• cichociemni@elitadywersji.org

Tag Archives: zrzuty lotnicze

Zrzutowisko Kanarek

 

NA TROPIE ZRZUTOWISK
ARMII KRAJOWEJ

społeczny projekt badawczo – edukacyjny

zobacz – Dlaczego tropimy?


Zobacz najnowszą wersję bazy danych nt. zrzutów:
BAZA ZRZUTÓW DLA ARMII KRAJOWEJ

 

Halifax-II-300x194 Zrzutowisko Kanarek

Handley Page Halifax II

Od lutego 2023 realizujemy społeczny projekt badawczo – edukacyjny „Na tropie zrzutowisk Armii Krajowej”. Informacje nt. Projektu, opinie wybitnych historyków, podstawowe informacje – są dostępne na tej stronie. Wciąż można się zgłaszać do uczestnictwa w Projekcie. Uzasadnienie naszych działań można przeczytać w artykule – Dlaczego tropimy?

Istotą Projektu jest aktualizacja oraz ustalenie precyzyjnych lokalizacji (współrzędnych GPS) kilkuset zrzutowisk Armii Krajowej, na których żołnierze podczas II wojny św. odbierali lotnicze zrzuty Cichociemnych, broni i zaopatrzenia dla AK.

Przy ustalaniu lokalizacji zrzutowisk bardzo ważna jest analiza dotychczasowych publikacji na ten temat oraz relacji uczestników odbioru zrzutów osobowych i materiałowych. Wciąż jest wiele do wytropienia, a ostatnie słowo wcale nie zostało powiedziane. Prezentujemy ustalenia dokonane w Projekcie oraz czekamy na kolejne, nowe odkrycia. Zachęcamy, aby zachować racjonalny krytycyzm wobec wszelkich źródeł informacji…

 

Placówka odbiorcza:    KANAREK-1 122, KANAREK-2 211

Kanarek 122,  Kanarek 211 – GPS:   N 50° 28′ 13.2″  E 19° 57′ 32.6″

 

Kanarek-300x149 Zrzutowisko Kanarek

oprac. Konrad Kulig  ŚZŻAK koło Olkusz

W sezonie operacyjnym „Riposta”, w nocy 10/11 maja 1944, placówka Kanarek 122, zlokalizowana 13 km na północ od Miechowa, w rejonie miejscowości Przysieka, przyjęła zrzut zaopatrzenia dla AK (materiałowy):

  • „Halifax” JP-229 „C” z polską załogą 1586 Eskadry PAF, start z lotniska Grottaglie, zrzut 12 zasobników i 12 paczek, w dwóch nalotach w godz. 00.00 – 00.10, powrót na lotnisko  Campo Casale po 8 godzinach 50 minutach lotu. Rozrzut zrzutu ok. 3 km, 2 paczki rozbite, 4 nie odnaleziono. Zrzutowisko ochraniali żołnierze oddziału partyzanckiego „Skrzetuski”

 

4-oddzial-skrzetuski-277x250 Zrzutowisko Kanarek

Żołnierze oddziału „Skrzetuski” w Udorzu, ze zb. I.J.Wesołowskich

Tej samej nocy placówka miała przyjąć zrzut osobowy:

  • „Halifax” JP-177 „P” z polską załogą 1586 Eskadry PAF, start z lotniska Campo Casale w operacji lotniczej „Weller 28”, nad placówką o godz. 00.20, planowano zrzut sześciu skoczków ekipy mjr Jacka Bętkowskiego.
Kanarek-2-300x225 Zrzutowisko Kanarek

Fot. Konrad Kulig, ŚZŻAK koło Olkusz

Podczas pierwszego nalotu na placówkę wygaszono światła sygnalizacyjne, pomimo krążenia nad zrzutowiskiem przez godzinę i szesnaście minut świateł nie wyłożono, samolot nie wykonał zadania, powrócił na lotnisko  Campo Casale po 9 godzinach 50 minutach lotu.

10 maja 1944 wystartowało do okupowanej Polski dwadzieścia samolotów: po dziesięć polskich i brytyjskich.

 

 

Kanarek_-300x196 Zrzutowisko Kanarek

oprac. Konrad Kulig, ŚZŻAK koło Olkusz

W sezonie operacyjnym „Riposta”, w nocy 4/5 sierpnia 1944, placówka Kanarek 211 przyjęła zrzut zaopatrzenia dla AK (materiałowy):

  • „Halifax” JP-162 „S” z brytyjską załogą 148 Dywizjonu RAF, start z lotniska Campo Casale, zrzut 9 zasobników i 6 paczek. Zrzutowisko ochraniali żołnierze oddziału partyzanckiego „Skrzetuski”

Samolot w drodze powrotnej został zestrzelony w rejonie Wojnarowej, 37 km na południe od Tarnowa, przez niemiecki myśliwiec ME-110. Z płonącej maszyny uratowało się czterech lotników, wyskakując ze spadochronem, trzech poległo w płonącym samolocie. Zostali pochowani na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

4 sierpnia 1944 wystartowało do okupowanej Polski czternaście samolotów, w tym trzy pomimo zakazu brytyjskiego ministra lotnictwa zrzuciły broń i amunicję dla Powstania Warszawskiego.

 

 

BĘTKOWSKI-Jacek-ppłk-piech-207x300 Zrzutowisko Kanarekppłk cc Jacek Bętkowski Rano, jak zwykle czekamy na telefon… dzwoni… Karol podniósł słuchawkę. Patrzę na niego wyczekująco, gdyż rozmawia dłużej niż zwykle. … Tak – dzisiaj – lecą (…). Przebieramy się na cywili, pobieramy nasze „dokumenty” i walizeczki. Podjeżdża samochód, wsiadamy i jedziemy na lotnisko (…). Pogoda wymarzona, niebo bez chmur. Spokój i cisza. Wojna gdzieś daleko. (…) Zakładamy spadochrony i wchodzimy do samolotu. (…) Szum silników i odrywamy się od bieżni. Wyglądam oknem, ziemia ucieka do tyłu. Opuszczamy Włochy. Lecimy samotnie, słychać tylko pracę motorów. (…) Zapada zmrok i robi się ciemno. Mijamy Adriatyk. „Jugosławia” zapowiada nawigator.

Staram się coś zobaczyć, ale wszędzie blackout. „Węgry” – wtem spokój i ciszę przerywa przytłumiony huk artylerii przeciwlotniczej. Widzę przez okno, jakby na dalekim ekranie, dwie wiązki świateł i w ich skrzyżowaniu mały punkcik, koło którego co chwila wytryskają kłębki brudnej waty. To nasza druga ekipa. (…) Nas nie wykryto. Lecimy dalej. Tatry – Wisła. Szukamy świateł. Są. Action station. Pilot zatacza koło. Nagle wszystko gaśnie, ciemno. W dole zamieszanie, słychać strzelaninę. To Niemcy nakryli placówkę, która się wycofuje. Pilot wyrównuje. (…) Wracamy. Świt zastaje nas nad Jugosławią. Lądujemy bez przeszkód. (…)
(Jacek Bętkowski, Do czterech razy sztuka, Drogi Cichociemnych, III, s. 75-76)

Konrad Kulig – Placówki zrzutowe Armii Krajowej na ziemi olkuskiej
w: Ilcusiana nr 28, maj 2023, s. 69-82,
Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Olkuszu ISSN 2080-9859

 

zobacz:
 
więcej info:

 

Bibliografia:
  • Kajetan Bieniecki – Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
  • Andrzej Paweł Przemyski – Z pomocą żołnierzom Podziemia, WKŁ Warszawa 1991, ISBN 83-206-0833-3
  • Konrad Kulig – Placówki zrzutowe Armii Krajowej na ziemi olkuskiej, w: Ilcusiana nr 28, maj 2023, s. 69-82, Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Olkuszu ISSN 2080-9859
  • Krzysztof Mroczkowski – Lotnicze wsparcie oddziałów ZWZ-AK i funkcjonowanie terenów odbioru zrzutów w Małopolsce i na ziemi tarnowskiej w okresie II wojny światowej

 

Zrzutowisko Jerzyk

 

NA TROPIE ZRZUTOWISK
ARMII KRAJOWEJ

społeczny projekt badawczo – edukacyjny

zobacz – Dlaczego tropimy?


Zobacz najnowszą wersję bazy danych nt. zrzutów:
BAZA ZRZUTÓW DLA ARMII KRAJOWEJ

 

Halifax-II-300x194 Zrzutowisko Jerzyk

Handley Page Halifax II

Od lutego 2023 realizujemy społeczny projekt badawczo – edukacyjny „Na tropie zrzutowisk Armii Krajowej”. Informacje nt. Projektu, opinie wybitnych historyków, podstawowe informacje – są dostępne na tej stronie. Wciąż można się zgłaszać do uczestnictwa w Projekcie. Uzasadnienie naszych działań można przeczytać w artykule – Dlaczego tropimy?

Istotą Projektu jest aktualizacja oraz ustalenie precyzyjnych lokalizacji (współrzędnych GPS) kilkuset zrzutowisk Armii Krajowej, na których żołnierze podczas II wojny św. odbierali lotnicze zrzuty Cichociemnych, broni i zaopatrzenia dla AK.

Przy ustalaniu lokalizacji zrzutowisk bardzo ważna jest analiza dotychczasowych publikacji na ten temat oraz relacji uczestników odbioru zrzutów osobowych i materiałowych. Wciąż jest wiele do wytropienia, a ostatnie słowo wcale nie zostało powiedziane. Prezentujemy ustalenia dokonane w Projekcie oraz czekamy na kolejne, nowe odkrycia. Zachęcamy, aby zachować racjonalny krytycyzm wobec wszelkich źródeł informacji…

 

Placówka odbiorcza:    JERZYK 303

GPS:  N 49° 48′ 50″   E 21° 33′ 28″

 

W sezonie operacyjnym „Riposta”, w nocy 7/8 lipca 1944, placówka odbiorcza zlokalizowana na pograniczu miejscowości Siekłowka oraz Lubla przyjęła trzy zrzuty materiałowe:

  • „Halifax” EB-179 „Q” z brytyjską załogą 148 Dywizjonu RAF, start z lotniska Campo Casale, zrzut 12 zasobników i 12 paczek, w godz. 00.38 – 00.49, w dwóch nalotach, z wysokości 1300 stóp.
  • „Halifax” JP-248 „H” z brytyjską załogą 148 Dywizjonu RAF, start z lotniska Campo Casale, zrzut 12 zasobników i 12 paczek, w godz. 00.56 – 01.00, w dwóch nalotach, z wysokości 700 stóp.
  • „Halifax” JN-897 „T” z brytyjską załogą 148 Dywizjonu RAF, start z lotniska Campo Casale, zrzut 12 zasobników i 12 paczek, w godz. 01.09 – 01.12, w dwóch nalotach, z wysokości 1300 stóp.

 

W piątek 7 lipca 1944 wystartowało do okupowanej Polski trzynaście samolotów: w tym siedem polskich oraz sześć brytyjskich. Na bastion „Jerzyk” poleciały trzy brytyjskie „Halifaxy”. Operacja zrzutu trwała łącznie 34 minuty. Zrzut podjął oddział dowodzony przez por. Stanisława Pasterza ps. Mara, Podgaj. Zaopatrzenie zrzutowe w całości przekazano do Krośnieńskiego Obwodu AK.

Prezentujemy ustalenia, dokonane w Projekcie przez dr Andrzeja Borcza oraz Pana Waldemara Natońskiego. Warto zauważyć, że w opracowaniach opartych na relacjach uczestników zrzutów, podane nazwy nieodległych przysiółków Lubli – Bukowy Las, czy Sośnina, potwierdzają tę lokalizację.

Grzegorz Ostasz – Alianckie wsparcie lotnicze w podokręgu AK Rzeszów
w: Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej, Ekonomia i Nauki Humanistyczne
2005, nr 224, zeszyt 15, s. 113-131

 

 

więcej info:

 

Bibliografia:
  • Kajetan Bieniecki – Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
  • Andrzej Paweł Przemyski – Z pomocą żołnierzom Podziemia, WKŁ Warszawa 1991, ISBN 83-206-0833-3
  • Grzegorz Ostasz – Alianckie wsparcie lotnicze w podokręgu AK Rzeszów, w: Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej, Ekonomia i Nauki Humanistyczne, 2005, nr 224, zeszyt 15, s. 113-131
  • Lech Dzikiewicz – Kapitan Holik mówi… Relacja oficera broni pancernej i szefa dywersji Inspektoratu AK Podkarpacie oraz Notatki 1939-1945 por. Antoniego Zawadzkiego szefa dywersji Obwodu AK Jasło, Warszawa-Krosno-Jasło 2002
  • Andrzej Borcz – Odnalezione unikalne artefakty Armii Krajowej na Podkarpaciu, „Odkrywca” Nr 11 (286) listopad 2022, s. 20-28
  • Józef Modrzejewski – Akowcy na Podkarpaciu, Brzozów 1990
  • Franciszek Mojak – Zrzut broni w Lubli, Biuletyn Informacyjno-Historyczny, nr 2/14(1998), s. 8?12.
  • ks. dr Marcin Nabożny – Zrzut broni w Lubli z dnia 1 lipca 1944 roku, RESOVIA SACRA R. 26 (2019), s. 285-295
  • Stanisław Pasterz – Krzywdy dozwolone, Jasło – Lubla 2002
  • Stanisław Pasterz – Bez tytułu. Wspomnienia, Strzyżów 1994

 

Załogi samolotów

 

Cichociemni byli żołnierzami Armii Krajowej w służbie specjalnej

 


41_cc-Tobie-Ojczyzno-grupa-250x139 Załogi samolotówSpis treści:


 

Zobacz najnowszą wersję bazy danych nt. zrzutów:
BAZA ZRZUTÓW DLA ARMII KRAJOWEJ

 

Polskie_Sily_Powietrzne-orzel Załogi samolotów

Orzeł PSP

button-zrzuty_200-150x150 Załogi samolotówPierwsze próby sformowania lotnictwa wojskowego II R.P. podjęte zostaly już w 1916, w zaborach: austriackim i niemieckim. Pierwsze polskie jednostki lotnicze utworzono w 1918, po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Bezpośrednio przed wybuchem wojny w 1939, polskie lotnictwo wojskowe dysponowało 392 samolotami bojowymi oraz 102 pomocniczymi. W tym czasie niemiecka Luftwaffe miała prawie ośmiokrotnie większą liczbę samolotów, nadto lepszych konstrukcyjnie. Pomimo tego, od wybuchu wojny do 17 września 1939 polscy lotnicy zestrzelili co najmniej 126 maszyn wroga.

Podczas II wojny światowej, formowanie Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie rozpoczęło się w styczniu 1940 we Francji oraz w czerwcu 1940 w Wielkiej Brytanii. PSP we Francji liczyły ok. 9 tys. personelu i funkcjonowały do ewakuacji 19 czerwca 1940, po upadku Francji. W latach 1943 – 1945 polscy lotnicy służyli także w jednostkach US Army Air Forces.

 

 

Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii

05_szachownica-lotnicza-250x250 Załogi samolotówPolskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii funkcjonowały do marca 1946. Według ustaleń grupy osób, które spisały tzw. Listę Krzystka, w PSP w Wielkiej Brytanii służyło 17.140 osób.

Wg. Listy Krzystka, w latach 1940 – 1945 poległo 1.879 członków personelu latającego PSP. Wg. Kajetana Bienieckiego nie powróciły do bazy załogi uczestniczące w 61 lotniczych operacjach specjalnych do Polski oraz 10 polskich załóg uczestniczących w lotach specjalnych SOE do innych krajów…

Wojtek Matusiak – Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii
w: biuletyn IPN, sierpień-wrzesień 2009, nr 8-9 (103-104), s. 101-115

 

Loty polskich załóg:

Rok
Loty do Polski:
Loty do innych krajów:
Razem
1941
2
0
2
1942
21
83
104
1943
55
151
206
1944
339
943
1282

Z przykrością należy zauważyć, że Brytyjczycy nie dotrzymywali własnych ustaleń z Oddziałem VI ws. lotów ze zrzutami do Polski. W sezonie operacyjnym 1941/42 zaplanowano 30 lotów do Polski, wykonano tylko 11. W sezonie 1942/43 zaplanowano 100, wykonano zaledwie 46. W sezonie 1943/44 zaplanowano 300, wykonano tylko 172. Ponadto polskie załogi zdecydowaną większość lotów w operacjach specjalnych wykonywały do innych krajów…

Warto dodać, że wg. moich obliczeń cała pomoc zaopatrzeniowa SOE dla Armii Krajowej zmieściłaby się w jednym pociągu towarowym. Całe wsparcie finansowe Brytyjczyków dla Polski stanowiło zaledwie ok. 2/3 dziennych wydatków Wielkiej Brytanii na wojnę. Tak bardzo Brytyjczycy wspierali Polaków…

 

Lista-Krzystka-300x104 Załogi samolotówInformacje (on-line) nt. personelu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii – zobacz: Lista Krzystka

 

 

Działania na rzecz Kraju

Franciszek Kalinowski – Działania na rzecz Kraju
w: Lotnictwo polskie w Wielkiej Brytanii 1940 – 1945
Instytut Literacki, Paryż, 1969, s. 249 –  284

 

37-550-1-1-232x300 Załogi samolotów

skoczek po wylądowaniu, plik NAC

Zrzuty ludzi: Cichociemnych oraz kurierów, sprzętu i pieniędzy do Polski odbywały się dzięki współpracy Wydziału VI Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie z Polską Sekcją brytyjskiego Special Operations Executive  (SOE) oraz służbie lotników polskich, brytyjskich i in. w lotniczych jednostkach specjalnego przeznaczenia. Więcej info – zobacz: Bazy i samoloty

Halifax-II-300x194 Załogi samolotów

Handley Page Halifax II

Były możliwe dzięki zaangażowaniu w Kraju komórki Oddziału V Komendy Głównej AK (ZWZ), działającej pod kryptonimami: Syrena, Import, MII – Grad, oficerów zrzutowych w obszarach, okręgach i podokręgach Armii Krajowej oraz ok. 5-19 tys. żołnierzy obsługujących i zabezpieczających ok. 640 placówek odbiorczych (zrzutowisk).

Według moich ustaleń, przeprowadzono ogółem 117 operacji lotniczych, których celem było zrzucenie skoczków (spadochroniarzy), w tym 35 operacji nieudanych. Standardowo załogę samolotu stanowiło 7 osób: dwóch pilotów, nawigator, radiotelegrafista, mechanik pokładowy, strzelec oraz tzw. despatcher (dyspozytor skoczków). Znacznie więcej osób personelu naziemnego obsługiwało samolot przed startem oraz po wylądowaniu. Bez Nich wszystkich nie byłoby Cichociemnych spadochroniarzy Armii Krajowej w służbie specjalnej.

 

 

Wykaz załóg samolotów
w operacjach zrzutów Cichociemnych

 

Liberator-300x203 Załogi samolotów

Consolidated B-24 Liberator

Liberator-Szostaka-250x168 Załogi samolotówPrzy tworzeniu wykazu za najbardziej wiarygodne uznałem dane z opartych m.in. na dokumentach SOE oraz AK (w tym depeszach z placówek) publikacji: Kajetana Bienieckiego „Lotnicze wsparcie Armii Krajowej”, Andrzeja Pawła Przemyskiego „Z pomocą żołnierzom Podziemia”.

W wykazie uwzględniono również nieudane operacje, w których z różnych powodów nie doszło do zrzutu (skoku) spadochroniarzy, w tym nieudane (później nie powtórzone lub powtórzone bezskutecznie) operacje zrzutu skoczków: „Flax” i „Nettle” z 2/3 kwietnia 1943 oraz „Oxygen 1” z 18/19 października 1943, a także „Jurek 1” i „Staszek 1” z 30/31 lipca 1944. W wykazie także rozpoczęta w nocy 15/16 grudnia 1944 operacja lotnicza „Wildhorn IV” (Most 4), z zaplanowanym lądowaniem na polowym lotnisku – którą przerwano w trakcie lotu…

 

Uwaga: tabelę można przeszukiwać oraz sortować, klikając wybraną kolumnę.
Tabelę można przeszukiwać, wpisując dowolny ciąg znaków

Autor wykazu – Ryszard M. Zając, wnuk por. cc. Józefa Zająca

Aby zobaczyć całość należy przewinąć w poziomie

Data operacjiOperacjaSamolotPilotPilotNawigatorRadiotelegr.MechanikStrzelecDespatcherUwagi
1941
02-15/16
AdolphusWhitley Z-6473F/L F. Keast (RAF)F/O Baker P/O McMurdieSgt. Davies D.W. Sgt. Bernard D.H.Cpt. Cameron APierwszy zrzut Cichociemnych
1941
11-07/08
RuctionHalifax L-9612F/O Tadeusz JasińskiSgt. Franciszek SobkowiakF/O Stanisław KrólSgt. Walenty WasilewskiSgt. Jerzy Sołtysiak Sgt. Rudolf MolSgt. Józef ChodyraWC Roman Rudkowski (oficer łącznikowy)
1941
12-27/28
JacketHalifax L-9618 "W"Sgt. Julian PieniążekSgt. Stanisław KłosowskiF/O Mariusz Wodzicki P/O Ignacy BatorF/O Henryk Busen - Schmitz, Sgt. Czesław Kozłowski Sgt. Zdzisław Nowiński F/O Michał TajchmanSgt. Bronisław Karbowski
1942
01-06/07
ShirtHalifax L-9618 "W"Sgt. Julian PieniążekSgt. Stanisław KłosowskiF/O Mariusz WodzickiP/O Ignacy BatorSgt. Czesław Kozłowski Sgt. Zdzisław Nowiński, F/O Michał TajchmanSgt. Bronisław Karbowski
1942
02-25/26
CollarHalifax L-9618 "W"F/S Julian PieniążekSgt. Stanisław KłosowskiF/O Mariusz WodzickiP/O Ignacy BatorSgt. Czesław Kozłowski Sgt. Zdzisław Nowiński, F/O Michał TajchmanF/S Tadeusz MadejskiNIEUDANA
1942
02-27/28
CollarHalifax L-9618 "W"F/S Julian PieniążekF/O Ryszard ZygmuntowiczF/O Antoni VoellnagelSgt. Leon WilmańskiSgt. Czesław Kozłowski Sgt. Czesław MądrackiSgt. Rudolf Mol Sgt. Mieczysław WojciechowskiSgt. Bronisław KarbowskiNIEUDANA
1942
03-03/04
CollarHalifax L-9618 "W"Sgt. Julian PieniążekSgt. Stanisław Kłosowski F/O Mariusz Wodzicki, F/O Stanisław Król P/O Ignacy BatorSgt. Czesław KozłowskiSgt. Zdzisław Nowiński, F/O Michał TajchmanF/S Tadeusz Madejski
1942
02-27/28
BootHalifax L-9613 "V"S/L Hockey R.C.P/O Wilkin R. (RCAF)P/O Holden W. F/O Stanisław KrólF/S BurkeSgt. Berwick G.A.Sgt. Hughes Sgt. WaltonNIEUDANA
1942
03-27/28
BootHalifax L-9613 "V"F/O Ryszard ZygmuntowiczF/O Krzysztof DobromirskiF/O Antoni Voelnagel Sgt. Leon WilmańskiSgt. Czesław MądrackiSgt. Mieczysław Wojciechowski F/S Wacław ŻukSgt. Jerzy Sołtysiak
1942
03-30/31
BeltHalifax L-9618 "W"Sgt. Julian PieniążekSgt. Stanisław Kłosowski F/O Mariusz WodzickiP/O Ignacy BatorSgt. Czesław KozłowskiSgt. Rudolf Mol F/S Zdzisław Nowiński F/S Tadeusz Madejski
1942
03-30/31
LeggingHalifax L-9613 "V"F/O Ryszard ZygmuntowiczF/O Krzysztof DobromirskiF/O Antoni VoellnagelSgt. Leon WilmańskiSgt. Czesław MądrackiSgt. Mieczysław Wojciechowski F/S Wacław ŻukSgt. Bronisław Karbowski
1942
04-08/09
CravatHalifax L-9618 "W"F/S Julian PieniążekF/S Stanisław Kłosowski F/O Mariusz WodzickiP/O Ignacy Bator Sgt. Czesław KozłowskiSgt. Zdzisław Nowiński F/S Tadeusz Madejski
1942
09-01/02
ChickenpoxHalifax W-7775 "R"F/S Stanisław JensenP/O Kazimierz SzrajerF/O Radomir WalczakSgt. Franciszek JanikSgt. Berwick G.A. (RAF)Sgt. Władysław Nalepa, Sgt. M. Rozprym
1942
09-01/02
SmallpoxHalifax W-7773 "S"F/O Julian PieniążekF/O Krzysztof DobromirskiF/O Mariusz Wodzicki P/O Franciszek Pantkowski Sgt. Czesław Kozłowski F/S Tadeusz Madejski F/S Wacław Żuk
1942
09-01/02
RheumatismHalifax W-7774 "T"F/S Stanisław KłosowskiF/S Franciszek Sobkowiak F/L Stanisław KrólF/S Walenty Wasilewski Sgt. Jerzy SołtysiakF/S Rudolf Mol Sgt. Janusz BarczNIEUDANA
1942
09-03/04
MeaslesHalifax W-7773 "S"F/O Julian PieniążekF/O Krzysztof DobromirskiF/O Mariusz WodzickiF/O Franciszek PantkowskiSgt. Czesław KozłowskiF/S Tadeusz Madejski, F/S Wacław Żuk
1942
09-03/04
RheumatismHalifax W-7774 "T"F/S Stanisław KłosowskiF/S Franciszek Sobkowiak F/L Stanisław KrólF/S Walenty Wasilewski Sgt. Jerzy SołtysiakF/S Rudolf Mol Sgt. Janusz Barcz
1942
10-01/02
HammerHalifax W-1229 "A"F/S Stanisław JensenF/S Karol TwardawaF/O Radomir WalczakSgt. Franciszek JanikSgt. Zygmunt JaworskiSgt. Władysław NalepaSgt. Ignacy Adamczyk
1942
10-01/02
ChiselHalifax W-7776 "U"W/O Stanisław KłosowskiW/O Franciszek ZarembaF/O Mariusz WodzickiF/O Franciszek PantkowskiSgt. Czesław KozłowskiF/S Tadeusz MadejskiSgt. Zdzisław Nowiński
1942
10-01/02
GimletHalifax W-7774 "T"F/S Franciszek SobkowiakP/O Kazimierz SzrajerF/L Stanisław KrólF/S Walenty WasilewskiSgt. Jerzy SołtysiakF/S Rudolf Mol Sgt. Janusz Barcz
1942
10-02/03
LatheHalifax W-7773 "S"F/O Julian PieniążekF/O Stanisław PankiewiczF/O Mieczysław KuźnickiF/S Alfred KleniewskiSgt. Jerzy SołtysiakSgt. Roman Wysocki Sgt. Janusz Barcz
1942
10-29/30
PliersHalifax W-7773 "S"F/S Franciszek SobkowiakW/O Franciszek ZarembaF/O Mariusz WodzickiP/O Franciszek PantkowskiSgt. Czesław Kozłowski F/S Wacław Żuk F/S Tadeusz MadejskiSamolot rozbił się, polegli CC i załoga
1942
10-29/30
BraceHalifax W-1229 "A"F/S Stanisław JensenF/S Karol TwardawaF/O Radomir WalczakF/S Franciszek JanikSgt. Zygmunt JaworskiF/S Władysław Nalepa Sgt. Ignacy AdamczykNIEUDANA
1943
01-25/26
ScrewdriverHalifax DT-726 "H"P/O Kingsford - Smith (RAF)
1943
01-25/26
BraceHalifax DT-727 "K"W/O Stanisław KłosowskiW/O Stanisław JensenF/L Stanisław KrólP/O Walenty WasilewskiSgt. Jerzy SołtysiakF/S Rudolf Mol Sgt. Janusz Barcz
1943
01-26/27
GaugeHalifax DT-727 "K"F/S/ Karol TwardawaP/O Kazimierz SzrajerF/O Radomir WalczakP/O Briscoe (RAF)Sgt. Zygmunt JaworskiF/S Romuald MałachowskiSgt. Ignacy Adamczyk
1943
01-25/26
SpokeshaveHalifax DT-543 "G"W/O Stanisław MierniczekF/S Leopold PęczekF/O Mieczysław Kuźnicki F/S Edward JanikSgt. Henryk ChętkowskiF/O Zdzisław MarkiewiczF/S Marian RomanNIEUDANA
1943
01-25/26
ViceHalifax DT-627 "P"S/L Boxer A.H.C.NIEUDANA
1943
02-16/17
SawHalifax DT-725 "J"F/O Jan MiszewskiF/O Stanisław MachejF/O Karol GębikF/L Janusz AntoniewiczSgt. Burrells (RAF)F/S Marian KocSgt. Davison (RAF)
1943
02-16/17
ViceHalifax DT-727 "K"F/S Karol TwardawaF/S Tadeusz ŻabickiF/O Radomir WalczakF/S Andrzej ReissSgt. Zygmunt JaworskiF/S Romuald MałachowskiSgt. Ignacy Adamczyk
1943
02-16/17
SpokeshaveHalifax DT-725 "J"W/O Stanisław MierniczekF/S Leopold PęczekF/O Mieczysław Kuźnicki F/S Edward JanikSgt. Henryk ChętkowskiF/O Zdzisław MarkiewiczF/S Marian RomanNIEUDANA
1943
02-16/17
RaspHalifax DT-726 "H"F/O Rutledge A.J.D. (RAF)Sgt. Harrap H.R. (RNZAF)W/O Roach (RAF)Sgt. Millar (RAF)Sgt. Lapham (RAF)Sgt. Gwinn (RAF)Sgt. Sharood (RAF)
1943
02-17/18
WallHalifax DT-725 "J"W/O Stanisław MierniczekF/S Leopold PęczekF/O Mieczysław KuźnickiF/S Edward JanikSgt. Henryk ChętkowskiF/O Zdzisław Markiewicz
1943
02-17/18
FloorHalifax DT-627 "P"S/L Boxer A.H.C. (RAF)
1943
02-17/18
RivetHalifax [ ? ]F/S Smith L.R.NIEUDANA
1943
02-19/20
SpokeshaveHalifax DT-620 "T"W/O Stanisław MierniczekF/S Leopold PęczekF/O Mieczysław Kuźnicki F/S Edward JanikSgt. Henryk ChętkowskiF/O Zdzisław Markiewicz
1943
02-20/21
RivetHalifax DT-620 "T"F/S Karol TwardawaF/S Tadeusz ŻabickiF/O Radomir WalczakF/S Andrzej ReissSgt. Zygmunt JaworskiF/S Romuald MałachowskiSgt. Ignacy Adamczyk
1943
02-20/21
FileHalifax DT-726 "H"F/O Jan MiszewskiF/O Stanisław MachejF/O Karol GębikF/S Janusz AntoniewiczSgt. Antoni MentlakF/S Marian KocF/S Kazimierz Pacut
1943
03-13/14
DoorHalifax BB-281 "O"F/L Austin J.B. (RAF)
1943
03-13/14
WindowHalifax HR-666 "E"W/O Stanisław MierniczekF/O Jan PolnikF/O Mieczysław KuźnickiF/S Edward JanikSgt. Henryk ChętkowskiF/O Zdzisław Markiewicz
1943
03-13/14
StockHalifax DT-726 "H"F/S Bronisław HułasF/O Tadeusz Ginter F/O Bohdan ŁawreńczukF/S Eugeniusz KrzeczewskiSgt. Dent A.N. (RAF)Sgt. Piotr BednarskiSgt. Franciszek Ułasiuk
1943
03-13/14
TileHalifax DT-725 "J"F/O Jan MiszewskiF/O Stanisław MachejF/O Karol Gębik F/O Jerzy PolkowskiF/S Janusz AntoniewiczSgr. March (RAF)F/S Marian KocF/S Kazimierz Pacut
1943
03-13/14
BrickHalifax DT-627 "P"S/L Boxer A.H.C. (RAF)
1943
03-14/15
StepHalifax DT-543 "G"F/S Józef WaszakF/O Bolesław KoprowskiF/O Czesław Wrzesień F/L Stanisław KrólSgt. Stefan GadomskiSgt. Antoni MentlakSgt. Stanisław Turlej Sgt. Jan Mironow
1943
03-16/17
AtticHalifax DT-727 "K"F/S Tadeusz ŻabickiF/S Karol TwardawaF/L Józef GryglewiczF/S Andrzej ReissSgt. Stanisław RoehrSgt. Stefan Miniakowski F/S Romuald Małachowski
1943
03-19/20
BeamHalifax BB-340 "D"F/O Jan PolnikF/S Bronisław WojnoF/O Jerzy PolkowskiSgt. Karol GermasińskiSgt. Henryk ChętkowskiSgt. Piotr BednarskiSgt. Jerzy Kurzak
1943
03-19/20
CellarHalifax JB-802 "S"F/S Karol TwardawaF/S Tadeusz ŻabickiF/L Józef GryglewiczF/S Andrzej ReissSgt. Stanisław RoehrF/S Romuald Malachowski Sgt. Jan MironowNIEUDANA
1943
03-24/25
CellarHalifax DT-727 "K"F/S Karol TwardawaF/S Tadeusz ŻabickiF/L Józef GryglewiczF/S Andrzej ReissSgt. Stanisław RoehrF/S Romuald Malachowski Sgt. Jan Mironow
1943
04-02/03
FlaxHalifax DT-725 "J"F/O Jan PolnikF/S Bronisław WojnoF/L Józef GryglewiczSgt Karol GermasińskiSgt. Harries T.S. (RAF)Sgt. Piotr BednarskiSgt. Jerzy KurzakNIEUDANA
1943
04-02/03
NettleHalifax BB-340 "D"W/O Stanisław JensenF/O Bolesław KorpowskiF/O Jan IżyckiF/S Jan LeśniewiczSgt. Henryk ChętkowskiSgt. Leszek ZaborowskiF/S Marian RomanNIEUDANA
1943
09-09/10
Neon 4Halifax JD-171 "P"W/O Stanisław KłosowskiW/O Wincenty MąkaS/L Stanisław KrólW/O Henryk PtasiewiczSgt. Stanisław MasłońF/S Janusz BarczW/O Józef Chodyra
1943
09-09/10
Neon 1Halifax HX-161 "M"W/O Konrad ZiółkowskiF/O Nikodem MatylisF/L Zygmunt ZbuckiP/O Kazimierz KratochwilSgt. Zygmunt MielcarekW/O Tadeusz TomaszewskiSgt. Feliks WitrylakNIEUDANA
1943
09-14/15
Neon 8Halifax JD-158 "W"W/O Bronisław HułasF/O Mieczysław RzewuskiF/L Mieczysław MalinowskiF/S Bolesław WoźniakSgt. Witold Ruciński F/S Stefan Miniakowski W/O Józef Dubiel
1943
09-14/15
Neon 7Halifax JD-362 "L"F/S Henryk BoberF/S Stanisław Kozłowski F/O Antoni FreyerSgt. Alfred PawlittaSgt. Jan PrymusSgt. Jan Wernikowski
1943
09-14/15
Neon 10Halifax JD-319 "A"F/O Zbigniew SancewiczF/O Michał GoszczyńskiF/O Władysław KrywdaF/S Tadeusz Łuksza Sgt. Antoni MentlakSgt. Andrzej GodeckiF/L Eligiusz Zaleski
1943
09-14/15
Neon 6Halifax BB-309 "T"W/O Jan BakanaczSgt. Eugeniusz KasprzakF/L Wincenty Wasilewski F/S Julian Michalski Sgt. Władysław BarzdoSgt. Roman Puchała Sgt. Władysław Patlewicz
1943
09-14/15
Neon 9Halifax JD-269 "Q"F/L Milne A.J.M.F/O Maclean I. P/O Rollins P.E. F/S Suttleworth F.P/O Scarles J.R. Smythe E.J.P/O Wilson T.R. (bombardier)NIEUDANA
samolot zestrzelony
CC i załoga poległa
1943
09-16/17
Neon 3Halifax BB-309 "T"F/S Tadeusz MiecznikSgt. Eugeniusz KasprzakF/L Wincenty Wasilewski F/S Julian Michalski Sgt. Władysław BarzdoSgt. Roman PuchałaSgt. Władysław Patlewicz
1943
09-16/17
Neon 2Halifax JN-911 "Z"F/S Henryk BoberF/S Stanisław Kozłowski F/O Antoni FreyerSgt. Andrzej PawlittaSgt. Jan PrymusSgt. Jan WernikowskiSgt. Stanisław Gojdź
1943
09-16/17
Neon 1Halifax BB-378 "D"F/O Michał GoszczyńskiF/O Zbigniew SancewiczF/O Władysław Krywda F/S Tadeusz Łuksza Sgt. Antoni MentlakSgt. Andrzej GodeckiF/L Eligiusz Zaleski
1943
09-21/22
Neon 5Halifax LW-276 "E"F/O Michał GoszczyńskiF/O Zbigniew Sancewicz F/O Władysław KrywdaF/S Tadeusz Łuksza Sgt. Antoni MentlakSgt. Andrzej GodeckiF/L Eligiusz Zaleski
1943
10-18/19
Oxygen 8Halifax JD-362 "L"F/S Henryk BoberF/S Stanisław Kozłowski F/O Antoni FreyerSgt. Alfred PawlittaSgt. Jan PrymusSgt. Jan Wernikowski Sgt. Stanisław Gojdź
1944
02-24/25
Weller 2Halifax JN-911 "Z"F/O Jan DziedzicF/S Henryk GołębiowskiF/O Antoni BłażewskiF/S Jerzy KoperSgt. Józef ZubrzyckiF/S Stefan Kułach Sgt. Jan RutkowskiF/O Stefan CzekalskiNIEUDANA
1944
02-24/25
Weller 5Halifax JN-956 "E"F/O Zbigniew SancewiczF/L Michał GoszczyńskiF/O Władysław KrywdaF/S Tadeusz ŁukszaSgt. Antoni Mentlak Sgt. Jerzy LewińskiSgt. Andrzej GodeckiF/L Eligiusz ZaleskiNIEUDANA
1944
02-24/25
Weller 6Halifax JP-207 "E"F/O Jan DziedzicF/S Henryk GołębiowskiF/O Antoni BłażewskiF/S Jerzy KoperSgt. Józef ZubrzyckiF/O Stefan CzekalskiF/S Stefan KułachNIEUDANA
1944
04-03/04
Weller 5Halifax JP-207 "E"F/S Henryk BoberF/S Stanisław KozłowskiF/O Antoni Freyer Sgt. Alfred PawlittaSgt. Jan Prymus Sgt. Jan Wernikowski Sgt. Stanisław Gojdź
1944
04-03/04
Weller 3Liberator BZ-965 "S"F/L Zbigniew SzostakP/O Jacek BłockiF/L Kazimierz WünscheF/S Józef WitekSgt. Stanisław WileniecF/S Stanisław MalczykF/S Stanisław JareckiNIEUDANA
1944
04-08/09
Weller 4Halifax LW-284 "T"F/L Michał GoszczyńskiF/S Zygmunt WieczorekF/O Edward Bohdanowicz Sgt. Witold GołębiewskiSgt. Alfons FilipiakF/S Zygmunt Skopiński Sgt. Jan RutkowskiSgt. Izydor Kołacz
1944
04-08/09
Weller 6Halifax JP-207 "E"F/S Stanisław KozłowskiF/S Henryk BoberF/O Antoni Freyer F/S Alfred PawlittaSgt. Jan Prymus F/S Jan WernikowskiF/S Stanisław Gojdź
1944
04-08/09
Weller 7Liberator BZ0965 "S"F/L Zbigniew SzostakF/L Jacek Błocki F/L Kazimierz WünscheF/S Józef Witek Sgt. Stanisław WileniecF/S Stanisław Malczyk F/S Stanisław Jarecki
1944
04-08/09
Weller 4Halifax LW-284 "T"F/L Michał Goszczyński,F/S Zygmunt Wieczorek F/O Edward BohdanowiczSgt. Witold GołębiewskiSgt. Alfons FilipiakF/S Zygmunt Skopiński Sgt. Jan RutkowskiSgt. Izydor Kołacz
1944
04-09/10
Weller 1Halifax JP-180 "V"F/O Kazimierz SzrajerF/S Roman SzwedowskiF/L Stanisław DanielF/S Bazyli ChmarukSgt. Marcin ChmielewskiSgt. Antoni WesołowskiSgt. Józef Pertyszak
1944
04-09/10
Weller 2Liberator BZ-965 "S"F/L Zbigniew SzostakP/O Jacek BłockiF/L Kazimierz WünscheF/S Józef WitekSgt. Stanisław WileniecF/S Stanisław MalczykF/S Stanisław Jarecki
1944
04-09/10
Weller 3Halifax JP-177 "P"F/L Michał GoszczyńskiF/L Zbigniew SancewiczF/O Władysław KrywdaF/S Tadeusz ŁukaszSgt. Antoni MentlakF/S Andrzej GodeckiF/L Eligiusz ZaleskiNIEUDANA
1944
04-12/13
Weller 14Halifax JW-272 "D"F/O Jan DziedzicF/S Henryk Gołębiowski F/O Antoni Błażewski F/S Jerzy Koper Sgt. Józef ZubrzyckiF/O Stefan CzekalskiF/S Stefan Kułach
1944
04-12/13
Weller 3Halifax JP-180 "V"F/O Kazimierz SzrajerF/S Roman SzwedowskiF/L Stanisław DanielF/S Bazyli ChmarukSgt. Marcin ChmielewskiSgt. Antoni WesołowskiSgt. Józef Pertyszak
1944
04-12/13
Weller 10Halifax JP-177 "P"F/L Michał GoszczyńskiF/L Zbigniew SancewiczF/O Władysław KrywdaF/S Tadeusz ŁukaszSgt. Antoni MentlakF/S Andrzej GodeckiF/L Eligiusz Zaleski
F/S Roman Rózga (bombardier)
NIEUDANA
(tylko zrzut materiałowy)
1944
04-14/15
Weller 11Halifax JP-180 "V"F/O Kazimierz SzrajerF/S Roman Szwedowski F/L Stanisław DanielF/S Bazyli ChmarukSgt. Marcin ChmielewskiSgt. Antoni Wesołowski Sgt. Józef Petryszak
1944
04-15/16
Wildhorn I
(Most 1)
Dakota FD-919 "I"F/L Harrod E.J.F/L Bolesław Koprowski (1586 PAF)P/O Wells J.A.P/O Wilcock N.
1944
04-16/17
Weller 10Halifax JP-222 "E"F/O Kazimierz SzrajerF/S Roman SzwedowskiF/L Stanisław Daniel F/S Bazyli Chmaruk Sgt. Marcin ChmielewskiSgt. Antoni Wesołowski Sgt. Józef Petryszak
1944
04-16/17
Weller 12Halifax JP-181 "C"F/S Zygmunt WieczorekF/S Jan Zabłocki F/O Edward Bohdanowicz
1944
04-16/17
Weller 15Halifax JP-236 "A"F/L Michał GoszczyńskiF/L Zbigniew SancewiczF/O Władysław KrywdaF/S Tadeusz ŁukszaF/S Antoni Mentlak W/O Romuald Małachowski F/S Piotr Straub
1944
04-27/28
Weller 21Liberator EV-978 "R"W/O Stanisław KłosowskiF/L Zygmunt RadeckiS/L Stanisław Król W/O Henryk Ptasiewicz Sgt. Stanisław MasłońF/S Janusz Barcz W/O Józef Chodyra
1944
04-27/28
Weller 16Halifax JP-180 'V"F/O Jan DziedzicF/S Henryk GołębiowskiF/O Antoni BłażewskiF/S Jerzy KoperSgt. Józef ZubrzyckiF/O Stefan Czekalski F/S Stefan Kułach
1944
04-30/05-1
Weller 16Liberator BZ-965 'S"F/L Zbigniew SzostakP/O Jacek Błocki F/L Kazimierz WünscheF/S Józef WitekSgt. Stanisław WileniecF/S Stanisław Malczyk F/S Stanisław Jarecki
1944
05-04/05
Weller 26Liberator BZ-965 'S"F/L Zbigniew SzostakP/O Jacek BłockiF/L Kazimierz Wünsche S/L Józef Gryglewicz F/S Józef WitekSgt. Stanisław WileniecF/S Stanisław Malczyk F/S Stanisław Jarecki
1944
05-04/05
Weller 17Halifax JP-177 "P"F/S Zygmunt WieczorekF/O Edward BogdanowiczF/S Tadeusz Ruman
1944
05-10/11
Weller 27Liberator EV-978 "R"F/L Michał GoszczyńskiF/S Józef BielickiF/O Władysław KrywdaF/S Stanisław Karabanik Sgt. Jerzy Neciuk W/O Zygmunt Skopiński W/O Romuald Małachowski
1944
05-10/11
Weller 28Halifax JP-177 "P"F/S Zygmunt WieczorekF/O Edward BogdanowiczNIEUDANA
(ekipa z operacji Jacek 1)
1944
05-10/11
Weller 18Liberator BZ-965 'S"F/L Zbigniew SzostakP/O Jacek BłockiF/L Kazimierz WünscheF/S Józef WitekSgt. Stanisław Wileniec F/S Stanisław Malczyk F/S Stanisław JareckiNIEUDANA
1944
05-10/11
Weller 23Halifax JP-180 "V"F/O Kazimierz SzrajerF/S Roman Szwedowski F/L Stanisław Daniel F/S Bazyli ChmarukSgt. Marcin ChmielewskiSgt. Antoni WesołowskiSgt. Józef PetryszakNIEUDANA
1944
05-19/20
Weller 18Liberator BZ-965 'S"F/L Zbigniew SzostakP/O Jacek BłockiF/L Kazimierz WünscheF/S Józef WitekSgt. Stanisław Wileniec F/S Stanisław Malczyk F/S Stanisław Jarecki
1944
05-21/22
Weller 29Halifax JP-222 "E"F/L Gerard KunowskiP/O Witold GraczykS/L Eugeniusz ArciuszkiewiczP/O Kazimierz KujawaSgt. Władysław Piaścik F/O Olgierd Łuczkowski F/S Piotr Straub
1944
05-24/25
Weller 23Halifax JP-180 "V"F/O Kazimierz SzrajerF/S Roman Szwedowski F/L Stanisław Daniel F/S Bazyli ChmarukSgt. Marcin ChmielewskiSgt. Antoni WesołowskiSgt. Józef Petryszak
1944
05-29/30
Wildhorn II
(Most 2)
Dakota KG-477 "V"F/L Michał GoszczyńskiF/S Józef BielickiF/O Władysław KrywdaF/S Stanisław Karabanik F/S Jerzy Neciuk W/O Zygmunt Skopiński F/S Leon Basaj /W/O Romuald Małachowski
1944
05-30/31
Weller 30Halifax JP-222 "E"F/L Gerard Kunowski S/L Eugeniusz ArciuszkiewiczP/O Kazimierz Kujawa
1944
05-30/31
Weller 28Halifax JP-230 "N"F/O Kazimierz SzrajerF/S Roman Szwedowski F/L Stanisław DanielF/S Bazyli ChmarukSgt. Marcin ChmielewskiSgt. Antoni WesołowskiSgt. Józef PetryszakNIEUDANA
(ekipa z operacji Jacek 1)
1944
07-25/26
Wildhorn III
(Most 3)
Dakota KG-477 "V"F/L Culliford S.G.F/O Kazimierz Szrajer (1586 PAF)F/O Williams J.P.F/S Appleby J.
1944
07-30/31
Jacek 1Liberator KG-890 "S"F/S Zbigniew Szostak F/L Stanisław Daniel F/S Józef WitekW/O Stanisław Malczyk
1944
07-30/31
Jurek 1Halifax JP-220 "C"W/O Henryk JastrzębskiW/O Jan Cholewa F/O Stanisław KleyborW/O Edmund MarchlewskiF/S Emil SzczerbaF/S Tadeusz RumanF/S Antoni ImielskiNIEUDANA
1944
07-30/31
Staszek 1Liberator KG-827 "U"F/L Jan MioduchowskiF/L Zygmunt RadeckiP/O Ludwik DomańskiF/S Bazyli ChmarukSgt. Paweł SzejnowskiF/S Adam ProszekW/O Jan Lewandowski (bombardier)NIEUDANA
1944
08-01/02
Jurek 1Liberator KG-890 "S"F/L Zbigniew SzostakW/O Józef BielickiF/L Stanisław DanielF/S Józef WItekF/S Wincenty RutkowskiW/O Stanisław Malczyk?NIEUDANA
1944
08-01/02
Staszek 1Liberator KG-827 "U"F/L Jan MioduchowskiF/L Zygmunt RadeckiF/L Edmund HelwigW/O Franciszek ObuchSgt. Marian BaranW/O Edward Stasiak F/S Tadeusz PiziuraNIEUDANA
1944
09-21/22
Przemek 1Liberator KG-834 "U"W/O Henryk JastrzębskiW/O Jan Cholewa F/O Stanisław KleyborP/O Zygmunt NowickiF/S Emil Szczerba F/S Antoni ImielskiF/O Józef Bednarski
1944
10-07/08
Wacek 1Liberator KH-151 "S"W/O Henryk JastrzębskiF/S Ludwik SkoczylasF/O Stanisław KleyborP/O Zygmunt NowickiF/S Emil SzczerbaF/O Józef BednarskiF/S Antoni ImielskiNIEUDANA
1944
10-16/17
Poldek 1Liberator KH-151 "S"W/O Henryk JastrzębskiF/S Ludwik Skoczylas F/O Stanisław KleyborP/O Zygmunt NowickiF/S Emil SzczerbaF/O Józef Bednarski F/S Antoni Imielski
1944
10-16/17
Wacek 1Liberator KG-994 "R"F/L Edmund LadroSgt. Zenon PrzybylakF/L Roman Chmiel W/O Edward GągałaSgt. Henryk ZientekW/O Antoni LewkonowiczW/O Stanisław Zieliński
1944
10-21/22
FrestonLiberator KH-151 "S"W/O Henryk JastrzębskiF/S Ludwik SkoczylasF/O Stanisław KleyborP/O Zygmunt NowickiF/S Emil SzczerbaF/S Edward KruszynaF/S Antoni ImielskiNIEUDANA
1944
11-18/19
FrestonLiberator BZ-965 "V"W/O Henryk JastrzębskiF/S Ludwik SkoczylasF/O Stanisław KleyborP/O Zygmunt NowickiF/S Emil SzczerbaF/S Edward KruszynaF/S Antoni ImielskiNIEUDANA
1944
11-18/19
Kazik 2Liberator KG-994 "R"F/L Edmund LadroF/S Zenon PrzybylakF/L Roman ChmielW/O Kazimierz Szewczyk Sgt. Henryk ZientekW/O Antoni Lewkowicz W/O Stanisław Zieliński
1944
11-18/19
Kazik 1Liberator KG-834 "U"W/O Jan CholewaF/L Stanisław LeszczyńskiF/L Albin GułynP/O Tadeusz MoskwaSgt. Wacław WoźniakW/O Władysław WyporskiW/O Leon AbakanowiczNIEUDANA
1944
11-22/23
Kazik 1Liberator KG-994 "R"F/L Stanisław Reymer - KrzywickiF/O Mikołaj ParaśkiewiczF/O Mikołaj JaryniczW/O Dionizy BudnickiSgt. J. BrzezińskiP/O K. Granowski Sgt. Józef Bulik
1944
11-22/23
Staszek 2Liberator KG 834 "U"F/L Leopold MieleckiS/L Karol KaczmarczykF/L Wacław WłosińskiW/O Zygmunt SoleckiSgt. Henryk GrabowskiW/O Władysław MachuraW/O Antoni UlickiNIEUDANA
1944
12-15/16
Wildhorn IV
(Most 4)
Dakota KG-446 "?"F/L Kazimierz SuszczyńskiF/S Ludomił RayskiF/O Stanisław KlayborW/O Dionizy BudnickiNIEUDANA
odwołana w trakcie lotu
1944
12-25/26
Staszek 2Liberator BZ 965 "V"F/L Stanisław Reymer - KrzywickiF/O Mikołaj ParaśkiewiczS/L Eugeniusz Arciuszkiewicz F/L Mikołaj JaryniczP/O Zygmunt NowickiSgt. J. Brzeziński P/O K. Grabowski F/S Stanisław BaranNIEUDANA
(odwołana w trakcie lotu)
1944
12-26/27
FrestonLiberator KG-994 "R"F/L Edmund LadroF/S Ludomił RayskiF/L Roman ChmielW/O Kazimierz SzewczykSgt. Henryk ZientekW/O Antoni Lewkonowicz W/O Stanisław Zieliński
1944
12-26/27
Staszek 2Liberator BZ 965 "V"F/L Stanisław Reymer - KrzywickiF/O Mikołaj ParaśkiewiczS/L Eugeniusz ArciuszkiewiczW/O Dionizy Budnicki Sgt. J. Brzeziński P/O K. Grabowski F/S Stanisław BaranOstatni zrzut Cichociemnych

 

Upamiętnienie

21-02-10-RM-Sc-Klosowski_-250x193 Załogi samolotów21-06-21_UM-Sc-Klosowski-216x300 Załogi samolotów10 lutego 2021 zwróciłem się do Rady Miejskiej Sosnowca z petycją w sprawie upamiętnienia Stanisława Kłosowskiego – wybitnego pilota lotnictwa bombowego i transportowego oraz lotnictwa specjalnego przeznaczenia w operacjach lotniczych Special Operations Executive (SOE), wykonującego m.in. zrzuty Cichociemnych oraz zaopatrzenia dla Armii Krajowej.

Pismem z 21 czerwca 2021 naczelnik Wydziału Geodezji i Kartografii Urzędu Miejskiego w Sosnowcu poinformował, iż „była ona przedmiotem spotkania Miejskiego Zespołu Nazewnictwa Ulic i Obiektów Publicznych, Zespół pozytywnie zaopiniował wniosek zawarty w petycji. Odrębną kwestią pozostaje sposób upamiętnienia”.

uchwala-nr-824_Klosowski_-250x191 Załogi samolotów28 października 2021 Rada Miejska Sosnowca jednogłośnie podjęła uchwałę o nadaniu imienia Stanisława Kłosowskiego skwerowi u zbiegu ulic Wojska Polskiego i Wygoda – w rodzinnej dzielnicy Niwka, niedaleko kościoła, w którym wybitny pilot z Sosnowca został ochrzczony. Wszyscy obecni radni głosowali za uchwałą, ponad podziałami politycznymi. Bardzo dziękuję 🙂

Więcej info – Stanisław Kłosowski

8 listopada 2021 wystąpiłem do prezydenta Sosnowca z prośbą upamiętnienia na skwerze imienia Stanisława Kłosowskiego także 105 osób – personelu lotniczego Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii – urodzonych w Sosnowcu. Listę tych osób ustalił portal ListaKrzystka.pl

 

Dziennik lotów polskiej sekcji SOE 1943-1945

Dziennik lotów polskiej sekcji SOE   1943 – 1945

 

 

Wybrane stopnie RAF oraz ich odpowiedniki w PSP (PSZ)
STOPIEŃ RAF Skrót STOPIEŃ  PSP Skrót
Sergeant Sgt. Sierżant Sierż.
Flight Sergeant F/S Starszy Sierżant St. Sierż.
Warrant Officer W/O Chorąży Chor.
Pilot Officer P/O Podporucznik Ppor.
Flying Officer F/O Porucznik Por.
Flight Lieutenant F/L Kapitan Kpt.
Squadron Leader S/L Major Mjr
Wing Commander W/C Podpułkownik Ppłk.

 

 

Zobacz także:

 

 

 

 

Źródła:
  • informacje własne (archiwum portalu)
  • Kajetan Bieniecki – Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
  • Andrzej Paweł Przemyski – Z pomocą żołnierzom Podziemia, WKŁ Warszawa 1991, ISBN 83-206-0833-3
  • Andrzej Olejko, Krzysztof Mroczkowski – Szachownice nad okupowaną Europą, Libra, Rzeszów 2011, ISBN 978-83-89183-69-9
  • Wikipedia – Polskie Siły Powietrzne na Zachodzie
  • Lista Krzystka – Polskie Siły Powietrzne na Zachodzie
  • Lista Krzystka – Straty personelu PSP

 

Zrzuty dla Powstania Warszawskiego

 


41_cc-Tobie-Ojczyzno-grupa-250x139 Zrzuty dla Powstania WarszawskiegoSpis treści:


 

Zobacz najnowszą wersję bazy danych nt. zrzutów:
BAZA ZRZUTÓW DLA ARMII KRAJOWEJ

 

AK_powstanie_warszawskie-300x219 Zrzuty dla Powstania WarszawskiegoPowstanie Warszawskie było największą bitwą Armii Krajowej oraz największą bitwą Cichociemnych spadochroniarzy Armii Krajowej. Jak wiadomo, nie ma jednego czynnika, który decyduje o wygranej walce, to raczej splot co najmniej kilku korzystnych okoliczności. Niezbędna jest odwaga żołnierzy oraz geniusz dowódcy, kluczowe położenie oraz dobre wyposażenie, śmiałe i zaskakujące manewry oraz błędy przeciwnika. Dysproporcja sił i środków nie przesądza o przegranej „słabszego” – historia wojen i konfliktów zbrojnych dowodzi, że w asymetrycznych starciach dosyć często zwycięzcą zostawał Dawid, a nie Goliat…

PW-zrzut-Zoliborz-250x226 Zrzuty dla Powstania Warszawskiego

Zrzut zasobników na Żoliborz

Nie jestem specjalistą historii alternatywnej, nie mam też wystarczających danych, aby autorytatywnie przesądzić, czy Powstanie Warszawskie mogło być wygrane. Po jego kapitulacji łatwo mówić, że samo jego rozpoczęcie było błędem. Doprowadzając taką postawę do absurdu można powiedzieć, że wszelkie akcje zbrojne przeciwko Niemcom były w okupowanej Polsce błędem – przecież wszędzie Niemcy mieli ogromną przewagę, zatem teoretycznie Polacy nie mieli żadnych szans. A jednak wiele akcji bojowych Armii Krajowej było niewątpliwym sukcesem. W mojej ocenie Powstanie Warszawskie – niezależnie od czynników politycznych – też miało szansę na wygraną. Ale tylko wtedy, gdyby było dobrze przygotowane, świetnie zrealizowane, także w odpowiednich okolicznościach zewnętrznych. Właśnie tego wszystkiego zabrakło…

 

pierwsza-depesza-powstania-300x169 Zrzuty dla Powstania Warszawskiego

Pierwsza powstańcza depesza

Nie sposób walczyć bez żołnierzy i środków walki. W ówczesnych realiach wojennych, niewątpliwie liczebność żołnierzy oraz ich uzbrojenie (szerzej: zaopatrzenie, wszak żołnierze muszą też np. jeść) były jednymi z kluczowych czynników sprzyjających wygranej.

PW-zrzut-Mokotow-250x256 Zrzuty dla Powstania Warszawskiego

Zrzut zasobników na Mokotów

Historycy podają różne szacunki sił polskich oraz sił niemieckich walczących w Powstaniu. Wg. Grzegorza Jasińskiego (Broń w Powstaniu Warszawskim w: Biuletyn informacyjny AK nr 08 (340) sierpień 2018 – patrz poniżej) nawiązanie równorzędnej walki – choć trudne, było jednak możliwe. Warto tu wskazać bezsporny fakt, iż pomimo ogromnej przewagi Niemców, dopiero po kilkudziesięciu godzinach od wybuchu Powstania przejęli oni inicjatywę.

W mojej ocenie te pierwsze dni Powstania miały kluczowe znaczenie dla jego dalszego przebiegu. Jak wiadomo obecnie, Niemcy potrzebowali czterech dni, aby zorganizować swój antypowstańczy sztab oraz ściągnąć do Warszawy dodatkowe oddziały i jednostki. Jednym z istotniejszych czynników było zaopatrzenie Powstańców, zwłaszcza w broń i amunicję. To właśnie zawiodło, głównie z winy aliantów, ale także częściowo z winy Sztabu Naczelnego Wodza oraz Komendy Głównej Armii Krajowej. Przede wszystkim za późno pomyślano o zaopatrzeniu i za szybko wyznaczono datę wybuchu Powstania (także na skutek sowieckiej dezinformacji). Komendant Armii Krajowej domagał się zrzutu brygady spadochronowej (1 SBS) – nie wiedząc, że Naczelny Wódz już przekazał ją do dyspozycji Anglików (sic!). Za wszystkie błędy i zaniechania, za zbędną brawurę najwyższą cenę zapłacili żołnierze Armii Krajowej oraz cywile – mieszkańcy Warszawy…

Zobacz także – wykaz Cichociemnych uczestniczących w Powstaniu Warszawskim (wraz z Ich przydziałem).

Zobacz najnowszą wersję bazy danych nt. zrzutów – BAZA ZRZUTÓW DLA ARMII KRAJOWEJ

 

Zrzuty dla Powstania

Robert Szcześniak – Zrzuty dla Powstania
w: Pamięć.pl 2013, nr 9, s. 9-12

 

Kalendarium działań – zrzuty
zrzuty-pw-300x178 Zrzuty dla Powstania Warszawskiego

Żołnierze batalionu „Czata 49” ze zrzutowymi granatnikami ppanc „Piat”, 5 sierpnia 1944

27 lipca 1944 dowódca Armii Krajowej, gen. Tadeusz Komorowski depeszował do Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie: „Obecnie 2103 [transporty lotnicze] zestawiajcie już do otwartej walki. Dawajcie jak najwięcej broni ciężkiej maszynowej ppanc. i amunicji. Przygotujcie na najbliższe dni 2103 z bronią i amunicją oraz samą amunicją dla walki wewnątrz Warszawy” (Kajetan Bieniecki, Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana Kraków 1994, s.220).

148_Squadron_Halifax_Italy_WWII_IWM_CNA_3231-1-300x233 Zrzuty dla Powstania Warszawskiego

Halifax z zasobnikami zrzutowymi

Dwa dni później, w kolejnej depeszy przyznawał: „W razie walki w Warszawie nie mamy z góry określonych miejsc na terenie miasta dla 2103 celem dozbrojenia oddziałów walczących”. Kajetan Bieniecki w wartościowej pracy „Lotnicze wsparcie Armii Krajowej” zauważa, że w nieodległej od Warszawy Puszczy Kampinoskiej czuwała placówka odbiorcza „Chochla” 207, zaś ok. 9 km od niej silny oddział partyzancki Cichociemnego Adolfa Pilcha (783 żołnierzy). W jego ocenie, którą podzielam, już 1 sierpnia (a nawet znacznie wcześniej) należało skierować zrzuty na tę placówkę; stało się to znacznie później.

 

30 lipca 1944  SOE przekazało do swej placówki we Włoszech (baza Campo Casale, nieopodal Brindisi) depeszę, nakazującą „zrzucanie ładunku na czuwające placówki nawet wtedy, gdy Rosjanie przekroczą Wisłę. (…) Bądźcie przygotowani, w każdej chwili, na użycie waszych wszystkich zapasów (…) Polacy oceniają potrzebę zaopatrzenia 50 batalionów po 10 ton na każdy (…)(Bieniecki, s.220)

img_006_MAPA_WARSZAWA_1944_-250x193 Zrzuty dla Powstania Warszawskiego

Plan Warszawy dla lotników przeprowadzających zrzuty

4 sierpnia 1944 miał kluczowe znaczenie dla zaopatrzenia walczącej Warszawy. Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza zaplanował na ten dzień zrzut 135 zasobników i 126 paczek (łącznie 17 ton) z zaopatrzeniem, z siedmiu samolotów polskiej 1586 Eskadry oraz siedmiu samolotów brytyjskiego 148 Dywizjonu. Jednak o godz. 14 dotarł z MAAF (Mediterranean Allied Air Force) rozkaz brytyjskiego marszałka lotnictwa John’a Slessor’a zakazujący zrzutów na Warszawę!  (Bieniecki, 227 i nast.). Pomimo zakazu, w tajemnicy przed Anglikami, ze zrzutami dla Warszawy poleciały trzy polskie Liberatory oraz 1 Halifax.

Tego dnia szef sztabu Naczelnego Wodza gen. Stanisław Kopański zwrócił się z prośbą o pomoc dla walczącej Warszawy do Amerykanów. Rozmawiał z Col. Allanem Palmerem, londyńskim rezydentem Biura Służb Strategicznych (późniejszego CIA) oraz z gen. Carl’em Spaazt’em, dowódcą amerykańskiego lotnictwa w Europie.

1/2 sierpnia 1944 pierwsze operacje zrzutowe – nieudany zrzut materiałowy Liberatora KG-890 „S” / PL na placówkę odbiorczą „Chochla” 507 (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), zlokalizowaną 14 km od miejscowości Błonie, w okolicy wsi Łubiec (Puszcza Kampinoska).

Udany zrzut materiałowy na placówkę odbiorczą „Nida” 225, zlokalizowaną 28 km od stacji kolejowej Piotrków, w okolicy miejscowości Górale, z samolotu Halifax JP-154 „D” / GB. Nieudany zrzut na tę placówkę z samolotu Halifax EB-147 „K” / GB.

Liberator-300x203 Zrzuty dla Powstania Warszawskiego

Consolidated B-24 Liberator

4/5 sierpnia 1944 bezpośredni zrzut na Warszawę, w rejonie ul. Krzemienieckiej, 12 zasobników i 9 paczek z Liberatora EV-978 „R” / PL oraz 12 zasobników i 8 paczek w trzech nalotach w godz. 00.48 – 00.57 na cmentarz żydowski z Liberatora KG-890 „S” / PL, pozostałe 4 paczki zrzucono na placówkę „Chochla” 207 w Puszczy Kampinoskiej. Na cmentarz żydowski zrzucono także 9 zasobników i 12 paczek z Halifaxa JP-251 „P” / PL. Liberator KG-827 „U” / Afr. który leciał z 12 zasobnikami i 9 paczkami na Warszawę, po trafieniu przez niemiecki myśliwiec JU-88 dokonał zrzutu „na dziko” na Lasy Lubień, ok. 20 km na południowy wschód od Piotrkowa.

7 sierpnia 1944 po rozlicznych polskich interwencjach cofnięto zakaz zrzutów na Warszawę wydany przez marszałka Slessora, pod warunkiem, że polscy lotnicy „zgłoszą się ochotniczo”. Z tym nie było żadnych problemów.

8/9 sierpnia 1944 udane zrzuty materiałowe bezpośrednio na Warszawę – z samolotu Halifax JP-252 „L” / PL zrzut 9 zasobników 12 paczek na Czerniaków oraz zrzut 9 zasobników i 9 paczek na koszary Szwoleżerów z Halifaxa JP-251 „P” / PL. Udany zrzut materiałowy 12 zasobników i 9 paczek bezpośrednio na Warszawę (rejon ul. Czerniakowskiej) z samolotu Liberator KG-890 „S” / PL – pilot F/L Zbigniew Szostak poleciał bez drugiego pilota w składzie załogi – pilotował „Liberatora” nieprzerwanie przez 9 godzin 20 minut.

9/10 sierpnia 1944 udane zrzuty materiałowe na placówkę odbiorczą „Hamak 1” 702 (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), zlokalizowaną 15 km od stacji Warszawa Zachodnia, w okolicy miejscowości Truskaw (Puszcza Kampinoska) – Halifaxy: JP-251 „P” / PL (9 zasobników, 12 paczek), JP-252 „L” / PL (9z, 12p), JP-230 „N” / PL (9z, 12 p); Liberator KG-890 „S” / PL (12z, 12p). Liberator EV-978 „R” / PL nie wystartował z powodu defektu silnika.

12_zrzut-pojemnikow-belgia-300x218 Zrzuty dla Powstania Warszawskiego

Zrzut zasobników z zaopatrzeniem

10 sierpnia 1944 dowódca sił powstańczych płk. Antoni Chruściel depeszował do Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie: „Zrzuty (…) kierować na  (…) Plac Napoleona, Plac Wilsona, odcinek Marszałkowskiej między Wspólną a Koszykową. Dla lotników angielskich czworobok ograniczony ulicami Chmielna – Żelazna – Próżna – Kredytowa – Nowy Świat. Zrzuty dawać na środek tego prostokąta” (Bieniecki, s. 240).

12 sierpnia 1944 przebywający w Neapolu brytyjski premier Winston Churchill zdecydował o udzieleniu pomocy dla walczącej Warszawy przez samoloty 205 Grupy Bombowej RAF (następnego dnia wysłano ze zrzutami 20 brytyjskich Liberatorów). Zadepeszował też do Józefa Stalina„Oni błagają o karabiny maszynowe i amunicję. Czy nie może pan im udzielić dalszej pomocy, odległość bowiem z Włoch jest tak ogromna?”

12/13 sierpnia 1944 udany zrzut materiałowy bezpośrednio na Warszawę – z samolotu Halifax JP-252 „L” / PL zrzut 9 zasobników 12 paczek na pl. Krasińskich. Udane zrzuty na Warszawę po 9 zasobników i 12 paczek z Halifaxów: JP-230 „N” / PL oraz JP-180 „A” / PL oraz na rejon Stacji Pomp 12 zasobników i 9 paczek z Liberatora KG-890 „S” / PL. Nieudany zrzut materiałowy 12 zasobników i 12 paczek z Liberatora EW-275 „R” / PL.

13/14 sierpnia 1944 Udane zrzuty materiałowe bezpośrednio na Warszawę – po 9 zasobników i 6 paczek z Halifaxów:  na pl. Krasińskich: JD-362 „E” / PL, JP-230 „N” / PL, na pl. Napoleona: JP-295 „P” / GB, JN-926 „O” / GB. Ponadto zrzucono na pl. Krasińskich lub w pobliżu, po 12 zasobników i 12 paczek z Liberatorów: KG-890 „S” / PL, KG-836 „C” / Afr., EW-248 „P” / Afr., KG-871 „F” / Afr., KG-938 „A” / GB, EW-160 „B” / GB, KG-973 „Q” / GB, KG-933 „P” / GB, KG-838 „Y” / GB. Na Śródmieście udany zrzut 12 zasobników i 4 paczek z Liberatora KH 151 „S” / PL. Tragicznie zakończył się lot trzech Liberatorów: EV-961 „C” / GB (rozbił się po zrzucie), EW-138 „K” / GB (rozbił się po zrzucie) oraz EW-105 „G” / GB, który po zrzucie na Stare Miasto został zestrzelony. Nieudany zrzut materiałowy na Warszawę z Liberatorów: EW-275 „R” / PL, KH-101 „R” / PL (zestrzelony).

14/15 sierpnia 1944 zrzuty materiałowe bezpośrednio na Warszawę – udane zrzuty na pl. Napoleona z Halifaxów: JN-897 „T” / GB  (8 zasobników, 6 paczek, ostrzelany), JP-254 „D” / GB (9 zasobników), JD-319 „G” / GB (9z, 6p) oraz po 12 zasobników i 12 paczek z Liberatorów: EW-838 „H” / GB, KG-875 „D” / GB. Udany zrzut 12 zasobników, 12 paczek na pl. Krasińskich z Liberatora EW-841 „Q” / GB, oraz po 12 zasobników z Liberatorów: EW-231 „N” / GB, KG-933 „P” / GB,  KG-938 „A” / GB, EV-839 „J” / GB. Ponadto udany zrzut 12 zasobników na Stare Miasto z Liberatora KG-872 „V” / GB.

PW-Szczatki-Liberatora-Miodowa-250x122 Zrzuty dla Powstania Warszawskiego

Szczątki Liberatora po zestrzeleniu, ul. Miodowa

Bezpośrednio na Warszawę zrzucono także 12 zasobników i 12 paczek z Liberatora KG-890 „S” / PL, niestety po zrzucie samolot został zestrzelony przez niemieckiego myśliwca, spadł w rejonie miejscowości Pogwizdów k/ Bochni, cała załoga poległa. Ponadto udany zrzut z Halifaxa JD-171 „B” / PL oraz Liberatora EW-278 „U” / PL na Puszczę Kampinoską; razem zrzucono 20 zasobników 24 paczki.

Nieudane zrzuty na Warszawę z Liberatorów: EW-264 „X” / Aus. (rozbił się na ul. Miodowej), KG-939 „S” / GB (rozbił się), KG-871 „F” / GB (rozbił się), KG 836 „C” / GB (zestrzelony), EW-233 „H” / GB, KG-828 „F” / GB (zestrzelony, spadł w okolicy miejscowości Żdżary), KG-873 „Q” / GB )zestrzelony). Ponadto nieudane zrzuty Halifaxów: JN-895 „B” / GB (zawrócił), EB-179 „Q” / GB (zawrócił), JN-926 „O” / Aus. (zestrzelony), JP-220 „C” / PL (zawrócił po ataku myśliwca) oraz  JD-362 „E” / PL (zawrócił po defekcie silnika). 

15/16 sierpnia 1944 udany zrzut materiałowy 9 zasobników, 6 paczek, z samolotu Halifax JP-295 „P” / GB na placówkę odbiorczą „Chochla” 703 (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), zlokalizowaną 14 km od miejscowości Błonie, w okolicy wsi Ławy (Puszcza Kampinoska). Nieudany zrzut materiałowy z Halifaxa JP-254 „D” / CA-GB na tę placówkę (wskutek defektu silnika zawrócił) oraz z Halifaxa JD-319 „G” / GB (wskutek braku paliwa zawrócił).

Udane zrzuty materiałowe na placówkę odbiorczą „Hamak-1” 702 zlokalizowaną 15 km od stacji Warszawa Zachodnia, w rejonie miejscowości Truskaw (Puszcza Kampinoska) z samolotów Liberator: KG-938 „A”  / GB (12 z),  KG 933 „P” / GB (12 z). Nieudany zrzut na tę placówkę z samolotu „Liberator EW-233 „H” / GB.

Udane zrzuty materiałowe na placówkę odbiorczą „Tasak” 704, zlokalizowaną 7 km na północny zachód od stacji kolejowej Grodzisk, w okolicy miejscowości Izdebko Kościelne – z samolotów: Halifax JP-220 „C” / PL (9 zasobników i 12 paczek) oraz Liberator EW-275 „R” / PL (12 zasobników, 12 paczek). Nieudany zrzut materiałowy na tę placówkę z Halifaxa JP-171 „B” / PL.

16 sierpnia 1944 na amerykańskie propozycje pomocy lotniczej dla walczącej Warszawy odpowiedzieli Sowieci – „Rząd sowiecki oczywiście nie może sprzeciwić się zrzucaniu broni przez samoloty angielskie lub amerykańskie na teren Warszawy, gdyż jest to sprawa amerykańska i brytyjska. Stanowczo jednak sprzeciwia się, aby amerykańskie albo brytyjskie samoloty, po zrzuceniu broni na teren Warszawy, lądowały na terytorium sowieckim, ponieważ rząd sowiecki nie życzy sobie, aby bezpośrednio lub pośrednio był związany z awanturą w Warszawie”. Po kilku ponawianych prośbach, Sowieci zgodzili się na amerykańską operację dopiero 10 września 1944.

zrzuty-sierpien-1944-1-300x289 Zrzuty dla Powstania Warszawskiego16/17 sierpnia 1944 udany zrzut materiałowy 12 zasobników z samolotu Liberator KG-874 „J” / GB na placówkę odbiorczą „Chochla” 703 (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), zlokalizowaną 14 km od miejscowości Błonie, w okolicy wsi Ławy (Puszcza Kampinoska). Udany zrzut materiałowy 12 zasobników z Liberatora EV-958 „R” / GB, „na dziko” w rejonie Borzęcina w pobliżu placówek „Hamak”, „Chochla”.  Udany zrzut materiałowy 12 zasobników z Liberatora EV-941 „Q” / GB na tę placówkę, jednak po zrzucie samolot zestrzelony w rejonie miejscowości Luborzyca, Kocmyrzów.

Udane zrzuty materiałowe na placówkę odbiorczą „Hamak-1” 702, zlokalizowaną 15 km od stacji Warszawa Zachodnia, w okolicy miejscowości Truskaw (Puszcza Kampinoska) – Liberatory:  EW-278 „U” / PL (12z, 12p), EV-838 „H” / GN (12z),   Halifaxy: JP-180 „A” / PL (9z, 12p),  JP-220 „C” / PL (po zrzucie zestrzelony), JP-252 „L” / PL (zrzut „dziki” 9z, 12p na Piotrków), JP-220 „C” / PL (zrzut „dziki” 9z, 6p, lądował awaryjnie w okolicy Dębina k/ Okulic). Nieudane zrzuty materiałowe (samoloty zestrzelone) – Liberatory: EW-248 „P” / GB, EW-275 „R” / GB (spadł w okolicy Olszyny, Banica), EW 161 „M” / GB (spadł w rejonie Łysej Góry).

Udane zrzuty materiałowe na placówkę odbiorczą „Wiersze” 705, zlokalizowaną 7 km na północny zachód od miejscowości Wiersze (Puszcza Kampinoska) –   Halifaxy: JP-295 „P” / GB (9 zasobników, 8 paczek), BB-429 „V” / GB (9z, 8p), JD-319 „G” / GB (zrzut 9 zasobników i 6 paczek „na dziko” w okolicy miejscowości Lipnica Wielka).

17/18 sierpnia 1944 zrzuty materiałowe na Las Kabacki – zrzut 9 zasobników 12 paczek z Halifaxa JD-362 „E” / PL „na dziko” w rejonie Szczawnicy, zrzut na Las Kabacki 9 zasobników i 12 paczek z Halifaxa JP-180 „A” / PL. Nieudane zrzuty: z Liberatora EW-278 „U” / PL oraz z Halifaxa JP-252 „L” / PL (zawrócił z powodu awarii silnika).

zasobnik-zrzutowy-H-300x224 Zrzuty dla Powstania Warszawskiego

Zasobnik zrzutowy typu H

18/19 sierpnia 1944 udany zrzut materiałowy – w tajemnicy przed brytyjskim SOE – 6 zasobników i 12 paczek, z samolotu Halifax JP-252 „L” / PL, na placówkę odbiorczą „Newa” 504 Z (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), zlokalizowaną 19 km od stacji kolejowej Piotrków, w okolicy miejscowości Tomawa, Żerechowa Kolonia. Nieudane zrzuty na tę placówkę Halifaxów: JD-171 „B” / PL (nie wystartował z powodu awarii nawigacji) oraz JP-180 „A” / PL (zawrócił z powodu defektu silników).

Nieudane zrzuty materiałowe na placówkę odbiorczą „Nida” 504, zlokalizowaną 28 km od stacji kolejowej Piotrków, w okolicy miejscowości Górale, z Halifaxów: JD-171 „B” / PL (nie wystartował wskutek awarii nawigacji) oraz nieudany zrzut na Las Kabacki JP-180 „A” / PL (zawrócił z lotu z powodu awarii silników), a także: JN-925 „X” / CA-GB oraz BB-412 „C” / GB.

20 sierpnia 1944  decyzją BAAF (Balkan Allied Air Force) zakazano lotów do Polski brytyjskiemu 148 Dywizjonowi. Polacy mogli latać „na ochotnika”. Dowódca Armii Krajowej, gen. Tadeusz Komorowski depeszował do Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie: „Od 16/17 nie było zrzutów ani na, ani pod miastem. Nawet nie motywujcie już dlaczego. Podziwiam Waszą obojętność i angielską flegmę”. Odpowiedział mu szef sztabu Naczelnego Wodza gen. Stanisław Kopański: „Niesłusznie krzywdzicie nas moralnie posądzając o obojętność lub opieszałość w sprawie pomocy dla was (…) możliwości nasze tutaj są niestety ograniczone (…) Żądamy codziennie od przyjaciół oświadczenia jasnego, czy pomocy udzielą, jakiej i kiedy. Stanowisko ich jest zmienne, obietnice często zawodne (…)” (Bieniecki, s. 266).

20/21 sierpnia 1944 udany zrzut materiałowy 9 zasobników, 12 paczek, z samolotu Halifax ? „G” / PL na zapasową placówkę odbiorczą „Chochla” 703 (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), zlokalizowaną 14 km od miejscowości Błonie, w okolicy wsi Ławy (Puszcza Kampinoska). Nieudany zrzut materiałowy z Halifaxa JD-171 „B” / PL na tę placówkę.

Zrzuty materiałowe bezpośrednio na Warszawę –  udany zrzut na ul. Marszałkowską 6 zasobników i 12 paczek z Halifaxa JP-180 „A” / PL, nieudane zrzuty z Halifaxów: JD-171 „B” / PL (zawrócił), ? „G” / PL (zrzut na placówkę Chochla 703). Nieudany zrzut z Liberatora EW-278 „U” / PL (poleciał na placówkę „Wiersze” 705).

Udany zrzut 12 zasobników oraz 12 paczek na placówkę odbiorczą „Wiersze” 705, zlokalizowaną 7 km na północny zachód od miejscowości Wiersze (Puszcza Kampinoska) z Liberatora EW-278 „U” / PL; nieudany zrzut z Halifaxa JD-171 „B” / PL.

21 sierpnia 1944 gen. Stanisław Tatar depeszował do mjr Jana Jaźwińskiego, dowódcy polskiej Bazy nr 11 w Latiano, 20 km od lotniska Campo Casale, na którym stacjonowała 1586 Eskadra Specjalnego Przeznaczenia (oraz 148 Dywizjon Specjalnego przeznaczenia RAF) – „Celem powiększenia możliwości przerzutowych: a/ skierowano do Was ostatnio 6 załóg (…) b/ wystąpiono o powiększenie etatu 1586 do pełnego dyonu (…) wreszcie o zapewnienie należytego dopływu do was samolotów (…) (Bieniecki, s. 268). 

Halifax-mk3-300x225 Zrzuty dla Powstania Warszawskiego

Handley Page Halifax

W kontekście tej depeszy warto podkreślić, że z postulatem zwiększenia etatu eskadry do stanu dywizjonu mjr Jan Jaźwiński wystąpił trzy miesiące wcześniej! Najpierw bardzo opieszale zareagował Sztab Naczelnego Wodza, potem Brytyjczycy zrealizowali postulat dopiero 7 listopada 1944. Możliwości zrzutowe Polaków byłyby znacznie większe, gdyby stało się to przed wybuchem Powstania – a nie po jego zakończeniu. Przekształcenie eskadry w dywizjon w listopadzie 1944 nie miało praktycznie większego znaczenia… 

Warto zauważyć, że od połowy 1941 Polacy postulowali w rozmowach z Brytyjczykami sformowanie polskiego dywizjonu Liberatorów. Bezskutecznie, Brytyjczycy zablokowali też nasze rozmowy w tej sprawie z Amerykanami. Ponadto zrzuty do Polski stale blokował zdrajca sprawy polskiej, prosowiecki zastępca szefa sztabu Naczelnego Wodza, ulubieniec Mikołajczyka – gen. Stanisław Tatar

21/22 sierpnia 1944 udany zrzut materiałowy 9 zasobników, 12 paczek, z samolotu Halifax BB-388 „M” / PL na placówkę odbiorczą „Piaseczno”, zlokalizowaną 6 km na południowy wschód od Piaseczna.

Bezpośrednie zrzuty materiałowe na Warszawę – udany zrzut 9 zasobników i 12 paczek na ul. Marszałkowską z Halifaxa JD-362 „E” / PL, nieudane zrzuty z Halifaxów: JP-180 „A” / PL (poleciał na placówkę „Hamak” 702) oraz JD-171 „B” / PL (ostrzelany, zrzut „na dziko” w rejonie miejscowości Dąbrówka Szczepanowska).

22/23 sierpnia 1944 udany zrzut materiałowy 9 zasobników, 12 paczek, z samolotu Halifax JP-251 „P” / PL na zapasową placówkę odbiorczą „Piaseczno”, zlokalizowaną 6 km na południowy wschód od Piaseczna. Nieudane zrzuty materiałowe bezpośrednio na Warszawę z Halifaxów: JP-251 „P” / PL (poleciał na Piaseczno) oraz JD-171 „B” / PL.

23/24 sierpnia 1944 udany zrzut materiałowy 6 zasobników, 12 paczek, z samolotu Halifax JP-254 „D” / PL na placówkę odbiorczą „Chochla” 703 (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), zlokalizowaną 14 km od miejscowości Błonie, w okolicy wsi Ławy (Puszcza Kampinoska).  Udany zrzut materiałowy 9 zasobników, 12 paczek z samolotu Halifax JD-171 „B” / PL na placówkę odbiorczą  „Hamak-1” 702, zlokalizowaną 15 km od dworca Warszawa Zachodnia, w okolicy miejscowości Truskaw (Puszcza Kampinoska). Nieudany zrzut materiałowy na Warszawę z Halifaxa JP-251 „P” / PL (zawrócił z powodu defektu silnika).

zasobnik-5-300x300 Zrzuty dla Powstania Warszawskiego

jeden z typów zasobników

24/25 sierpnia 1944 udany zrzut materiałowy 9 zasobników, 11 paczek, z samolotu Halifax JP-254 „D” / PL na placówkę odbiorczą „Chochla” 703 (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), zlokalizowaną 14 km od miejscowości Błonie, w okolicy wsi Ławy (Puszcza Kampinoska).

Udane zrzuty materiałowe na placówkę odbiorczą  „Hamak-1” 702, zlokalizowaną 15 km od dworca Warszawa Zachodnia, w okolicy miejscowości Truskaw (Puszcza Kampinoska), po 9 zasobników i 12 paczek, z samolotów „Halifax” – JD-171 „B” / PL, BB-412 „C” / PL, JD-362 „E” / PL, JP-251 „P” / PL.

Udany zrzut 9 zasobników oraz 12 paczek na placówkę odbiorczą „Wiersze” 705, zlokalizowaną 7 km na północny zachód od miejscowości Wiersze (Puszcza Kampinoska), z samolotu Halifax JP-226 „A” / PL.

25/26 sierpnia 1944 udany zrzut materiałowy 6 zasobników, 12 paczek, z samolotu Halifax JP-295 „P” / PL na placówkę odbiorczą „Chochla” 703 (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), zlokalizowaną 14 km od miejscowości Błonie, w okolicy wsi Łubiec (Puszcza Kampinoska). Udany zrzut materiałowy 9 zasobników, 12 paczek na tę placówkę z samolotu Halifax JP-251 „P” / PL oraz 9 zasobników, 12 paczek z samolotu Halifax JP-362 „E” / PL.

Ponadto udany zrzut 9 zasobników i 8 paczek na placówkę odbiorczą „Hamak” 702, zlokalizowaną 15 km od stacji Warszawa Zachodnia, w okolicy miejscowości Truskaw (Puszcza Kampinoska) oraz zrzut pozostałych 4 paczek na na placówkę odbiorczą „Wiersze” 705, zlokalizowaną 7 km na północny zachód od miejscowości Wiersze (Puszcza Kampinoska) z samolotu Halifax JP-161 „N” / PL

Nieudany zrzut materiałowy na Puszczę Kampinoską z Halifaxów: JP-226 „A” / PL, JD-319 „G” / PL, HR-855 „B” / PL, wszystkie zawróciły z powodu awarii silników.

26/27 sierpnia 1944 nieudany zrzut materiałowy na Puszczę Kampinoską z Halifaxa JD-319 „G” / PL, zawrócił z lotu wskutek awarii silników. Ponadto nieudane zrzuty materiałowe bezpośrednio na Warszawę, z Halifaxów: JP-161 „N” / PL (nie wystartował), JD-171 „B” / PL, JP-2 ? (251 lub 295) „P” / PL, JD-319 „G” / PL (zawrócił), JN-895 „B” / PL (zestrzelony), JD 362 „E” / PL (zestrzelony).

27/28 sierpnia 1944 zrzuty bezpośrednio na Warszawę – udany zrzut materiałowy 12 zasobników i 8 paczek na Mokotów z Liberatora KG-927 „S” / PL, ale po zrzucie silnie ostrzelany, rozbił się. Nieudane zrzuty materiałowe na Warszawę z trzech Halifaxów: JP-161 „N” / PL (zawrócił), JD-171 „B” / PL (zestrzelony) oraz JP-295 „P” / PL (zestrzelony).

W sierpniu 1944 wyznaczono na operacje lotnicze do Polski 197 samolotów, wystartowało 170, zrzuty wykonało 111 samolotów, w tym 49 na Warszawę, 36 na Puszczę Kampinoską, 1 na Las Kabacki.

 

zasobnik-2-297x300 Zrzuty dla Powstania Warszawskiego1 września 1944 – ambasador amerykański Harriman zwrócił się do rządu ZSRR o zgodę na wykorzystanie sowieckiej bazy (lotnisk) przez samoloty alianckie w celu udzielenia pomocy walczącej Warszawie. Rosjanie odmówili zgody oraz ostrzegli, że nawet awaryjnie samoloty alianckie nie mogą lądować na sowieckich lotniskach!  W związku ze stratami Polaków (na 7 startujących samolotów cztery zestrzelono, tylko dwa wykonały zadanie, ale poza Warszawą) brytyjski marszałek lotnictwa John Slessor ponownie zakazał zrzutów – nie tylko na Warszawę, ale w ogóle do Polski! Przez tydzień Polacy z 1586 PAF latali wyłącznie do północnych Włoch i Jugosławii.

1/2 września 1944 udany zrzut materiałowy 12 zasobników, 2 paczek, z samolotu Liberator KH-101 „R” / PL na placówkę odbiorczą „Chochla 2” 702 Z (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), zlokalizowaną w okolicy miejscowości Truskaw (Puszcza Kampinoska).

Udany zrzut materiałowy 12 zasobników i 12 paczek, na placówkę odbiorczą  „Hamak-1” 702, zlokalizowaną 15 km od dworca Warszawa Zachodnia, w okolicy miejscowości Truskaw (Puszcza Kampinoska), z samolotu Liberator EW-278 „U” / PL.

W nocy 10/11 września 1944, po prawie miesiącu przerwy w zrzutach dla Warszawy, wystartowało 20 samolotów, w tym: 2 polskie Liberatory oraz 3 polskie Halifaxy (1596 PAF), a także brytyjskie: 4 Halifaxy z 148 Dywizjonu RAF, 4 Liberatory z 178 Dywizjonu RAF, 4 Liberatory z 31 Dywizjonu SAAF (South African Air Force) oraz 3 Liberatory z 34 Dywizjonu SAAF. Po raz pierwszy użyto spadochronów z opóźnieniem, co pozwalało na (nieco bezpieczniejszy) zrzut z większej wysokości. Z lotu na Warszawę wróciło jednak tylko 15 samolotów, jedynie 12 dokonało zrzutów. Do Powstańców dotarło zaledwie 7 zrzutów: 3 na Śródmieście, 2 na Mokotów oraz 2 na Puszczę Kampinoską. Brytyjskie załogi dostały znów zakaz lotów do Polski.

Udany zrzut materiałowy 12 zasobników 2 paczek, z samolotu Liberator KH-101 „R” / PL na placówkę odbiorczą „Chochla” 703 (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), zlokalizowaną 14 km od miejscowości Błonie, w okolicy wsi Ławy (Puszcza Kampinoska); zrzut odebrała placówka „Hamak-2” 705, zlokalizowana 15 km od stacji Warszawa Zachodnia, w rejonie miejscowości Truskaw (Puszcza Kampinoska).

Boening-B17_-300x185 Zrzuty dla Powstania Warszawskiego

Boening B-17

Zrzuty bezpośrednio na Warszawę – udany zrzut na Mokotów po 6 zasobników z Halifaxów: JD-319 „G” / GB, JP-246 „B” / GB. Udane zrzuty na Śródmieście, po 12 zasobników, z Liberatorów: KG-934 „E” / GB, KG-928 „M” / GB, EW-233 „H” / GB. Ponadto udane zrzuty na Warszawę po 12 zasobników z Liberatorów KG-996 „A” / Afr. oraz KG-874 „J” / Afr, udany zrzut na Puszczę Kampinoską z KG-875 „D” / Afr., udany zrzut, choć „na dziko” na Piaseczno z EW-195 „A” / Afr.

Nieudane zrzuty na Warszawę – Halifaxy: JP-252 „L” / PL, J P-245 „P” / GB, BB-422 „T” / GB (nie powrócił, prawdopodobnie zestrzelony), JP-161 „N” / PL (rozbił się), JP-288 „G” / PL (zestrzelony)  Liberatory: EW-265 „P” / GB, KH-104 „F” / Afr., KH-150 „R” / Afr., EW-198 „C” / Afr. (rozbił się). Ponadto Liberator EW-278 „U” / PL zapalił się podczas lotu i spadł, dwaj piloci i radiotelegrafista polegli, pozostałych czterech polskich lotników osadzono w niemieckiej niewoli. Liberator KH-151 „S” / PL nie wystartował na operację z powodu awarii.

18 września 1944 – to był piękny dzień – wreszcie wystartowały w amerykańskiej operacji lotniczej FRANTIC VII samoloty amerykańskiej 8 Armii Powietrznej: 110 Boeningów B-17 „latających fotec”  13 Skrzydła 3 Dywizji Bombowej, które ochraniało 154 Mustangów P-51 oraz jeden Mosquito. Wcześniejszy start 15 września rano, odwołano już z trasy lotu, z powodu złych warunków atmosferycznych.

Między godz 05.55 a 6.20 z brytyjskich lotnisk wystartowało 101 fortec – amerykańskich samolotów Boening B-17. Pierwsze z nich nadleciały nad Warszawę o godz. 12.41. Operację przeprowadzono pomimo początkowej niechęci amerykańskich generałów lotnictwa, którzy uważali ją za „operację niepraktyczną”, która miała skutkować dużymi stratami oraz „źle wykonanym zadaniem operacyjnie niewskazanym”… Amerykanie zabiegali wcześniej kilka razy o zgodę Rosjan na przeprowadzenie operacji wsparcia walczącej Warszawy, uzyskali ją dopiero 10 września, po blisko miesiącu dyplomatycznych nacisków na Stalina.

Tego dnia 18 Boeningów B-17 95 Grupy Bombowej 3 Dywizji Bombowej USAF zrzuciło skutecznie 420 zasobników na rejon A (Mokotów), następne 18 Boeningów B-17 z 390 Grupa Bombowa USAF zrzuciło skutecznie 362 zasobniki na rejon C (Żoliborz), wreszcie aż 72 Boeningi B-17 z 95, 100, 390 Grup Bombowych USAF zrzuciło skutecznie 388 zasobników na rejon B (Śródmieście).

trasa-Frantic-8-250x89 Zrzuty dla Powstania Warszawskiego

Trasa samolotów w operacji FRANTIC

Ogółem 101 fortec, przy stracie 1 fortecy i trzech myśliwców, zrzuciło 1170 zasobników, zawierających: 2987 Stenów, 390 rkm-ów, 102 Piaty, 7070 granatów, 10 min, 7,3 ton plastyku, 3,2 ton lontów, amunicję, żywność i leki. Depeszą nr 1867 z 20 września gen. Bór pokwitował odbiór 228 zasobników, w tym 77 podjętych w walce (ok. 25 proc.). Straty samolotów były zdumiewająco niewielkie, spodziewano się strat na poziomie 40 proc. Gdyby nie oczekiwanie przez prawie miesiąc na sowiecką zgodę – ta operacja mogłaby skutecznie zmienić los Powstania Warszawskiego…

18/19 września 1944 nieudane zrzuty materiałowe pięciu Liberatorów: KG-993 „X” / Afr., EW-207 „K” / Afr., KG-936 „B” / Afr., KH-150 „R” / Afr., KH-152 „F” / Afr. – wszystkie odwołano z lotu po starcie.

21/22 września 1944 udany zrzut materiałowy 12 zasobników na placówkę odbiorczą „Hamak-2” 705 (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), zlokalizowaną 15 km od stacji Warszawa Zachodnia, w okolicy miejscowości Truskaw (Puszcza Kampinoska), z samolotu Liberator KG-874 „J” / Płd.Afr. 

28 września 1944 miała zostać przeprowadzona podobna operacja lotnicza, pod nazwą FRANTIC VIII, w której 72 amerykańskie Boeningi B-17 miały zrzucić zaopatrzenie dla Powstańców – Sowieci stanowczo odmówili swojej zgody. Stalin miał inne plany wobec Polski, nie chciał aby Powstanie Warszawskie zakończyło się sukcesem Armii Krajowej…

7/8 października 1944 nieudane zrzuty materiałowe na placówkę odbiorczą „Newa” 110 (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), zlokalizowaną 19 km od stacji kolejowej Piotrków, w okolicy miejscowości Tomawa, Żerechowa Kolonia – samoloty: Halifax JP-136 „D” / PL oraz Liberatory: KG-994 „R” / PL i KG-151 „S” / PL odwołane ze startu. 

16/17 października 1944 udane operacje zrzutowe na placówkę odbiorczą „Newa” 611 (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), zlokalizowaną 19 km od stacji kolejowej Piotrków, w okolicy miejscowości Tomawa, Żerechowa Kolonia – w operacji „Wacek 1” skok 6 Cichociemnych oraz zrzut 12 zasobników i 3 paczek; w operacji „Poldek 1” skok 6 Cichociemnych oraz zrzut 12 zasobników i 4 paczek. Nieudany zrzut materiałowy na tę placówkę z samolotu Halifax JP-231 „A” / PL.

Należy dodać, że zrzuty na placówki zlokalizowane w Puszczy Kampinoskiej – choć są wliczane do puli „zrzutów dla Warszawy” – były w praktyce pozorowaniem wsparcia dla Powstania Warszawskiego, bowiem transport broni dla walczącej Warszawy był z tych placówek w praktyce niemożliwy…

 

Pomoc z Zachodu w pierwszych dniach Powstania

Zaopatrzenie Powstańców w środki walki miało kluczowe znaczenie, zwłaszcza w pierwszych czterech dniach Powstania. Tyle właśnie dni potrzebowali Niemcy, aby zorganizować do walki z Powstańcami swój sztab oraz ściągnąć do Warszawy dodatkowych kilka tysięcy ludzi: żołnierzy oddziałów SS, Wermachtu, funkcjonariuszy policji i żandarmerii. Kajetan Bieniecki – autor fundamentalnej pracy „Lotnicze wsparcie Armii Krajowej” – ustalił podstawowe fakty:

Zrzut-zasobnikow-Warszawa-PW-300x205 Zrzuty dla Powstania Warszawskiego

Zrzut zasobników z zaopatrzeniem dla Powstania Warszawskiego

W basenie Morza Śródziemnego dysponowano czterema jednostkami do specjalnych zadań dalekiego zasięgu. Poza tym w Anglii na lotnisku w Tempsford koło Bedford stacjonowały dwa brytyjskie dywizjony 138 i 161 do specjalnych zadań dalekiego zasięgu. Z lotniska tego latano do Algieru, Austrii, Belgii, Czechosłowacji, Francji, Holandii, Norwegii, Prus Wschodnich i  do Polski. Z końcem 1943 roku loty do Polski zostały zawieszone, ponieważ trasa prowadziła przez Danię, gdzie Niemcy wzmocnili obronę przeciwlotniczą, gdyż tamtędy kierowano też samoloty na bombardowanie Berlina. W sierpniu 1944 roku, już po inwazji aliantów obrona niemiecka była słabsza i może ta trasa mogłaby być wykorzystana.

Były więc na pewno możliwości techniczne dokonania zrzutu w nocy z 4/5 sierpnia 1944 roku na cel w Warszawie o powierzchni 9 km. kw., obramowany torami kolejowymi i Wisłą. I to nie z trzech samolotów, które rzeczywiście tam dotarły, ale co najmniej z 60 samolotów, których jednak nie wykorzystano. I to nie z powodów technicznych – jak usiłowano tłumaczyć – ale z powodów politycznych. (…)

Przy dalszej analizie dokumentów odnośnie pomocy lotniczej w czasie powstania odkryjemy, że niewiele zostało dokonanych zrzutów na samo miasto, a wysokie  straty poniesione zostały wcale nie nad miastem, ale na trasie. I to nie tylko od niemieckiej obrony przeciwlotniczej, ale również w skutek złego stanu technicznego wysyłanych samolotów. (Kajetan Bieniecki – Jak rzeczywiście wyglądała pomoc z Zachodu dla Warszawy w pierwszych dniach Powstania w: Zeszyty Historyczne, Instytut Literacki Paryż 1988, zeszyt 85, s. 66-67)

 

Kajetan Bieniecki – Jak rzeczywiście wyglądała pomoc z Zachodu
dla Warszawy w pierwszych dniach Powstania
w: Zeszyty Historyczne, Instytut Literacki Paryż 1988, zeszyt 85, s. 47-67

 

Lotnicze wsparcie Powstania Warszawskiego

Andrzej Sucholtz – Dziennik czynności mjr. dypl. Jana Jaźwińskiego z sierpnia 1944 roku
Lotnicze wsparcie Powstania Warszawskiego
w: Zeszyty Historyczne, Instytut Literacki Paryż 1988, zeszyt 83, s. 148-177

 

Piotr C. Śliwowski – Lotnicze wsparcie Powstania Warszawskiego
w: biuletyn IPN, sierpień-wrzesień 2009, nr 8-9 (103-104), s. 126 – 142

 

Operacje lotnicze SOE do Polski po 1 sierpnia 1944

Operacje lotnicze SOE do Polski po 1 sierpnia 1944
w: dokumenty Sztabu Naczelnego Wodza i Ministerstwa Spraw Wojskowych / MON
żródło: Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego sygn. A.XII.1/71 s. 367-368

 

 

Amerykański zrzut lotniczy na powstańczą Warszawę

Andrzej Paweł Przemyski – Amerykański zrzut lotniczy na powstańczą Warszawę
18 września 1944: kontrowersje – fakty
w: Rocznik Lubelski 1985-1986, nr 27-28, s. 177-187

 

Kajetan Bieniecki – Frantic
w: Zeszyty Historyczne, Instytut Literacki Paryż 1990, zeszyt 93, s. 61-76

 

Wykaz wszystkich operacji zrzutowych dla Powstania
Zolnierze-Radoslaw-zrzutowe-piaty-250x175 Zrzuty dla Powstania Warszawskiego

Żołnierze Zgrupowania „Radosław” ze zrzutowymi piatami

Baza zrzutów dla Powstania jest wyodrębniona z BAZY ZRZUTÓW dla Armii Krajowej.

Zrzuty dla Powstania Warszawskiego – jeśli nie były planowane na konkretną placówkę, tylko zrzucane bezpośrednio na Warszawę – są pod zbiorczą nazwą POWSTANIE WARSZ.

Oprócz nich zrzuty przyjmowały (nie wszystkie przyjęły) „okołowarszawskie” placówki odbiorcze: Chochla, Hamak, Karp, Lin, Newa, Nida, Piaseczno, Sum, Tasak, Wiersze.

Nie zawsze było możliwe wskazanie w bazie konkretnych placówek które odebrały zrzut – z różnych powodów, m.in część zrzutów trafiała wprost do określonych rejonów Warszawy, dzielnic, ulic, ponadto samoloty leciały na daną placówkę, ale zrzutu dokonywały w innym miejscu itp.

Zrzuty dla Powstania (na Warszawę) podczas amerykańskiej operacji FRANTIC VI (zrzut 1170 zasobników ze 101 samolotów)  są ujęte  zbiorczo, w trzech wierszach: zrzuty na rejon „A” (Mokotów), zrzuty na rejon „B” (Śródmieście) oraz zrzuty na rejon „C” (Żoliborz). Określenie zrzutu „NIEUDANY” oznacza, że do zrzutu nie doszło, a podane ilości zaopatrzenia dotyczą planowanego zrzutu.

Więcej wyjaśnień nt. bazy – Objaśnienia do bazy zrzutów

 

WYKAZ WSZYSTKICH OPERACJI ZRZUTOWYCH
DLA POWSTANIA WARSZAWSKIEGO

Uwaga: tabelę można przeszukiwać oraz sortować, klikając wybraną kolumnę
Tabelę można przeszukiwać, wpisując dowolny ciąg znaków

Autor wykazu – Ryszard M. Zając, wnuk por. cc. Józefa Zająca

Na urządzeniach mobilnych aby zobaczyć całość należy przewinąć w poziomie

KryptonimLokalizacjaMiejscowośćMiejsce Data operacji Samolot / Załoga Uwagi
CHOCHLA 50714 kmBłonieŁubiec (Puszcza Kampinoska)1944-08-01/02Liberator KG-890 „S” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
CHOCHLA 20714 kmBłonieŁubiec (Puszcza Kampinoska)1944-08-01/02Liberator KG-890 „S” / PLoperacja Jurek 1, NIEUDANY skok CC, zrzut materiałowy
CHOCHLA 70314 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-08-15/16Halifax JP-295 „P” / GBzrzut 9/z, 6/p
CHOCHLA 70314 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-08-15/16Halifax JP-254 „D” / CA-GBNIEUDANY zrzut mater. defekt silnika, zawrócił
CHOCHLA 70314 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-08-15/16Halifax JD-319 „G” / GBNIEUDANY zrzut mater. brak paliwa, zawrócił
CHOCHLA 70314 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Liberator KG-874 „J” / GBzrzut 12/z
CHOCHLA 70314 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Liberator EV-941„Q” / GBzrzut 12/z, po zrzucie zestrzelony ok. Luborzyca, Kocmyrzów
CHOCHLA 70314 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Liberator EV-958 „R” / GBzrzut 12/z, "dziki" - Borzęcin, "Hamak" - "Chochla"
CHOCHLA 70314 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-08-20/21 Halifax ? „G” / PLplac. zapas. zrzut 9/z, 12/p
CHOCHLA 703 14 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-08-20/21 Halifax JD-171 „B” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
CHOCHLA 70314 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-08-23/24 Halifax JP-254 „D” / PLzrzut 6/z, 12/p
CHOCHLA 70314 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-08-24/25 Halifax JP-254 „D” / PLzrzut 9/z, 11/p
CHOCHLA 70314 kmBłonieŁubiec (Puszcza Kampinoska)1944-08-25/26Halifax JP-295 „P” / PLzrzut 6/z, 12/p
CHOCHLA 70314 kmBłonieŁubiec (Puszcza Kampinoska)1944-08-25/26Halifax JP-362 „E” / PLzrzut 9/z, 12/p
CHOCHLA 70314 kmBłonieŁubiec (Puszcza Kampinoska)1944-08-25/26Halifax JP-251 „P” / PLzrzut 9/z, 12/p
CHOCHLA 70314 kmBłonieŁawy (Puszcza Kampinoska)1944-09-10/11Liberator KH-101 „R” / PLzrzut 12/z, 2/p, odebrał "Hamak-2 705"
CHOCHLA 2 702 ZTruskaw (Puszcza Kampin.)1944-09-01/02Liberator KH-101 „R” / PLzrzut 12/z, 2/p,
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-09/10Halifax JP-251 „P” / PLII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-09/10Halifax JP-252 „L” / PLII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-09/10Halifax JP-230 „N” / PLII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-09/10Liberator KG-890 „S” / PLII, popr., zrzut 12/z, 12/p
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-09/10Liberator EV-978 „R” / PLII, popr., NIEUDANY, nie wystartował, defekt
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-15/16Liberator KG-938 „A” / GBII, popr., zrzut 12/z
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-15/16Liberator KG-933 „P” / GBII, popr., zrzut 12/z
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-15/16Liberator EW-233 „H” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Liberator EW-278 „U” / PLII, popr., zrzut 12/z, 12/p
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Halifax JP-180 „A” / PLII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Liberator EV-838 „H” / GBII, popr., zrzut 12/z
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Liberator EW-248 „P” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy, zestrzelony
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Liberator EW-275 „R” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy, zestrzelony, spadł ok. Olszyny, Banica
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Liberator EW-161 „M” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy, zestrzelony ok. Łysa Góra
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Halifax JP-220 „C” / PLII, popr., zrzut 9/z, 12/p, po zrzucie zestrzelony
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Halifax JP-252 „L” / PLII, popr., zrzut 9/z, 6/p "dziki" na Piotrków
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Halifax JP-220 „C” / PLII, popr., zrzut 9/z, 6/p "dziki", lądował awaryjnie ok. Dębina k/Okulic
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-23/24Halifax JD-171 „B” / PLII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-24/25Halifax JD-171 „B” / PLII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-24/25Halifax BB-412 „C” / PLII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-24/25Halifax JD-362 „E” / PLII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-24/25Halifax JP-251 „P” / PLII, popr., zrzut 9/z, 12/p
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-08-25/26Halifax JP-161 „N” / PLII, popr., zrzut 9/z, 8/p, także na "Wiersze"
HAMAK-1 70215 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-09-01/02Liberator EW-278 „U” / PLII, popr., zrzut 12/z, 12/p
HAMAK-2 70515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-09-10/11Liberator KH-101 „R” / PLodebrał zrzut 12/z, 2/p na "Chochla 703"
HAMAK-2 70515 km pnc-zachWarszawa ZachodniaTruskaw (Puszcza Kampinoska)1944-09-21/22Liberator KG-874 „J” / Pd. Afr.II, popr., zrzut 12/z
KARP 70612 km płdWarszawaLas Kabacki1944-08-17/18brak zrzutu
NEWA 504 Z19 km płd-wschst. PiotrkówTomawa, Żerochowa Kolonia1944-08-18/19Halifax JD-171 „B” / PLplac. zapas. NIEUDANY, awaria nawigacji, nie wystartował
NEWA 504 Z19 km płd-wschst. PiotrkówTomawa, Żerochowa Kolonia1944-08-18/19Halifax JP-180 „A” / PLplac. zapas. NIEUDANY, awaria silników, zawrócił
NEWA 504 Z19 km płd-wschst. PiotrkówTomawa, Żerochowa Kolonia1944-08-18/19Halifax JP-252 „L” / PLzrzut 6/z, 12/p, w tajemnicy przed SOE
NEWA 11019 km płd-wschst. PiotrkówTomawa, Żerochowa Kolonia1944-10-07/08Halifax JP-136 „D” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy, odwołany
NEWA 11019 km płd-wschst. PiotrkówTomawa, Żerochowa Kolonia1944-10-07/08Liberator KG-994 „R” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy, odwołany
NEWA 11019 km płd-wschst. PiotrkówTomawa, Żerochowa Kolonia1944-10-07/08Liberator KH-151 „S” / PLoperacja Wacek 1, NIEUDANY skok, zrzut materiałowy, odwołany
NEWA 61119 km płd-wschst. PiotrkówTomawa, Żerochowa Kolonia1944-10-16/17Liberator KG-994 „R” / PLoperacja Wacek 1, skok 6 CC, zrzut 12/z, 3/p
NEWA 61119 km płd-wschst. PiotrkówTomawa, Żerochowa Kolonia1944-10-16/17Liberator KH-151 „S” / PLoperacja Poldek 1, skok 6 CC, zrzut 12/z, 4/p
NEWA 61119 km płd-wschst. PiotrkówTomawa, Żerochowa Kolonia1944-10-16/17Halifax JP-231 „A” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
Nida 22528 km płd-wschst. PiotrkówGórale1944-08-01/02Halifax JP-154 „D” / GBzrzut 9/z, 6/p
Nida 22528 km płd-wschst. PiotrkówGórale1944-08-01/02Halifax EB-147 „K” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
Nida 50428 km płd-wschst. PiotrkówGórale1944-08-18/19Halifax JD-171 "B" / PLplac. zapas. NIEUDANY, awaria nawigacji, nie wystartował
Nida 50428 km płd-wschst. PiotrkówGórale1944-08-18/19Halifax JP-180 "A" / PLplac. zapas. NIEUDANY, awaria silników, zawrócił
Nida 50428 km płd-wschst. PiotrkówGórale1944-08-16/17Liberator EW-275 "R" / PLzrzut 12/z, po zrzucie zestrzelony
Nida 50428 km płd-wschst. PiotrkówGórale1944-08-18/19Halifax JN-925 „X” / CA-GBNIEUDANY zrzut materiałowy
Nida 50428 km płd-wschst. PiotrkówGórale1944-08-18/19Halifax BB-412 „C” / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
PIASECZNO6 km płd-wschPiaseczno1944-08-21/22Halifax BB-388 "M" / PLplac. zapas., zrzut 9/z, 12/p
PIASECZNO6 km płd-wschPiaseczno1944-08-22/23Halifax JP-251 "P" / PLplac. zapas., zrzut 9/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich1944-08-12/13Halifax JP-252 "L" / PL zrzut 9/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.WarszawaCzerniaków1944-08-08/09Halifax JP-252 "L" / PL zrzut 9/z, 9/p
POWSTANIE WARSZ.WarszawaLas Kabacki1944-08-17/18Liberator EW-278 "U" / PL NIEUDANY, zrzut mater.
POWSTANIE WARSZ.WarszawaLas Kabacki1944-08-17/18Halifax JD-362 "E" / PL zrzut 9/z, 12/p "na dziko" w rejonie Szczawnicy
POWSTANIE WARSZ.WarszawaLas Kabacki1944-08-17/18Halifax JP-252 "L" / PL NIEUDANY, zrzut mater., defekt silnika, zawrócił
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Halifax JP-220 "C" / PL NIEUDANY, zrzut mater., po ataku myśliwca zawrócił
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Halifax JD-362 "E" / PL NIEUDANY, zrzut mater., defekt silnika, zawrócił
POWSTANIE WARSZ.WarszawaPuszcza Kampinoska1944-08-14/15Halifax JD-171 "B" / PL zrzut 20/z, 24/p razem z Liberator EW-275 "R" / PL
POWSTANIE WARSZ.WarszawaPuszcza Kampinoska1944-08-14/15Liberator EW-278 "U" / PL zrzut 20/z, 24/p razem z Halifax JD-171 "B" / PL
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-13/14Liberator EW-275 "R" / PL NIEUDANY, zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-12/13Liberator EW-275 "R" / PL NIEUDANY, zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-12/13Halifax JP-230 "N" / PL zrzut 9/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-12/13Halifax JP-180 "A" / PL zrzut 9/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.WarszawaCzerniaków1944-08-08/09Halifax JP-252 "L" / PL zrzut 9/z, 9/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawarejon Stacji Pomp1944-08-12/13Liberator KG-890 "S" / PL zrzut 12/z, 9/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawarejon ul. Czerniakowskiej1944-08-08/09Liberator KG-890 "S" / PL zrzut 12/z, 9/p, lot bez drugiego pilota
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich1944-08-13/14Liberator KG-890 "S" / PL zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich1944-08-13/14Halifax JD-362 "E" / PLzrzut 9/z, 6/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich1944-08-13/14Halifax JP-230 "N" / PLzrzut 9/z, 6/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Napoleona1944-08-13/14Halifax JP-295 "P" / GBzrzut 9/z, 6/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Napoleona1944-08-13/14Halifax JN-926 "O" / GBzrzut 9/z, 6/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich1944-08-13/14Liberator KG-836 "C" / Afr. zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich1944-08-13/14Liberator EW-166 "Z" / Afr. zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich1944-08-13/14Liberator EW-248 "P" / Afr. zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich (prawdopodobnie)1944-08-13/14Liberator KG-871 "F" / Afr. zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich (prawdopodobnie)1944-08-13/14Liberator KG-938 "A" / GB zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich (prawdopodobnie)1944-08-13/14Liberator EW-160 "B" / GB zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich (prawdopodobnie)1944-08-13/14Liberator KG-873 "Q" / GB zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich (prawdopodobnie)1944-08-13/14Liberator KG-933 "P" / GB zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich (prawdopodobnie)1944-08-13/14Liberator KG-838 "Y" / GB zrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-13/14Liberator EV-961 "C" / GB zrzut 12/z, 12/p, po zrzucie rozbił się
POWSTANIE WARSZ.WarszawaStare Miasto1944-08-13/14Liberator EW-105 "G" / GB zrzut 12/z, 12/p, po zrzucie zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich 1944-08-13/14Liberator EW-138 "K" / GB zrzut 12/z, 12/p, po zrzucie rozbił się
POWSTANIE WARSZ.Warszawaul. Krzemieniecka1944-08-04/05Liberator EV 978 "R" / PL zrzut 12/z, 9/p
POWSTANIE WARSZ.WarszawaPuszcza Kampinoska1944-08-26/27Halifax JD-319 "G" / PL NIEUDANY zrzut, awaria silników, zawrócił
POWSTANIE WARSZ.WarszawaPuszcza Kampinoska1944-08-25/26Halifax JP-226 "A" / PL NIEUDANY zrzut, awaria silników, zawrócił
POWSTANIE WARSZ.WarszawaPuszcza Kampinoska1944-08-25/26Halifax JD-319 "G" / PL NIEUDANY zrzut, awaria silników, zawrócił
POWSTANIE WARSZ.WarszawaPuszcza Kampinoska1944-08-25/26Halifax HR-855 "B" / PL NIEUDANY zrzut, awaria silników, zawrócił
POWSTANIE WARSZ.Warszawacmentarz żydowski1944-08-04/05Liberator KG-890 "S" / PL zrzut 12/z, 8/p
POWSTANIE WARSZ.WarszawaPuszcza Kampinoska1944-08-04/05Liberator KG-890 "S" / PL zrzut 4/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawacmentarz żydowski1944-08-04/05Halifax JP-251 "P" / PL zrzut 9/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Liberator KG-890 "S" / PL zrzut 12/z, 12/p, po zrzucie zestrzelony, spadł ok. Pogwizdów
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Napoleona1944-08-14/15Halifax JN-897 "T" / GBzrzut 8/z, 6/p, ostrzelany
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Napoleona1944-08-14/15Halifax JP-254 "D" / GBzrzut 9/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Napoleona1944-08-14/15Halifax JD-319 "G" / GBzrzut 9/z, 6/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Halifax JN-895 "B" / GBNIEUDANY zrzut mater., zawrócił
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Halifax EB-179 "Q" / GBNIEUDANY zrzut mater., zawrócił
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Halifax JN-926 "O" / AUSNIEUDANY zrzut mater., zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich 1944-08-14/15Liberator EW-941 "Q" / GBzrzut 12/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Napoleona1944-08-14/15Liberator EW-838 "H" / GBzrzut 12/z, 12/p, ostrzelany
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Napoleona1944-08-14/15Liberator KG-875 "D" / GBzrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.WarszawaStare Miasto1944-08-14/15Liberator KG-872 "V" / GBzrzut 12/z, ostrzelany
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Liberator EW-264 "X" / AUSNIEUDANY zrzut, rozbił się na Miodowej
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Liberator KG-939 "A" / GBNIEUDANY zrzut mater., rozbił się
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Liberator KG-871 "F" / GBNIEUDANY zrzut mater., rozbił się
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Liberator KG-836 "C" / GBNIEUDANY zrzut mater., zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich 1944-08-14/15Liberator EW-231 "N" / GBzrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich 1944-08-14/15Liberator KG-933 "P" / GBzrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Napoleona1944-08-14/15Liberator KG-938 "A" / GBzrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawapl. Krasińskich (prawdopodobnie)1944-08-14/15Liberator EV-839 "J" / GBzrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Liberator EW-233 "H" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Liberator KG-828 "F" / GB-Afr.NIEUDANY zrzut, zestrzelony, spadł ok. Żdżary
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-14/15Liberator KG-873 "Q" / GBNIEUDANY zrzut mater., zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.WarszawaLas Kabacki1944-08-18/19Halifax JP-180 "A" / PLNIEUDANY zrzut, awaria silników, zawrócił
POWSTANIE WARSZ.WarszawaLas Kabacki1944-08-17/18Halifax JP-180 "A" / PL9/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawaul. Marszałkowska1944-08-20/21Halifax JP-180 "A" / PLzrzut 6/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-20/21Halifax ? "G" / PLNIEUDANY zrzut mater., poleciał na Chochla 703
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-20/21Halifax JD-171 "B" / PLNIEUDANY zrzut mater., zawrócił
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-20/21Liberator EW-278 "U" / PLNIEUDANY zrzut mater., poleciał na Wiersze 705
POWSTANIE WARSZ.Warszawaul. Marszałkowska1944-08-21/22Halifax JD-362 "E" / PLzrzut 9/z, 12/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-21/22Halifax BB-388 "M" / PLNIEUDANY, poleciał na Piaseczno
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-21/22Halifax JP-180 "A" / PLNIEUDANY zrzut mater., poleciał na "Hamak 702"
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-21/22Halifax JD-171 "B" / PLNIEUDANY zrzut mater., ostrzelany, zrzut "dziki" ok. Dąbrówka Szczepanowska
POWSTANIE WARSZ.Warszawakoszary Szwoleżerów1944-08-08/09Halifax JP-251 "P" / PLzrzut 9/z, 9/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-22/23Halifax JP-251 "P" / PLNIEUDANY, poleciał na Piaseczno
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-22/23Halifax JD-171 "B" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-23/24Halifax JP-251 "P" / PLNIEUDANY zrzut mater., zawrócił, defekt silnika
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-26/27Halifax JD-171 "B" / PLNIEUDANY zrzut mater.
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-26/27Halifax JN-895 "B" / PLNIEUDANY zrzut mater., zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-26/27Halifax JD-362 "E" / PLNIEUDANY zrzut mater., zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-26/27Halifax JD-319 "G" / PLNIEUDANY zrzut mater., zawrócił
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-26/27Halifax JP-2 ? (251 lub 295) "P" / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-26/27Halifax JP-161 "N" / PLNIEUDANY zrzut mater., nie wystartował
POWSTANIE WARSZ.WarszawaMokotów1944-08-27/28Liberator KG-927 "S" / PLzrzut 12/z, 8/p, po zrzucie silnie ostrzelany, rozbił się
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-27/28Halifax JD-171 "B" / PLNIEUDANY zrzut mater., zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-27/28Halifax JP-161 "N" / PLNIEUDANY zrzut mater., zawrócił
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-08-27/28Halifax JP-295 "P" / PLNIEUDANY zrzut mater., zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Halifax JP-252 „L” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Halifax JP-288 „G” / PLNIEUDANY zrzut mater., zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Halifax JP-161 „N” / PLNIEUDANY zrzut mater., rozbił się
POWSTANIE WARSZ.WarszawaMokotów1944-09-10/11Halifax JD-319 "G" / GBzrzut 6/z
POWSTANIE WARSZ.WarszawaMokotów1944-09-10/11Halifax JP-246 "B" / GBzrzut 6/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Halifax JP-245 "P" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Halifax BB-422 "T" / GBNIEUDANY zrzut, prawdopod. zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.WarszawaŚródmieście1944-09-10/11Liberator KG-934 "E" / GBzrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Liberator KG-928 "M" / GB zrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Liberator EW-233 "H" / GBzrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Liberator EW-265 "P" / GBNIEUDANY zrzut materiałowy
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Liberator KG-996 "A" / Afr.zrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Liberator KG-874 "J" / Afrzrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.WarszawaPuszcza Kampinoska1944-09-10/11Liberator KG-875 "D" / Afr.zrzut 12/z
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Liberator KH-104 "F" / Afr.NIEUDANY zrzut materiałowy
POWSTANIE WARSZ.WarszawaPiaseczno1944-09-10/11Liberator EW-195 "A" / Afr.zrzut 12/z, na "dziko"
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Liberator KH-150 "R" / Afr.NIEUDANY zrzut materiałowy
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Liberator EW-278 "U" / PL NIEUDANY zapalił się, spadł, Dwaj piloci i radiotelegrafista polegli, 4 lotników w niewoli
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Liberator EW-198 "C" / Afr.NIEUDANY zrzut mater., rozbił się
POWSTANIE WARSZ.WarszawaŚródmieście1944-09-13/14Liberator KH-151 "S" / PL zrzut 12/z, 4/p
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-13/14Liberator KH-101 "R" / PL NIEUDANY zrzut mater., zestrzelony
POWSTANIE WARSZ.Warszawa, rejon "A"Mokotów1944-09-1818 samolotów Boening B-17operacja FRANTIC VII, 420/z (łącznie 1170/z)
POWSTANIE WARSZ.Warszawa, rejon "C"Żoliborz1944-09-1818 samolotów Boening B-17operacja FRANTIC VII, 362/z (łącznie 1170/z)
POWSTANIE WARSZ.Warszawa, rejon "B"Śródmieście1944-09-1872 samoloty Boening B-17operacja FRANTIC VII, 388/z (łącznie 1170/z)
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-18/19Liberator KG-993 "X" / Afr.NIEUDANY zrzut mater., odwołany po starcie
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-18/19Liberator EW-207 "K" / Afr.NIEUDANY zrzut mater., odwołany po starcie
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-18/19Liberator KG-936 "B" / Afr.NIEUDANY zrzut mater., odwołany po starcie
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-18/19Liberator KH-150 "R" / Afr.NIEUDANY zrzut mater., odwołany po starcie
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-18/19Liberator KH-152 "F" / Afr.NIEUDANY zrzut mater., odwołany po starcie
POWSTANIE WARSZ.Warszawa1944-09-10/11Liberator KH-151 "S" / PL NIEUDANY, zrzut 12/z, 4/p, awaria, nie wystartował
POWSTANIE WARSZ.20 km płd-wsch.PiotrkówLasy Lubień1944-08-04/05Liberator KG-827 "U" / Afr.zrzut 12/z, 9/p "na dziko", po trafieniu przez JU-88
SUM 70712 km płdWarszawaLas Kabacki1944-08-17/18brak zrzutu
Tasak 7047 km pnc-zachst. GrodziskIzdebko Kościelne1944-08-15/16Halifax JP-220 „C” / PLzrzut 9/z, 12/p
Tasak 7047 km pnc-zachst. GrodziskIzdebko Kościelne1944-08-15/16Halifax JP-171 „B” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
Tasak 7047 km pnc-zachst. GrodziskIzdebko Kościelne1944-08-15/16Liberator EW-275 „R” / PLzrzut 12/z, 12/p
WIERSZE 7057 km pnc-zachWiersze(Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Halifax JD-319 „G” / GBzrzut 9/z, 6/p, na "dziko" ok. Lipnica Wielka
WIERSZE 7057 km pnc-zachWiersze(Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Halifax JP-295 „P” / GBzrzut 9/z, 8/p
WIERSZE 7057 km pnc-zachWiersze(Puszcza Kampinoska)1944-08-16/17Halifax BB-429 „V” / GBzrzut 9/z, 8/p
WIERSZE 7057 km pnc-zachWiersze(Puszcza Kampinoska)1944-08-20/21Halifax JD-171 „B” / PLNIEUDANY zrzut materiałowy
WIERSZE 7057 km pnc-zachWiersze(Puszcza Kampinoska)1944-08-20/21Liberator EW-278 „U” / PLplac. zapas., zrzut 12/z, 12/p
WIERSZE 7057 km pnc-zachWiersze(Puszcza Kampinoska)1944-08-24/25Halifax JP-226 „A” / PLzrzut 9/z, 12/p
WIERSZE 7057 km pnc-zachWiersze(Puszcza Kampinoska)1944-08-25/26Halifax JP-161 „N” / PLzrzut 4/p, także na "Hamak"

 

Informacje (on-line) nt. personelu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii (1940-1947) – zobacz:  Lista Krzystka

 

 

ZRZUTY DLA WARSZAWY – konkluzja

Pierwsze dni Powstania miały kluczowe znaczenie dla jego dalszego przebiegu. Jak wiadomo obecnie, Niemcy potrzebowali czterech dni, aby zorganizować swój antypowstańczy sztab oraz ściągnąć do Warszawy dodatkowe oddziały i jednostki. Jednym z istotniejszych czynników było zaopatrzenie Powstańców, zwłaszcza w broń i amunicję. To właśnie zawiodło, głównie z winy aliantów, ale także częściowo z winy Sztabu Naczelnego Wodza oraz Komendy Głównej Armii Krajowej. Przede wszystkim za późno pomyślano o zaopatrzeniu.

Podkreślę – zaopatrzenie Powstańców w środki walki miało kluczowe znaczenie, zwłaszcza w pierwszych czterech dniach Powstania. Tyle właśnie dni potrzebowali Niemcy, aby zorganizować do walki z Powstańcami swój sztab oraz ściągnąć do Warszawy dodatkowych kilka tysięcy ludzi: żołnierzy oddziałów SS, Wermachtu, funkcjonariuszy policji i żandarmerii.

Kajetan Bieniecki – autor fundamentalnej pracy „Lotnicze wsparcie Armii Krajowej” – ustalił podstawowe fakty: „W basenie Morza Śródziemnego dysponowano czterema jednostkami do specjalnych zadań dalekiego zasięgu. Poza tym w Anglii na lotnisku w Tempsford koło Bedford stacjonowały dwa brytyjskie dywizjony 138 i 161 do specjalnych zadań dalekiego zasięgu. Z lotniska tego latano do Algieru, Austrii, Belgii, Czechosłowacji, Francji, Holandii, Norwegii, Prus Wschodnich i do Polski. Z końcem 1943 roku loty do Polski zostały zawieszone, ponieważ trasa prowadziła przez Danię, gdzie Niemcy wzmocnili obronę przeciwlotniczą, gdyż tamtędy kierowano też samoloty na bombardowanie Berlina. W sierpniu 1944 roku, już po inwazji aliantów obrona niemiecka była słabsza i może ta trasa mogłaby być wykorzystana.

Były więc na pewno możliwości techniczne dokonania zrzutu w nocy z 4/5 sierpnia 1944 roku na cel w Warszawie o powierzchni 9 km. kw., obramowany torami kolejowymi i Wisłą. I to nie z trzech samolotów, które rzeczywiście tam dotarły [poleciały cztery, w tym trzy na Warszawę, na rozkaz mjr / ppłk dypl. Jana Jaźwińskiego, wbrew zakazowi Brytyjczyków oraz w tajemnicy przed nimi – przyp. RMZ], ale co najmniej z 60 samolotów, których jednak nie wykorzystano. I to nie z powodów technicznych – jak usiłowano tłumaczyć – ale z powodów politycznych. (…)

Przy dalszej analizie dokumentów odnośnie pomocy lotniczej w czasie powstania odkryjemy, że niewiele zostało dokonanych zrzutów na samo miasto, a wysokie straty poniesione zostały wcale nie nad miastem, ale na trasie. I to nie tylko od niemieckiej obrony przeciwlotniczej, ale również w skutek złego stanu technicznego wysyłanych samolotów.” (Kajetan Bieniecki – Jak rzeczywiście wyglądała pomoc z Zachodu dla Warszawy w pierwszych dniach Powstania w: Zeszyty Historyczne, Instytut Literacki Paryż 1988, zeszyt 85, s. 66-67)

 

Gdyby alianci zachodni udzielili lotniczego wsparcia Powstaniu w jego pierwszych dniach… Gdyby operację lotniczą „FRANTIC VII” – podczas której 101 fortec  Boening B-17 zrzuciło na Warszawę aż 1170 zasobników – przeprowadzono wcześniej, a nie dopiero  18 września 1944… Gdyby…

 

Źródła:
  • informacje własne (archiwum portalu)
  • Kajetan Bieniecki – Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
  • Andrzej Paweł Przemyski – Amerykański zrzut lotniczy na powstańczą Warszawę 18 września 1944: kontrowersje – fakty, w: Rocznik Lubelski 1985-1986, nr 27-28, s. 177-187
  • Andrzej Paweł Przemyski – Z pomocą żołnierzom Podziemia, WKŁ Warszawa 1991, ISBN 83-206-0833-3

 

1