Instruktorzy
Silent Unseen (pol. Cichociemni) were soldiers of the Home Army in special service
Table of Contents
Instruktorzy, od lewej: por. Mieczysław Różański, kpt. Maksymilian Kruczała, por. Eugeniusz Janczyszyn, ppor. Jerzy Zubrzycki, por. Aleksander Ihnatowicz, mjr Józef Sławomir Hartman, Jan Kazimierski, por. Antoni Pospieszalski, ppłk Stefan Piotrowski
Ze zbiorów Marcina Zugaja Bardzo dziękujemy!
Polacy – jako jedyni – mieli znaczną autonomię w swojej współpracy z brytyjskim Special Operations Executive – SOE. Mieli swoją łączność, własne szyfry, sprzęt swojej konstrukcji, sami rekrutowali Cichociemnych – którzy nie byli agentami SOE, lecz żołnierzami AK, podlegającymi Komendzie Głownej AK. Mieli też swój wywiad, który był jedynym wywiadem alianckim działającym w Polsce. Odpowiadał za to Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza).
Krzysztof Tochman w publikacji pt. „Ptaszki” i „Kociaki” tak pisze o polskiej sekcji SOE – „Głównym jej zadaniem było utrzymywanie łączności między Polakami a zainteresowanymi władzami angielskimi.
Unit VI (Special) of the Commander-in-Chief’s Staff, London
Ze wszystkich narodowości, które przebywały wówczas na wyspie, tylko Polacy zachowali prawo do własnego kodu w łączności radiowej (szyfry), swoją sieć radiową, brak kontroli przesyłek, a nawet otrzymali bazy, ułatwienia treningowe i samoloty. Mieli własną służbę ekspedycji i odbioru zrzutów. Anglicy też nie nadzorowali działalności przyszłych „zrzutków” – cichociemnych, nie znając ich nazwisk, a nawet pseudonimów.” (w: Kombatant – biuletyn UdSKiOR, luty 2011 r., nr 2/242, s.16)
Rewers zdjęcia instruktorów
Ze zbiorów Marcina Zugaja Dziękujemy!
„Ingerencja SOE w sprawy polskie kończyła się na kontakcie z Oddziałem VI, który był tym samym pośrednikiem w kontaktach z Naczelnym Wodzem.
Mimo swobody Polaków w tym zakresie, jednak trzeba było się liczyć również z pewną zależnością. A mianowicie Oddział VI, który miał organizować loty oraz pomoc materialną i pieniężną dla Polski, musiał współpracować w tym względzie z Anglikami, z SOE” – cytat za: Rafał Iwan, Cichociemni – rekrutacja, szkolenie i przerzut do Polski, „Koło Historii: materiały Koła Naukowego Historyków Studentów Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej”, 10 (2008), Lublin: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, 2008, s. 77–106, ISSN 1505-85-30 Publikacja dostępna here.
Od lewej: por. Jerzy Zubrzycki, mjr. Józef Hartman, por. Aleksander Ihnatowicz, Briggens, 1941
Audley End. Mjr Józef Hartman podczas ćwiczeń z pistoletem maszynowym Thompson, 1941 – 1943. IPMS, sygn. arch. kol. 604/9. Żródło: Karolina Brąkowska, Łukasz Karolewski, Pułkownik Józef Hartman, wyd. NAC oraz Fundacja im. Cichociemnych Spadochroniarzy AK, s. 91
We wszystkich ośrodkach szkoleniowych Cichociemni (eng. Silent Unseen) kadrę instruktorską stanowili w zdecydowanej większości (lub w całości) Polacy (z nielicznymi wyjątkami np. instruktorzy walki wręcz, z użyciem noża, strzelania instynktownego z Hongkongu itp.).
Brytyjczycy mieli jedynie swoich komendantów administracyjnych ośrodków szkolących Polaków (Cichociemnych). Niektóre ośrodki były całkowicie polskie, np. ośrodek szkolący łącznościowców, podlegający bezpośrednio Oddziałowi VI (Specjalnemu) Sztabu Naczelnego Wodza.
Niektórzy Silent and Unseen po swoim przeszkoleniu stawali się także instruktorami w ośrodkach szkoleniowych, niektórzy instruktorzy zostali Cichociemnymi (patrz wykaz poniżej). Wszyscy instruktorzy byli zazwyczaj wybitnymi specjalistami w swej dziedzinie. Zdecydowaną większość stanowili instruktorzy będący stałym personelem poszczególnych ośrodków szkoleniowych.
Fairbairn – Sykes
Wiliam E. Fairbairn
Instruktorami Cichociemnych byli także: William Ewart Fairbairn (trzeci stopień czarnego pasa Ju-jitsu) oraz Eric Anthony Sykes, przyjaciele, oficerowie i twórcy Shanghai Riot Squad (Reserve Unite) – jednostki sił specjalnych (pierwszej na świecie jednotki policyjnej typu SWAT) szanghajskiej policji Shanghai Municipal Police, walczącej m.in. z chińską mafią w najbardziej niebezpiecznym wtedy mieście na świecie – Szanghaju. Cichociemni używali w walce sztyletu szturmowego Fairbairna-Sykesa (F&S), szkolili się w brytyjskim ośrodku SOE – Comando Basic Training Centre, Achnacarry House w Szkocji, jednym z najlepszych alianckich specjalnych centrów szkoleniowych podczas II wojny światowej. W ośrodku CBTC przeszkolono ogółem ok. 2,5 tys. żołnierzy z Wielkiej Brytanii, z USA, Francji, Holandii, Belgii, Polski, Norwegii.
Eric Anthony Sykes, jedyne znane zdjęcie „Bill” Stykes’a
William Ewart Fairbairn
Niestety, niewiele publikacji nt. Cichociemnych zawiera wartościowe informacje dotyczące instruktorów: Ich danych osobowych, biogramów, danych o specjalności, okresie pracy w ośrodku itp. Te informacje przez długi czas były ściśle tajne. Stąd trudność w sporządzeniu „listy instruktorów” szkolących Cichociemnych.
Publikujemy pierwszą wersję listy, będziemy ją stale aktualizować.
Instruktorzy i personel ośrodków szkoleniowych:
UWAGA! Tabela ma więcej niż jedną stronę, wyświetla 20 wierszy na stronie
(kliknij w wyróżnione nazwisko, aby przejść do strony z biogramem, wpisz w wyszukiwarkę, aby wyszukać)
Autor wykazu – Ryszard M. Zając, wnuk por. cc. Jozef Zajac
Na urządzeniach mobilnych aby zobaczyć całość należy przewinąć w poziomie
| Stopień | Nazwisko imię | Pseudonim | Ośrodek / stacja | Funkcja, specjalność | |
|---|---|---|---|---|---|
| ppłk. | Bernacki Wiktor | Auchtertool Polmont | komendant kursu łącznościowców, komendant Ośrodka Wyszkoleniowego Sekcji Dyspozycyjnej Oddziału Specjalnego Sztabu Naczelnego Wodza | ||
| szer. | Bilewicz Kazimierz | Audley End / STS 43 | Pracownik: warsztaty, magazyny, motocykle | ||
| ppor. | Bratek Albin | Audley End / STS 43 | Instruktor kursu wywiadu: fałszowanie dokumentów | ||
| por. | Budyn Z. | Audley End / STS 43 | Instruktor strzelania, prowadzenia pojazdów, mechaniki | ||
| Capt. | Buryn Władysław | Komar, Burnus | Ringway, Apani, Brindisi | Instruktor spadochronowy pełnił obowiązki dowódcy Allied Parachute School | |
| por. | Chmielewski Jerzy | Glasgow - Oficerski Kurs Doskonalący Administracji Wojskowej (szkoła wywiadu) | Instruktor realiów w okupowanej Polsce | ||
| (aktor) | Cwojdziński Antoni | Glasgow - Oficerski Kurs Doskonalący Administracji Wojskowej (szkoła wywiadu) | Instruktor behawioryzmu, sztuki aktorskiej | ||
| kpr. | Czarnecki Julian | Audley End / STS 43 | Pracownik: krawiec | ||
| por. | Dąbkowski Witold | Audley End / STS 43 | Instruktor dywersji, ćwiczenia terenowe | ||
| ppor. | Drążyk Kazimierz | Włochy | |||
| Capt. | Dubicki Bolesław | Włochy | |||
| Fairbairn William Ewart | Comando Basic Training Centre, Achnacarry House, Szkocja | instruktor walki wręcz, walki nożem, strzelania instynktownego | |||
| por. | Gajdowski Klemens | Audley End / STS 43 Włochy | Instruktor fotografii | ||
| Capt. | Garstecki Bronisław | Włochy | |||
| Capt. | Gębołyś Julian | Tingway /STS 51 | komendant (ze strony polskiej) kursu spadochronowego | ||
| Capt. | Górski Jan | Audley End / STS 43 | komendant oraz instruktor kursu odprawowego | ||
| ppor. | Grocholski Stanisław | Audley End / STS 43 | |||
| płk. | Hartman Józef | Roch, Sławek, Tata | Dowódca kursu w Briggens (1941-1942), komendant Audley End / STS 43 (1942-1945) | ||
| ppor. | Hejnowicz Franciszek | Audley End / STS 43 | |||
| por. | Ihnatowicz Aleksander | Ataman | Briggens / STS 38 Włochy | Instruktor strzelania z wszystkich rodzajów broni | |
| płk. dypl. | Iranek - Osmecki Kazimierz | Glasgow - Oficerski Kurs Doskonalący Administracji Wojskowej (szkoła wywiadu) | instruktor realiów w okupowanej Polsce (od grudnia 1941) | ||
| Capt. | Jaculewicz Mieczysław | Audley End / STS 43 | Instruktor dywersji, nocne zrzuty | ||
| por. | Janczyszyn Eugeniusz | Audley End / STS 43 | Instruktor kursu odprawowego, opracowywanie "legend" | ||
| pchor. | Jankowski Zenon | Audley End / STS 43 | Instruktor minerstwa i pułapek minerskich | ||
| por. | Kaczmarek Stefan | Fort William | |||
| Capt. | Kaliszczak Witold | Audley End / STS 43, Włochy | |||
| por. | Kazimierski Jan | Audley End / STS 43 | |||
| mjr. | Koprowski Franciszek | Briggens / STS 38 Glasgow - Oficerski Kurs Doskonalący Administracji Wojskowej (szkoła wywiadu) | komendant kursu walki konspiracyjnej instruktor zaprawy fizycznej, strzelectwa, samoobrony | ||
| ppor. | Kozłowski Zygmunt | Briggens / STS 38, Włochy | |||
| sierż. | Krajewski Władysław | Audley End / STS 43 | Pracownik: biuro i biblioteka | ||
| mjr | Krizar Leopold | Baza nr 10 "Impudent", Ostunia, Włochy | Komendant (1943-1944) | ||
| Capt. | Kruczała Maksymilian | Audley End / STS 43, Włochy | Instruktor minerstwa, pułapek minerskich, wysadzania ciężkich obiektów | ||
| pchor. | Kryszczukajtis Mirosław | Audley End / STS 43 | |||
| sierż. | Krzanicki Władysław | Audley End / STS 43 | Pracownik: biuro i biblioteka | ||
| pchor. | Kurowski Bohdan | Audley End / STS 43 | Pracownik: tłumacz | ||
| por. inż | Legin Aleksander | Fort William | |||
| por. | Lemme Jerzy | Audley End / STS 43 | Instruktor walki konspiracyjnej, j. niemiecki | ||
| plut. | Lesiuk Bronisław | Audley End / STS 43 | Pracownik: administracja | ||
| Capt. | Lipiński Jan | Audley End / STS 43 | dowódca kursu odprawowego | ||
| por. | Łysz Leonard | Audley End / STS 43 | Instruktor kursu wywiadu: chemia wywiadowcza, mikrofotografia, pismo utajnione, fotografia małoobrazkowa | ||
| mjr | Mackus Adam | Prosty | Audley End / STS 43 | Instruktor konspiracji i taktyki | |
| por. | Maćkowiak Alfons | Alma | Audley End / STS 43 | Instruktor strzelania z wszystkich rodzajów broni, zaprawa fizyczna | |
| płk. dypl. | Mayer Stefan | Glasgow - Oficerski Kurs Doskonalący Administracji Wojskowej (szkoła wywiadu) | komendant instruktor | ||
| chor. | Opolski Adam | Audley End / STS 43 | pracownik administracji | ||
| Capt. | Oranowski Zygmunt | Włochy | |||
| por. | Pietrzyk Zdzisław | Włochy | |||
| ppłk. | Piotrowski Stefan | Audley End / STS 43 | |||
| Capt. | Pospieszalski Antoni | Łuk | Audley End / STS 43 | Instruktor łączności radiowej, kodów i łączności ziemia-lotnik | |
| Cav. Cpt. | Raczkowski Stanisław | Włochy | |||
| ppor. | Rafalik Stanisław | Włochy | |||
| ppor. | Różański Mieczysław | Audley End / STS 43 | Instruktor kursu wywiadu: fałszowanie podpisów, fotografia | ||
| por. | Sapalski Tadeusz | Sarna | Audley End / STS 43 | Instruktor ds. języka i zagadnień niemieckich | |
| ppor. | Sikorski Zenon | Ostunia / STS 10, Włochy | instruktor dywersji i ćwiczeń terenowych | ||
| por. | Starzyński Tadeusz | Ślepowron, Narcyz, Gzyms, Stasia | Audley End / STS 43 | Instruktor ds. niemieckich, nstruktor ds. „legend” na kursie odprawowym | |
| kpt | Stokłosa Stanisław | Largo House | Instruktor zaprawy fizycznej | ||
| mjr | Strawiński Antoni | Fort William, Włochy | instruktor minerstwa | ||
| Capt. | Stronczak Czesław | Audley End / STS 43 | |||
| Cav. Cpt. | Szymański Jerzy | 1/ Briggens / STS 38 Audley End / STS 43 2/ Londyn | 1/ Instruktor kursu bytowania (tzw. kurs korzonkowy), 2/ Instruktor kursu wywiadu | ||
| szer. | Swoboda Bernard | Audley End / STS 43 | Pracownik: magazyn umundurowania, j. niemiecki | ||
| Sykes Eric Anthony | Comando Basic Training Centre, Achnacarry House, Szkocja | instruktor walki wręcz, walki nożem, strzelania instynktownego | |||
| por. | Świtalski Waldemar | Włochy | |||
| mjr | Wejtko Antoni | Audley End / STS 43 | |||
| por. | Winnicki Adam | Audley End / STS 43 | |||
| ppor. | Wiśniewski Alfred | Audley End / STS 43 | Instruktor kursu wywiadu: chemia wywiadowcza, mikrofotografia, filmowanie | ||
| por. | Wujek Leon | Audley End / STS 43 | Instruktor taktyki walki konspiracyjnej | ||
| plut. | Wykrota Felicjan | Audley End / STS 43 | |||
| Cav. Cpt. | Zabielski Józef | Ostunia / STS 10, Włochy | Instruktor kursu bytowania (tzw. kurs korzonkowy), | ||
| sierż. | Zając Gabriel | Audley End / STS 43 | Instruktor mechaniki, otwierania zamków, dorabiania kluczy, prowadzenie pojazdów i motocykli niemieckiech, francuskich | ||
| por. | Zubrzycki Jerzy | Audley End / STS 43 |
Also see:
- szkolenie Cichociemnych
- ośrodki szkoleniowe Cichociemnych
- SOE
- Special Operations Executive
- Bajki o SOE
Żródła:
- Own sources
- „Drogi Cichociemnych”, Bellona Warszawa 2013, ISBN 978-83-11-11807-2
- Valentine Ian, Baza 43. Cichociemni, Wydawnictwo „Wołoszański”, 2004, ISBN 83-89344-09-2
English (UK) 
Polski