Archiwa Boot - Cichociemni elita dywersji

Operacja Boot

Operacja zrzutowa – Boot

mjr / ppłk dypl.
Jan Jaźwiński

W nocy z piątku na sobotę 27/28 marca 1942, w próbnym sezonie operacyjnym, w operacji lotniczej „Boot” do okupowanej Polski skoczyło pięciu Cichociemnych – żołnierzy Armii Krajowej w służbie specjalnej oraz kurier polityczny.

Od początku, tj. od końca sierpnia 1940 do 30 sierpnia 1944 zrzuty organizował oficer wywiadu mjr / ppłk. dypl. Jan Jaźwiński, najpierw jako szef Samodzielnego Referatu „S”, od 4 maja 1942 do stycznia 1944 jako szef Wydziału Specjalnego (S) w Oddziale VI (Specjalnym) Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie, od stycznia do 30 sierpnia 1944 jako komendant Głównej Bazy Przerzutowej „Jutrzenka” w Latiano nieopodal Brindisi (Włochy)

Operacje zrzutowe planowano w ścisłej współpracy z Komendą Główną Armii Krajowej (która organizowała odbiór zrzutów w okupowanej Polsce) oraz brytyjską organizacją rządową Special Operations Executive (SOE, Kierownictwo Operacji Specjalnych) – która użyczała Polakom samolotów (głównie „polskich”, tj. brytyjskich przydzielonych Polakom oraz brytyjskich).

Oddział VI (Specjalny) zajmował się organizacją zrzutów, ich przyjmowanie odbywało się wg. ustalonego „Planu czuwania”. Zrzuty skoczków oraz zaopatrzenia przyjmowało ok. 642 placówek odbiorczych (część z nich to te same placówki o innych kryptonimach). Przed rozpoczęciem sezonu operacyjnego Wydział S (Specjalny) w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza przekazywał do zajmującej się zrzutami w Komendzie Głównej Armii Krajowej komórki „Syrena” dane o aktualnych zasięgach samolotów. W oparciu o te dane sporządzano dwutygodniowy „Plan czuwania” placówek odbiorczych (zrzutowisk) na terenie Kraju. W każdym rejonie czuwały kolejno po cztery serie placówek przez cztery dni. Wydział S informował „Syrenę” o planowanych operacjach lotniczych, liczbie skoczków oraz zaopatrzenia (zasobniki, paczki oraz niekiedy tzw. bagażniki, czyli zaopatrzenie zabierane bezpośrednio przez skoczków, w specjalnych doczepianych do nich workach).

Zrzuty organizowano w czterech tzw. sezonach operacyjnych: próbnym (od 15 lutego 1941 do 30 kwietnia 1942), „Intonacja” (od 1 sierpnia 1942 do 30 kwietnia 1943), „Riposta” (od 1 sierpnia 1943 do 31 lipca 1944) oraz „Odwet” (od 1 sierpnia do 31 grudnia 1944).

Zobacz najnowszą wersję bazy danych nt. zrzutów:
BAZA ZRZUTÓW DLA ARMII KRAJOWEJ

zobacz – WYKAZ SKOKÓW CICHOCIEMNYCH

1941 – 3 operacje / 8 CC: luty – 1 (2 CC), listopad – 1 (2 CC), grudzień – 1 (4 CC) | 1942 – 15 operacji / 72 CC: styczeń – 1 (5 CC), marzec – 4 (21 CC), kwiecień – 1 (6 CC), wrzesień – 4 (21 CC), październik – 5 (19 CC) | 1943 – 31 operacji / 99 CC: styczeń – 3 (10 CC), luty – 8 (30 CC), marzec – 9 (29 CC), wrzesień – 10 (28 CC), październik – 1 (2 CC) | 1944 – 33 operacje / 138 CC: kwiecień – 16 (55 CC), maj – 8 (41 CC), lipiec – 2 (10 CC), wrzesień – 1 (6 CC), październik – 2 (12 CC), listopad – 2 (7 CC), grudzień – 2 (7 CC) | (uwaga: po odejściu mjr / ppłk dypl. Jana Jaźwińskiego przeprowadzono tylko 7 operacji)

sezon próbny, operacja: „Boot”

Do okupowanej Polski skoczyli Cichociemni – żołnierze Armii Krajowej w służbie specjalnej:

Bakiewicz-Zbigniew-KOL_023_0005-187x250 Operacja Boot

por. Zbigniew Bąkiewicz

por. cc Zbigniew Marian Bąkiewicz po wojnie Zbigniew Banks, ps. „Andrzej”, „Zabawka”, „T-2”, vel Stanisław Fabian, vel Andrzej Kremowicz, Zwykły Znak Spadochronowy nr 0055, Bojowy Znak Spadochronowy nr 1535, ur. 5 lutego 1912 w Chrobotach (powiat Błonie, obecnie Warszawski Zachodni), zm. 26 października 1996 w Edenbridge (Wielka Brytania) – porucznik, oficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej, Armii Krajowej, „Wachlarza”, instruktor szkoły dywersji Kedywu „Zagajnik”, uczestnik kampanii wrześniowej, Powstania Warszawskiego, więzień niemieckiego obozu jenieckiego: Sandbostel (1944-1945), cichociemny

Znajomość języków: brak danych; szkolenia (kursy): m.in. dywersyjno – strzelecki (STS 25, Inverlochy), spadochronowy, walki konspiracyjnej, i in. W dniu wybuchu wojny miał 27 lat; w dacie skoku do Polski 30 lat. Syn oficera Wojska Polskiego

Lada-Lech-KOL_023_0148-203x250 Operacja Boot

ppor. Lech Łada

ppor. cc Lech Adam Łada ps. „Żagiew”, „Zbyszek”, „Leszek”, vel Grzegorz Szmit, Zwykły Znak Spadochronowy nr 0032, Bojowy Znak Spadochronowy nr 1973, ur. 1 października 1910 w Rzymie (Włochy), poległ w 1942 lub 1943 prawdopodobnie w miejscowości Wygórowa (obecnie Ukraina) – podporucznik artylerii, inżynier budownictwa wodnego, oficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej, Armii Krajowej, II Odcinka „Wachlarza”, dowódca oddziału partyzanckiego „Gryzonie”, cichociemny

Znajomość języków: niemiecki, rosyjski, ukraiński; szkolenia (kursy): m.in. łączności dla oficerów (4 BKS, Dundee), dywersyjno-strzelecki (STS 25, Inverlochy), spadochronowy, i in. W dniu wybuchu wojny miał 28 lat; w dacie skoku do Polski 31 lat. Syn radcy w Ministerstwie Przemysłu i Handlu

por. Jan Rostek

por. cc Jan Rostek ps. „Aga”, „Bob”, „Dan”, vel Jan Rossowski, vel Stefan Andruszczak, Zwykły Znak Spadochronowy nr 0960, ur. 12 maja 1918 w Pysznicy (powiat stalowowolski), poległ prawdopodobnie zamordowany przez Abwehrę po 8 marca 1943 w Kijowie (Ukraina) – porucznik kawalerii, oficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, wywiadu ofensywnego Armii Krajowej, Komendy Głównej AK, uczestnik kampanii wrześniowej, więziony i prawdopodobnie zamordowany przez Abwehrę (1943), cichociemny

Znajomość języków obcych: francuski, angielski, niemiecki, ukraiński; szkolenia (kursy): m.in. spadochronowy, wywiadu (Oficerski Kurs Doskonalący Administracji Wojskowej, Glasgow), prowadzenia pojazdów mechanicznych (samochód osobowy, ciężarowy, motocykl), i in. W dniu wybuchu wojny miał 21 lat; w dacie skoku do Polski 23 lata. Syn rolnika

Smigielski-Tadeusz-KOL_023_0288-184x250 Operacja Boot

por. Tadeusz Śmigielski

por. cc Tadeusz Mieczysław Śmigielski ps. „Ślad”, „Lot”, „Zbyszek”, vel Tadeusz Śliwiński, Zwykły Znak Spadochronowy nr 0962, Bojowy Znak Spadochronowy nr 2020, ur. 3 stycznia 1920 w Warszawie, zm. w 1999 w Cheltenham (Gloucestershire, Wielka Brytania) – porucznik saperów, oficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej, Komendy Głównej AK, wywiadu ofensywnego Armii Krajowej, instruktor wywiadu, więzień gestapo, obozów koncentracyjnych: KL Auschwitz, KL Buchenwald, KL Mittelbau-Dora, KL Bergen-Belsen (1943-1945), cichociemny

Znajomość języków: rosyjski; szkolenia (kursy): m.in. wywiadu (Oficerski Kurs Doskonalący Administracji Wojskowej), spadochronowy, i in. W dniu wybuchu wojny miał 19 lat; w dacie skoku do Polski 22 lata.

cc-NIEDZIELSKI-RAFAL-1-183x250 Operacja Boot

ppor. cc Rafał Niedzielski

por. cc Rafał Andrzej Niedzielski ps. „Mocny”, „Twardy”, „Rafał”, vel Stanisław Zagórski, Zwykły Znak Spadochronowy nr 0037, ur. 25 maja 1923 w Szczebrzeszynie, poległ w walce 4 września 1943 w Wólce Plebańskiej (pow. konecki) – podporucznik kawalerii, harcerz, żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej, oficer Armii Krajowej, I Odcinka „Wachlarza”, Kedywu Obszaru Lwów AK, uczestnik kampanii francuskiej, jeden z najmłodszych cichociemnych

Znajomość języków: francuski; szkolenia (kursy) m.in.: dywersyjno – strzelecki (STS 25, Inverlochy), spadochronowy, i in. W dniu wybuchu wojny miał 16 lat; w dacie skoku do Polski 18 lat. Siostrzeniec generała oraz premiera R.P., syn dyrektora Państwowego Seminarium Nauczycielskiego

W tej operacji zrzutowej skoczył także kurier polityczny Delegatury Rządu na Kraj ppor. Leszek Janicki ps. Maciej. Piątek 27 marca 1942 był długo wyczekiwany przez dwie polskie załogi samolotów latających w specjalnych operacjach lotniczych SOE, tj. Special Operations Executive (ang. Kierownictwo Operacji Specjalnych). Po lotach w operacjach do Austrii i Czechosłowacji zaplanowano dziewiąty lot do okupowanej Polski, od trzech lat pierwszy do Polski dla załogi pilota Ryszarda Zygmuntowicza. Były też inne powody do radości: z internowania w Szwecji powróciła trzecia polska załoga, 14 marca brytyjski 138 Dywizjon RAF przeniesiono ze Stradishall na nowe, ściśle tajne lotnisko RAF Tempsford k. Bedford pod Londynem, Polacy dostali też nowego „Halifaxa”, na którego czekano sześć tygodni.

Lotnisko RAF, Tempsford

Samolot Halifax L-9613 „V” (załoga: pilot – F/O Ryszard Zygmuntowicz, pilot – F/O Krzysztof Dobromirski / nawigator – F/O Antoni Voelnagel / radiotelegrafista – Sgt. Leon Wilmański / mechanik pokładowy – Sgt. Czesław Mądracki / strzelec – Sgt. Mieczysław Wojciechowski, F/S Wacław Żuk / despatcher – Sgt. Jerzy Sołtysiak) wystartował o godz. 20.oo z lotniska RAF Tempsford. Dowódca operacji: F/O Antoni Voelnagel, ekipa skoczków nr: V.

Zrzut na placówkę odbiorczą „Trawa” w okolicach miejscowości Przyrów, 34 km od Częstochowy. Zrzutu dokonano o godz. 02.00, wskutek zbyt dużej prędkości samolotu skoczkowie oraz zasobniki rozrzucone na obszarze 3 km. Był to drugi lot tej ekipy, poprzedni (27/28 lutego 1942) nie mógł zostać wykonany.

Samolot miał problemy techniczne, bowiem nie działał szybkościomierz, pilot zmniejszył prędkość „na wyczucie” wypuszczając dodatkowo klapy (które obniżały prędkość). Po zrzucie okazało się, że wskutek awarii hydraulicznej klap nie można schować, więc starannie obliczono czy wystarczy paliwa na powrót. Udało się powrócić, ale najpierw nad Kopenhagą samolot oświetliły niemieckie reflektory przeciwlotnicze i samolot musiał robić uniki przed ostrzałem, a potem, ok 20 mil od lądu napotkał siedem Messerschmittów na patrolu linii brzegowej. Na szczęście ukryli się w niewielkich chmurkach i Niemcy ich nie zauważyli. O godz. 8 rano załoga samolotu pomyślnie wylądowała – ale bez hamulców, bo te także zawiodły – na lotnisku Leconfield k. Hull (hrabstwo York).

W „Dzienniku czynności” mjr dypl. Jan Jaźwiński oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, organizator lotniczych przerzutów do Polski odnotował:

„Dnia 27.III. – doszedł do skutku 9-ty lot do Polski (…). Według relacji nawigatora kpt. Voelnagla – zrzut został dokonany wprost na plac. „Trawa”. (…).

W dniu 28.III. przybył mjr. Wilkinson [SOE] i zdał relację z przebiegu starań o samoloty typu Liberator [na potrzeby zrzutów do Polski]. Dnia 26.III. miało miejsce posiedzenie Imperialnego Gabinetu Obrony [Imperial War Cabinet] (obecnie: premier Churchill, min. lotnictwa Sinclair, marsz. Portal, gen. Brooke oraz minister blokady lord Selborne wraz z brig. Gubbins’em). Premier dał wyraz ważności operacyj lotniczych do Polski mówiąc, że „lepiej jest zrzucić 5 ton materiału w Polsce, niż 5 ton bomb w Niemczech (niezbyt to silny wyraz). Jednak pozycja Air Ministry jest taka, że w tej chwili nie można uzyskać Liberatorów. Tak niewielka ilość samolotów tego typu, którą dysponuje Marynarka Wojenna jest użyta do zwalczania łodzi podwodnych. Sytuacja na Atlantyku jest b. krytyczna. Z tego względu zadecydowano, że jest niemożliwością zabrać Liberatory od Marynarki Wojennej (…) ustalono, że Air Ministry wyda rozkaz dla Bomber Command, że Halifax’y dyonu 138 [realizującego zrzuty m.in. do Polski] są najważniejszymi maszynami w Bomber Command. (…) Mjr. Wilkinson ubolewał w imieniu brig. Gubbins’a, że inicjatywa Szefa Sztabu N.W. [Naczelnego Wodza] dała tak nikłe wyniki.” (s. 57-58)

Zobacz: Oddział VI (Specjalny) – Zawartość zasobników i paczek

Bartłomiej Szyprowski – Sprawa kradzieży pieniędzy cichociemnych z placówki „Trawa”
i rozwiązanie jej przez podziemny wymiar sprawiedliwości
w: Przegląd Historyczno-Wojskowy 16 (67)/1 (251) 2015 r., s. 158-178

Trasy lotów ze zrzutami Cichociemnych oraz materiałowymi:

Początkowo Cichociemnych przerzucano z brytyjskich lotnisk RAF: Foulsham (2), Linton-on-Ouse (2), Leakenheath (9), Newmarket (2), Stradishall (6). Kilku Cichociemnych prawdopodobnie przerzucono z lotniska RAF Grottaglie. Od 27 marca 1942 do 21 września 1943 samoloty startowały z lotniska RAF Tempsford – w 43 operacjach lotniczych SOE przerzuciły do okupowanej Polski 158 Cichociemnych oraz w kilkudziesięciu operacjach lotniczych zaopatrzenie dla Armii Krajowej (zrzuty materiałowe). Od 22 grudnia 1943 do końca 1944 samoloty startowały z lotniska Campo Casale k. Brindisi – w operacjach SOE przerzuciły do okupowanej Polski 133 Cichociemnych oraz w kilkudziesięciu operacjach lotniczych zaopatrzenie dla Armii Krajowej (zrzuty materiałowe).

Niestety, w tych operacjach byliśmy uzależnieni od brytyjskiego SOE, które użyczało nam samolotów oraz stale ograniczało loty ze zrzutami do Polski. Brytyjską politykę można zasadnie zdefiniować jako „kroplówka zrzutowa” dla Armii Krajowej… Należy zauważyć, że Brytyjczycy nie dotrzymywali własnych ustaleń z Oddziałem VI (Specjalnym) ws. lotów ze zrzutami do Polski. W sezonie operacyjnym 1941/42 zaplanowano 30 lotów do Polski, wykonano tylko 11. W sezonie 1942/43 zaplanowano 100, wykonano zaledwie 46. W sezonie 1943/44 zaplanowano 300, wykonano tylko 172. Ogółem na 430 zaplanowanych (uzgodnionych z SOE) lotów do Polski wykonano tylko 229, czyli trochę ponad połowę. Zasadne jest zatem założenie, że wielkość zrzutów do Polski mogłaby być dwukrotnie większa, gdyby Brytyjczycy dotrzymywali słowa…

Ponadto polskie załogi zdecydowaną większość lotów w operacjach specjalnych wykonywały do innych krajów. W 1944 roku na 1282 wykonane loty Polacy polecieli tylko w 339 lotach do Polski…

„Bagażnik” skoczka

Według moich obliczeń cała pomoc zaopatrzeniowa SOE dla Armii Krajowej zmieściłaby się w jednym pociągu towarowym. Byliśmy zależni od użyczanych nam samolotów SOE. Brytyjczycy nie dotrzymywali swoich ustaleń z Oddziałem VI (Specjalnym), stale ograniczali loty do Polski, realizowali paskudną politykę „kroplówki zrzutowej” dla Armii Krajowej.

Do Polski zrzucono ledwo 670 ton zaopatrzenia (4802 zasobniki, 2971 paczek, 58 bagażników), z czego odebrano 443 tony. W tym samym czasie SOE zdecydowało o zrzuceniu do Jugosławii ponad sto dziesięć razy więcej, tj. 76117 ton zaopatrzenia, do Francji 10485 ton, a do Grecji 5796 ton…

Całe wsparcie finansowe Brytyjczyków dla Polski stanowiło zaledwie ok. 2/3 wydatków Wielkiej Brytanii na wojnę, poniesionych (statystycznie) JEDNEGO dnia. Po wojnie wystawili Polsce „fakturę”, m.in. zabierając część polskiego złota. Przerzucono do Polski 316 Cichociemnych, choć przeszkoliliśmy do zadań specjalnych 533 spadochroniarzy. Tak bardzo Brytyjczycy wspierali Polaków oraz pomagali Polsce…

Operacje przerzutowe do Kraju – sprawozdania (wszystkie sezony operacyjne)
w: Sprawozdanie z działalności Wydziału „S” Oddz. Specj. N.W. 1942-1944
Centralne Archiwum Wojskowe sygn. CAW II.52.353

Zobacz także:

Informacje nt. personelu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii – Lista Krzystka

Źródła:

Informacje własne (archiwum portalu)
Kajetan Bieniecki – Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
Jan Jaźwiński – Dziennik czynności, SPP sygn. SK 16.9, Centralne Archiwum Wojskowe sygn. CAW – 1769/89
Jan Jaźwiński – Dramat dowódcy. Pamiętnik oficera sztabu oddziału wywiadowczego i specjalnego (przygotowanie do druku: Piotr Hodyra i Kajetan Bieniecki), tom I i II, Polski Instytut Naukowy w Kanadzie, Montreal 2012, ISBN 978-0-9868851-3-6
Zespół akt Oddziału VI Sztabu Głównego Naczelnego Wodza z lat 1940-1949 – Centralne Archiwum Wojskowe, sygn. II.52
Andrzej Paweł Przemyski – Z pomocą żołnierzom Podziemia, WKiŁ Warszawa 1991, ISBN 83-206-0833-3

Zrzuty – ekipy skoczków

Cichociemni byli żołnierzami Armii Krajowej w służbie specjalnej

Spis treści:

Wstęp
Wykaz ekip Cichociemnych

Zobacz najnowszą wersję bazy danych nt. zrzutów:
BAZA ZRZUTÓW DLA ARMII KRAJOWEJ

cc-skoczek-176x300 Zrzuty - ekipy skoczków

kombinezon Cichociemnych

Ogółem zrzucono do Polski 64 ekipy skoczków. Ekipę stanowił zespół osób (Cichociemnych, także kurierów) zestawiony do przerzutu jednym samolotem. Ekipy nie miały nazw (za wyjątkiem jednej), oznaczano je kolejnymi numerami rzymskimi. Ostatnią ekipę (misja brytyjska) jednak wyjątkowo oznaczono nie numerem, ale nazwą: Freston, tożsamą z nazwą operacji lotniczej.

Skaczących spadochroniarzy Cichociemnych nazywano początkowo chomikami (od pseudonimu jednego z inicjatorów łączności z Krajem, Jana Górskiego ps. Chomik), zrzutkami, ptaszkami, skoczkami. Nazwa Cichociemni przyjęła się z czasem. Skaczących kurierów nazywano podobnie jak Cichociemnych, ale najczęściej kociakami (od nazwiska ministra Stanisława Kota).

37-550-1-1-150x150 Zrzuty - ekipy skoczków

skoczek po wylądowaniu
w zbiorach NAC

Numery ekip nie zawsze były przypisane do jednej operacji lotniczej, w której skoczków przerzucano do Kraju. Jedną ekipę składającą się z kilku, nawet kilkunastu skoczków, niejednokrotnie zrzucano do Polski tej samej nocy – ale kilkoma samolotami, w ramach różnych operacji lotniczych.

Składy ekip podajemy w kolejności alfabetycznej (bez kurierów). Jedna z ekip (nie ma w wykazie) składała się tylko z dwóch kurierów.

Wykaz ekip Cichociemnych

numeracja ekip przyjęta przez Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza

Uwaga: tabelę można przeszukiwać oraz sortować, klikając wybraną kolumnę
Tabelę można przeszukiwać, wpisując dowolny ciąg znaków

Autor wykazu – Ryszard M. Zając, wnuk por. cc. Józefa Zająca

Numer arabski	Numer O.VI. SNW	Skład ekipy	Operacja lotnicza	Data zrzutu	Start	Samolot
0	0	Krzymowski Stanisław Zabielski Józef	Adolphus	1941-02-15/16	Newmarket	Whitley Z-6473
1	I	Bidziński Niemir Piwnik Jan	Ruction	1941-11-07/08	Linton-on-Ouse	Halifax L-9612
2	II	Jurecki Marian Kalenkiewicz Maciej Świątkowski Andrzej Paczkowski Alfred	Jacket	1941-12-27/28	Lakenheath	Halifax L-9618 "W"
3	III	Klimowski Tadeusz Krajewski Henryk Marek Jan Piasecki Zbigniew Smela Jan	Shirt	1942-01-06/07	Lakenheat	Halifax L-9618 "W"
4	IV	Jankowski Stanisław Kochański Jan Milewicz Zygmunt Piątkowski Bohdan Pukacki Franciszek Rogowski Jan	Collar	1942-03-03/04	Stradishall	Halifax L-9618 "W"
5	V	Bąkiewicz Zbigniew Łada Lech Niedzielski Rafał Rostek Jan Śmigielski Tadeusz	Boot	1942-03-27/28	Tempsford	Halifax L-9613 "V"
6	VI	Majewicz Stefan Motylewicz Piotr Sokołowski Jerzy Sokołowski Tadeusz	Legging	1942-03-30/31	Tempsford	Halifax L-9613 "V"
7	VII	Gilowski Stanisław Ipohorski Lenkiewicz Wiesław Jokiel Jan Kułakowski Aleksander Spychalski Józef Zalewski Janusz	Belt	1942-03-30/31	Tempsford	Halifax L-9618 "W"
8	VIII	Boryczka Adam Cetys Teodor Kożuchowski Henryk Mich Stefan Romaszkan Roman Zawadzki Alfred	Cravat	1942-04-08/09	Tempsford	Halifax L-9618 "W"
9	IX	Lech Jan Policiewicz Zygmunt Sędziak Stanisław Ściegienny Wincenty	Rheumatism	1942-09-03/04	Tempsford	Halifax W-7774 "T"
10	X	Jabłoński Bolesław Kochański Władysław Rybka Franciszek Winter Stanisław Woźniak Jan	Chickenpox	1942-09-01/02	Tempsford	Halifax W-7775 "R"
11	XI	Eckhardt Mieczysław Fijałka Michał Kontrym Bolesław Kopisto Wacław Łagoda Hieronim Zub Zdanowicz Leonard	Smallpox	1942-09-01/02	Tempsford	Halifax W-7773 "S"
12	XII	Grycz Jan Kozłowski Julian Michalczewski Wincenty Smolski Kazimierz Zaorski Wacław Zarembiński Wiktor	Measles	1942-09-03/04	Tempsford	Halifax W-7773 "S"
13	XIII	Borys Adam Kotorowicz Stanisław Żelkowski Bronisław	Hammer	1942-10-01/02	Tempsford	Halifax W-1229 "A"
14	XIV	Gołębiewski Marian Jagielski Stanisław Jakubowski Ewaryst Klimowicz Władysław Kowalski Jerzy Poznański Jan	Gimlet	1942-10-01/02	Tempsford	Halifax W-7774 "T"
15	XV	Kaszyński Eugeniusz Linowski Artur Szwiec Waldemar Trybus Adam	Chisel	1942-10-01/02	Tempsford	Halifax W-7776 "U"
16	XVI	Jastrzębski Antoni Stocki Tadeusz Szubiński Władysław	Lathe	1942-10-02/03	Tempsford	Halifax W-7773 "S"
17	XVII	Bichniewicz Jerzy Hencel Stanisław Szpakowicz Wiesław	Pliers	1942-10-29/30	Tempsford	Halifax W-7773 "S"
18	XVIII	Bator Ignacy Gaworski Tadeusz Rudkowski Roman	Brace	1943-01-25/26	Tempsford	Halifax DT-727 "K"
18	XVIII	Grun Bronisław Kwarciński Mieczysław Miciek Władysław	Screwdriver	1943-01-25/26	Tempsford	Halifax DT-726 "H"
19	XIX	Adrian Florian Pijanowski Wacław Sołtys Stanisław Tajchman Michał	Gauge	1943-01-26/27	Tempsford	Halifax DT-727 "K"
20	XX	Mostowiec Marian Olszewski Stanisław Ratajski Leszek	Rasp	1943-02-16/17	Tempsford	Halifax DT-726 "H"
20	XX	Busłowicz Michał Januszkiewicz Henryk Odrowąż Szukiewicz Bolesław Pilch Adolf	Saw	1943-02-16/17	Tempsford	Halifax DT-725 "J"
20	XX	Burdziński Tadeusz Dzikielewski Feliks Kazimierczak Stanisław Parada Michał	Vice	1943-02-16/17	Tempsford	Halifax DT-727 "K"
21	XXI	Benedyk Tadeusz Szewczyk Piotr	Floor	1943-02-17/18	Tempsford	Halifax DT-627 "P"
21	XXI	Iglewski Antoni Jaworski Tadeusz Wiśniewski Władysław Żychiewicz Antoni Piotr	Wall	1943-02-17/18	Tempsford	Halifax DT-725 "J"
22	XXII	Człapka Kazimierz Nowak Piotr Pieniak Czesław	Spokeshave	1943-02-19/20	Tempsford	Halifax DT-620 "T"
23	XXIII	Krokay Walery Nuszkiewicz Ryszard Pic Witold Witkowski Ludwik	File	1943-02-20/21	Tempsford	Halifax DT-726 "H"
23	XXIII	Garczyński Marian Jachciński Henryk Rydzewski Lech Rzepka Kazimierz	Rivet	1943-02-20/21	Tempsford	Halifax DT-620 "T"
24	XXIV	Jurkiewicz Longin Koprowski Franciszek Lipiński Wojciech Messing Janusz	Brick	1943-03-13/14	Tempsford	Halifax DT-627 "P"
24	XXIV	Riedl Adam Kolasiński Stanisław Zabierek Lech	Door	1943-03-13/14	Tempsford	Halifax BB-281 "O"
24	XXIV	Hörl Jan Iranek Osmecki Kazimierz Rossiński Czesław Strumpf Witold	Stock	1943-03-13/14	Tempsford	Halifax DT-726 "H"
24	XXIV	Farenholc Oskar Prądzyński Janusz Rostworowski Jan Scheller Czarny Edwin	Tile	1943-03-13/14	Tempsford	Halifax DT-725 "J"
24	XXIV	Chmielowski Antoni Ignaszak Stefan Jasieński Stefan Maksyś Władysław	Window	1943-03-13/14	Tempsford	Halifax HR-666 "E"
25	XXV	Górski Jan Jarosz Janusz Stołyhwo Olgierd	Step	1943-03-14/15	Tempsford	Halifax DT-543 "G"
26	XXVI	Kowalski Jerzy Łoś Ezechiel	Attic	1943-03-16/17	Tempsford	Halifax DT-727 "K"
27	XXVII	Konstanty Ignacy Pluta Wilhelm Wiącek Wiktor	Beam	1943-03-19/20	Tempsford	Halifax BB-340 "D"
28	XXVIII	Chyliński Eugeniusz Twardy Zbigniew	Cellar	1943-03-24/25	Tempsford	Halifax DT-727 "K"
29	XXIX	Polończyk Bolesław Serafiński Fryderyk Zawacka Elżbieta	Neon 4	1943-09-09/10	Tempsford	Halifax JD-171 "P"
30	XXX	Peszke Zdzisław Poliszuk Jarosław Zyga Ryszard	Neon 6	1943-09-14/15	Tempsford	Halifax BB-309 "T"
30	XXX	Fuhrman Kazimierz Wiszniowski Roman Żaak Franciszek	Neon 7	1943-09-14/15	Tempsford	Halifax JD-362 "L"
30	XXX	Kujawiński Stanisław Makarenko Anatol Żakowicz Józef	Neon 8	1943-09-14/15	Tempsford	Halifax JD-158 "W"
30	XXX	Lewko Kazimierz Skowroński Ryszard Siakiewicz Władysław	Neon 9	1943-09-14/15	Tempsford	Halifax JD-269 "Q"
30	XXX	Chmieloch Ryszard Nowacki Józef Ostrowiński Henryk	Neon 10	1943-09-14/15	Tempsford	Halifax JD-319 "A"
31	XXXI	Dekutowski Hieronim Rachwał Bronisław	Neon 1	1943-09-16/17	Tempsford	Halifax BB-378 "D"
31	XXXI	Gołuński Norbert Wiszniewski Otton Żórawski Bogusław	Neon 2	1943-09-16/17	Tempsford	Halifax JN-911 "Z"
31	XXXI	Kryszczukajtis Mirosław Wiechuła Bernard	Neon 3	1943-09-16/17	Tempsford	Halifax BB-309 "T"
32	XXXII	Seeman Tadeusz Skowroński Stanisław Zapotoczny Stanisław	Neon 5	1943-09-21/22	Tempsford	Halifax LW-276 "E"
33	XXXIII	Klocek Niewęgłowski Włodzimierz Wilczewski Michał	Oxygen 8	1943-10-18/19	Foulsham	Halifax JD-362 "L"
34	XXXIV	Biedrzycki Stanisław Bieżuński Jan Pokładecki Marian Sawicki Zygmunt	Weller 5	1944-04-03/04	Brindisi	Halifax JP-207 "E"
35	XXXV	Kiwer Edward Jackiewicz Bolesław Raczkowski Stanisław Wiechuła Ludwik	Weller 4	1944-04-08/09	Brindisi	Halifax LW-284 "T"
36	XXXVI	Hauptman Władysław Niepla Kazimierz Sztrom Jerzy Zachmost Henryk	Weller 6	1944-04-08/09	Brindisi	Halifax JP-207 "E"
37	XXXVII	Kamieński Jan Kobyliński Tadeusz Starzyński Tadeusz	Weller 7	1944-04-08/09	Brindisi	Liberator BZ0965 "S"
38	XXXVIII	Kowalik Edward Gromnicki Zygmunt Łakomy Albin Majorkiewicz Felicjan	Weller 1	1944-04-9/10	Brindisi	Halifax JP-180 "V"
39	XXXIX	Bałuk Stefan Łastowski Benon Runge Tadeusz	Weller 2	1944-04-09/10	Brindisi	Liberator BZ-965 "S"
40	XL	Bazała Leon Gałacki Adolf Piekarski Aleksander Piotrowski Edward	Weller 3	1944-04-12/13	Brindisi	Halifax JP-180 "V"
41	XLI	Benrad Adam Mrazek Zbigniew Żelechowski Tadeusz	Weller 14	1944-04-12/13	Brindisi	Halifax JW-272 "D"
42	XLII	Kamiński Bronisław Lech Włodzimierz Niemczycki Jerzy Wątróbski Józef	Weller 11	1944-04-14/15	Brindisi	Halifax JP-180 "V"
43	XLIII	Łopianowski Narcyz Kostuch Tomasz	Wildhorn I (MOST 1)	1944-04-15/16	Brindisi	Dakota FD-919 "I"
44	XLIV	Czaykowski Andrzej Skwierczyński Leopold Szydłowski Adam	Weller 10	1944-04-16/17	Brindisi	Halifax JP-222 "E"
45	XLV	Heczko Kalinowski Gustaw Kuczyński Marian Tarnawski Aleksander	Weller 12	1944-04-16/17	Brindisi	Halifax JP-181 "C"
46	XLVI	Buyno Jerzy Harasymowicz Stanisław Psykała Mieczysław Szymański Jerzy	Weller 15	1944-04-16/17	Brindisi	Halifax JP-236 "A"
47	XLVII	Biały Jan Iszkowski Jerzy Lewkowicz Bronisław Marynowski Edmund	Weller 21	1944-04-27/28	Brindisi	Liberator EV-978 "R"
48	XLVIII	Cieplik Franciszek Osuchowski Kazimierz Skrochowski Jan Szternal Kazimierz	Weller 16	1944-04-30/05-01	Brindisi	Liberator BZ-965 'S"
49	XLIX	Jaworski Tadeusz Stanisław Luszowicz Zdzisław Nosek Antoni Nowodworski Cezary Szczepański Mieczysław Trojanowski Czesław	Weller 17	1944-05-04/05	Brindisi	Halifax JP-177 "P"
50	L	Bogusławski Prus Andrzej Dąbrowski Adam Krasiński Adam Walter Jan Whitehead Alfred Zając Józef	Weller 26	1944-05-04/05	Brindisi	Liberator BZ-965 'S"
51	LI	Bernaczyk - Słoński Kazimierz Bienias Jan Kwiatkowski Bohdan Straszyński Zdzisław Ulm Zygmunt	Weller 27	1944-05-10/11	Grottaglie ?	Liberator EV-978 "R"
52	LII	Dziadosz Rudolf Fortuna Ludwik Lewandowski Aleksander Serafin Jan Winiarski Zdzisław	Weller 18	1944-05-19/20	Brindisi	Liberator BZ-965 'S"
53	LIII	Golarz Teleszyński Marian Grodzicki Krzysztof Marecki Władysław Okulicki Leopold Waruszyński Zbigniew Wierzejski Tomasz	Weller 29	1944-05-21/22	Brindisi	Halifax JP-222 "E"
54	LIV	Konik Bronisław Matula Zbigniew Nowakowski Michał Pokultinis Alfred Wilczkiewicz Zbigniew	Weller 23	1944-05-24/25	Brindisi	Halifax JP-180 "V"
55	LV	Bielski Romuald Kossakowski Tadeusz	Wildhorn II (MOST 2)	1944-05-29/30	Brindisi	Dakota KG-477 "V"
56	LVI	Łojkiewicz Adolf Klinicki Maksymilian Pentz Karol Perekładowski Feliks Tomaszewski Tadeusz Trondowski Stanisław	Weller 30	1944-05-30/31	Brindisi	Halifax JP-222 "E"
57	LVII	Bilski Kazimierz Jeziorański Nowak Jan Starzyński Leszek Wolniak Bogusław	Wildhorn III (MOST 3)	1944-07-25/26	Brindisi	Dakota KG-477 "V"
58	LVIII	Bętkowski Jacek Malik Franciszek Ossowski Stanisław Piotrowski Julian Specylak Skrzypecki Zbigniew Śmietanko Władysław	Jacek 1	1944-07-30/31	Brindisi	Liberator KG-890 "S"
59	LIX	Nakoniecznikoff Klukowski Przemysław Leśkiewicz Marian Sikorski Zenon Sokół Tadeusz Stpiczyński Aleksander Śliwa Kazimierz	Przemek 1	1944-09-21/22	Brindisi	Liberator KG-834 "U"
60	LX	Emir Hassan Jerzy Krizar Leopold Nadolczak Bruno Makagonow Makagon Aleksander Przybylik Stefan Rudkowski Roman	Poldek 1	1944-10-16/17	Brindisi	Liberator KH-151 "S"
60	LX	Flont Władysław Godzik Władysław Hoffman Teodor Kobyliński Wacław Pękała Górski Mieczysław Różycki Jan	Wacek 1	1944-10-16/17	Brindisi	Liberator KG-994 "R"
61	LXI	Czerwiński Kazimierz	Kazik 2	1944-11-18/19	Brindisi	Liberator KG-994 "R"
62	LXII	Bystrzycki Przemysław Bzdawka Bernard Mackus Adam Mazur Stanisław Raszplewicz Kazimierz Skowron Marian	Kazik 1	1944-11-22/23	Brindisi	Liberator KG-994 "R"
63	LXIII	Czepczak Górecki Bronisław Dmowski Stanisław Matysko Jan Parczewski Jan Sroczyński Zdzisław Uklański Witold	Staszek 2	1944-12-26/27	Brindisi	Liberator BZ 965 "V"
64	Freston	Duane T. Hudson Peter R. C. Solly-Flood Peter Kemp Donald Galbraith Pospieszalski Antoni vel. Anthony Currie	Freston brytyjska misja wojskowa	1944-12-26/27	Brindisi	Liberator KG-994 "R"

zobacz – wykaz zrzutów Cichociemnych

zobacz – sezony operacyjne

zobacz – zrzuty

CICHOCIEMNI (The Silent Unseen) – patriotic rap MC Sobieski, muzyka: Patryk Bielewicz, production: Anima Villis

do góry strony

Źródła:

informacje własne
Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. I. FKM Oleśnica, ISBN 83-902499-0-1
Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. II. ABRES Rzeszów, ISBN 83-902499-5-2
Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. III. OS Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów, ISBN 83-910535-4-7
Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. IV. OS Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów, 978-83-933857-0-6
Kajetan Bieniecki: Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
Andrzej Paweł Przemyski – Z pomocą żołnierzom Podziemia, WKŁ Warszawa 1991, ISBN 83-206-0833-3
Andrzej Olejko, Krzysztof Mroczkowski – Szachownice nad okupowaną Europą, Libra, Rzeszów 2011, ISBN 978-83-89183-69-9

Tadeusz Śmigielski – Cichociemny

ps.: „Ślad”, „Lot”, „Zbyszek”

Tadeusz Mieczysław Śmigielski vel Tadeusz Śliwiński

Zwykły Znak Spadochronowy nr 0962, Bojowy Znak Spadochronowy nr 2020

Smigielski-Tadeusz-KOL_023_0288-184x250 Tadeusz Śmigielski - Cichociemny

por. Tadeusz Śmigielski

ur. 3 stycznia 1913 w Warszawie, zm. w 1999 w Cheltenham (Gloucestershire, Wielka Brytania) – porucznik saperów, oficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej, Komendy Głównej AK, wywiadu ofensywnego Armii Krajowej, instruktor wywiadu, więzień gestapo, obozów koncentracyjnych: KL Auschwitz, KL Buchenwald, KL Mittelbau-Dora, KL Bergen-Belsen (1943-1945), cichociemny

Znajomość języków: rosyjski; szkolenia (kursy): m.in. wywiadu (Oficerski Kurs Doskonalący Administracji Wojskowej), spadochronowy, i in. W dniu wybuchu wojny miał 19 lat; w dacie skoku do Polski 22 lata.

Spis treści:

II wojna światowa
Cichociemny
Po wojnie
Awanse i odznaczenia
Życie rodzinne

Do 1928 mieszkał w Warszawie, uczył się w gimnazjum, następnie w Średniej Szkole Technicznej w Brześciu nad Bugiem, w 1933 zdał egzamin dojrzałości. Od września 1933 jako ochotnik w Szkole Podchorążych Rezerwy Saperów w Modlinie, po jej ukończeniu w lipcu 1934 na stażu jako dowódca drużyny 5 batalionu saperów w Brześciu nad Bugiem. Od 1935 do sierpnia 1937 technik oddziału drogowego PKP Baranowicze. Awansowany na stopień podporucznika ze starszeństwem od 1 stycznia 1936. Od 1 sierpnia 1937 dowódca plutonu łączności 1 batalionu mostów kolejowych w Krakowie.

II wojna światowa

W kampanii wrześniowej 1939 w Ośrodku Zapasowym Mostów Kolejowych nr 1. 19 września wraz z jednostką przekroczył granicę z Węgrami, unternowany w Balatonlelle. Uciekł, 10 stycznia 1940 dotarł do Francji. Wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem francuskim. Od 1 lutego 1940 w Oficerskim Ośrodku Wyszkolenia Saperów w Thouars, następnie od 16 marca w Centrum Wyszkolenia Saperów w Versailles, od czerwca ponownie w Oficerskim Ośrodku Wyszkolenia Saperów w Thouars, 18 czerwca 1940 ranny w nogę podczas bombardowania dworca.

Maciej Szczurowski – Geneza formowania Armii Polskiej we Francji 1939 – 1940
w: Piotrkowskie Zeszyty Historyczne, 2002, nr 4 s. 115 – 143

Po upadku Francji od 26 czerwca 1940 w Wielkiej Brytanii, do 26 lipca w szpitalu w Liverpoolu. Wstapił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem brytyjskim, przydzielony do Zgrupowania Saperów 7 Brygady Kadrowej Strzelców w Crawford, Dunfermline. Od czerwca 1941 do 12 stycznia 1942 przydzielony do 4 Brygady Kadrowej Strzelców, 9 października 1941 przemianowanej na 1 Samodzielną Brygadę Spadochronową.

Monika Bielak – Ewakuacja żołnierzy polskich z Francji do Wielkiej Brytanii
i Afryki Północnej w latach 1940-1941
w: IPN, Polska 1918-1989 – Od niepodległości do niepodległości. Historia Polski 1918-1989

Halina Waszczuk-Bazylewska – Od WW-72 do „Liceum”
w: Niepodległość i Pamięć 1997 r., nr 4/1 (7) [1], s. 153-176

Cichociemny

Prawdopodobna siedziba szkoły wywiadu w Glasgow

Wielomiesięczny (nawet ponad roczny) proces szkolenia kandydatów na Cichociemnych składał się z czterech grup szkoleń, w każdej po kilka – kilkanaście kursów. Kandydatów szkolili w ok. 30 specjalnościach w większości polscy instruktorzy, w ok. 50 tajnych ośrodkach SOE oraz polskich. Oczywiście nie było Cichociemnego, który ukończyłby wszystkie możliwe kursy. Trzy największe grupy wyszkolonych i przerzuconych do Polski to Cichociemni ze specjalnością w dywersji (169), łączności (50) oraz wywiadzie (37). Przeszkolono i przerzucono także oficerów sztabowych (24), lotników (22), pancerniaków (11) oraz kilku specjalistów „legalizacji” (czyli fałszowania dokumentów).

Uproszczony diagram rekrutacji i szkolenia Cichociemnych (CAW sygn. II.52.359.29) UWAGA – diagram nie obejmuje wszystkich kursów ani ośrodków

Instruktor kursu odprawowego, późniejszy Cichociemny i szef wywiadu Armii Krajowej mjr / płk dypl. Kazimierz Iranek-Osmecki wspominał – „Kraj żądał przeszkolonych instruktorów, obeznanych z nowoczesnym sprzętem, jaki miał być dostarczony z Zachodu. Ponadto mieli oni być przygotowani pod względem technicznym i taktycznym do wykonywania i kierowania akcją sabotażową, dywersyjną i partyzancką. Żądano też przysłania mechaników i instruktorów radiotelegrafii, jak również oficerów wywiadowczych ze znajomością różnych działów niemieckiego wojska, lotnictwa i marynarki wojennej, ponadto oficerów sztabowych na stanowiska dowódcze. Szkolenie spadochroniarzy musiało więc się odbywać w bardzo rozległym wachlarzu rzemiosła żołnierskiego.

Przystąpiono do werbowania ochotników i wszechstronnego ich szkolenia na najrozmaitszych kursach, zależnie od przeznaczenia kandydata do danej specjalności. Każdy z ochotników musiał oczywiście ukończyć kurs spadochronowy. Ostatecznym oszlifowaniem był tzw. kurs odprawowy. Zaznajamiano na nim z warunkami panującymi w kraju, rodzajami niemieckich służb bezpieczeństwa i zasadami życia konspiracyjnego. (…)” (Kazimierz Iranek-Osmecki, Emisariusz Antoni, Editions Spotkania, Paryż 1985, s. 159-160)

Zgłosił się do służby w Kraju. Przeszkolony ze specjalnością w wywiadzie, m.in. podczas Oficerskiego Kursu Doskonalącego Administracji Wojskowej (kamuflaż polskiej szkoły wywiadu, zwanej przez Cichociemnych „kursem gotowania na gazie”). Awansowany na stopień porucznika 30 października 1940 ze starszeństwem od 1 stycznia 1940, zaprzysiężony na rotę ZWZ/AK 13 stycznia 1942 w Londynie.

Stefan Mayer – relacja nt. szkolenia Cichociemnych oficerów wywiadu
źródło: Instytut Piłsudskiego w Londynie, Kolekcja akt Stefana Mayera, zespół nr 100, teczka nr 709/100/113

Tempsford-300x222 Tadeusz Śmigielski - Cichociemny

Lotnisko RAF, Tempsford

Skoczył ze spadochronem do okupowanej Polski w nocy 27/28 marca 1942 w próbnym sezonie operacyjnym, w operacji lotniczej „Boot” (dowódca operacji: F/O Antoni Voelnagel, ekipa skoczków nr: V), z samolotu Halifax L-9613 „V” (załoga: pilot – F/O Ryszard Zygmuntowicz, pilot – F/O Krzysztof Dobromirski / nawigator – F/O Antoni Voelnagel / radiotelegrafista – Sgt. Leon Wilmański / mechanik pokładowy – Sgt. Czesław Mądracki / strzelec – Sgt. Mieczysław Wojciechowski, F/S Wacław Żuk / despatcher – Sgt. Jerzy Sołtysiak). Informacje (on-line) nt. personelu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii (1940-1947) – zobacz: Lista Krzystka

Halifax-mk3-300x225 Tadeusz Śmigielski - Cichociemny

Handley Page Halifax

Piątek 27 marca 1942 był długo wyczekiwany przez dwie polskie załogi samolotów latających w specjalnych operacjach lotniczych SOE, tj. Special Operations Executive (ang. Kierownictwo Operacji Specjalnych). Po lotach w operacjach do Austrii i Czechosłowacji zaplanowano dziewiąty lot do okupowanej Polski, od trzech lat pierwszy do Polski dla załogi pilota Ryszarda Zygmuntowicza. Były też inne powody do radości: z internowania w Szwecji powróciła trzecia polska załoga, 14 marca brytyjski 138 Dywizjon RAF przeniesiono ze Stradishall na nowe, ściśle tajne lotnisko RAF Tempsford k. Bedford pod Londynem, Polacy dostali też nowego „Halifaxa”, na którego czekano sześć tygodni.

KL Buchenwald

Start o godz. 20.oo z lotniska RAF Tempsford, zrzut na placówkę odbiorczą „Trawa” w okolicach miejscowości Przyrów, 34 km od Częstochowy. Zrzutu dokonano o godz. 02.00, wskutek zbyt dużej prędkości samolotu skoczkowie oraz zasobniki rozrzucone na obszarze 3 km. Razem z nim skoczyli: por. Zbigniew Bąkiewicz ps. Zabawka, ppor. Lech Łada ps. Żagiew, ppor. Rafał Niedzielski ps. Mocny, por. Jan Rostek ps. Dan oraz kurier Delegatury Rządu na Kraj ppor. Leszek Janicki ps. Maciej. Był to drugi lot tej ekipy, poprzedni (27/28 lutego 1942) nie mógł zostać wykonany.

Samolot miał problemy techniczne, bowiem nie działał szybkościomierz, pilot zmniejszył prędkość „na wyczucie” wypuszczając dodatkowo klapy (które obniżały prędkość). Po zrzucie okazało się, że wskutek awarii hydraulicznej klap nie można schować, więc starannie obliczono czy wystarczy paliwa na powrót. Udało się powrócić, ale najpierw nad Kopenhagą samolot oświetliły niemieckie reflektory przeciwlotnicze i samolot musiał robić uniki przed ostrzałem, a potem, ok 20 mil od lądu napotkał siedem Messerschmittów na patrolu linii brzegowej. Na szczęście ukryli się w niewielkich chmurkach i Niemcy ich nie zauważyli. O godz. 8 rano załoga samolotu pomyślnie wylądowała – ale bez hamulców, bo te także zawiodły – na lotnisku Leconfield k. Hull (hrabstwo York).

Jerzy Straszak – „Szkoła szpiegów”
w: Zeszyty Historyczne nr 115, s. 122 – 144, Instytut Literacki, Paryż 1996

W „Dzienniku czynności” mjr dypl. Jan Jaźwiński oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, organizator lotniczych przerzutów do Polski odnotował:

„Dnia 27.III. – doszedł do skutku 9-ty lot do Polski (…). Według relacji nawigatora kpt. Voelnagla – zrzut został dokonany wprost na plac. „Trawa”. (…).

W dniu 28.III. przybył mjr. Wilkinson [SOE] i zdał relację z przebiegu starań o samoloty typu Liberator [na potrzeby zrzutów do Polski]. Dnia 26.III. miało miejsce posiedzenie Imperialnego Gabinetu Obrony [Imperial War Cabinet] (obecnie: premier Churchill, min. lotnictwa Sinclair, marsz. Portal, gen. Brooke oraz minister blokady lord Selborne wraz z brig. Gubbins’em). Premier dał wyraz ważności operacyj lotniczych do Polski mówiąc, że „lepiej jest zrzucić 5 ton materiału w Polsce, niż 5 ton bomb w Niemczech (niezbyt to silny wyraz). Jednak pozycja Air Ministry jest taka, że w tej chwili nie można uzyskać Liberatorów. Tak niewielka ilość samolotów tego typu, którą dysponuje Marynarka Wojenna jest użyta do zwalczania łodzi podwodnych. Sytuacja na Atlantyku jest b. krytyczna. Z tego względu zadecydowano, że jest niemożliwością zabrać Liberatory od Marynarki Wojennej (…) ustalono, że Air Ministry wyda rozkaz dla Bomber Command, że Halifax’y dyonu 138 [realizującego zrzuty m.in. do Polski] są najważniejszymi maszynami w Bomber Command. (…) Mjr. Wilkinson ubolewał w imieniu brig. Gubbins’a, że inicjatywa Szefa Sztabu N.W. [Naczelnego Wodza] dała tak nikłe wyniki.” (s. 57-58)

Zobacz: Oddział VI (Specjalny) – Zawartość zasobników i paczek

Bartłomiej Szyprowski – Sprawa kradzieży pieniędzy cichociemnych z placówki „Trawa”
i rozwiązanie jej przez podziemny wymiar sprawiedliwości
w: Przegląd Historyczno-Wojskowy 16 (67)/1 (251) 2015 r., s. 158-178

Po skoku aklimatyzacja do realiów okupacyjnych w Warszawie. Od kwietnia 1942 przydzielony do Oddziału II (wywiad) Komendy Głównej AK, jako oficer wywiadu ofensywnego referatu „Wschód”. Prowadził działalność wywiadowczą na terenach wschodnich, ponadto instruktor wywiadu na organizowanych kursach.

Maciej Żuczkowski – Wywiad Armii Krajowej
w: Pamięć.pl nr 4-5/2012, Instytut Pamięci Narodowej Warszawa, s. 44 – 49

dr Andrzej Suchcitz – Wywiad Armii Krajowej
źródło: Koło Byłych Żołnierzy Armii Krajowej – Oddział Londyn
www.polishresistance-ak.org

skan-06-284x400 Tadeusz Śmigielski - Cichociemny

Strona listy więźniów przeniesionych z KL Auschwitz do KL Buchenwald, zarejestrowanych 23 października 1943. W poz. 1161 Tadeusz Śliwiński (Tadeusz ŚMIGIELSKI), źródło: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau

Od czerwca 1943 przydzielony do Oddziału II (wywiad) Komendy Obszaru Lwów AK; rekrutował i szkolił wywiadowców.

22 czerwca 1943 aresztowany przez gestapo w Lwowie przy ul. Łyczakowskiej 34, osadzony w więzieniu w Lwowie przy ul. Łąckiego, następnie osadzony w obozach koncentracyjnych KL Auschwitz, KL Buchenwald, KL Mittelbau-Dora, KL Bergen-Belsen. 15 kwietnia 1945 uwolniony przez żołnierzy brytyjskich.

Po wojnie

Oddzial-VI-Londyn-300x253 Tadeusz Śmigielski - Cichociemny

Oddział VI SNW, Londyn

Od 25 maja 1945 tłumacz 8 brytyjskiej Brygady Pancernej, od 31 lipca 1945 w dyspozycji szefa Misji Wojskowej jako oficer łącznikowy 8 Brygady Pancernej przy brytyjskiej 21 Grupie Armii.

2 października 1945 zameldował się w Oddziale VI (Specjalnym) Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie.

Pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii, dalsze losy nieznane. Zmarł w 1999 w Cheltenham (Gloucestershire, Wielka Brytania). Symboliczny grób znajduje się na warszawskim Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Andrzej Pepłoński – Współdziałanie Oddziału II Sztabu Naczelnego Wodza
z Secret Intelligence Service w okresie II wojny światowej
w: Słupskie Studia Historyczne 2003 r. nr 10, s. 149-165

Wkład polskiego wywiadu w 1945 ocenił oficer łącznikowy MI6 (1940-1946) komandor Wilfred Dunderdale:
„Spośród 45 770 raportów wywiadowczych z okupowanej Europy, które dotarły w czasie wojny do aliantów,
22 047, czyli 48 procent pochodziło ze źródeł polskich (…)
Wynika z tego, że w ciągu ostatnich pięciu lat polscy agenci w Europie pracowali bez przerwy
i że dostarczyli oni, mimo wielkiego zagrożenia dla siebie i swoich rodzin,
wielką ilość materiału wszelkiego rodzaju i obejmującego wiele tematów.”

W 2004 oraz w 2005 opublikowano obszerne ustalenia Polsko-Brytyjskiej Komisji Historycznej
pt. Polsko – brytyjska współpraca wywiadowcza podczas II wojny światowej
(wyd. Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Warszawa 2004, 2005 ISBN 83-89115-11-5 oraz ISBN 83-89115-37-9.

W 2005 roku brytyjski rząd oficjalnie potwierdził
że ok. połowa tajnych raportów dla aliantów z okupowanej Europy pochodziła od Polaków.
W wywiadzie AK pełniło służbę 37 Cichociemnych

Awanse

podporucznik – ze starszeństwem od 1 stycznia 1936
porucznik – 30 października 1940, ze starszeństwem od 1 stycznia 1940

Ordery i odznaczenia

Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari

Życie rodzinne

Syn Rafała oraz Anny z domu Nożyńskiej.

Upamiętnienie Cichociemnych

W 1989 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni” (scenariusz i reżyseria Marek Widarski).

15 maja 2005 odsłonięto na terenie jednostki specjalnej – Jednostki Wojskowej GROM w Warszawie pomnik poświęcony cichociemnym spadochroniarzom AK. Znaczna część ekspozycji Sali Tradycji jednostki GROM poświęcona jest Cichociemnym.

Od 4 sierpnia 1995 roku jednostka nosi nazwę – Jednostka Wojskowa GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej

W 2008 roku powstał film dokumentalny „My cichociemni. Głos żyjących” (scenariusz i reżyseria Paweł Kędzierski).

pomnik-cc-warszawa-761x642-300x253 Tadeusz Śmigielski - Cichociemny

Pomnik CC w Warszawie

7 października 2013 roku w Warszawie przy ul. Matejki, naprzeciwko Sejmu R.P. odsłonięto Pomnik Cichociemnych Spadochroniarzy AK.

W 2013 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni. Wywalcz wolność lub zgiń” (scenariusz i reżyseria Dariusz Walusiak).

W 2016 roku Sejm R.P. ustanowił rok 2016 Rokiem Cichociemnych. NBP wyemitował srebrną kolekcjonerską monetę o nominale 10 zł upamiętniającą 75. rocznicę pierwszego zrzutu Cichociemnych.

W 2017 roku PLL LOT umieścił znak spadochronowy oraz podpis upamiętniający Cichociemnych na kadłubie Boeinga 787 (SP-LRG).

Cichociemni są patronem wielu szczepów, drużyn oraz organizacji harcerskich. Opublikowano wiele książek i artykułów o Cichociemnych.

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie znajdują się groby kilkudziesięciu Cichociemnych oraz poświęcony Im pomnik „TOBIE OJCZYZNO”

sala-tradycji-grom Tadeusz Śmigielski - Cichociemny

Sala Tradycji Jednostki Wojskowej GROM

Źródła:

informacje własne (archiwum portalu)
Teka personalna – Oddział Specjalny Sztabu Naczelnego Wodza, w zbiorach Studium Polski Podziemnej w Londynie, sygn. Kol.023.0288
Krzysztof Tochman – Słownik biograficzny cichociemnych, t. 4, s. 220-221, Zwierzyniec – Rzeszów2011, Obywatelskie Stowarzyszenie Ostoja, ISBN 978-83-933857-0-6
Kajetan Bieniecki – Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
Jędrzej Tucholski – Cichociemni, s. 423, Warszawa 1984, Instytut Wydawniczy Pax, ISBN 8321105378
Jędrzej Tucholski – Cichociemni 1941-1945. Sylwetki spadochroniarzy, s. 208-209, Wojskowy Instytut Historyczny

Zobacz także – biogram w Wikipedii

Jan Rostek – Cichociemny

ps.: „Aga”, „Bob”, „Dan”

vel Jan Rossowski, vel Stefan Andruszczak

Zwykły Znak Spadochronowy nr 0960

cc-Rostek-Jan-nac-37-1121-171x250 Jan Rostek - Cichociemny

por. cc Jan Rostek

ur. 12 maja 1918 w Pysznicy (powiat stalowowolski), poległ prawdopodobnie zamordowany przez Abwehrę po 8 marca 1943 w Kijowie (Ukraina) – porucznik kawalerii, oficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, wywiadu ofensywnego Armii Krajowej, Komendy Głównej AK, uczestnik kampanii wrześniowej, więziony i prawdopodobnie zamordowany przez Abwehrę (1943), cichociemny

Znajomość języków obcych: francuski, angielski, niemiecki, ukraiński; szkolenia (kursy): m.in. spadochronowy, wywiadu (Oficerski Kurs Doskonalący Administracji Wojskowej, Glasgow), prowadzenia pojazdów mechanicznych (samochód osobowy, ciężarowy, motocykl), i in. W dniu wybuchu wojny miał 21 lat; w dacie skoku do Polski 23 lata. Syn rolnika

Spis treści:

II wojna światowa
Cichociemny
>Awanse i odznaczenia
Życie rodzinne

Dwa lata po jego urodzeniu umarł mu ojciec, wychowywany samotnie przez matkę. Uczył się w domu, po zdaniu egzaminu od 1936 w Państwowym Gimnazjum Humanistycznym w Nisku. W 1936 zdał egzamin dojrzałości. Uprawiał lekką atletykę, pływanie. 20 września 1936 wstąpił jako ochotnik do Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu, od września 1937 do czerwca 1939 w Szkole Podchorążych Kawalerii. Praktyka w 12 Pułku Ułanów Podolskich w Białokrynicy. Mianowany na stopień podporucznika, ze starszeństwem od 1 sierpnia 1939.