Zrzutowisko Kanarek

NA TROPIE ZRZUTOWISK
ARMII KRAJOWEJ

społeczny projekt badawczo – edukacyjny

Zobacz najnowszą wersję bazy danych nt. zrzutów:
BAZA ZRZUTÓW DLA ARMII KRAJOWEJ

Handley Page Halifax II

Od lutego 2023 realizujemy społeczny projekt badawczo – edukacyjny „Na tropie zrzutowisk Armii Krajowej”. Informacje nt. Projektu, opinie wybitnych historyków, podstawowe informacje – są dostępne na tej stronie. Wciąż można się zgłaszać do uczestnictwa w Projekcie. Uzasadnienie naszych działań można przeczytać w artykule – Dlaczego tropimy?

Istotą Projektu jest aktualizacja oraz ustalenie precyzyjnych lokalizacji (współrzędnych GPS) kilkuset zrzutowisk Armii Krajowej, na których żołnierze podczas II wojny św. odbierali lotnicze zrzuty Cichociemnych, broni i zaopatrzenia dla AK.

Przy ustalaniu lokalizacji zrzutowisk bardzo ważna jest analiza dotychczasowych publikacji na ten temat oraz relacji uczestników odbioru zrzutów osobowych i materiałowych. Wciąż jest wiele do wytropienia, a ostatnie słowo wcale nie zostało powiedziane. Prezentujemy ustalenia dokonane w Projekcie oraz czekamy na kolejne, nowe odkrycia. Zachęcamy, aby zachować racjonalny krytycyzm wobec wszelkich źródeł informacji…

Placówka odbiorcza: KANAREK-1 122, KANAREK-2 211

Kanarek 122, Kanarek 211 – GPS: N 50° 28′ 13.2″ E 19° 57′ 32.6″

oprac. Konrad Kulig ŚZŻAK koło Olkusz

W sezonie operacyjnym „Riposta”, w nocy 10/11 maja 1944, placówka Kanarek 122, zlokalizowana 13 km na północ od Miechowa, w rejonie miejscowości Przysieka, przyjęła zrzut zaopatrzenia dla AK (materiałowy):

„Halifax” JP-229 „C” z polską załogą 1586 Eskadry PAF, start z lotniska Grottaglie, zrzut 12 zasobników i 12 paczek, w dwóch nalotach w godz. 00.00 – 00.10, powrót na lotnisko Campo Casale po 8 godzinach 50 minutach lotu. Rozrzut zrzutu ok. 3 km, 2 paczki rozbite, 4 nie odnaleziono. Zrzutowisko ochraniali żołnierze oddziału partyzanckiego „Skrzetuski”

4-oddzial-skrzetuski-277x250 Zrzutowisko Kanarek

Żołnierze oddziału „Skrzetuski” w Udorzu, ze zb. I.J.Wesołowskich

Tej samej nocy placówka miała przyjąć zrzut osobowy:

„Halifax” JP-177 „P” z polską załogą 1586 Eskadry PAF, start z lotniska Campo Casale w operacji lotniczej „Weller 28”, nad placówką o godz. 00.20, planowano zrzut sześciu skoczków ekipy mjr Jacka Bętkowskiego.

Fot. Konrad Kulig, ŚZŻAK koło Olkusz

Podczas pierwszego nalotu na placówkę wygaszono światła sygnalizacyjne, pomimo krążenia nad zrzutowiskiem przez godzinę i szesnaście minut świateł nie wyłożono, samolot nie wykonał zadania, powrócił na lotnisko Campo Casale po 9 godzinach 50 minutach lotu.

10 maja 1944 wystartowało do okupowanej Polski dwadzieścia samolotów: po dziesięć polskich i brytyjskich.

oprac. Konrad Kulig, ŚZŻAK koło Olkusz

W sezonie operacyjnym „Riposta”, w nocy 4/5 sierpnia 1944, placówka Kanarek 211 przyjęła zrzut zaopatrzenia dla AK (materiałowy):

„Halifax” JP-162 „S” z brytyjską załogą 148 Dywizjonu RAF, start z lotniska Campo Casale, zrzut 9 zasobników i 6 paczek. Zrzutowisko ochraniali żołnierze oddziału partyzanckiego „Skrzetuski”

Samolot w drodze powrotnej został zestrzelony w rejonie Wojnarowej, 37 km na południe od Tarnowa, przez niemiecki myśliwiec ME-110. Z płonącej maszyny uratowało się czterech lotników, wyskakując ze spadochronem, trzech poległo w płonącym samolocie. Zostali pochowani na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

4 sierpnia 1944 wystartowało do okupowanej Polski czternaście samolotów, w tym trzy pomimo zakazu brytyjskiego ministra lotnictwa zrzuciły broń i amunicję dla Powstania Warszawskiego.

ppłk cc Jacek Bętkowski – Rano, jak zwykle czekamy na telefon… dzwoni… Karol podniósł słuchawkę. Patrzę na niego wyczekująco, gdyż rozmawia dłużej niż zwykle. … Tak – dzisiaj – lecą (…). Przebieramy się na cywili, pobieramy nasze „dokumenty” i walizeczki. Podjeżdża samochód, wsiadamy i jedziemy na lotnisko (…). Pogoda wymarzona, niebo bez chmur. Spokój i cisza. Wojna gdzieś daleko. (…) Zakładamy spadochrony i wchodzimy do samolotu. (…) Szum silników i odrywamy się od bieżni. Wyglądam oknem, ziemia ucieka do tyłu. Opuszczamy Włochy. Lecimy samotnie, słychać tylko pracę motorów. (…) Zapada zmrok i robi się ciemno. Mijamy Adriatyk. „Jugosławia” zapowiada nawigator.

Staram się coś zobaczyć, ale wszędzie blackout. „Węgry” – wtem spokój i ciszę przerywa przytłumiony huk artylerii przeciwlotniczej. Widzę przez okno, jakby na dalekim ekranie, dwie wiązki świateł i w ich skrzyżowaniu mały punkcik, koło którego co chwila wytryskają kłębki brudnej waty. To nasza druga ekipa. (…) Nas nie wykryto. Lecimy dalej. Tatry – Wisła. Szukamy świateł. Są. Action station. Pilot zatacza koło. Nagle wszystko gaśnie, ciemno. W dole zamieszanie, słychać strzelaninę. To Niemcy nakryli placówkę, która się wycofuje. Pilot wyrównuje. (…) Wracamy. Świt zastaje nas nad Jugosławią. Lądujemy bez przeszkód. (…)
(Jacek Bętkowski, Do czterech razy sztuka, Drogi Cichociemnych, III, s. 75-76)

Konrad Kulig – Placówki zrzutowe Armii Krajowej na ziemi olkuskiej
w: Ilcusiana nr 28, maj 2023, s. 69-82,
Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Olkuszu ISSN 2080-9859

zobacz:

Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, Koło Olkusz

więcej info:

Bibliografia:

Kajetan Bieniecki – Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
Andrzej Paweł Przemyski – Z pomocą żołnierzom Podziemia, WKŁ Warszawa 1991, ISBN 83-206-0833-3
Konrad Kulig – Placówki zrzutowe Armii Krajowej na ziemi olkuskiej, w: Ilcusiana nr 28, maj 2023, s. 69-82, Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Olkuszu ISSN 2080-9859
Krzysztof Mroczkowski – Lotnicze wsparcie oddziałów ZWZ-AK i funkcjonowanie terenów odbioru zrzutów w Małopolsce i na ziemi tarnowskiej w okresie II wojny światowej

Zrzutowisko Kanarek