Tag Archives: Jan Serafin

Jan Serafin – Cichociemny

ps.: „Czerchawa”, „Cherubin”

Zwykły Znak Spadochronowy nr 0102

 

ur. 30 grudnia 1913 w Czukwi, (powiat samborski, obecnie Ukraina) poległ tragicznie podczas skoku do Polski 20 maja 1944 w Opatkowicach (powiat puławski) – kapitan dyplomowany, oficer Wojska Polskiego, oficer dyplomowany Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Armii Krajowej, cichociemny

Znajomość języków: niemiecki, ukraiński, angielski, francuski, ruski; szkolenia (kursy): m.in.  dywersyjno – strzelecki (STS 25, Inverlochy), podstaw wywiadu (STS 31, Bealieu), spadochronowy, odprawowy (STS 43, Audley End),  i in.

 

---

Spis treści:

• II wojna światowa
• Cichociemny
• Awanse i odznaczenia
• Życie rodzinne

---

 

Uczył się w szkole powszechnej w Czukwi, po jej ukończeniu w 1925 w II Państwowym Gimnazjum im. M. Kopernika w Samborze. W czerwcu 1934 zdał egzamin dojrzałości. Od września 1934 w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Różanie, od października 1935 w Szkole Podchorążych Piechoty w Ostrowi – Komorowie. Po jej ukończeniu awansowany na stopień podporucznika, ze starszeństwem od 15 października 1937, przydzielony do 14 Pułku Piechoty Ziemi Kujawskiej we Włocławku. Od października 1938 do 30 marca 1939 w Batalionie Stołecznym Kujawsko – Pomorskim w Warszawie, od 14 kwietnia ponownie w 14 Pułku Piechoty Ziemi Kujawskiej we Włocławku.

 

 

II wojna światowa

W kampanii wrześniowej 1939 walczył jako dowódca plutonu, następnie kompanii 144 Pułku Piechoty Rezerwowego 44 Dywizji Piechoty, w rejonie Włocławka, Kutna, Żyrardowa, Modlina, Jabłonnej, Mińska Mazowieckiego, Starej Miłosnej, w obronie Łowicza oraz Warszawy. Po upadku Warszawy do 10 października we Lwowie.

13 października wyruszył, w nocy z 19 na 20 października 1939 przekroczył granicę z Węgrami, internowany do 21 listopada w Eger. Uciekł, przez Jugosławię i Włochy 8 grudnia dotarł do Francji. W Bessieres wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem francuskim, od 16 stycznia 1940 w obozie Val Andre, następnie w marcu na kursie oficerskim w  Camp de Coëtquidan. Przydzielony jako dowódca plutonu 2 kompanii 3 pułku Grenadierów Śląskich 1 Dywizji Grenadierów.

Od 15 maja do 10 czerwca 1940 uczestnik kursu miotaczy płomieni w Marsylii, następnie przydzielony do francuskiego 69 Pułku Strzelców Kolejowych. Uczestniczył w bitwach o Charmes (18-21 czerwca), pod Morville (22 czerwca). Po rozbiciu pułku od 23 czerwca 1940  w niewoli niemieckiej, osadzony w Besancon.  23 lipca uciekł, dotarł do nieokupowanej części Francji, od 1 sierpnia w obozie w Carpiagne, od 20 listopada dowódca byłej polskiej kompanii roboczej, włączonej w skład jednostki francuskiej. Poznał tam późniejszych Cichociemnych: Adama Szydłowskiego, Wacława Kobylińskiego, Ryszarda Nuszkiewicza.

Maciej Szczurowski – Geneza formowania Armii Polskiej we Francji 1939 – 1940
w: Piotrkowskie Zeszyty Historyczne, 2002, nr 4 s. 115 – 143

 

Od maja 1941 na placówce wywiadowczej w Marsylii oraz w Polskiej Misji Wojskowej. Od 1 sierpnia 1941 w drodze do Gibraltaru, wraz z grupą polskich żołnierzy, w tym późniejszymi Cichociemnymi:  Kazimierzem Rzepką, Ryszardem Nuszkiewiczem, Ottonem Wiszniewskim. Przekroczyli granicę z Hiszpanią, 1 września 1941 dotarł do Madrytu (Hiszpania), 4 października do Lizbony (Portugalia).

2 listopada wyruszył morzem do Gibraltaru, następnie 5 stycznia 1942 statkiem m/s Batory dotarł do Greenock (Szkocja, Wielka Brytania). Wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem brytyjskim, od 27 stycznia przydzielony do I Oficerskiego Batalionu Szkolnego, od 28 stycznia na kursie dowódców kompanii w Centrum Wyszkolenia Piechoty  w Dunfermline (Szkocja). Od 3 lipca do 28 października na stażu w oddziałach brytyjskich.

Monika Bielak – Ewakuacja żołnierzy polskich z Francji do Wielkiej Brytanii
i Afryki Północnej w latach 1940-1941
w: IPN, Polska 1918-1989 – Od niepodległości do niepodległości. Historia Polski 1918-1989

 

 

Cichociemny

Zgłosił się do służby w Kraju. Od 29 października 1942 w dyspozycji Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza. Przeszkolony ze specjalnością w dywersji, awansowany na stopień porucznika, ze starszeństwem od 1 stycznia 1943. 

Od 10 kwietnia 1943 uczestnik kursu przygotowawczego, od 9 lipca III kursu Wyższej Szkoły Wojennej, po jego ukończeniu w połowie listopada 1943 mianowany oficerem dyplomowanym. Awansowany na stopień kapitana ze starszeństwem od 1 marca 1944. Po odbyciu praktyki sztabowej, 19 stycznia 1944 zaprzysiężony na rotę ZWZ-AK w Chicheley. Przydzielony do Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, przeniesiony do Głównej Bazy Przerzutowej w Latiano nieopodal Brindisi we Włoszech.

Skoczył ze spadochronem do okupowanej Polski w nocy 19/20 maja 1944 w sezonie operacyjnym „Riposta”, w operacji lotniczej „Weller 18” (dowódca operacji: F/L Kazimierz  Wünsche, ekipa skoczków nr: LII), z samolotu Liberator BZ-965 „S” (1586 Eskadra PAF, załoga: pilot – F/L Zbigniew Szostak, pilot – P/O Jacek Błocki / nawigator – F/L Kazimierz  Wünsche / radiotelegrafista – F/S Józef Witek / mechanik pokładowy – Sgt. Stanisław Wileniec / strzelec – F/S Stanisław Malczyk / despatcher – F/S Stanisław Jarecki). Informacje (on-line) nt. personelu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii (1940-1947) – zobacz:  Lista Krzystka

Start z lotniska Campo Casale nieopodal Brindisi, zrzut na placówkę odbiorczą „Jaśmin” w okolicach miejscowości Bronowice i Opatkowice (9 km od Puław). Poległ podczas skoku śmiercią spadochroniarza, wskutek nieotwarcia spadochronu. Razem z nim skoczyli: por. Rudolf Dziadosz ps. Zasaniec, kpt. dypl. Ludwik Fortuna ps. Siła, st. sierż. Aleksander Lewandowski ps. Wiechlina, ppor. Zdzisław Winiarski ps. Przemytnik oraz kurier Delegatury Rządu na Kraj strz. Franciszek Klima ps. Oszczep. Był to drugi lot tej ekipy, podczas poprzedniego (10/11 maja) zadanie nie mogło być wykonane. Zrzucono także dwanaście zasobników oraz sześć paczek, wraz ze skoczkami w czterech nalotach na placówkę odbiorczą, w godz. 00.10 – 00.35. Samolot szczęśliwie powrócił do bazy, po locie trwającym 9 godzin 10 minut.

 

W „Dzienniku czynności” mjr dypl. Jan Jaźwiński oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, komendant Głównej Bazy Przerzutowej w Latiano nieopodal Brindisi, organizator lotniczych przerzutów do Polski odnotował:

„Dnia 14.V.44 SOPIA [mjr dypl. Jan Jaźwiński] nadał depeszę L.744: (…) W czasie wizyty Gubbinsa [gen. Colin Gubbins, szef SOE] przedstawiłem wraz z Królem [mjr naw. Stanislaw Król, dowódca 1586 Eskadry Specjalnego Przeznaczenia] nast. najpilniejsze postulaty. 1. danie etatu dla [polskiego] dyonu spec. 301, 2. Wyposażenie dyonu 301 w Liberatory, 3/ wstrzymanie przezbrojenia dynonu bryt. 148 [148 Dywizjon Specjalnego przeznaczenia RAF] 4/ zapewnienie uzbronienia niem, wyłącznie dla Kraju. Poza tym umotywowałem celowość i możność akcji 2301 [zrzutów] bez przerwy letniej. Gubbins doradził działać ad. pkt. 1-3 przez MAAF [Mediterranean Allied Air Forces, dowództwo Śródziemnomorskich Alianckich Sił Powietrznych] i obiecał poprzeć w rozmowie z marsz. Slessor [brytyjski minister lotnictwa]. (…)

Tablica w kościele, Wysokie Koło

Dnia 18.V.44 SOPIA nadał depeszę L.767: (…) Przedstawiam wnioski: 1/ SAMOLOTY – (…) Podkreślam konieczność bezwzględnego doboru tylko dobrych załóg. Inaczej, jak to miało miejsce, zbyt duży procent lotów niewykonanych, wzgl. źle wykonanych i stąd w dużej mierze trudności w organizacji przyjęcia lotów w Kraju. 2/ Organizacja trasy północnej. Umożliwi to zaopatrzenie obszarów płnc. – zach. i płnc. – wsch. Kraju już od wczesnej jesieni 3/ Przygotowanie do przejścia na zrzuty masowe. Równocześnie ze staraniami o decyzję Combinet Chiefs od Staff w USA [Komitet Połączonych Szefów Sztabów] o użycie do tego celu dyonów Liberatorów z terenu Włoch i Anglii, potrzebne przygotowanie: a/ rezerwy mat. woj. – ponad plan przerzutu normalnego plus containery i spadochrony, b/ części samolotowych, potrzebnych dla przystosowania bombowców do tego celu.Jest to b. proste i łatwe, jednak musi być gotowe, aby Liberator w ciągu godziny przystosować z bombowca na spec. [samolot specjalny do zrzutu zasobników z zaopatrzeniem] lub odwrotnie. Przy użyciu Lila [Liberatorów] ameryk. – zrzuty masowe dzienne. Zrzuty nocne z Włoch tylko dyonami spec. a z Anglii również i dyonami Lancaster. Ze strony AK – organizacja bastionów [placówek odbiorczych zdolnych do przyjęcia jednej nocy zrzutu z kilku samolotów] na dowolną dla nich mozliwą ilość samolotów. (…).” (s. 292/286/314 – 293/287/315)

 

 

Awanse

• podporucznik – ze starszeństwem od 15 października 1937
• porucznik – ze starszeństwem od 1 stycznia 1943
• oficer dyplomowany –  połowa listopada 1943
• kapitan – ze starszeństwem od 1 marca 1944

 

 

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Walecznych – czterokrotnie
• Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami
• Medal Wojska – 28 listopada 1946
• Krzyż Wojenny ze złotą gwiazdą (Francja)

 

 

Życie rodzinne

Syn Michała, kowala oraz Barbary z domu Ciupek. Rodziny nie założył. Miał narzeczoną Margaret Steward.

 

 

Upamiętnienie

 

W lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie odsłonięto w 1980 roku tablicę pamięci żołnierzy Armii Krajowej, cichociemnych spadochroniarzy, poległych za niepodległość Polski.

W Sali Tradycji Jednostki Wojskowej GROM znajduje się tablica upamiętniająca Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej, którzy oddali życie za Ojczyznę.

 

 

 

 

 

 

Upamiętnienie Cichociemnych

W 1989 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni” (scenariusz i reżyseria Marek Widarski).

15 maja 2005 odsłonięto na terenie jednostki specjalnej – Jednostki Wojskowej GROM w Warszawie pomnik poświęcony cichociemnym spadochroniarzom AK. Znaczna część ekspozycji Sali Tradycji jednostki GROM poświęcona jest Cichociemnym.

Od 4 sierpnia 1995 roku jednostka nosi nazwę – Jednostka Wojskowa GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej

W 2008 roku powstał film dokumentalny „My cichociemni. Głos żyjących” (scenariusz i reżyseria Paweł Kędzierski).

7 października 2013 roku w Warszawie przy ul. Matejki, naprzeciwko Sejmu R.P. odsłonięto Pomnik Cichociemnych Spadochroniarzy AK.

W 2013 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni. Wywalcz wolność lub zgiń” (scenariusz i reżyseria Dariusz Walusiak).

W 2016 roku Sejm R.P. ustanowił rok 2016 Rokiem Cichociemnych. NBP wyemitował srebrną kolekcjonerską monetę o nominale 10 zł upamiętniającą 75. rocznicę pierwszego zrzutu Cichociemnych.

W 2017 roku PLL LOT umieścił znak spadochronowy oraz podpis upamiętniający Cichociemnych na kadłubie Boeinga 787 (SP-LRG).

Cichociemni są patronem wielu szczepów, drużyn oraz organizacji harcerskich. Opublikowano wiele książek i artykułów o Cichociemnych.

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie znajdują się groby kilkudziesięciu Cichociemnych oraz poświęcony Im pomnik „TOBIE OJCZYZNO”

 

Źródła:

• informacje własne (archiwum portalu)
• teczka personalna – Oddział Specjalny Sztabu Naczelnego Wodza (Studium Polski Podziemnej, Kol.023.0248)
• Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 2. Rzeszów: Wydawnictwo „Abres”, 1996, s. 160 – 161. ISBN 83-902499-5-2.
• Kajetan Bieniecki: Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994 r. ISBN 83-86225-10-6
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 404, ISBN 8321105378.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 225–226.

 

Zobacz także – biogram w Wikipedii