Tag Archives: Oddział Specjalny

Zasobnik pełen złota…

 

O tym nie przeczytacie w publikacjach historycznych… W styczniu 1942, po zaledwie trzeciej operacji zrzutowej do Polski, w relacjach pomiędzy Polakami z Oddziału VI (Specjalnego) a Brytyjczykami ze Special Operations Executive (Kierownictwo Operacji Specjalnych, SOE) pojawił się dość istotny temat – zasobnik zrzutowy pełen złota…

 

ZLOTO--250x160 Zasobnik pełen złota...Dodam w tym w miejscu, że średnia waga zasobnika zrzutowego (zasobnik C.L.E. Mark I) wynosiła: zasobnika pustego – ok. 103,5 funta, z maksymalnym obciążeniem 350 funtów. Czyli zawartość mogła ważyć (350-103,5) ok. 240-250 funtów, tj. ok. 108 – 113 kg. Przyjmijmy w uproszczeniu 110 kg. Wartość złota tej wagi w 1942 to ok. 125 tys. dolarów. Obecnie kg złota kosztuje ok. 258 tys. zł, czyli 110 kg złota warte byłoby współcześnie (szacunkowo) ponad 28 mln złotych.

Przy okazji – załączona fota jest oczywiście fantazją, nie wysyłano sztabek złota, lecz złote monety. Były one pakowane w parciane (brezentowe) pasy z impregnowanego gorącym woskiem płótna, o długości ok. 120 cm i szerokości ok. 18 cm, z sześcioma kieszeniami. Do tych kieszeni wkładano zwykle po trzy paczki banknotów lub rulony monet. Paczki banknotów były opieczętowane, kieszenie przeszywano grubą, mocną, jedwabną nicią, której końce plombowano. Każdy pas posiadał numer; jeśli zawierał banknoty 10-dolarowe, jego wartość wynosiła 18 tys.; jeśli 20-dolarowe – 36 tys. USD. Jeśli w pasie były złote monety 10-dolarowe, mieścił 2,4 tys. USD; jeśli złote monety 20-dolarowe – 3,6 tys. USD.

 

Dywersja Mikołajczyka

Oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, mjr dypl. Jan Jaźwiński, organizator zrzutów Cichociemnych i zaopatrzenia dla Armii Krajowej, w swoim „Dzienniku czynności” pod datą „2 stycznia 1942” zanotował:

JAN-JAZWINSKI-foto-D-Jazwinska-Piotr-Hodyra-1-260x350 Zasobnik pełen złota...

mjr dypl. Jan Jaźwiński
Źródło: archiwum rodzinne Danuty Borowiec z d. Jaźwińskiej

mikolajczyk-300x187 Zasobnik pełen złota...„UWAGA: Minister Spraw Wewnętrznych – Mikołajczyk wszedł w sprawy wewnętrzne Armii interweniując w sprawach personalnych – składu ekip O.VI. Szt. N.W. [Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza – przyp RMZ] wysyłanych do Kraju – L.dz. 20/VI i 21/VI.

Kier. Ref. „S” [ Kierownik Referatu „S” w Oddziale VI, mjr. dypl. Jan Jaźwiński – RMZ] nie ma żadnego wpływu na dobór kandydatów [na Cichociemnych – RMZ]. Kandydaci dobierani są na podstawie opinii dowódców, sprawdzanych w Oddz. V. Szt.N.W., Biurze Rejestracji (gen. Modelski) i na podstawie danych kontrwywiadowczych. Procedura ta ma miejsce przed powołaniem kandydatów na kurs „0” [w tym przypadku był to pierwszy kurs dywersyjno – strzelecki – RMZ]. Zastrzeżenia min. Mikołajczyka – bez podania powodów zrobiona została [pisownia oryginału] w stosunku do dwóch kandydatów O.VI.Szt.N.W., którzy ukończyli kurs „0” z wynikiem „bdb” i zgłosili chęć do pracy w Kraju bez zastrzeżeń.

soe-brickendonbury-manor-300x210 Zasobnik pełen złota...

SOE, STA XVII – stacja wyczekiwania skoczków, Brickendonbury Manor, Brickendon, Hertford, Hertfordshire, Wielka Brytania

Interwencja Min. Mikołajczyka ujawniona została na st. XVII [stacji wyczekiwania przed odlotem do Polski – RMZ] tak ze strony zainteresowanych – zatrzymanych [Cichociemnych – RMZ] jak i ze strony emisariuszy min. Mikołajczyka [kurierów politycznych – RMZ]. Wywołało to oburzenie wśród pozostałych oficerów – kandydatów do Kraju.

Interwencja min. Mikołajczyka została wycofana w stosunku do jednego z zatrzymanych i ten poleciał do Kraju w dniu 27.XII. [1941 – RMZ] Drugi oficer – zatrzymany został w dn. 3.I. [1942 – RMZ] wycofany został do Londynu. Naprężenie trwające na st. XVII rozgorzało na nowo.

Poza nastrojami ekip, wypadek interwencji politycznej w wewnętrzne sprawy wojska postawił nas w przykrej sytuacji wobec władz angielskich. Brig. Gubbins [Colin Gubbins, wówczas dyrektor ds. operacyjnych i szkoleniowych, później szef SOE] zaprotestował przeciw zmianie kmdta ekipy „w ostatniej minucie” – L.dz. 22/VI. Taki wypadek odbija się szkodliwie na i tak bardzo trudnej pracy”. (Jan Jaźwiński, „Dziennik czynności”, niepublikowany, Studium Polski Podziemnej, sygn. SK 16.9, Centralne Archiwum Wojskowe sygn. CAW – 1769/89, s.32)

 

Zrzuty-sprawozdanie-Podoski__Strona_04__JAZ-300x165 Zasobnik pełen złota...

Fragment sprawozdania kpt. Podoskiego, CAW II-52.356

W tym miejscu niezbędne są trzy istotne wyjaśnienia:

  1. Nie wszyscy mają świadomość, że polityczne afiliacje rozmaitych organizacji i środowisk miały bardzo silny wpływ na funkcjonowanie „polskiego Londynu” oraz krajowej konspiracji. Najostrzejsze spory stale wywoływali ludowcy – w tym Kot i Mikołajczyk, którzy mieli zasadniczy wpływ na cywilne struktury łączności z Krajem. Podczas wojny podejmowano nie tylko walkę z okupantem – toczyła się również ostra wewnętrzna walka – głównie ludowców – o polityczne wpływy. Wplątano w nią Oddział VI (Specjalny) oraz lotnicze wsparcie AK, okradano Armię Krajową… Pisałem o tym m.in. w artykule pt. „Chytre chłopy z partii ludowej”.
  2. „Zastrzeżenia” Mikołajczyka, czyli odwołanie z lotu do Polski już wyszkolonych oficerów, dotyczyło kpt. Tadeusza Runge oraz… współtwórcy Cichociemnych, mjr Macieja Kalenkiewicza. Obaj dosłużyli się później stopnia podpułkownika, co dobrze świadczy o Ich bojowych umiejętnościach.
  3. Współpraca polsko – brytyjska, jak to zwykle bywa wśród oficerów wywiadu, miała charakter wzajemnego świadczenia sobie usług. Wszelkie uzgodnienia pomiędzy polskim Oddziałem VI (Specjalnym) a brytyjskim SOE dokonywane były na dwustronnych konferencjach lub w rozmowach pomiędzy oficerami (Brytyjczykami i Polakami), co potem potwierdzano w formie pisemnej. W toku dwustronnych ustaleń, już na samym początku współpracy ustalono, że to Polacy z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza – a nie Anglicy z SOE – są odpowiedzialni za organizowanie zrzutów Cichociemnych oraz zaopatrzenia dla Armii Krajowej.
    Podoski-SOE_20220727_093829-300x130 Zasobnik pełen złota...

    Fragment sprawozdania kpt. Podoskiego, CAW II-52.356


    Po stronie polskiej były wszystkie związane z tym kwestie, w tym selekcja i wyszkolenie kandydatów na Cichociemnych, a także planowanie lotów oraz organizowanie odbioru zrzutów w okupowanej Polsce.
    Po stronie angielskiej były kwestie związane z udostępnieniem samolotów – bowiem Polacy przez całą wojnę nie dysponowali samolotami o takim zasięgu. Nawet te samoloty w późniejszej „polskiej” 1586 Eskadrze Specjalnego Przeznaczenia – to były samoloty brytyjskie, użyczone Polakom przez SOE.

 

„Agenci antyrządowi”
Kalenkiewicz-Maciej-206x300 Zasobnik pełen złota...

Maciej Kalenkiewicz

W swoim pamiętniku (Dramat dowódcy: pamiętnik oficera sztabu oddziału wywiadowczego i specjalnego. Tom I i II, Polski Instytut Naukowy w Kanadzie, ISBN 978-09-868-8513-6), organizator zrzutów do Polski, mjr dypl. Jan Jaźwiński podaje więcej szczegółów politycznej akcji Mikołajczyka:

2 stycznia 1942 roku ppłk Rudnicki [ppłk dypl. Tadeusz Rudnicki, od 15 grudnia 1941 do 27 marca 1942 szef Oddziału VI (Specjalnego) – RMZ] wręczył mnie swoją notatkę z rozmowy z ppłk. Wilkinsonem [z SOE – RMZ]:

(…) 4. Wilkinson zakomunikował, że bryg. Gubbins jest zaniepokojony odwołaniem kpt. Runge z ekipy do Polski, gdyż nie jest dopuszczalne, aby dowódca ekipy był zmieniany w przeddzień lotu. Wyjaśniłem, że tą sprawą zajmuję się osobiście i przesunąłem kpt. Runge do innej ekipy, aby wyjaśnić i zlikwidować tę sprawę. (…)

6. Wspomniałem Wilkinsonowi, że skoro broń dywersyjna nie może być dostarczona przerzutem, potrzebne jest pół miliona funtów, zmienione na dolary, aby tę broń zakupić u Niemców, co jest możliwe. Również powiedziałem, że Kraj żąda złotych monet i mam możność zakupienia tej ilości złota w Portugalii. Podkreśliłem, że chcę wysłać jak najszybciej container złota.” (s. 329-330)

 

49-Runge-Tadeus-204x250 Zasobnik pełen złota...

Tadeusz Runge

Na szczęście mjr dypl. Jan Jaźwiński nie był naiwniakiem i posiadał notatkę SOE z tej samej rozmowy – po porównaniu treści obu notatek wydało się, że ppłk Rudnicki go okłamał! W notatce SOE tak zapisano bowiem wyjaśnienia Rudnickiego dot. odwołania z lotu Cichociemnych:

„Ad. 4 i 5. Rudnicki oświadczył: Odwołanie kpt. Runge i Kalenkiewicza zarządziłem sam, na żądanie ministra Mikołajczyka, aby nie dopuścić do Kraju ,,agentów antyrządowych”. Wilkinson podkreślił, że bryg. Gubbins zastrzega się na przyszłość zmianie dowódcy ekipy w zbyt krótkim czasie przed odlotem.” (s. 330)

 

Mjr dypl. Jan Jaźwiński zauważył, „Z porównania tych dwóch notatek wynika: (…)
b/ propozycja Rudnickiego odnośnie container-a złota, budzi poważne znaki zapytania. Słyszałem już parę niedomówień odnośnie czarnego rynku w Lizbonie.
c/ notatka Rudnickiego dla szefa Sztabu jest wyraźnie sfałszowana. Rudnicki nie miał kompetencji, ani uprawnień do zmiany decyzji NW, aby decydować o bezwarunkowym oddaniu polskiej eskadry na cele obce. Czy container złota jest zapłatą na którą liczy. Wiadomo dla najgłupszego, że zrzut container-a nie może być kontrolowany, praktycznie przez nikogo.” (s. 331)

 

Złoto dla zuchwałego?

Bardzo interesująca jest treść następnych wpisów mjr dypl. Jana Jaźwińskiego w jego pamiętniku:

Harold-Perkins-242x350 Zasobnik pełen złota...

kpt. Harold Perkins, SOE

„4 stycznia przyjechał do mnie mjr Perkins [kpt. Harold Perkins, szef sekcji „polskiej” SOE – RMZ]: Jaz, niech mi pan wyjaśni sprawę złota i jak pan myśli przesłać to złoto do Kraju. Mam wątpliwości co do tranzakcji złotem w Portugalii?  Popatrzyłem na niego i zapytałem: Harold, jakie złoto, dla kogo i co ma to wspólnego z Portugalią?

Perkins: Rudnicki sugeruje, że dowódca ZWZ potrzebuje złota na zakup materiałów dywersyjnych, że chce wysłać jak najprędzej to złoto container-em. Chce wymienić funty brytyjskie na monety złote na czarnym rynku w Portugalii w Lizbonie.

Powiedziałem: Dotąd nie miałem zapotrzebowania dowódcy ZWZ na monety złote. Trzeba go o to zapytać. Jeśli tak to przerzut złota nie może mieć miejsca containerem. Myślę, że taka wymiana powinna być dokonana przez Bank of England, chyba, że SOE ma w tym jakiś cel. Myślę, że taka rola dla O.VI jest nie właściwa i bardzo ryzykowna. Dodałem: Jeśli dowódca ZWZ zapotrzebuje złoto jako niezbędne dla skutecznej wymiany z personelem niemieckim broń za złoto, to obmyślimy sposób zapakowania. W każdym razie nie będzie to container. Kto może kontrolować taką pocztę?

Perkins: Ja też tak myślę. Powiem panu otwarcie. Rudnicki jest bardzo zainteresowany tranzakcją w Lizbonie, rzadko jest w O.VI, ma jakieś kontakty, prowadzi bardzo kosztowne życie w najdroższych lokalach Londynu w towarzystwie kosztownych kobiet. Wątpię, aby gaża nawet brytyjskiego generała pozwoliła na takie wydatki. Moja gaża jest większa, ale stać mnie tylko na jeden, dwa drinki w pubie lub w klubie, gdzie jest stosunkowo tanio. (…)

Żegnając się dodałem:Trzeba mieć otwarte oczy na Rudnickiego i jego protektora. Perkins: Tak, już nad tym pracuję.” (s. 331)

Nota bene, ta ostatnia wypowiedź Perkinsa świadczy o tym, że brytyjski kontrwywiad dobrze wykonywał swoją robotę, prowadząc dyskretną obserwację szefa Oddziału VI (Specjalnego)…

Dalej czytamy w pamiętniku mjr Jaźwińskiego – „W ciągu najbliższych dwóch tygodni Rudnicki nadal przychodzi do O.VI w różnych porach dnia na 1-2 godziny tygodniowo. O ruchach Rudnickiego wiem dość dużo. Często siedzi w MSWewn. z Siudakiem [sekretarz Mikołajczyka – RMZ], Librachem [m.in. inicjator „Akcji Kontynentalnej” – RMZ], Ulmanem [wszyscy ludowcy z partii Mikołajczyka – przyp. RMZ] – to znaczy w Biurze Krajowym i wywiadu Mikołajczyka. (…)

gen-Tadeusz-Klimecki-186x250 Zasobnik pełen złota...

gen. Tadeusz Klimecki

W połowie stycznia Rudnicki sprowadził do O.VI sekretarkę – maszynistkę. Przedstawił ją jako bardzo dobrą siłę fachową dodając: Udało mi się uzyskać tą panią od mego przyjaciela Libracha. Zaostrzyłem uwagę mego personelu i kwatermistrza O.VI, człowieka pewnego. W zakresie Ref. ,,S” wszelki dostęp do korespondencji i depesz jest ograniczony do trzech pewnych oficerów. Każdy z nich używa sam maszyny do pisania. (s. 332)

Dzięki czujności mjr Jaźwińskiego nie powiodła się infiltracja działań dotyczących zrzutów przez podstawioną sekretarkę – wtyczkę Mikołajczyka. Wkrótce nastąpił frontalny atak – Jaźwiński rzekomo był pilnie potrzebny ambasadorowi Kotowi w Moskwie. Gdyby miał tam wyjechać, oznaczałoby to, że przestałby organizować zrzuty do Polski. Sprzeciwił się gen. Tadeusz Klimecki, który stwierdził wprost – „Ta machlojka się im nie uda.”

 
Zatrzymać zrzuty dla Armii Krajowej!
12_zrzut-pojemnikow-belgia-300x218 Zasobnik pełen złota...

Zrzut zasobników z zaopatrzeniem

Potem były kolejne działania. Mjr Jaźwiński wspomina:

„Wieczorem, kiedy wracałem z biura do domu, dołączył do mnie ppłk dypl. Iranek-Osmecki, obecnie w O.IV Sztabu NW. Zagaił: Modelski zdecydował, że pan jest niezbędnie potrzebny gen. Andersowi, który zaproponował pana drogą przez ambasadora Kota?
Powiedziałem: Jedno jest tylko pewne, że tzw. ambasador Polski w Moskwie szuka wszelkich pozorów, aby ułatwić Mikołajczykowi robotę przeciw ZWZ.
Iranek: Tak, łobuzy chcą zniszczyć przerzut dla ZWZ.” (s.333)

 

Jazwinski-Jan-199x250 Zasobnik pełen złota...

Jan Jaźwiński

W pamiętniku mjr Jaźwiński odnotował:

„W związku z pogarszaniem stosunku Air Ministry do przerzutu do Kraju zachodzi konieczność wprowadzenia gen. Klimeckiego do aktualnych, faktycznych warunków mojej pracy. Przygotowałem teczkę dokumentów: (…)
2. Przebieg dywersji Mikołajczyka w SOE. Stwierdzone fakty fabrykacji depesz Mikołajczyk – jego agent w Kraju, i definitywna likwidacja dywersji Mikołajczyka przez bryg. Gubbinsa. [Mikołajczyk zlecał wysyłanie depesz z przygotowaną przez siebie treścią, które potem przedstawiał jako rzekome „żądania Kraju” – RMZ]
3. Dalsze usiłowania Mikołajczyka celem likwidacji O.VI Sztabu NW, celem objęcia przerzutu do kraju przez Biuro Krajowe Mikołajczyka. Rola i poczynania Rudnickiego. Dokumenty: fałszywy meldunek Rudnickiego dla szefa Sztabu, oddanie bezprawne i bezwarunkowe polskiej eskadry do dyspozycji SOE oraz kryminalna sprawa poczynań Rudnickiego w użyciu pieniędzy ZWZ dla malwersacji na czarnej giełdzie.

Podkreśliłem, że SOE wszczęła już obserwacje kontrwywiadu brytyjskiego, odnośnie pieniędzy, przeznaczonych dla ZWZ na drogach ich przerzutu oraz podejrzanych kontaktów Rudnickiego i jego życia nocnego. Liczyć się trzeba z interwencją brytyjską w stosunku do oficera Sztabu NW.” (s. 334)

 

Jaźwiński spotkał się z gen. Klimeckim prywatnie w jego mieszkaniu, tam wręczył mu teczkę z dokumentami. Zanotował w pamiętniku – „Dodałem: Nie użyję telefonu, gdyż mogę być podsłuchiwany.  Generał: Tak i ja muszę na to zwrócić uwagę. Skończyliśmy kieliszkiem wina. Rozmowa trwała około trzy godziny.” (s.334).

Z przykrością trzeba podkreślić, że polityczne intrygi Mikołajczyka miały miejsce akurat wtedy, gdy Anglicy coraz bardziej „zaprzyjaźniali się” ze Stalinem. Jaźwiński odnotowuje w pamiętniku – „W okresie od drugiego lotu do Polski w nocy z 7/8 listopada przejawia się coraz bardziej niechęć Air Ministry, aby wykonać program lotów do Kraju. (…) 20 grudnia Perkins powiedział: Bryg. Gubbins uważa dalsze interwencje za nie celowe. Sprawa lotów do Polski jest bardzo delikatna w okresie rozmowy Sikorski-Stalin. Dalsze loty ruszą jeśli Foreign Office zmieni stanowisko.” (s. 334)

 

Colin-Gubbins-257x350 Zasobnik pełen złota...

Colin Gubbins

Szef Oddziału VI – „kompletny dureń”…

Choć to jednak bardzo przykre, pamiętnik mjr Jaźwińskiego czyta się jak scenariusz sensacyjnego filmu:

„26 stycznia Air Ministry zapowiedziało jeden lot do Polski. Udałem się z Perkinsem z pocztą, pieniędzmi na stację wyczekiwania. Tuż po naszym przybyciu Rudnicki zadzwonił: Niech pan poda mjr Perkinsowi mój rozkaz: Odwołuję loty do Polski. List do bryg. Gubbinsa jest w opracowaniu.
Perkins zadzwonił do bryg. Gubbinsa. Gubbins powiedział spokojnie: kontynuować odprawę skoczków. Wilkinson jedzie do Rudnickiego.
O godz. 13.00 Rudnicki dzwoni: Odwołuję moją decyzję wstrzymania lotów. Niech pan pozostanie na stacji wyczekiwania aż do odwołania. Odparłem: Wrócę kiedy tu zrobię wszystko co do mnie należy. Położyłem słuchawkę, wyłączając telefon. Kompletny dureń. Dotychczas nic nie wie co trzeba zrobić dalej aż do odlotu samolotu.

O godz. 16.00 mój oficer dyżurny Ref. ,,S” dzwoni i melduje: Dzwonię z innej linii, gdyż telefon Ref. ,,S” jest włączony na podsłuch. Rudnicki jest u Mikołajczyka. (…)  O godz. 17.00 zadzwonił do Perkinsa dowódca lotniska, że Air Ministry odwołało dzisiejszy lot. O godz. 17.30 zadzwonił ppłk Rudnicki: Lot został odwołany bez podania powodów.” (s. 337)

Potem była wykwintna kolacja, wydana przez Rudnickiego dla oficerów SOE: Gubbinsa i Wilkinsona, w której uczestniczyli oficerowie Oddziału VI: Jaźwiński, Rudkowski i Zubrzycki. Oficerowie SOE potraktowali Rudnickiego chłodno i szybko wyszli, zaraz potem wyszli oficerowie O.VI.

Jaźwiński odnotował w swym pamiętniku –Rudnicki został z nie dokończoną kolacją. Wyszedłem z Rudkowskim, tuż po wyjściu Anglików. Zapytałem Rudkowskiego: Co pan myśli?
Rudkowski: Rudnicki jest zbyt głupi, aby zrozumieć, że Gubbins uważa go durnia!
Dodałem: Jak pan ocenia, czy wstrzymanie lotu 26 stycznia było ukartowane przez Air Ministry przy pomocy Rudnickiego?
Rudkowski: Tak, na pewno inaczej Air Ministry miałoby argument, że my nie wykorzystujemy naszych lotów. Tu chodzi o nacisk Mikołajczyka, aby loty dla ZWZ wstrzymać lub ograniczyć do kilku lotów, potrzebnych dla Mikołajczyka.” (s.338)

 

Retinger-Jozef-300x302 Zasobnik pełen złota...

Józef Retinger

stanislaw-mikolajczyk-203x250 Zasobnik pełen złota...

Stanisław Mikołajczyk

W partyjnej grze ludowców o kontrolę nad łącznością z okupowaną Polską, w tym szczególnie nad zrzutami do Kraju, ludowcy bez żenady wykorzystywali swoje kontakty z Anglikami. Major Jaźwiński odnotował – „30 stycznia wieczorem przyszedł Rudnicki do mego biura mówiąc: Retinger [Józef Retinger, działający w interesie Anglików doradca gen. Sikorskiego, zwany „kuzynkiem diabła” – RMZ] rozmawiał w sprawie przerzutu do Kraju z synem Churchilla i uzyskał jego zainteresowanie się tą sprawą.” (.s 339)

Tak właśnie, przy pomocy intryg, również z wykorzystaniem Brytyjczyków, prowadzona była antypolska partyjna gra ludowców Mikołajczyka przeciwko zrzutom dla Armii Krajowej. Mikołajczyk i Kot chcieli zrzutów dla swoich „Batalionów Chłopskich”. Nie obchodził ich interes Polski – dbali o interes swojej partii.

 
Złoto nadal w grze…
stanislaw-kot-176x250 Zasobnik pełen złota...

Stanisław Kot

Z pamiętnika mjr Jaźwińskiego – „7 lutego [1942 – RMZ] Rudnicki przyszedł do mnie: Niech pan przeprowadzi lot bez księżyca na rejon na ,,dziko”. Jak pan ustali rejon, dam ekipie hasło i adresy kontaktowe. Samolot uzyskam sam od Air Ministry.  Pomyślałem: Czyje to będą adresy kontaktowe?” (s. 339)

 

Oddz-VI-01-250x220 Zasobnik pełen złota...

Siedziba Oddziału VI

Wskutek kreciej roboty ppłk Tadeusza Rudnickiego – będącego na usługach ministra Stanisława Mikołajczyka – ograniczano loty do Polski w okresie jego szefowania Oddziałowi VI (Specjalnemu). Realizowano zaledwie ok. 5-10 proc. potrzeb zgłaszanych przez dowódcę Armii Krajowej. Oddział VI nie tylko nie starał się o przydzielenie dodatkowych samolotów – do Polski latały tylko trzy Halifaxy – al;e nawet zgodził się, aby te trzy samoloty latały ze zrzutami także do innych krajów!

Mjr dypl. Jan Jaźwiński w tym czasie zgłaszał, że plan przerzutu może być zrealizowany polskim dywizjonem w składzie 12+4 Liberatorów… (s. 344). Jak to ujął w swoim „Dzienniku czynności” – ppłk. dypl. Tadeusz Rudnicki „był przykro posłuszny Anglikom i interesował się głównie spelunkami Londynu. W wyniku tego utraciliśmy wyłączność na używanie przydzielonych nam trzech samolotów” („Dziennik czynności”, s. 126/128-136/138)

 

W marcu 1942, po fatalnym dla Polski przebiegu konferencji przedstawicieli O.VI z SOE, zdenerwowany sytuacją ppłk Roman Rudkowski (późniejszy Cichociemny) zdecydował się złożyć meldunek wprost do szefa sztabu Naczelnego Wodza. Wcześniej uzgodnił jego treść z mjr. dypl. Janem Jaźwińskim. Raporty obu oficerów przeczytał gen. Tadeusz Klimecki.

Jaźwiński odnotował: Generał przestudiował i powiedział: Niech pan utrzyma w tajemnicy ten raport i fakt złożenia mnie obu raportów. Wielki czas, aby zlikwidować tę dywersję. (…)
Wieczorem jadłem kolację z płk. Spychalskim. Powiedział mnie: Rozmawiałem dziś po południu z płk. Mitkiewiczem. Ma już raport kontrwywiadu o życiu nocnym Rudnickiego. Rozmawiałem też z Mikołajczykiem. Jest on przeciwny rozbudowie AK i wysyłaniu z Londynu wszelkiej pomocy dla AK. [podkreślenie RMZ]  Dodał: Pana ocena afery Mikołajczyk – Rudnicki jest całkowicie uzasadniona. Hańbą jest, aby minister rządu RP używał pomocy obcego państwa przeciw własnej Ojczyźnie. [podkreślenie RMZ]

Żegnając się powiedział: Jutro rano przyjdę do pana, aby opracować mój raport dla gen. Sikorskiego. (…) O godz. 11.30 raport był gotowy – bez osłonek. W raporcie tym znalazł też wyraz meldunek kwatermistrza O.VI dotyczący tzw. funduszu reprezentacyjnego szefa O.VI oraz ciągłych nacisków, aby Rudnicki mógł użyć monety złote, przeznaczone do Kraju, dla manipulacji na czarnym rynku. Płk Spychalski doręczył ten raport szefowi Sztabu.” (s. 345-346)

 

gen-Wladyslaw-Sikorski-185x250 Zasobnik pełen złota...

gen. Władysław Sikorski

Zanim Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski podjął konieczną decyzję, „kompletny dureń”, czyli ppłk Tadeusz Rudnicki (wciąż jeszcze szef Oddziału VI) wydał 17 marca 1942 „rozkaz reorganizacyjny” który odbierał mjr. Jaźwińskiemu prawo kontaktów z dowódcą AK oraz SOE, oraz dzielił jego referat na trzy części.

W reakcji na ten rozkaz, Jaźwiński złożył meldunek do szefa sztabu Naczelnego Wodza, podkreślając m.in.

„Melduję, że nie wezmę udziału w dalszym niszczeniu akcji przerzutowej do Kraju. Kontynuowanie tej akcji wymaga ściśle określonego mego zakresu pracy w formie czy Wydziału ,,S” czy też Samodzielnego Referatu ,,S”. Droga służbowa do Pana Generała musi być skrócona, gdyż w operacjach tych decydującym jest czynnik czasu.” (Pamiętnik, s. 346)

W bezpośredniej rozmowie z Rudnickim Jaźwiński dodał, że „opóźnianie decyzji i depesz jest po prostu zbrodnią!”.

 

dolary-250x140 Zasobnik pełen złota...18 marca 1942 o godz. 10 brytyjskie SOE powiadomiło kwatermistrza Oddziału VI, że przekazywanie pieniędzy dla Oddziału VI zostało wstrzymane. Zaraz potem kpt. Harold Perkins w osobistej rozmowie zapytał Jaźwińskiego„Czy pan może dać osobistą gwarancję, że pieniądze te dojdą do dowódcy AK w Polsce?” Mjr Jaźwiński odparł – „Moją osobistą gwarancję dam, jeśli pieniądze dla AK wyślę drogą lotniczą na placówki odbiorcze AK. Nie gwarantuję, jeśli przerzut będzie wykonany na dziko (…) Perkins: Myślę, że taka gwarancja będzie przyjęta przez SOE.” (Pamiętnik, s. 347)

Tego samego dnia wieczorem Roman Rudkowski przekazał Jaźwińskiemu, że na kolacji z Perkinsem dowiedział się, że „bryg. Gubbins uznał, że dalsza współpraca z Rudnickim nie jest możliwa. Gubbins czeka na powrót szefa Sztabu ze Szkocji.” (Pamiętnik, s. 347)

Następnego dnia brytyjski kwatermistrz SOE oraz polski kwatermistrz Oddziału VI (Specjalnego) dokonali analizy pieniędzy przekazywanych przez SOE i wysyłanych do okupowanej Polski. Znaleźli wątpliwą transakcję – przerzut pieniędzy na placówkę O.VI w Sztokholmie, w koronach szwedzkich, na osobiste polecenie ppłk. Rudnickiego – ponoć dla dowódcy AK.

 

Także w marcu pojawiły się kontrowersje w związku z akcją dywersyjną „Wachlarza” – według Mikołajczyka oraz… ambasady sowieckiej, zadania „Wachlarza” sprawniej od Armii Krajowej miałaby przeprowadzić „inna organizacja zbrojna w okupowanej Polsce” (czytaj: Bataliony Chłopskie).

 

Mjr dypl. Jan Jaźwiński zanotował w pamiętniku – „26 marca o godz. 08.30 doręczyłem Spychalskiemu notatkę dla szefa Sztabu. Podałem dane o ostatniej interwencji SOE w sprawie pieniędzy do Kraju o manipulacji dolarami w Sztokholmie oraz sugestie Mikołajczyka przez Foreign Office podważające możliwość wykonanie Wachlarza przez AK.” (s. 350)

 

Oddz-VI-03-250x220 Zasobnik pełen złota...Nazajutrz ppłk Tadeusz Rudnicki został wreszcie odwołany z funkcji szefa Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza. Szef sztabu N.W. polecił mjr Jaźwińskiemu, aby przygotował reorganizację swojego referatu zgodnie z potrzebami przerzutu do Polski oraz wytyczne „dla reszty O.VI w zakresie współpracy z Sam. Ref. „S””. (s.351).

 

churchill-287x350 Zasobnik pełen złota...Dzień wcześniej obradował brytyjski Gabinet Wojenny pod przewodnictwem premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla. Tym razem zachował się wobec Polaków w miarę przyzwoicie. Zapewne pod wpływem treści nieznanego nam raportu SOE o zrzutach do Polski, Churchill powiedział podczas posiedzenia – „lepiej jest zrzucić 5 ton materiału dywersyjnego w Polsce, aniżeli 10 ton bomb w Reich-u”.

Brytyjczycy zdecydowali o zwiększeniu z trzech do pięciu Halifaxów wykonujących loty do Polski oraz o przesunięciu ich na lotnisko położone bliżej Polski. SOE zmieniło też swój limit finansowy dla Oddziału VI – kwotę 200 tys. dolarów do przerzucenia w jednej operacji przerzutowej do Polski zwiększono do pół miliona USD. Wbrew pozorom, nie skończyły się jednak problemy ze zrzutami do Polski. Do końca wojny nadal torpedowali je zgodnie zwłaszcza Brytyjczycy z Foreign Office oraz Air Ministry oraz… Polacy z „ekipy antypolskiej”: Modelski, Kot, Mikołajczyk. Później zyskali nowego sojusznika – zdrajcę polskiej racji stanu, generała Stanisława Tatara

A zasobnik ze złotem? W mojej ocenie była to nieudolna próba „skoku ludowców na kasę”, której próbowała dokonać ekipa dowodzona przez Kota i Mikołajczyka. Nie udała się, bo nie mieli pojęcia o organizacji zrzutów. Ich człowiek, ppłk Rudnicki chętnie uczestniczył w tej intrydze, licząc zapewne na możliwość „uszczknięcia” jakiejś części złota na własne potrzeby. Życie nocne w Londynie, także podczas wojny, bywa nader kosztowne…

Ryszard M. Zając

 

FALSZERZE-HISTORII_-266x250 Zasobnik pełen złota...PS.
Niezupełnie na marginesie – kłamliwe historycznie wywody dr Krzysztofa Tochmana oraz dr Waldemara Grabowskiego, jakoby „cichociemnymi” (cudzysłów użyty świadomie) byli także… spadochroniarze do innych krajów – zwłaszcza wysyłani z inicjatywy prof. Kota (w rządach: Sikorskiego i Mikołajczyka) do Europy spadochroniarze „Akcji Kontynentalnej” – należy uznać za współczesny „ciąg dalszy” antypolskiej dywersji partyjnej Kot – Mikołajczyk.

Nie jest w najmniejszym stopniu uzasadnione utożsamianie partyjnej gry ludowców z działaniami w interesie Polski. Nie ma i nie może być żadnego uzasadnienia dla fałszywego historycznie utożsamiania Cichociemnych – żołnierzy Armii Krajowej w służbie specjalnej – z polskimi spadochroniarzami oddanymi (jako ich agenci) do dyspozycji brytyjskiego SOE (Akcja Kontynentalna) oraz amerykańskiego OSS (Project Eagle). Dlatego Krzysztof Tochman i Waldemar Grabowski są na niechlubnej”czarnej liście” FAŁSZERZY HISTORII.

 

Zobacz także – Chytre chłopy z partii ludowej

 

Źródła:

  • Jan Jaźwiński – Dziennik czynności mjr Jana Jaźwińskiego, niepublikowany, Studium Polski Podziemnej, sygn. SK 16.9, Centralne Archiwum Wojskowe sygn. CAW – 1769/89, kopia cyfrowa w zbiorach portalu
  • Jan Jaźwiński – Dramat dowódcy: pamiętnik oficera sztabu oddziału wywiadowczego i specjalnego. Tom I i II, Polski Instytut Naukowy w Kanadzie, ISBN 978-09-868-8513-6
  • Jan Jaźwiński – notatka dla Naczelnego Wodza na rozmowę z W. Churchillem z 19 stycznia 1943 dotycząca przerzutu lotniczego do Polski w sezonie 1942/43
    w: Dziennik czynności mjr Jana Jaźwińskiego, Studium Polski Podziemnej, sygn. SK 16.9,Centralne Archiwum Wojskowe sygn. CAW – 1769/89, s. 126/128 – 136/138
  • Jan Podoski – „Sprawozdanie z działalności Wydziału „S” Oddziału Spec. Sztabu N.W. za okres 1941 r. – 1945 r.”, Londyn 28 lutego 1946, Centralne Archiwum Wojskowe sygn. CAW II-52.356
  • Operacje przerzutowe do Kraju – sprawozdania (wszystkie sezony operacyjne), w: Sprawozdanie z działalności Wydziału „S” Oddz. Specj. N.W. 1942-1944
    Centralne Archiwum Wojskowe sygn. CAW II.52.353
  • Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza – Plan czuwania w: Sprawozdanie z działalności Wydziału „S” Oddz. Specj. N.W. 1942-1944 Wojskowe Biuro Historyczne – Centralne Archiwum Wojskowe sygn. CAW II.52.353
  • Marian Utnik – Oddział łącznikowy Komendanta Głównego AK przy Naczelnym Wodzu na emigracji (VI Oddział Sztabu Naczelnego Wodza) część III,
    w: Wojskowy Przegląd Historyczny, Warszawa 1982, nr 1 s. 188 – 210

 

BAZA ZRZUTÓW

 


41_cc-Tobie-Ojczyzno-grupa-250x139 BAZA ZRZUTÓWSpis treści:


 

 

ELEKTRONICZNA BAZA ZRZUTÓW
DLA ARMII KRAJOWEJ

PLACÓWEK ODBIORCZYCH (ZRZUTOWISK)
SKOKÓW  CICHOCIEMNYCH, ZRZUTÓW
ORAZ LOTÓW SPECJALNYCH SOE DO POLSKI

(baza danych stale aktualizowana, wersja 4.1 – 10 września 2023)

 

37-550-1-1-232x300 BAZA ZRZUTÓW

plik NAC

Baza-zrzutow-1-250x250 BAZA ZRZUTÓWPonad dziesięć i pół tysięcy (10660) rekordów (w wersji bazy 2.0 z 12 sierpnia 2023) – oto baza danych nt. blisko tysiąca placówek odbiorczych, skoków i przerzucie Cichociemnych, zrzutach dla Armii Krajowej, samolotach oraz kilkuset lotach specjalnych SOE do Polski.

12 sierpnia 2023 ukończyłem 35 unikalną bazę danych. Są w niej informacje nt. skoków Cichociemnych, zrzutów zaopatrzenia dla AK, placówek odbiorczych (zrzutowisk) Armii Krajowej także lotów specjalnych SOE do Polski ze zrzutami Cichociemnych oraz zaopatrzenia dla AK – organizowanych przez Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza. Zrzuty te organizował głównie oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) – mjr / ppłk dypl. Jan Jaźwiński, od stycznia 1944 komendant Głównej Bazy Przerzutowej w Latiano nieopodal Brindisi.

Uff… Aby sporządzić tą unikalną – jedyną istniejącą, najbardziej kompleksową bazę informacji o zrzutach dla Armii Krajowej – wziąłem sobie „wolne” i pracując (z przerwami na sen i posiłki) przez dwadzieścia dni zagrzebałem się „po uszy” we wszelkiej dostępnej „literaturze zrzutowej”. Było mi trochę łatwiej dzięki temu, że skorzystałem z wcześniej już opracowanych przez siebie baz danych (kolejność chronologiczna):

 


Rafal_Wnuk-210x250 BAZA ZRZUTÓWTajne zrzutowiska, alianckie samoloty, partyzanci, cichociemni – czy może być lepszy punkt wyjścia do opowieści o Polskim Państwie Podziemnym i jego Armii Krajowej?

Prof. dr hab. Rafał Wnuk


 

ozn_Dziennik-czynnosci-mjr-Jazwinskiego_600px-300x161 BAZA ZRZUTÓWPrzez kilkadziesiąt powojennych lat nikt nie sporządził dotąd takiej bazy danych, do tego dostępnej publicznie! To może wydawać się niewiarygodne, ale właśnie opracowana przeze mnie elektroniczna baza zrzutów dla AK jest rzeczywiście unikalną, najbardziej kompleksową bazą danych o lotniczym wsparciu Armii Krajowej. Można ją przeszukiwać, sortować itp. Baza jest jeszcze aktualizowana, kolejne wersje będą sukcesywnie publikowane. Jeśli ktoś chce zgłosić jakieś uzupełnienie, bardzo proszę o kontakt.

Od teraz baza zrzutów dla AK jest dostępna publicznie – dla wszystkich 🙂

 

zasobnik-37-578-16-300x192 BAZA ZRZUTÓWBaza powstała w ramach społecznego projektu badawczo – edukacyjnego „NA TROPIE ZRZUTOWISK ARMII KRAJOWEJ”. Bez żadnego wsparcia jakiejkolwiek instytucji zajmującej się badaniem historii AK czy w ogóle jakiegoś wsparcia kogokolwiek (niestety). To smutny fakt, ilustrujący sposób podejścia do badania i popularyzowania naszej historii przez podmioty, które mają takie właśnie zadania (nawet ustawowe). Ale może ktoś doceni naszą pracę i zechce wziąć „pod skrzydełko” Projekt…?

 

Dotychczasowa „wiedza zrzutowa”

1994-lotnicze-wsparcie-AK-209x300 BAZA ZRZUTÓWPlacówki odbiorcze (zrzutowiska) były konspiracyjnymi miejscami na terenie okupowanej Polski, na których żołnierze Armii Krajowej przyjmowali zrzuty z samolotów w lotach specjalnych SOE. Do Polski skakali na spadochronach Cichociemni – żołnierze AK w służbie specjalnej oraz cywilni kurierzy – łącznicy Delegatury Rządu na Kraj. Zrzucano także na spadochronach zaopatrzenie dla AK.

Zrzuty te organizował Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie (szczególnie mjr / płk dypl. Jan Jaźwiński), w ścisłej współpracy z Komendą Główną Armii Krajowej oraz brytyjską organizacją rządową Special Operations Executive (SOE, Kierownictwo Operacji Specjalnych) – która użyczała samolotów.

 

cc-bagaznik2_ozn-145x250 BAZA ZRZUTÓW

„Bagażnik” skoczka

Całkiem spora – choć wciąż niekompletna – wiedza na temat zrzutów została zgromadzona w kilkudziesięciu publikacjach (patrz źródła na dole strony). Najbardziej fundamentalna jest praca Kajetana Bienieckiego „Lotnicze wsparcie Armii Krajowej”. Lokalizację placówek (oraz inne dane nt. zrzutów) Autor podawał w niej w oparciu o dokumenty do których dotarł w archiwach brytyjskich, amerykańskich, południowo afrykańskich (ci piloci też latali niekiedy do Polski) oraz polskich.

Wśród źródeł polskich Kajetan Bieniecki wymienia m.in. dziennik polskiej 1586 Eskadry Specjalnego Przeznaczenia, Log Booki oraz relacje polskich pilotów, także „Dziennik czynności” mjr dypl. Jana Jaźwińskiego – organizatora zrzutów do Polski.

Wśród innych polskich źródeł K. Bieniecki nie wymienia dokumentów najbardziej źródłowych, czyli akt Oddziału VI (Specjalnego). Pan Piotr Hodyra – m.in. redaktor cennej „Listy Krzystka” (bazy danych o polskim personelu lotniczym PSP w Wielkiej Brytanii) – wspólnie z Kajetanem Bienieckim przygotował bardzo istotną dla „wiedzy zrzutowej” publikację: Jan Jaźwiński, Dramat dowódcy. Pamiętnik oficera sztabu oddziału wywiadowczego i specjalnego (przygotowanie do druku: Piotr Hodyra i Kajetan Bieniecki, Polski Instytut Naukowy w Kanadzie, Montreal 2012, ISBN 978-0-9868851-3-6).

W kontekście odnalezionego przeze mnie w aktach Oddziału VI (Specjalnego) „Wykazu placówek”, Pan Piotr Hodyra trafnie podkreśla:

„Bieniecki nie mógł mieć dostępu do dokumentów, których jedyna kopia została wywieziona przez Tatara  [gen. Stanisław Tatar – przyp. RMZ]  do Polski (paradoksalnie więcej papierów Oddz. VI Sztabu N.W. jest w Rembertowie niż w Londynie. Na palcach jednej ręki można policzyć historyków, którzy w ciągu ostatnich 25 lat się nimi zainteresowali). Archiwa Oddz. VI Sztabu N.W. trafiły do CAW dopiero w latach 90 ubiegłego wieku, gdy Bieniecki już napisał swoje książki.”

12_zrzut-pojemnikow-belgia-300x218 BAZA ZRZUTÓW

Zrzut zasobników z zaopatrzeniem

Dodać też należy, że wprawdzie Kajetan Bieniecki podaje (s. 8) że „Oprócz tego dziennika [mjr dypl. Jana Jaźwińskiego – RMZ] ze Studium Polski Podziemnej wykorzystałem dokumenty, odnoszące się do operacji przerzutowych (…)” – ale nie jest jasne, czy pisząc o „dokumentach” miał na myśli „karty placówek” z SPP, bo ich wyraźnie jako źródła nie wskazał. Tymczasem „Karty placówek” są kolejnym, bardzo istotnym źródłem wiedzy o placówkach odbiorczych (zrzutowiskach).

W wielu przypadkach, dzięki archiwalnym dokumentom i relacjom świadków udało się ustalić dość dobrze miejsce danej placówki odbiorczej oraz wszelkie okoliczności związane ze zrzutem (zwłaszcza dotyczących skoków Cichociemnych). Ale wciąż można istotnie doprecyzować dotychczasowe lokalizacje konspiracyjnych zrzutowisk, szczególnie tych, na których odbierano zrzuty materiałowe.

 

Tak naprawdę do dzisiaj nie ma jednak pełnej wiedzy nt. placówek odbiorczych.

placowka-swiatla-DSC08813-300x197 BAZA ZRZUTÓWW niemałym stopniu wynika to także z faktu, że opublikowana fundamentalna praca Kajetana Bienieckiego – oraz inne publikacje „zrzutowe” – nie uwzględniają danych z „Wykazu placówek” Oddziału VI (Specjalnego). Znaczna część z nich nie została także skonfrontowana z danymi zawartymi w „Kartach placówek”, znajdujących się w Studium Polski Podziemnej w Londynie. Wciąż także wiele danych o zrzutach, w tym lokalizacje placówek, nie zostało krytycznie skonfrontowanych z relacjami bezpośrednich uczestników tamtych wydarzeń.

W tym kontekście prof. dr hab. Grzegorz Ostasz trafnie wyraża przekonanie – „projekt „Na tropie zrzutowisk Armii Krajowej” przyniesie nie tylko nowe spojrzenie i szczegóły związane z akcjami zrzutowymi, ale również pozwoli w praktyczny sposób zweryfikować dotychczasowe ustalenia, a w rezultacie odtworzyć kompletną listę oraz lokalizację akowskich placówek odbiorczych i bastionów”. To właśnie robimy 🙂

Wydawać by się mogło, że akurat o zrzutach lotniczych dla AK nic nowego nie sposób powiedzieć – a jednak wciąż jest wiele do odkrycia. Ledwo Projekt został rozpoczęty, a już odkryto faktyczne miejsce zrzutowiska „Paszkot” – poprawiając błąd w publikacji jedynego naukowca (dr Krzysztofa Mroczkowskiego), który początkowo był niechętny Projektowi ;P

Nadal działamy, wraz z grupą entuzjastów ustaliśmy już dane lokalizacyjne kilku innych zrzutowisk. W ramach projektu ukazało się kilka publikacji. Opracowana przeze mnie baza zrzutów dla AK będzie pomocna w dalszych działaniach projektowych oraz ma szansę stać się kopalnią wiedzy o zrzutach dla wszystkich 🙂  Wkrótce kolejne bazy danych oraz – zapewne – nowe odkrycia 🙂


Norman_Davies-185x250 BAZA ZRZUTÓW    

 

Gorąco i chętnie popieram inicjatywę „Na tropie zrzutowisk AK”.

Prof. Norman Davies

zobacz – oficjalna strona

 


grzegorz-mazur-184x250 BAZA ZRZUTÓW    

Popieram realizację projektu „Na tropie zrzutowisk Armii Krajowej”, jako ważnego projektu, który zainteresowanej społeczności zaprezentuje obraz zrzutów sprzętu wojskowego dla podziemia wojskowego w kraju. Jest to wbrew pozorom sprawa do tej pory mało znana, z której najlepiej znane są zrzuty cichociemnych, a która powinna zostać ukazana w pełni dla wszystkich zainteresowanych dziejami Polskiego Państwa Podziemnego.

Prof. dr hab. Grzegorz Mazur


 

Społeczny projekt badawczo-edukacyjny „Na tropie zrzutowisk Armii Krajowej”, to bardzo wartościowa, w zasadzie bezprecedensowa inicjatywa dla najnowszej historii Polski.

grzegorz-ostasz-184x250 BAZA ZRZUTÓW     Pomysłodawcy projektu – dr Andrzej Borcz oraz Ryszard M. Zając – mają spore, udokumentowane doświadczenie w badaniach nad dziejami Polskiego Państwa Podziemnego.

Jestem przekonany, że projekt „Na tropie zrzutowisk Armii Krajowej” przyniesie nie tylko nowe spojrzenie i szczegóły związane z akcjami zrzutowymi, ale również pozwoli w praktyczny sposób zweryfikować dotychczasowe ustalenia, a w rezultacie odtworzyć kompletną listę oraz lokalizację akowskich placówek odbiorczych i bastionów.

Prof. dr hab. Grzegrz Ostasz


 

Oddział VI (Specjalny) – Plan czuwania

Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza – Plan czuwania
w: Sprawozdanie z działalności Wydziału „S” Oddz. Specj. N.W. 1942-1944
Wojskowe Biuro Historyczne – Centralne Archiwum Wojskowe sygn. CAW II.52.353

 

Społeczny projekt badawczo – edukacyjny „Na tropie zrzutowisk Armii Krajowej”

zasobniki-pakowalnia-02-250x191 BAZA ZRZUTÓWOd lutego 2023 realizujemy społeczny projekt badawczo – edukacyjny „Na tropie zrzutowisk Armii Krajowej”. Wciąż można się zgłaszać do uczestnictwa w Projekcie – ZAPRASZAMY 🙂👍

Projekt pozytywnie zaopiniowali wybitni historycy (alfabetycznie): prof. Norman Davies, prof. dr hab. Maciej Franz, Wojciech Königsberg, prof. dr hab. Wojciech Krawczuk, prof. dr hab. Grzegorz Mazur, ks. dr Marcin Nabożny, prof. dr hab. Grzegorz Ostasz, prof. dr hab. Rafał Wnuk.

Projekt został objęty patronatem medialnym Biuletynu Informacyjnego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej 🙂

Informacje nt. Projektu, opinie wybitnych historyków, podstawowe informacje – są dostępne na stronie Projektu

Uzasadnienie działań w Projekcie można przeczytać w moim artykule: Dlaczego tropimy?

 

placowka-sygnaly-DSC08814-300x193 BAZA ZRZUTÓWIstotą Projektu jest aktualizacja wiedzy o zrzutach oraz ustalenie precyzyjnych lokalizacji (współrzędnych GPS) kilkuset zrzutowisk Armii Krajowej, na których żołnierze podczas II wojny św. odbierali lotnicze zrzuty Cichociemnych, broni i zaopatrzenia dla AK. „Przy okazji” zbieramy i weryfikujemy wszelkie dane dotyczące lotniczego wsparcia Armii Krajowej.

Zanim uruchomiłem Projekt, podczas moich prywatnych „wakacji w archiwum” w Centralnym Archiwum Wojskowym (Wojskowe Biuro Historyczne) wyszperałem unikalny dokument (sygn. CAW II.52.242) z akt Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza – sporządzony w 1945 roku „Wykaz placówek” odbiorczych (zrzutowych).

Natrafiłem na niego niespodziewanie, bo jest ukryty w zespole akt o objętości 21,3 m.b. akt, tj. wśród 502 teczek, zawierających po kilkadziesiąt (niekiedy kilkaset) dokumentów w każdej z tych teczek. Na dodatek teczka jest opisana tak, że trudno się domyśleć iż może zawierać wykaz placówek odbiorczych („Raport Komisji z załącznikami dot. dochodzenia w sprawie zaginionych pasów D.R. [Delegatury Rządu – RMZ] z I połowy 1944 r. itd. 1944-1945″).  „Wykaz placówek” nie był dotąd nigdzie publikowany, nikt też w dotychczasowej literaturze zrzutowej (także Kajetan Bieniecki) na ten dokument nie wskazywał. 🙂👍😎

 


Wyjaśnienie w związku z nieścisłościami w kilku publikacjach – Autorem bazy zrzutów jest autor portalu, baza powstała w ramach projektu „Na tropie zrzutowisk Armii Krajowej”.  Projekt został zainicjowany przez autora portalu 7 lutego 2023, postem na Facebooku. Samodzielnym autorem koncepcji oraz założeń Projektu „Na tropie zrzutowisk Armii Krajowej” (tzw. manifestu programowego, w  tym: informacje o projekcie, szczegóły projektu, prezentacja itp.) oraz treści na stronach Projektu także jest  Ryszard M. Zając, który zaprosił do grona inicjatorów Projektu Andrzeja Borcza oraz Waldemara Natońskiego.


 

WYKAZ-ZRZUTOWISKA_ozn-300x190 BAZA ZRZUTÓWPublikując „Wykaz” 7 lutego 2023 zaprosiłem wszystkich do wspólnego poszukiwania informacji nt. placówek odbiorczych AK oraz „odkodowywania” ich lokalizacji, „zaszyfrowanej” w „Wykazie” Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza. 

„Wykaz placówek” Oddziału VI SNW nie jest kompletny, bo odzwierciedla stan z 1945 roku, zawiera więc tylko 546 placówek. Ale właśnie dzięki informacji z tego „Wykazu” oraz pracy w terenie, analizie relacji świadków tamtych wydarzeń, Andrzej Borcz i Waldemar Natoński „odkryli” prawidłową lokalizację zrzutowiska PASZKOT-2 (brytyjskie oznaczenie 239).

Dotąd sądzono, że całkowicie pomijane w literaturze przedmiotu zrzutowisko „Paszkot 2” było nieczynne, a wszystkie zrzuty przyjęło zrzutowisko „Paszkot-1” (brytyjskie oznaczenie 106). Tak twierdził w swoich publikacjach m.in. dr Krzysztof Mroczkowski. Dzięki Projektowi wiadomo obecnie, że placówka „Paszkot 1” była początkowo placówką czuwającą – ale zrzuty zostały ostatecznie przyjęte na placówkę odbiorczą „Paszkot 2”.

 

BAZA ZRZUTÓW DLA ARMII KRAJOWEJ

B-24-Liberator-zaladunek-zasobnikow-250x164 BAZA ZRZUTÓW

Załadunek zasobników do Liberatora

Opracowana przez mnie unikalna, najbardziej kompleksowa baza danych o zrzutach dla Armii Krajowej jest istotnym krokiem na drodze do pełnego zweryfikowania wszelkich informacji dotyczących lotniczego wsparcia AK oraz ustalenia lokalizacji GPS placówek – co jest głównym celem Projektu  NA TROPIE ZRZUTOWISK ARMII KRAJOWEJ.

Pomimo ogromu wykonanej pracy – jest bazą wstępną, której dane wymagają skrupulatnej weryfikacji – zwłaszcza w terenie oraz w konfrontacji z relacjami świadków tamtych wydarzeń, a także konfrontacji z danymi pochodzącymi z wszelkich innych źródeł. Stąpanie po śladach tajnych operacji specjalnych w Polsce może być nie tylko emocjonujące, ale także wartościowe poznawczo.

 

148_Squadron_Halifax_Italy_WWII_IWM_CNA_3231-1-300x233 BAZA ZRZUTÓW

Halifax z zasobnikami zrzutowymi

Wartość bazy już jest tego rodzaju, że dzięki jej informacjom odkryłem kilka (drobnych) pomyłek w fundamentalnej pracy Kajetana Bienieckiego „Lotnicze wsparcie Armii Krajowej” (sic!). Udało mi się ustalić również bardzo prawdopodobne położenie placówki dwukrotnie odbierającej zrzuty podczas Powstania Warszawskiego.

wykaz-placowek-GB-266x250 BAZA ZRZUTÓW

Fragment brytyjskiego wykazu polskich placówek odbiorczych (zrzutowisk)

Ze zdziwieniem odkryłem także nieznany fakt historyczny, iż w pobliżu mojej miejscowości (Sosnowiec) miał miejsce zrzut zasobników z zaopatrzeniem. Był to zrzut „na dziko”, nie wiadomo czy ktoś go odebrał i co się stało z zasobnikami; wkrótce po zrzucie teren był już zajęty przez nacierającą Armię Czerwoną. Kolejna zagadka do rozwiązania 🙂

Zachęcam do przyłączenia się do Projektu i samodzielnego „dekodowania” danych z zaszyfrowanego „Wykazu”, wykorzystania informacji z najnowszej bazy oraz do ustalania wszelkich istotnych danych na temat zrzutów, w tym lokalizacji GPS placówek odbiorczych (zrzutowisk) Armii Krajowej 👍👍👍😎

Przed nami kolejne działania, zmierzające do zaktualizowania naszej wiedzy o zrzutach oraz kompleksowego ustalenia wszystkich zrzutowisk Armii Krajowej na terenie Polski 🙂👍  Trochę to potrwa, bo pracy jest bardzo dużo.

 

 

Baza zrzutów
dla Armii Krajowej

Uwaga: tabelę można przeszukiwać oraz sortować, klikając wybraną kolumnę
Tabelę można przeszukiwać, wpisując dowolny ciąg znaków

Autor wykazu – Ryszard M. Zając, wnuk por. cc  Józefa Zająca

Na urządzeniach mobilnych aby zobaczyć całość należy przewinąć w poziomie

KryptonimMapa WIGWspółrzędneLokalizacjaMiejscowośćMiejsceData operacjiOperacjaSamolot / ZałogaUwagi
AGATKowellew. 134, dół 1424 km płd-wschKowelII
AgawaRadomlew. 75, gór. 3612 km płd-wschMszczonów
AgrestRadomlew. 95, gór. 56 km zachTarczyn
AkacjaRadomlew. 53, gór 646 km pnc-wschBiała
AMETYSTŁucklew. 189, gór 9814 km zachŁuckII
AnanasRadomlew. 40, gór. 1237 km pnc-zachNowe Miasto
ArnikaRadomlew. 145, gór. 59 km wschTarczyn
AsterRadomlew. 84, gór. 8910 km pnc-zachGoszczyn
BAGNET 229Lwówlew. 183, gór 11113 km płd-zachst. MościskaPnikut UKR1944-05-04/05Halifax JD-362 "L" / PL NIEUDANY zrzut, nie wystartował, defekt
BAGNET 106Lwówlew. 183, gór 11113 km płd-zachst. MościskaPnikut UKR1944-07-03/04Halifax JP-254 "D" / GB zrzut 12/z, 12/p
BAGNET 106Lwówlew. 183, gór 11113 km płd-zachst. MościskaPnikut UKR1944-07-03/04Halifax JP-248 "H" / GBzrzut 12/z, 12/p
BAGNET 106Lwówlew. 183, gór 11113 km płd-zachst. MościskaPnikut UKR1944-07-03/04Halifax JP-247 "E" / GBNIEUDANY zrzut, zestrzelony
BAGNET 106Lwówlew. 183, gór 11113 km płd-zachst. MościskaPnikut UKR 1944-07-09/10Halifax JP-248 "H" / GB zrzut 12/z, 12/p
BAGNET 106Lwówlew. 183, gór 11113 km płd-zachst. MościskaPnikut UKR 1944-07-09/10Halifax JP-239 "C" / GBzrzut 12/z, 12/p
BAGNET 106Lwówlew. 183, gór 11113 km płd-zachst. MościskaPnikut UKR 1944-07-09/10Liberator KG-890 „S” / PLNIEUDANY zrzut mater., poleciał na "Colt"
BAGNET 106Lwówlew. 183, gór 11113 km płd-zachst. MościskaPnikut UKR 1944-07-09/10Liberator KG-827 „U” / PLplac. zapas., NIEUDANY zrzut materiałowy
BALDÓWKAŁódźpr. 183, gór 953 km płdWidzew
Balia 122Brześćlew. 129, dół 8028 km wschst. Mordy1944-04-03/04Liberator BZ-860 "U" / PLzrzut 12/z, 12/p
Bambus 30124 km płncst. KoniecpolHuta Drewniana1944-12-28/29Liberator KG-994 "R" / PLNIEUDANY zrzut mater., poleciał na "Wilga"
Bambus 30124 km płncst. KoniecpolHuta Drewniana1944-12-28/29Liberator KH-151 "S" / PLNIEUDANY zrzut mater., poleciał na "Wilga"
Bambus 30124 km płncst. KoniecpolHuta Drewniana1944-12-28/29Halifax JP-252 "L" / PLNIEUDANY zrzut mater., poleciał na "Wilga"
BambusKrakówgór. 4, pr. 15712 kmKrzelówwypada 14 km
Banan 213Łódźlew. 324, dół 2020 km wschRadomsko9 km od "Brzozy"1944-05-12/13Halifax JP-180 „V” / PLNIEUDANY zrzut mater., poleciał na "Brzoza"
BaobabŁódźlew. 200, dół 518 km płd-zachRadomsko
BARAN 511Radompr. 27, dół 2728 km płdNałęczówRadlin 1943-10-09/10 Cottage 7Liberator BZ-858 "F" / PLII, zrzut 6/z, po zrzucie ostrzelany
BARAN 147Radompr. 27, dół 2728 km płdNałęczówRadlin 1944-04-03/04Halifax BB-438 "S" / GB II, zrzut 9/z, 12/p
BARAN 147Radompr. 27, dół 2728 km płdNałęczówRadlin 1944-04-03/04Halifax JP-223 "W" / CAII, zrzut 9/z, 12/p
BarwinekKrakówgór. 16, pr. 1765 km płd-zachŻytno
Bat 6107 kmGrodzisk MazowieckiKsiążenice1943-03-14/15StepHalifax DT-543 "G" / PLskok 3 CC, zrzut 6/z, 2/p, po zrzucie ostrzelany
BażantNowy Sączpr. 5, gór 8227 km pnc-wschKrosno
BĄK (lądowisko)35 kmLublinMatczyn1944-04-15/16MOST 1Dakota FD-919 "I" / GB-PLprzerzut 2 CC, materiałowy
BĄK 20325 km płn-wschst. MiechówPrzezwady1944-09-18/19Halifax JP-245 „C” / CA-GBNIEUDANY zrzut materiałowy
BĄK 20325 km płn-wschst. MiechówPrzezwady1944-09-18/19Halifax JP-223 „W” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
BekasNowy Sączpr. 92, gór. 5126 km pnc-wschKrosno
BIAŁAŁódźpr. 11, gór. 114płd-wschst. Koluszki
Błoto (poza)3,4 kmTłuszczPodstoliska1942-03-30/31BeltHalifax L-9618 "W" / PLskok 5 CC, 1 kurier, po zrzucie ostrzelany
BOBRZYNKAŁódźpr. 185, gór. 15316 km płd-wschst. Pabianice
BOCIAN 104Nowy Sączpr. 75, gór 10020 km pnc-wschKrosno1944-05-30/31Halifax JD-172 „V” / GBII, NIEUDANY zrzut , zestrzelony
BOCIAN 104Nowy Sączpr. 75, gór 10020 km pnc-wschKrosnoStara Wieś1944-05-30/31Halifax JP-237 „F” / GBII, zrzut 12/z, 12/p
BOGUSŁAW-1 232Brześćpr. 204, dół 7020 km pnc-zachBrześć nad Bugiem1944-04-12/13Halifax BB-381 „Y” / CAIII, NIEUDANY zrzut, poleciał na "Goździk"
BOGUSŁAW-1 232Brześćpr. 204, dół 7020 km pnc-zachBrześć nad Bugiem1944-04-13/14III, lot odwołany
BOGUSŁAW-1 232Brześćpr. 204, dół 7020 km pnc-zachBrześć nad Bugiem1944-04-14/15Halifax BB-422 „O” / GBIII, NIEUDANY zrzut, poleciał na "Tur"
BOGUSŁAW 2Brześćpr. 113, dół 8818 km pnc-wschBrześć nad BugiemIII
Boj 11brak informacji 1944303-29/30FurzeHalifax DT-726 „H” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
BombaTarnopollew. 227, gór. 7428 km wschZłoczów
BORÓWKA 110Krakówpr. 163, gór. 1430 km płnc-zachWłoszczowaRędziny1944-04-08/09Halifax JP-226 „U” / AUSNIEUDANY zrzut, poleciał na "Buk"
BORÓWKA 208Krakówpr. 163, gór. 144 km płdZytoRędziny1944-09-18/19Halifax EB-196 „E” / CA-GBzrzut 9/z
BORÓWKA 208Krakówpr. 163, gór. 144 km płdZytoRędziny1944-09-18/19Halifax JP-277 „C” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
BORÓWKA 208Krakówpr. 163, gór. 144 km płdZytoRędziny1944-09-21/22 Halifax JP-222 „E” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
BORÓWKA 403Krakówpr. 163, gór. 144 km płdZytoRędziny1944-09-16/17Liberator EW-192 „G” / GBplac. zapas, zrzut 12/z
BORSUK 241Lublinlew. 57, gór. 4215 km płd-zachŁukówLipniaki1944-04-14/15Halifax BB-441 „Q” / GBIII, NIEUDANY zrzut materiałowy
BóbrZamośćlew. 123, gór 6928 płd-zachKrasny Staw
Bór 2056,5 km pnc-wschGarwolinGościewicz, Głosków1942-10-01/02HammerHalifax W-1229 "A" / PLskok 3 CC, 1 kurier, zrzut materiałowy
Bratek 4157 km wschRadzyminPieczyska1942-10-29/30BraceHalifax W-1229 "A" / PLNIEUDANY skok CC, zrzut materiałowy
Bratek 6071943-03-14/15SlateHalifax DT-620 "T" / GBplac. zapas., NIEUDANY zrzut mater,, zestrzelony
Bratek IIKrakówgór. 9, pr. 1859 km pnc-zachŻytno
BRDAŁódźpr. 102, gór 6012 km pncst. KoluszkiIII
BRENLwówpr. 167, gór 15723 km pldGródek JagiellońskiII
BROWNING 104Lwówpr. 97, gór. 12721 km płd.LwówRudki, Gródek Jagielloński1944-05-04/05Liberator EV-978 "R" / PLzrzut 12/z, 12/p, przes. 30 km zach
BROWNING 104Lwówpr. 97, gór. 12721 km płd.LwówRudki, Gródek Jagielloński1944-07-03/04Halifax JP-222 „E” / PLzrzut 12/z, 12/p, przes. 30 km zach
BROWNING 104Lwówpr. 97, gór. 12721 km płd.LwówRudki, Gródek Jagielloński1944-07-03/04Halifax JP-283 "G" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy, ostrzelany
BROWNING 228Lwówpr. 97, gór. 12721 km płd.LwówRudki, Gródek Jagielloński1944-07-09/10Halifax JP-281 "L" / PLzrzut 12/z, 12/p, przes. 30 km zach
BRYNICAŁódźpr. 114, gór. 2913 km pncst. ROGÓW
Brzoza 217Łódźlew. 308, dół 4616 km pnc-wschRadomskoLipowczyce1944-05-12/13Halifax JP-180 „V” / PLzrzut 9/z, 12/p
Brzoza 217Łódźlew. 308, dół 4616 km pnc-wschRadomskoLipowczyce1944-05-12/13Halifax JP-177 „P” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
BUGŁódźpr. 87, gór 849 km pnc-wschKoluszki
BUK 109Łódźlew. 281, dół 4810 km pnc-wschRadomskoOrzechów1944-04-08/09Halifax JP-226 "U" / AUSplac. zapas., zrzut 9/z, 12/p
BUK 109Łódźlew. 281, dół 4810 km pnc-wschRadomskoOrzechów1944-04-08/09Halifax JP-161 "G" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
BUK 109Łódźlew. 281, dół 4810 km pnc-wschRadomskoOrzechów1944-04-08/09Halifax BB-381 "Y" / CANIEUDANY zrzut materiałowy
BUK 109Łódźlew. 281, dół 4810 km pnc-wschRadomskoOrzechów1944-04-09/10Halifax LW-272 "D" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
BUK 107Łódźlew. 281, dół 4810 km pnc-wschRadomskoOrzechów1944-05-10/11Halifax JP-249 „M” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
BUK 201Łódźlew. 281, dół 4810 km pnc-wschRadomskoOrzechów1944-09-16/17Liberator EW-192 „G” / GBNIEUDANY zrzut mater., poleciał na "Borówka"
BUK 201Łódźlew. 281, dół 4810 km pnc-wschRadomskoOrzechów1944-09-16/17Liberator KH-152 „F” / Afr. - GBNIEUDANY zrzut materiałowy
BUK 201Łódźlew. 281, dół 4810 km pnc-wschRadomskoOrzechów1944-09-16/17Liberator EW-204 „J” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
BUK 201Łódźlew. 281, dół 4810 km pnc-wschRadomskoOrzechów1944-09-16/17Liberator EW-194 „N” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
BurakŁódźgór. 96, pr. 1965 km pnc-wschJanówpopr.
Byk 142Lublinlew. 104, dół 13415 km płnc-wschLubartówZawieprzyce1944-04-03/04Halifax BB-338 "M" / GBpopr., zrzut 9/z, 12/p
BzuraŁódźpr. 92, gór 749 km pnc-wschKoluszki
BZURAŁódźpr. 185, gór 696 km pnc-wschŁódź Fabryczna
CeberLublinlew. 77, dół 11618 km pnc-wschMordy
Cebula 1Radomlew. 63, dół 10916 km pnc-wschKońskie
Cebula 2Radomlew. 98, dół 10425 km pnc-wschKońskie
CEKINIA 219Radomlew. 2, dół 867 km pnc-wschKońskieGracuch1944-08-04/05Halifax JP-220 „C” / PLNIEUDANY, defekt silnika, zawrócił
CEKINIA 202Radomlew. 2, dół 867 km pnc-wschKońskieGracuch1944-09-16/17Liberator EW-145 „W” / AUS-GB II, NIEUDANY zrzut materiałowy
CEKINIA 202Radomlew. 2, dół 867 km pnc-wschKońskieGracuch1944-09-16/17Liberator EW-250 „L” / GBII, NIEUDANY zrzut, zestrzelony
CEKINIA 202Radomlew. 2, dół 867 km pnc-wschKońskieGracuch1944-09-16/17Liberator EW-194 „N” / GBII, NIEUDANY zrzut mater., poleciał na "Buk"
CEKINIA 124Radomlew. 2, dół 867 km pnc-wschKońskieGracuch1944-12-27/28Liberator KG-994 „R” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
CEKINIA 124Radomlew. 2, dół 867 km pnc-wschKońskieGracuch1944-12-27/28Liberator KG-834 „U” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
CEKINIA 124Radomlew. 2, dół 867 km pnc-wschKońskieGracuch1944-12-27/28Halifax JP-136 „D” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
CENTURIARadomlew. 65, dół 10519 km pnc-zachSzydłowiecII
Chmiel 10313 km wschBiałobrzegiobok szosy W-wa-Radom1943-01-25/26BraceHalifax DT-727 "K" / PLskok 3 CC, 1 kurier, zrzut ?/b
CHOCHLA 507Warszawalew. 67, dół 107,514 kmBłonieŁubiec (Puszcza Kampinoska)1943-10-18/19Oxygen 1Halifax JD-319 "A" / PLNIEUDANY skok CC, zrzut materiałowy
CHOCHLA 507Warszawalew. 67, dół 107,514 kmBłonieŁubiec (Puszcza Kampinoska)1943-10-20/21 Cottage 10Liberator BZ-860 "U" / PLplac. zapas, zrzut 6/z
CHOCHLA 301Warszawalew. 67, dół 107,514 kmBłonieŁubiec (Puszcza Kampinoska)1944-04-16/17 Weller 10Halifax JP-222 "E" / PLNIEUDANY skok CC, zrzut, poleciał na "Przycisk"
CHOCHLA 507Warszawalew. 67, dół 107,514 kmBłonieŁubiec (Puszcza Kampinoska)1944-08-01/02Liberator KG-890 „S” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
CHOCHLA 207Warszawalew. 67, dół 107,514 kmBłonieŁubiec (Puszcza Kampinoska)1944-08-01/02Jurek 1Liberator KG-890 „S” / PLNIEUDANY skok CC, zrzut materiałowy
CHOCHLA 703Warszawalew. 67, dół 107,514 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-08-15/16Halifax JP-295 „P” / GBzrzut 9/z, 6/p
CHOCHLA 703Warszawalew. 67, dół 107,514 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-08-15/16Halifax JP-254 „D” / CA-GBNIEUDANY zrzut mater. defekt silnika, zawrócił
CHOCHLA 703Warszawalew. 67, dół 107,514 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-08-15/16Halifax JD-319 „G” / GBNIEUDANY zrzut mater. brak paliwa, zawrócił
CHOCHLA 703Warszawalew. 67, dół 107,514 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Liberator KG-874 „J” / GBzrzut 12/z
CHOCHLA 703Warszawalew. 67, dół 107,514 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Liberator EV-941„Q” / GBzrzut 12/z, po zrzucie zestrzelony ok. Luborzyca, Kocmyrzów
CHOCHLA 703Warszawalew. 67, dół 107,514 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Liberator EV-958 „R” / GBzrzut 12/z, "dziki" - Borzęcin, "Hamak" - "Chochla"
CHOCHLA 703Warszawalew. 67, dół 107,514 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-08-20/21 Halifax ? „G” / PLplac. zapas. zrzut 9/z, 12/p
CHOCHLA 703 Warszawalew. 67, dół 107,514 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-08-20/21 Halifax JD-171 „B” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
CHOCHLA 703Warszawalew. 67, dół 107,514 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-08-23/24 Halifax JP-254 „D” / PLzrzut 6/z, 12/p
CHOCHLA 703Warszawalew. 67, dół 107,514 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-08-24/25 Halifax JP-254 „D” / PLzrzut 9/z, 11/p
CHOCHLA 703Warszawalew. 67, dół 107,514 kmBłonieŁubiec (Puszcza Kampinoska)1944-08-25/26Halifax JP-295 „P” / PLzrzut 6/z, 12/p
CHOCHLA 703Warszawalew. 67, dół 107,514 kmBłonieŁubiec (Puszcza Kampinoska)1944-08-25/26Halifax JP-362 „E” / PLzrzut 9/z, 12/p
CHOCHLA 703Warszawalew. 67, dół 107,514 kmBłonieŁubiec (Puszcza Kampinoska)1944-08-25/26Halifax JP-251 „P” / PLzrzut 9/z, 12/p
CHOCHLA 703Warszawalew. 67, dół 107,514 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-09-10/11Liberator KH-101 „R” / PLzrzut 12/z, 2/p, odebrał "Hamak-2 705"
CHOCHLA 2 702 ZWarszawalew. 82, dół 120Truskaw (Puszcza Kampin.)1944-09-01/02Liberator KH-101 „R” / PLzrzut 12/z, 2/p,
CHRZĄSTÓWKAKalisz - Wrocławpr. 42, gór. 2021 km pncKalisz
Colt 230Lwówlew. 171, gór 16713 km pnc-zachst. SamborNadyby1944-05-04/05Halifax JP-236 „A” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
Colt 101Lwówlew. 171, gór 16713 km pnc-zachst. SamborNadyby1944-07-03/04Halifax JP-179 "P" / AUSzrzut 12/z, 12/p, po zrzucie zestrzelony
Colt 101Lwówlew. 171, gór 16713 km pnc-zachst. SamborNadyby1944-07-09/10Liberator KG-827 „U” / PLNIEUDANY zrzut mater. poleciał na "Bagnet 106"
Colt 101Lwówlew. 171, gór 16713 km pnc-zachst. SamborNadyby1944-07-09/10Liberator KG-890 „S” / PLplac. zapas. NIEUDANY zrzut materiałowy
CYKORIA 407Radomlew. 48, dół 8010 km pnc-wschst. KońskieStara Kuźnica 1944-10-16/17Halifax LL-534 "M" / PLII, jak Cynamon, NIEUDANY zrzut mater., ostrzelany
CYNAMON 10620 km płdst. Opoczno1944-11-18/19Halifax BB-440 "G" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
CYNAMON 10620 km płdst. Opoczno1944-11-18/19Halifax LL-187 "H" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
CynamonŁódźpr. 17, dół 7310 km zachKońskiepopr.
CYPRYS-1 207Radomlew. 100, dół 10414 km zachst. JastrząbRzuców1944-04-12/13Weller 10Halifax JP-177 "P" / PLIII, pr., spalona, plac. zapas. NIEUDANY skok, zrzut
CYPRYS-1 207Radomlew. 100, dół 10414 km zachst. JastrząbRzuców1944-05-12/13Halifax HR-671 "R" / GBIII, pr., spalona, NIEUDANY zrzut materiałowy
CYPRYS 2Radomlew. 64, dół 8515 km pnc-wschKońskieIII, popr.
CYPRYS 2ARadomdół 89, lew. 52
CYPRYS 3Radomlew. 53, dół 689 km wschKońskieIII
CyrankaKielcelew. 44, dół 695 km pnc-zachKoszyce
Czajnik 204Warszawapr. 185, gór.1928 km pnc-wschTłuszczMokra Wieś1943-09-14/15Neon 8Halifax JD-156 "W" / PLskok 3 CC, zrzut 6/z, 1/p
CZARNAŁódźpr. 105, gór 993 km pnc-wschst. Koluszki
CZYŻYK 302Rzeszówpr. 102, dół 5213 km płd-zachst. RzeszówBudy1944-07-07/08Halifax JP-230 „N” / PLII, zrzut 12/z, 12/p
CZYŻYK 302Rzeszówpr. 102, dół 5213 km płd-zachst. RzeszówBudy1944-07-07/08Halifax JP-251 „P” / PLII, NIEUDANY zrzut materiałowy
Ćma9 kmPuławy1943-03-08/09DaisyHalifax DT-725 "J" / PLzrzut 5/z, 4/p
DALIARadompr. 221, dół 10418 km płd-zachZwoleńII
DąbRadomlew. 208, dół 837 km pncIłta
DĄBRÓWKARadomlew. 142, dół 138 km płd-wschSuchedniówII
Dębik 302Radompr. 147, dół 387 km płd-wschLipskoSłuszczyn1944-07-25/26Liberator KG-827 "L" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
Derkacz 103Nowy Sączpr. 146, gór. 496 km zachStrzyżówMarkuszowa1944-07-21/22Halifax JP-294 "B" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
DIAMENTLublinpr. 103, dół 8930 km pnc-wschChełmII
DokrzynekRadompr. 167, dół 1710 km płd-wschSienno
DRACENA 217Radompr. 218, dół 233 km płd-wschGrabowiec1944-08-01/02Halifax EB-196 „E” / GBII, zrzut 9/z, 6/p
DRZAZGARadompr. 295, dół 4610 km pncStarachowiceIII
DUNAJŁódźlew. 50, dół 12310 km pncWieluńII, jak Wołga, dep. 8006/44, popr.
DYMITR 1Brześćpr. 133, dół 112 km płd-wschBrześć nad BugiemII
DYMITR 2Brześćpr. 93, dół 2417 km płd-wschBrześć nad BugiemII
Dynamit 522T-pollew. 14, dół 1495 km wschst. Chodorów
DYNIA 401Radompr. 306, dół 669 km płd-zachWierzbiceZbijów1944-10-21/22Liberator KG-834 "U" / PLIII, NIEUDANY zrzut materiałowy
Dywan 200Łódźpr. 107, gór. 314 km płd-zachŁowicz1943-09-14/15Neon 10Halifax JD-319 "A" / PLpl. zapas., skok 3 CC, zrzut 6/z, 1/p
DZBANWarszawapr. 21, dół 2410 km płdSiedlceIII
DzidaLwówpr. 160, dół 10511 km płd-wschDrohobycz
Dziewanna 301Radompr. 154, dół 683 km płn-zachLipskoDąbrówka1944-07-25/26Liberator KG-890 "S" / PLpopr., NIEUDANY zrzut materiałowy
DzikZamośćlew. 97, gór. 835 km płnc-zachZamość
Dziurawiec 205Radompe. 223, dół 659 km pnc-wschIłżaCiecierówka1944-04-12/13Halifax JP-220 "K" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
Fasola 802Poznańpr. 140, dół 1517 km pnc-wschst. Jarocinnad Prosą1943-10-15/16Cottage 56Halifax LW-281 "W" / PLzrzut 6/p
FirankaPłockpr. 121, dół 26jezioroRydwan
FOKA 243Brześćlew. 170, dół 5313 km pncBiała PodlaskaMarianpol1944-04-12/13Halifax JP-224 "A" / CAII, NIEUDANY zrzut materiałowy
FOKA 243Brześćlew. 170, dół 5313 km pncBiała PodlaskaMarianpol1944-04-14/15Halifax JP-220 "K" / GBII, NIEUDANY zrzut materiałowy
FOKA 243Brześćlew. 170, dół 5313 km pncBiała PodlaskaMarianpol1944-04-14/15Halifax BB-441 "Q" / GBII, zrzut 9/z, 12/p
Froterka 222Warszawapr. 50, dół 1618 km zachst. SokołówJartypory1944-04-12/13Liberator BZ-965 "S" / PLplac. zapas., NIEUDANY zrzut mater, ostrzelany
Galasówka 211Krakówpr. 110, gór. 12416 km płd-wschst. Koniecpol(18 km od Gałąź)1944-04-15/16Halifax BB-422 "O" / GBplac. zapas., NIEUDANY zrzut materiałowy
Gałąź 210Krakówpr. 170, gór. 1039 km płd-zachst. Koniecpol1944-04-15/16Halifax BB-422 "O" / GBNIEUDANY zrzut, poleciał na "Galasówka"
Garnek 103Warszawapr. 223, góra 1398 km płnc-zachst. Wyszkówwidły Narwi i Bugu1943-09-09/10Neon 1Halifax HX-161 "M" / PLNIEUDANY skok CC, zrzut materiałowy
Garnek 103Warszawapr. 223, góra 1398 km płnc-zachst. Wyszkówwidły Narwi i Bugu1943-09-16/17Neon 1Halifax BB-378 "D" / PLskok 2 CC, 1 kurier, zrzut 8/z, 1/p
Garnek 307Warszawapr. 223, góra 1398 km płnc-zachst. Wyszkówwidły Narwi i Bugu1944-02-24/25Liberator BZ-860 "U" / PLNIEUDANY zrzut mater., nie wystartował
Garnek 304Warszawapr. 223, góra 1398 km płnc-zachst. Wyszkówwidły Narwi i Bugu1944-04-16/17Halifax JP-177 "P" / PLNIEUDANY zrzut mater., poleciał na "Przetak"
GAWEŁ 108Warszawapr. 49, góra 69 km zachZambrówCzerwony Bór1944-01-05/06Liberator BZ-860 "U" / PLIII, plac. zapas., NIEUDANY zrzut, zawrócił
GawronLwówlew. 25, gór. 3132 km pnc-zachPrzemyśl
Georginia 214Kielcepr. 141, gór. 669 km zachZawichostChrapanów1944-04-12/13Halifax BB-431 "T" / GBplac. zapas., NIEUDANY zrzut materiałowy
Georginia 214Kielcepr. 141, gór. 669 km zachZawichostChrapanów1944-04-15/16Halifax JP-223 "W" / CAplac. zapas., NIEUDANY zrzut materiałowy
Georginia 114Kielcepr. 141, gór. 669 km zachZawichostChrapanów1944-05-10/11Halifax JD-362 "L" / PLNIEUDANY zrzut, nie wystartował
Georginia 410Kielcepr. 141, gór. 669 km zachZawichostChrapanów1944-05-21/22Halifax JP-220 "K" / GBzrzut 9/z, 12/p
Gęś Lwówlew. 73, gór 5115 km pnc-zachPrzemyśl
Gęś 95311 km pncst. ŁowiczChąśno1943-03-20/21Halifax BB-340 "D" / PLpl.. zapas., brak zrzutu
Gęś 95311 km pncst. ŁowiczChąśno1943-03-24/25DoricHalifax DT-554 "G" / PLzrzut 6/z, 6/p
GilLwówlew. 5, gór. 3038 km pnc-zachPrzemyśl
Gladiolus-1 213Kielcepr. 192, gór. 626 km płdst. ĆmielówRosochy1944-04-15/16Halifax JN-925 "X" / CANIEUDANY zrzut materiałowy
Gladiolus 2Kielcepr. 183, gór. 525 km płd-wschst. ĆmielówRosochy
GŁÓGKrakówpr. 108, gór. 3313 km pnc-zachWłoszczowaIII
GŁUSZEC 301Rzeszówpr. 99, dół 8621 km płd-zachRzeszówZembrza1944-07-07/08Halifax JP-229 „C” / PLII, zrzut 12/z, 12/p
GŁUSZEC 301Rzeszówpr. 99, dół 8621 km płd-zachRzeszówZembrza1944-07-07/08Halifax JP-283 "G" / PLII, NIEUDANY zrzut materiałowy
GNIDA 306Płockpr. 220, dół 629 km pncst. Łódź1944-09-18/19Halifax JP-252 "L" / PLII, NIEUDANY zrzut materiałowy
GOŁĄBKrakówpr. 6, dół 9817 km pln-wschSłomnikiII
GorczycaKielcepr. 179, gór. 354 km pnc-wschCmielów
GORYLRadompr. 157, gór 1094 km płd-zachSobolewII
GOŹDZIK 212Kielcepr. 170, gór.1710 km pnc-wschst. ĆmielówTeofilów1944-04-12/13Halifax BB-381 "Y" / CAplac. zapas., NIEUDANY zrzut materiałowy
GOŹDZIK 212Kielcepr. 170, gór.1710 km pnc-wschst. ĆmielówTeofilów1944-04-14/15Halifax JP-177 „P” / PLplac. zapas., brak zrzutu
GOŹDZIK 212Kielcepr. 170, gór.1710 km pnc-wschst. ĆmielówTeofilów1944-04-15/16Halifax JP-223 „W” / CANIEUDANY zrzut materiałowy
GOŹDZIK-2 405Kielcepr. 170, gór.1710 km pnc-wschst. ĆmielówTeofilów1944-05-21/22Halifax JP-252 „D” / PLzrzut 9/z, 12/p
GOŹDZIK-2 405Kielcepr. 170, gór.1710 km pnc-wschst. ĆmielówTeofilów1944-05-21/22Halifax JP-180 "V" / PLzrzut 9/z, 12/p
GOŹDZIK-1 108Kielcepr. 177, góra 611 km pnc-wschst. ĆmielówTeofilów1944-07-21/22Liberator KG-890 „S” / PLzrzut 12/z, 12/p
GOŹDZIK-1 108Kielcepr. 177, góra 611 km pnc-wschst. ĆmielówTeofilów1944-07-21/22Liberator KG-827 „U” / PLzrzut 12/z, 12/p
GOŹDZIK-1 108Kielcepr. 177, góra 611 km pnc-wschst. ĆmielówTeofilów1944-07-21/22Halifax JP-222 „E” / PLNIEUDANY zrzut mater., defekt, zawrócił
GRAB 306Kielcepr. 136, gór. 2026 km wschst. OstrowiecMieczysławów1944-02-24/25 Halifax BB-421 „C” / GBzrzut 9/z, 12/p, na "dziko" k/Lublina
GRAB 312Kielcepr. 136, gór. 2026 km wschst. OstrowiecMieczysławów1944-04-16/17Halifax JP-226 "U" / CAzrzut 9/z, 12/p
GRAB 113Kielcepr. 136, gór. 2026 km wschst. OstrowiecMieczysławów1944-05-10/11Halifax BB-441 "Q" / GBNIEUDANY zrzut mater., zawrócił
GRAB 409Kielcepr. 136, gór. 2026 km wschst. OstrowiecMieczysławów1944-05-21/22Halifax JP-161 "G" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
GRAB 409Kielcepr. 136, gór. 2026 km wschst. OstrowiecMieczysławów1944-05-21/22Halifax JP-226 "U" / AUS-GBNIEUDANY zrzut materiałowy
GRAB 409Kielcepr. 136, gór. 2026 km wschst. OstrowiecMieczysławów1944-05-28/29Halifax JP-236 „A” / PLzrzut 9/z, 12/p
GRAB 409Kielcepr. 136, gór. 2026 km wschst. OstrowiecMieczysławów1944-05-28/29Halifax JP-281 "L" / PLzrzut 9/z, 12/p
GRABŁódźlew. 199, dół 11653 km płd-zachŁódźII, wg. depeszy 45 km
GRABIAŁódźlew. 199, dół 11637 km płd-zachZduńska WolaII, wg. depeszy 45 km, jak GRAB, popr.
GRABIA (2)Łódźlew. 127, gór 1415 km zachZduńska Wola
Grafit12 km płdst. KowelZasmyki
Granatnik-1 312Lwówpr. 152, gór. 4821 km zachst. Lwów Gł.Zatoka1944-03-17/18Halifax JP-180 "V" / PLNIEUDANY zrzut mater., zawrócił
Granatnik 2Lwówpr. 146, gór. 6820 km zachst. Lwów Gł.Zatoka
Groch-1 401Kaliszpr. 87, gór. 4119 km pnc-zachKalisz1943-09-14/15Flat 24Halifax JN-911 "Z" / PLzrzut 6/z, 6/p
Groch 2Poznańpr. 137, dół 1234 km płd-wschWrześnia
GRODKAŁódźpr. 243, gór 1273 km zachPabianice
GRONOSTAJLublinlew.18, gór. 6914 km płd-wschŁukówII
Grot 205Lwówpr. 34, gór. 9318 km płd-wschst. LwówGańczary1944-07-07/08Liberator EV-978 "R" / PLzrzut 12/z, 12/p
Grot 205Lwówpr. 34, gór. 9318 km płd-wschst. LwówGańczary1944-07-08/09Halifax JP-222 "E" / PLplac. zapas., NIEUDANY zrzut materiałowy
Grusza 1Krakówpr. 137, gór. 12012 km płdKoniecpol
Grusza 2Krakówpr. 140, gór. 11711 km płdKoniecpol
GRUSZKA 307Kielcelew. 198, gór. 916 km płd-wschŁagówWszachów1944-07-27/28 Halifax JP-230 „N” / PLzrzut 12/z, 12/p
GRUSZKA 120Kielcelew. 198, gór. 916 km płd-wschŁagówWszachów1944-07-30/31Halifax JP-254 „D” / GBII, zrzut 9/z, 6/p
GRUSZKA 120Kielcelew. 198, gór. 916 km płd-wschŁagówWszachów1944-07-30/31Halifax JP 181 „X” / GBII, zrzut 9/z, 6/p
Grzyb 331943-03-29/30Halifax BB 340 „D” / PLNIEUDANY zrzut mater., zawrócił
Gryka 1Kaliszpr. 31, dół 15318 km pnc-wschKępno
Gryka 2Kaliszpr. 40, dół 13716 km pnc-wschKępno
Guzik 129Lwówpr. 193, gór. 5710 km pnc-zachGródek Jag.Sądowa Wisznia, Mużyłowice1944-04-03/04Halifax LW 272 „D” / PLpopr. NIEUDANY, brak zrzutu, poleciał na "Ścigacz"
Guzik 129Lwówpr. 193, gór. 5710 km pnc-zachGródek Jag.Sądowa Wisznia, Mużyłowice1944-07-07/08Liberator KG-890 "S" / PLNIEUDANY zrzut mater., błędne sygnały, odzew
Guzik 129Lwówpr. 193, gór. 5710 km pnc-zachGródek Jag.Sądowa Wisznia, Mużyłowice1944-07-08/09Liberator KG-890 "S" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
GZYMSWarszawapr. 105, dół 2025 km płd-wschMińsk MazowieckiII
HALINAKielcelew. 153, gór. 1057 km pncRakówIII
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-09/10Halifax JP-251 „P” / PLII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-09/10Halifax JP-252 „L” / PLII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-09/10Halifax JP-230 „N” / PLII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-09/10Liberator KG-890 „S” / PLII, popr., zrzut 12/z, 12/p
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-09/10Liberator EV-978 „R” / PLII, popr., brak zrzutu, nie wystartował, defekt
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-15/16Liberator KG-938 „A” / GBII, popr., zrzut 12/z
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-15/16Liberator KG-933 „P” / GBII, popr., zrzut 12/z
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-15/16Liberator EW-233 „H” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Liberator EW-278 „U” / PLII, popr., zrzut 12/z, 12/p
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Halifax JP-180 „A” / PLII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Liberator EV-838 „H” / GBII, popr., zrzut 12/z
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Liberator EW-248 „P” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy, zestrzelony
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Liberator EW-275 „R” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy, zestrzelony, spadł ok. Olszyny, Banica
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Liberator EW-161 „M” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy, zestrzelony ok. Łysa Góra
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Halifax JP-220 „C” / PLII, popr., zrzut 9/z, 12/p, po zrzucie zestrzelony
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Halifax JP-252 „L” / PLII, popr., rzut 9/z, 6/p "dziki" na Piotrków
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Halifax JP-220 „C” / PLII, popr., rzut 9/z, 6/p "dziki", lądował awaryjnie ok. Dębina k/Okulic
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-23/24Halifax JD-171 „B” / PLII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-24/25Halifax JD-171 „B” / PLII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-24/25Halifax BB-412 „C” / PLII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-24/25Halifax JD-362 „E” / PLII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-24/25Halifax JP-251 „P” / PLII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-24/25Halifax JP-161 „N” / PLII, popr., zrzut 9/z, 8/p, także na "Wiersze"
HAMAK-1 702Warszawalew. 102, dół 11515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-09-01/02Liberator EW-278 „U” / PLII, popr., zrzut 12/z, 12/p
HAMAK-2 705Warszawalew. 70, dół 12115 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-09-10/11Liberator KH-101 „R” / PLodebrał zrzut 12/z, 2/p na "Chochla 703"
HAMAK-2 705Warszawalew. 70, dół 12115 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-09-21/22Liberator KG-874 „J” / Pd. Afr.II, popr., zrzut 12/z
HełmLwówpr.. 53, gór. 9814 km płd-wschLwów
Herb 95125 km wschGarwolin(obok Jawor 952)1943-03-19/20Key Halifax DT-627 "P" / PLplac. zapas., 6/z, 6/p
Hiena 603 (Hijena)Lublinpr. 181, dół 8611 km pnc-wschChełm1943-03-14/15YardHalifax HR-666 "E" / PLIII, popr., zrzut 6/z, 6/p
HIPOPOTAM 318Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-04-23/24Liberator EV-978 "R" / PLIII, popr., zrzut 12/z, 12/p
HIPOPOTAM 318Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-04-23/24Halifax BB-431 "T" / GBIII, popr., NIEUDANY zrzut materiałowy
HIPOPOTAM 318Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-04-23/24Halifax BB-438 "S" / GBIII, popr., zrzut 9/z, 12/p, Welbike
HIPOPOTAM 318Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-04-23/24Halifax BB-381"Y" / GBIII, popr., NIEUDANY zrzut materiałowy
HIPOPOTAM 318Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-04-23/24Halifax BB-441 "Q" / GBIII, popr., NIEUDANY zrzut materiałowy
HIPOPOTAM 318Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-04-23/24Halifax JP-223 "W" / GBIII, popr., NIEUDANY zrzut materiałowy
HIPOPOTAM 318Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-04-23/24Halifax JP-226 "U" / GBIII, popr., zrzut 6/z, 6/p
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-04/05 Halifax JP-161 "G" / GBIII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-04/05 Halifax JP-162 "N" / GBIII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-04/05 Halifax JP-226 "U" / GBIII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-04/05 Halifax BB-438 "S" / GBIII, NIEUDANY zrzut materiałowy
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-04/05 Halifax BB-338 "M" / GBIII, NIEUDANY zrzut materiałowy
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-04/05 Halifax JN-925 "X" / GBIII, NIEUDANY zrzut materiałowy
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-12/13 Halifax JP-249 „M” / PLIII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-12/13 Liberator BZ-860 "U" / PLIII, popr., zrzut 12/z, 12/p
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-12/13 Halifax JP-229 „C” / PLIII, NIEUDANY zrzut materiałowy
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-12/13 Halifax JP-362 „L” / PLIII, NIEUDANY zrzut materiałowy
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-12/13 Halifax JN-925 "X" / GBIII, NIEUDANY zrzut materiałowy
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-12/13 Halifax BB-338 "M" / GBIII, NIEUDANY zrzut materiałowy
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-12/13 Halifax JP-161 "G" / GBIII, NIEUDANY zrzut materiałowy
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-12/13 Halifax JD-172 „V” / GBIII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-19/20 Liberator BZ-860 "U" / PLIII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-19/20 Halifax JP-180 "V" / PLIII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-19/20 Halifax JP-226 "U" / GBIII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-19/20 Halifax JP-162 "N" / GBIII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-19/20 Halifax JP-161 "G" / GBIII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-24/25Halifax HR-680 "D" / CA-GBIII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-24/25Halifax JN-925 „X” / GBIII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-24/25Halifax JP-237 „F” / GBIII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HIPOPOTAM 319Zamośćlew. 100, gór 9134 km zachZamośćZwierzyniec1944-05-24/25Halifax JP-220 "K" / GBIII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HolownikTr-pollew. 139, gór. 3665 km wschLwów
Igła13 kmOżarów MazowieckiMariew, Stanisławów 1942-09-01/02ChickenpoxHalifax W-7775 "R" / PL- GBskok 5 CC, ostrzelany
Igła13 kmOżarów MazowieckiMariew, Stanisławów 1943-03-19/20CellarHalifax JB-802 "S" / PLplac. zapas., NIEUDANY skok, zrzut
Igła13 kmOżarów MazowieckiMariew, Stanisławów 1943-03-24/25BathHalifax DT-725 "J" / PLplac. zapas. NIEUDANY zrzut, defekt silnika
Imbryk 118Warszawalew. 207, gór. 18915 km pnc-zachst. TłuszczDąbrówka1944-04-03/04Liberator BZ-965 "S" / PLplac. zapas., NIEUDANY skok, zrzut
Imbryk 118Warszawalew. 207, gór. 18915 km pnc-zachst. TłuszczDąbrówka1944-04-09/10Weller 2Liberator BZ-965 "S" / PLskok 3 CC, 1 kurier, zrzut 12/z, 6/p
IndykCieszyngór. 72, pr. 16415 km płn-wschWadowice
IOTENAŁódźlew,. 96, gór 1355 km pnc-wschSieradz
IrkaWarszawalew. 26, gór. 20018 km zachModlin
IWARZAŁódźlew. 75, gór. 1545 km płd-zachSieradz
IzbaRadompr. 92, dół 10316 km płdPuławy
Jabłoń 116Radomlew. 225, gór. 16011 km płd-wschDobieszyn1944-03-17/18 Halifax JP-161 "G" / AUSNIEUDANY zrzut mater., zawrócił
Jabłoń 105Radomlew. 225, gór. 16011 km płd-wschDobieszyn1944-04-08/09 Halifax BB-381 "Y" / CAplac. zapas., NIEUDANY zrzut materiałowy
JaguarLublinpr. 152, dół 4013 km płd-wschChełm
Jajo 9578 km płncRawa Mazowiecka1943-03-19/20 BeamHalifax BB-340 "D" / PLplac. zapas., brak zrzutu
Jajo 9578 km płncRawa Mazowiecka1943-03-24/25 StoneHalifax DT-627 "P" / GB-PLzrzut 6/z, 6/p
Jarząb 305Radompr. 155, dół 1247 km płd-wschZwoleńMierzączka1944-03-17/18 Halifax JN-888 "E" / GBNIEUDANY zrzut mater., zawrócił
Jarząb 106Radompr. 155, dół 1247 km płd-wschZwoleńMierzączka1944-04-09/10 Halifax BB-338 "M" / GBNIEUDANY zrzut mater., nie wystartował
Jarząb 112Radompr. 155, dół 1247 km płd-wschZwoleńMierzączka1944-05-10/11 Halifax BB-338 "M" / GBzrzut 9/z, 12/p
Jarząb 404Radompr. 155, dół 1247 km płd-wschZwoleńMierzączka1944-05-21/22Liberator BZ-965 „S” / PLzrzut 12/z, 12/p
JASKÓŁKA-1 140Nowy Sączpr. 200, gór. 797 km pncJasłoBieździadka1944-04-08/09Halifax JP-223 "W" / CAII, NIEUDANY zrzut mater., poleciał na "Śliwa"
JASKÓŁKA-1 140Nowy Sączpr. 200, gór. 797 km pncJasłoBieździadka1944-04-08/09Halifax JP-224 "A" / GBII, NIEUDANY zrzut mater., poleciał na "Palma 112"
JASKÓŁKA-1 140Nowy Sączpr. 200, gór. 797 km pncJasłoBieździadka1944-04-09/10Halifax JP-223 „W” / CAIII, zrzut 12/z, 12/p, pomimo zagrożenia placówki
JASKÓŁKA 2Nowy Sączpr. 206, gór. 6212 km pncJasłoIII
JASTRZĄB 105Nowy Sączpr. 199, gór. 1217 km płdJasłoZarzecze1944-05-30/31Halifax JP-251 „P” / PLzrzut 12/z, 12/p
JASTRZĄB 105Nowy Sączpr. 199, gór. 1217 km płdJasłoZarzecze1944-05-30/31Halifax JP-236 „A” / PLzrzut 12/z, 12/p
JASTRZĄB 401Nowy Sączpr. 199, gór. 1217 km płdJasłoZarzecze1944-08-18/19Halifax JP-226 „A” / CA-GBNIEUDANY zrzut materiałowy
JASTRZĄB 401Nowy Sączpr. 199, gór. 1217 km płdJasłoZarzecze1944-08-18/19Halifax JP-295 „P” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
JASTRZĄB 401Krakówpr. 121, dół 29710,5 km płdSzczekocinyMałoszyce1944-08-18/19Halifax JP-226 „A” / GBII, prawd. dół 197, NIEUDANY zrzut materiałowy
Jaszczurka 1Wilnolew. 117, dół 9315 km płd-wschSt. Olkienniki
Jaszczurka 2Wilnolew. 106, dół 9512 km płd-wschSt. Olkienniki
Jaśmin 415Radompr. 103, gór. 2109 km pnc-zachPuławyBronowice, Opatkowice1944-04-27/28Halifax BB-318 "F" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
Jaśmin 302Radompr. 103, gór. 2109 km pnc-zachPuławyBronowice, Opatkowice1944-05-19/20Weller 18Liberator BZ-965 „S” / PLskok 5 CC, 1 kurier, zrzut 12/z, 6/p
Jawor 952Radompr. 142, gór. 16619 km pnc-wschPionkiŁoje1943-03-19/20Key Halifax DT-627 "P" / GBNIEUDANY zrzut mater., poleciał na "Herb"
Jawor 952Radompr. 142, gór. 16619 km pnc-wschPionkiŁoje1943-03-24/25 BasinHalifax BB-340 "D" / PLzrzut 6/z, 6/p
Jawor 314Radompr. 142, gór. 16619 km pnc-wschPionkiŁoje1944-04-16/17Halifax JP-220 "K" / GBzrzut 6/z, 12/p
JEMIOŁA 135Radompr. 192, dół 1528 km pnc-zachZwoleńMęciszów1944-04-09/10Halifax BB-381 „Y” / GBII, NIEUDANY zrzut materiałowy
JEMIOŁA 135Radompr. 192, dół 1528 km pnc-zachZwoleńMęciszów1944-04-09/10Halifax BB-381 „Y” / GBII, NIEUDANY zrzut materiałowy
JEMIOŁA 116Radompr. 192, dół 1528 km pnc-zachZwoleńMęciszów1944-05-10/11Halifax JP-226 "U" / GBII, zrzut 9/z, 12/p
JEMIOŁA 116Radompr. 192, dół 1528 km pnc-zachZwoleńMęciszów1944-05-10/11Halifax JP-162 "N" / GBII, NIEUDANY zrzut materiałowy
JERZYŁomżapr. 22, dół 5511 km wschŁomżaIV
JERZYK 303Nowy Sączpr. 184, gór. 7011 km płd-wschJasłoSieklówka, Lubla1944-07-07/08Halifax EB-179 "Q" / GBIII, zrzut 12/z, 12/p
JERZYK 303Nowy Sączpr. 184, gór. 7011 km płd-wschJasłoSieklówka, Lubla1944-07-07/08Halifax JP-248 "H" / GBIII, zrzut 12/z, 12/p
JERZYK 303Nowy Sączpr. 184, gór. 7011 km płd-wschJasłoSieklówka, Lubla1944-07-07/08Halifax JN-897 "T" / GBIII, zrzut 12/z, 12/p
Jeżyna 110 (Jerzyna)Radompr. 203, gór. 12013 km pnc-zachKozieniceWilczkowice1944-02-24/25Halifax ? /GB NIEUDANY zrzut, nie wystartował, defekt
Jesion 1Radompr. 205, dół 1558 km płdPionkiCzarna
Jesion-2 204Radompr. 218, dół 1627 km płd-zachPionkiCzarna1944-04-14/15Halifax JP-224 "A" / CAplac. zapas., NIEUDANY zrzut mater.
Jesion-2 204Radompr. 218, dół 1627 km płd-zachPionkiCzarna1944-05-12/13Liberator BZ-965 „S” / PLzrzut 12/z, 12/p
Jodła-1 134Radomlew. 223, gór. 11012 km pnc-wschDobieszynPaprotnia, Łękawica1944-04-08/09Weller 7Liberator BZ-965 "S" / PLskok 3 CC, zrzut 12/z, 6/p
Jodła 2Radomlew. 235, gór. 10014 km płd-wschWarka
Kabłąk 903T-pollew. 19, gór. 583o km wschLwówPołonice1944-04-23/24 Halifax JP-222 „E” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
KABŁĄK-2 103Lwówpr. 15, gór 6720 km wschLwówBiłka Szlachecka1944-07-03/04Liberator EV-978 "R" / PLII, zrzut 12/z, 12/p
KABŁĄK-2 103Lwówpr. 15, gór 6720 km wschLwówBiłka Szlachecka1944-07-03/04Halifax JP-251 „P” / PLII, NIEUDANY zrzut materiałowy
KABŁĄK-2 103Lwówpr. 15, gór 6720 km wschLwówBiłka Szlachecka1944-07-09/10Liberator EV-978 "R" / PLII, zrzut 12/z, 12/p
KABŁĄK-2 103Lwówpr. 15, gór 6720 km wschLwówBiłka Szlachecka1944-07-09/10Halifax JP-222 „E” / PLII, zrzut 12/z, 12/p
Kaczka-1 612Krakówpr. 29, dół 17418 km pnc-wschMiechówKsiąż Mały1943-03-13/14SlateHalifax ? / GBNIEUDANY zrzut mater., zawrócił, defekt
Kaczka-1 612Krakówpr. 29, dół 17418 km pnc-wschMiechówKsiąż Mały1943-03-14/15PipeHalifax DT-726 "H" / PL-GBNIEUDANY zrzut materiałowy
Kaczka-1 612Krakówpr. 29, dół 17418 km pnc-wschMiechówKsiąż Mały1943-03-16/17LockHalifax ? / PLzrzut 6/z, 6/p
Kaczka-2 127Krakówpr. 31, dół 16116 km pncMiechówKsiąż Mały1944-04-03/04Halifax JP-220 "K" / CAplac. zapas. zrzut 9/z, 12/p
Kaczka-2 127Krakówpr. 31, dół 16116 km pncMiechówKsiąż Mały1944-04-09/10Weller 3Halifax JP-177 "P" / PLNIEUDANY skok, zrzut materiałowy, poleciał na "Śliwa"
Kaczka-2 127Krakówpr. 31, dół 16116 km pncMiechówKsiąż Mały1944-04-09/10Halifax JP-177 "P" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
KaktusRadomlew. 218, dół 97
KAMIEŃŁuckpr. 170, gór 4723 km pnc-wschŁuckII
KANAPA 302Warszawalew. 189, dół 926 km płd-wschWarszawaBaniocha, Góra Kalwaria1944-02-24/25Weller 3Halifax JN-896 „L” / PLII, NIEUDANY skok, zrzut, nie wystartował, defekt
KANAPA 303Warszawalew. 189, dół 926 km płd-wschWarszawaBaniocha, Góra Kalwaria1944-04-16/17Weller 12Halifax JP-181 „C” / PLII, skok 4 CC, zrzut 9/z, 6/p
KANAREK-1 122Krakówpr. 88, gór. 19814 km pnc-zachMiechówPrzysieka1944-05-10/11 Halifax JP-229 „C” / PLIII, zrzut 12/z, 12/p
KANAREK-1 122Krakówpr. 88, gór. 19814 km pnc-zachMiechówPrzysieka1944-08-01/02 Halifax JP-230 „N” / GBIII, plac. zapas., NIEUDANY zrzut mater., poleciał na "Sekwana"
KANAREK-1 122Krakówpr. 88, gór. 19814 km pnc-zachMiechówPrzysieka1944-05-10/11 Halifax JP-177 „P” / PLIII, NIEUDANY skok, zrzut materiałowy
KANAREK-2 211Krakówpr. 75, gór. 18317 km pnc.MiechówPrzysieka1944-08-04/05Halifax JP-162 „S” / GBIII, zrzut 9/z, 12/p, po zrzucie zestrzelony
KANGUR 220Radompr. 51, dół 4810 km płdOpoleWólka Koniaszycka1944-05-12/13Halifax JP-162 "N" / GBII, wypada wsch., popr., NIEUDANY zrzut mater.
KANGUR 220Radompr. 51, dół 4810 km płdOpoleWólka Koniaszycka1944-05-12/13Halifax JP-220 "K" / GBII, wypada wsch., popr., NIEUDANY zrzut mater.
KANGUR 220Radompr. 51, dół 4810 km płdOpoleWólka Koniaszycka1944-05-28/29Halifax JP-180 „V' / PLII, wypada wsch., popr., zrzut 9/z, 12/p
KANGUR 220Radompr. 51, dół 4810 km płdOpoleWólka Koniaszycka1944-05-28/29Halifax JP-222 „E” / PLII, wypada wsch., popr., NIEUDANY zrzut mater.
KanonierkaTr-pollew. 56, gór. 10543 km płd wschLwów
KARABELA 310Lwówpr. 34, dół 8918 km płd-wschStryjDaszawa1944-05-19/20 Halifax JP-222 „E” / PLII,popr., NIEUDANY zrzut materiałowy
KARABELA 310Lwówpr. 34, dół 8918 km płd-wschStryjDaszawa1944-05-19/20 Liberator EV-978 "R" / PLII, popr., zrzut 12/z, 12/p
KARABELA 310Lwówpr. 34, dół 8918 km płd-wschStryjDaszawa1944-05-24/25 Halifax JP-222 „E” / PLII, popr., zrzut 9/z, 12/p
KARABELA 310Lwówpr. 34, dół 8918 km płd-wschStryjDaszawa1944-05-24/25 Liberator EV-978 "R" / PLII,popr., NIEUDANY zrzut materiałowy
KARABELA 310Lwówpr. 34, dół 8918 km płd-wschStryjDaszawa1944-05-28/29Liberator BZ-965 „S” / PLII,popr., NIEUDANY zrzut materiałowy
KARABELA 310Lwówpr. 34, dół 8918 km płd-wschStryjDaszawa1944-05-28/29Halifax JP-251 „P” / PLII,popr., NIEUDANY zrzut materiałowy
KARABELA 310Lwówpr. 34, dół 8918 km płd-wschStryjDaszawa1944-05-29/30Liberator EV-978 "R" / PLII, popr., zrzut 12/z, 12/p
KARABELA 310Lwówpr. 34, dół 8918 km płd-wschStryjDaszawa1944-05-29/30Liberator BZ-965 „S” / PLII, popr., zrzut 12/z, 12/p
KarafkaRadompraw. 128, gór.4915 km płd-wschGarwolin
KARP 706Warszawapnc skraj lasu Kabaty12 km płdWarszawaLas Kabacki1944-08-17/18brak zrzutu
KawaKrakówlew. 148, gór 5313 km pnc-zachCzęstochowa
Kawka 308Cieszynpr. 90, góra 5316 km płd-zachWieliczkaWiśniowadawniej bastion
KAZIMIERZBiałystoklew. 138, dół 16015 km płd-wschGoniądzIII
KiejstutNowogródeklew. 161, gór. 4215 km zachLida
KieliszekRadomlew. 70, gór. 1621 km pnc-zachGrójecpopr.
KIERBASKAPłocklew. 34, dół 13514 km pncst. Kramsk
Kilim 110Płockpr. 98, dół 608 km pncŁowicz1943-09-09/10Flat 1Halifax BB-309 "I" / PLzrzut 6/z, 6/p
Kilim 102Płockpr. 98, dół 608 km pncŁowicz1944-12-26/27Liberator KG-834 „U” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
KlaczRadompr. 101, dół 8623 km płdPuławypopr.
KLACZ 9017 km płdOpoleFranciszków1944-04-23/24Halifax JP-220 "K" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
KLACZ 9017 km płdOpoleFranciszków1944-04-23/24Halifax JP-224 "A" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
KLACZ 9017 km płdOpoleFranciszków1944-04-27/28Liberator BZ-860 "U" / PLzrzut 12/z, 12/p
KLAMKA 610Łódźpr. 59, góra 288 km zachSkierniewicest. Skierniewice1943-10-14/15Cottage 28Liberator BZ-860 "U" / PLII, zrzut 6/z, 6/p
KlonRadompr. 114, dół 12614 km płd-zachPuławy
Klon 311Radomdół 111, lew. 1878 km płd-zachRożkiMała Ruda1944-04-23/24Halifax BB-422 "O" / GBpopr., zrzut 9/z, 12/p
Klosz 102Radomlew. 128, gór. 11823 km płdGrójecPrzybyszew1944-04-30/05-01Weller 16Liberator BZ-965 "S" / PLskok 4 CC, zrzut 12/z, 6/p
Klosz 108Radomlew. 128, gór. 11823 km płdGrójecPrzybyszew1944-07-30/31Liberator KG-827 „U” / PLNIEUDANY skok, zrzut materiałowy
KluczPłockpr. 76, dół 0012 km płdŁowicz
KluczŁódźgór. 37, pr. 368 km płd-wschSkierniewice
Kobuz 21215 km pnc-wschMiechówJanowice1944-08-04/05Halifax JP-181„X” / GBzrzut 9/z,6/p, po zrzucie zestrzelony
Kobuz 20415 km pnc-wschMiechówJanowice1944-09-21/22Halifax JP-223 „W” / GBzrzut 9/z, 2/p
Kobuz 31215 km pnc-wschMiechówJanowice1944-12-28/29Halifax LL-534 „M” / PLNIEUDANY skok, zrzut materiałowy
Kobuz 31215 km pnc-wschMiechówJanowice1944-12-28/29Halifax LL-187 „H” / PLzrzut 9/z, 12/p
Koc-1 202Warszawalew. 165, dół 1519 km zachRadzyminNieporęt1943-09-14/15Neon 6Halifax BB-309 "T" / PLskok 3 CC, zrzut 6/z, 1/p
Koc-1 117Warszawalew. 165, dół 1519 km zachRadzyminNieporęt1944-04-03/04Liberator BZ-965 "S" / PLpopr. 911/44, NIEUDANY skok, zrzut mater.
Koc-1 117Warszawalew. 165, dół 1519 km zachRadzyminNieporęt1944-04-09/10Weller 1Halifax JP-180 „V” / PLskok 4 CC, zrzut 9/z, 6/p
Koc 2Warszawalew. 167, gór 2238 km płd-zachRadzymin
Kocioł7 km płd-wschMińsk MazowieckiCegłów, Stefanówka1942-01-06/07ShirtHalifax L-9618 "W" / PLskok 5 CC, 1 kurier, zrzut 3/z, na "dziko"
Kogut 412Kielcelew. 62, dół 723 km pnc-wschKoszyce1944-05-21/22Halifax JP-281 "L" / PLpopr., zrzut 12/z, 12/p
Kogut 412Kielcelew. 62, dół 723 km pnc-wschKoszyce1944-05-21/22Halifax HR-671 "R" / GBpopr., zrzut 12/z, 12/p
KolanoKielcepr. 176, gór. 18710 km płd-zachTarnobrzegrejon zapasowy, także tu bast. NIETOPERZ
KOLBAZamośćpr. 148, dół 1530 km pnc-zachLwówII
KOLIBER-1 306Krakówpr. 10, dół 2915 km pnc-zachBochniaZabierzów Bocheński1944-05-19/20Halifax JP-229 „C” / PLII, NIEUDANY zrzut materiałowy
KOLIBER-1 306Krakówpr. 10, dół 2915 km pnc-zachBochniaZabierzów Bocheński1944-05-19/20Weller 28Halifax JP-177 „P” / PLIII, NIEUDANY skok, zrzut materiałowy
KOLIBER-2 305Kielcelew.13, dół 2611 km pncBochniaZabierzów Bocheński1944-05-24/25Weller 23Halifax JP-180 „V' / PLIII, skok 5 CC, 1 kurier, zrzut 12/z, 4/p
KOLIBER-2 305Kielcelew.13, dół 2611 km pncBochniaZabierzów Bocheński1944-05-24/25Halifax JP-229 „C” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
Kołczan 203Lwówpr. 64, dół 11418 km pnc-wschStryjPokrowce1944-07-07/08Halifax BB-429 "V" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
KołdraWarszawalew. 234, doł 5622 km płd-wschWwa Wschodnia
Komin 402Radomlew. 178, gór. 886 km płd-zachWarkaGrzegorzewiceHalifax LW-284 "T" / PLNIEUDANY zrzut mater., zawrócił
KomoraLwówpr. 73, gór. 10213 km płdLwów
KonewkaLublinlew. 42, dół 4517 km wschSiedlce
Koniczyna 107Radomlew. 196, dół 907 km wschWierzbicaPodgórki1944-04-09/10Halifax BB-318 „F” / GBzrzut 9/z, 12/p
Konopie 104Radomlew. 165, gór 1835 km zachJedlińskBród1944-04-09/10Halifax BB-431 „T” / CApopr., NIEUDANY zrzut materiałowy
Konopie 104Radomlew. 165, gór 1835 km zachJedlińskBród1944-05-10/11Liberator BZ-860 "U" / PLpopr., zrzut 12/z, 12/p
Konwalia 406 (poza)Radomlew. 200, dół 11410 km płd-wschst. RadomGębarzew1944-10-17/18Liberator KG-994 „R” / PLzrzut 12/z, 6/p, na "dziko" k. Koszyc
Konwalia 126Radomlew. 200, dół 11410 km płd-wschst. RadomGębarzew1944-12-27/28Halifax LL-118 „C” / PLzrzut 9/z, 12/p
Koń 10213 km płd-wschst. PiotrkówWłodzimierzów1943-01-25/26SpokeshaveHalifax DT-725 "K" / PLNIEUDANY skok, zrzut materiałowy
Koń 13 km płd-wschst. PiotrkówWłodzimierzów1943-02-16/17SawHalifax DT-725 "J" / PLskok 4 CC, zrzut 6/z, 2/b
KoperRadomlew.33, dół 1179 km płd-zachWolanówpopr
Kopyto8 km płn-wschKońskie1942-02-27/28CollarHalifax L-9618 "W" / PLNIEUDANY skok, zrzut materiałowy
Kopyto (poza)Barycze1942-03-30/31LeggingHalifax L-9613 "V" / PLskok 5 CC, 1 kurier, poza placówkę
Kord 108Lwówpr. 175, gór. 935 km płd-zachst. Gródek JagiellońskiDoliniany1944-05-30/31Liberator BZ-965 „S” / PLzrzut 12/z, 12/p
KorzeńKrakówpr. 114, gór. 8912 km wschKoniecpol
KOS 309Krakówpr. 19, dół 5524 km pnc-wschKrakówWierzbno1944-04-23/24Halifax JP-162 "N" / GBpopr. NIEUDANY zrzut materiałowy
KOS 309Krakówpr. 19, dół 5524 km pnc-wschKrakówWierzbno1944-04-23/24Halifax HR-680 "D" / GBpopr. NIEUDANY zrzut materiałowy
KOS 407Krakówpr. 19, dół 5524 km pnc-wschKrakówWierzbno, Proszowice1944-05-21/22Halifax JP-236 „A” / PLII, zm. na bastion, zrzut 12/z, 12/p
KOS 407Krakówpr. 19, dół 5524 km pnc-wschKrakówWierzbno, Proszowice1944-05-21/22Weller 29Halifax JP-222 „E” / PLII, zm. na bastion, skok 6 CC, zrzut 12/z, 4/p
Kosz 305Warszawapr. 130, gór.15620 km wschWyszków1944-04-16/17Halifax BB-338 "M" / GBII, zrzut 6/z, 12/p
KOT 61111 km pnc-zachMogielnicaCelinów1943-03-13/14AreaHalifax DT-727 "K" / PLzrzut 6/z, 2/p
KOT 320Lublinlew. 107, dół 13924 km pnc-wschLublin1944-03-17/18Halifax BB-338 "M" / CAIII, błędnie KIJ, NIEUDANY zrzut mater.
KOZA 608 (poza)Karpiska, Celestynów, Pilawa1943-03-13/14StockHalifax DT-726 "H" / PL-GBIII, skok 4 CC, zrzut 6/z, 2/p
KOZA 420Lublinlew. 40, dół 2518,5 km płdLublinBychawka, Bystrzyca1944-04-27/28Halifax JP-177 "P" / PLIII, zrzut 9/z, 12/p
KOZA 420Lublinlew. 40, dół 2518,5 km płdLublinBychawka, Bystrzyca1944-04-27/28Weller 21Liberator EV-978 "R" / PLIII, skok 4 CC, zrzut 12/z, 6/p
Kra 6029 km pn-zachZwoleńPuszcza Kozienicka1943-03-13/14DoorHalifax BB-281 "O" / GBskok 3 CC, 1 Węgier, zrzut 6/z, 2/p
KRAKOWAŁódźlew. 100, dół. 13721 km pnc-wschWieluń
Krata 401Łódźpr. 25, góra 764 km płd-wschSkierniewiceRawiczów1944-04-27/28Liberator BZ-965 "S" / PLpopr., NIEUDANY zrzut materiałowy
Krata 206Łódźpr. 25, góra 764 km płd-wschSkierniewiceRawiczów1944-08-01/02Staszek 1Liberator KG-827 „U” / PLpopr., NIEUDANY skok, zrzut materiałowy
Krata 101Łódźpr. 25, góra 764 km płd-wschSkierniewiceRawiczów1944-12-25/26Liberator KH-151 „S” / PLpopr., NIEUDANY zrzut materiałowy
Krata 101Łódźpr. 25, góra 764 km płd-wschSkierniewiceRawiczów1944-12-26/27Liberator KH-151 „S” / PLpopr., NIEUDANY zrzut materiałowy
Krata 101Łódźpr. 25, góra 764 km płd-wschSkierniewiceRawiczów1944-12-27/28Liberator KG-834 „U” / PLpopr., NIEUDANY zrzut materiałowy
KrawatLwówlew. 230, gór. 38 km pncJaworów
KretZamośćlew. 95, gór. 3932 km płd-zachKrasnystaw
KROWALublinlew. 10, dół 7313 km płd-zachLublinIII
KrukKielcelew. 23, dół 3315 km pnc-wschBochniaDrwinia1943-03-08/09AsterHalifax HR-666 "E" / PLpopr., zrzut 6/z, 4/p
KrukCieszynpr. 55, gór. 7914 km płd-wschMyślenice
Krzak 10616 km płd-wschŁowicz1943-01-25/26ScrewdriverHalifax DT-726 "H" / GBskok 3 CC, 1 kurier, ?/b
KRZEMLublinpr. 95, dół 6830 km wschChełmII
KubekRadompr. 224, gór 1713 km zachPilawa
Kufel 322Warszawapr. 65, dół 1021 km płd-zachSiedlceHelenów1944-03-17/18Halifax JN-896 "L" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
Kufel 138Warszawapr. 65, dół 1021 km płd-zachSiedlceHelenów1944-04-03/04Halifax HR-671 "R" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
Kufel 138Warszawapr. 65, dół 1021 km płd-zachSiedlceHelenów1944-04-03/04Halifax JP-162 "N" / GBzrzut 9/z, 12/p
KUFER 208Warszawapr. 134, gór 7511 płd-zachOstrów MazowieckaRuda1943-09-14/15Flat 12AHalifax JN-910 "K" / GBII, NIEUDANY zrzut materiałowy, zestrzelony
KUFER 208Warszawapr. 134, gór 7511 płd-zachOstrów MazowieckaRuda1943-09-14/15Flat 12Halifax HR-666 "R" / GBII, zrzut 6/z, 6/p, po zrzucie zestrzelony
KUFER 513Warszawapr. 134, gór 7511 płd-zachOstrów MazowieckaRuda1943-10-20/21Cottage 10Liberator BZ-860 „U” / PLNIEUDANY zrzut mater., poleciał na "Chochla 507"
KUNARadompr. 38, dół 1419 km płd-wschOpoleII
Kura-1 301Krakówpr. 10, dół 8030 km pnc-wschKrakówProszowice1944-03-17/18Halifax JN-888 "E" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
Kura-2 230Krakówpr. 5, dół 6827 km pnc-wschKraków1944-04-14/15Weller 11Halifax JP-180 „V” / PLskok 4 CC, zrzut 12/z, 6/p
KwasKrakówlew. 186, dół 15010 km płd-zachDąbrowa Górnicza
LAMARadompr. 61, dół 710 km płdPuławyII, popr.
LampaRadomlew. 135, gór.813 km pnc.Grójec
LampartRadompr. 51, dół 7823 km płdPuławypopr.
LarwaRadomlew. 103, gór 2
LASEKLublinpr. 54, dół 1321 km płd-wschLubomlIV, popr.
LASKARadompr. 51, dół 240 km płd. zachLublinIII
Latarnia 1Radomlew. 152, gór. 10916 km płd-zachWarka
Latarnia-2 102Radomlew. 124, gór. 10523 km płd-zachst. Warka1943-09-18/19Flat 20Halifax BB-378 „D” / PLzrzut 6/z, 6/p
LAWAKrakówpr. 158, dół 14314 km pnc-wschOlkuszIII
LelekNowy Sączpr. 76, gór. 4231 km pnc-wschKrosno
LENKrakówgór. 124, pr. 1116 km pnc-wschSzczekocinyII ?
LENAŁódźlew. 163, dół 157II, jak WISŁOKA, dep. 8006/44
LEPNICAKrakówpr. 176, gór. 1325 km pnc-wschNelow
LEWRadompr. 122, gór. 1342 km wschŻyczynII
LEWKONIA 60311 km płd-wschKoniecpolPrzyłęk1944-10-21/22Halifax JP-231 „A” / PLII, zrzut 6/z, 12/p
LEWKONIA 302Krakówgór. 118, pr. 1379 km pnc-zachSzczekocinyPrzyłęk1944-12-28/29Halifax LL-465 „J” / PLII, NIEUDANY zrzut materiałowy
Lichtarz 101Radomlew. 81, gór.5414 km zachGrójecDuża Machnatka1943-09-09/10Flat 2Halifax JD-319 "A" / PLzrzut 6/z, 6/p
Lichtarz 223Radomlew. 81, gór.5414 km zachGrójecDuża Machnatka1944-04-12/13Weller 10Halifax JP-177 "P" / PLzrzut 6/z, NIEUDANY skok 4 CC, poleciał na "Cyprys"
Lilia 70712 km płn-zachst. Mińsk Mazowiecki1943-02-16/17ViceHalifax DT-727 "K" / PLskok 4 CC, zrzut 6/z, 2/b
Lilia IIKrakówgór. 131, pr. 1523 km płd-zachNakło
LIMBAKrakówpr. 115, gór. 334 km pnc-zachKurzelówII
LIN 708Warszawawsch skraj lasu Kabaty12 km płdWarszawa
LiniowiecŁucklew. 50, dół 4014 km wschKamionka Strumiłowa
LinjaWarszawalew. 26, dół 1025 km pnc-zachBłonie
LipaKielcepr. 133, gór. 3427,5 km wschOstrowiec
Lis14 km płd-wschst. Mińsk Mazowiecki1943-02-16/17SpokeshaveHalifax DT-543 "G" / PLNIEUDANY skok, zrzut materiałowy
Lis14 km płn-wachst. Mińsk MazowieckiCegłów, Zgiechów1943-02-17/18WallHalifax DT-725 "J" / PLskok 4 CC, zrzut 6/z, 2/b
LisLublinlew. 128, dół 727 km płd-zachRejowiec
LISWARTAŁódźlew. 105, dól 449 km zachDziałoszyn
LiśćKrakówpr. 67, gór. 124 km płdOleszno
LolaŁomżalew. 178, dół 4721 km pnc-wschPrzasnysz
LosWarszawalew. 155, gór. 368
Lotniskowiec 521Lwówpraw. 10, dół 1219 km płdst. Chodorów
LUBCZYKKrakówgór. 108, pr. 17010 km płd-zachKoniecpolII
LUBIENIECPłockpr. 228, dół 975 km pncKutno
LUBIENKAPłockpr. 195, dół 1425 km płdGostynin
LucernaKrakówgór. 97, pr. 1153 km pnc-zachSecemin
LUCIAZAŁódźlew. 112, dół 11620 km pnc-wschWieluń
Lustro 201Warszawapr.161, dół 889 km pnc-wschMińsk MazowieckiMistów1943-09-21/22Neon 5Halifax LW-276 "E" / PLskok 3 CC, zrzut 6/z, 1/p
Ładownica 132Lwówlew. 164, gór. 8217 km wschPrzemyślBalice1944-05-10/11Halifax JP-171 „B” / PLzrzut 9/z, 12/p
ŁawaBrześćlew. 53, gór. 23824 km. wschSokołów
Łąka10 kmŁowiczDrzewicz, Guźnia1942-04-08/09CravatHalifax L-9618 "W" / PLskok 6 CC, zrzut 1/p, nad jez. Okręt
ŁuczywoRadomlew. 105, gór. 2610 km pnc-zachGrójec
ŁukLwówpr. 81, dół 10511 km płc-wschStryjpopr.
ŁUŻYCAKalisz - Wrocławpr. 25, dół 11710 km pnc-zachCzstary
MaciejNowogródeklew. 99, gór 8336 km płd-zachLida
MahońKielcelew. 118, gór. 139 km pnc-zachBodzentyn
MalwaRadomlew. 56, dół 127 km pnc-wschMniów
MAPA 225Warszawapr. 128, dół 12625 km płd-wschTłuszczMakowiec Mały1944-04-12/13Halifax BB-338 "M" / GBII, pl. zapas., NIEUDANY zrzut mater.
MariaWarszawalew. 3, góra 3617 km zachCiechanów
MEWA 95812 km płd-zachOpocznoOdrowąż, Wielka Dąbrówka1943-03-19/20BeamHalifax BB-340 "D" / PLskok 3 CC, zrzut 6/z, 2/p
MEWA-1 222Kielcelew. 27, dół 6815 km płdSkalbmierzBobin1944-05-04/05Weller 17Halifax JP-177 „P” / PLIII, skok 6 CC, zrzut 12/z, 4/p
MEWA 2Kielcelew. 30, dół 1174 km płd-wschSkalbmierzBobin1944-05-04/05Halifax JP-252 „D” / PLIII, zrzut 12/z, 12/p
MIAZGAŁódźpr. 156, gór 992 km wschst. Andrzejow
MICHAŁ-1 231Białystoklew. 96, dół. 1827 km płd-zachBiałystokKrzyżewo1944-04-12/13Liberator BZ-965 "S" / PLIII, NIEUDANY zrzut mater., poleciał na "Wacław"
MICHAŁ 2Białystoklew. 90, dół 1229 km płd-zachBiałystokIII
MiednicaWarszawapr. 65, dół 4815 km płd-zachSiedlce
MIKAKowellew. 41, dół 5016 km płd-zachKowelII
MiotłaWarszawapr. 111, dół 11714 km płd-zachWęgrów
MIRT-1 136Kielcelew.119, gór. 673 km płnc-zachDaleszyceCzarna, Cisów1944-04-08/09Weller 4Halifax LW-284 „T” / PLII, popr., skok 4 CC, zrzut 9/z, 6/p
MIRT-1 130Kielcelew.119, gór. 673 km płnc-zachDaleszyceCzarna, Cisów1944-05-10/11Halifax HR-671 "R" / GBII, zrzut 9/z, 12/p
MIRT-1 130Kielcelew.119, gór. 673 km płnc-zachDaleszyceCzarna, Cisów1944-05-10/11Halifax JP-220 "K" / GBII, zrzut 9/z, 12/p
MIRT-2 218Kielcelew. 108, gór. 6714 km płd-wschKielceprzesunieta 2,5 km płd-zach1944-08-04/05Halifax JP-252 „L” / PLII, zrzut 9/z, 12/p
MIRT-2 218Kielcelew. 108, gór. 6714 km płd-wschKielceprzesunieta 2,5 km płd-zach1944-08-04/05Halifax JP-180 „A” / PLII, zrzut 9/z, 12/p
MiskaWarszawapr. 155, gór.16614 km. wschWyszków
MODRZEW 1Radomlew. 76, dół 514 km płdSuchedniówIII
MODRZEW 2Radomlew. 55, dół 2520 km zachSuchedniówIII
MORELAKielcelew. 31, gór. 605 km pncChęciny
MorwaKielcelew. 40, gór. 315 km pnc-wschPiekoszówpopr.
MOSZCZENICAŁódźpr. 211, gór 425 km pncZgierzwypada pnc-wsch 6 km
MOTYL (lądowisko)18 kmTarnówWał Ruda, Jadowniki Mokre1944-05-29/30MOST 2Dakota KG-477 „V” / PLprzerzut 2 CC, 964 funty zaopatrzenia
MOTYL (lądowisko)18 kmTarnówWał Ruda, Jadowniki Mokre1944-07-25/26MOST 3Dakota KG-477 „V” / PL-GBprzerzut 4 CC, 14 walizek, 5/p
MROGAŁódźpr. 94, gór 753 km pnc-wschRogów
MuszkaLwówpr. 171, dół 1549 km płd-wschDrohobycz
MYJAŁódźlew. 122, gór. 1608 km płd-zachZduńska Wola
Mysz 242Lublinlew. 10, dół 9513 km zachLublinBełżyce1944-04-12/13Weller 14Halifax JW-272 „D” / PLskok 3 CC, 1 kurier, zrzut 9/z, 6/p
MyśliwiecLwówpr. 109, gór. 11318 km płdLwów
NaftaKrakówlew. 131, gór. 426 km pnc-zachCzęstochowa
Nagan 109Lwówpr. 165, gór. 14011 km płd-wschst. RudkiChłopy1944-05-30/31Liberator EV-978 "R" / PLzrzut 12/z, 12/p
Nagan 109Lwówpr. 165, gór. 14011 km płd-wschst. RudkiChłopy1944-07-07/08Liberator KG-827 „U” / PLzrzut 12/z, 12/p
Nagan 204Lwówpr. 165, gór. 14011 km płd-wschst. RudkiChłopy1944-07-07/08Halifax JP-254 "P" / GBzrzut 12/z, 12/p
Narcyz 96118 km wschst. PuławyŁakoć1943-03-19/20KnobHalifax DT-726 "H" / PL-GBzrzut 6/z, 6/p
NaramiennikLwówpr. 213, gór 284 km płd-zachJaworów
nazwa nieodczytanaŁódźgór 89, pr. 2173 km zachŁódź Kaliska
NERŁódźpr. 198, dór 1175 km płd-zachst. Łódź Chojny
NEWA 504 ZŁódźpr. 133, dół 8919 km płd-wschst. PiotrkówTomawa, Żerochowa Kolonia1944-08-18/19Halifax JP-252 „L” / PLzrzut 6/z, 12/p, w tajemnicy przed SOE
NEWA 110Łódźpr. 133, dół 8919 km płd-wschst. PiotrkówTomawa, Żerochowa Kolonia1944-10-07/08Liberator KG-994 „R” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy, odwołany
NEWA 110Łódźpr. 133, dół 8919 km płd-wschst. PiotrkówTomawa, Żerochowa Kolonia1944-10-07/08Wacek 1Liberator KH-151 „S” / PLNIEUDANY skok, zrzut materiałowy, odwołany
NEWA 611Łódźpr. 133, dół 8919 km płd-wschst. PiotrkówTomawa, Żerochowa Kolonia1944-10-16/17Wacek 1Liberator KG-994 „R” / PLskok 6 CC, zrzut 12/z, 3/p
NEWA 611Łódźpr. 133, dół 8919 km płd-wschst. PiotrkówTomawa, Żerochowa Kolonia1944-10-16/17Poldek 1Liberator KH-151 „S” / PLskok 6 CC, zrzut 12/z, 4/p
NEWA 611Łódźpr. 133, dół 8919 km płd-wschst. PiotrkówTomawa, Żerochowa Kolonia1944-10-16/17Halifax JP-231 „A” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
Nida 225Łódźpr. 123, dół 6328 km płd-wschst. PiotrkówGórale1944-08-01/02Halifax JP-154 „D” / GBzrzut 9/z, 6/p
Nida 225Łódźpr. 123, dół 6328 km płd-wschst. PiotrkówGórale1944-08-01/02Halifax EB-147 „K” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
Nida 504Łódźpr. 123, dół 6328 km płd-wschst. PiotrkówGórale1944-08-16/17Liberator EW-275 "R" / PLzrzut 12/z, po zrzucie zestrzelony
Nida 504Łódźpr. 123, dół 6328 km płd-wschst. PiotrkówGórale1944-08-18/19Halifax JN-925 „X” / CA-GBNIEUDANY zrzut materiałowy
Nida 504Łódźpr. 123, dół 6328 km płd-wschst. PiotrkówGórale1944-08-18/19Halifax BB-412 „C” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
NIECIECZŁódźlew. 144, dół 1423 km płd-zachWidawa
Niecka 224Warszawapr. 154, gór. 21014 km wschTłuszczStrachówka1944-04-12/13Halifax BB-338 "M" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
Niecka 224Warszawapr. 154, gór. 21014 km wschTłuszczStrachówka1944-04-15/16Liberator BZ-965 "S" / PLzrzut 12/z, 12/p
NIETOPERZ 305Kielcepr. 176, dół 18711 km płd-zachTarnobrzegBaranów n/Wisłą1944-07-25/26Halifax JP-249 „M” / PLIII, rej. zapas Kolano, zrzut 12/z, 12/p
NIETOPERZ 305Kielcepr. 176, dół 18711 km płd-zachTarnobrzegBaranów n/Wisłą1944-07-25/26Halifax JP-283 „G” / PLIII, rej. zapas Kolano, NIEUDANY zrzut mater.
NIL-1 133Łódźpr. 143, dół 1104 km wschRozprzaZamożna Wola1944-04-08/09Weller 6Halifax JP-207 "E" / PLII, skok 4 CC, zrzut 9/z, 4/p
NIL-1 133Łódźpr. 143, dół 1104 km wschRozprzaZamożna Wola1944-04-08/09Halifax BB-438 "S" / PLII, zrzut 9/z, 12/p
NIL-2 123Łódźpr. 133, dół 9019 km płd-wschPiotrkówprzes. Ślepietnica1944-05-10/11Weller 27Liberator EV-978 "R" / PLII, zm. 1383/44, skok 5 CC, 1 kurier, zrzut 12/z, 6/p
NIL-2 123Łódźpr. 133, dół 9019 km płd-wschPiotrkówprzes. Ślepietnica1944-05-10/11Halifax JP-252 „D” / PLII, zm. 1383/44 popr., zrzut 9/z, 6/p
NogaWarszawalew. 76, dół 836 km pnc-wschBłonierejon zapasowy
NOGATŁódźpr. 163, dół 12510 km płdPiotrków
NosWarszawapr. 154, dół 11317 km pnc-wschMińsk Mazowieckirejon zapasowy
NOTEĆ 117Łódźpr. 136, dół 11910 km pld-wschst. PiotrkówŁazy Duże1944-07-30/31Jurek 1Halifax JP-220 „C” / PLII, NIEUDANY skok, zrzut materiałowy
NOTEĆ 117Łódźpr. 136, dół 11910 km pld-wschst. PiotrkówŁazy Duże1944-07-30/31Halifax JP-283 „G” / PLII, zrzut 9/z 14/p
NOTEĆ 502Łódźpr. 136, dół 11910 km pld-wschst. PiotrkówŁazy Duże1944-08-18/19Halifax JP-223 „W” / GBII, zrzut 9/z, 6/p
NOTEĆ (2)Płocklew. 36, dól 716 km płdKramsk
NUREK 1Kielcepr. 140, dół 19017 km płdSandomierzIII
NUREK 2Kielcepr. 149, dół 19217 km płdSandomierzIII
OBRAZ 108Warszawapr. 177, dół 12812 km płd-wschTłuszczKąty, Borucza1943-09-16/17Neon 3Halifax BB-309 „T” / PLII, skok 2 CC, 1 kurier, zrzut 6/z, 1/p
OBRAZ 108Warszawapr. 177, dół 12812 km płd-wschTłuszczKąty, Borucza1943-09-16/17Halifax JD-156 „W” / GB-AUS-CAII, NIEUDANY zrzut materiałowy, zestrzelony
OBRAZ 308Warszawapr. 177, dół 12812 km płd-wschTłuszcz1944-02-24/25Weller 2Halifax JN-911 „Z” / PLII, NIEUDANY skok, zrzut materiałowy
OBRAZ 318Warszawapr. 177, dół 12812 km płd-wschTłuszczKrawcowizna1944-04-16/17Weller 15Halifax JP-236 „A” / PLII, skok 4 CC, zrzut 9/z, 6/p
OBRAZ 318Warszawapr. 177, dół 12812 km płd-wschTłuszcz1944-04-16/17Halifax BB-422 „O” / GBII, NIEUDANY zrzut materiałowy
ObrusPłockpr. 42, dół 1914 km płd-wschŁowiczNieborów1943-10-18/19Oxygen 8Halifax JD-362 "L" / PLskok 2 CC, 1 kurier, zrzut 6/z, 1/p
OCANIAKalisz - Wrocławpr. 20, dół 28818 km płd-wschKaliszwypada 13,5 pnc-wsch
OcelotZamośćpr. 177, gór. 2222 km płd-wschChełm
Odra 218Łódźpraw. 91, dół 16418 km wschPiotrkówSwolszowice Duże1944-05-04/05Halifax JP-222 „E” / PLzrzut 9/z, 12/p
ODWETKrakówpr. 99, dół 203 km płd-zachKrakówII
OGIER 421Radompr. 108, dół 668 km pnc-zachOpoleNiedźwiada1944-04-27/28Halifax BB-441 "Q" / GBzrzut 9/z, 12/p
OGIER 421Radompr. 108, dół 668 km pnc-zachOpoleNiedźwiada1944-04-27/28Halifax HR-680 "D" / CA-GBNIEUDANY zrzut materiałowy
Ognicha 102Krakówgór. 96, pr. 1965 km pnc-wschJanów7 km od pl. Ogórek1944-11-22/23Liberator BZ-965 „V” / PLprawd. Stare Ognichy, popr. zrzut 14/z, 12/p
OGÓREK 20931 km płd-wschCzęstochowaBystrzanowice, Żarki1944-09-18/19Halifax JP-246 „B” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
OGÓREK 20931 km płd-wschCzęstochowaBystrzanowice, Żarki1944-09-18/19Halifax EB-188 „R” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
OGÓREK 20931 km płd-wschCzęstochowaBystrzanowice, Żarki1944-09-21/22Halifax JP-277 „C” / GBNIEUDANY zrzut mater., zrzut 9/z, 2/p na Sosnowiec
OGÓREK 20931 km płd-wschCzęstochowaBystrzanowice, Żarki1944-09-21/22Halifax JD-319 „G” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
OGÓREK 60631 km płd-wschCzęstochowaBystrzanowice, Żarki1944-10-16/17Halifax BB-440 „G” / PLzrzut 9/z, 12/p
OGÓREK 60631 km płd-wschCzęstochowaBystrzanowice, Żarki1944-10-21/22FrestonLiberator KH-151 „S” / PLNIEUDANY skok, zrzut materiałowy
OGÓREK 60631 km płd-wschCzęstochowaBystrzanowice, Żarki1944-10-21/22Halifax JP-136 „D” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
OGÓREK 30131 km płd-wschCzęstochowaBystrzanowice, Żarki1944-11-18/19FrestonLiberator BZ-965 „V” / PLNIEUDANY skok, zrzut materiałowy
OGÓREK 30131 km płd-wschCzęstochowaBystrzanowice, Żarki1944-11-18/19Halifax JP-242 „E” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
OGÓREK 30131 km płd-wschCzęstochowaBystrzanowice, Żarki1944-11-22/23Halifax LL-187 „H” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
OGÓREK 30331 km płd-wschCzęstochowaBystrzanowice, Żarki1944-12-25/26FrestonLiberator KG-994 „R” / PLNIEUDANY skok, zrzut materiałowy
OGÓREK 30331 km płd-wschCzęstochowaBystrzanowice, Żarki1944-12-25/26Liberator KG-834 „U” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
OGÓREK 30331 km płd-wschCzęstochowaBystrzanowice, Żarki1944-12-26/27FrestonLiberator KG-994 „R” / PLskok misji bryt., 1 CC, zrzut 15/z, 3/p
OGÓREK 30331 km płd-wschCzęstochowaBystrzanowice, Żarki1944-12-26/27Halifax LL-187 „H” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
OgórekKrakówpr. 188, gór. 1188 km pnc-zachJanów
OKA 303Łódźpr. 75, gór. 13733 km pnc-wschPiotrkówLubochnia1944-09-18/19Halifax JP-252 „L” / PLIII, zrzut 5/z, 6/p
OkoWarszawapr. 197, dół 469 km płd-zachMińsk Mazowieckirejon zapasowy
Okoń11 km płd-wschKoniecpolOkoń, Nakło1943-02-20/21RivetHalifax DT-620 "T" / PLskok 4 CC, zrzut 6/z, 2/b
Olcha 6069 km płd-wschKielce1943-03-13/14Halifax DT-725 "J" / PLskok 4 CC, zrzut 6/z, 2/p
Olcha 1Krakówpr. 195, gór 7815 km pnc-zachKoniecpol
Olcha 2Krakówpr. 184, gór 8212 km wschKoniecpol
Oleander-1 108Krakówlew. 264, gór 275 km zachBorownoMykanów1944-04-09/10Halifax LW-272 „D” / PLplac. zapas., NIEUDANY zrzut mater., zawrócił
Oleander-1 108Krakówlew. 264, gór 275 km zachBorownoMykanów1944-05-10/11Halifax JP-236 „A” / PLpopr., zrzut 9/z, 12/p
Oleander 2Krakówlew. 218, gór. 2219 km pnc-wschCzęstochowaMykanów
OLECHOWKAŁódźpr. 211, gór 686 km pncŁódź Kaliska
OlejKrakówlew. 135, gór 7215 km zachCzęstochowa
OLEŚNICAŁódźlew. 65, dół 697 km płd-wschWieluń
OLIWKAKrakówgór. 106, pr. 2306 km zachJanówII, wg. depeszy gór 186
Orzech 1Krakówpr. 226, gór. 8618 km płd-wschCzęstochowa
Orzech 2Krakówpr. 222, gór 7817 km wschCzęstochowa
Osa 20715 km płnc-zachSiedlceMokobody1942-10-02/03LatheHalifax W-7773 "S" / PLskok 3 CC, zrzut materiałowy
Osa 95415 km płnc-zachSiedlceMokobody1943-03-19/20CellarHalifax JB-802 "S" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
Osa 95415 km płnc-zachSiedlceMokobody1943-03-24/25BathHalifax DT-725 "J" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
Oset-1 107Krakówpr. 248, gór. 1086 km płnc-wschPorajOkręcie1944-07-30/31Halifax JP-294 „B” / GBpopr., zrzut 9/z, 12/p
Oset 2Krakówlew. 232, gór. 1029 km pnc-wschPoraj
Osika 1Krakówlew. 236, gór. 1269 km wschPoraj
Osika-2 216Krakówlew. 225, gór. 1009 km pnc-wschPoraj1944-05-04/05Liberator BZ-860 "U" / PLzrzut 12/z, 12/p
OstrogaLwówpr. 67, gór. 17234 km płdLwówpopr
OWCA 117Radompr. 48, dół 9717 km pnc-wschOpoleNiezabitów1944-05-10/11Halifax JP-161 "G" / GBzrzut 9/z, 12/p
OWCA 117Radompr. 48, dół 9717 km pnc-wschOpoleNiezabitów1944-05-10/11Halifax JN-897 "T" / GBzrzut 9/z, 12/p
OWCA 312Radompr. 48, dół 9717 km pnc-wschOpoleNiezabitów1944-05-19/20Halifax JN-925 "X" / GBzrzut 9/z, 12/p
OWCA 312Radompr. 48, dół 9717 km pnc-wschOpoleNiezabitów1944-05-19/20Halifax JP-220 "K" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
OwocKrakówgór. 75, pr. 1522 km zachPrzyrówpopr.
PalecŁódźpr. 40, gór 6215 km płdSkierniewicerejon zapasowy
Palma 306Kielcelew. 234, dół 17211 km płd-zachOsiek1944-03-17/18Halifax BB-431 "T" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
Palma 112Kielcelew. 234, dół 17211 km płd-zachOsiek1944-04-08/09Halifax JP-224 "A" / GBzrzut 12/z, 12/p
Palma 133Kielcelew. 234, dół 17211 km płd-zachOsiek1944-05-10/11Halifax JN-925 "X" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
Palma 402Kielcelew. 234, dół 17211 km płd-zachOsiek1944-05-21/22Halifax HR-680 "D" / CANIEUDANY zrzut materiałowy
Palma 402Kielcelew. 234, dół 17211 km płd-zachOsiek1944-05-28/29Halifax JP-249 „M” / PLzrzut 12/z, 12/p
Palma DwaKielcepr. 228, gór. 1687 km płn-zachOsiek1944-05-24/25Liberator BZ-860 "U" / PLzrzut 12/z, 12/p
PAŁASZT-pollew. 24, gór. 10834 km płd-wschLwówII
Pancernik 520Lwówpr. 33, dół 16919 km płdBóbrka
PANTERARadompr. 145, gór. 1395 km płd-zachŻyczynIII
Paproć 1Kielcepr. 181, gór. 1472 km pnc-zachKoprzywnica
Paproć 2Kielcepr. 192, gór. 1416 km pnc-zachKoprzywnica
PAPUGA 114Kielcelew. 110, dół 4421 km pnc-wschTarnówJastrząbka Stara1944-07-30/31Halifax JP-248 „H” / GBIII, zrzut 12/z, 12/p
Papuga 226Kielcelew. 110, dół 4421 km pnc-wschTarnówJastrząbka Stara1944-05-12/13Halifax JP-236 „A” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy, pl. zapas.
Papuga 226Kielcelew. 110, dół 4421 km pnc-wschTarnówJastrząbka Stara1944-05-12/13Liberator EV-978 „R” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy, pl. zapas.
PARDWA-1 110Nowy Sączpr. 1, gór. 115 km płd-zachPrzeworskLipnik, Sietesz, 1944-01-05/06Florida 23 i 24Liberator BZ-859 "J" / PLIII, zrzut 12/z, 12/p
PARDWA 2Nowy Sączpr. 1, gór. 516 km płd-zachPrzeworskChodakówkaIII
PasLwówlew. 177, gór. 6422 km pnc-wschPrzemyśl
PASZKOT-1 106Kielcepr. 30, dół 557 km pncŁańcutRakszawaIII
PASZKOT-2 239Kielcepr. 17 dół 578 km pncŁańcutŻołynia1944-04-15/16Halifax JP-177 "P" / PLIII, zrzut 9/z, 10/p
PASZKOT-2 239Kielcepr. 17 dół 578 km pncŁańcutŻołynia1944-04-15/16Halifax JP-162 "N" / GBIII, NIEUDANY zrzut materiałowy
PASZKOT-2 239Kielcepr. 17 dół 578 km pncŁańcutŻołynia1944-05-30/31Weller 30Halifax JP-222 „E” / PLIII, skok 6 CC, zrzut 12/z, 4/p
PASZKOT-2 239Kielcepr. 17 dół 578 km pncŁańcutŻołynia1944-05-30/31Halifax JP-283 "G" / PLIII, zrzut 6/z, 12/p
PASZKOTWarszawapr. 47, dół 10715 km płd-zachSokołów(dawna "Osa")1944-03-17/18Halifax HR-671 "R" / GBplac. zapas. NIEUDANY zrzut materiałowy (lub na Pardwa, Raszka)
PARDWAWarszawapr. 47, dół 10715 km płd-zachSokołów(dawna "Osa")1944-03-17/18Halifax HR-671 "R" / GBplac. zapas. NIEUDANY zrzut materiałowy (lub na Paszkot, Raszka)
PatelniaWarszawapr. 192, gór.1769 km.płdWyszków
Patera 1Radompr. 119, gór. 4418 km wschGarwolin
Patera 2Radompr. 128, gór. 2515 km wschGarwolin
PAWZamośćlew. 97, dół 3510 km pnc-wschJarosławIII
PelikanLwówlew. 92, gór. 4810 km pnc-zachPrzemyśl
PERKOZ 103Kielcepr. 22, dół 9831 km pnc-wschRzeszówWola Żarczycka1944-05-30/31Halifax JP-249 „M” / PLII, zrzut 12/z, 12/p
PERKOZ 103Kielcepr. 22, dół 9831 km pnc-wschRzeszówWola Żarczycka1944-05-30/31Halifax JP-248 „H” / PLII, zrzut 12/z, 12/p
PERKOZ 103Kielcepr. 22, dół 9831 km pnc-wschRzeszówWola Żarczycka1944-05-30/31Halifax HR-671 „R” / CAII, NIEUDANY zrzut materiałowy
PERLICZKA 1Lwówlew. 4, gór. 28 km płdPrzeworskIII
PIASECZNOWarszawalew. 171, dół 76 km płd-wschPiaseczno1944-08-21/22Halifax BB-388 "M" / PLplac. zapas., zrzut 9/z, 12/p
PIASECZNOWarszawalew. 171, dół 76 km płd-wschPiaseczno1944-08-22/23Halifax JP-251 "P" / PLplac. zapas., zrzut 9/z, 12/p
PiecLublinlew. 43, gór 19319 km zachLubartówpopr.
PiernikPłockdół 50, pr. 274 km płd-wschst. Leonów
PIERZYNA 206Warszawapr. 213, dół 5910 km płd-zachMińsk MazowieckiMalcanów1943-09-14/15Neon 9Halifax JD-269 "Q" / GBNIEUDANY skok, zrzut, zestrzelony
PIERZYNA 206Warszawapr. 213, dół 5910 km płd-zachMińsk MazowieckiMalcanów1943-09-14/15Flat 11Halifax HX-161 "M" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
PIERZYNA 655Warszawapr. 213, dół 5910 km płd-zachMińsk MazowieckiMalcanów1943-12-18/19Argon 4? / GBNIEUDANY skok, zrzut materiałowy
PIERZYNA 655Warszawapr. 213, dół 5910 km płd-zachMińsk MazowieckiMalcanów1943-12-18/19Argon 6? / GBNIEUDANY skok, zrzut materiałowy
PIERZYNA 137Warszawapr. 213, dół 5910 km płd-zachMińsk MazowieckiMalcanów1944-04-03/04Weller 5Halifax JP-207 "E" / PLskok 4 CC, zrzut 9/z, 6/p
Pies 7129 km płd-zachOdrzywółRadzice1943-02-17/18RivetHalifax DT-620 "T" / PLNIEUDANY skok, zrzut materiałowy
Pies 7129 km płd-zachOdrzywółRadzice1943-02-19/20SpokeshaveHalifax DT-620 "T" / PLskok 3 CC, 1 kurier, zrzut 8/z, 2/b
PIESRadompr. 7, dół 8313 km płd-wschNałęczówIII
Pietruszka-1 311Kielcelew. 228, dół 1672 km pncPołaniec1944-04-16/17Halifax HR-680 "D" / GBzrzut 8/p
Pietruszka 2Kielcelew. 220, dół 1858 km pnc-zachPołaniec
PILICAŁódźpr. 197 gór 524 km pnc-wschZgierzwypada wsch 6 km
PINA 1Łódźpr. 133, gór. 1673km pnc-wschBabyII
PINA 2Łódźpr. 135, gór. 18112 km pncPiotrkówII
PINGWINZamośćlew. 27, dół 5435 km pnc-wschRzeszówII
Pinia (Pinja) 215Kielcepr. 180, gór. 1179 km pnc-wschKlimontówPiekary1944-04-15/16Halifax JN-925 "X" / CAplac. zapasowa, NIEUDANY zrzut materiałowy
Pinia (Pinja) 423Kielcepr. 180, gór. 1179 km pnc-wschKlimontówPiekary1944-04-27/28Halifax BB-338 "M" / GBzrzut 9/z, 12/p
Pinia (Pinja) 102Kielcepr. 180, gór. 1179 km pnc-wschKlimontówPiekary1944-07-21/22Halifax JP-236 "A" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy, defekt hydrauliki
PirytKowellew. 22, dół 5321 km płd-zachKowel
PISIAŁódźlew. 40, dół 3018 km płdWieluń
PlasticLwówpr. 241, gór. 186 km zachJaworów
PochodniaRadomlew. 82, gór. 9719 km płd zachGrójec
PODUSZKAWarszawapr. 226, dół 188 km płd-wschOtwockII
Pokrywa 109Warszawapr. 218, dół 12010 km płd-wschWołominKolno1943-09-09/10Flat 8Halifax HR-666 "E" / PLzrzut 6/z, 6/p
POLANA 250Lublinpr. 45, gór. 2917 km płd-wschst. LubomlWładynopol1944-04-08/09Halifax JP-180 "V" / PLIV, zrzut materiałowy, w tajemnicy przed SOE
POLANA 250Lublinpr. 45, gór. 2917 km płd-wschst. LubomlWładynopol1944-04-14/15Liberator BZ-860 "U" / PLIV, zrzut materiałowy, w tajemnicy przed SOE
Pole9 km płn-zachWyszkówŁosinno, widły Bugu i Narwi1942-02-25/26CollarHalifax L-9618 "W" / PLNIEUDANY skok, zrzut materiałowy
Pole9 km płn-zachWyszkówŁosinno, widły Bugu i Narwi1942-03-03/04CollarHalifax L-9618 "W" / PLskok 6 CC
Pomidor 1Kielcepr. 198, gór. 1567 km zachKoprzywnica
Pomidor 2Kielcepr. 188, gór. 1686 km płd-zachKoprzywnica
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich1944-08-13/14Liberator KG-890 "S" / PL zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich1944-08-13/14Halifax JD-362 "E" / PLzrzut 9/z, 6/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich1944-08-13/14Halifax JP-230 "N" / PLzrzut 9/z, 6/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Napoleona1944-08-13/14Halifax JP-295 "P" / GBzrzut 9/z, 6/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Napoleona1944-08-13/14Halifax JN-926 "O" / GBzrzut 9/z, 6/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich1944-08-13/14Liberator KG-836 "C" / Afr. zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich1944-08-13/14Liberator EW-166 "Z" / Afr. zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich1944-08-13/14Liberator EW-248 "P" / Afr. zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich (prawdopodobnie)1944-08-13/14Liberator KG-871 "F" / Afr. zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich (prawdopodobnie)1944-08-13/14Liberator KG-938 "A" / GB zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich (prawdopodobnie)1944-08-13/14Liberator EW-160 "B" / GB zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich (prawdopodobnie)1944-08-13/14Liberator KG-873 "Q" / GB zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich (prawdopodobnie)1944-08-13/14Liberator KG-933 "P" / GB zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich (prawdopodobnie)1944-08-13/14Liberator KG-838 "Y" / GB zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-13/14Liberator EV-961 "C" / GB zrzut 12/z, 12/p, po zrzucie rozbił się
POWSTANIE WARSZ.WarszawaStare Miasto1944-08-13/14Liberator EW-105 "G" / GB zrzut 12/z, 12/p, po zrzucie zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich 1944-08-13/14Liberator EW-138 "K" / GB zrzut 12/z, 12/p, po zrzucie rozbił się
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Liberator KG-890 "S" / PL zrzut 12/z, 12/p, po zrzucie zestrzelony, spadł ok. Pogwizdów
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Napoleona1944-08-14/15Halifax JN-897 "T" / GBzrzut 8/z, 6/p, ostrzelany
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Napoleona1944-08-14/15Halifax JP-254 "D" / GBzrzut 9/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Napoleona1944-08-14/15Halifax JD-319 "G" / GBzrzut 9/z, 6/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Halifax JN-895 "B" / GBNIEUDANY zrzut mater., zawrócił
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Halifax EB-179 "Q" / GBNIEUDANY zrzut mater., zawrócił
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Halifax JN-926 "O" / AUSNIEUDANY zrzut mater., zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich 1944-08-14/15Liberator EW-941 "Q" / GBzrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Napoleona1944-08-14/15Liberator EW-838 "H" / GBzrzut 12/z, 12/p, ostrzelany
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Napoleona1944-08-14/15Liberator KG-875 "D" / GBzrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.WarszawaStare Miasto1944-08-14/15Liberator KG-872 "V" / GBzrzut 12/z, ostrzelany
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Liberator EW-264 "X" / AUSNIEUDANY zrzut, rozbił się na Miodowej
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Liberator KG-939 "A" / GBNIEUDANY zrzut mater., rozbił się
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Liberator KG-871 "F" / GBNIEUDANY zrzut mater., rozbił się
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Liberator KG-836 "C" / GBNIEUDANY zrzut mater., zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich 1944-08-14/15Liberator EW-231 "N" / GBzrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich 1944-08-14/15Liberator KG-933 "P" / GBzrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Napoleona1944-08-14/15Liberator KG-938 "A" / GBzrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich (prawdopodobnie)1944-08-14/15Liberator EV-839 "J" / GBzrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Liberator EW-233 "H" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Liberator KG-828 "F" / GB-Afr.NIEUDANY zrzut, zestrzelony, spadł ok. Żdżary
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Liberator KG-873 "Q" / GBNIEUDANY zrzut mater., zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.WarszawaLas Kabacki1944-08-17/18Halifax JP-180 "A" / PL9/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawaul. Marszałkowska1944-08-20/21Halifax JP-180 "A" / PLzrzut 6/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-20/21Halifax ? "G" / PLNIEUDANY zrzut mater., poleciał na Chochla 703
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-20/21Halifax JD-171 "B" / PLNIEUDANY zrzut mater., zawrócił
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-20/21Liberator EW-278 "U" / PLNIEUDANY zrzut mater., poleciał na Wiersze 705
POWSTANIE WARSZ.Warszawaul. Marszałkowska1944-08-21/22Halifax JD-362 "E" / PLzrzut 9/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-21/22Halifax BB-388 "M" / PLNIEUDANY, poleciał na Piaseczno
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-21/22Halifax JP-180 "A" / PLNIEUDANY zrzut mater., poleciał na "Hamak 702"
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-21/22Halifax JD-171 "B" / PLNIEUDANY zrzut mater., ostrzelany, zrzut "dziki" ok. Dąbrówka Szczepanowska
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-22/23Halifax JP-251 "P" / PLNIEUDANY, poleciał na Piaseczno
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-22/23Halifax JD-171 "B" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-23/24Halifax JP-251 "P" / PLNIEUDANY zrzut mater., zawrócił, defekt silnika
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-26/27Halifax JD-171 "B" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-26/27Halifax JN-895 "B" / PLNIEUDANY zrzut mater., zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-26/27Halifax JD-362 "E" / PLNIEUDANY zrzut mater., zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-26/27Halifax JD-319 "G" / PLNIEUDANY zrzut mater., zawrócił
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-26/27Halifax JP-2 ? "P" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-26/27Halifax JP-161 "N" / PLNIEUDANY zrzut mater., nie wystartował
POWSTANIE WARSZ.WarszawaMokotów1944-08-27/28Liberator KG-927 "S" / PLzrzut 12/z, 8/p, po zrzucie silnie ostrzelany, rozbił się
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-27/28Halifax JD-171 "B" / PLNIEUDANY zrzut mater., zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-27/28Halifax JP-161 "N" / PLNIEUDANY zrzut mater., zawrócił
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-27/28Halifax JP-295 "P" / PLNIEUDANY zrzut mater., zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Halifax JP-252 „L” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Halifax JP-288 „G” / PLNIEUDANY zrzut mater., zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Halifax JP-161 „N” / PLNIEUDANY zrzut mater., rozbił się
POWSTANIE WARSZ.WarszawaMokotów1944-09-10/11Halifax JD-319 "G" / GBzrzut 6/z
POWSTANIE WARSZ.WarszawaMokotów1944-09-10/11Halifax JP-246 "B" / GBzrzut 6/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Halifax JP-245 "P" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Halifax BB-422 "T" / GBNIEUDANY zrzut, prawdopod. zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.WarszawaŚródmieście1944-09-10/11Liberator KG-934 "E" / GBzrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Liberator KG-928 "M" / GB zrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Liberator EW-233 "H" / GBzrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Liberator EW-265 "P" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Liberator KG-996 "A" / Afr.zrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Liberator KG-874 "J" / Afrzrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.WarszawaPuszcza Kampinoska1944-09-10/11Liberator KG-875 "D" / Afr.zrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Liberator KH-104 "F" / Afr.NIEUDANY zrzut materiałowy
POWSTANIE WARSZ.WarszawaPiaseczno1944-09-10/11Liberator EW-195 "A" / Afr.zrzut 12/z, na "dziko"
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Liberator KH-150 "R" / Afr.NIEUDANY zrzut materiałowy
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Liberator EW-198 "C" / Afr.NIEUDANY zrzut mater., rozbił się
POWSTANIE WARSZ.WarszawaŚródmieście1944-09-13/14Liberator KH-151 "S" / PL zrzut 12/z, 4/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-13/14Liberator KH-101 "R" / PL NIEUDANY zrzut mater., zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.Warszawarejon "A"Mokotów1944-09-18FRANTIC VII18 samolotów Boening B-17420/z (łącznie 1170/z)
POWSTANIE WARSZ.Warszawarejon "C"Żoliborz1944-09-18FRANTIC VII18 samolotów Boening B-17362/z (łącznie 1170/z)
POWSTANIE WARSZ.Warszawarejon "B"Śródmieście1944-09-18FRANTIC VII72 samoloty Boening B-17388/z (łącznie 1170/z)
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-18/19Liberator KG-993 "X" / Afr.NIEUDANY zrzut mater., odwołany po starcie
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-18/19Liberator EW-207 "K" / Afr.NIEUDANY zrzut mater., odwołany po starcie
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-18/19Liberator KG-936 "B" / Afr.NIEUDANY zrzut mater., odwołany po starcie
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-18/19Liberator KH-150 "R" / Afr.NIEUDANY zrzut mater., odwołany po starcie
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-18/19Liberator KH-152 "F" / Afr.NIEUDANY zrzut mater., odwołany po starcie
ProchTr-pollew. 118, dół 14412 km płd-zachBrzeżany
PROSNAKalisz - Wrocławpr. 32, dól 2744 km wschKaliszwypada 9 km
Proso 1Poznańpr. 235, dół 11711 km pncŚroda
Proso-2 402Poznańpr. 242, dół 11711 km pncŚroda1943-09-14/15Flat 23Halifax JD-172 "S" / GBzrzut 6/z, 6/p
PRZETAK 304Warszawapr. 180, gór. 1536 km wschWyszków1944-02-24/25Liberator AL-530 „Z” / GBII, NIEUDANY zrzut materiałowy
PRZETAK 307Warszawapr. 180, gór. 1536 km wschWyszków1944-04-16/17Halifax JP-223 "W" / GBII, zrzut 6/z, 12/p
Przycisk 317Płockpr. 10, dół 577 km płd-wschSochaczewKazimierzów1944-04-16/17Weller 10Halifax JP-222 „E” / PLplac. zapasowa, skok 4 CC, zrzut 9/z, 6/p
Przycisk 103Płockpr. 10, dół 577 km płd-wschSochaczewKazimierzów944-12-27/28Liberator BZ 965 „V” / PLzrzut 14/z, 12/p
PSZANAŁódźpr. 292 gór. 7410 km pnc-wschOtok
Puchacz 7109 km płd-wschst. MordyŁepki1943-02-17/18FloorHalifax DT-627 "P" / GBskok 4 CC, zrzut 6/z, 2/b
PYSZNAŁódźlew. 73, dół 988 km pnc-wschWieluń
RAK 206Warszawazach skraj lasu Kabaty12 km płdWarszawaŁupiny1942-10-01/02ChiselHalifax W-7776 "U" / PLskok 4 CC, zrzut materiałowy
RAK 955Warszawazach skraj lasu Kabaty12 km płdWarszawa1943-03-20/21BasinHalifax DT-726 "H" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy , defekt silnika
Rakieta 131Tr-pollew. 45, gór. 14146 km płd-wschst. LwówPrzemyślany1944-04-08/09Halifax LW-272 "D" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
RamaWarszawapr.157, dół 1317 km płd-wschMińsk Mazowiecki
RARÓG 422Nowy Sączpr. 15, góra 6437 km zachPrzemyślBachórz1944-04-27/28Halifax JP-226 "U" / CAIII, zrzut 12/z, 12/p
RARÓG 422Nowy Sączpr. 15, góra 6437 km zachPrzemyślBachórz1944-04-27/28Halifax BB-431 "T"/ CAIII, NIEUDANY zrzut materiałowy
RARÓG 422Nowy Sączpr. 15, góra 6437 km zachPrzemyślBachórz1944-04-27/28Halifax JP-161 "G" / CAIII, NIEUDANY zrzut materiałowy
RASZKA-2 107Nowy Sączpr. 157, gór. 1828 km pnc-wschJasłoNiedźwiada, Mała1944-05-30/31Weller 28Halifax JP-230 „N” / PLIII, NIEUDANY skok, zrzut mater., ostrzelany
RASZKA-2 107Nowy Sączpr. 157, gór. 1828 km pnc-wschJasłoNiedźwiada, Mała1944-05-30/31Halifax JP-252 „D” / PLIII, zrzut 12/z, 12/p, przes. 5 km
RASZKA-2 107Nowy Sączpr. 157, gór. 1828 km pnc-wschJasłoNiedźwiada, Mała1944-05-30/31Halifax JP-229 „C” / PLIII, zrzut 12/z, 12/p, przes. 5 km
RASZKA-1Nowy Sączpr. 190, gór. 928 km pncJasłoNiedźwiada, NawsieIII, popr.
RASZKAWarszawapr. 47, dół 10715 km płd-zachSokołów(dawna "Osa")1944-03-17/18Halifax HR-671 "R" / GBplac. zapas. NIEUDANY zrzut materiałowy (lub na Pardwa, Paszkot
RAWKAŁódźpr. 89, gór 908 km pnc-wschKoluszki
REJON BĄKKrakówprzerwa między laskiemw zagajniku Zaryszyn
REJON DWARadomlew. 59, dół 2211 km pnc-zachZagnańsk
REZEDAKrakówpr. 52, gór 96 km pnc-wschOleszno
ROBOT-2 509Kielcelew. 25, gór. 817 km pnc-zachst. Kielce1944-09-01/02Halifax JP-161 „N” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy , defekt silnika
ROBOT-2 509Kielcelew. 25, gór. 817 km pnc-zachst. Kielce1944-09-01/02Halifax BB-389 „M” / PLzrzut 9/z, 12/p, po zrzucie zestrzelony
ROBOT-2 509Kielcelew. 25, gór. 817 km pnc-zachst. Kielce1944-09-01/02Halifax JN-889 „P” / PLzrzut 9/z, 12/p, po zrzucie zestrzelony
ROBOT 3Radomlew. 6, dól 510 km zach.Mniów
Rogi16 km płnc-wschGrójecŁoś, Bogatki1942-09-01/02SmallpoxHalifax W-7773 "S" / PLskok 6 CC
RopaCieszynlew. 85, gór. 53 km pnc-zachPawłowice
ROSICZKARadomlew 29, dól 246 km pnc-zachMniów
ROZMARYN 203Krakówpr. 103, gór. 1006 km płd-wschSeceminBieganów1944-09-21/22Przemek 1Liberator KG-834 „U” / PLskok 6 CC, zrzut 12/z, 2/p
ROZMARYN 203Krakówpr. 103, gór. 1006 km płd-wschSeceminBieganów1944-09-21/22Halifax JP-245 „P” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
ROZMARYN 203Krakówpr. 103, gór. 1006 km płd-wschSeceminBieganów1944-09-21/22Halifax EB-188 „R” / CA-GBNIEUDANY zrzut materiałowy
RÓŻARadomlew. 18, dól 58 km zachMniów
RubinZamośćpr. 7, góra 309 km pnc-zachWłodzimierz
RudawaŁódźlew. 83, dół 3512 km zachDziałoszyn
Ryba 8017 km wschWyszkówujście Liwiec do Bugu1943-03-03/04TulipHalifax DT-727 "K" / GBzrzut 6/z, 4/p
RYBITWA-1 16Nowy Sączpr. 34, gór. 6225 km pnc-wschKrosnoBarycz1943-12-15/16Ohio 1Halifax JD-319 "A" / PLIII, NIEUDANY zrzut materiałowy
RYBITWA-1 16Nowy Sączpr. 34, gór. 6225 km pnc-wschKrosnoBarycz1943-12-18/19Ohio 3Halifax JN-911 „Z” / PLIII, zrzut 6/z, 6/p
RYBITWA 141Nowy Sączpr. 34, gór. 6225 km pnc-wschKrosnoBarycz1944-04-03/04Halifax JP-171 "B" / PLIII, zrzut 9/z, 12/p
RYBITWA 2Nowy Sączpr. 41, gór. 5435 km pnc-wschKrosnoIII
RYGIELŁódźpr. 63, gór. 5213 km płd-zachSkierniewiceII
RZEPAKrakówpr. 75, gór 921o km pnc-zachNaplawicewypada 12 km od Nagłowice
SaganWarszawapr. 234, dół 14710 km zachTłuszcz
SAŁATARadompr. 193, dół 1518 km pnc-zachZwoleńII
SamowarWarszawapr. 216, gór.2348 km płd-zachTłuszcz
SAN 215Radomlew. 23, gór. 7327 km płd-wschSkierniewiceŻurawka1944-08-01/02Liberator EV-978 "R" / PLII, NIEUDANY zrzut mater., defekt silnika
SAN 215Radomlew. 23, gór. 7327 km płd-wschSkierniewiceŻurawka1944-08-01/02Halifax JP-220 „C” / PLII, NIEUDANY zrzut mater., defekt silnika
SAN 215Radomlew. 23, gór. 7327 km płd-wschSkierniewiceŻurawka1944-08-01/02Halifax JP-283 „G” / PLII, zrzut 9/z, 6/p, po zrzucie zestrzelony
SAN 215Radomlew. 23, gór. 7327 km płd-wschSkierniewiceŻurawka1944-08-04/05Halifax JP-276 „A” / CA-GBII, zrzut 9/z, 12/p, po zrzucie zestrzelony
SAN 215Radomlew. 23, gór. 7327 km płd-wschSkierniewiceŻurawka1944-08-04/05Halifax EB-147 „K” / GBII, zrzut 9/z, 12/p, po zrzucie zestrzelony
SAN 505Radomlew. 23, gór. 7327 km płd-wschSkierniewiceŻurawka1944-08-16/17Liberator EW-233 „H” / GBII, zrzut 12/z
SAN 505Radomlew. 23, gór. 7327 km płd-wschSkierniewiceŻurawka1944-08-16/17Liberator KG-938 „A” / GBII, NIEUDANY zrzut materiałowy
SANŁódźpr. 213, gór 505 km pnc-zachZgierz
Sałata 3038 km płnc-zachZwoleńBieliny1944-07-25/26Halifax JP-230 „N” / PLzrzut 12/z, 12/p
SARNARadompr. 79, dół 316 km płd-zachOpoleII
Sasanka 1Kielcelew. 88, dół 999 km płd-wschWiślica
Sasanka 2Kielcelew. 94, dół 861 km płdOpatowiec
SasłataKielcelew. 174, dół 2327 km pnc-wschSzydłów
SekwanaŁódźlew. 168, dół 1126 km płd-wschRusiec Łódzki
SEKWANA BRadomlew. 19, gór 9912 km płd-wschRawa Mazowiecka
SeradelaRadompr. 235, gór. 1066 km płd-zachMagnuszew
SerwetkaPłockpr. 78, dół 606 km pncŁowicz
SępNowy Sączlew. 51, gór. 5518 km płd-wschBochnia
SiewkaKrakówpr. 53, dół 17916 km pnc-wschMiechów
SIKORA 1Cieszynpr. 11, gór. 15323 km pnc-wschNowy TargIII
SIKORA 2Cieszynpr. 2, gór. 16124 km pnc-wschNowy TargIII
SiodłoZamośćpr. 69, dół 6738 km pncLwów
Sito 119Warszawapr. 227, gór 16410 km płd-zachWyszkówKręgi1944-04-08/09Halifax HR-671 "R" / GBzrzut 6/z, 9/p
SkawaŁódźpr. 7, gór. 11633 km płd-wschSkierniewice
SKOWRONKrakówpr. 36, dół 1018 km płnc-wschSłomnikiII
SKRWAPłocklew. 185, dół 326 km pnc-zachŁęczyca
SLUDNIAPłocklew. 85, dół 13810 km pncLipie Góry
Słonecznik 304Kielcelew. 127, dół 11715 km wschWiślicaGórnowola1944-02-24/25Halifax BB-422 „O” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
Słonecznik 304Kielcelew. 127, dół 11715 km wschWiślicaGórnowola1944-02-24/25Halifax JP-252 „D” / PLzrzut 12/z, 12/p
Słonecznik 304Kielcelew. 127, dół 11715 km wschWiślicaGórnowola1944-02-24/25Halifax JP-281 "L" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
Słoń12 km płnc-zachPińczówKotlice, Borszowice1943-02-20/21FileHalifax DT-726 "H" / PLskok 4 CC, zrzut 6/z, 4/b
Smok 96223 km płd-zachSiedlceHelenów, Wola Wodyńska1943-03-24/25CellarHalifax DT-727 "K" / PLskok 2 CC, 1 kurier, zrzut 6/z, 2/p
Smrek 401Kielcelew. 85. dół 1252 km płd-wschWiślica1944-05-21/22Halifax JP-162 "N" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
Smrek 401Kielcelew. 85. dół 1252 km płd-wschWiślica1944-05-28/29Halifax JP-283 "G" / PLzrzut 9/z, 12/p
SobolLublinlew. 42, gór 8621 km płd-wschŁuków
SokKrakówlew. 250, dół 8911 km płn-zachTrzebiniapopr.
Sokół 95625 km płd-wschGarwolinZadybie Stare1943-03-20/21GlassHalifax BB-340 "D" / PLzrzut 6/z, 6/p
Sokół 238Zamośćpr. 34, gór. 1149 km wschMszana DolnaGruszowiec1944-04-14/15Halifax HR-671 "R" / AUSplac. zapas., brak zrzutu
Solnica 107Warszawalew. 72, dół 177 km płd.GrodziskOsowiec, Podkowa Leśna1943-09-09/10Neon 4Halifax JD-171 "P" / PLskok 3 CC, zrzut 6/z, 1/p
Solnica 110Warszawalew. 72, dół 177 km płd.GrodziskOsowiec, Podkowa Leśna1944-07-30/31Jacek 1Liberator KG-890 „S” / PLskok 6 CC, zrzut 12/z, 8/p
Solnica 001Warszawalew. 72, dół 177 km płd.GrodziskOsowiec, Podkowa Leśna1944-11-18/19Kazik 2Liberator KG-994 „R” / PLskok 1 CC, 2 kurier zrzut 10/z, 6/p
Solnica 001Warszawalew. 72, dół 177 km płd.GrodziskOsowiec, Podkowa Leśna1944-11-18/19Halifax LL-118 „C” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
SOŁARadomlew. 13, gór. 11914 km płd-wschRawa Mazowiecka
Sosna-1 218Kielcelew. 81, dół 1465 km pncWiślicaWiśniówka1944-04-14/15Halifax HR-671 "R" / AUSNIEUDANY zrzut materiałowy
Sosna-1 218Kielcelew. 81, dół 1465 km pncWiślicaWiśniówka1944-04-15/16Halifax JP-180 „V” / PLplac. zapas., zrzut 9/z, 12/p
Sosna 2Kielcelew. 71, gór 1808 km pnc-zachBusko
SOWANowy Sączlew. 140, gór. 11318 km pnc-wschNowy SączII
SÓJKA 401Cieszynpr. 1, gór 13018 km wschMszana DolnaZalesie1944-07-03/04Halifax DG-396 "U" / GBIII, NIEUDANY zrzut materiałowy
SÓJKA 401Cieszynpr. 1, gór 13018 km wschMszana DolnaZalesie1944-07-03/04Halifax EB-179 "Q" / GBIII, NIEUDANY zrzut mater., defekt silnika
SÓJKA 401Cieszynpr. 1, gór 13018 km wschMszana DolnaZalesie1944-07-03/04Halifax JP-292 "W" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy, zestrzelony
SÓJKA 401Cieszynpr. 1, gór 13018 km wschMszana DolnaZalesie1944-07-09/10Halifax JP-254 "D" / GBIII, zrzut 12/z, 12/p
SÓJKA 401Cieszynpr. 1, gór 13018 km wschMszana DolnaZalesie1944-07-09/10Halifax JP-295 "P" / GBIII, NIEUDANY zrzut materiałowy
Spodek 209Radompr. 201, gór. 258 km pnc-zachGarwolinMariańskie Porzecze, Łucznica1943-09-14/15Neon 7Halifax JD-362 "L" / PLskok 3 CC, zrzut 6/z, 1/p
SROKA 1Cieszynpr. 57, gór. 13419 km pnc-wschNowy TargIII
SROKA 2Cieszynpr. 55, gór 14716 km pnc-wschNowy TargIII
STOKŁOSA 106Kielcelew. 167, dół 2026 km płd-wschSzydłówDobrów1944-07-21/22Halifax JP-251 „P” / PLII, zrzut 12/z, 12/p
STOKŁOSA 106Kielcelew. 167, dół 2026 km płd-wschSzydłówDobrów1944-07-21/22Halifax JP-281 "L" / PLII, NIEUDANY zrzut mater., ostrzelany
Stokrotka 301Kielcelew. 165, dół 12425 km wschWiślicaRataje nad Wisłą1944-05-24/25Halifax JP-236 „A” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
Stokrotka 101Kielcelew. 165, dół 12425 km wschWiślicaRataje nad Wisłą1944-05-31/06-01Halifax JP-229 „C” / PLzrzut 12/z, 12/p
StolikWarszawapr. 82, gór.15915 km płd-zachMałkinia
STOLNICAWarszawapr. 260, gór. 1937 km pncRadzyminII
Storczyk 1Kielcelew. 138, dół 13813 km pnc-zachSzczucin
Storczyk 2Kielcelew. 145, dół 1494 km płdStopnica
STRUŚKrakówpr. 137, dół 10413 km pnc-wschOlkuszII
STYRRadomlew. 65, gór. 9040 km płd-wschSkierniewiceIII
Sucha 7086 km wschGóra KalwariaDziecinów1943-03-03/04RoseHalifax DT-725 "J" / PLzrzut 6/z, 4/p
Sum 10426 km zachst. WłoszczowaMachory, Maleniec1943-01-25/26ViceHalifax DT-627 "P" / GBNIEUDANY skok, zrzut materiałowy
Sum 71126 km zachst. WłoszczowaMachory, Maleniec1943-02-16/17RaspHalifax DT-726 "H" / GBskok 3 CC, 1 kurie
SUM 707Warszawapłd skraj lasu Kabaty12 km płdWarszawaLas Kabacki1944-08-17/18brak zrzutu
SuszkaPłockpr. 40, dół 808 km zachSochaczew
SUWAKZamośćpr. 156, dół 1531 km pnc-zachLwówIII
SWEDRNIAŁódźlew. 53, gór 22222 km płd-zachSieradz
SzafaBrześćlew. 3, gór. 14523 km pncSokołów
SZAKALLublinlew. 230, dół 712 km pnc-wschRejowiecII
SzczotkaWarszawapr. 104, dół 13611 km zachWęgrów
SZCZUR 244Zamośćlew. 43, góra 931 km pncJanów LubelskiBychawa, Wola Gałęzowska1944-04-15/16Halifax LW-272 „D” / PLII, NIEUDANY zrzut materiałowy
SZCZUR 244Zamośćlew. 43, góra 931 km pncJanów LubelskiBychawa, Wola Gałęzowska1944-04-15/16Halifax JP-220 „K” / GBII, NIEUDANY zrzut materiałowy
SZCZUR 221Zamośćlew. 43, góra 931 km pncJanów LubelskiBychawa, Wola Gałęzowska1944-05-04/05Weller 26Liberator BZ-965 „S” / PLII, skok 6 CC, zrzut 12/z, 6/p
SZCZUR 221Zamośćlew. 43, góra 931 km pncJanów LubelskiBychawa, Wola Gałęzowska1944-05-04/05Halifax JP-180 "V" / PLII, zrzut 9/z, 12/p
Szmata 237Warszawapr. 81, dół 8830 km wschst. Mińsk MazowieckiGałki1944-04-12/13Halifax BB-318 "F" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
Szmata 237Warszawapr. 81, dół 8830 km wschst. Mińsk MazowieckiGałki1944-04-12/13Halifax JP-220 "K" / CANIEUDANY zrzut materiałowy
Szmata 231Warszawapr. 81, dół 8830 km wschst. Mińsk MazowieckiGałki1944-04-14/15Halifax JN-925 "X" / CAzrzut 9/z, 12/p
Szmata 231Warszawapr. 81, dół 8830 km wschst. Mińsk MazowieckiGałki1944-04-14/15Halifax JP-224 "A" / CANIEUDANY zrzut materiałowy
SZPAKKrakówpr. 269, dół 19519 km płd-wschZawiercie
Sztucer 102Lwówpr. 162, gór. 12412 km pnc. wschst. Rudki1944-07-03/04Liberator KG-827 „U” / PLpopr., zrzut 12/z, 12/p
Ścigacz 314Lwówlew. 221, gór. 9234 km wschst. PrzemyślStojańce1944-03-17/18Halifax JD-319 "A" / PLpopr., NIEUDANY zrzut materiałowy
Ścigacz 128Lwówlew. 221, gór. 9234 km wschst. PrzemyślStojańce1944-04-03/04Halifax LW-272 "D" / PLpopr., zrzut 9/z, 12/p
Ścigacz 128Lwówlew. 221, gór. 9234 km wschst. PrzemyślStojańce1944-04-03/04Halifax JP-171 "B" / PLpopr., NIEUDANY zrzut materiałowy
Ścigacz 201Lwówlew. 221, gór. 9234 km wschst. PrzemyślStojańce1944-07-07/08Halifax DG-357 "O" / GBpopr., NIEUDANY zrzut materiałowy
Ścigacz 201Lwówlew. 221, gór. 9234 km wschst. PrzemyślStojańce1944-07-08/09Liberator KG-827 „U” / PLpopr., zrzut 12/z, 12/p
Śliwa 113Kielcelew. 98, dół 1135 km zachNowy Korczynujście Nidy do Wiśły1944-04-08/09Halifax JP-223 "W" / CAplac. zapas., NIEUDANY zrzut materiałowy
Śliwa 113Kielcelew. 98, dół 1135 km zachNowy Korczynujście Nidy do Wiśły1944-04-09/10Weller 3 Halifax JP-177 "P" / PLplac. zapas., NIEUDANY skok, zrzut materiałowy
ŚliwaKielcelew. 98, dół 1135 km zachNowy Korczynujście Nidy do Wiśły1944-05-10/11Halifax JD-172 "V" / GBzrzut 12/z, 12/p
Śnieżka 1Kielcelew. 207, dół 14539 km wschWiślica
Śnieżka 2Kielcelew. 200, dół 1638 km zachPołaniec
Świerk 1Kielcelew. 63, dół 1356 km pnc-zachWiślica
Świerk 2Kielcelew. 88, dół 8612 km płdWiślica
TacaRadompr. 138, gór. 2812 km wschGarwolin
TalerzRadompr. 206, gór. 7314 km płd-zachGarwolin
TapczanWarszawalew. 13, dół 267 km zachPiaseczno
TAPIR 408Zamośćlew.170, gór. 10225 km zachZamość5 km wsch od Hipopotama1944-05-21/22Halifax JP-229 „C” / PLVI, popr., zrzut 9/z, 12/p
TAPIR 408Zamośćlew.170, gór. 10225 km zachZamość5 km wsch od Hipopotama1944-05-21/22Liberator EV-978 "R" / PLVI, popr., zrzut 12/z, 12/p
TAPIR 408Zamośćlew.170, gór. 10225 km zachZamość5 km wsch od Hipopotama1944-05-21/22Halifax JD-172 "V" / GBVI, popr., zrzut 9/z, 12/p
TAPIR 408Zamośćlew.170, gór. 10225 km zachZamość5 km wsch od Hipopotama1944-05-21/22Halifax JN-925 "X" / GBVI, popr., zrzut 12/z, 12/p
TarkaWarszawalew. 56, dół 8715 km pncGrodzisk
Tarnina 1Kielcelew. 38, gór. 1239 km płdChęciny
Tarnina 2Kielcelew. 49, gór. 1097 km płd -wschChęciny
Tasak 124Warszawalew. 45, dół 477 km pnc-zachst. GrodziskIzdebko Kościelne1944-04-08/09Halifax BB-431 "T" / CAzrzut 9/z, 12/p
Tasak 704Warszawalew. 45, dół 477 km pnc-zachst. GrodziskIzdebko Kościelne1944-08-15/16Halifax JP-220 „C” / PLzrzut 9/z, 12/p
Tasak 704Warszawalew. 45, dół 477 km pnc-zachst. GrodziskIzdebko Kościelne1944-08-15/16Halifax JP-171 „B” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
Tasak 704Warszawalew. 45, dół 477 km pnc-zachst. GrodziskIzdebko Kościelne1944-08-15/16Liberator EW-275 „R” / PLzrzut 12/z, 12/p
Tatarak 1Krakówpr. 18, gór. 1175 km pnc-zachJędrzejów
Tatarak 2Krakówpr. 43, gór. 1374 km zachPotok
TCHÓRZ 143Lublinlew. 32, gór. 11027 km płd-wschst. ŁukówOssowo1944-04-08/09Halifax BB-338 "M" / GBIII, popr., zrzut 12/z, 12/p
TCHÓRZ 143Lublinlew. 32, gór. 11027 km płd-wschst. ŁukówOssowo1944-04-08/09Halifax BB-318 "F" / CAIII, popr., NIEUDANY zrzut materiałowy
TeczkaWarszawapr. 152, gór. 4717 km pnc-zachOstrów mazowiecki
TELESZYNŁódźpr. 255 gór. 8623 km pnc-wschOtok
TopazZamośćpr. 20, gór. 2418 km pnc-zachst. Włodzimierz WołyńskiPuzów1944-04-09/10Halifax JN-911 "Z" / PLpopr. (przes. o 5 km), NIEUDANY zrzut
TopazZamośćpr. 20, gór. 2418 km pnc-zachst. Włodzimierz WołyńskiPuzów1944-04-14/15Liberator BZ-965 "S" / PLpopr. (przes. o 5 km), zrzut 12/z, 12/p, taj.SOE
TOPAZzm. baston- patrz placówkiII
TOPOLA-1 14Krakówpr. 35, gór 10211 km pnc-zachst. JędrzejówTyniec1943-12-15/16Ohio 3Liberator BZ-860 "U" / PLII, popr., NIEUDANY zrzut materiałowy
TOPOLA-1 14Krakówpr. 35, gór 10211 km pnc-zachst. JędrzejówTyniec1943-12-18/19Ohio 1Liberator BZ-860 "U" / PLII, popr., zrzut 6/z, 6/p
TOPOLA 405Krakówpr. 35, gór 10211 km pnc-zachst. JędrzejówTyniec1944-10-16/17Halifax JP-136 „D” / PLII, popr., NIEUDANY zrzut materiałowy
TOPOLA 405Krakówpr. 35, gór 10211 km pnc-zachst. JędrzejówTyniec1944-10-16/17Halifax JP-252 „L” / PLII, popr., NIEUDANY zrzut materiałowy
TOPOLA 405Krakówpr. 35, gór 10211 km pnc-zachst. JędrzejówTyniec1944-10-17/18Liberator KH-151 „S” / PLII, popr., NIEUDANY zrzut materiałowy
TOPOLA 405Krakówpr. 35, gór 10211 km pnc-zachst. JędrzejówTyniec1944-11-18/19Halifax LL-367 „P” / PLII, popr., NIEUDANY zrzut materiałowy
TOPOLA 2Krakówpr. 38, góra 8416 km pnc-zachJędrzejówII
Tor (?)Zamośćlew. 140, gór 6124 km płd-zachKrasnystawrejon zapasowy
TorpedaTr-pollew. 199, gór. 3624 km pnc-wschZłoczów
Trawa26 km. wschCzęstochowaPrzyrów1942-03-27/28BootHalifax L-9613 "V" / PLskok 5 CC, 1 kurier
TRAWA-1 204Kielcelew. 35, gór. 14012 km pnc-zachPińczównad Nidą1944-08-04/05Halifax JP-223 „W” / GBpopr., zrzut 9/z, 12/p
TRAWA-1 204Kielcelew. 35, gór. 14012 km pnc-zachPińczównad Nidą1944-08-04/05Halifax JP-295 „P” / GBpopr., NIEUDANY zrzut materiałowy
Trawa 2Kielcelew. 22, gór 1289 km płd-wschMiąsowa
TrotylLwówpr. 165, dół 23218 km płdGródek Jagielloński
TRUSKAWKAKrakówpr. 537 ?, gór 1766 km wschWodzisławII, wypada 6 km zachpr 53
TRZNADEL 1Kielcelew. 91, dół 6627 km pnc-zachTarnówIII
TRZNADEL 2Kielcelew. 107, dół 5020 km pnc-zachTarnówIII
Tuja-1 219Krakówpr. 12, dół 17819 km płdJędrzejówBrzezinka1944-04-15/16Halifax HR-680 „D” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
Tuja-1 219Krakówpr. 12, dół 17819 km płdJędrzejówBrzezinka1944-05-04/05Halifax JN-897 "T" / GBzrzut 12/z, 12/p
Tuja 2Krakówpr. 11, gór 1547 km płdJędrzejów
Tukan-1 12Kielcelew. 166, dół 19431 km pncst. TarnówSzczucin nad Wisłą1943-12-15/16Ohio 2Halifax JD-362 "L" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
Tukan-1 12Kielcelew. 166, dół 19431 km pncst. TarnówSzczucin nad Wisłą1943-12-18/19Ohio 2Halifax JD-319 "A" / PLzrzut 6/z, 6/p
Tukan 2Kielcelew. 180, dół 10232 km pncTarnów
Tulipan-1 308Krakówpr. 21, gór 8016 km pncst. JędrzejówMałogoszcz1944-03-17/18?NIEUDANY zrzut materiałowy
Tulipan-1 308Krakówpr. 21, gór 8016 km pncst. JędrzejówMałogoszcz1944-04-08/09Halifax JP-161 "G" / GBplac. zapas., NIEUDANY zrzut materiałowy
Tulipan-1 308Krakówpr. 21, gór 8016 km pncst. JędrzejówMałogoszcz1944-04-09/10Halifax JP-224 „A” / GBzrzut 12/z, 12/p
Tulipan 2Krakówpr. 25, gór. 8913 km pncJędrzejów
TURZamośćlew. 142, gór. 4520 km płd-zachKrasnystawMościska1944-04-14/15Halifax BB-422 "O" / GBIII, popr., plac. zapas., zrzut 9/z, 12/p
TygrysRadompr. 74, gór. 1909 km pncPuławy
UchoPłockpr. 63, dół 1610 km płd-wschŁowiczrejon zapasowy
Ugór20 kmSkierniewiceŁyszkowice, Czatolin1941-11-7/8RuctionHalifax L-9612 / PLskok 2 CC, 1 kurier, zrzut 4 radio, 2 odbiorniki
Ugór20 kmSkierniewiceŁyszkowice, Czatolin1942-09-01/02RheumatismHalifax W-7774 "T" / PLNIEUDANY skok, zrzut materiałowy
Ugór20 kmSkierniewiceŁyszkowice, Czatolin1942-09-03/04RheumatismHalifax W-7774 "T" / PLskok 4 CC, 2 kurier
UOLBORKAŁódźpr. 36, gór. 999 km pnc-zachPabianice
UTRATAŁódźpr. 271, gór 1585 km płd-wschŁask
WACŁAW 240Warszawapr. 64, gór. 513 km zachZambrówKaczynek1944-04-12/13Liberator BZ-860 "U" / PLIV, nieudany zrzut materiałowy, ostrzelany
WACŁAW 240Warszawapr. 64, gór. 513 km zachZambrówKaczynek1944-04-12/13Liberator BZ-965 "S" / PLIV, nieudany zrzut materi., poleciał na "Froterka"
WALIZAWarszawapr. 177, gór. 1299 km pnc-wschWyszkówII
WANNA 207Warszawapr. 47, dół 10715 km płd-zachSokołów(dawna "Osa")1943-09-14/15Flat 14Halifax BB-378 "D" / GBII, odwołany, defekt samolotu
WANNA 207Warszawapr. 47, dół 10715 km płd-zachSokołów(dawna "Osa")1943-09-14/15Neon 10Halifax JD-319 "A" / PLII, NIEUDANY skok CC, zrzut, poleciał na "Dywan"
WANNA 321Warszawapr. 47, dół 10715 km płd-zachSokołów(dawna "Osa")1944-03-17/18Halifax HR-671 "R" / GBII, NIEUDANY zrzut materiałowy, poleciał na Parda, Paszkot lub Raszka
WANNA 321Warszawapr. 47, dół 10715 km płd-zachSokołów(dawna "Osa")1944-03-17/18Halifax BB-422 "O" / PLII, NIEUDANY zrzut materiałowy
WANNA 139Warszawapr. 47, dół 10715 km płd-zachSokołów(dawna "Osa")1944-04-03/04Halifax BB-422 "O" / GBII, zrzut 9/z, 12/p
WAPIEŃŁuckpr. 152, gór. 3330 km pnc-wschŁuckII
WartaŁódźpr. 61, dół 10929km płd-wschPiotrkówpopr.
WazaRadompr. 223, gór. 4814 km zachst. GarwolinSobienie Kiełczewskie1944-02-24/25Halifax BB-388 „B” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
WazaRadompr. 223, gór. 4814 km zachst. GarwolinSobienie Kiełczewskie1944-04-27/28Halifax JP-236 „A” / PLzrzut 9/z, 12/p
WEZERAŁódźpr. 33, dół 10437 km płd-wschPiotrkówII
WIDAWKAŁódźpr. 229, gór 1424 km płcPabianicenanies. na mapę gór 142
WidelecWarszawalew. 42, dół 10311 km pn-zach.Błonie
WieprzŁódźpr. 41, dół 12034 km płd-wschPiotrków
WIERNICAŁódźlew. 47, dół 1086 km pnc-zachWieluń
Wieszak 105Warszawapr.145, dół 3514 km płn-wschMińsk MazowieckiSiodło, Mienia1943-09-16/17Neon 2Halifax JN-911 „Z” / PLskok 3 CC, zrzut 6/z, 1/p
Wieszak 311Warszawapr.145, dół 3514 km płn-wschMińsk Mazowiecki1944-02-24/25Weller 5Halifax JN-956 „E” / PLNIEUDANY skok, zrzut materiałowy
Wieszak 311Warszawapr.145, dół 3514 km płn-wschMińsk Mazowiecki1944-02-24/25Weller 6Halifax JP-207 "E" / PLNIEUDANY skok, zrzut materiałowy
Wieszak 226Warszawapr.145, dół 3514 km płn-wschMińsk MazowieckiZalesie1944-04-12/13Weller 3Halifax JP-180 „V” / PLskok 4 CC, zrzut 9/z, 6/p
WIERSZE 7057 km pnc-zachWiersze(Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Halifax JD-319 „G” / GBzrzut 9/z, 6/p, na "dziko" ok. Lipnica Wielka
WIERSZE 7057 km pnc-zachWiersze(Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Halifax JP-295 „P” / GBzrzut 9/z, 8/p
WIERSZE 7057 km pnc-zachWiersze(Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Halifax BB-429 „V” / GBzrzut 9/z, 8/p
WIERSZE 7057 km pnc-zachWiersze(Puszcza Kampinoska)1944-08-20/21Halifax JD-171 „B” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
WIERSZE 7057 km pnc-zachWiersze(Puszcza Kampinoska)1944-08-20/21Liberator EW-278 „U” / PLplac. zapas., zrzut 12/z, 12/p
WIERSZE 7057 km pnc-zachWiersze(Puszcza Kampinoska)1944-08-24/25Halifax JP-226 „A” / PLzrzut 9/z, 12/p
WIERSZE 7057 km pnc-zachWiersze(Puszcza Kampinoska)1944-08-25/26Halifax JP-161 „N” / PLzrzut 4/p, także na "Hamak"
WILGA 901Cieszynpr. 10, gór. 15524 km pnc-wschNowy TargSzczawa1944-11-18/19Kazik 1Liberator KG-834 „U” / PLNIEUDANY skok, zrzut materiałowy
WILGA 901Cieszynpr. 10, gór. 15524 km pnc-wschNowy TargSzczawa1944-11-18/19Halifax JP-136 „D” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
WILGA 901Cieszynpr. 10, gór. 15524 km pnc-wschNowy TargSzczawa1944-11-18/19Halifax LL-534 „M” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
WILGA 901Cieszynpr. 10, gór. 15524 km pnc-wschNowy TargSzczawa1944-11-22/23Kazik 1Liberator KG-994 „R” / PLskok 6 CC, zrzut 15/z, 3/p
WILGA 901Cieszynpr. 10, gór. 15524 km pnc-wschNowy TargSzczawa1944-11-22/23Staszek 2Liberator KG-834 „U” / PLNIEUDANY skok, zrzut materiałowy
WILGA 901Cieszynpr. 10, gór. 15524 km pnc-wschNowy TargSzczawa1944-11-22/23Halifax JP-242 „E” / PLzrzut 9/z, 12/p
WILGA 311Cieszynpr. 10, gór. 15524 km pnc-wschNowy TargSzczawa1944-12-25/26Staszek 2Liberator BZ-965 „V” / PLNIEUDANY skok, zrzut materiałowy
WILGA 311Cieszynpr. 10, gór. 15524 km pnc-wschNowy TargSzczawa1944-12-25/26Halifax JP-242 „E” / PLzrzut 9/z, 6/p
WILGA 311Cieszynpr. 10, gór. 15524 km pnc-wschNowy TargSzczawa1944-12-26/27Staszek 2Liberator BZ 965 „V” / PLskok 6 CC, zrzut 15/z, 3/p
WILGA 311Cieszynpr. 10, gór. 15524 km pnc-wschNowy TargSzczawa1944-12-27/28Halifax JP-242 „E” / PLzrzut 9/z, 12/p
WILGA 311Cieszynpr. 10, gór. 15524 km pnc-wschNowy TargSzczawa1944-12-28/29Liberator KG-994 „R” / PLzrzut 11/p, na "dziko"
WILGA 311Cieszynpr. 10, gór. 15524 km pnc-wschNowy TargSzczawa1944-12-28/29Liberator KH-151 „S” / PLzrzut 15/z, 5/p
WILGA 311Cieszynpr. 10, gór. 15524 km pnc-wschNowy TargSzczawa1944-12-28/29Halifax JP-252 „L” / PLzrzut 9/z, 10/p
WILGA 311Cieszynpr. 10, gór. 15524 km pnc-wschNowy TargSzczawa1944-12-28/29Halifax LL-118 „C” / PLzrzut 9/z, 16/p
Wilk 14412 km płd-zachKrasnystawPiaski Szlacheckie1944-04-08/09Halifax JN-911 "Z" / PLzrzut 8/z, 9/p, w tajemnicy przed SOE
WisLwówlew. 156, gór. 16717 km pnc. zachSambor
Wisła 102Łódźpraw. 61, dół 10826 km płd-wschst. PiotrkówPrzyłęk1944-04-09/10Liberator BZ-860 "U" / PLpopr., NIEUDANY zrzut materiałowy
Wisła 214Łódźpraw. 61, dół 10826 km płd-wschst. PiotrkówPrzyłęk1944-08-01/02Halifax JP-294 „B” / GBpopr., zrzut 9/z, 6/p
Wisła 102Łódźpraw. 61, dół 10826 km płd-wschst. PiotrkówPrzyłęk1944-10-17/18Liberator KG-834 „U” / PLpopr., NIEUDANY zrzut materiałowy
WISŁOKAŁódźlew. 163, dół 15745 km zachPiotrkówII, wg. depeszy 36 km
WodaKrakówlew. 250, dół 9015 km płd-zachOlkusz
WojciechNowogródeklew. 77, gór. 8642 km płd-zachLida
WOLICARadomlew. 42, dół 13036 km pncst. SkarżyskoIV
WOŁGAŁódźpr. 63, dół 5926 km zachKońskieII, 10526/44, popr.
WÓDKACieszynlew. 231, gór 412 km pnc-wschŻywiecIII, nanies. na mapę 94 gór.
Wół 60115 km płnc-zachst. KońskiePiła, Stara Kuźnica1943-01-26/27Halifax DT-727 „K” / PLplac. zapas., brak zrzutu
Wół 60115 km płnc-zachst. KońskiePiła, Stara Kuźnica1943-03-13/14BrickHalifax DT-627 "P" / GBskok 4 CC, zrzut 6/z, 4/p
WRONA 614Kielcelew. 232, dół 8112 km płd-zachMielecPodlesie1943-03-13/14Yard? F/O Wyne GBNIEUDANY zrzut materiałowy
WRONA 614Kielcelew. 232, dół 8112 km płd-zachMielecPodlesie1943-03-14/15SlateHalifax DT-620 "T" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy, zestrzelony
WRONA 411Kielcelew. 232, dół 8112 km płd-zachMielecPodlesie1944-04-27/28Halifax BB-438 "S" / GBzrzut 12/z, 12/p
WróbelKielcepr. 95, dół 8521 km płd-zachRzeszów
WYDRA 113Brześćlew. 200, dół 5014 km pnc-wschst. Biała PodlaskaKlonowica Wielka1944-01-05/06Florida 26 i 27Liberator BZ-949 "J" / PLII, NIEUDANY zrzut materiałowy, rozbił się
WYDRA 246Brześćlew. 200, dół 5014 km pnc-wschst. Biała PodlaskaKlonowica Wielka1944-04-12/13Halifax JP-162 "N" / GBII, NIEUDANY zrzut materiałowy
WYDRA 246Brześćlew. 200, dół 5014 km pnc-wschst. Biała PodlaskaKlonowica Wielka1944-04-12/13Halifax BB-431 "T" / CAII, NIEUDANY zrzut materiałowy
WYDRA 246Brześćlew. 200, dół 5014 km pnc-wschst. Biała PodlaskaKlonowica Wielka1944-04-14/15Halifax JP-162 "N" / GBII, zrzut 9/z, 12/p
WYDRA 246Brześćlew. 200, dół 5014 km pnc-wschst. Biała PodlaskaKlonowica Wielka1944-04-14/15Halifax BB-431 "T" / GBII, zrzut 6/z, 9/p
Zamek 21016 km płnc-zachDęblinŻyczyn1942-10-01/02GimletHalifax W-7774 "T" / PLskok 4 CC, zrzut z, b, 3 radio, 3 odbiorniki i in.
Zamek-2 311Lwówpr. 46, gór. 8814 km płd-wschLwówGłuchowice1944-02-24/25Liberator BZ-965 "S" / PLzrzut 12/z, 12/p
Zamek-2 311Lwówpr. 46, gór. 8814 km płd-wschLwówGłuchowice1944-03-17/18Liberator BZ-965 "S" / PLzrzut 12/z, 12/p
ZamekLwówpr. 46, gór. 8814 km płd-wschLwówGłuchowice1944-04-03/04Halifax JP-177 "P" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
ZAMEK 902Lwówpr. 46, gór. 8814 km płd-wschLwówGłuchowice1944-04-23/24Liberator BZ-965 "S" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
ZAMEK 902Lwówpr. 46, gór. 8814 km płd-wschLwówGłuchowice1944-04-23/24Halifax JD-362 "L" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
ZapadkaLwówpr. 52, gór 9714 km płd-wschLwów Gł.
ZASKRONIEC 1Wilnolew. 137, gór. 17525 km płd-zachWilnoII
ZASKRONIEC 2Wilnolew. 147, gór 16822 km płd-zachWilnoII
ZasuwaŁódźpr. 37,m gór. 4711 km płdSkierniewice
ZawiasaPłockpr. 31, dół 2218 km płd-wschŁowicz
ZEBRARadompr. 91, gór. 12512 km wschŻyczynIII
Zegar 120Warszawapr. 203, dół 9026 km wschst. Wwa GłównaOlesin Duży1944-04-03/04SalamanderHalifax JP-180 "V" / PLskok: Retinger, 1 kurier, zrzut 9/z, 9/p
Zenon 1091944-01-05/06Liberator BZ-860 "U" / PLIII, plac. zapas., NIEUDANY zrzut, zawrócił
ZENONBrześćlew. 98, góra 748 km pnc-zachBrańskII,
ZIELONAŁódźlew.9, dół 18342 km płd-zachZduńska WolaII
Zosia 703Płockpr.11, gór. 9713 km płd-wschRst. aciąż1943-10-14/15Cottage 44Halifax BB-378 "D" / PLzrzut 6/z, 6/p
ZYDEL 121Brześćlew. 10, dół 12613 km płd-wschst. Sokołów PodlaskiKobylany Górne1944-04-08/09Liberator BZ-860 "U" / PLII, zrzut 12/z, 12/p
Żaba12 km płdŁowiczStachlew1942-09-03/04MeaslesHalifax W-7773 "S" / PLskok 6 CC
Żaba 60912 km płdŁowiczStachlew1943-03-16/17AtticHalifax DT-727 "K" / PLskok 2 CC, 1 kurier, zrzut 6/z, 2/b
Żaba 1Wilnopr. 201, dół 1342 km płd-wschM. Soleczniki
Żaba 2Wilnopr. 193, dół 1255 km pnc-wschWlk. Soleczniki
ŻarówkaRadomgór. 7, lew. 14514 km pnc. zachst. Chynów
Żbik 6058 km płd-zachst. KoniecpolLelów, Bystrzanowice1943-03-13/14WindowHalifax HR-666 "E" / PLskok 4 CC, zrzut 6/z, 2/p
Żubr 20814 km płnc-zachKielcePromnik, skraj lasu1943-01-26/27GaugeHalifax DT-727 "K" / PLskok 4 CC, defekt wyrzutników
Żyto-1 400Kaliszpr. 61, gór. 14014 km płdKalisz1943-09-14/15Flat 22Halifax JD-154 "V" / PLNIEUDANY zrzut, rozbił się w Skalmierzycach
Żyto-1 400Kaliszpr. 61, gór. 14014 km płdKalisz1943-10-15/16Cottage 55Halifax JD-171 "P" / PLzrzut 6/z/, 6/p
Żyto 2Kaliszpr. 40, dół 14410 km pncPodzamcze
Żywica 102Cieszynpr. 144, gór. 7215 km pnc-zachMyśleniceBaczyn, Skawce1944-07-30/31Halifax JP-223 „W” / GBzrzut 12/z, 12/p

 


Maciej-Franz-227x250 BAZA ZRZUTÓW   O przeszłości wiemy tyle, ile o niej napisano, ile zdołano odkryć. Cała reszta umiera w ciszy niepamięci. Projekt poszukiwania i ostatecznie upamiętnienia miejsc zrzutów dla Armii Krajowej, to właśnie szansa na uratowanie fragmentu historii od niepamięci.

Cichociemni należeli do elity Wojska Polskiego. Pamięć o tych najlepszych z najlepszych, jest obowiązkiem następnych pokoleń. Z całego serca wspieram ten projekt

Prof. dr hab. Maciej Franz


 

Objaśnienia do bazy zrzutów

WYKAZ-ZRZUTOWISKA_ozn-300x190 BAZA ZRZUTÓW„Wykaz placówek” Oddziału VI (Specjalnego) zaktualizowałem o dotychczas ustalone dane oraz dodałem do niego wszystkie placówki do których kiedykolwiek skierowały się jakiekolwiek samoloty ze zrzutami.

Dodałem m.in. placówki (głównie przyjmujące Cichociemnych, ale nie tylko): Bambus 301, Bat, Bąk (placówka plus lądowisko Most 1), Bór, Chmiel, Igła, Kobuz, Kocioł, Koń, Kopyto, Kra, Krata, Lilia 707, Lis, Łąka, Mewa 958 , Motyl (lądowisko), Narcyz 961, Newa, Okoń, Olcha 606, Osa, Pies, Pole, Puchacz, Rakieta, Rogi, Sałata, Słonecznik, Słoń, Sum, Ugór, Wół, Żbik, Żubr. 

Ogółem baza zawiera 10660 rekordów (w wersji bazy 2.0) dotyczących zrzutów, samolotów, lotów specjalnych SOE oraz placówek odbiorczych. Baza będzie aktualizowana, a jej najnowsze wersje publikowane w portalu.

Z uwagi na różny przebieg lotów specjalnych poszczególnych samolotów do Polski, przyjąłem zasadę, że każdy samolot ma „swój” odrębny wiersz w bazie zrzutów. Pozwala to precyzyjnie wskazać jego numer, narodowość załogi, datę i rodzaj operacji, a także opisać jej skutek oraz losy samolotu.

Dla większej przejrzystości placówki „czynne”, czyli takie na które zaplanowano zrzut (niezależnie od jego wyniku), oznaczone są boldem, tj. są „pogrubione”

Pojęcie np. „nieudany zrzut materiałowy” może oznaczać m.in.: odwołanie lotu, zawrócenie po starcie, defekt maszyny, trudności ze znalezieniem placówki, rozbicie samolotu albo jego zestrzelenie (co też skutkuje rozbiciem, ale z innej przyczyny) itp. itd. Starałem się w „uwagach” podać jak najwięcej informacji o efekcie danej operacji lotniczej. Bez wyodrębnienia każdego samolotu w osobnym wierszu tej bazy danych byłoby to niemożliwe.

Jeśli więc np. na daną placówkę poleciało w trzech datach siedem samolotów, cztery z nich zrzuciły skoczków i/lub zasobniki z zaopatrzeniem, jeden z samolotów miał defekt silnika, a drugi został zestrzelony po zrzucie – dana placówka jest wymieniona w bazie w siedmiu wierszach; w każdym znajdują się odpowiednie informacje…

Zrzuty na Warszawę podczas Powstania Warszawskiego – jeśli nie były planowane na konkretną placówkę, tylko zrzucane bezpośrednio na Warszawę – są pod zbiorczą nazwą „Powstanie Warsz.” Trzeba mieć na uwadze, że pod tą nazwą nie znajdziemy wszystkich zrzutów dla Powstania Warszawskiego, są one bowiem także w danych dotyczących większości „okołowarszawskich” placówek odbiorczych.

Zrzuty na Warszawę, zrealizowane podczas amerykańskiej operacji FRANTIC VI (zrzut 1170 zasobników ze 101 samolotów)  są ujęte  zbiorczo, w trzech wierszach: zrzuty na rejon „A” (Mokotów), zrzuty na rejon „B” (Śródmieście) oraz zrzuty na rejon „C” (Żoliborz).

W przypadku trzech operacji „Most” podałem w „uwagach” tylko dane dot. przerzutu do Polski, komplet informacji znajduje się na tej stronie

Dane nt. środków finansowych dla Armii Krajowej – przerzucanych do Polski przez Cichociemnych – znajdują się na stronach z Ich biogramami, w części odnoszącej się do zrzutu. Można je odszukać korzystając z Wykazu (zrzutów) skoków Cichociemnych. Odrębna baza z takimi danymi czeka na zrobienie.

Precyzyjną lokalizację GPS wszystkich placówek odbiorczych (zrzutowisk) dodamy do bazy po ustaleniu tej lokalizacji oraz jej zweryfikowaniu.


 

Kryptonim

WYKAZ-ZRZUTOWISKA_objasnienie_ozn-300x190 BAZA ZRZUTÓWKryptonimy placówek (nadawane przez Polaków), mają trzycyfrowy numer, stosowany w dokumentacji brytyjskiej (SOE), w której placówki nazywano „punktami” (pinpoints), każdy o określonym (indywidualnym) numerze. Jak wskazuje w swojej pracy Kajetan Bieniecki (s.6) „numery placówek zmieniano jednak okresowo i jedna i ta sama placówka mogła mieć więcej, aniżeli jeden numer. Numery tych placówek nie miały jednak żadnego związku z tzw. „kaczkami”, trzycyfrowymi numerami określającymi placówki, które podawano w komunikatach specjalnych po audycji radiowej BBC w języku polskim (…)”. Znajomość numerów placówek jest jednak niezbędna w kwerendach w archiwach brytyjskich, gdzie nie ma polskich kryptonimów.

Trzeba też mieć na uwadze, że nie zawsze placówki (bez numeru) o tej samej nazwie to są te same placówki – zwykle są to różne placówki, z różnych okręgów.

Ten galimatias uporządkowała decyzja podjęta jesienią 1943, kiedy„znormalizowano” nadawanie kryptonimów placówkom odbiorczym:

  • Obszar Warszawa AK – domowe przedmioty gospodarcze (Chochla, Tasak)
  • Okręg Radom – Kielce AK – rośliny (np. Klon, Mirt)
  • Okręg Łódź AK – rzeki (np. Nida, Wisła)
  • Okręg Poznań AK – zboża (np. Proso, Żyto)
  • Okręg Kraków AK – ptaki (np. Kanarek, Wilga)
  • Okręg Lublin AK – zwierzęta (np. Baran, Hipopotam)
  • Obszar Białystok AK – imiona (np. Bogusław, Wacław)
  • Obszar Lwów AK – uzbrojenie (np. Browning, Ładownica)
  • Okręg Wołyń AK – minerały (np. Krzem, Topaz)
  • Okręg Wilno AK – gady, płazy (np. Jaszczurka, Żaba)

Wersalikami (pogrubieniem) oznaczono bastiony, czyli placówki zdolne do przyjęcia zrzutu jednorazowo z więcej niż jednego samolotu. Podana w uwagach liczba rzymska oznacza prawdopodobnie informację nt. „pojemności” bastionu – patrz uwagi.


 

Mapa WIG

Nazwa arkusza przedwojennej mapy Wojskowego Instytutu Geograficznego, na którym można (po odkodowaniu według instrukcji) wyznaczyć w miarę precyzyjnie lokalizację danej placówki odbiorczej. Mapy są do pobrania na tej stronie.


 

Współrzędne

Podane w wyszperanym przeze mnie w CAW-WBH „Wykazie placówek” Oddziału VI (Specjalnego) współrzędne „dekodujące” położenie danej placówki odbiorczej. Korzystając z tych współrzędnych, mapy WIG oraz „Instrukcji dekodowania” Pana Waldemara Natońskiego można ustalić położenie danej placówki odbiorczej, zapisane w dokumentacji Oddziału VI.

Pamiętać trzeba, że ustalone w ten sposób zaplanowane położenie placówki odbiorczej nie musi oznaczać miejsca w którym dokonano zrzutu – czasem bowiem z rożnych przyczyn, np. obecność żołnierzy niemieckich w pobliżu, placówkę odbiorczą „przesuwano” o kilka kilometrów. Dla pilota „z góry” nie miało to większego znaczenia i nie wymagało nawet wcześniejszego powiadamiania. Dla osób „w terenie” miało to oczywiście znaczenie zasadnicze.

Jeśli rekord kolumny „mapa WIG” dla którejś placówki jest pusty, oznacza to, że placówka ta (zrzutowisko) nie znajdowała się w wyszperanym przeze mnie „Wykazie placówek Oddziału VI (nie jest on bowiem kompletny), dane nt. placówki w bazie pochodzą z innego źródła np. z fundamentalnej publikacji Kajetana Bienieckiego (lub innych), wspomnień lotników, skoczków, obsługi zrzutowisk itp.


 

Lokalizacja

Przybliżone dane lokalizacyjne, wskazujące odległość i kierunek od miejscowości podanej w następnej kolumnie.

Dane pochodzą głównie z „Wykazu placówek” Oddziału VI (Specjalnego) oraz z fundamentalnej publikacji Kajetana Bienieckiego „Lotnicze wsparcie Armii Krajowej”. Sporadycznie dane te pochodzą z innych źródeł, np. wspomnień lotników, skoczków, obsługi zrzutowisk itp.


 

Miejscowość

Z reguły największa miejscowość w pobliżu miejsca zrzutu. Jeśli poprzedza jej nazwę skrót „st.” oznacza stację kolejową o tej nazwie. Warto pamiętać, że nie zawsze w dokumentach znajduje się taki skrót, choć przeważnie podane miejscowości oznaczają właśnie stacje kolejowe o tej nazwie.

Dane pochodzą głównie z „Wykazu placówek” Oddziału VI (Specjalnego) oraz z fundamentalnej publikacji Kajetana Bienieckiego „Lotnicze wsparcie Armii Krajowej”. Sporadycznie dane te pochodzą z innych źródeł, np. wspomnień lotników, skoczków, obsługi zrzutowisk itp.


 

Miejsce

Z reguły miejscowość (wieś) najbliższa danemu zrzutowisku.

Dane pochodzą głównie z fundamentalnej publikacji Kajetana Bienieckiego „Lotnicze wsparcie Armii Krajowej” oraz wspomnień Cichociemnych, lotników, skoczków, obsługi zrzutowisk itp., a także z lokalnych publikacji nt. zrzutów na danym obszarze. Niekiedy dane wynikają z ustaleń naszego portalu lub Tropicieli działających w Projekcie. Jeśli w rekordzie tej kolumny nie ma żadnej nazwy może to oznaczać, że bezpośrednio w okolicy miejsca zrzutu nie ma żadnej miejscowości (wsi) albo też że jej jeszcze nie ustaliliśmy…

Przy ustalaniu faktycznego miejsca zrzutu najbardziej wiarygodne oraz pomocne są zazwyczaj relacje bezpośrednich uczestników akcji odbioru danego zrzutu. Dlatego doprecyzowanie dotychczasowych ustaleń powinno nastąpić w oparciu właśnie o takie relacje.


 

Data operacji

Dane pochodzą głównie z fundamentalnej publikacji Kajetana Bienieckiego „Lotnicze wsparcie Armii Krajowej”; w części zostały zweryfikowane także w oparciu o dane pochodzące z innych publikacji nt. zrzutów.


 

Operacja

Kryptonim danej operacji lotniczej (zrzutowej). Wszystkie operacje zrzutowe Cichociemnych mają swój kryptonim, natomiast od lutego 1944 zaniechano nadawania kryptonimów operacjom zrzutowym zaopatrzenia (zrzutom materiałowym).

Dane pochodzą głównie z fundamentalnej publikacji Kajetana Bienieckiego „Lotnicze wsparcie Armii Krajowej”; w części zostały zweryfikowane także w oparciu o dane pochodzące z innych publikacji nt. zrzutów.


 

Samolot / Załoga

RAF-DSC08793-173x250 BAZA ZRZUTÓWDane nt. samolotów i załóg są dość łatwe do odczytania, np. Halifax DT-725 „J” / PL oznacza samolot Handley Page Halifax o numerze DT-725 „J” z załogą polską; skrót np. CA-GB oznacza załogę kanadyjsko-brytyjską, skrót Afr.-GB załogę południowoafrykańsko-brytyjską, przy czym w pierwszej kolejności wziąłem pod uwagę narodowość pilota/pilotów (zwykle leciało dwóch pilotów plus ok. pięć osób załogi).

Dane pochodzą głównie z fundamentalnej publikacji Kajetana Bienieckiego „Lotnicze wsparcie Armii Krajowej”; w części zostały zweryfikowane także w oparciu o dane pochodzące z innych publikacji nt. zrzutów.

Składy poszczególnych załóg w lotach specjalnych zakończonych skokami Cichociemnych do Polski są na tej stronie  Załogi w pozostałych lotach (zrzuty materiałowe) – baza dopiero do zrobienia, podobnie jak baza wszystkich polskich załóg w operacjach zrzutowych SOE.  Warto byłoby zrobić bazę wszystkich polskich załóg w lotach specjalnych SOE (także do innych państw), ale ta baza też czeka w kolejce do zrobienia.

Polski personel lotniczy jest na stronie Lista Krzystka  Ten projekt obecnie jest realizowany dzięki pracy głównie Pana Piotra Hodyry.


 

Uwagi

W tej kolumnie podano dane opisowe dotyczące danej operacji lotniczej, w odniesieniu do każdego samolotu.
„brak zrzutu” – placówka, która danego dnia czuwała, choć nie nadleciał nad nią żaden samolot.
cyfra rzymska w uwagach (np. II, III, IV) pochodzi z „Wykazu placówek” (plik pdf) Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza – prawdopodobnie oznacza „pojemność” bastionu, czyli liczbę samolotów z których może jednorazowo przyjąć zrzut.
„5/b” – 5 bagażników, tj. 5 specjalnych worków, z którymi skakali skoczkowie (z jednym, odpowiednio dostosowanym do zwiększonej wagi spadochronem)
„9/z” – 9 zasobników zrzutowych, niezależnie od ich rodzaju (baza zawartości zasobników w poszczególnych zrzutach czeka na zrobienie)
„12/p” – 12 paczek zrzucanych na osobnych spadochronach
„na dziko” – zrzut poza planowaną placówką, w jej pobliżu lub zupełnie gdzie indziej, czasem na placówkę, ale bez odbioru przez jej obsługę
„pl. zapas.” – placówka wyznaczona w danym dniu jako placówka zapasowa dla danego samolotu, jeśli zrzut na placówkę zasadniczą był niemożliwy
„popr.” – to adnotacja Oddziału VI (Specjalnego), wskazuje na fakt zmian dotyczących tej placówki
„przes.” – przesunięcie placówki w inne, ale nieodległe miejsce, zwykle jest informacja o ile km placówkę „przesunięto”
„rozbił się” – samolot który uległ zniszczeniu z innych przyczyn niż zestrzelenie
„Welbike” – jedyny w Polsce zrzut motocykla powietrznodesantowego „Welbike”
„zestrzelony” – samolot strącony przez artylerię przeciwlotniczą lub niemiecki myśliwiec
Inne dopiski – adnotacje Oddziału VI (Specjalnego)


 

zasobnik-1-225x300 BAZA ZRZUTÓWDodatkowe informacje można wyszukać w odrębnych bazach danych, np.:

 

Baza zrzutów jest jedyną, najbardziej kompleksową bazą danych o wsparciu lotniczym dla Armii Krajowej.

W kolejnych wersjach będzie uzupełniana oraz aktualizowana o kolejne dane. Ponadto cała baza zrzutów musi zostać zweryfikowana w oparciu o „karty placówek”, znajdujące się w Studium Polski Podziemnej w Londynie. Z tym może być problem, bo nie mamy dostępu do kompletu tych kart i być może trzeba będzie pojechać na kilka dni do Londynu…

Najnowsze dane nt. placówek odbiorczych to właśnie zrobiona baza zrzutów dla Armii Krajowej oraz dane nt. niektórych placówek odbiorczych (trochę mamy pracy, aby zrobić wszystkie) dostępne są ze strony Projektu

 

cc-bagaznik2_ozn-145x250 BAZA ZRZUTÓW

„Bagażnik” skoczka

Według moich obliczeń cała pomoc zaopatrzeniowa SOE dla Armii Krajowej zmieściłaby się w jednym pociągu towarowym. Byliśmy zależni od użyczanych nam samolotów SOE. Brytyjczycy nie dotrzymywali swoich ustaleń z Oddziałem VI (Specjalnym), stale ograniczali loty do Polski, realizowali paskudną politykę „kroplówki zrzutowej” dla Armii Krajowej.

Do Polski zrzucono ledwo 670 ton zaopatrzenia (4802 zasobniki, 2971 paczek, 58 bagażników), z czego odebrano 443 tony. W tym samym czasie SOE zdecydowało o zrzuceniu do Jugosławii ponad sto dziesięć razy więcej, tj. 76117 ton zaopatrzenia, do Francji 10485 ton, a do Grecji 5796 ton…

Całe wsparcie finansowe Brytyjczyków dla Polski stanowiło zaledwie ok. 2/3 wydatków Wielkiej Brytanii na wojnę, poniesionych (statystycznie) JEDNEGO dnia. Po wojnie wystawili Polsce „fakturę”, m.in. zabierając część polskiego złota. Przerzucono do Polski 316 Cichociemnych, choć przeszkoliliśmy do zadań specjalnych 533 spadochroniarzy. Tak bardzo Brytyjczycy wspierali Polaków oraz pomagali Polsce…

Podkreślić należy, że żadna relacja o Polsce skrzywdzonej w II wojnie światowej, o zrzutach do Polski Cichociemnych i zaopatrzenia dla Armii Krajowej nie może pominąć destrukcyjnej, szkodliwej, zdradzieckiej roli gen. Stanisława Tatara

 

 

Źródła:
  • Kajetan Bieniecki, Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana Kraków, ISBN 83-86225-10-6
  • Wykaz placówek odbiorczych, Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza, Centralne Archiwum Wojskowe, sygn. II.52.242, tutaj wersja elektroniczna
  • Kajetan Bieniecki, Wildhorn [operacje Most], w: Instytut Literacki Paryż, Zeszyty Historyczne 1989, nr 188, s. 81 – 100
  • Kajetan Bieniecki, Jak rzeczywiście wyglądała pomoc z Zachodu dla Warszawy w pierwszych dniach Powstania, w: Zeszyty Historyczne, Instytut Literacki Paryż 1988, zeszyt 85, s. 47-67
  • Kajetan Bieniecki, Frantic, w: Instytut Literacki Paryż, Zeszyty Historyczne 1990, nr 93, s. 61-76
  • Kajetan Bieniecki, Współpraca SOE z NKWD i Polacy, w: Instytut Literacki Paryż, Zeszyty Historyczne 1997 nr 121, s. 23 – 30
  • Andrzej Borcz, O ukrywaniu alianckich żołnierzy oraz cichociemnych na terenie Obwodu AK Łańcut, w: Biuletyn Informacyjny nr 4 (382), kwiecień 2022 s. 27-36
  • Andrzej Borcz, Podziemie wojskowe w Kosinie i powiecie łańcuckim w czasie II wojny światowej we wspomnieniach Walentego Dąbka ps. „Dąbrowa”, w: Miejscowość i parafia Kosina. Studia z historii, oprac. zbiorowe, Przemyśl-Kosina 2020, s. 301-336
  • Andrzej Borcz, Odnalezione unikalne artefakty Armii Krajowej na Podkarpaciu, „Odkrywca” Nr 11 (286) listopad 2022, s. 20-28
  • Andrzej Borcz, Obwód SZP – ZWZ – AK Łańcut 1939 -1945 w relacjach żołnierzy podziemia – organizacja, działania dywersyjne i sabotażowe, „Rocznik Przemyski”, Historia Wojskowości, vol. t. 51, nr z. 1 (13) 2015, s 25-126
  • Andrzej Borcz, Obwód Łańcut SZP-ZWZ-AK w latach 1939-1945, Kraków-Warszawa 2020
  • Andrzej Borcz, Alianckie zrzuty lotnicze w Rakszawie w relacji oficera łączności Komendy Obwodu Łańcut AK, w: Biuletyn informacyjny AK nr 06 (384) czerwiec 2022, s. 49-53
  • Andrzej Borcz, Odnalezione unikalne zasobniki zrzutowe z podkarpackich placówek odbiorczych AK, w: Biuletyn informacyjny AK nr 07 (385) lipiec 2022, s. 30-34
  • Andrzej Borcz, Kryptonim „Jaskółka”. Kulisy dramatycznego odbioru zrzutu lotniczego w Bieździadce (cz.1), w: Biuletyn informacyjny AK nr 05 (397) maj 2023, s. 51-58
  • Andrzej Borcz, Kryptonim „Jaskółka”. Kulisy dramatycznego odbioru zrzutu lotniczego w Bieździadce (cz.2), w: Biuletyn informacyjny AK nr 06 (398) czerwiec 2023, s. 34-41
  • Andrzej Borcz, Kryptonim „Jaskółka”. Kulisy dramatycznego odbioru zrzutu lotniczego w Bieździadce (cz.3), w: Biuletyn informacyjny AK nr 07 (399) lipiec 2023, s. 32-38
  • Andrzej Borcz, Kryptonim „Paszkot” – zagadka lokalizacji pola zrzutowego w Rakszawie, w: Biuletyn informacyjny AK nr 01 (393) styczeń 2023, s. 30-38
  • Ludwika Borzymek, Zrzuty lotnicze cichociemnych w latach 1942-1943 na terenie Ośrodka III Wyszków Obwodu „Rajski Ptak”, w: „Spes in virtute salus in victoria’. Materiały z XI Ogólnopolskiej Konferencji Studentów Historyków Wojskowości, Lublin 8-10 grudnia 2011, Wydawnictwo inforteditions, Lublin – Zabrze 2014, s. 292 – 305
  • Przemysław Bukowiec, Zrzuty aliantów zachodnich na ziemi limanowskiej, w: Almanach Ziemi Limanowskiej, lato – jesień 2012, nr 45/46, ISBN 978-83-8184-180-1
  • Przemysław Bystrzycki, Posłowie do Wielkopolskiej karty „Riposty”, w: Biuletyn informacyjny ŚZŻAK Okręg Wielkopolska nr 4 (4/90), grudzień 1990 s. 17-19
  • Stanisław Chojnowski, Operacje lotnicze – zrzuty cichociemnych w Obwodzie „Mewa – Kamień” podczas drugiej wojny światowej, Rocznik Mińsko-Mazowiecki 2012, nr 20 s. 59-75, ISSN 1232-633X
  • Marcin Chorązki, Pomoc z nieba, w: Zagłada II Rzeczypospolitej, „Z archiwów II wojny światowej”, t. 2, Kraków 2015, s. 146 – 151, ISBN 978-83-64753-23-7
  • H. Czarnocka, K. Iranek – Osmecki, J. Garliński, Armia Krajowa w dokumentach, t. I Studium Polski Podziemnej Londyn ISBN 9501348-0-5
  • H. Czarnocka, K. Iranek – Osmecki, J. Garliński, Armia Krajowa w dokumentach, t. II Studium Polski Podziemnej Londyn ISBN 9501348-1-3
  • H. Czarnocka, K. Iranek – Osmecki, J. Garliński, Armia Krajowa w dokumentach, t. III Studium Polski Podziemnej Londyn ISBN 9501348-2-1
  • H. Czarnocka, K. Iranek – Osmecki, J. Garliński, Armia Krajowa w dokumentach, t. IV Studium Polski Podziemnej Londyn ISBN 0-9501348-3-X 
  • H. Czarnocka, K. Iranek – Osmecki, J. Garliński, Armia Krajowa w dokumentach, t. V Studium Polski Podziemnej Londyn ISBN 0-9501348-4-8
  • H. Czarnocka, K. Iranek – Osmecki, J. Garliński, Armia Krajowa w dokumentach, t. VI Studium Polski Podziemnej Londyn ISBN 1-872286-00-3 
  • Walenty Dąbek, Wojenne i powojenne wspomnienia Walentego Dąbka – oficera łączności KO Armii Krajowej Łańcut, oprac. Z. Trześniowski, Kosina 2013
  • Jarosław Durka, „Freston” Brytyjska misja wojskowa SOE w Polsce. Przygotowania – przebieg – fiasko, w: Instytut Literacki Paryż, 2007, Zeszyty Historyczne nr 161, s. 97 – 121
  • Teodor Gąsiorowski – Obwód Przeworsk SZP-ZWZ-AK w latach 1939-1944/45, Kraków 2009, ISBN 9788389937513, s. 55-58
  • Łukasz Grzywacz-Świtalski, Z walk na Podkarpaciu, Warszawa 1971
  • Lech Dzikiewicz, Kapitan Holik mówi… Relacja oficera broni pancernej i szefa dywersji Inspektoratu AK Podkarpacie oraz Notatki 1939-1945 por. Antoniego Zawadzkiego szefa dywersji Obwodu AK Jasło, Warszawa-Krosno-Jasło 2002
  • Dawid Golik, Alianccy lotnicy, cichociemni i „peżetki” z Krakowa, w: Biuletyn informacyjny AK nr 12 (320), grudzień 2016, s. 48 – 53,
  • Dawid Golik, Od „Sroki” do „Wilgi”. Zrzuty dla podhalańskiej Armii Krajowej, w: Biuletyn informacyjny AK nr 1 (309), styczeń 2016, s. 29 – 38
  • Waldemar Grabowski, Niedoręczona poczta. Zrzuty lotnicze (fi nansowe i materiałowe) dla Delegatury Rządu na Kraj, w: Żołnierzowi Niepodległej. Księga dedykowana śp. gen. Mieczysławowi Huchli, red. T. Balbus i in., Rzeszów 2012
  • Jan Jaźwiński, Dramat dowódcy. Pamiętnik oficera sztabu oddziału wywiadowczego i specjalnego, przygotowanie do druku: Piotr Hodyra i Kajetan Bieniecki, tom I, Polski Instytut Naukowy w Kanadzie, Montreal 2012, ISBN 978-0-9868851-3-6 s. 254-257
  • Jan Jaźwiński, Dramat dowódcy. Pamiętnik oficera sztabu oddziału wywiadowczego i specjalnego, przygotowanie do druku: Piotr Hodyra i Kajetan Bieniecki, tom II, Polski Instytut Naukowy w Kanadzie, Montreal 2012, ISBN 978-0-9868851-3-6 s. 254-257
  • Jan Jaźwiński, Dziennik czynności mjr Jana Jaźwińskiego, Studium Polski Podziemnej, sygn. SK 16.9, Centralne Archiwum Wojskowe sygn. CAW – 1769/89, s. 126/128 – 136/138
  • Edmund Jakubek, Zrzuty spadochronowe w Tursku i Grabie, w: Biuletyn Informacyjny ŚZŻAK Okręg Wielkopolska nr 4 (39) grudzień 1999, s. 30-32, ISSN 1425-2600
  • Grzegorz Jasiński, „Kaczki”, „Syrena” i „Ciotki”, w: Biuletyn informacyjny AK nr 1 (309), styczeń 2016, s. 1 – 5
  • Aleksander Kabara, Zapalnik. Z walk AK i BCh na Płaskowyżu Tarnowskim w latach 1939-44, Warszawa 1997
  • Hubert Królikowski, Zrzut na placówkę „Puchacz”. O zrzutach i placówkach odbiorczych w powiecie siedleckim podczas II wojny światowej, Siedleckie Towarzystwo Naukowe, Siedlce, 2006, w: Szkice Podlaskie 2006, z. 14 s. 71-90, ISSN 0208-8924
  • Ks. Marcin Nabożny, Zrzut broni w Lubli z dnia 1 lipca 1944 roku, Resovia Sacra, Rzeszów 2019. r. 26, s. 285-295
  • Konrad Kulig, Placówki zrzutowe Armii Krajowej na ziemi olkuskiej w: Ilcusiana nr 28, maj 2023, s. 69-82 wyd. Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Olkuszu, ISSN 2080-9859
  • Koło Cichociemnych Spadochroniarzy AK Drogi Cichociemnych Veritas Londyn wyd. I, 1954
  • Andrzej Kurc, Pomoc lotnicza dla Armii Krajowej, w: Przegląd Pruszkowski, 2009, nr 1 s. 119-131 ISSN 0867-423X
  • Zbigniew Lazarowicz, Klamra – mój ojciec, Wrocław 2009
  • A. Leśniak, M. Lupa, A. Polończyk, Analysis of the Polish home army drop zones during World War II, using geographic information systems (Analiza zrzutowisk armii krajowej w okresie II wojny światowej z wykorzystaniem systemów informacji geograficznej), „Geomatics, Landmanagement and Landscape”, R. 2017, no 3, s. 89-105
  • Wojciech Lewicki,Wsparcie z nieba, w: „Kombatant”, październik 2013, nr 10 (274), s. 12 – 13 ISSN 0867-8952
  • Jan Łopuski – Opowiadania wojenne. W niemieckich i sowieckich kleszczach, Warszawa-Bydgoszcz 2009
  • Jerzy Miecznikowski (opr.), Zrzuty lotnicze na ziemi łowickiej 1941-1944, Komitet upamiętnienie zrzutów cichociemnych w Domaniewicach, 1985
  • Józef Modrzejewski, Akowcy na Podkarpaciu, Brzozów 1990
  • Franciszek Mojak, Zrzut broni w Lubli, „Biuletyn Informacyjno-Historyczny”, nr 2/14(1998), s. 8–12
  • Krzysztof Mroczkowski, Powroty znad domu. 1586 Eskadra Specjalnego Przeznaczenia, Muzeum Lotnictwa Polskiego, Kraków 2013, ISBN 978-83-931259-7-5
  • Krzysztof Mroczkowski, Operacje zrzutowe lotnictwa aliantów zachodnich i funkcjonowanie zrzutowisk AK na terenie dystryktu krakowskiego i galicyjskiego w latach 1941-1944 Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów 2007 (praca doktorska)
  • Krzysztof Mroczkowski, Powiązania i pomiędzy genezą, lokalizacją a wartością historyczną i ochroną tradycji miejsca zrzutowisk i lądowisk Armii Krajowej z okresu lat 1941-1944 na terenie Polski Południowej,
  • Krzysztof Mroczkowski, „Placówki nasze czynne…”. Lotnicze wsparcie oddziałów ZWZ-AK oraz funkcjonowanie terenów odbioru zrzutów Podokręgu AK Rzeszów i Okręgu AK Lwów okresie II wojny światowej, Przemyśl 2019
  • Krzysztof Mroczkowski, Mosty, które rozwiesiła noc… [operacje Wildhorn] ,w: Biuletyn informacyjny AK nr 1 (309), styczeń 2016, s. 39 – 44 ISSN 1233-8567
  • Henryk Myśliński, Zrzuty lotnicze w Obwodzie Busko –„Borsuk”, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej – Środowisko ,,Jodła”, Warszawa 1995 ISBN 83-903698-0-X
  • Henryk Myśliński, „Mars”, Bazy przerzutów w: Zeszyty Kombatanckie nr 32, czerwiec/lipiec 2002
  • Waldemar Natoński, „Riposta” z Paszkot 2 – N 50° 09′ 55″ E 22°16′ 07″, w: Biuletyn informacyjny AK nr 03 (395) marzec 2023, s. 1, 90, 35-41
  • Waldemar Natoński, Alianckie zrzuty i desant cichociemnych w Żołyni, w: Fakty i realia. Gazeta żołyńska, nr 02 (292) luty 2023, s. 11-13
  • Oddział VI (Specjalny) Sprawozdania z przerzutu do Kraju (wszystkie sezony operacyjne) niepublikowane, w: Sprawozdanie z działalności Wydziału „S” Oddz. Specj. N.W. 1942-1944 Centralne Archiwum Wojskowe sygn. CAW II.52.353
  • Andrzej Olejko, Krzysztof Mroczkowski, Mosty, które rozwiesiła noc. Armia Krajowa i lotnicy Polskich Sił Powietrznych w operacjach typu Wildhorn – Most. Dokumenty, wspomnienia, relacje, Piekary Śląskie 2011
  • Krzysztof Oktabiński, Cichociemni z malcanowskiej „Pierzyny”, w: Rocznik Otwocki. 1429-4303. T. 13 (2014), s. 140-145
  • Grzegorz Ostasz, Alianckie wsparcie lotnicze w Inspektoracie AK Rzeszów. Sprawozdanie ppor. Jana Łopuskiego Studia rzeszowskie, Rzeszów 2002, tom IX, s.135-140
  • Grzegorz Ostasz, Alianckie wsparcie lotnicze w podokręgu AK Rzeszów, w: Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej, Ekonomia i nauki humanistyczne Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, ISSN 1734-3584
  • Grzegorz Ostasz, Podziemna armia. Podokręg AK Rzeszów, Rzeszów 2010
  • Jan Podoski, Sprawozdanie z działalności Wydziału „S” Oddziału Spec. Sztabu N.W. za okres 1941 r. – 1945 r. Londyn, 28 lutego 1996, niepublikowane, Centralne Archiwum Wojskowe sygn. CAW II-52.356
  • Antoni Pospieszalski, Operacja FRESTON. Misja Brytyjska w Polsce 1944/1945, w: Zeszyty Historyczne Stowarzyszenia Klub Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari, nr 4/2006, s. 3-14
  • Stanisław Pasterz,Krzywdy dozwolone, Jasło–Lubla 2002
  • Stanisław Pasterz, Bez tytułu. Wspomnienia, Strzyżów 1994
  • Przemyski, Amerykański zrzut lotniczy na powstańczą Warszawę 18 września 1944: kontrowersje – fakty, w: Rocznik Lubelski 1985-1986, nr 27-28, s. 177-187
  • Andrzej Paweł Przemyski Andrzej Paweł, Z pomocą żołnierzom Podziemia, WKiŁ Warszawa ISBN 83-206-0833
  • Andrzej Przybyszewski, Skoczkowie spadochronowi – Cichociemni na terenie Krakowskiego Okręgu Armii Krajowej, w: Mars : problematyka i historia wojskowości: studia i materiały, Tom 14 (2003) s. 61-74
  • Grzegorz Rutkowski, Udział Batalionów Chłopskich w odbiorze zrzutów lotniczych z Zachodu na terenie okupowanej Polski, w: „Zimowa Szkoła Historii Najnowszej 2012. Referaty”, IPN, Warszawa 2012, s. 15 – 25 ISBN 978-83-7629-394-3
  • Grzegorz Rutkowski, Ewakuacja ludzi i sprzętu ze zrzutowisk, w: Biuletyn informacyjny AK nr 1 (309), styczeń 2016, s. 6 – 12 ISSN 1233-8567
  • Grzegorz Rutkowski, Techniki przerzutu zaopatrzenia dla AK, w: Biuletyn informacyjny AK nr 1 (309), styczeń 2016, s. 13 – 19 ISSN 1233-8567
  • Grzegorz Rutkowski, Środki pieniężne przerzucone drogą lotniczą dla Polskiego Państwa Podziemnego w: Dzieje Najnowsze, Instytut Historii PAN, 2018, nr 2, s. 5 – 20 ISSN 0419–8824
  • Antoni Stańko, Gdzie Karpat progi… Armia Krajowa w powiecie dębickim, Warszawa 1990
  • Elżbieta Skerska, Operacja „Neon 4”, w: Biuletyn Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej 2017 (nr 67), s. 86 – 91, ISSN 1732-1913, ISSN 2081-2752
  • Kazimierz Stępień, Cichociemni na Ziemi Piotrkowskiej. Zrzuty w 1944 r. dla Armii Krajowej, w: Biuletyn informacyjny AK nr 10 (198), październik 2006, s. 39-43 ISSN 1233-8567
  • K. Stoliński, Pomoc finansowa dla Armii Krajowej i Delegatury Rządu na Kraj (1940–1944), „Mars” 2004, t. XVI, s. 5–14.
  • Halszka Szołdrska, Lotnictwo Armii Krajowej, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań 1998 ISBN 83-232-0877-8
  • Halszka Szołdrska, Lotnictwo Podziemia, czyli dzieje Wydziału Lotniczego KG AK, Warszawa 1986
  • Halszka Szołdrska, Zrzuty, w: Biuletyn informacyjny AK nr 11 (295), listopad 2014, s. 44 – 49 ISSN 1233-8567
  • Przemysław A. Szudek, Wspomnienia oficera do zadań specjalnych, ŚZŻAK, OW Rytm, Warszawa 2012 ISBN 978-83-7399-532-1
  • Przemysław A. Szudek, Viva Italia!, w: Biuletyn Informacyjny Studium Polski Podziemnej nr 7, Londyn 2013, s. 38-41 ISBN 978-0-9928030-0-1
  • Barłomiej Szyprowski, Sprawy sądowe związane z mieniem zrzucanym dla Sił Zbrojnych w Kraju drogą lotniczą, „Zgrupowanie Radosław” 2011, nr 5, s. 73–86.
  • Bartłomiej Szyprowski, Porucznik cc. Witold Strumpf „Sud” przed sądem podziemia, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2012, nr 2 (240), s. 207–218.
  • Bartłomiej Szyprowski, Kradzież pieniędzy cichociemnych z placówki „Pole” pod Wyszkowem. Wyrok Wojskowego Sądu Specjalnego na Władysława Wysockiego. w: Rocznik Wołomiński t. VII, 2011, s. 211 – 227 ISSN 1734-7815
  • Bartłomiej Szyprowski, Sprawa kradzieży pieniędzy cichociemnych z placówki „Trawa” i rozwiązanie jej przez podziemny wymiar sprawiedliwości w: Przegląd Historyczno – Wojskowy 16 (67)/1 s. 158-178
  • Bartłomiej P. Szyprowski,  Kradzież pieniędzy zrzutowych z placówki „Kopyto”. Sprawa karna pchor. Tadeusza Szatkowskiego „Groma” przed Wojskowym Sądem Specjalnym Komendy Głównej Armii Krajowej w: Dzieje Najnowsze, Instytut Historii PAN, nr 2/2018, s. 21 – 47 ISSN 0419–8824
  • Jan Tarczyński, Organizacja zrzutów materiałowych dla Armii Krajowej, Studium Polski Podziemnej Londyn ISBN 0-9501348-8-0
  • Jacek Tebinka, Anna Zapalec, Polska w brytyjskiej strategii wspierania ruchu oporu. Historia Sekcji Polskiej Kierownictwa Operacji Specjalnych (SOE), Neriton, Warszawa 2021, ISBN 978-83-66018-94-5 (druk), ISBN 978-83-66018-95-2 (e-book)
  • Krzysztof A. Tochman, Słownik Biograficzny Cichociemnych, tom. I,  FKM Oleśnica ISBN 83-902499-0-1
  • Krzysztof A. Tochman, Słownik Biograficzny Cichociemnych, tom. II ABRES Rzeszów ISBN 83-902499-5-2
  • Krzysztof A. Tochman, Słownik Biograficzny Cichociemnych, tom. III OS Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów ISBN 83-910535-4-7
  • Krzysztof A. Tochman, Słownik Biograficzny Cichociemnych tom. IV OS Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów ISBN 978-83-933857-0-6
  • Edward M. Tomczak,  Zrzuty lotnicze i ich odbiór na terenie powiatu (obwodu ZWZ-AK) łowickiego (1941-1944), w: Mazowieckie Studia Humanistyczne 2001, nr 7/2 s. 63-122 ISSN 1234-5075
  • Jędrzej Tucholski, Cichociemni IW PAX, wyd. III, ISBN 83-211-0752-4
  • Jędrzej Tucholski, Cichociemni 1941 – 1945 WIH Warszawa
  • Jędrzej Tucholski, Powracali nocą, KiW Warszawa 1988
  • Jędrzej Tucholski, Spadochroniarze IW PAX ISBN 83-211-1057-6 
  • Jędrzej Tucholski, Cichociemni i spadochroniarze 1941 – 1956 OW Rytm ISBN 978-83-7399-371-6
  • Jędrzej Tucholski, Cichociemni. Historia legendarnych spadochroniarzy Wydawnictwo Dolnośląskie, 2010
  • Edmund Twardowski „Dąb”, Zrzut dla „Obroży”, w: Biuletyn informacyjny AK nr 1 (309), styczeń 2016, s. 45 – 47 ISSN 1233-8567
  • Stanisław Urbaniak, Przyjęcie Cichociemnych w marcu 1943 (list do redakcji), w: Wojskowy Przegląd Historyczny 1967, nr 2 (42) s. 471-475
  • Marian Woźniak, Wielkopolska karta „Riposty”. Materiałowe zrzuty lotnicze dla Poznańskiego Okręgu Armii Krajowej w roku 1943 w: Biuletyn informacyjny ŚZŻAK Okręg Wielkopolska nr 4 (4/90), grudzień 1990 s. 2-17
  • Andrzej Zagórski (oprac.), Krakowski Okręg Armii Krajowej w dokumentach Tom I, Dział łączności konspiracyjnej zewnętrznej (1943-1945), Zbiory Adama Potyry, Kraków 1998
  • Andrzej Zagórski (oprac.), Krakowski Okręg Armii Krajowej w dokumentach Tom II, Dział Łączności Operacyjnej, Łączność radiowa, część 1, Kraków 1999
  • Andrzej Zagórski (oprac.), Krakowski Okręg Armii Krajowej w dokumentach Tom II, Dział Łączności Operacyjnej, Łączność radiowa, część 2, Kraków 1999
  • Zieliński Zbigniew, Misja kryptonim „Freston” wylądowała pod Częstochową 26 grudnia 1944 roku. Czy wykonała zadanie?, w: Biuletyn informacyjny AK nr 12 (200), grudzień 2006, s. 31-36 ISSN 1233-8567
  • Zbigniew Zieliński, Brytyjska Misja Wojskowa SOE FRESTON 1944 [Antoni Pospieszalski] w: Niepodległość i Pamięć, 2007 nr 14/1 (25), s. 157-166 ISSN 1427-1443
  • Katarzyna Zientara – Majewski, Operacja „Adolphus”, w: „Kombatant”, luty 2014, nr 2 (278), s. 10 – 13 ISSN 0867-8952
  • Józef Żbik [Józef Zabielski], Pierwszy skok, wyd autor, Polsko Angielska Drukarnia, Londyn 1946, wyd. I

 

 

 

 

Chytre chłopy z partii ludowej

Nie wszyscy mają świadomość, że polityczne afiliacje rozmaitych organizacji i środowisk miały bardzo silny wpływ na funkcjonowanie „polskiego Londynu” oraz krajowej konspiracji. Najostrzejsze spory stale wywoływali ludowcy – w tym Kot i Mikołajczyk, którzy mieli zasadniczy wpływ na cywilne struktury łączności z Krajem.

Podczas wojny podejmowano nie tylko walkę z okupantem – toczyła się również ostra wewnętrzna walka – głównie ludowców – o polityczne wpływy. Wplątano w nią Oddział VI (Specjalny) oraz lotnicze wsparcie AK, okradano Armię Krajową…

 

Nie zamierzam opisywać politycznych rozgrywek w „polskim Londynie” oraz w okupowanej Polsce podczas wojny – to temat na odrębną publikację i to sporej objętości. Warto jednak zwrócić uwagę na niemądre działania ludowców, których skutkiem była nawet realna groźba zbrojnej walki Armii Krajowej z Batalionami Chłopskimi…

Po Armii Krajowej największą konspiracyjną formacją zbrojną były właśnie Bataliony Chłopskie – partyjne wojsko ruchu ludowego. Utworzono je wbrew ZWZ, aby zapewnić chłopskim politykom wpływ na podziemie w okupowanej Polsce oraz pozycję do współdecydowania o kształcie przyszłej Polski. Przez całą wojnę chytre chłopy z ruchu ludowego podejmowały szereg działań zmierzających do zawłaszczenia kolejnych obszarów funkcjonowania Polskiego Państwa Podziemnego. Działania te zmierzały wprost do podporządkowania ludowcom konspiracji zbrojnej w Kraju, zmierzały do likwidacji Oddziału VI (Specjalnego) oraz zaprzestania akcji zrzutowej Cichociemnych i zaopatrzenia dla Armii Krajowej.

Stanislaw_Kot_1933-216x250 Chytre chłopy z partii ludowej

Stanisław Kot

Wkrótce po ewakuacji rządu do Wielkiej Brytanii, w lipcu 1940 prezydent R.P. Władysław Raczkiewicz w liście do gen. Sikorskiego domagał się m.in. odwołania z rządu Stanisława Kota, oskarżając go o „brak umiaru, taktu i karności obywatelskiej, oraz tendencje do wykraczania poza swoje kompetencje”. To była w zupełności prawda, jednak Kot w rządzie pozostał. Prezydent zdymisjonował Sikorskiego, ale po brytyjskich naciskach Sikorski i jego rząd jednak ocalał. Silne spory polityczne w emigracyjnym rządzie trwały niemal przez cały okres jego istnienia. Dla naszych rozważań najistotniejsze są kwestie dotyczące łączności z okupowaną Polską.

 

Łączność z Krajem

Rząd Sikorskiego zorganizował dwie struktury łączności z okupowaną Polską – cywilną i wojskową. Początkiem struktury wojskowej były dwie placówki wywiadu: w Bukareszcie (Bolek) oraz w Budapeszcie (Romek). Później dołączono do niej kolejne placówki, które potem podporządkowano utworzonemu 28 czerwca 1940 Oddziałowi VI (Specjalnemu) Sztabu Naczelnego Wodza.

Organizację cywilnych struktur łączności z Krajem, po decyzji Rady Ministrów z 6 października 1939, rozpoczął minister Aleksander Ładoś. Na posiedzeniu Komitetu Ministrów ds. Kraju (KSK) 9 stycznia 1940 obowiązki te przejął Stanisław Kot, któremu KSK 2 lutego 1940 powierzył zadanie organizacji cywilnej struktury łączności. Miał zajmować się tym Wydział Polityczny Prezydium Rady Ministrów, później Wydział Społeczny MSW. Minister Kot zorganizował 16 przedstawicielstw konsularnych R.P. w: Belgradzie (Bogumił 2), Bemie (Bronisław), Budapeszcie („Bolesław”), Bukareszcie („Bogumił 1”), Jerozolimie („Janusz”), Kairze („Karol”), Kujbyszewie („Krystyna”), Lizbonie („Leon”), Madrycie („Marceli”), Rzymie („Roman”), Sofii („Sonia”), Stambule („Stefan”), Sztokholmie („Adam”), Teheranie („Teresa”), USA („Urszula”), Vichy („Wojciech”). W okupowanej Polsce funkcjonowała Delegatura Rządu na Kraj.

Zadaniem tych cywilnych placówek było przekazywanie pomiędzy emigracyjnym rządem a Polską informacji, ludzi (emisariuszy i kurierów), paczek oraz pieniędzy. W łączności korzystano z kurierów (zwanych kociakami) oraz poczty dyplomatycznej, później także z szyfrowanej łączności radiowej. Działająca od lipca 1941 na potrzeby Kota centrala radiowa zlokalizowana była na przedmieściu Londynu, w Mill Hill. Miała jedną stałą radiostację nadawczo – odbiorczą i kilka przenośnych; w połowie 1942 uruchomiono drugą radiostację z antenami kierunkowymi. MSW miało stałą, codzienną łączność z podległymi placówkami, w tym własną (odrębną od wojskowej) łączność z Delegatem Rządu na Kraj w okupowanej Polsce.

Struktury cywilnej łączności z Polską zostały zdominowane przez ludowców, a postawa ministra Kota doprowadziła do tego, że realizowały w znacznej części wyłącznie interesy partyjne. Chytre chłopy w wewnętrznych relacjach w rządzie (czytaj: w swoich intrygach) dla wsparcia własnych pomysłów wykorzystywali nawet rzekome „zdanie Kraju” (w istocie opinie inicjowane na ich życzenie) a nawet… przedstawicieli brytyjskich struktur rządowych, w tym SOE.

Bezpardonowość poczynań ludowców dobrze ilustruje meldunek komendanta głównego Związku Walki Zbrojnej z 30 listopada 1940, o działaniach podległej Kotowi placówki w Budapeszcie: „przekupuje kurierów, bazy i wchodzi na trasy przez ZWZ zorganizowane, dezorganizując na nich ruch naszych kurierów” chociaż „wszystkie agendy Nacz. Wodza i Premiera, tak w Kraju, jak i za granicą winny z sobą przecież ściśle współpracować”. Szef polskiego wywiadu płk. dypl. Stanisław Gano z obawy przed dekonspiracją własnych siatek wywiadowczych, w połowie 1943 wprost zakazał używania radiostacji ekspozytur wywiadu do łączności z opanowanym przez ludowców Wydziałem Spraw Specjalnych MON. 

26 września 1940, po naiwnym memorandum gen. Sikorskiego do premiera Churchilla, nadzorujący SOE brytyjski minister Hugh Dalton spotkał się z ministrem Stanisławem Kotem. To był wstęp do łatwego rozgrywania polskich sporów przez Brytyjczyków, nota bene najczęściej z inicjatywy Kota.

Jak to ujął Dalton w notatce do Churchilla – Kot jest protegowanym Sikorskiego, ale nie jest w dobrych stosunkach z innymi Polakami, w tym z Sosnkowskim. […] Na szczęście moje osobiste stosunki z Polakami są od dawna dobre, znacznie lepsze niż między nimi samymi”.

Zastępca, później szef Oddziału VI (Specjalnego) mjr Marian Utnik w swoim powojennym opracowaniu nt. funkcjonowania Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie kilkakrotnie wspomina Stanisława Kota. Zauważa, że „monopolizując wspieranie akcji cywilnej na Kraj dbał przede wszystkim o utrzymanie prymatu swego stronnictwa” (Stronnictwa Ludowego). Podkreśla także:

„Sikorskiemu stwarzano klopoty i trudności wewnątrz samego obozu rządowego. Na odcinku współpracy z krajem dywersję uprawiał min. Kot nie tylko tym, że organizował niezależny kanał cywilnej łączności, ale przede wszystkim dlatego, że wysyłał sprzeczne z zamierzeniami premiera Sikorskiego wytyczne dla swojego stronnictwa w Polsce. Drugą kwestią kłopotliwą dla naczelnego wodza były ataki na (…) na politykę personalną w wojsku. Przewodził tej akcji Mikołajczyk, a sekundowali mu socjaliści z lewego skrzydła. Żądali usuwania oficerów zawodowych, szczegółnie wyższych stopni (…)”

Wymowną opinię o Stanisławie Kocie i jego intrygach miał Stanisław Mackiewicz

„Dziwne było działanie tego człowieka – kraj byl okupowany, sprawa polska wisiała na włosku,  a on się zajmował personaliami w biurach polskiego rządu. Wypędzał jednych, wprowadzał innych, tylko to go interesowało. U Kota zawziętość współżyla z głębokim zaufaniem do niektórych ludzi.”

Ludowcy, w tym głównie Stanisław Kot, później także Stanisław Mikołajczyk, wciąż podejmowali próby podporządkowania swym partyjnym celom wszelkich możliwych struktur. Zawłaszczyli dla siebie tzw. Akcję Kontynentalną, czyli tworzoną od 1941 w krajach Europy, Skandynawii, Ameryki Południowej sieć struktur  polityczno – wywiadowczych, w niewielkiej części także sabotażowo – dywersyjnych. Mizerne efekty wojskowe tych działań „dywersyjnych” dobrze ilustrują, co stałoby się z Armią Krajową dowodzoną przez polityków ze środowiska ludowego. Oczywiście to nie umniejsza w żadnym stopniu bohaterstwa ok. 45 spadochroniarzy Akcji Kontynentalnej, którzy jako agenci SOE wykonywali zadania wywiadowcze, łącznościowe, także dywersyjne; nota bene – po nieudolnych działaniach „cywilów” – organizowane przez „pion wojskowy” Akcji.

W mojej ocenie Stanisław Kot był bardzo blisko uzyskania pozycji większego szkodnika w „polskim Londynie” niż generał – zdrajca Stanisław Tatar, z tą różnicą, że w odróżnieniu od Tatara minister Kot (także Mikołajczyk) zawłaszczyłby złoto FON oraz miliony dolarów pozostałe po likwidacji Oddziału VI (Specjalnego) nie dla osobistych korzyści, ale dla swojej partii. Ich wszystkich łączyło nadzwyczajne zamiłowanie do personalnych intryg oraz faktyczne lekceważenie „sprawy polskiej”…

 

Lotnicze wsparcie partii ludowej
PRM_106-PL-1943-O-VI_1-300x187 Chytre chłopy z partii ludowej

Źródło: Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego,m sygn. PRM.106.12

Jak dość powszechnie wiadomo, „ambasada Armii Krajowej” ulokowana w Sztabie Naczelnego Wodza w Londynie – czyli Oddział VI (Specjalny) – całą swą aktywność podporządkowała wsparciu wysiłku zbrojnego Armii Krajowej w okupowanej Polsce. Istotnym narzędziem tego wsparcia były zrzuty Cichociemnych i zaopatrzenia dla AK, organizowane przez oficera wywiadu z Oddziału VI – mjr / ppłk. dypl. Jana Jaźwińskiego

Lotnicze wsparcie Armii Krajowej zawsze było solą w oku londyńskich ludowców. Już na początku organizowania akcji zrzutowej, w sierpniu 1940, Jan Jaźwiński powiedział w rozmowie z kpt. Haroldem Perkinsem, późniejszym szefem polskiej sekcji Special Operations Executive:

(…) Trudności są tu w Londynie. Jak pan wie, źródłem tych trudności jest prof. Kot i Mikołajczyk oraz dywersja, jaką prowadzi w wojsku Modelski. KotMikołajczyk i Modelski zgodnie argumentują, że mają zrozumienie i poparcie grupy polityków brytyjskich, który mają duże wpływy w Foreign Office. (…)” 
(Jan Jaźwiński – Dramat dowódcy. Pamiętnik oficera sztabu oddziału wywiadowczego i specjalnego, przygotowanie do druku: Piotr Hodyra i Kajetan Bieniecki, tom I i II, Polski Instytut Naukowy w Kanadzie, Montreal 2012, ISBN 978-0-9868851-3-6 s. 254-257)

Jak to ujął płk dypl. Józef Smoleński, szef Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza – „Gra ich [Mikołajczyk, Kot, Modelski] ma na celu, aby pozbawić ZWZ wszelkiej pomocy z Londynu. Chcą zlikwidować O.VI Sztabu NW i otworzyć komórkę specjalną dla łączności z organizacją Mikołajczyka w Kraju (…)” (ibidem, s. 261)

 

prm106-oVI-215x250 Chytre chłopy z partii ludowej

Źródło: Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego, sygn. PRM.106.12

Nie zachowało się zbyt wiele dokumentów ilustrujących w istocie wrogie działania ludowców wobec Armii Krajowej. Brak jest też porządnych, a nie przyczynkarskich badań naukowych dotyczących tego zagadnienia. Temat wciąż jest uważany za „niewygodny”.

Charakterystyczna dla perfidnych działań ludowców jest treść depeszy MON nr 5501 z końca 1942 w sprawie „stopniowego odciążenia oparatu Sił Zbrojnych od agend i prac, które właściwie winny leżeć w kompetencji władz cywilnych”. To „odciążenie” miało polegać na faktycznym przejęciu przez działaczy Stronnictwa Ludowego kontroli nad istotnymi strukturami wojskowymi, w tym Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej (oraz komend okręgów i obwodów) Armii Krajowej.

Ciekawym dokumentem jest odpowiedż na taką bezczelną próbę zawłaszczenia, wyrażona depeszą dowódcy AK z 23 grudnia 1942, w której na „polecenie odciążenia” odpowiada – „Wykluczam możliwość podporządkowania komukolwiek właściwych organów wojskowych. Jeśli Delegat Rządu potrzebuje podobnego organu – niech go sobie utworzy.”

W dokumencie „Wewnętrzne zagadnienia polityczne” dowódca Armii Krajowej gen. Stefan Rowecki zaapelował do Naczelnego Wodza – „Proszę Pana Generała o poparcie mego stanowiska i ograniczenie ciągłych apetytów odcinka cywilnego – brania gotowych z takimi ofiarami i trudem budowanych komórek pracy wojska w Kraju.”

 

Dowódca Armii Krajowej gen. Stefana Roweckiego do Naczelnego Wodza
„O wewnętrznych zagadnieniach politycznych”, 20 kwietnia 1943
źródło: Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego, sygn. PRM.106.12

Ludowcy jednak wciąż zamierzali brać dla siebie, co się dało. Dlatego oddziały „Chłostry” (późniejszych Batalionów Chłopskich) chętnie włączyły się w odbiór zrzutów. Ludowcom brakowało broni oraz innego zaopatrzenia; możliwość pozyskania go ze zrzutów była także silną motywacją do włączenia się w akcję scalenia z AK. Aparat odbioru zrzutów we wszystkich okręgach AK objętych akcją zrzutową oparty był na strukturach AK. Jednak we wschodnich obwodach Obszaru Warszawskiego AK z konieczności (brak struktur własnych) oparto się na strukturach Stronnictwa Ludowego. Od jesieni 1942 do wiosny 1943 ok. 25 proc. wszystkich zrzutów odebrały oddziały Batalinów Chłopskich, dzieląc się pozyskaną w ten sposób bronią i sprzętem z oddziałami Armii Krajowej.

W połowie 1943, zapewne na polecenie ludowców w rządzie Sikorskiego, Bataliony Chłopskie rozpoczęły organizowanie w okupowanej Polsce własnych zrzutowisk do podejmowania zrzutów lotniczych; m.in. w Małopolsce oraz w obwodach dębickim i jasielskim. Komendant główny AK, gen. Tadeusz Komorowski, raportował w depeszy z 5 sierpnia 1943 do Naczelnego Wodza:

„Na terenie kraju zjawiły się pierwsze niejasne oznaki zamierzeń M[inisterstwa] S[praw] Wewn[ętrznych] w postaci pogłosek ze strony Trójkąta [Stronnictwa Ludowego – przyp. RMZ], że będą mieli własne loty przerzutowe. Przygotowań konkretnych jeszcze nie stwierdzono. Zrealizowanie takich zamierzeń uważać bym musiał za akt dywersyjny w stosunku do Sił Zbrojnych w Kraju i najkategoryczniej mu się przeciwstawić. (…) Na pewno będziemy zmuszeni do walki o zapewnienie sobie odbioru. Wszelki odbiór w terenie niekontrolowany przez nas zmuszeni będziemy traktować jako obcy, to znaczy bolszewicki i będę go zwalczać. (…) Uruchomienie osobnych lotów przez M[inisterstwo] S[praw] Wewn[ętrznych] niezależnie od przerzutu wojskowego na pewno rozłoży nasz system przyjęcia przerzutu w sezonie 1943/44 i niechybnie doprowadzi do starć zbrojnych w terenie między nami”

Krzyz_Batalionow_Chlopskich-250x250 Chytre chłopy z partii ludowejWkrótce, po odrzuceniu pomysłu ludowców o własnych zrzutach oraz odcięciu Batalionów Chłopskich od udziału w przyjmowaniu zrzutów dla AK rozpoczeły się… kradzieże broni Armii Krajowej oraz wrogie przejęcia zrzutów przez działaczy i żołnierzy ruchu ludowego. Na szczęście, nie były to działania powszechne i miały miejsce prawdopodobnie tylko w 1-2 okręgach AK. Co najmniej trzy takie przypadki miały miejsce w Okręgu Radom-Kielce AK. W nocy 9/10 kwietnia 1944 oddział BCh Józefa Sygieta ps. Jan, dowodzony przez Kazimierza Musiała ps. „Groźny” odebrał zrzut dla AK, po zmyleniu załogi samolotu fałszywą sygnalizacją świetlną. Przejęto przeznaczone dla Armii Krajowej: 12 erkaemów, 50 pistoletów maszynowych, 60 pistoletów, ok. 300 granatów oraz amunicję. W nocy 24/25 maja 1944 chłopi z Turska przejęli zrzut dla AK, który miał trafić na położone ok. 5 km obok zrzutowisko „Palma 2”. Broń zawłaszczył oddział Batalionów Chłopskich dowodzony przez Mariusza Zembrzuckiego ps. Jacek; który miał część zrzutu zwrócić AK. W nocy 28/29 maja 1944 żołnierze BCh, także po zmyleniu załogi samolotu sygnalizacją świetlną, w rejonie wsi Oblekoń i Rataje odebrali cały zrzut broni przeznaczony dla Armii Krajowej.

Również w okręgu Radom-Kielce AK miały miejsce rabunkowe napady Batalionów Chłopskich na magazyny broni Armii Krajowej. Po zrzucie wiosną 1943 na placówkę odbiorczą „Sokół” w rejonie Garwolina i zamelinowaniu broni u komendanta rejonu BCh Kłoczew, żołnierze BCh upozorowali napad na ten magazyn AK, kradnąc jego zawartość. Pomimo interwencji komendy obwodu AK skradzionej broni nie zwrócono. Jesienią 1943 i wiosną 1944 żołnierze BCh okradli kilka wykrytych przez siebie magazynów broni Armii Krajowej, m.in. w: kamieniołomie w Maksymowie, Wiślicy, Sępichowie, Nisku. W kwietniu 1944 stuosobowy oddział BCh dowodzony przez Aleksandra Liszaja ps. Tomczyk zuchwale okradł magazyn broni AK w Ocisękach, przywłaszczając sobie m.in. 50 pistoletów maszynowych, 4 erkaemy, 1 granatnik przeciwpancerny „Piat”, 50 pistoletów, dużą ilość amunicji. Pomimo akcji oddziału AK „Wybranieccy” i rewizjach w chłopskich domach (ze zrywaniem podłóg włącznie) w dwóch wsiach (Życin, Korytnica) odzyskano tylko niewielką część zrabowanej broni. Oddział Armii Krajowej został nawet w rejonie Oględowa ostrzelany przez „nieznanych sprawców”, wskutek ostrzału poległ jeden żołnierz AK. Z rozkazu komendy obwodu AK Busko zlikwidowano Aleksandra Liszaja, dowódcę akcji rabunkowej, wskutek czego w obwodzie Busko nie było scalenia BCh z AK. Według ustaleń historyków, większość powstałych w 1944 oddziałów BCh na Kielecczyźnie była uzbrojona w broń zrzutową, w części skradzioną Armii Krajowej.

 

Walka ludowców z Armią Krajową
Mikolajczyk-178x250 Chytre chłopy z partii ludowej

Stanisław Mikołajczyk

Od początku organizacji cywilnej struktury łączności z Krajem, Stanisław Kot nie tylko zawłaszczył te struktury rządowe dla partyjnych celów własnej partii (Stronnictwa Ludowego), ale stale podejmował ze Stanisławem Mikołajczykiem nieustanne próby zawłaszczania kolejnych obszarów działalności dla partyjnych celów ludowców.

Początkowo aktywiści ludowi usiłowali uzyskać większy wpływ na konspirację wojskową, wprowadzając swoich ludzi do kierownictwa struktur Służby Zwycięstwa Polski oraz Związku Walki Zbrojnej. Gdy zamiar ten się nie powiódł, ewidentnie w opozycji do Związku Walki Zbrojnej działacze Stronnictwa Ludowego utworzyli swe partyjne wojsko – „Chłopską Straż” („Chłostrę”, późniejsze Bataliony Chłopskie). Podjęli przy tym wiele działań, zmierzających do uzyskania przez nie statusu „wojsk rządowych”.

W praktyce chcieli pieniędzy i zrzutów broni i zaopatrzenia dla swojego partyjnego wojska. Nie respektowali rozkazu gen. Władysława Sikorskiego o utworzeniu Armii Krajowej; nie chcieli uczestniczyć w działaniach scalających polską konspirację wojskową.

1 marca 1942 dowódca AK gen. Stefan Rowecki meldował w depeszy do Naczelnego Wodza: „Zarysowujące się w poprzednim okresie pogorszenie lojalnej współpracy przerodziło się w wręcz nieprzychylny stosunek Trójkąta [Stronnictwa Ludowego – przyp. RMZ]  do PZP [Polskiego Związku Powstańczego, kryptonim AK – RMZ]. Wzmogła się znacznie działalność organizacyjna Batalionów Chłopskich przy jednoczesnej nielojalnej agitacji przeciwko naszym oddziałom, aż do przeciągania naszych ludzi włącznie”

Grzegorz Rutkowski – Udział Batalionów Chłopskich
w odbiorze zrzutów lotniczych z Zachodu na terenie okupowanej Polski
w: „Zimowa Szkoła Historii Najnowszej 2012. Referaty”, IPN, Warszawa 2012, s. 15 – 25

 

W sierpniu 1942 w partyjnym organie ludowców „Żywią i bronią” opublikowano artykuł „Dwa etapy walki”, w którym partyjni działacze Stronnictwa Ludowego obwieścili – „żadne dzisiaj zaklęcia i posądzenia nas o partyjnictwo ani żadne zwodnicze hasła jedności narodowej, za którymi kryje się obrona całkiem przyziemnych interesów: władzy i posiadania nie zawrócą nas z drogi walki o Polskę ludową”. Chodziło im o nieco inną „Polskę ludową” niż działaczom PPR, ale częściowa zbieżność celów była oczywista – podobnie jak komuniści chcieli „nowego ustroju” Polski. Jednak zarówno w kierownictwie partii, jak i wśród szeregowych członków dominowała niechęć wobec komuny, głównie z powodów światopoglądowych. Dzięki temu nie doszło wówczas do sojuszu ludowców z komunistami.

Odpowiedzią na ten partyjny rokosz ludowców był rozkaz gen. Sikorskiego z 15 sierpnia 1942, rozpoczynający się od zdania – „Wszystkie organizacje wojskowe istniejące na terenie kraju i których celem jest współdziałanie w walce z nplem lub w pomocniczej służbie wojskowej, podporządkowuję dowódcy Armii Krajowej”. Rozkaz był jednoznaczny, zapowiadał, że wszystkie organizacje wojskowe uchylające się od scalenia z AK nie będą uznane, należącym do nich żołnierzom AK grozi odpowiedzialność sądowo-karna. Ponadto Delegat Rządu w okupowanej Polsce został zobowiązany do udzielenia „wszelkiej możliwej pomocy” dowódcy AK w akcji scaleniowej.

Urzędujący w Londynie Stanisław Mikołajczyk kilka dni później wysłał do Delegata Rządu list, w którym… zakwestionował rozkaz gen. Sikorskiego, twierdząc że nie został o nim poinformowany, a jego wykonanie według niego jest „jednak niemożliwe”. Ale stanowisko Sikorskiego poparły inne partie, domagając się, aby „wojska partyjne” podporządkowały się Armii Krajowej. W styczniu 1943 „Chłostra” formalnie podjęła więc rozmowy scaleniowe, faktycznie starając się scalenie odwlec. Jeszcze w lipcu 1943, już po katastrofie gibraltarskiej, nowy premier rządu, ludowiec Stanisław Mikołajczyk usiłował wymusić na prezydencie R.P. zmianę decyzji o mianowaniu Naczelnym Wodzem gen. Kazimierza Sosnkowskiego, sugerując „Chłostrze” zerwanie umowy scaleniowej z AK.

Wskutek bardziej ugodowej postawy AK wobec BCh proces scalenia postępował, choć jeszcze w 1944 ludowcy lokalnie zrywali umowy scaleniowe, oskarżając AK że jest „wojskiem pańskim”. AK-owcy meldowali Komendzie Głównej, że najlepsi ludzie „Chłostry” wciąż pozostają poza AK, samowolnie dzielą ziemię dworską, a także iż komunizując stanowią oparcie dla „desantów bolszewickich”. Spory pomiędzy ludowcami a Armią Krajową miały więc wciąż także fundamentalny charakter. Ludowcy wyłączyli z procesu scaleniowego ponad połowę struktur Batalionów Chłopskich (ponad 60 tys. osób), tworząc z nich tzw. Ludową Straż Bezpieczeństwa a także podlegający Delegaturze Rządu na Kraj Państwowy Korpus Bezpieczeństwa oraz „Straż Samorzadową”.

Teza o prokomunistycznych poglądach ludowców nie była całkiem pozbawiona podstaw. Dówódca Armii Krajowej gen. Tadeusz Bór Komorowski depeszował do Londynu 23 maja 1944 – SL jest w całej Polsce centralnej największą i niekwestionowaną siłą. W terenie jednak niejednolitą i nie zdyscyplinowaną. Kierownictwo stronnictwa musi się liczyć z radykalizacją mas, która w niektórych okolicach przybiera niepokojący charakter nie tylko społeczny, ale ze względu na zbyt przychylny stosunek do dywersji sowieckiej (Podlasie, zachodnia Lubelszczyzna). Separatyzm BCh i tendencje rewolucyjne dołów powodują w terenie liczne konflikty z AK.”

Charakterystyczna jest treść depeszy z obwodu Busko-Borsuk AK – „L.563/2274 D.St. Sprawa broni 2 ostatniego top. Melduję, że broń otrzymaną z top przydzieliłem grupie do ochrony dalszych zrzutów w ilości podanej w załączeniu. Zrobiłem to dlatego, że na tym terenie gdzie jest czuwanie nie stacjonuje silny grupa PPR w sile 200 ludzi, wszyscy posiadają broń maszynową lekką i ciężką. Obecnie grupa PPR zwiększyła się do 300 ludzi przez połączenie z Dziekanem grupą specjalną LSB [Ludowej Straży Bezpieczeństwa – RMZ]. Grupa ta i cała BCH czycha z namiętnością zawodowych złodziei na sposobność odebrania.

Warto zauważyć, że choć pod koniec 1944 (sic!) scalenie części (niespełna połowy) oddziałów ludowców z AK nabrało tempa, to praktycznie do końca wojny ludowcy usiłowali stać się jakąś „trzecią siłą” pomiędzy lewicą a prawicą. Po wojnie ludowcy z Mikołajczykiem na czele dołączyli do obozu „jałtańczyków” (akceptujących ustalenia Jałty) co dla Polski i dla samych ludowców skończyło się bardzo fatalnie…

Na zakończenie warto zauważyć, że w latach 1942-1945 oddziały ok. 390 tys. żołnierzy Polski Walczącej – głównie Armii Krajowej – przeprowadziły ponad 110 tys. akcji zbrojnych oraz dywersyjnych. Liczba akcji bojowych i dywersyjnych Batalionów Chłopskich liczących ponoć 170 tys. żołnierzy, wynosi niespełna 4-5 tys. …

 

PS.

Zdaję sobie sprawę że ten post może wywołać kontrowersje. Przy całym szacunku dla ruchu ludowego – takich faktów nie można ukryć…

Dla znających nakreślony skrótowo powyżej kontekst polityczny, niebywale niedorzeczne muszą wydawać się próby utożsamienia politycznych działań ludowców z MSW, MON ze ściśle wojskowymi działaniami podejmowanymi przez Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza. Próby zakłamywania historii poprzez wywody, jakoby spadochroniarze organizowanej przez ludowców „Akcji Kontynentalnej” (zapewne zbieżność skrótu „Akcji” – AK, z Armią Krajową nieprzypadkowa) zrzucani przez SOE do państw europejskich byli rzekomo także Cichociemnymi, czyli spadochroniarzami Armii Krajowej, przerzucanymi do Kraju przez wojsko…

Dodam, że nikt nie ma prawa odmawiać spadochroniarzom Akcji Kontynentalnej bohaterstwa oraz niekiedy bardzo spektakularnych sukcesów. Jest jednak faktem, iż nie działali w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego.

 

Zobacz także – Zasobnik pełen złota…

 

Źródła:

  • Magdalena Hulas – Goście czy intruzi? Rząd polski na uchodźstwie wrzesień 1939 – lipiec 1943, Instytut Historii PAN, Warszawa 1996, ISBN 83-86301-20-1
  • Alina Fita – Akcja scaleniowa Batalionów Chłopskich z Armią Krajową. (Geneza, zasady, przebieg), w: Rocznik naukowo – dydaktyczny WSP w Krakowie. Prace ekonomiczno – społeczne, zeszyt 53, Kraków 1974
  • Grzegorz Rutkowski – Udział Batalionów Chłopskich w odbiorze zrzutów lotniczych z Zachodu na terenie okupowanej Polski, Instytut Historii, Polska Akademia Nauk, w: Zimowa Szkoła Historii Najnowszej, Warszawa 2012, t. 1, ISBN 978-83-7629-394-3
  • Żołnierze Batalionów Chłopskich o Polsce i o sobie (pamiętniki żołnierzy BCH), Prace naukowe  Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, Pedagogika nr 20, Częstochowa 2011, s. 307-317
  • Alina Fitowa – Bataliony chłopskie w Małopolsce 1939-1945, PWN, Warszawa 1984
  • Marian Utnik – Sztab polskiego Naczelnego Wodza w II wojnie światowej, część I, w: Wojskowy Przegląd Historyczny, Warszawa 1971, nr 2 s. 218 – 248
  • Marian Utnik – Sztab polskiego Naczelnego Wodza w II wojnie światowej, część II, w: Wojskowy Przegląd Historyczny, Warszawa 1972, nr 2 s. 293 – 321
  • Marian Utnik – Sztab polskiego Naczelnego Wodza w II wojnie światowej, część III, w: Wojskowy Przegląd Historyczny, Warszawa 1973, nr 2 s. 202 – 235
  • Marian Utnik – Sztab polskiego Naczelnego Wodza w II wojnie światowej, część IV, w: Wojskowy Przegląd Historyczny, Warszawa 1973, nr 4 s. 174 – 200
  • Marian Utnik – Sztab polskiego Naczelnego Wodza w II wojnie światowej, część V, w: Wojskowy Przegląd Historyczny, Warszawa 1974, nr 1 s. 225 – 257
  • Marian Utnik – Sztab polskiego Naczelnego Wodza w II wojnie światowej, część VI, w: Wojskowy Przegląd Historyczny, Warszawa 1975, nr 4 s. 264 – 300

 

123