• cichociemni@elitadywersji.org

Tag Archives: KL Auschwitz

Kazimierz Smolski – Cichociemny

40_Znak-Spadochronowy-AK-187x300 Kazimierz Smolski - Cichociemnyps.: „Sosna”, „Szkło”, „Sosiński”

Kazimierz Smolski 

vel Kazimierz Sołka, vel Jerzy Adamowicz

Zwykły Znak Spadochronowy nr 0054

 

Smolski-Kazimierz-elitadywersji-org-180x250 Kazimierz Smolski - Cichociemny

kpt. cc Kazimierz Smolski
Fotografia z dokumentu urzędowego
edytowana cyfrowo, mojego autorstwa,
przekazana do domeny publicznej

© CC BY elitadywersji.org

AK-opaska-300x201 Kazimierz Smolski - Cichociemnyur. 23 czerwca 1913 w Juzowce (obecnie Donieck, Ukraina), zm. 18 lipca 1985 w Szczecinie – kapitan artylerii, oficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej, Armii Krajowej, IV Odcinka „Wachlarza”, uczestnik kampanii wrześniowej, więziony i torturowany przez gestapo, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych: KL Auschwitz, KL Mauthausen-Gusen (1943-1945), Cichociemny
Znajomość języków:  francuski, angielski, rosyjski; szkolenia – kursy specjalne: m.in. zasadnicze: dywersyjno – strzelecki (STS 25, Inverlochy), spadochronowy (STS 51, Ringway),  walki konspiracyjnej, odprawowy (STS 43, Audley End); specjalnościowe: łączności dla oficerów (Ośrodek Wyszkolenia Łączności); uzupełniające: sabotażu przemysłowego, kolejowego (STS 17, Brickendonbury Manor),  i in. W dniu wybuchu wojny miał 26 lat 2 miesiące; w dacie skoku do Polski 29 lat 2 miesiące. Pochodził z rodziny inteligenckiej, syn inżyniera górniczego

po wojnie wg. Tochmana zarejestrowany jako tajny współpracownik WUBP Szczecin


41_cc-Tobie-Ojczyzno-grupa-250x139 Kazimierz Smolski - CichociemnySpis treści:


 

 

SPP-Komorowo-odznaka-absolwenta-250x266 Kazimierz Smolski - Cichociemny

Odznaka absolwenta SPP

Smolski-Kazimierz-5-185x250 Kazimierz Smolski - Cichociemny

Archiwum Uniwersytetu Warszawskiego, sygn. RP 39582

Pod koniec 1921 powrócił z rodziną do Polski, zamieszkał w Dąbrowie Górniczej. W 1922 podjął naukę w III kl. szkoły powszechnej. Od 1923 uczył się w Państwowym Gimnazjum Matematyczno – Przyrodniczym im. S. Staszica w Sosnowcu, w 1931 zdał egzamin dojrzałości. W latach 1931 – 1934 studiował matematykę na Wydziale Matematyczno – Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego.

Od 19 września 1934 do  31 maja 1935 w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim, praktyka w Ostrowi Mazowieckiej. Od 15 lipca 1936 do 14 października 1937 w  Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii w Toruniu. Po jej ukończeniu awansowany na stopień podporucznika, ze starszeństwem od 1 października 1937, przydzielony do 23 Pułku Artylerii Lekkiej w Będzinie 23 Górnośląskiej Dywizji Piechoty.

 

 

II wojna światowa

Maginot_line_1-250x190 Kazimierz Smolski - Cichociemny

Bunkier linii Maginota

Smolski-Kazimierz-1-158x250 Kazimierz Smolski - Cichociemny

Archiwum Uniwersytetu Warszawskiego, sygn. RP 39582

Walczył w kampanii wrześniowej wraz ze swoją jednostką, w składzie Armii „Kraków”, w rejonie Będzina, Klimontowa, Maczek, Trzebini, Alwerni, Krakowa, Nowego Korczyna, Pacanowa, Baranowa Sandomierskiego, Tarnobrzegu, Rozwadowa, Janowa Lubelskiego, Frampola, Biłgoraju, Zwierzyńca, Tomaszowa Lubelskiego. 23 listopada 1939  pod Rymanowem przekroczył granicę ze Słowacją, wyruszył na Węgry, 14 grudnia 1939 uzyskał paszport w ambasadzie w Budapeszcie, przez Jugosławię dotarł 30 grudnia 1939 do Francji.

1 stycznia 1940 wstąpił do  Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem francuskim, przydzielony do Ośrodka Wyszkolenia Oficerów Artylerii w La Roche-sur-Yon, następnie na stażu w oddziałach francuskich  (9 Armia Francuska)  na Linii Maginota oraz w 4 dywizjonie artylerii lekkiej 4 Dywizji Piechoty w Niort, m.in. szkolił podchorążych.

Maciej Szczurowski – Geneza formowania Armii Polskiej we Francji 1939 – 1940
w: Piotrkowskie Zeszyty Historyczne, 2002, nr 4 s. 115 – 143

 

Smolski-Kazimierz-2-250x180 Kazimierz Smolski - Cichociemny

Archiwum Uniwersytetu Warszawskiego, sygn. RP 39582

1-SBS-papet-spadoch--190x250 Kazimierz Smolski - CichociemnyPo upadku Francji, 20 czerwca 1940 ewakuowany, 22 czerwca dotarł do Liverpoolu (Wielka Brytania). 1 lipca wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem brytyjskim. Od 12 lipca 1940 przydzielony do 4 dywizjonu artylerii lekkiej 4 Brygady Kadrowej Strzelców, 9 października 1941 przemianowanej na 1 Samodzielną Brygadę Spadochronową. Awansowany na stopień porucznika 20 marca 1941.

Monika Bielak – Ewakuacja żołnierzy polskich z Francji do Wielkiej Brytanii
i Afryki Północnej w latach 1940-1941
w: IPN, Polska 1918-1989 – Od niepodległości do niepodległości. Historia Polski 1918-1989

 

 

Cichociemny
Halifax-mk3-300x225 Kazimierz Smolski - Cichociemny

Handley Page Halifax

button-zrzuty_200-150x150 Kazimierz Smolski - CichociemnyWielomiesięczny (nawet ponad roczny) proces szkolenia kandydatów na Cichociemnych składał się z czterech grup szkoleń, w każdej po kilka – kilkanaście kursów. Kandydatów szkolili w ok. 30 specjalnościach w większości polscy instruktorzy, w ok. 50 tajnych ośrodkach SOE oraz polskich. Oczywiście nie było Cichociemnego, który ukończyłby wszystkie możliwe kursy. Trzy największe grupy wyszkolonych i przerzuconych do Polski to Cichociemni ze specjalnością w dywersji (169), łączności (50) oraz wywiadzie (37). Przeszkolono i przerzucono także oficerów sztabowych (24), lotników (22), pancerniaków (11) oraz kilku specjalistów „legalizacji” (czyli fałszowania dokumentów). 

 

SZKOLENIA__20220602_115242_kolor_ozn_1000px-2-300x238 Kazimierz Smolski - Cichociemny

Uproszczony diagram rekrutacji i szkolenia Cichociemnych  (CAW sygn. II.52.359.29) UWAGA – diagram nie obejmuje wszystkich kursów ani ośrodków

Instruktor kursu odprawowego, późniejszy Cichociemny i szef wywiadu Armii Krajowej mjr / płk dypl. Kazimierz Iranek-Osmecki wspominał – „Kraj żądał przeszkolonych instruktorów, obeznanych z nowoczesnym sprzętem, jaki miał być dostarczony z Zachodu. Ponadto mieli oni być przygotowani pod względem technicznym i taktycznym do wykonywania i kierowania akcją sabotażową, dywersyjną i partyzancką. Żądano też przysłania mechaników i instruktorów radiotelegrafii, jak również oficerów wywiadowczych ze znajomością różnych działów niemieckiego wojska, lotnictwa i marynarki wojennej, ponadto oficerów sztabowych na stanowiska dowódcze. Szkolenie spadochroniarzy musiało więc się odbywać w bardzo rozległym wachlarzu rzemiosła żołnierskiego.

Przystąpiono do werbowania ochotników i wszechstronnego ich szkolenia na najrozmaitszych kursach, zależnie od przeznaczenia kandydata do danej specjalności. Każdy z ochotników musiał oczywiście ukończyć kurs spadochronowy. Ostatecznym oszlifowaniem był tzw. kurs odprawowy. Zaznajamiano na nim z warunkami panującymi w kraju, rodzajami niemieckich służb bezpieczeństwa i zasadami życia konspiracyjnego. (…)”  (Kazimierz Iranek-Osmecki, Emisariusz Antoni, Editions Spotkania, Paryż 1985, s. 159-160)

 

Zgłosił się do służby w Kraju. Przeszkolony ze specjalnością w dywersji, zaprzysiężony na rotę ZWZ/AK 28 lipca 1942 w Audley End przez szefa Oddziału VI (Specjalnego), ppłk dypl. Michała Protasewicza ps. Rawa. Przydzielony do Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza.

Tempsford-300x222 Kazimierz Smolski - Cichociemny

Lotnisko RAF, Tempsford

Skoczył ze spadochronem do okupowanej Polski w nocy 3/4 września 1942 w sezonie operacyjnym „Intonacja”, w operacji lotniczej „Measles” (dowódca operacji: F/O Mariusz Wodzicki, ekipa skoczków nr: XII), z samolotu Halifax W-7773 „S” (138 Dywizjon RAF, załoga: pilot – F/O Julian Pieniążek, pilot – F/O Krzysztof Dobromirski / nawigator – F/O Mariusz Wodzicki / radiotelegrafista – F/O Franciszek Pantkowski / mechanik pokładowy – Sgt. Czesław Kozłowski / strzelec – F/S Tadeusz Madejski, F/S Wacław Żuk). Informacje (on-line) nt. personelu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii (1940-1947) – zobacz:  Lista Krzystka

Start z lotniska RAF Tempsford, zrzut na placówkę odbiorczą „Żaba” w okolicach miejscowości Stachlew, 12 km od Łowicza. Razem z nim skoczyli: ppor. Jan Grycz ps. Dziadzio, kpt. Julian Kozłowski ps. Cichy, por. Wincenty Michalczewski ps. Mir, kpt. Wacław Zaorski ps. Ryba, mjr. Wiktor Zarembiński ps. Zrąb. Samolot szczęśliwie powrócił do bazy, po locie trwającym 11 godzin 45 minut. Po skoku aklimatyzacja do realiów okupacyjnych w Warszawie, mieszkał przy ul. Niecałej 3/12.

 

Jan-Jazwinski-251x350 Kazimierz Smolski - CichociemnyW „Dzienniku czynności” mjr dypl. Jan Jaźwiński oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, Szef Wydziału Specjalnego (S), organizator lotniczych przerzutów do Polski odnotował:

Dnia 3.IX. „yellow warning”. O godz. 12.15 mjr. Suliński wyjechał, aby odprawić nawigatorów. O godz. 14.30 „red warning” – ekipy wyjechały na lotnisko. Odprawa ekip na lotnisku odbyła się w spokojnym tempie. Kontrola zarządzeń została dokonana z dobrym wynikiem. Komunikat meteorologiczny zapowiadał dobrą pogodę, poczynając od Danii i nad Polską – w Anglii padał deszcz.

ozn_Dziennik-czynnosci-mjr-Jazwinskiego_600px-300x161 Kazimierz Smolski - CichociemnyNie bez wzruszenia, nastąpił start dwóch samolotów do Polski: – lot 11/18, ekipa ob. Las (Reumatismus), na plac. odb. „Ugór”, nawigator – kpt. obs. Król, godz. 18.45; – lot 14/19, ekipa ob. Zrąb (Measles) na plac. odb. „Żaba”, nawigator – por. obs. Wodzicki, godz. 18.50. Nawigatorzy zdawali sobie sprawę z niebezpieczeństwa zderzenia się podczas krążenia nad rej. plac. odb., które leżą bardzo blisko siebie. (…)

Dnia 3.IX. – powróciły oba samoloty. Po wylądowaniu stwierdzono: – lot 11/18 – kpt. obs. Król – dokonał zrzutu wprost na plac. odb. „Ugór”. Sygnał świetlny plac. odb. doskonale widoczny. Wszystkie spadochrony rozwinęły się; – lot 14/19 – por. obs. Wodzicki – dokonał zrzutu wprost na plac. odb. „Żaba”. Sygnał świetlny plac. odb. doskonale widoczny. Wszystkie spadochrony rozwinęły się”. (s. 92)

Zobacz:  Oddział VI (Specjalny) – Zawartość zasobników i paczek

 

Edward M. Tomczak – Zrzuty lotnicze i ich odbiór
na terenie powiatu (obwodu ZWZ-AK) łowickiego (1941-1944)
w: Mazowieckie Studia Humanistyczne 2001, nr 7/2 s. 63-122

 

skan-012-300x212 Kazimierz Smolski - Cichociemny

rewers karty personalnej wystawionej przez wydział zatrudnienia więźniów w KL Auschwitz na nazwisko Georg (Jerzy) ADAMOWICZ (właściwie Kazimierz SMOLSKI), źródło: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau

AK-opaska-300x201 Kazimierz Smolski - CichociemnyOd 10 października 1942 przydzielony do IV Odcinka „Wachlarza” jako komendant bazy Borysów. 15 października dotarł do Mińska Litewskiego, spotkał się z Cichociemnym kpt. Wacławem Zaorskim ps. Ryba.

9 grudnia 1942, po nieudanej akcji wysadzenia niemieckiego transportu kolejowego, pod fałszywą tożsamością „Jerzy Adamowicz” aresztowany przez gestapo w Mińsku Litewskim.

skan-011-300x210 Kazimierz Smolski - Cichociemny

awers karty personalnej wystawionej przez wydział zatrudnienia więźniów w KL Auschwitz na nazwisko Georg (Jerzy) ADAMOWICZ (właściwie Kazimierz SMOLSKI), źródło: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau

Wraz z nim gestapo aresztowało także kilka osób, w tym Cichociemnych: mjr. dypl. Tadeusza Sokołowskiego ps. Trop, kpt. Bohdana Piątkowskiego ps. Mak, kpt. Wacława Zaorskiego ps. Ryba. Kpt. Wacław Zaorski ps. Ryba, po przewiezieniu do siedziby gestapo popełnił samobójstwo, rozgryzając posiadaną kapsułkę z cyjankali. Wszyscy pozostali przesłuchiwani w ciężkim śledztwie, torturowani.

Wachlarz-AK-250x210 Kazimierz Smolski - CichociemnyMjr. dypl. Tadeusz Sokołowski ps. Trop, po wydaniu przez strażnika więziennego oraz nieudanej próbie odbicia z więzienia przeprowadzonej 6 lutego, zamordowany przez gestapo w nocy z 6/7 lutego 1943.  Gestapo zamordowało także kpt. Bohdana Piątkowskiego ps. Mak (nie udało się ustalić daty śmierci).  

6 lutego 1943 ranny wskutek wybuchu granatu, wrzuconego do celi przez gestapowców. W marcu 1943 zesłany do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz. Od grudnia 1944 w obozach koncentracyjnych: KL Mauthausen-Gusen, podobozy: Ausenlager Schlier, Redl, Zipf, Gusen II. Uwolniony 6 maja 1945 przez żołnierzy amerykańskiej 11 Dywizji Pancernej. Jako jedyny z aresztowanej w grudniu 1942 grupy Cichociemnych przeżył wojnę.

 

 

Po wojnie
Smolski-Kazimierz-3-250x201 Kazimierz Smolski - Cichociemny

Archiwum Uniwersytetu Warszawskiego, sygn. RP 39582

Bezpośrednio po uwolnieniu przebywał w ośrodku byłych więźniów politycznych w Linzu (Austria). Od 17 lipca 1945  w Polsce, ujawnił się, zgłosił do LWP, przydzielony do 14 Brygady Pancernej w Tomaszowie Mazowieckim, wiosną 1946 zdemobilizowany.

Pracował jako inspektor, przedstawiciel Ministerstwa Rolnictwa i Robót Rolnych ds. UNRRA w Trójmieście, od sierpnia 1946 do stycznia 1948  w Szczecinie. Po likwidacji UNRRA, do 1950 w szczecińskim oddziale C. Hartwig Gdynia, następnie jako kierownik Biura Portowego,  od 1974 główny dyspozytor w Zarządzie Portu Szczecin w Świnoujściu. W 1979 przeszedł na emeryturę.

Według Krzysztofa Tochmana zwerbowany jako tajny współpracownik przez Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Szczecinie, nie przekazywał żadnych wartościowych informacji.

Zmarł 18 lipca 1985 w Szczecinie, pochowany na Cmentarzu Centralnym – kwatera 69C, rząd 10, grób 3.

Filip Musiał – Trudna prawda
w: Biuletyn informacyjny AK nr 11 (295) listopad 2014, s. 54 – 59

 

Krzysztof A. Tochman – Rozpracowanie cichociemnych przez komunistyczny aparat represji
w: Biuletyn informacyjny AK nr 11 (295) listopad 2014, s. 60 – 72

 

 

Awanse

 

 

Ordery i odznaczenia

 

 

Życie rodzinne

Syn Karola, inżyniera górniczego oraz Marii z domu Jasiukowicz. W 1946 zawarł związek małżeński z Aleksandrą Łyś (ur. 1923), mieli dwóch synów. 

 

 

Upamiętnienie Cichociemnych

jw-grom-pomnik-cc-4-300x248 Kazimierz Smolski - Cichociemnyjw-grom-pomnik-cc-3-300x238 Kazimierz Smolski - CichociemnyW 1989 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni” (scenariusz i reżyseria Marek Widarski).

15 maja 2005 odsłonięto na terenie jednostki specjalnej – Jednostki Wojskowej GROM w Warszawie pomnik poświęcony cichociemnym spadochroniarzom AK. Znaczna część ekspozycji Sali Tradycji jednostki GROM poświęcona jest Cichociemnym.

Od 4 sierpnia 1995 roku jednostka nosi nazwę – Jednostka Wojskowa GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej

W 2008 roku powstał film dokumentalny „My cichociemni. Głos żyjących” (scenariusz i reżyseria Paweł Kędzierski).

pomnik-cc-warszawa-761x642-300x253 Kazimierz Smolski - Cichociemny

Pomnik CC w Warszawie

7 października 2013 roku w Warszawie przy ul. Matejki, naprzeciwko Sejmu R.P. odsłonięto Pomnik Cichociemnych Spadochroniarzy AK.

cc-boening-300x199 Kazimierz Smolski - CichociemnyW 2013 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni. Wywalcz wolność lub zgiń” (scenariusz i reżyseria Dariusz Walusiak).

W 2016 roku Sejm R.P. ustanowił rok 2016 Rokiem Cichociemnych. NBP wyemitował srebrną kolekcjonerską monetę o nominale 10 zł upamiętniającą 75. rocznicę pierwszego zrzutu Cichociemnych.

cc-monety-300x157 Kazimierz Smolski - Cichociemnycc-pomnik-powazki--300x213 Kazimierz Smolski - CichociemnyW 2017 roku PLL LOT umieścił znak spadochronowy oraz podpis upamiętniający Cichociemnych na kadłubie Boeinga 787 (SP-LRG).

Cichociemni są patronem wielu szczepów, drużyn oraz organizacji harcerskich. Opublikowano wiele książek i artykułów o Cichociemnych.

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie znajdują się groby kilkudziesięciu Cichociemnych oraz poświęcony Im pomnik „TOBIE OJCZYZNO”

sala-tradycji-grom Kazimierz Smolski - Cichociemny

Sala Tradycji Jednostki Wojskowej GROM

button-publikacje_200-300x101 Kazimierz Smolski - Cichociemny

 

 

Źródła:
  • informacje własne (archiwum portalu)
  • Teka personalna – Oddział Specjalny Sztabu Naczelnego Wodza, w zbiorach Studium Polski Podziemnej w Londynie, sygn. Kol.023.0260
  • Krzysztof Tochman – Słownik biograficzny cichociemnych, t. 4, s. 191-193, Zwierzyniec – Rzeszów 2011, Obywatelskie Stowarzyszenie Ostoja, ISBN 978-83-933857-0-6
  • Kajetan Bieniecki – Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
  • Jędrzej Tucholski – Cichociemni, s. 410, Warszawa 1984, Instytut Wydawniczy Pax, ISBN 8321105378.
  • Jędrzej Tucholski – Cichociemni 1941-1945. Sylwetki spadochroniarzy, s. 92-93, Wojskowy Instytut Historyczny

 

Zobacz także biogram w Wikipedii

 

Stefan Jasieński – Cichociemny

40_Znak-Spadochronowy-AK-187x300 Stefan Jasieński - Cichociemnyps.: „Alfa”, „Omega”, „Urban”

Stefan Ignacy Antoni Jasieński  herbu Dołęga 

vel Stefan Jarema, vel Jan Krzemiński, vel Janusz Kręcki, vel Stanisław Kozioł

Zwykły Znak Spadochronowy nr 1692

 

Jasienski-Stefan-elitadywersji-org-189x250 Stefan Jasieński - Cichociemny

por. cc Stefan Jasieński
Fotografia z dokumentu urzędowego
edytowana cyfrowo, mojego autorstwa,
przekazana do domeny publicznej

© CC BY elitadywersji.org

AK-opaska-300x201 Stefan Jasieński - Cichociemnyur. 2 kwietnia 1914 w Wilnie (obecnie Litwa), poległ zamordowany przez Niemców po 3 stycznia 1944  w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Auschwitz – architekt, podporucznik, oficer Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, wywiadu ofensywnego Armii Krajowej, Komendy Głównej AK, więziony i zamordowany w obozie koncentracyjnym KL Auschwitz (1944-1945), Cichociemny
Znajomość języków: niemiecki, angielski, francuski; szkolenia – kursy specjalne: m.in. zasadnicze: spadochronowy, odprawowy (STS 43, Audley End); specjalnościowe: wywiadu (Oficerski Kurs Doskonalący Administracji Wojskowej, Glasgow); uzupełniające: prowadzenie pojazdów (samochód, motocykl),  i in. W dniu wybuchu wojny miał 25 lat 4 miesiące; w dacie skoku do Polski 28 lat 11 miesięcy. Syn inżyniera chemika, dyrektora cukrowni w Nakle

 


41_cc-Tobie-Ojczyzno-grupa-250x139 Stefan Jasieński - CichociemnySpis treści:


 

Jasienski_20220518_114220-168x250 Stefan Jasieński - Cichociemny

Archiwum Politechniki Warszawskiej, sygn. 13876

Był jednym z co najmniej osiemnastu Cichociemnych, wywodzących się z warstw najwyższych, nierzadko arystokratycznych. Byli to potomkowie: księżniczki katalońskiej i hiszpańskiego admirała, tureckiego emira, wojewody malborskiego, pomorskiego i kasztelana chełmińskiego, szambelana papieskiego, siostrzeńcy: premiera R.P. i generała; bratanek prezydenta Warszawy, także pochodzący z uznanych rodów szlacheckich, rodzin wielkich przedsiębiorców i naukowców: światowej sławy antropologa, córki Emila Wedla, wicedyrektora „Książnica-Atlas” S.A., posłów na Sejm R.P., itp.

herb_Dolega-209x300 Stefan Jasieński - CichociemnyJego akt urodzenia, wg. oświadczenia matki chrzestnej, hr Heleny Kurnatowskiej, „zaginął w rozruchach bolszewickich”, stąd w niektórych dokumentach różne daty urodzenia. Jego ojcem chrzestnym był hrabia Włodzimierz Mielżyński. Od 1919 wraz z rodzicami, po powrocie z Rosji mieszkał w Warszawie później w Poznaniu. Ukończył tam szkołę przygotowawczą im. Kopernika. Następnie zamieszkał w Nakle nad Notecią.

Od 24 czerwca 1924 do czerwca 1932 uczył się w Gimnazjum Męskim Zgromadzenia OO Marianów na Bielanach w Warszawie. W latach 1933 – 1939 studiował na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, wybuch wojny uniemożliwił mu zdobycie dyplomu.

Od 21 września 1937 do sierpnia 1938 uczestnik kursu Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu, po jego ukończeniu przydzielony do 1 Pułku Strzelców Konnych w Garwolinie, uczestniczył w ćwiczeniach.

 

 

II wojna światowa
Jasienski_20220518_114322-163x250 Stefan Jasieński - Cichociemny

Archiwum Politechniki Warszawskiej, sygn. 13876

camp-Coetquidian-300x198 Stefan Jasieński - CichociemnyW kampanii wrześniowej 1939  jako dowódca pocztu 3 plutonu motocyklistów szwadronu rozpoznawczego 1 PSK Warszawskiej Brygady Pancerno – Motorowej. Walczył m.in. w rejonie Dzierzkowic, pod Kraśnikiem, Krasnobrodem, Tomaszowem Lubelskim. Lekko ranny, wnioskowany do odznaczenia Krzyżem Walecznych. 19 września 1939 przekroczył granicę z Węgrami, internowany. Uciekł, przez Jugosławię i Włochy 10 październiku dotarł do Paryża (Francja). 13 października 1939 w Bessieres wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem francuskim.

08_camp-Coetquidian-Francja-1939-241x300 Stefan Jasieński - Cichociemny

Camp Coetquidian

Od 15 października przydzielony do plutonu rozpoznawczego 1 Pułku Piechoty w Coëtquidan. Następnie m.in. jako zastępca dowódcy plutonu, później dowódca plutonu 3 szwadronu 24 Pułku Ułanów 10 Brygady Kawalerii Pancernej. Od 3 czerwca 1940 w stopniu aspiranta jako dowódca plutonu 10 Pułku Strzelców Konnych.

Po upadku Francji 22 czerwca 1940 ewakuowany z Le Verdon-sur-Mer, 26 czerwca dotarł do Liverpoolu (Wielka Brytania). 1 lipca 1940 wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem brytyjskim. Przydzielony do 1 szwadronu 10 PSK 10 Brygady Kawalerii Pancernej, m.in. pełnił funkcję chorążego pocztu sztandarowego jednostki. Awansowany na stopień podporucznika, ze starszeństwem od 11 listopada 1941.

 

Maciej Szczurowski – Geneza formowania Armii Polskiej we Francji 1939 – 1940
w: Piotrkowskie Zeszyty Historyczne, 2002, nr 4 s. 115 – 143

 

Monika Bielak – Ewakuacja żołnierzy polskich z Francji do Wielkiej Brytanii
i Afryki Północnej w latach 1940-1941
w: IPN, Polska 1918-1989 – Od niepodległości do niepodległości. Historia Polski 1918-1989

 

Halina Waszczuk-Bazylewska – Od WW-72 do „Liceum”
w: Niepodległość i Pamięć 1997, nr 4/1 (7) [1], s. 153-176

 

dr Andrzej Suchcitz – Wywiad Armii Krajowej
źródło: Koło Byłych Żołnierzy Armii Krajowej – Oddział Londyn
www.polishresistance-ak.org

 

 

Cichociemny
Halifax-mk3-300x225 Stefan Jasieński - Cichociemny

Handley Page Halifax

button-zrzuty_200-150x150 Stefan Jasieński - CichociemnyWielomiesięczny (nawet ponad roczny) proces szkolenia kandydatów na Cichociemnych składał się z czterech grup szkoleń, w każdej po kilka – kilkanaście kursów. Kandydatów szkolili w ok. 30 specjalnościach w większości polscy instruktorzy, w ok. 50 tajnych ośrodkach SOE oraz polskich. Oczywiście nie było Cichociemnego, który ukończyłby wszystkie możliwe kursy. Trzy największe grupy wyszkolonych i przerzuconych do Polski to Cichociemni ze specjalnością w dywersji (169), łączności (50) oraz wywiadzie (37). Przeszkolono i przerzucono także oficerów sztabowych (24), lotników (22), pancerniaków (11) oraz kilku specjalistów „legalizacji” (czyli fałszowania dokumentów). 

 

SZKOLENIA__20220602_115242_kolor_ozn_1000px-2-300x238 Stefan Jasieński - Cichociemny

Uproszczony diagram rekrutacji i szkolenia Cichociemnych  (CAW sygn. II.52.359.29) UWAGA – diagram nie obejmuje wszystkich kursów ani ośrodków

Instruktor kursu odprawowego, późniejszy Cichociemny i szef wywiadu Armii Krajowej mjr / płk dypl. Kazimierz Iranek-Osmecki wspominał – „Kraj żądał przeszkolonych instruktorów, obeznanych z nowoczesnym sprzętem, jaki miał być dostarczony z Zachodu. Ponadto mieli oni być przygotowani pod względem technicznym i taktycznym do wykonywania i kierowania akcją sabotażową, dywersyjną i partyzancką. Żądano też przysłania mechaników i instruktorów radiotelegrafii, jak również oficerów wywiadowczych ze znajomością różnych działów niemieckiego wojska, lotnictwa i marynarki wojennej, ponadto oficerów sztabowych na stanowiska dowódcze. Szkolenie spadochroniarzy musiało więc się odbywać w bardzo rozległym wachlarzu rzemiosła żołnierskiego.

Przystąpiono do werbowania ochotników i wszechstronnego ich szkolenia na najrozmaitszych kursach, zależnie od przeznaczenia kandydata do danej specjalności. Każdy z ochotników musiał oczywiście ukończyć kurs spadochronowy. Ostatecznym oszlifowaniem był tzw. kurs odprawowy. Zaznajamiano na nim z warunkami panującymi w kraju, rodzajami niemieckich służb bezpieczeństwa i zasadami życia konspiracyjnego. (…)”  (Kazimierz Iranek-Osmecki, Emisariusz Antoni, Editions Spotkania, Paryż 1985, s. 159-160)

 

Zgłosił się do służby w Kraju. Przeszkolony ze specjalnością w wywiadzie, od 16 maja 1942 uczestnik „Oficerskiego Kursu Doskonalącego Administracji Wojskowej” (kamuflaż polskiej szkoły wywiadu, zwanej przez Cichociemnych „kursem gotowania na gazie”).  Zaprzysiężony na rotę ZWZ/AK 29 grudnia 1942 w Audley End przez szefa Oddziału VI (Specjalnego), ppłk dypl. Michała Protasewicza ps. Rawa. 

Skoczył ze spadochronem do okupowanej Polski w nocy 13/14 marca 1943, w sezonie operacyjnym „Intonacja”, w operacji „Window” (dowódca operacji: F/O Mieczysław Kuźnicki, ekipa skoczków nr: XXIV), z samolotu Halifax HR-666 „E” (138 Dywizjon RAF, załoga: pilot – W/O Stanisław Mierniczek, pilot – F/O Jan Polnik / nawigator – F/O Mieczysław Kuźnicki / radiotelegrafista – F/S Edward Janik / mechanik pokładowy – Sgt. Henryk Chętkowski / strzelec – F/O Zdzisław Markiewicz). Informacje (on-line) nt. personelu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii (1940-1947) – zobacz:  Lista Krzystka

Stefan Mayer – relacja nt. szkolenia Cichociemnych oficerów wywiadu
źródło: Instytut Piłsudskiego w Londynie, Kolekcja akt Stefana Mayera, zespół nr 100, teczka nr 709/100/113

 

Tempsford-300x222 Stefan Jasieński - Cichociemny

Lotnisko RAF, Tempsford

neg.nr-3959-266x400 Stefan Jasieński - Cichociemny

Jezus Ukrzyżowany, na ścianie celi 21 (blok 11 KL Auschwitz) wykonany przez ppor. cc. Stefana Jasieńskiego, źródło: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau

Start o godz. 18.35 z lotniska RAF Tempsford, zrzut na placówkę odbiorczą „Żbik” 605 (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), w okolicach miejscowości Lelów, Bystrzanowice, 8 km od Koniecpola. Razem z nim skoczyli: por. Antoni Chmielowski ps. Wołk, por. Stefan Ignaszak ps. Drozd, ppor. Władysław Maksyś ps. Azot. Skoczkowie przerzucili 744 tys. dolarów w banknotach na potrzeby AK. Zrzucono także sześć zasobników i dwie paczki. Skoczków podjął oddział ppor. Henryka Furmańczyka ps. Henryk. Samolot szczęśliwie powrócił do bazy po locie trwającym 12 godzin 45 minut.

 

Jan-Jazwinski-251x350 Stefan Jasieński - CichociemnyW „Dzienniku czynności” mjr dypl. Jan Jaźwiński oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, Szef Wydziału Specjalnego (S), organizator lotniczego wsparcia Armii Krajowej (zrzutów do Polski) odnotował:

Dnia 13.III.43. uruchomiony został Plan Startu – wariant „osiem 2103” [zrzutów]; jak następuje: Lot Nr.: 36/47, ekipa BRICK, ludzi: Dąb plus 3 (…) placówka zasadn. Wół, zapas. Żaba, nawigator squ/ldr Boxer, załoga brytyjska, start godz. 18.40; Lot Nr.: 37/38, ekipa WINDOW, ludzi: Wołk plus 3 (…) placówka zasadn. Żbik, zapas. Hiena, nawigator kpt. obs. Kużnicki, załoga polska, start godz. 18.35; Lot Nr.: 38/49, ekipa TILE, ludzi: Sum plus 3 (…) placówka zasadn. Olcha, zapas. rej.3, nawigator por. obs. Gembik, załoga polska, start godz. 18.30; Lot Nr.: 39/50, ekipa STOCK, ludzi: Antoni plus 3 (…) placówka zasadn. Koza, zapas. Bratek, nawigator kpt. obs. Ławreńczuk, załoga polska, start godz. 18.50; Lot Nr.: 40/51, ekipa DOOR, ludzi: Ulewa plus 3 (…) placówka zasadn. Kra, zapas. Bat, nawigator F/Lt.. Austin, załoga brytyjska, start godz. 18.45; Lot Nr.: 41/52, SLATE, 6 paczek: M1, M2, M3, M4, PLT, R. (…) placówka zasadn. Wrona, nawigator F/o Wynne, załoga brytyjska, start godz. 19.05; Lot Nr.: 42/53, YARD, 6 paczek: 01, 02, 03, 04, 05, R. (…) placówka zasadn. Kaczka, nawigator F/o Foster, załoga brytyjska, start godz. 19.00; Lot Nr.: 43/54, AREA, 6 paczek: M1, M2, M3, M4, 05, R. (…) placówka zasadn. Kot, nawigator kpt. obs. Gryglewicz, załoga polska, start godz. 18.55;”.

neg.nr-21127-3-300x375 Stefan Jasieński - Cichociemny

Herb Warszawy na ścianie celi 21 (blok 11 KL Auschwitz) wykonany przez ppor. cc. Stefana Jasieńskiego, źródło: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau

ozn_Dziennik-czynnosci-mjr-Jazwinskiego_600px-300x161 Stefan Jasieński - CichociemnyDn. 14.III. nawigatorzy zameldowali: – lot 36/47 wykonany na plac. odb. WÓŁ, zrzut jak plan. (543.000 dol. i 126.000 Rm), .- lot 37/48 wykonany na plac. odb. ŻBIK, zrzut jak plan. (744.000 dol.), – lot 38/49 wykonany na plac. odb. OLCHA, zrzut jak plan. (616.500 dol. i 547.000 Rm), – lot 39/50 wykonany na plac. odb. KOZA, zrzut jak plan. (450.000 dol. i 10.000 peset), – lot 40/51 wykonany na plac. odb. KRA, zrzut jak plan. (395.000 dol.), – lot 41/52 – nawalił dopływ benzyny – 20 min. od plac. – samolot zawrócił, – lot 42/53 – nawigator twierdzi, że plac. odb. nie dała 1944 [sygnałów świetlnych]. DZIĘKI CI WIELKI BOŻE! Wspaniała i szczęśliwa defilada – d l a   K r a j u !

Nastrój załóg, ekip i Wydz. „S”: w r e s z c i e    w y s t a r t o w a l i ś m y. Łacznie przerzucono, w sześciu wykonanych lotach – na placówki: 20 ludzi, 2.748.000 dol., 673.000 Rmk., 10.000 peset, trzy poczty (…) i 6 paczek mat. ” (s. 164)

Zobacz:  Oddział VI (Specjalny) – Zawartość zasobników i paczek

 

Jerzy Straszak – „Szkoła szpiegów”
w: Zeszyty Historyczne nr 115, s. 122 – 144, Instytut Literacki, Paryż 1996

 

neg.nr-3958-272x400 Stefan Jasieński - Cichociemny

Jezus Miłosierny, na ścianie celi 21 wykonany przez ppor. cc. Stefana Jasieńskiego, źródło: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau

AK-opaska-300x201 Stefan Jasieński - CichociemnyPo aklimatyzacji do realiów okupacyjnych w Warszawie, od kwietnia 1943 przydzielony jako oficer ośrodka wywiadowczego (kryptonim „3CW” i „53KK”) przydzielony do wywiadu ofensywnego dalekiego zasięgu Oddziału II (referat „Wschód”) Komendy Głównej AK oraz prowadzący Ekspozyturę Wileńską.

spadochroniarz-urban-207x300 Stefan Jasieński - Cichociemny

okładka książki dr Adama Cyry pt. Spadochroniarz „Urban”, wyd. Państwowe Muzeum Auschwitz – Birkenau

W listopadzie 1943 zdekonspirowany przed gestapo, po załamaniu swego szefa mjr. cc. Franciszka Koprowskiego ps. Dąb, aresztowanego 8 listopada 1943. Uciekł, przedostał się do Warszawy, do marca 1944 w dyspozycji szefa referatu „Wschód”, uczestniczył w jego reorganizacji. Od maja 1944 kierownik komórki bezpieczeństwa w tym referacie, pn. ASKO (Asekuracja Komórka Ogólna).

W ostatniej dekadzie lipca 1944, na rozkaz komendanta głównego AK gen. Tadeusza Komorowskiego ps. Bór, w dyspozycji Komendy Okręgu Śląskiego AK oraz Grupy Operacyjnej 'Odra”. W celu rozpoznania możliwości uratowania więźniów poprzez atak AK na obóz koncentracyjny Auschwitz – Birkenau, kontaktował się z miejscowymi przedstawicielami AK, BCh, PPS, komendantem Okręgu mjr/ppłk. Zygmuntem Janke ps. Walter.

Nawiązał także kontakt (poprzez grypsy) ze Związkiem Organizacji Wojskowej (Rada Wojskowa Obozu) działającym w KL Auschwitz, kierowanym przez Józefa Cyrankiewicza, obozową komórką konspiracyjną założoną w 1941 przez rtm. Witolda Pileckiego. Wykonując zadanie mieszkał w majątku Manowskich w Kańczudze, potem w Osieku (m.in. u artysty malarza Józefa Chlebusa), niekiedy w Malcu, u kowala Franciszka Pawia.

Maciej Żuczkowski – Wywiad Armii Krajowej
w: Pamięć.pl nr 4-5/2012, Instytut Pamięci Narodowej Warszawa, s. 44 – 49

 

Andrzej Pepłoński – Współdziałanie Oddziału II Sztabu Naczelnego Wodza
z Secret Intelligence Service w okresie II wojny światowej
w: Słupskie Studia Historyczne 2003 r. nr 10, s. 149-165

 

 

Jasienski_foto_20220518_1139510-184x250 Stefan Jasieński - Cichociemny

Archiwum Politechniki Warszawskiej, sygn. 13876

Obóz koncentracyjny Auschwitz – Birkenau

W nocy 28/29 września 1944 podczas zasadzki Niemców w Malcu postrzelony w trakcie ucieczki w brzuch oraz w udo, aresztowany. Osadzony w obozie koncentracyjnym KL Auschwitz, początkowo w bloku szpitalnym (nr 21), po kilku tygodniach w cel nr 21 bloku śmierci (nr 11).

Nie załamał się pomimo ciężkich przesłuchań przez gestapo. Wprowadził przesłuchujących w błąd, zeznając że jest oficerem alianckim, właśnie zrzuconym w pobliżu obozu.

gryps Józefa Cyrankiewicza do Stefana Jasieńskiego z 22 sierpnia 1944
źródło: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau

gryps Józefa Cyrankiewicza do Stefana Jasieńskiego z 8 września 1944
źródło: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau

 

Auschwitz1b-300x323 Stefan Jasieński - Cichociemny

plan obozu Auschwitz I

neg.nr-21127-1-298x400 Stefan Jasieński - Cichociemny

kalendarz na ścianie celi 21 w bloku 11 ppor. cc. Stefana Jasieńskiego
źródło: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau

Po aresztowaniu, Komenda Główna AK wysłała do Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie depeszę z propozycją nadania przez BBC komunikatu w jęz. niemieckim, zapowiadającym odwet na oficerach niemieckich znajdujących się w niewoli brytyjskiej, w przypadku śmierci ppor. Stefana Jasieńskiego. Audycja została nadana przez BBC pod koniec października 1944, jednak nie odniosła skutku.

Zamordowany w bloku śmierci (nr 11), w niewyjaśnionych okolicznościach, w pierwszych dniach (prawdopodobnie 4 – 7) stycznia 1945.

W 1965 były więzień KL Auschwitz Karol Świetorzecki, wspólnie z Zofią Sroczyńską odkryli, że na drzwiach celi nr 21 znajduje się unikalny ideogram ppor. Stefana Jasieńskiego, „streszczający” Jego życiorys.

Obok drzwi ppor. cc. Stefan Jasieński wykonał na ścianie celi Syrenkę z tarczą i mieczem (herb Warszawy), kalendarz swojego pobytu w celi oraz wizerunki: Jezusa Ukrzyżowanego i Jezusa Miłosiernego.

Adam Cyra – Cichociemny Stefan Jasieński, ps. „Urban”
– na polecenie Komendy Głównej AK nawiązał łączność z Radą Wojskową w Oświęciniu
w: Stowarzyszenie Klub Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari,
Zeszyty Historyczne nr 3/2006, czerwiec 2006, s. 37 – 40

 

Elementy ideogramu ppor. cc. Stefana Jasieńskiego
neg.nr-3957-300x220 Stefan Jasieński - Cichociemny

unikalny ideogram – „życiorys” ppor. cc. Stefana Jasieńskiego
źródło: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau

  • herb rodu Jasieńskich Dołęga
  • otwarta książka, ołówek, pióro, rysownica, przykładnica, dwie ekierki, kielnia, cyrkiel korporacji Arkonia – symbolizujące  studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej
  • lanca ułańska z proporcem, szabla, koń, motocykl, czołg – symbolizujące służbę wojskową w kawalerii oraz wojskach pancernych
  • Znak Spadochronowy (spadający do ataku orzeł z wieńcem w szponach), samolot Halifax, skoczek na spadochronie – symbolizujące powrót do Polski jako Cichociemny
  • sylwetka psa z wyścigów psich w Wielkiej Brytanii
  • kielich ze słabo czytelną datą 1 styczeń 1945 – symbolizujący prawdopodobnie powitanie Nowego Roku
  • podobizna kalifaktora (więzień gospodarczy) aresztu w bloku nr 11 z nazwiskiem Jakub Kozielczuk

 

 

Lucjan Sikora – Przerwana misja „Urbana”
w: Biuletyn informacyjny AK nr 1 (265) styczeń 2004, s. 18 – 21

prof. Józef Garliński – Ruch podziemny w oświęcimskim obozie
publikacja Koła Byłych Żołnierzy AK – Oddział Londyn

 

 

Wkład polskiego wywiadu w 1945 ocenił oficer łącznikowy MI6 (1940-1946) komandor Wilfred Dunderdale:
„Spośród 45 770 raportów wywiadowczych z okupowanej Europy, które dotarły w czasie wojny do aliantów,
22 047, czyli 48 procent pochodziło ze źródeł polskich (…)
Wynika z tego, że w ciągu ostatnich pięciu lat polscy agenci w Europie pracowali bez przerwy
i że dostarczyli oni, mimo wielkiego zagrożenia dla siebie i swoich rodzin,
wielką ilość materiału wszelkiego rodzaju i obejmującego wiele tematów.”
W 2004 oraz w 2005 opublikowano obszerne ustalenia Polsko-Brytyjskiej Komisji Historycznej
pt. Polsko – brytyjska współpraca wywiadowcza podczas II wojny światowej
(wyd. Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Warszawa 2004, 2005 ISBN 83-89115-11-5 oraz ISBN 83-89115-37-9.

W 2005 roku brytyjski rząd oficjalnie potwierdził
że ok. połowa tajnych raportów dla aliantów z okupowanej Europy pochodziła od Polaków.
W wywiadzie AK pełniło służbę 37 Cichociemnych

 

 

AwanseVirtuti-Militari-272x350 Stefan Jasieński - Cichociemny

 

 
Odznaczenia

 

 

Życie rodzinne

Syn Leona inzyniera chemika, dyrektora cukrowni w Nakle (zm. 1936) oraz Zofii z d. Zboromirska (zm. 1937).

 

 

 

Upamiętnienie

PL_Warsaw_st_Hyacinth_church_cichociemni_commemorative_plaque-229x300 Stefan Jasieński - Cichociemny

Tablica w kościele św. Jacka w Warszawie, upamiętniająca poległych Cichociemnych

CC-tablica-JW-GROM-204x300 Stefan Jasieński - Cichociemny

tablica upamiętniająca poległych Cichociemnych w Sali Tradycji JW GROM

W lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie odsłonięto w 1980 roku tablicę pamięci żołnierzy Armii Krajowej, cichociemnych spadochroniarzy, poległych za niepodległość Polski.

W Sali Tradycji Jednostki Wojskowej GROM znajduje się tablica upamiętniająca Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej, którzy oddali życie za Ojczyznę.

W 1995 ma zamówienie TVP powstał film dokumentalny pt. „Życiorys z celi śmierci” w reżyserii Andrzeja Brzozowskiego

W czerwcu 2000 na ścianie zabytkowej kapliczki w Malcu k. Kęt (powiat Oświęcim) odsłonięto pamiątkową tablicę, ufundowaną przez Fundację Byłych Żołnierzy JW GROM.

W 2005 Powiatowemu Zespołowi nr 3 Szkół Technicznych i Ogólnokształcących (obecnie Powiatowe Centrum Kształcenia Technicznego i Branżowego) w Oświęcimiu nadano imię cichociemnego ppor. Stefana Jasieńskiego.

W 2005 ukazała się książka dr Adama Cyry pt. Spadochroniarz Urban”, wydana przez Państwowe Muzeum Auschwitz – Birkenau (ISBN 83-88526-85-5).

 

 

Upamiętnienie Cichociemnych

jw-grom-pomnik-cc-4-300x248 Stefan Jasieński - Cichociemnyjw-grom-pomnik-cc-3-300x238 Stefan Jasieński - CichociemnyW 1989 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni” (scenariusz i reżyseria Marek Widarski).

15 maja 2005 odsłonięto na terenie jednostki specjalnej – Jednostki Wojskowej GROM w Warszawie pomnik poświęcony cichociemnym spadochroniarzom AK. Znaczna część ekspozycji Sali Tradycji jednostki GROM poświęcona jest Cichociemnym.

Od 4 sierpnia 1995 roku jednostka nosi nazwę – Jednostka Wojskowa GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej

W 2008 roku powstał film dokumentalny „My cichociemni. Głos żyjących” (scenariusz i reżyseria Paweł Kędzierski).

pomnik-cc-warszawa-761x642-300x253 Stefan Jasieński - Cichociemny

Pomnik CC w Warszawie

7 października 2013 roku w Warszawie przy ul. Matejki, naprzeciwko Sejmu R.P. odsłonięto Pomnik Cichociemnych Spadochroniarzy AK.

cc-boening-300x199 Stefan Jasieński - CichociemnyW 2013 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni. Wywalcz wolność lub zgiń” (scenariusz i reżyseria Dariusz Walusiak).

W 2016 roku Sejm R.P. ustanowił rok 2016 Rokiem Cichociemnych. NBP wyemitował srebrną kolekcjonerską monetę o nominale 10 zł upamiętniającą 75. rocznicę pierwszego zrzutu Cichociemnych.

cc-monety-300x157 Stefan Jasieński - Cichociemnycc-pomnik-powazki--300x213 Stefan Jasieński - CichociemnyW 2017 roku PLL LOT umieścił znak spadochronowy oraz podpis upamiętniający Cichociemnych na kadłubie Boeinga 787 (SP-LRG).

Cichociemni są patronem wielu szczepów, drużyn oraz organizacji harcerskich. Opublikowano wiele książek i artykułów o Cichociemnych.

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie znajdują się groby kilkudziesięciu Cichociemnych oraz poświęcony Im pomnik „TOBIE OJCZYZNO”

sala-tradycji-grom Stefan Jasieński - Cichociemny

Sala Tradycji Jednostki Wojskowej GROM

button-publikacje_200-300x101 Stefan Jasieński - Cichociemny

 

Źródła:
  • informacje własne (archiwum portalu)
  • Teka personalna – Oddział Specjalny Sztabu Naczelnego Wodza, w zbiorach Studium Polski Podziemnej w Londynie, sygn. Kol.023.0090
  • Krzysztof Tochman – Słownik biograficzny cichociemnych, t. 4, Obywatelskie Stowarzyszenie Ostoja, Rzeszów, 2011 s. 85-89, ISBN 9788393385706
  • Kajetan Bieniecki – Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
  • Jędrzej Tucholski – Cichociemni, Warszawa, Instytut Wydawniczy Pax, 1984, ISBN 8321105378
  • Jędrzej Tucholski – Cichociemni 1941-1945. Sylwetki spadochroniarzy, Wojskowy Instytut Historyczny

 

Zobacz:
  • dr Adam Cyra – 2016 rokiem Cichociemnych – spadochroniarz „Urban”
  • Google Arts and Culture – Stefan Jasieński
  • Powiatowe Centrum Kształcenia Technicznego i Branżowego w Oświęcimiu – biogram patrona szkoły

Zobacz także biogram w Wikipedii

 

1