Zrzutowisko Paszkot

NA TROPIE ZRZUTOWISK
ARMII KRAJOWEJ

społeczny projekt badawczo – edukacyjny

Zobacz najnowszą wersję bazy danych nt. zrzutów:
BAZA ZRZUTÓW DLA ARMII KRAJOWEJ

Handley Page Halifax II

Od lutego 2023 realizujemy społeczny projekt badawczo – edukacyjny „Na tropie zrzutowisk Armii Krajowej”. Informacje nt. Projektu, opinie wybitnych historyków, podstawowe informacje – są dostępne na tej stronie. Wciąż można się zgłaszać do uczestnictwa w Projekcie. Uzasadnienie naszych działań można przeczytać w artykule – Dlaczego tropimy?

Istotą Projektu jest aktualizacja oraz ustalenie precyzyjnych lokalizacji (współrzędnych GPS) kilkuset zrzutowisk Armii Krajowej, na których żołnierze podczas II wojny św. odbierali lotnicze zrzuty Cichociemnych, broni i zaopatrzenia dla AK.

Przy ustalaniu lokalizacji zrzutowisk bardzo ważna jest analiza dotychczasowych publikacji na ten temat oraz relacji uczestników odbioru zrzutów osobowych i materiałowych. Wciąż jest wiele do wytropienia, a ostatnie słowo wcale nie zostało powiedziane. Prezentujemy ustalenia dokonane w Projekcie oraz czekamy na kolejne, nowe odkrycia. Zachęcamy, aby zachować racjonalny krytycyzm wobec wszelkich źródeł informacji…

Placówki odbiorcze: PASZKOT-2 239, PASZKOT-1 106

Paszkot 239 – GPS: N 50° 09′ 55″ E 22° 16′ 07″

W sezonie operacyjnym „Riposta”, w nocy 15/16 kwietnia 1944, placówka Paszkot 239, zlokalizowana 7 km od stacji kolejowej Łańcut, w rejonie miejscowości Rakszawa, Żołynia, przyjęła zrzut zaopatrzenia dla AK (materiałowy):

„Halifax” JP-177 „P” z polską załogą 1586 Eskadry PAF, start z lotniska Campo Casale, zrzut 9 zasobników i 10 paczek.

W nocy 15/16 kwietnia 1944, na placówkę Paszkot 239 leciał także ze zrzutem zaopatrzenia dla AK (materiałowy):

„Halifax” JP-162 „N” z brytyjską załogą 148 Dywizjonu RAF, miał zrzucić 9 zasobników oraz 12 paczek, ale z powodu mgły przyziemnej placówki nie odnalazł. O godz. 04.45 lądował na macierzystym lotnisku Campo Casale, po dziewięciu godzinach i 15 minutach lotu.

15 kwietnia 1944 wystartowało do okupowanej Polski dwanaście samolotów, w tym cztery polskie i osiem brytyjskich.

W sezonie operacyjnym „Riposta”, w nocy 30/31 maja 1944, placówka Paszkot 239 przyjęła zrzut Cichociemnych oraz zaopatrzenia dla AK (materiałowy):

„Halifax” JP-283 „G” z polską załogą 1586 Eskadry PAF, start z lotniska Campo Casale, zrzut 6 zasobników (nie zrzucono pozostałych sześciu, bo zacięły się wyrzutniki) i dwanaście paczek, w trzech nalotach z wysokości 2000 stóp, w godz. 00.12 – 00.24.
„Halifax” JP-248 „H” z polską załogą 1586 Eskadry PAF, start z lotniska Campo Casale, zrzut sześciu Cichociemnych, 12 zasobników i czterech paczek, w pięciu nalotach, w godz. 00.32 – 00.47.

PASZKOT2-WSPOLRZEDNE-300x235 Zrzutowisko Paszkot

Współrzędne zrzutowiska?Paszkot 2?, ustalone przez dr Andrzeja Borcza oraz Waldemara Natońskiego

We wtorek 30 maja 1944 wystartowało do okupowanej Polski piętnaście samolotów: w tym jedenaście polskich oraz cztery brytyjskie. Na bastion „Paszkot” poleciały trzy polskie „Halifaxy”, ale tylko dwa dokonały zrzutu na tę placówkę, trzeci wykonał zrzut na placówkę „Perkoz”.

Dotąd sądzono, że całkowicie pomijane w literaturze przedmiotu zrzutowisko „Paszkot 2” było nieczynne, a wszystkie zrzuty przyjęło zrzutowisko „Paszkot 1”.

Dzięki ustaleniom, dokonanym w Projekcie Na tropie zrzutowisk Armii Krajowej przez dr Andrzeja Borcza oraz Waldemara Natońskiego wiadomo obecnie, że placówka „Paszkot 1” była początkowo placówką czuwającą, ale zrzuty zostały ostatecznie przyjęte na placówkę odbiorczą „Paszkot 2”.

To pierwsze odkrycie w naszym społecznym Projekcie badawczo – edukacyjnym!

Według relacji Kajetana Bienieckiego (s. 116) placówka odbiorcza Paszkot była prawdopodobnie celem zrzutu materiałowego w nocy 17/18 marca 1944:

„Halifax” HR-671 „R” z brytyjską załogą 148 Dywizjonu RAF, start z lotniska Campo Casale. Samolot nie zrzucił 9 zasobników i 12 paczek na bastion WANNA, ok. godz. 23.32 nadleciał nad placówkę zapasową: Pardwa, Paszkot lub Raszka. Z powodu zachmurzenia oraz problemów z paliwem nie szukał już placówki, ale powrócił na macierzyste lotnisko, wylądował po ośmiu godzinach 55 minutach lotu.

Waldemar Natoński – Riposta” z Paszkot 2 – N 50° 09′ 55″ E 22°16′ 07
w: Biuletyn informacyjny AK nr 03 (395) marzec 2023, s. 1, 90, 35-41

Waldemar Natoński – Alianckie zrzuty i desant cichociemnych w Żołyni
w: Fakty i realia. Gazeta żołyńska, nr 02 (292) luty 2023, s. 11-13

Grzegorz Ostasz – Alianckie wsparcie lotnicze w podokręgu AK Rzeszów
w: Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej, Ekonomia i Nauki Humanistyczne
2005, nr 224, zeszyt 15, s. 113-131

Waldemar Natoński – Uroczyste odsłonięcie pomnika
na polu zrzutowym AK „Paszkot 2” w Żołyni
w: Biuletyn Informacyjny AK nr 05 (409), maj 2024, s. 45-47

Foto: dr Andrzej Borcz

więcej info:

Bibliografia:

Kajetan Bieniecki – Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
Andrzej Paweł Przemyski – Z pomocą żołnierzom Podziemia, WKŁ Warszawa 1991, ISBN 83-206-0833-3
Grzegorz Ostasz – Alianckie wsparcie lotnicze w podokręgu AK Rzeszów, w: Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej, Ekonomia i Nauki Humanistyczne, 2005, nr 224, zeszyt 15, s. 113-131
Walenty Dąbek – Wojenne i powojenne wspomnienia Walentego Dąbka – oficera łączności KO Armii Krajowej Łańcut, oprac. Z. Trześniowski, Kosina 2013
Andrzej Borcz – Obwód SZP – ZWZ – AK Łańcut 1939 -1945 w relacjach żołnierzy podziemia – organizacja, działania dywersyjne i sabotażowe, Rocznik Przemyski, Historia Wojskowości, vol. t. 51, nr z. 1 (13) 2015, s 25-126
Andrzej Borcz – Obwód Łańcut SZP-ZWZ-AK w latach 1939-1945, Kraków-Warszawa 2020
Andrzej Borcz – Podziemie wojskowe w Kosinie i powiecie łańcuckim w czasie II wojny światowej we wspomnieniach Walentego Dąbka ps. Dąbrowa, w: Miejscowość i parafia Kosina. Studia z historii, oprac. zbiorowe, Przemyśl-Kosina 2020, s. 301-336
Andrzej Borcz – O ukrywaniu alianckich żołnierzy oraz cichociemnych na terenie Obwodu AK Łańcut, Biuletyn Informacyjny, miesięcznik Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Rok XXXII, Nr 04 (382), kwiecień 2022, s. 27-36
Andrzej Borcz – Odnalezione unikalne artefakty Armii Krajowej na Podkarpaciu, Odkrywca Nr 11 (286) listopad 2022, s. 20-28
Andrzej Borcz – Alianckie zrzuty lotnicze w Rakszawie w relacji oficera łączności Komendy Obwodu Łańcut AK, Biuletyn Informacyjny – miesięcznik Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Rok XXXII, Nr 06 (384), czerwiec 2022, s. 49-53.
Andrzej Borcz – Kryptonim „Paszkot”. Zagadka lokalizacji pola zrzutowego w Rakszawie, Biuletyn Informacyjny – miesięcznik Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Rok XXXIII, Nr 01 (393), styczeń 2023, s. 30-38

Zrzutowisko Paszkot