instytutu Naukowo – Badawczego Broni Pancernej i Motoryzacji, od 1957 kierownik Spółdzielni Pracy Aparatury Oświetleniowej w Warszawie. Prowadził także zakład elektromechaniczny w Grodzisku Mazowieckim, od 1968 kierownik produkcji pomocniczej w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w Opocznie, od 1972 galwanizer w Zakładzie Powłok Ochronnych Usługowej Spółdzielni Pracy w Legionowie, w latach 1976 – 1989 prowadził sklep spożywczy w Konstancinie – Jeziornie.

Represjonowany przez SB, nie otrzymał emerytury, także po 1989. W ostatnich latach życia mieszkał w Konstancinie Jeziornie, tam zmarł 17 listopada 2003.

Waldemar Grabowski – Podziemny rząd – Delegatura Rządu Rp na Kraj
Walka cywilna Polskiego Państwa Podziemnego
w: Niepodległość i Pamięć, 2015 r., nr 22/1 (49), s. 143-168

Memoriał Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”
do Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych
Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2015

Awanse

plutonowy podchorąży – sierpień 1939
podporucznik – ze starszeństwem od 14 marca 1943
porucznik

Ordery i odznaczenia

Życie rodzinne

Syn Antoniego, przemysłowca oraz Zofii z domu Szczepankiewicz. W 1943 zawarł związek małżeński z Zinajdą z domu Mamczicz, primo voto Truszkowską (1909-1996), kurierkę KG Ak ps. Nina. Mieli 2 synów: Jerzego (ur. 1948) absolwenta SGGW, przedsiębiorcę oraz Krzysztofa (ur. 1949), absolwenta Seminarium Duchownego w Rzymie .

W 1969 zawarł związek małżeński z Grażyną z domu Waniek (ur. 1946), absolwentkę Technikum Krawieckiego. Mieli troje dzieci: Artura (ur. 1969) dyrektora technicznego francuskiej firmy samochodowej, Katarzynę (ur. 1973) kasjerkę oraz Emilię Zofię (ur. 1980).

Pisownia nazwiska

wyjaśnienie dr Krzysztofa A. Tochmana dla autora portalu elitadywersji.org

Wbrew stosowanej w kilku miejscach pisowni nazwiska jako „Żabierek”, prawidłowa pisownia to Zabierek (bez „Z” z kropką).

Wyjaśnił to dr Krzysztof Tochman – rzecz w tym, że przed II wojną św. większość urzędników literę (samo) „Z” oznaczała poziomą kreską. Dlatego taka pisownia występuje w dokumentach, do dzisiaj niektórzy tak piszą.

Upamiętnienie Cichociemnych

W 1989 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni” (scenariusz i reżyseria Marek Widarski).

15 maja 2005 odsłonięto na terenie jednostki specjalnej – Jednostki Wojskowej GROM w Warszawie pomnik poświęcony cichociemnym spadochroniarzom AK. Znaczna część ekspozycji Sali Tradycji jednostki GROM poświęcona jest Cichociemnym.

Od 4 sierpnia 1995 roku jednostka nosi nazwę – Jednostka Wojskowa GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej

W 2008 roku powstał film dokumentalny „My cichociemni. Głos żyjących” (scenariusz i reżyseria Paweł Kędzierski).

pomnik-cc-warszawa-761x642-300x253 Lech Zabierek - Cichociemny

Pomnik CC w Warszawie

7 października 2013 roku w Warszawie przy ul. Matejki, naprzeciwko Sejmu R.P. odsłonięto Pomnik Cichociemnych Spadochroniarzy AK.

W 2013 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni. Wywalcz wolność lub zgiń” (scenariusz i reżyseria Dariusz Walusiak).

W 2016 roku Sejm R.P. ustanowił rok 2016 Rokiem Cichociemnych. NBP wyemitował srebrną kolekcjonerską monetę o nominale 10 zł upamiętniającą 75. rocznicę pierwszego zrzutu Cichociemnych.

W 2017 roku PLL LOT umieścił znak spadochronowy oraz podpis upamiętniający Cichociemnych na kadłubie Boeinga 787 (SP-LRG).

Cichociemni są patronem wielu szczepów, drużyn oraz organizacji harcerskich. Opublikowano wiele książek i artykułów o Cichociemnych.

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie znajdują się groby kilkudziesięciu Cichociemnych oraz poświęcony Im pomnik „TOBIE OJCZYZNO”

sala-tradycji-grom Lech Zabierek - Cichociemny

Sala Tradycji Jednostki Wojskowej GROM

Źródła:

informacje własne (archiwum portalu)
Teka personalna – Oddział Specjalny Sztabu Naczelnego Wodza, w zbiorach Studium Polski Podziemnej w Londynie, sygn. Kol.023.0331
Krzysztof Tochman – Słownik biograficzny cichociemnych, t. 3, s. 119-122, Zwierzyniec – Rzeszów 2002, Obywatelskie Stowarzyszenie Ostoja, ISBN 83-902499-5-2
Kajetan Bieniecki – Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
Jędrzej Tucholski – Cichociemni, s. 444, Warszawa 1984, Instytut Wydawniczy Pax, ISBN 8321105378
Jędrzej Tucholski – Cichociemni 1941-1945. Sylwetki spadochroniarzy, s. 146, Wojskowy Instytut Historyczny

Zobacz także – biogram w Wikipedii

Adam Riedl – Cichociemny

ps.: „Rodak”, „Krata”

Adam Paweł Riedl

vel Adam Krawicz, vel Jerzy Matliński

Zwykły Znak Spadochronowy nr 0159

Riedl-Adam-185x250 Adam Riedl - Cichociemny

ppor. cc Adam Riedl

ur. 13 grudnia 1916 we Lwowie (obecnie Ukraina), poległ prawdopodobnie po 27 kwietnia 1944 zamordowany przez Niemców w obozie koncentracyjnym KL Gross-Rosen – podporucznik piechoty, oficer Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Armii Krajowej, adiutant komendanta Okręgu Kielce AK, uczestnik kampanii norweskiej i bitwy o Narwik, więzień gestapo, obozu koncentracyjnego KL Gross-Rosen, zamordowany (1944), cichociemny

Znajomość języków: angielski; szkolenia (kursy): m.in. dywersyjno – strzelecki (STS 25, Inverlochy), sabotażu przemysłowego (STS 17, Brickendonbury Manor), spadochronowy, walki konspiracyjnej, odprawowy (STS 43, Audley End), i in. W dniu wybuchu wojny miał 22 lata; w dacie skoku do Polski 26 lat

Spis treści:

II wojna światowa
Cichociemny
Awanse i odznaczenia
Życie rodzinne

W 1937 zdał egzamin dojrzałości we Lwowie (obecnie Ukraina), do 1939 studia w Akademii Handlu Zagranicznego we Lwowie. Od 1937 przez rok uczestnik dywizyjnego kursu Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty przy 48 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych 11 Karpackiej Dywizji Piechoty w Stanisławowie.