Julian Piotrowski – Cichociemny

Julian Piotrowski – Cichociemny

ps.: „Rewera 2”, „Górka 2”

vel Julian Biodrowski

po wojnie tajny współpracownik UB, TW Rewera, Wanda

 

ur. 7 października 1920 r. w Mariampolu (obecnie Ukraina), zm. 18 maja 2008 r. we Wrocławiu – kapitan piechoty, harcerz, prawnik, oficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Armii Krajowej, uczestnik walk o Tobruk, kampanii libijskiej, Powstania Warszawskiego, więzień niemieckich obozów jenieckich: Ożarów, Kostrzyń, Sandbostel, Murnau (1944-1945), szykanowany przez UB, cichociemny

 

 

Uczył się w szkole powszechnej w Oskrzesińcach (pow. rohatyński), następnie przez rok w gimnazjum w Rohatynie, później w Gimnazjum im. J. Piłsudskiego w Stanisławowie. W 1938 r. zdał egzamin dojrzałości.

Działał w Związku Harcerstwa Polskiego, grał w piłkę nożna w WCKS „Rewera”.

Od września 1938 r. na Kursie Podchorążych Rezerwy przy 48 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych 11 Karpackiej Dywizji Piechoty, po jego ukończeniu w lipcu 1939 r. mianowany kapralem podchorążym.

 

 

II wojna światowa

W chwili wybuchu wojny na praktyce w 48 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych w Stryju, w Ośrodku Zapasowym 11 Karpackiej Dywizji Piechoty, nie uczestniczył w walkach.

Po agresji ZSRR w nocy 17/18 września 1939 r. wraz z oddziałem przekroczył granicę z Węgrami, internowany m.in. w obozach Esztergom nad Dunajem i Siklos. Uciekł, po kilku próbach w rejonie Bares przekroczył granicę z Jugosławią 24 marca 1941 r.  Dotarł do Salonik (Grecja), Istambułu (Turcja), następnie do portu Mersin, statkiem do Hajfy (Palestyna, obecnie Izrael).

Od 1 maja 1941 r. w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie, przydzielony jako dowódca drużyny 3 kompanii 1 batalionu piechoty Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich w Latrun. Uczestnik walk na Pustynii Libijskiej, od 18 sierpnia do 19 grudnia 1941 r. walczył w obronie Tobruku, 15 – 16 grudnia 1941 r. w bitwie pod Ghazalą. Za udział w walkach odznaczony Krzyżem Walecznych.

Od drugiej połowy marca 1942 r. wraz z Brygadą przez Egipt, Palestynę, Jordanię dotarł do Iraku, po jej przeformowaniu w 3 Dywizję Strzelców Karpackich awansowany na stopień plutonowy podchorąży. 1 lipca 1943 r. awansowany na stopień podporucznika, mianowany dowódcą 3 plutonu 3 kompanii kpt. Stanisława Trondowskiego (późniejszego Cichociemnego).

 

Kazimierz Stasierski – Polscy uchodźcy na Węgrzech w latach 1939 – 1945
w: Przegląd Historyczny 1961, nr 52/2, s. 247-273

 

 

Cichociemny

Zgłosił się do służby w Kraju. Przerzucony z Bliskiego Wschodu drogą morską, od listopada 1943 w Ostunii (Włochy). Przeszkolony ze specjalnością w dywersji, zaprzysiężony na rotę ZWZ-AK 16 lutego 1944 w STS 10 „Impudent”  w Ostunii, awansowany na stopień porucznika ze starszeństwem od 1 sierpnia 1944.

Zrzucony do okupowanej Polski w nocy  30/31 lipca 1944 w sezonie operacyjnym „Riposta”, w operacji lotniczej „Jacek 1” (dowódca operacji: F/L Stanisław Daniel, ekipa skoczków nr: LVIII), z samolotu Liberator KG-890 „S” (1586 Eskadra PAF, załoga: pilot – F/S Zbigniew Szostak / nawigator – F/L Stanisław Daniel / radiotelegrafista – F/S Józef Witek / strzelec – W/O Stanisław Malczyk / i in.).

Start z lotniska Campo Casale nieopodal Brindisi, zrzut na placówkę odbiorczą „Solnica”, w okolicach miejscowości Osowiec, 7 km od Grodziska Mazowieckiego.

Razem z nim skoczyli: ppłk. Jacek Bętkowski ps. Topór 2, kpt. Franciszek Malik ps. Piorun 2, por. Stanisław Ossowski ps. Jastrzębiec 2, kpt. Zbigniew Specylak ps. Tur 2, ppor. Władysław Śmietanko ps. Cypr. Był to czwarty lot tej ekipy, w poprzednich (10/11 maja, 19/20 maja, 30/31 maja) nie można było wykonać zadania.

Skoczkowie przerzucili 444,9 tys. dolarów w banknotach, 14,4 tys. dolarów w złocie oraz 260 tys. marek na potrzeby AK. Zrzucono także wraz ze skoczkami dwanaście zasobników oraz osiem paczek, w sześciu nalotach na placówkę odbiorczą, w godz. 00.52 – 01.10.

Po skoku dotarł 1 sierpnia 1944 r. ok. godz. 14 (trzy godziny przed wybuchem Powstania) do ustalonego lokalu konspiracyjnego w Warszawie, przy ul. Natolińskiej 6, u Stefanii Dowgiałło ps. Stefa.

 

 

Powstanie Warszawskie

 

Uczestniczył w Powstaniu Warszawskim, początkowo ochotnik w III Rejonie Śródmieście – Obwód I, dowodzonym przez mjr. Władysława Brzezińskiego ps. Ratusz, walczył w rejonie ulic na zachód od ul. Marszałkowskiej. Następnie w Zgrupowaniu „Kryska” na Czerniakowie.

Od 7 sierpnia 1944 r. adiutant dowódcy odcinka taktycznego „Topór”, Cichociemnego ppłk. Jacka Bętkowskiego ps. Topór oraz oficer operacyjny Odcinka. Uczestniczył w organizacji obrony i walkach w rejonie ulic: Wspólnej, Emilii Plater, gmachu Politechniki, ul. Noakowskiego, także w atakach na Niemców w gmachu Urzędu Telekomunikacji przy ul. Nowogrodzkiej. Za udział w tych walkach odznaczony Krzyżem Walecznych po raz drugi. Walczył w Śródmieściu Południowym.

Po kapitulacji Powstania w niemieckiej niewoli, w obozach i oflagach: Ożarów, Kostrzyń, Sandbostel, Murnau. 29 kwietnia 1945 r. wyzwolony przez żołnierzy oraz czołgi 3 Armii USA gen. George Pattona.

 

por. cc  Julian Piotrowski – Z Brindisi pod Grodzisk Mazowiecki
w: Biuletyn Stowarzyszenia Klub Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari
Warszawa, kwiecień – czerwiec 2004 r., nr 2, s. 40 – 43

 

 

Po wojnie

25 czerwca 1945 r. zameldował się w Oddziale VI (Specjalnym) Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie.

Podjął studia ekonomiczne na Uniwersytecie Londyńskim w Londynie.

Po odnalezieniu matki we Wrocławiu, powrócił do Polski 29 października 1948 r., przez Gdynię i Poznań, zamieszkał wraz z matką we Wrocławiu.

Od września 1949 r. planista we Wrocławskiej Fabryce Pomp, od 1 marca 1951 r. w Społecznym Przesiębiorstwie Budowlanym (późniejszym Zjednoczeniu Budownictwa Przemysłowego nr 1), kierownik działu, następnie zastępca dyrektora we Wrocławskim Zjednoczeniu Budownictwa Przemysłowego nr 1.

Na początku 1950 r. Rejonowa Komenda Uzupełnień we Wrocławiu „zweryfikowała” mu stopień porucznika na szeregowca (przywrócony przez Wojewódzki Sztab Wojskowy w 1985 r.). Przez co najmniej trzy lata inwigilowany i szykanowany przez UB, wielokrotnie zatrzymywany i przesłuchiwany.

24 sierpnia 1950 r. zwerbowany do współpracy z UB jako TW Rewera, Wanda, nie stawiał się na niektóre spotkania agenturalne. 27 września 1956 r. napisał list do WUBP o zwolnienie go z funkcji konfidenta ze względu na wyrzuty sumienia. Wyrejestrowany 4 kwietnia 1958 r.

W 1967 r. ukończyl studia oraz obronił dyplom magistra prawa na Wydziale Prawa Administracyjnego Uniwerstetu Wrocławskiego.

Od 1 stycznia 1971 r. naczelnik wydziału Zjednoczenia Budownictwa Przemysłowego „Zachód”, od czerwca 1978 r. kierownik działu spraw pracowniczych Wrocławskiego Przedsiębiorstwa Budownictwa Przemysłowego nr 2. Od 1 lutego 1981 r. na emeryturze.

Działał społecznie, m.in. w Związku Zawodowym Budowlanych, Polskim Klubie Działkowców, Stowarzyszeniu Kombatantów Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Światowym Związku Żołnierzy AK, Kole i Zespole Cichociemnych w Warszawie.

15 sierpnia 1995 r. awansowany na stopień kapitana. Zmarł 18 maja 2008 r. we Wrocławiu.

 

Krzysztof A. Tochman – Rozpracowanie żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie
przez komunistyczny aparat represji na wybranych przykładach cichociemnych
w: Politycznie obcy!, IPN Szczecin, 2016, s. 131 – 157

 

 

Awanse

• kapral  podchorąży – lipiec 1939 r.
• plutonowy  podchorąży – marzec 1942 r.
• podporucznik – 1 lipca 1943 r.
• porucznik – ze starszeństwem od 1 sierpnia 1944 r.
• kapitan – 15 sierpnia 1995 r.

 

 

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Walecznych – dwukrotnie
• Złoty Krzyż Zasługi
• Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie

 

 

Życie rodzinne

Syn Józefa, technika, kierownika gorzelni oraz Marii z domu Bułki.  W 1950 r. zawarł związek małżeński ze Stanisławą z domu Wesołowską (ur. 1927 r.). Mieli córkę Mirosławę (ur. 1951 r.) i syna Jerzego (ur. 1952 r.).

Miał braci Mieczysława i Zbigniewa.

 

 

Upamiętnienie Cichociemnych

W 1989 r. powstał film dokumentalny „Cichociemni” (scenariusz i reżyseria Marek Widarski).

15 maja 2005 odsłonięto na terenie jednostki specjalnej – Jednostki Wojskowej GROM w Warszawie pomnik poświęcony cichociemnym spadochroniarzom AK. Znaczna część ekspozycji Sali Tradycji jednostki GROM poświęcona jest Cichociemnym.

Od 4 sierpnia 1995 roku jednostka nosi nazwę – Jednostka Wojskowa GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej

W 2008 roku powstał film dokumentalny „My cichociemni. Głos żyjących” (scenariusz i reżyseria Paweł Kędzierski).

7 października 2013 roku w Warszawie przy ul. Matejki, naprzeciwko Sejmu R.P. odsłonięto Pomnik Cichociemnych Spadochroniarzy AK.

W 2013 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni. Wywalcz wolność lub zgiń” (scenariusz i reżyseria Dariusz Walusiak).

W 2016 roku Sejm R.P. ustanowił rok 2016 Rokiem Cichociemnych. NBP wyemitował srebrną kolekcjonerską monetę o nominale 10 zł upamiętniającą 75. rocznicę pierwszego zrzutu Cichociemnych.

W 2017 roku PLL LOT umieścił znak spadochronowy oraz podpis upamiętniający Cichociemnych na kadłubie Boeinga 787 (SP-LRG).

Cichociemni są patronem wielu szczepów, drużyn oraz organizacji harcerskich. Opublikowano wiele książek i artykułów o Cichociemnych.

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie znajdują się groby kilku Cichociemnych oraz poświęconym Im pomnik „TOBIE OJCZYZNO”

 

 

 

Źródła:

• informacje własne
• Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 2. Rzeszów: Wydawnictwo „Abres”, 1996, s. 134-136. ISBN 83-902499-5-2.
• Kajetan Bieniecki: Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994 r. ISBN 83-86225-10-6
• Krzysztof A. Tochman – Rozpracowanie żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie przez komunistyczny aparat represji na wybranych przykładach cichociemnych, w: Politycznie obcy!, IPN Szczecin, 2016, s. 131 – 157
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 387. ISBN 8321105378.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 244.

 

Zobacz także – biogram w Wikipedii