Tag Archives: Stanisław Jankowski

Cichociemni – w Powstaniu Warszawskim

 

Cichociemni byli żołnierzami Armii Krajowej w służbie specjalnej

 


41_cc-Tobie-Ojczyzno-grupa-250x139 Cichociemni - w Powstaniu WarszawskimSpis treści:


 

powstanie-warszawskie-23-300x198 Cichociemni - w Powstaniu WarszawskimW Powstaniu Warszawskim (będącym elementem Akcji Burza) uczestniczyło – według moich ustaleń zweryfikowanych w oparciu o dane m.in. Muzeum Powstania Warszawskiego (baza uczestników Powstania) – 95 Cichociemnych (dotąd podawano 91, w oparciu o dane IPN).  Oprócz 95 Cichociemnych uczestniczących w Powstaniu, kolejnych 4 Cichociemnych było obecnych w Warszawie podczas Powstania, ale z różnych powodów nie uczestniczyli w nim (są w wykazie).

Cichociemny ppor. Edwin Scheller – Czarny ps. Fordon, leczył się po torturach gestapo (chodził o lasce), nie mógł walczyć zbrojnie, ale  uczestniczył w Powstaniu współpracując wywiadowczo z oddziałami Pułku Baszta oraz wraz z żona zbierał lekarstwa dla Powstańców…

Spośród Cichociemnych uczestniczących w Powstaniu Warszawskim, co najmniej 20 było rannych lub ciężko rannych (niektórzy kilkakrotnie), 18 poległo w walce lub zmarło z powodu odniesionych ran.

Spośród dziewięciu osób z dowództwa Powstania Warszawskiego, dwóch było Cichociemnymi: gen. Leopold Okulicki ps. Kobra, I zastępca szefa sztabu Komendy Głównej Armii Krajowej oraz płk. Kazimierz Iranek – Osmecki ps. Heller, szef Oddziału II (wywiad) Komendy Głównej Armii Krajowej.

Ponadto siedmiu Cichociemnych było w składzie Komendy Głównej Armii Krajowej (I rzut), pięciu Cichociemnych w składzie KG AK (II rzut) oraz dwóch Cichociemnych w dowództwie oddziału łączności nr 39 / osłonowego KG AK.  

Cichociemni pełnili funkcje dowódcze w oddziałach Armii Krajowej, służyli w wywiadzie AK oraz pracowali na wszystkich radiostacjach Powstania Warszawskiego, o kryptonimach: Wanda 1, 2, 3, 4, 7, 9, 13, 23, 23A.

 

 

WYKAZ CICHOCIEMNYCH
W POWSTANIU WARSZAWSKIM

Uwaga: tabelę można przeszukiwać oraz sortować, klikając wybraną kolumnę.
Można wybrać dowolną ilość wierszy, bez wpływu na wynik wyszukiwania.
Tabelę można przeszukiwać, wpisując dowolny ciąg znaków
Kliknij w imię i nazwisko aby przejść do biogramu na naszym portalu
Kolumna „MPW” zawiera link do biogramu cc na stronie Muzeum Powstania Warszawskiego

Autor wykazu – Ryszard M. Zając, wnuk por. cc. Józefa Zająca

Na urządzeniach mobilnych aby zobaczyć całość należy przewinąć w poziomie

Stopień (skok)Stopień akt.Nazwisko imięPseudonimPrzydział w PowstaniuUwagiDzielnicaMPW
ppor.gen. bryg.Bałuk StefanStarbaod 8-09 oficer odziału łączności / osłony KG AK | do 13-08 dca drużyny plutonu "Agaton", batalion "Pięść"Wola, Stare Miasto, Śródmieście Południowe1944.pl
ppor. lot.por. lot.Bator IgnacyOpórIII Oddział KG AK Wydział Lotnictwa "Bociany"poległ po 5-08-1944 prawdopodobnie ul. ChałubińskiegoŚródmieście1944.pl
por.mjr.Bąkiewicz ZbigniewZabawkaoficer Oddziału VI KG AK | od 29-09 oficer Batalionu "Ostoja"Śródmieście Południowe1944.pl
ppor. art.ppor.Benedyk TadeuszZahataprzydział nie ustalony (IV Obwód "Grzymała")Ochota1944.pl
mjr. piech.płkBętkowski JacekTopór 2dca odcinka taktycznego "Topór" Podobwód Śródmieście PołudnieŚródmieście Południowe1944.pl
ppłk. pil.płk. pil.Biały JanKadłubIII Oddział KG AK Wydział Lotnictwa "Bociany"1944.pl
sierż. lot.st. sierż. lot.Biedrzycki StanisławOperaIII Oddział KG AK | radiotelegrafista Grupy "Północ" | od ok. 5-09 radiostacja Wydziału Lotnictwa KG AK (ul. Wilcza)ciężko ranny 14-09, poległ 17-09-1944Stare Miasto, Śródmieście Południowe1944.pl
mjr. sap.ppłk. sap.Bielski RomualdBejIII Oddział KG AKzaginał1944.pl
pchor. piech.ppor.Bienias JanOsterbadca pododdziału w kompanii "Zgody" nast.. kompanii "Piotra", Czata 49poległ ok. 7-09-19441944.pl
por. sap.mjr. sap.Bilski KazimierzRumod 12-08 dca Batalionu "Rum"Śródmieście1944.pl
por. art.ppłk.Borys AdamPługdo 6-08 dca Batalionu Parasol, Zgrupowanie Radosław1944.pl
por. łączn.mjr. łączn.Burdziński TadeuszMalinadca zgrupowania radiostacji | od 16-08 także zca szefa łączności Sztab Grupy Północ | od ok. 1-09 dca radiostacji nr 3 | od 11-09 radiostacji "Zenona" (Mokotów)Stare Miasto, Śródmieście, Mokotów1944.pl
ppor. piech.por. piech.Busłowicz MichałBociekodwodowa Brygada "Młot" | od 24-08 oficer broni | dca 1 plutonu batalion "Wigry" Stare Miasto1944.pl
rtm.mjr.Czaykowski Andrzej Gardado 19 sierpnia zca dcy 2 batalionu Pułk "Baszta" | do 15-09 dca Batalionu "Ryś" | później zca dcy Batalionu "Oaza-Ryś" | zca dcy Pułku "Waligóra" p.o. dcy Zgrupowania "Mokotów"rannyMokotów1944.pl
plut. lot.por. Człapka KazimierzPionekradiotelegrafista radiostacji 23 ArannyŻoliborz1944.pl
pchor. piech.ppor. piech.Dąbrowski AdamPutidca 3 plutonu oddział osłony Komendy Okręgu Warszawskiego AKpoległ 6-09-1944 w gmachu PKOŚródmieście1944.pl
kpt. łączn.ppłk. łącz.Dzikielewski FeliksOliwoficer Dowództwa Wojsk Łączności KG AK1944.pl
por. mar.kpt.Gałacki AdolfMaszopOddział II (informacyjno - wywiadowczy) KG AK1944.pl
ppor.kpt.Gaworski TadeuszLawaod 17-08 dca plutonu specjalnego, od 17-09 dca kompanii szturmowej Pułk "Palmiry - Młociny"Puszcza Kampinoska1944.pl
ppor. mar. cwppor.Gołuński Norbert BombramOddział II KG AK, oficer kontrwywiadu i bezpieczeństwa Komendy Podobwodu Śródmieście PołudnioweŚródmieście Południowe1944.pl
ppor. mar.kpt.Gromnicki ZygmuntGulaOddział II KG AK, oficer szefa kwatery Komendy Okręgu WarszawskiegoŚródmieście1944.pl
ppor. piech.kpt. piech.Grun Bronisław Szybnie uczestniczył w walkachPraga
pchor. art.ppor. art.Harasymowicz StanisławLalkadca drużyny kompania "Zgoda | od 6-08 dca plutonu „Mieczyków”, Czata 49poległ 10-08-19441944.pl
kpr. lot.ppor. lot. Hauptman WładysławGaparadiostacja Wydziału Lotnictwa KG AK (ul. Wilcza)Śródmieście Południowe1944.pl
por.rtm. kaw.Ignaszak StefanDrozdOddział II KG AK, oficer informacyjny Zgrupowania "Golski"Śródmieście Południowe1944.pl
ppłk.płk.Iranek Osmecki KazimierzHellerszef Oddziału II KG AK1944.pl
ppor. piech.por. piech.Jachciński Henryk Kretdca plutonu ckm kompania "Gustawa" Reduta "Kaliska" | od 19-08 dca plutonu ckm kompania "Gustawa" batalion "Ryś"Ochota, Mokotów1944.pl
pchor. piech.por.Jakubowski Ewaryst Bratadiutant dcy Brygady Broda 53, Zgrupowanie Radosławpoległ 31-08-19441944.pl
ppor.kpt.Jankowski StanisławAgatonod 4-09 dca odziału łączności / osłony KG AK | od 2-08 do 13-08 dca plutonu "Agaton", batalion "Pięść"1944.pl
ppor. piech.kpt. piech.Jaworski Tadeusz StanisławBławatod 15-09 dca 3 kompanii batalionu "Odwet 2" Zgrupowania "Golski" | od 26-08 do 2-09 dca plutonu szturmowego | wcześniej oficer batalionu "Iwo"dwukrotnie rannyŚródmieście Południowe1944.pl
ppor. art.kpt. art.Jeziorański Nowak JanZychOddział VI KG AK, radiostacja Błyskawica1944.pl
por. pil.mjr. pil.Jokiel JanLigotanie uczestniczył w walkachOchota
kpt. piech.ppłk.Kamieński JanCozasoficer Oddziału | od października szef Oddziału III KG AKWola, Stare Miasto, Śródmieście Północ, Śródmieście Południowe1944.pl
ppor. piech.mjr. piech.Klimowski TadeuszKlonod 12-09 dca batalionu "Ostoja", wcześniej zca dcy batalionu "Iwo"Śródmieście Południowe1944.pl
pchor. piech.ppor. piech.Konstanty Ignacy Szmaragdpluton saperów II Obwód "Żywiciel"Żoliborz1944.pl
por. piech.mjr.Kontrym BolesławŻmudzindca 4 kompanii Zgrupowanie "Bartkiewicz", także dca odcinka taktycznego Królewska - Kredytowa - pl. Małachowskiegoczterokrotnie rannyŚródmieście Śródmieście Północ1944.pl
gen. dyw.gen. dyw.Kossakowski TadeuszKrystynekod 28-08 kierownictwo produkcji środków walki Komendy Podobwodu Śródmieście Południowe | od 8-09 także dowódca Legii OficerskiejŚródmieście Południowe1944.pl
ppor. br. panc.ppłk. br. panc.Kostuch TomaszBryłado 27-08 adiutant Komendanta Podobwodu Śródmieście Południowe | od 27-08 oficer odcinka taktycznego "Sarna"Śródmieście Południowe1944.pl
st. sierż. lotn.por. łączn. lot.Kowalik EdwardCiupuśOddział III KG AK, radiostacja Wydziału Lotnictwa KG AK (ul. Wilcza)Śródmieście Południowe1944.pl
por. piech.kpt. piech.Kozłowski JulianCichybatalion "Oaza" | oficer Pułk "Waligóra"poległ ok. 18/19-08-1944Mokotów, Wilanów1944.pl
ppor. sap.kpt. sap.Kryszczukajtis MirosławSzaryszef służb saperskich Komendy Podobwodu Śródmieście Południowepoległ 17-09-1944 na ul. MokotowskiejŚródmieście Południowe1944.pl
por. br. panc.mjr. br. panc.Kwiatkowski BohdanLewarod 14-08 oficer operacyjny Komendy Podobwodu Śródmieście Południowe | od 28-08 szef sztabu Komendy PodobwoduŚródmieście Południowe1944.pl
kpt. lot.mjr. lot.Lewkowicz BronisławKursoficer plutonu odbioru zrzutów 1 kompania "Zetesa" Pułk "Palmiry - Młociny"Puszcza Kampinoska1944.pl
kpt. uzbr.mjr. uzbr.Łojkiewicz AdolfRyśod 25-08 dca Zgrupowania "Leśnik", m.in.. obrona PWPWranny1944.pl
rtm. kaw.ppłk. kaw.Łopianowski NarcyzSarnaod 13-08 dca odcinka taktycznego "Sarna"dwukrotnie rannyŚródmieście Południowe1944.pl
ppor. art.por.Majewicz StefanHrubyzamordowany na Pawiaku
mjr. sap.ppłk.Majorkiewicz FelicjanIronoficer operacyjny Oddziału III KG AK1944.pl
st. strz. łączn.mjr. łączn.Makarenko AnatolTłokoficer radio Komendy Obszaru Warszawskiego | dca radiostacji nr 02rannyŚródmieście1944.pl
por. piech.mjr. dypl. piech.Malik FranciszekPiorun 2dca Batalionu "Piorun", wcześniej zca dcy odcinka taktycznego "Litwin" | 23-08 dowodził atakiem na "Małą PAST-ę"Śródmieście Południowe1944.pl
por. lot. tech.kpt. lot.Marynowski EdmundSejmOddział III KG AK, oficer kompanii lotniczej „Bazy Warszawskiej”Śródmieście Południowe1944.pl
pchor.por.Messing Janusz BekasOddział II KG AK, oficer batalionu "Odwet 2" Zgrupowania "Golski"Śródmieście Południowe1944.pl
por.kpt.Mich StefanJeższef Oddziału III KG AK | do 10-09 dca kompanii "Koszta" | od 10-09 dca Zgrupowania "Sosna" | 19 - 23-08 m.in. udział w ataku na gmach PAST-yŚródmieście1944.pl
ppor. piech.por.Miciek WładysławMłotprzydział nie ustalonypoległ 6-08-1944 na ul. ElektoralnejWola1944.pl
por.kpt.Milewicz ZygmuntRógdo ok 1-09 komórka odbioru zrzutów | od września zca dcy batalion Czata 49rannyŚródmieście1944.pl
pchor. br. panc.por.Mrazek ZbigniewAminiusoficer do zleceń dcy Pułku "Baszta"rannyMokotów1944.pl
ppor. art.mjr. art.Nosek AntoniKajtuśIV Obwód "Grzymała", przydział nie ustalonyOchota1944.pl
sierż. łączn.ppor. łączn.Nowak PiotrOkood 9-08 radiotelegrafista radiostacji nr 3 Komendy Okręgu Warszawskiego | od 11-09 radiostacji "Zenona" (Mokotów)Śródmieście, Mokotów1944.pl
por. piech.kpt. piech.Nowakowski Michał Harpunp.o. adiutanta dcy, następnie II oficer taktyczny i dca pododcinka Zgrupowania "Golski"Śródmieście Południowe1944.pl
por. art.kpt. art.Nowodworski CezaryGłógod 3-08 dca plutonu, od 26-08 dca kompanii "Zgody", Czata 49dwukrotnie ranny, poległ 22-09 (przeprawa Wisły)Stare Miasto, Śródmieście1944.pl
płk. piech.gen. bryg.Okulicki LeopoldNiedźwiadekod 6-09 p.o. szefa sztabu KG AKŚródmieście Północ oraz Południowe1944.pl
por. piech.kpt.Ossowski StanisławJastrzębiec 2dca kompanii szturmowej odcinka taktycznego "Bogumił"ciężko ranny w walkach o ambasadę chińskąŚródmieście Południowe1944.pl
ppor. piech.por. piech.Osuchowski KazimierzRosomakdca plutonu saperskiego z miotaczami ognia odcinek taktyczny "Bogumił"poległ 9-08-1944 w rejonie SejmuŚródmieście Południowe1944.pl
por.ppłk.Paczkowski AlfredWaniazca szefa Komendy Obwodu Mokotów, Oddział III KG AKMokotów1944.pl
sierż. łączn.sierż.Parada Michał Maparadiotelegrafista kompania radio Komendy Okręgu Warszawskiegopoległ 10-08-1944Śródmieście1944.pl
ppor. piech.por. piech.Pentz KarolSkała 2dca 6 kompanii "Wawer" Zgrupowanie batalionu "Kiliński"ciężko ranny, poległ 9-09-1944Śródmieście1944.pl
pchor. łączn.por. łączn.Pieniak Czesław Bórdo 16-09 dca kompanii "Radio" Komendy Okręgu WarszawskiegoŚródmieście1944.pl
por. tech lot.mjr. tech lot.Pijanowski Wacław Dymdoradca techniczy w wytwórniach środków walki (Krucza 13, Wilcza 9, Marszłkowska 79)Śródmieście Południowe1944.pl
pchor. piech.mjr.Pilch AdolfGóra, Dolinadca Pułk "Palmiry - Młociny"Puszcza Kampinoska1944.pl
ppor. piech.kpt. piech.Piotrowski JulianRewera 2adiutant dowódcy odcinka taktycznego "Topór"Śródmieście Południowe1944.pl
por. piech.kpt. piech.Pokultinis AlfredFondca kompani łączności Grupy "Północ" | od 5-09 dca kompani łączności Komendy Okręgu WarszawskiegoStare Miasto, Śródmieście1944.pl
ppor.rtm. kaw.Prądzyński Janusz TrzyOddział II KG AK, adiutant dowódcy Zgrupowania "Golski"Śródmieście Południowe1944.pl
por. br. panc.kpt. br. panc.Rachwał BronisławGlinoficer operacyjny Komenda Obwodu Śródmieściepoległ 2-09-1944 na ul. JasnejŚródmieście1944.pl
kpt. piech.ppłk.Runge TadeuszOsadca Batalionu Czata 49, Zgrupowanie RadosławWola, Stare Miasto, Śródmieście1944.pl
ppor. piech.kpt.Rybka FranciszekKulanie uczestniczył w walkachOchota
por. obs.kpt.Sawicki ZygmuntSamulikod 7-08 szef łączności Sztab Grupy "Północ"rannyStare Miasto1944.pl
pchor.ppor. Scheller Czarny EdwinFordonnie uczestniczył w walkach (chodził o lasce po torturach gestapo), odznaczony VM za udział w Powstaniuwspółpracował wywiadowczo z oddziałami Pułku "Baszta", zbierał leki dla PowstańcówOkręg Warszawa1944.pl
por. adm. lot.mjr. lot.Skwierczyński LeopoldAktorprzydział nieustalony, IV Obwód "Grzymała"1944.pl
por. art.kpt. art.Specylak Skrzypecki Zbigniew Tur 2zca dcy Zgrupowania "Kryska" oraz dca Batalionu "Tur"ciężko rannyŚródmieście Południowe1944.pl
pchor. łączn.por. łączn.Starzyński LeszekMalewaradiotelegrafista Komendy Obszaru WarszawskiegoŚródmieście1944.pl
ppor. piech.kpt. piech.Starzyński TadeuszŚlepowronOddział II KG AK, referat 998 (kontrwywiad)Śródmieście1944.pl
ppor.kpt. piech.Strumpf WitoldSudoficer kwatermistrzostwa Komendy Podobwodu Śródmieście PołudnioweŚródmieście Południowe1944.pl
kpt. piech.płk.Szternal KazimierzZrywod ok. 1-06 szef sztabu i zca dcy Pułku "Baszta" | od 25 września p.o. dcy Pułku "Baszta"rannyMokotów1944.pl
rtm. kaw.ppłk.Szymański JerzyBogaoficer operacyjny Komendy Podobwodu Śródmieście Północ | od 28-08 oficer sztabu Komendy podokręguŚródmieście Południowe1944.pl
pchor. łącz.ppor.Śmietanko WładysławCyprradiotelegrafista radiostacji nr 02 Komenda Obszaru WarszawskiegoŚródmieście1944.pl
kpt. lot.mjr. pil.Tajchman Michał MikitaKomenda Obszaru Warszawskiego, referat lotnictwapoległ 4-08-19441944.pl
ppor. piech.ppor.Tomaszewski TadeuszWąwózpluton "Motyla", batalion Czata 49, Zgrupowanie "Radosław"ciężko ranny 5-08-1944 r., zaginał1944.pl
por. piech.kpt. piech.Trojanowski CzesławLitwosdca grupy technicznej Batalionu KB "Sokół"trzykrotnie ciężko rannyŚródmieście Południowe1944.pl
pchor. kaw.rtm. kaw.Ulm ZygmuntSzybkioficer ordynansowy Zgrupowanie "Róg" | we wrześniu zca dcy kompanii (Śródmieście)Stare Miasto, Śródmieście1944.pl
kpt. sap.mjr. sap.Wierzejski TomaszZgoda 2do 28-08 dca kompanii "Zgody", Batalion Czata 49trzykrotnie ranny, w tym ciężko Stare Miasto, Śródmieście1944.pl
pchor. piech.ppor.Wilczkiewicz ZbigniewKijdca plutonu w 9 kompanii "Romańskiego" | 1 kompania IV Zgrupowanie "Gurt"Śródmieście1944.pl
pchor. piech.por. piech.Winiarski ZdzisławPrzemytnikdo ok. 1-09 oficer 6 kompanii "Wawer" Zgrupowanie batalionu "Kiliński" | potem dca plutonu i zca dcy 1 kompanii batalionu RumWola, Śródmieście1944.pl
pchor. piech.kpt. piech.Wiszniewski OttonTopoladca plutonu kompanii "Radio" Komendy Okręgu Warszawskiego | dca radiostacji nr 265 | od 8-08 radiostacji nr 266, 267, 268Śródmieście1944.pl
por. art.kpt. art.Witkowski LudwikKosadca oddziału osłony Komendy Okręgu Warszawskiego AKŚródmieście1944.pl
mjr. łączn.mjr.Wolniak BogusławMiętaoficer Dowództwa Wojsk Łączności KG AK (II rzut)1944.pl
pchor. piech.por. piech.Zabierek LechWulkanoficer do zleceń dcy Pułk "Palmiry - Młociny", zca dcy kompaniiPuszcza Kampinoska1944.pl
plut. pchor.por. piech.Zając JózefKolankodo 9-09 zca dowódcy 9 kompanii "Romańskiego" Zgrupowanie batalionu "Kiliński" | od 9-09 zca dowódcy 9 kompanii "Rimańskiego" Batalion "Rum"dwukrotnie rannyŚródmieście1944.pl
por.gen. bryg.Zawacka ElżbietaZoreferentka w sztabie Wojskowej Służby Kobiet KG AKŚródmieście Północ1944.pl
ppor. mar. cwkpt. mar. cwŻórawski BogusławMistralOddział II KG AK1944.pl
pchor. art.ppor. art.Żychiewicz Antoni PiotrPrzerwado połowy sierpnia uczestniczył w walkach, ujęty przez NiemcówMokotów

Weryfikacji w/w danych nt. Cichociemnych dokonano poprzez analizę Ich biogramów, opublikowanych wspomnień oraz danych z innych źródeł. Źródła danych dotyczących każdego Cichociemnego wskazano na stronie z Jego biogramem.

 

Lista Cichociemnych  wraz z ich przydziałem w AK
według stanu na koniec lipca 1944

 

AK_powstanie_warszawskie-300x219 Cichociemni - w Powstaniu WarszawskimKomenda Główna AK  (I rzut):
 
powstanie_warszawskie_21-300x200 Cichociemni - w Powstaniu Warszawskim

Powstanie Warszawskie
w zbiorach NAC

Oddział łączności nr 39 / oddział osłonowy KG AK:
 
Komenda Główna AK  (II rzut):

 

Zgrupowanie Radosław
37-1613-1-300x220 Cichociemni - w Powstaniu Warszawskim

Żołnierze Batalionu Miotła w rejonie włazu kanałowego, ul. Warecka
w zbiorach NAC

Brygada Broda 53:
 
Batalion Parasol:
  • kpt. Adam Borys ps. Pług – dowódca batalionu do 6 sierpnia, ciężko ranny
 
Batalion Czata 49:
  • mjr Tadeusz Runge ps. Witold, Osa – dowódca batalionu
  • mjr Zygmunt Milewicz ps. Róg, Witold – od września zca dowódcy batalionu, ranny
  • kpt. Tomasz Wierzejski ps. Zgoda 2 – dowódca kompanii „Zgody” do 28 sierpnia, ciężko ranny
  • por. Cezary Nowodworski ps. Głóg – od 3 sierpnia dowódca plutonu w kompanii „Zgody”, od 26 sierpnia dowódca kompanii, dwukrotnie ranny, poległ 22 września podczas próby przeprawy Wisły na praski brzeg
  • powstanie-warszawskie-19-300x190 Cichociemni - w Powstaniu Warszawskim

    Powstanie Warszawskie
    w zbiorach NAC


    ppor. Jan Bienias ps. Osterba – dowódca pododdziału w kompanii „Zgody”, ranny, poległ
  • ppor. Stanisław Harasymowicz ps. Lalka – dowódca drużyny w kompanii „Zgody”, od 6 sierpnia dowódca plutonu „Mieczyków”, poległ 10 sierpnia
  • ppor. Tadeusz Tomaszewski ps. Wąwóz, ranny, zaginął

 

Batalion „Pięść”:
  • por. Stanisław Jankowski ps. Burek, Agaton – dowódca plutonu „Agaton” do 13 sierpnia
  • por. Stefan Bałuk ps. Starba, Kubuś – dowódca drużyny w plutonie „Agaton” do 13 sierpnia
 
Zgrupowanie „Leśnik”:
  • mjr Adolf Łojkiewicz ps. Ryś 2 – szef sztabu, od 25 sierpnia dowódca zgrupowania, ranny

 

Stare Miasto
powstanie-warszawskie-17-300x188 Cichociemni - w Powstaniu Warszawskim

Powstanie Warszawskie
w zbiorach NAC

Sztab Grupy „Północ”:
  • ppor. Michał Busłowicz ps. Bociek – od 24 sierpnia oficer broni, wcześniej w odwodowej brygadzie „Młot”, ranny, we wrześniu w Śródmieściu dowódca 1. plutonu w resztce batalionu „Wigry”
  • kpt. Zygmunt Sawicki ps. Samulik – od 7 sierpnia szef łączności, ranny
  • kpt. Tadeusz Burdziński ps. Malina, Zenon – dowódca zgrupowania radiostacji, od 16 sierpnia także zastępca szefa łączności
  • sierż. Stanisław Biedrzycki ps. Opera, Wrona – radiotelegrafista Grupy „Północ”
  • por. Alfred Pokultinis ps. Fon – dowódca kompanii łączności Grupy „Północ”
 
Zgrupowanie „Róg”:
  • ppor. Zygmunt Ulm ps. Szybki – oficer ordynansowy zgrupowania, we wrześniu w Śródmieściu zastępca dowódcy kompanii

 

Śródmieście
37-1613-2-205x300 Cichociemni - w Powstaniu Warszawskim

Żołnierz plutonu „Rafałków” z Powiśla
w zbiorach NAC

Komenda Okręgu Warszawskiego:
  • por. Ludwik Witkowski ps. Kosa – dowódca oddziału osłonowego kwatery Komendy Okręgu
  • ppor. Adam Dąbrowski ps. Puti – dowódca 3. plutonu w oddziale osłonowym kwatery Komendy Okręgu, poległ
  • por. Zygmunt Gromnicki ps. Gula – Oddział II KG AK, oficer do zleceń szefa kwatery Komendy Okręgu
  • por. Alfred Pokultinis ps. Fon – od 5 września dowódca kompanii łączności Okręgu
  • ppor. Czesław Pieniak ps. Bór, Mak – dowódca kompanii radio Okręgu do 16 września
  • ppor. Otton Wiszniewski ps. Topola – dowódca plutonu w kompanii radio
  • plut. Michał Parada ps. Mapa, Dąb – radiotelegrafista w kompanii radio, poległ 10 sierpnia
  • st. sierż. Piotr Nowak ps. Oko – od 9 sierpnia radiotelegrafista radiostacji nr 03, od 11 września radiostacji „Zenona” na Mokotowie
  • kpt. Tadeusz Burdziński ps. Malina, Zenon – od ok. 1 września dowódca radiostacji 03, od 11 września radiostacji na Mokotowie
 
Komenda Obszaru Warszawskiego:
37-1587-219x300 Cichociemni - w Powstaniu Warszawskim

Żołnierz z powstańczym miotaczem ognia podczas walk o PAST-ę
w zbiorach NAC

  • kpt. dypl. Stefan Mich ps. Jeż, Kmita – szef Oddziału III KG AK, do 10 września dowodził w linii kompanią „Koszta”
  • mjr Michał Tajchman ps. Nikita –  Referat Lotnictwa, poległ 4 sierpnia 1944 r.
  • ppor. Anatol Makarenko ps. Tłok, Goździk – oficer radio, dowódca radiostacji nr 02, ranny
  • ppor. Władysław Śmietanko ps. Cypr – radiotelegrafista radiostacji 02
  • ppor. Leszek Starzyński ps. Malewa – radiotelegrafista
 
Komenda Obwodu Śródmieście:
 
Zgrupowanie „Sosna”:
  • kpt. dypl. Stefan Mich ps. Jeż, Kmita – od 10 września dowódca zgrupowania
 
Zgrupowanie „Bartkiewicz”:
37-1586-4-1-218x300 Cichociemni - w Powstaniu Warszawskim

Płonący gmach PAST-y podczas Powstania
w zbiorach NAC

 
Zgrupowanie batalionu „Kiliński”:
  • por. Karol Pentz ps. Skała 2 – dowódca 6. kompanii „Wawer”, zmarł z odniesionych ran
  • ppor. Zdzisław Winiarski ps. Przemytnik –  do ok. 1 września oficer 6. kompanii „Wawer”
  • por. Józef Zając ps. Kolanko – do 9 września zastępca dowódcy 9. kompanii „Romańskiego”
  • ppor. Zbigniew Wilczkiewicz ps. Kij – dowódca plutonu w 9. kompanii, następnie w Zgrupowaniu „Gurt”
 
Batalion „Rum”:
  • kpt. dypl. Kazimierz Bilski ps. Rum – dowódca batalionu
  • ppor. Zdzisław Winiarski ps. Przemytnik – od ok. 1 września dowódca plutonu i zastępca dowódcy 1. kompanii
  • por. Józef Zając ps. Kolanko – od 9 września nadal zastępca dowódcy 9. kompanii „Romańskiego”, ranny.

 

Śródmieście Południowe
Komenda Podobwodu Śródmieście Południowe:
37-1683-5-1-300x221 Cichociemni - w Powstaniu Warszawskim

Jeńcy niemieccy wzięci do niewoli w gmachu PAST-y
w zbiorach NAC

  • kpt. Bohdan Kwiatkowski ps. Lewar – oficer operacyjny, od 28 sierpnia szef sztabu Podobwodu
  • mjr dypl. Jerzy Szymański ps. Boga – oficer operacyjny, od 28 sierpnia oficer sztabu
  • por. Mirosław Kryszczukajtis ps. Szary – szef służb saperskich, poległ
  • por. Witold Strumpf ps. Sud, Fosa – oficer kwatermistrzostwa
  • gen. dyw. Tadeusz Kossakowski ps. Krystynek – od 28 sierpnia kierownictwo produkcji środków walki, wcześniej w walce, od 8 września także dowódca Legii Oficerskiej
  • por. Tomasz Kostuch ps. Bryła – do 27 sierpnia adiutant Komendanta Podobwodu
  • ppor. Norbert Gołuński ps. Bombram – Oddział II KG AK, oficer kontrwywiadu i bezpieczeństwa
 
Odcinek taktyczny „Topór”:
37-1683-6-300x228 Cichociemni - w Powstaniu Warszawskim

Jeńcy niemieccy z PAST-y, wprowadzani do Żandarmerii AK ul. Jasna
w zbiorach NAC

 
Zgrupowanie „Golski”:
  • por. Stefan Ignaszak ps. Drozd, Nordyk – Oddział II KG AK, oficer informacyjny zgrupowania
  • por. Janusz Prądzyński ps. Trzy, Janek – Oddział II KG AK, adiutant dowódcy zgrupowania
  • kpt. Michał Nowakowski ps. Harpun – p.o. adiutanta, następnie II oficer taktyczny i dowódca pododcinka
  • por. Tadeusz Stanisław Jaworski ps. Bławat – od 15 września dowódca 3. kompanii w batalionie „Odwet 2”
  • ppor. Janusz Messing ps. Bekas – Oddział II KG AK, oficer batalionu „Odwet 2”
 
Batalion „Piorun”:
  • kpt. Franciszek Malik ps. Piorun 2 – dowódca batalionu, wcześniej zastępca dowódcy odcinka taktycznego „Litwin”
  • kpt. Edmund Marynowski ps. Sejm – Oddział III KG AK, oficer kompanii lotniczej „Bazy Warszawskiej”
37-1601-3-222x300 Cichociemni - w Powstaniu Warszawskim

Powstańcy warszawscy: ojciec i syn na ul. Wareckiej
w zbiorach NAC

 
Odcinek taktyczny „Sarna”:
 
Batalion KB „Sokół”:
 
Batalion „Ostoja”:
  • kpt. Tadeusz Klimowski ps. Ostoja – od 12 września dowódca batalionu, wcześniej zastępca dowódcy batalionu „Iwo”
  • por. Zbigniew Bąkiewicz ps. Zabawka, Andrzej – od 29 września oficer batalionu
 
Odcinek taktyczny „Bogumił”:
  • por. Stanisław Ossowski ps. Jastrzębiec 2 – dowódca kompanii szturmowej odcinka, ciężko ranny
  • por. Tadeusz Stanisław Jaworski ps. Bławat – od 26 sierpnia do 2 września dowódca plutonu szturmowego, wcześniej oficer batalionu „Iwo”, dwukrotnie ranny;
  • por. Kazimierz Osuchowski ps. Rosomak – dowódca patrolu saperskiego z miotaczami ognia, poległ
powstanie-warszawskie-kilinski-300x200 Cichociemni - w Powstaniu Warszawskim

Żołnierze batalionu Kiliński

 
Zgrupowanie „Kryska”:
  • kpt. Zbigniew Specylak ps. Tur 2 – zastępca dowódcy zgrupowania oraz dowódca batalionu „Tur”, ciężko ranny
 
Radiostacja Wydziału Lotnictwa KG AK  (ul. Wilcza):
 
Wytwórnie środków walk  (ul.: Krucza 13, Wilcza 9, Marszałkowska 79):

 

Ochota (Reduta „Kaliska”):
  • ppor. Henryk Jachciński ps. Kret – dowódca plutonu ckm w kompanii „Gustawa”
  • ppor. Tadeusz Benedyk ps. Zachata  –  przydział nie ustalony,  IV Obwód „Grzymała”
  • por. Antoni Nosek ps. Kajtuś – przydział nie ustalony,  IV Obwód „Grzymała”
  • kpt. Leopold Skwierczyński ps. Aktor –  przydział nie ustalony,  IV Obwód „Grzymała”

 

Mokotów
powstanie-warszawskie-20-300x216 Cichociemni - w Powstaniu WarszawskimKomenda Obwodu Mokotów:
 
Pułk „Baszta”:
  • mjr Kazimierz Szternal ps. Zryw – od ok. 1 czerwca szef sztabu i zastępca dowódcy pułku, od 25 września p.o. dowódcy pułku, ranny
  • ppor. Zbigniew Mrazek ps. Aminius – oficer do zleceń dowódcy pułku, ranny
  • rotm. Andrzej Czaykowski ps. Garda – do 19 sierpnia zastępca dowódcy 2. batalionu
 
Pułk „Waligóra”: 
  • rotm. Andrzej Czaykowski ps. Garda – do 15 września dowódca batalionu „Ryś”, następnie zastępca dowódcy batalionu „Oaza-Ryś”, potem zastępca dowódcy pułku, ranny, p.o. dowódcy Zgrupowania „Mokotów” po przejściu kanałem do Śródmieścia
  • ppor. Henryk Jachciński ps. Kret – od 19 sierpnia dowódca plutonu ckm w kompanii „Gustawa” batalionu „Ryś”
  • kpt. Julian Kozłowski ps. Cichy – poległ podczas uderzenia na Wilanów

 

Żoliborz:
  • plut. Kazimierz Człapka ps. Pionek, Sokół – radiotelegrafista radiostacji 23 A, ranny
  • ppor. Ignacy Konstanty ps. Szmaragd – pluton saperów II Obwód „Żywiciel”

 

Puszcza Kampinoska
Pułk „Palmiry-Młociny”:
  • por. Adolf Pilch ps. Góra, Dolina – dowódca pułku
  • ppor. Lech Zabierek ps. Wulkan – oficer do zleceń dowódcy pułku, zastępca dowódcy kompanii
  • por. Tadeusz Gaworski ps. Lawa – od 17 sierpnia dowódca szturmowej kompanii lotniczej, do Kampinosu dotarł po wyprowadzeniu oddziału z Warszawy po nieudanym ataku na Okęcie i przemarszu przez lasy Sękocińskie i Chojnowskie
  • mjr Bronisław Lewkowicz ps. Kurs – oficer specjalnego plutonu odbioru zrzutów

Pozostali

 

37-1616-3-300x218 Cichociemni - w Powstaniu Warszawskim

Chłopcy roznoszący wodę podczas Powstania
w zbiorach NAC

Przydział nie ustalony:

por. Władysław Miciek ps. Młot, Mazepa – poległ 6 sierpnia 1944 na Woli | ppor. Antoni Żychiewicz ps. Przerwa – krótko uczestniczył w walkach na Mokotowie, w połowie sierpnia ujęty przez Niemców.

 

Udziału w walkach nie wzięli:

płk. Jan Biały ps. Kadłub, po ataku na Okęcie powrócił do konspiracji | por. Bronisław Grun ps. Szyb, został na Pradze | por. Jan Jokiel ps. Ligota – po ataku na Okęcie pozostał na Ochocie | por. Stefan Majewicz ps. Hruby, Jontek, zamordowany w sierpniu więzień Pawiaka | por. Franciszek Rybka ps. Kula, został na Ochocie


 

Znak-Spadochronowy-AK-219x350 Cichociemni - w Powstaniu Warszawskim

Znak Spadochronowy AK

1 sierpnia 1944 w Warszawie i Puszczy Kampinoskiej działało blisko stu Cichociemnych. Część miało tam stałe przydziały, niektórzy przyjechali tuż po skoku do okupowanego kraju.

Gen. dyw. Tadeusz Kossakowski ps. „Krystynek” w nocy 29/30 maja 1944 przerzucony do Polski w operacji Wildhorn II (Most 2) pod Tarnowem. Powstanie wybuchło, zanim zdążył objąć stanowisko w Komendzie Głównej AK. Przez dwa pierwsze dni walk budował barykadę na ul. Kruczej. Potem walczył jako szeregowy, dowodził nim podchorąży. Dopiero 15 sierpnia został kierownikiem powstańczych wytwórni broni. Podlegało mu ok. 800 ludzi, organizował warsztaty naprawy uzbrojenia, produkcji miotaczy ognia. Pod jego dowództwem wyprodukowano 35 tys. granatów.

Kpt. Zbigniew Specylak ps. Tur 2 skoczył w nocy  30/31 lipca 1944 niedaleko Grodziska Mazowieckiego. Następnego dnia przyjechał do Warszawy, zdążył się zameldować w lokalu konspiracyjnym. O godz. 17 wybuchły walki. Nie mając kontaktu z podziemiem, na kilka dni dołączył do grupy ochotników, którzy uzbrojeni w butelki z benzyną polowali na niemieckie czołgi. Dopiero po 13 dniach walk objął na Czerniakowie dowództwo baonu, który od jego pseudonimu nazwano „Tur”.

 

Jacek Sawicki – Grupa Kampinos w Powstaniu Warszawskim
w: Biuletyn Informacyjny AK, wrzesień 2021, nr 9, s. 20-29

 

do góry strony

 

 

 

Źródła:
  • informacje własne
  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. I. FKM Oleśnica, ISBN 83-902499-0-1
  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. II. ABRES Rzeszów, ISBN 83-902499-5-2
  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. III. OS Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów, ISBN 83-910535-4-7
  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. IV. OS Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów, 978-83-933857-0-6

 

Stanisław Jankowski – Cichociemny

40_Znak-Spadochronowy-AK-187x300 Stanisław Jankowski - Cichociemnyps.: „Burek”, „Agaton”, „Kucharski”

Stanisław Michał Jankowski  vel Stanisław Wszucki, vel Stanisław Kowalski, vel Stanisław Wiśniewski, vel Stanisław Zawadzki, vel Stanisław Brzózka

Zwykły Znak Spadochronowy nr 0953, Bojowy Znak Spadochronowy nr 1459

 

cc-Jankowski-2-185x250 Stanisław Jankowski - Cichociemny

kpt. Stanisław Jankowski

ur. 29 września 1911 w Warszawie, zm. 5 marca 2002 w Warszawie – kapitan artylerii, harcerz, architekt urbanista, oficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, wywiadu ofensywnego Armii Krajowej, Komendy Głównej AK, uczestnik Powstania Warszawskiego, adiutant gen. Tadeusza Komorowskiego ps. Bór, więzień niemieckich obozów jenieckich: Kruglanken, Langwasser, Colditz, Tittmonning, Laufen, Altenmarkt im Pongau (1944-1945), cichociemny
Znajomość języków: niemiecki, rosyjski; szkolenia (kursy): m.in.  wywiadu (Oficerski Kurs Doskonalący Administracji Wojskowej, Glasgow), spadochronowy, i in. W dniu wybuchu wojny miał 27 lat; w dacie skoku do Polski 30 lat

 


41_cc-Tobie-Ojczyzno-grupa-250x139 Stanisław Jankowski - CichociemnySpis treści:


 

krzyz-harcerski-zhp-300x301 Stanisław Jankowski - CichociemnyOd 1922 uczeń prywatnego gimnazjum Towarzystwa Ziemi Mazowieckiej (tzw. Szkoły Ziemi Mazowieckiej) w Warszawie, w maju 1929 zdał egzamin dojrzałości. Od 1923 harcerz, drużynowy 21 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej.

cc-Jankowski-znak-spadochronowy-2-300x172 Stanisław Jankowski - Cichociemny

Znak Spadochronowy cc Stanisława Jankowskiego (rewers)
źródło: stanislawjankowskiagaton.pl

Od października 1929 w Szkole Sztuk Pięknych im. W. Gersona (wg. Krzysztofa A. Tochmana – wg. relacji Rodziny prawdopodobnie nie studiował w SSP). Od 1930 studia historii sztuki na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu im. J. Piłsudskiego w Warszawie (wg. Krzysztofa A. Tochmana – według relacji Rodziny studiował przez rok prawo na Uniwersytecie Warszawskim), następnie na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej.

Od 17 września 1934 do czerwca 1935 w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim, praktyka w 8 Pułku Artylerii Lekkiej w Płocku. Przeniesiony do rezerwy, awansowany na stopień podporucznika ze starszeństwem od 1 stycznia 1938.

Od czerwca 1936. projektant w pracowni prof. Bohdana Pniewskiego, od 1938 asystent u prof. Adolfa Szyszko – Bohusza w Katedrze projektowania na Wydziale Architektury, 30 czerwca 1938 uzyskał dyplom inżyniera architekta.

Halina Waszczuk-Bazylewska – Od WW-72 do „Liceum”
w: Niepodległość i Pamięć 1997 r., nr 4/1 (7) [1], s. 153-176

 

dr Andrzej Suchcitz – Wywiad Armii Krajowej
źródło: Koło Byłych Żołnierzy Armii Krajowej – Oddział Londyn
www.polishresistance-ak.org

 

 

II wojna światowa
08_camp-Coetquidian-Francja-1939-241x300 Stanisław Jankowski - Cichociemny

Camp Coetquidian

camp-Coetquidian-300x198 Stanisław Jankowski - CichociemnyZmobilizowany 2 września 1939, przydzielony jako oficer zwiadowczy formowanej 1 baterii dywizjonu artylerii Ośrodka Zapasowego Artylerii Lekkiej nr 3 w Wilnie. Po agresji ZSRR na Polskę 21 września przekroczył granicę z Litwą, do 16 października internowany w obozie w Połądze.

Uciekł, dzięki pomocy litewskiej Polonii w Kownie zdobył paszport oraz wizy. W nocy z 2 na 3 listopada przekroczył granicę z Łotwą, przez Estonię, Szwecję, Danię, Holandię i Belgię 10 listopada dotarł do Francji. 

11 listopada w Bessières wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem francuskim, od 3 grudnia w Ośrodku Szkolenia Artyleryjskiego w Bressuire (departament Deux-Sèvres) wraz z późniejszym Cichociemnym ppor. Januszem Zalewskim ps. Chinek. Do 7 maja 1940 praktyka na linii Maginota we francuskim 36 Pułku Artylerii Lekkiej, następnie od 7 maja w Polskim Ośrodku Szkoleniowym w Coëtquidan. Do 18 czerwca przydzielony do 2 dywizjonu 3 Pułku Artylerii Lekkiej 3 Dywizji Piechoty w Ludeac, m.p. Plelan le Granad.

Maciej Szczurowski – Geneza formowania Armii Polskiej we Francji 1939 – 1940
w: Piotrkowskie Zeszyty Historyczne, 2002, nr 4 s. 115 – 143

 

Monika Bielak – Ewakuacja żołnierzy polskich z Francji do Wielkiej Brytanii
i Afryki Północnej w latach 1940-1941
w: IPN, Polska 1918-1989 – Od niepodległości do niepodległości. Historia Polski 1918-1989

 

Jankowski_20220516_100539-250x196 Stanisław Jankowski - Cichociemny

Archiwum UW sygn. RP 33018

Po upadku Francji piesza ewakuacja w kierunku Nantes, przez Redon, St. Nazaire, Croisique, następnie brytyjską korwetą dotarł 21 czerwca 1940  do Plymouth (Wielka Brytania). Tego samego dnia w Palmirach pod Warszawą Niemcy rozstrzelali Jego ojca i brata. Wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem brytyjskim, od 17 lipca przydzielony jako oficer zwiadowczy 1 baterii 1 Dywizjonu Artylerii Lekkiej 1 Brygady Strzelców w St. Andrews.

Maciej Żuczkowski – Wywiad Armii Krajowej
w: Pamięć.pl nr 4-5/2012, Instytut Pamięci Narodowej Warszawa, s. 44 – 49

 

 

Cichociemny
Halifax-mk3-300x225 Stanisław Jankowski - Cichociemny

Handley Page Halifax

button-zrzuty_200-150x150 Stanisław Jankowski - CichociemnyZgłosił się do służby w Kraju. Przeszkolony ze specjalnością w wywiadzie, m.in. od 1 kwietnia do 10 grudnia 1941 na Oficerskim Kursie Doskonalącym Administracji Wojskowej (kryptonim polskiej szkoły wywiadu, zwanej przez Cichociemnych „kursem gotowania na gazie”).

Zaprzysiężony na rotę ZWZ-AK 11 grudnia 1941 w Londynie, przekazany do dyspozycji  Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza. Awansowany na stopień porucznika ze starszeństwem od 3 marca 1942.

 

Stefan Mayer – relacja nt. szkolenia Cichociemnych oficerów wywiadu
źródło: Instytut Piłsudskiego w Londynie, Kolekcja akt Stefana Mayera, zespół nr 100, teczka nr 709/100/113

 

Marcin Kwiecień, Grzegorz Mazur – Wykłady pułkownika Stefana Mayera
o wywiadzie polskim w okresie II RP
w: Zeszyty Historyczne nr 42, s. 81 – 130, Instytut Literacki, Paryż 2002

 

cc-Jankowski-znak-spadochronowy-1-135x350 Stanisław Jankowski - Cichociemny

Znak Spadochronowy cc Stanisława Jankowskiego źródło: stanislawjankowskiagaton.pl

RAF_Stradishall_1945-300x239 Stanisław Jankowski - Cichociemny

lotnisko RAF Stradishall

Skoczył ze spadochronem do okupowanej Polski w nocy 3/4 marca 1942, w próbnym sezonie operacyjnym, w operacji lotniczej „Collar” (dowódca operacji: F/O Mariusz Wodzicki, ekipa skoczków nr: IV), z samolotu Halifax L-9618 „W” (załoga: pilot – Sgt. Julian Pieniążek, pilot – Sgt. Stanisław Kłosowski / nawigator – F/O Mariusz Wodzicki, F/O Stanisław Król / radiotelegrafista – P/O Ignacy Bator / mechanik pokładowy – Sgt. Czesław Kozłowski / strzelec – Sgt. Zdzisław Nowiński, F/O Michał Tajchman / despatcher – F/S Tadeusz Madejski). Informacje (on-line) nt. personelu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii (1940-1947) – zobacz:  Lista Krzystka

Start z lotniska RAF Stradishall, zrzut na placówkę odbiorczą „Pole”, w okolicach miejscowości Łosinno, 7 km od Wyszkowa. Razem z nim skoczyli: por. Jan Kochański ps. Jarema, kpt. Zygmunt Milewicz ps. Róg, kpt. Bohdan Piątkowski ps. Mak, por. Franciszek Pukacki ps. Gzyms, por. Jan Rogowski ps. Czarka. Był to trzeci lot tej ekipy, poprzednio (25/26 oraz 27/28 lutego) zadanie nie mogło być wykonane. Samolot szczęśliwie powrócił do bazy po locie trwającym 12 godzin.

 

Jan-Jazwinski-251x350 Stanisław Jankowski - CichociemnyW „Dzienniku czynności” mjr dypl. Jan Jaźwiński oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, szef samodzielnego Referatu „S”, organizator lotniczych przerzutów do Polski odnotował:

„Dnia 3/4.III. – odbył się 8-my lot (5-ta ekspedycja). Według relacji nawigatora i strzelca ogonowego zrzut nastąpił wprost na plac. „Pole”. Pogoda wspaniała. Nawigator – por. Wodzicki i kpt. Król (jako doradca).

ozn_Dziennik-czynnosci-mjr-Jazwinskiego_600px-300x161 Stanisław Jankowski - CichociemnyNoc z 3/4.III. była ożywiona. Na lotnisku Stradishall lądowało kilka Halifaxów biorących udział w bombardowaniu zakładów Renault w Paryżu. (…)

Nasz Halifax wrócił w dobrej formie. Kpt. Król (dublant i kontroler) wytrzymał i za czwartym okrążeniem zauważył sygnał placówki „Pole”.” (s. 47)

 

Marek Ney-Krwawicz – Bezpieczeństwo służby a życie codzienne żołnierza Armii Krajowej
na przykładzie Komendy Sił Zbrojnych w Kraju
w: Dzieje Najnowsze, rocznik LI – 2019, nr 3, s. 179-209, ISSN 0419-8824

 

1943-03-05_placowka-Pole-300x221 Stanisław Jankowski - Cichociemny

Szkic miejsca zrzutu

Aklimatyzacja do realiów okupacyjnych w Warszawie, u „ciotkiMichaliny Wieszeniewskiej. Przydzielony, od września 1942 kierownik Wydziału Legalizacji i Techniki do Oddziału II (wywiad) Komendy Głównej AK.

Zadaniem Wydziału Legalizacji było m.in. przygotowywanie fałszywych dokumentów dla oficerów wywiadu działających w okupowanej Europie, „pakowanie” konspiracyjnej poczty KG AK wysyłanej do Londynu oraz wykonywanie stacjonarnych i przenośnych skrytek na materiały wywiadowcze. Używał wówczas pseudonimu „Kucharski” oraz kryptonimu „198”.

Dokumenty kpt. cc  Stanisława Jankowskiego ps. Agaton źródło: stanislawjankowskiagaton.pl
Dziękujemy Rodzinie za życzliwą zgodę na udostępnienie dokumentów na naszym portalu

 

Mariusz Olczak, Archiwum Akt Nowych – Wydział Legalizacji i Techniki Oddziału II KG AK
Kryptonimy 198, C-8, 518, Wd-68, 218, Agaton

źródło: stanislawjankowskiagaton.pl
Dziękujemy Rodzinie kpt. cc Stanisława Jankowskiego za życzliwą zgodę na udostępnienie prezentacji na naszym portalu

 

Stanisław Urbaniak – Przyjęcie Cichociemnych w marcu 1943
w: Wojskowy Przegląd Historyczny 1967, nr 2 (42), s. 471-475

 

Bartłomiej Szyprowski – Kradzież pieniędzy cichociemnych z placówki „Pole” pod Wyszkowem.
Wyrok Wojskowego Sądu Specjalnego na Władysława Wysockiego
w: Rocznik Wołomiński t. VII, 2011, s. 211 – 227

 

 

Powstanie Warszawskie

button-cc-pw__ Stanisław Jankowski - Cichociemny

Warszawa-Makary_Okon_Agaton-300x195 Stanisław Jankowski - Cichociemny

Warszawa – Wola 3 sierpnia 1943, płk Kazimierz Iranek-Osmecki, w kapeluszu Po prawej Stanisław Jankowski

W Powstaniu Warszawskim od 2 sierpnia 1944 jako dowódca plutonu „Agaton” w batalionie „Pięść” Zgrupowania „Radosław”, który obsadził Cmentarz Ewangelicki na Woli. Lekko ranny 9 sierpnia na Stawkach, przy ul. Bonifraterskiej, uczestniczył w walkach batalionu „Czata 49”.

W nocy 13/14 sierpnia wraz z 3 oficerami, w tym Cichociemnym Stefanem Bałukiem ps. Kubuś przeszedł w pierwszym patrolu kanałami ze Starówki na Żoliborz (i z powrotem), w celu nawiązania łączności z płk. Mieczysławem Niedzielskim ps. Żywiciel. W składzie patrolu byli także: Jan Wojtowicz ps. Wojtek oraz Kazimierz Piechotka ps. Jacek. Po nawiązaniu łączności i powrocie, uczestnik natarcia na Dworzec Gdański.

Agaton-Przejscia-Kanalam-1000pxi-277x350 Stanisław Jankowski - Cichociemny

Przejścia cc Jankowskiego kanałami źródło: stanislawjankowskiagaton.pl

cc-Jankowski-PW-patrol-126x150 Stanisław Jankowski - Cichociemny

Powstanie Warszawskie, sierpień 1944 patrol plutonu „Agaton”, na czele – Stanisław Jankowski

Wraz z patrolem jeszcze dwukrotnie przechodził kanałami pomiędzy Starówką a Żoliborzem. 28 sierpnia odznaczeni Orderem Virtuti Militari V kl. Przechodził kilkakrotnie kanałami także na Mokotów, Sadybę, Śródmieście.

Od 4 września 1944 dowódca „Oddziału Łączności nr 59”, składającego się z plutonu „Agaton” oraz części kompanii „Zemsta”. Jego zadaniem była osłona Komendy Głównej AK, kwaterującej w Śródmieściu Południowym.

22 września odznaczony Krzyżem Walecznych po raz drugi. Awansowany na stopień kapitana ze starszeństwem od 15 lipca 1944.

 

Aleksander Dobraczyński – Kanały warszawskie. Ich rola podczas Powstania Warszawskiego 1944 r.
w: Koło Byłych Żołnierzy AK – Oddział Londyn, polishresistance-ak.org

 

Po kapitulacji Powstania adiutant Naczelnego Wodza gen. Tadeusza Komorowskiego ps. Bór. Od 5 października w niewoli niemieckiej, osadzony w obozach: od 6 października obóz SS w Kruglanken, od 12 października w oflagu 73 Langwasser, od 12 kwietnia 1945 w oflagu C4 Colditz, od 20 kwietnia 1945 w oflagu Tittmonning, od 1 maja 1945 w oflagu Laufen, Stalag XVIII C (317) Altenmarkt im Pongau. 5 maja 1945 uwolniony na szosie tyrolskiej razem z gen. Komorowskim oraz innymi wyższymi oficerami AK przez żołnierzy amerykańskiej 103 Dywizji Piechoty.

Jerzy Straszak – „Szkoła szpiegów”
w: Zeszyty Historyczne nr 115, s. 122 – 144, Instytut Literacki, Paryż 1996

 

Stanisław Jankowski – „Ambas” i inni. Szkolenie
w: Biuletyn informacyjny AK nr 6 (326) czerwiec 2017, s. 12 – 20

 

Andrzej Bogusławski – Jeszcze o „Cichociemnych” J. Tucholskiego
w: Zeszyty Historyczne nr 101, s. 212 – 217, Instytut Literacki, Paryż 1992

 

 

Po wojnie

Od 12 maja 1945 w Londynie, nadal jako adiutant gen. Tadeusza Komorowskiego ps. Bór, po ok. 4 miesiącach zwolniony na własną prośbę. W w lipcu 1946 uzyskał dyplom Civic Design na studium urbanistycznym Uniwersytetu w Liverpoolu.

cc-Jankowski-Biuro_Odbudowy_Stolicy_pracownia_Srodmieście-150x100 Stanisław Jankowski - Cichociemny

Biuro Odbudowy Stolicy, pracownia urbanistyczna Śródmieście, drugi od lewej  Stanisław Jankowski

Powrócił do Polski 8 września 1946, po potwierdzeniu możliwości zatrudnienia w Biurze Odbudowy Stolicy, w Pracowni Urbanistycznej Warszawy przekształconej w Biuro Planowania Rozwoju Warszawy. Jako architekt urbanista w Pracowni Planu Ogólnego Biura Odbudowy Stolicy. Do 1949 starszy asystent Katedry Urbanistyki na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Od 1949 do 1986 kierownik Pracowni: Planu 6-letniego, Planu Ogólnego, Planu Śródmieścia oraz głównego specjalisty. Współautor projektu i realizacji trasy W-Z (1947-1949), MDM – Marszałkowskiej Dzielnicy Mieszkaniowej  (1950-1952).

Dziennik-MDM-245x350 Stanisław Jankowski - Cichociemny

Dziennik Pracowni MDM

W latach 1961 – 1962 urbanista Ministerstwa Gospodarki Komunalnej Iraku w Bagdadzie, współautor planów ogólnych i regionalnych wielu miast, m.in. Mosulu, Basry, Karbali.

W 1964  kierownik zespołu polskich urbanistów, realizujących zwycięski projekt odbudowy po trzęsieniu ziemi Skopje (Jugosławia, obecnie stolica Macedonii Północnej). W latach 1971 – 1972 w zespole polskich urbanistów opracowujących projekt odbudowy po trzęsieniu ziemi Chimbote (Peru). W latach 1973-1975 ekspert Międzynarodowego Czerwonego Krzyża w Genewie ds. projektu i realizacji programu budowy mieszkań dla ofiar bombardowań w Wietnamie. Od 1976 konsultant „Miastoprojekt Kraków” ds. Programu Mieszkaniowego Iraku. W latach 1982-1983 kierownik Pracowni Planu Ogólnego miasta Nicosia (Cypr). Współautor Traktu Pamięci Męczeństwa i Walki Żydów (Umschlagplatz) w Warszawie, powstałego w latach 1988 – 1989.

Od 1977 przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Światowego Kongresu Międzynarodowej Unii Architektów, który miał miejsce w Warszawie w 1981. Laureat wielu nagród, konkursów architektonicznych i urbanistycznych. Autor filmów, wystaw publikacji nt. Warszawy. Członek Towarzystwa Urbanistów Polskich, Stowarzyszenia  Architektów Polskich, Instytutu Architektów Amerykańskich, Stowarzyszenia Architektów Meksyku. Współzałożyciel i członek Rady Naczelnej Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.

Krzysztof A. Tochman – Rozpracowanie cichociemnych przez komunistyczny aparat represji
w: Biuletyn informacyjny AK nr 11 (295) listopad 2014, s. 60 – 72

 

Wkład polskiego wywiadu w 1945 ocenił oficer łącznikowy MI6 (1940-1946) komandor Wilfred Dunderdale:
„Spośród 45 770 raportów wywiadowczych z okupowanej Europy, które dotarły w czasie wojny do aliantów,
22 047, czyli 48 procent pochodziło ze źródeł polskich (…)
Wynika z tego, że w ciągu ostatnich pięciu lat polscy agenci w Europie pracowali bez przerwy
i że dostarczyli oni, mimo wielkiego zagrożenia dla siebie i swoich rodzin,
wielką ilość materiału wszelkiego rodzaju i obejmującego wiele tematów.”
W 2004 oraz w 2005 opublikowano obszerne ustalenia Polsko-Brytyjskiej Komisji Historycznej
pt. ”Polsko – brytyjska współpraca wywiadowcza podczas II wojny światowej”
(wyd. Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Warszawa 2004, 2005 ISBN 83-89115-11-5 oraz ISBN 83-89115-37-9.

W 2005 roku brytyjski rząd oficjalnie potwierdził
że ok. połowa tajnych raportów dla aliantów z okupowanej Europy pochodziła od Polaków.
W wywiadzie AK pełniło służbę 37 Cichociemnych…
 

 

Andrzej Pepłoński – Współdziałanie Oddziału II Sztabu Naczelnego Wodza
z Secret Intelligence Service w okresie II wojny światowej
w: Słupskie Studia Historyczne 2003 r. nr 10, s. 149-165

 

 

AwanseVirtuti-Militari-272x350 Stanisław Jankowski - Cichociemny
  • podporucznik – ze starszeństwem od 1 stycznia 1938
  • porucznik – ze starszeństwem od 3 marca 1942
  • kapitan – ze starszeństwem od 15 lipca 1944

 

 

Ordery i odznaczenia

 

 

Życie rodzinne

Syn Czesława adwokata oraz Elżbiety z domu Śliwickiej. W 1936 zawarł związek małżeński z Zofią z domu Garlicką (1912-1942) architektem, żołnierzem ZWZ – AK, zamordowaną w grudniu 1942 w Oświęcimiu. Mieli córkę Magdalenę (ur. 1939) redaktorkę PIW, zamężną Stajewską.

W 1946 zawarł związek małżeński z Hanną z domu Woyzbun (1926-1995) łączniczką AK ps. Krystyna w Dziale Legalizacji i Techniki Oddziału II KG AK, sanitariuszką w Powstaniu Warszawskim, urbanistkę. Mieli dwóch synów: Michała (1947-2015) doktora informatyki, wykładowcę UW i Piotra (ur. 1949) inż architekta, adiunkta na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej oraz córkę Hannę (ur. 1953) mgr psychologii zamężną Gorską.

Zobacz stronę –  stanislawjankowskiagaton.pl

 

 

Upamiętnienie

1980-z-falszywym-ausweisem-190x300 Stanisław Jankowski - CichociemnyW 1980 ukazała się książka – Stanisław Jankowski: Z fałszywym ausweisem w prawdziwej Warszawie, Wspomnienia 1939-1946. T 1/2, wyd. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1980, trzykrotnie wznawiana.

W 1990 powstał czteroczęściowy film dokumentalny (biograficzny) w reżyserii Ludwika Perskiego o Stanisławie Jankowskim, pt. „Dawno temu cichociemny” (4 x ok. 30-40 min.), wyprodukowany przez Telewizję Polską, Wytwórnię Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie.

W 1995 Stanisław Jankowski otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Warszawy.

W 2009  Jego imię otrzymał skwer w Warszawie (Śródmieście, Powiśle), położony pomiędzy ulicami: Browarną, Karową, Dobrą i Gęstą.

W 2015 Szczep 211 Warszawskich Drużyn Harcerskich i Gromad Zuchowych Związku Harcerstwa Polskiego przyjął imię kpt. Stanisława Jankowskiego „Agatona”. Miejsce działania Szczepu: Szkoła Podstawowa nr 246 im. I WDP „T. Kościuszki”, Warszawa, ul. Białowieska 22 oraz Parafia Najczystszego Serca Maryi, Warszawa, ul. gen. Chłopickiego 2.

W 2017 Jego imię nadano auli w Centrum Personalizacji Dokumentów Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie.

 

Dziękuję Rodzinie kpt. cc Stanisława Jankowskiego za pomoc w opracowaniu niniejszego biogramu

 

 

Upamiętnienie Cichociemnych

jw-grom-pomnik-cc-4-300x248 Stanisław Jankowski - Cichociemnyjw-grom-pomnik-cc-3-300x238 Stanisław Jankowski - CichociemnyW 1989 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni” (scenariusz i reżyseria Marek Widarski).

15 maja 2005 odsłonięto na terenie jednostki specjalnej – Jednostki Wojskowej GROM w Warszawie pomnik poświęcony cichociemnym spadochroniarzom AK. Znaczna część ekspozycji Sali Tradycji jednostki GROM poświęcona jest Cichociemnym.

Od 4 sierpnia 1995 roku jednostka nosi nazwę – Jednostka Wojskowa GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej

W 2008 roku powstał film dokumentalny „My cichociemni. Głos żyjących” (scenariusz i reżyseria Paweł Kędzierski).

pomnik-cc-warszawa-761x642-300x253 Stanisław Jankowski - Cichociemny

Pomnik CC w Warszawie

7 października 2013 roku w Warszawie przy ul. Matejki, naprzeciwko Sejmu R.P. odsłonięto Pomnik Cichociemnych Spadochroniarzy AK.

cc-boening-300x199 Stanisław Jankowski - CichociemnyW 2013 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni. Wywalcz wolność lub zgiń” (scenariusz i reżyseria Dariusz Walusiak).

W 2016 roku Sejm R.P. ustanowił rok 2016 Rokiem Cichociemnych. NBP wyemitował srebrną kolekcjonerską monetę o nominale 10 zł upamiętniającą 75. rocznicę pierwszego zrzutu Cichociemnych.

cc-monety-300x157 Stanisław Jankowski - Cichociemnycc-pomnik-powazki--300x213 Stanisław Jankowski - CichociemnyW 2017 roku PLL LOT umieścił znak spadochronowy oraz podpis upamiętniający Cichociemnych na kadłubie Boeinga 787 (SP-LRG).

Cichociemni są patronem wielu szczepów, drużyn oraz organizacji harcerskich. Opublikowano wiele książek i artykułów o Cichociemnych.

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie znajdują się groby kilkudziesięciu Cichociemnych oraz poświęcony Im pomnik „TOBIE OJCZYZNO”

sala-tradycji-grom Stanisław Jankowski - Cichociemny

Sala Tradycji Jednostki Wojskowej GROM

button-publikacje_200-300x101 Stanisław Jankowski - Cichociemny

 

Źródła:
  • informacje własne (archiwum portalu)
  • teczka personalna – Oddział Specjalny Sztabu Naczelnego Wodza (Studium Polski Podziemnej, Kol.023.0087)
  • stanislawjankowskiagaton.pl
  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 2. Rzeszów: Wydawnictwo „Abres”, 1996, s. 68–72. ISBN 83-902499-5-2.
  • Kajetan Bieniecki: Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994 r. ISBN 83-86225-10-6
  • Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, ISBN 8321105378.
  • Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny.

 

Zobacz także

 

1