• cichociemni@elitadywersji.org

Tag Archives: Auschwitz – Birkenau

Stefan Jasieński – Cichociemny

40_Znak-Spadochronowy-AK-187x300 Stefan Jasieński - Cichociemnyps.: „Alfa”, „Omega”, „Urban”

Stefan Ignacy Antoni Jasieński  herbu Dołęga 

vel Stefan Jarema, vel Jan Krzemiński, vel Janusz Kręcki, vel Stanisław Kozioł

Zwykły Znak Spadochronowy nr 1692

 

Jasienski-Stefan-nac-37-984-177x250 Stefan Jasieński - Cichociemny

ppor. cc Stefan Jasieński

AK-opaska-300x201 Stefan Jasieński - Cichociemnyur. 2 kwietnia 1914 w Wilnie (obecnie Litwa), poległ zamordowany przez Niemców po 3 stycznia 1944  w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Auschwitz – architekt, podporucznik, oficer Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, wywiadu ofensywnego Armii Krajowej, Komendy Głównej AK, więziony i zamordowany w obozie koncentracyjnym KL Auschwitz (1944-1945), cichociemny
Znajomość języków: niemiecki, angielski, francuski; szkolenia (kursy): m.in. prowadzenie pojazdów (samochód, motocykl), wywiadu (Oficerski Kurs Doskonalący Administracji Wojskowej, Glasgow), spadochronowy, odprawowy (STS 43, Audley End), i in. W dniu wybuchu wojny miał 25 lat; w dacie skoku do Polski 28 lat. Syn inżyniera chemika, dyrektora cukrowni w Nakle

 


41_cc-Tobie-Ojczyzno-grupa-250x139 Stefan Jasieński - CichociemnySpis treści:


 

Jasienski_20220518_114220-168x250 Stefan Jasieński - Cichociemny

Archiwum Politechniki Warszawskiej, sygn. 13876

Był jednym z co najmniej osiemnastu Cichociemnych, wywodzących się z warstw najwyższych, nierzadko arystokratycznych. Byli to potomkowie: księżniczki katalońskiej i hiszpańskiego admirała, tureckiego emira, wojewody malborskiego, pomorskiego i kasztelana chełmińskiego, szambelana papieskiego, siostrzeńcy: premiera R.P. i generała; bratanek prezydenta Warszawy, także pochodzący z uznanych rodów szlacheckich, rodzin wielkich przedsiębiorców i naukowców: światowej sławy antropologa, córki Emila Wedla, wicedyrektora „Książnica-Atlas” S.A., posłów na Sejm R.P., itp.

herb_Dolega-209x300 Stefan Jasieński - CichociemnyJego akt urodzenia, wg. oświadczenia matki chrzestnej, hr Heleny Kurnatowskiej, „zaginął w rozruchach bolszewickich”, stąd w niektórych dokumentach różne daty urodzenia. Jego ojcem chrzestnym był hrabia Włodzimierz Mielżyński. Od 1919 wraz z rodzicami, po powrocie z Rosji mieszkał w Warszawie później w Poznaniu. Ukończył tam szkołę przygotowawczą im. Kopernika. Następnie zamieszkał w Nakle nad Notecią.

Od 24 czerwca 1924 do czerwca 1932 uczył się w Gimnazjum Męskim Zgromadzenia OO Marianów na Bielanach w Warszawie. W latach 1933 – 1939 studiował na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, wybuch wojny uniemożliwił mu zdobycie dyplomu.

Od 21 września 1937 do sierpnia 1938 uczestnik kursu Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu, po jego ukończeniu przydzielony do 1 Pułku Strzelców Konnych w Garwolinie, uczestniczył w ćwiczeniach.

 

 

II wojna światowa
Jasienski_20220518_114322-163x250 Stefan Jasieński - Cichociemny

Archiwum Politechniki Warszawskiej, sygn. 13876

camp-Coetquidian-300x198 Stefan Jasieński - CichociemnyW kampanii wrześniowej 1939  jako dowódca pocztu 3 plutonu motocyklistów szwadronu rozpoznawczego 1 PSK Warszawskiej Brygady Pancerno – Motorowej. Walczył m.in. w rejonie Dzierzkowic, pod Kraśnikiem, Krasnobrodem, Tomaszowem Lubelskim. Lekko ranny, wnioskowany do odznaczenia Krzyżem Walecznych. 19 września 1939 przekroczył granicę z Węgrami, internowany. Uciekł, przez Jugosławię i Włochy 10 październiku dotarł do Paryża (Francja). 13 października 1939 w Bessieres wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem francuskim.

08_camp-Coetquidian-Francja-1939-241x300 Stefan Jasieński - Cichociemny

Camp Coetquidian

Od 15 października przydzielony do plutonu rozpoznawczego 1 Pułku Piechoty w Coëtquidan. Następnie m.in. jako zastępca dowódcy plutonu, później dowódca plutonu 3 szwadronu 24 Pułku Ułanów 10 Brygady Kawalerii Pancernej. Od 3 czerwca 1940 w stopniu aspiranta jako dowódca plutonu 10 Pułku Strzelców Konnych.

Po upadku Francji 22 czerwca 1940 ewakuowany z Le Verdon-sur-Mer, 26 czerwca dotarł do Liverpoolu (Wielka Brytania). 1 lipca 1940 wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem brytyjskim. Przydzielony do 1 szwadronu 10 PSK 10 Brygady Kawalerii Pancernej, m.in. pełnił funkcję chorążego pocztu sztandarowego jednostki. Awansowany na stopień podporucznika, ze starszeństwem od 11 listopada 1941.

 

Maciej Szczurowski – Geneza formowania Armii Polskiej we Francji 1939 – 1940
w: Piotrkowskie Zeszyty Historyczne, 2002, nr 4 s. 115 – 143

 

Monika Bielak – Ewakuacja żołnierzy polskich z Francji do Wielkiej Brytanii
i Afryki Północnej w latach 1940-1941
w: IPN, Polska 1918-1989 – Od niepodległości do niepodległości. Historia Polski 1918-1989

 

Halina Waszczuk-Bazylewska – Od WW-72 do „Liceum”
w: Niepodległość i Pamięć 1997, nr 4/1 (7) [1], s. 153-176

 

dr Andrzej Suchcitz – Wywiad Armii Krajowej
źródło: Koło Byłych Żołnierzy Armii Krajowej – Oddział Londyn
www.polishresistance-ak.org

 

 

Cichociemny
Halifax-mk3-300x225 Stefan Jasieński - Cichociemny

Handley Page Halifax

button-zrzuty_200-150x150 Stefan Jasieński - CichociemnyWielomiesięczny (nawet ponad roczny) proces szkolenia kandydatów na Cichociemnych składał się z czterech grup szkoleń, w każdej po kilka – kilkanaście kursów. Kandydatów szkolili w ok. 30 specjalnościach w większości polscy instruktorzy, w ok. 50 tajnych ośrodkach SOE oraz polskich. Oczywiście nie było Cichociemnego, który ukończyłby wszystkie możliwe kursy. Trzy największe grupy wyszkolonych i przerzuconych do Polski to Cichociemni ze specjalnością w dywersji (169), łączności (50) oraz wywiadzie (37). Przeszkolono i przerzucono także oficerów sztabowych (24), lotników (22), pancerniaków (11) oraz kilku specjalistów „legalizacji” (czyli fałszowania dokumentów). 

 

SZKOLENIA__20220602_115242_kolor_ozn_1000px-2-300x238 Stefan Jasieński - Cichociemny

Uproszczony diagram rekrutacji i szkolenia Cichociemnych  (CAW sygn. II.52.359.29) UWAGA – diagram nie obejmuje wszystkich kursów ani ośrodków

Instruktor kursu odprawowego, późniejszy Cichociemny i szef wywiadu Armii Krajowej mjr / płk dypl. Kazimierz Iranek-Osmecki wspominał – „Kraj żądał przeszkolonych instruktorów, obeznanych z nowoczesnym sprzętem, jaki miał być dostarczony z Zachodu. Ponadto mieli oni być przygotowani pod względem technicznym i taktycznym do wykonywania i kierowania akcją sabotażową, dywersyjną i partyzancką. Żądano też przysłania mechaników i instruktorów radiotelegrafii, jak również oficerów wywiadowczych ze znajomością różnych działów niemieckiego wojska, lotnictwa i marynarki wojennej, ponadto oficerów sztabowych na stanowiska dowódcze. Szkolenie spadochroniarzy musiało więc się odbywać w bardzo rozległym wachlarzu rzemiosła żołnierskiego.

Przystąpiono do werbowania ochotników i wszechstronnego ich szkolenia na najrozmaitszych kursach, zależnie od przeznaczenia kandydata do danej specjalności. Każdy z ochotników musiał oczywiście ukończyć kurs spadochronowy. Ostatecznym oszlifowaniem był tzw. kurs odprawowy. Zaznajamiano na nim z warunkami panującymi w kraju, rodzajami niemieckich służb bezpieczeństwa i zasadami życia konspiracyjnego. (…)”  (Kazimierz Iranek-Osmecki, Emisariusz Antoni, Editions Spotkania, Paryż 1985, s. 159-160)

 

Zgłosił się do służby w Kraju. Przeszkolony ze specjalnością w wywiadzie, od 16 maja 1942 uczestnik „Oficerskiego Kursu Doskonalącego Administracji Wojskowej” (kamuflaż polskiej szkoły wywiadu, zwanej przez Cichociemnych „kursem gotowania na gazie”).  Zaprzysiężony na rotę ZWZ/AK 29 grudnia 1942 w Audley End przez szefa Oddziału VI (Specjalnego), ppłk dypl. Michała Protasewicza ps. Rawa. 

Skoczył ze spadochronem do okupowanej Polski w nocy 13/14 marca 1943, w sezonie operacyjnym „Intonacja”, w operacji „Window” (dowódca operacji: F/O Mieczysław Kuźnicki, ekipa skoczków nr: XXIV), z samolotu Halifax HR-666 „E” (138 Dywizjon RAF, załoga: pilot – W/O Stanisław Mierniczek, pilot – F/O Jan Polnik / nawigator – F/O Mieczysław Kuźnicki / radiotelegrafista – F/S Edward Janik / mechanik pokładowy – Sgt. Henryk Chętkowski / strzelec – F/O Zdzisław Markiewicz). Informacje (on-line) nt. personelu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii (1940-1947) – zobacz:  Lista Krzystka

Stefan Mayer – relacja nt. szkolenia Cichociemnych oficerów wywiadu
źródło: Instytut Piłsudskiego w Londynie, Kolekcja akt Stefana Mayera, zespół nr 100, teczka nr 709/100/113

 

Tempsford-300x222 Stefan Jasieński - Cichociemny

Lotnisko RAF, Tempsford

neg.nr-3959-266x400 Stefan Jasieński - Cichociemny

Jezus Ukrzyżowany, na ścianie celi 21 (blok 11 KL Auschwitz) wykonany przez ppor. cc. Stefana Jasieńskiego, źródło: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau

Start o godz. 18.35 z lotniska RAF Tempsford, zrzut na placówkę odbiorczą „Żbik” 605 (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), w okolicach miejscowości Lelów, Bystrzanowice, 8 km od Koniecpola. Razem z nim skoczyli: por. Antoni Chmielowski ps. Wołk, por. Stefan Ignaszak ps. Drozd, ppor. Władysław Maksyś ps. Azot. Skoczkowie przerzucili 744 tys. dolarów w banknotach na potrzeby AK. Zrzucono także sześć zasobników i dwie paczki. Skoczków podjął oddział ppor. Henryka Furmańczyka ps. Henryk. Samolot szczęśliwie powrócił do bazy po locie trwającym 12 godzin 45 minut.

 

Jan-Jazwinski-251x350 Stefan Jasieński - CichociemnyW „Dzienniku czynności” mjr dypl. Jan Jaźwiński oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, Szef Wydziału Specjalnego (S), organizator lotniczych przerzutów do Polski odnotował:

Dnia 13.III.43. uruchomiony został Plan Startu – wariant „osiem 2103” [zrzutów]; jak następuje: Lot Nr.: 36/47, ekipa BRICK, ludzi: Dąb plus 3 (…) placówka zasadn. Wół, zapas. Żaba, nawigator squ/ldr Boxer, załoga brytyjska, start godz. 18.40; Lot Nr.: 37/38, ekipa WINDOW, ludzi: Wołk plus 3 (…) placówka zasadn. Żbik, zapas. Hiena, nawigator kpt. obs. Kużnicki, załoga polska, start godz. 18.35; Lot Nr.: 38/49, ekipa TILE, ludzi: Sum plus 3 (…) placówka zasadn. Olcha, zapas. rej.3, nawigator por. obs. Gembik, załoga polska, start godz. 18.30; Lot Nr.: 39/50, ekipa STOCK, ludzi: Antoni plus 3 (…) placówka zasadn. Koza, zapas. Bratek, nawigator kpt. obs. Ławreńczuk, załoga polska, start godz. 18.50; Lot Nr.: 40/51, ekipa DOOR, ludzi: Ulewa plus 3 (…) placówka zasadn. Kra, zapas. Bat, nawigator F/Lt.. Austin, załoga brytyjska, start godz. 18.45; Lot Nr.: 41/52, SLATE, 6 paczek: M1, M2, M3, M4, PLT, R. (…) placówka zasadn. Wrona, nawigator F/o Wynne, załoga brytyjska, start godz. 19.05; Lot Nr.: 42/53, YARD, 6 paczek: 01, 02, 03, 04, 05, R. (…) placówka zasadn. Kaczka, nawigator F/o Foster, załoga brytyjska, start godz. 19.00; Lot Nr.: 43/54, AREA, 6 paczek: M1, M2, M3, M4, 05, R. (…) placówka zasadn. Kot, nawigator kpt. obs. Gryglewicz, załoga polska, start godz. 18.55;”.

neg.nr-21127-3-300x375 Stefan Jasieński - Cichociemny

Herb Warszawy na ścianie celi 21 (blok 11 KL Auschwitz) wykonany przez ppor. cc. Stefana Jasieńskiego, źródło: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau

ozn_Dziennik-czynnosci-mjr-Jazwinskiego_600px-300x161 Stefan Jasieński - CichociemnyDn. 14.III. nawigatorzy zameldowali: – lot 36/47 wykonany na plac. odb. WÓŁ, zrzut jak plan. (543.000 dol. i 126.000 Rm), .- lot 37/48 wykonany na plac. odb. ŻBIK, zrzut jak plan. (744.000 dol.), – lot 38/49 wykonany na plac. odb. OLCHA, zrzut jak plan. (616.500 dol. i 547.000 Rm), – lot 39/50 wykonany na plac. odb. KOZA, zrzut jak plan. (450.000 dol. i 10.000 peset), – lot 40/51 wykonany na plac. odb. KRA, zrzut jak plan. (395.000 dol.), – lot 41/52 – nawalił dopływ benzyny – 20 min. od plac. – samolot zawrócił, – lot 42/53 – nawigator twierdzi, że plac. odb. nie dała 1944 [sygnałów świetlnych]. DZIĘKI CI WIELKI BOŻE! Wspaniała i szczęśliwa defilada – d l a   K r a j u !

Nastrój załóg, ekip i Wydz. „S”: w r e s z c i e    w y s t a r t o w a l i ś m y. Łacznie przerzucono, w sześciu wykonanych lotach – na placówki: 20 ludzi, 2.748.000 dol., 673.000 Rmk., 10.000 peset, trzy poczty (…) i 6 paczek mat. ” (s. 164)

Zobacz:  Oddział VI (Specjalny) – Zawartość zasobników i paczek

 

Jerzy Straszak – „Szkoła szpiegów”
w: Zeszyty Historyczne nr 115, s. 122 – 144, Instytut Literacki, Paryż 1996

 

neg.nr-3958-272x400 Stefan Jasieński - Cichociemny

Jezus Miłosierny, na ścianie celi 21 wykonany przez ppor. cc. Stefana Jasieńskiego, źródło: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau

AK-opaska-300x201 Stefan Jasieński - CichociemnyPo aklimatyzacji do realiów okupacyjnych w Warszawie, od kwietnia 1943 przydzielony jako oficer ośrodka wywiadowczego (kryptonim „3CW” i „53KK”) przydzielony do wywiadu ofensywnego dalekiego zasięgu Oddziału II (referat „Wschód”) Komendy Głównej AK oraz prowadzący Ekspozyturę Wileńską.

spadochroniarz-urban-207x300 Stefan Jasieński - Cichociemny

okładka książki dr Adama Cyry pt. Spadochroniarz „Urban”, wyd. Państwowe Muzeum Auschwitz – Birkenau

W listopadzie 1943 zdekonspirowany przed gestapo, po załamaniu swego szefa mjr. cc. Franciszka Koprowskiego ps. Dąb, aresztowanego 8 listopada 1943. Uciekł, przedostał się do Warszawy, do marca 1944 w dyspozycji szefa referatu „Wschód”, uczestniczył w jego reorganizacji. Od maja 1944 kierownik komórki bezpieczeństwa w tym referacie, pn. ASKO (Asekuracja Komórka Ogólna).

W ostatniej dekadzie lipca 1944, na rozkaz komendanta głównego AK gen. Tadeusza Komorowskiego ps. Bór, w dyspozycji Komendy Okręgu Śląskiego AK oraz Grupy Operacyjnej 'Odra”. W celu rozpoznania możliwości uratowania więźniów poprzez atak AK na obóz koncentracyjny Auschwitz – Birkenau, kontaktował się z miejscowymi przedstawicielami AK, BCh, PPS, komendantem Okręgu mjr/ppłk. Zygmuntem Janke ps. Walter.

Nawiązał także kontakt (poprzez grypsy) ze Związkiem Organizacji Wojskowej (Rada Wojskowa Obozu) działającym w KL Auschwitz, kierowanym przez Józefa Cyrankiewicza, obozową komórką konspiracyjną założoną w 1941 przez rtm. Witolda Pileckiego. Wykonując zadanie mieszkał w majątku Manowskich w Kańczudze, potem w Osieku (m.in. u artysty malarza Józefa Chlebusa), niekiedy w Malcu, u kowala Franciszka Pawia.

Maciej Żuczkowski – Wywiad Armii Krajowej
w: Pamięć.pl nr 4-5/2012, Instytut Pamięci Narodowej Warszawa, s. 44 – 49

 

Andrzej Pepłoński – Współdziałanie Oddziału II Sztabu Naczelnego Wodza
z Secret Intelligence Service w okresie II wojny światowej
w: Słupskie Studia Historyczne 2003 r. nr 10, s. 149-165

 

 

Jasienski_foto_20220518_1139510-184x250 Stefan Jasieński - Cichociemny

Archiwum Politechniki Warszawskiej, sygn. 13876

Obóz koncentracyjny Auschwitz – Birkenau

W nocy 28/29 września 1944 podczas zasadzki Niemców w Malcu postrzelony w trakcie ucieczki w brzuch oraz w udo, aresztowany. Osadzony w obozie koncentracyjnym KL Auschwitz, początkowo w bloku szpitalnym (nr 21), po kilku tygodniach w cel nr 21 bloku śmierci (nr 11).

Nie załamał się pomimo ciężkich przesłuchań przez gestapo. Wprowadził przesłuchujących w błąd, zeznając że jest oficerem alianckim, właśnie zrzuconym w pobliżu obozu.

gryps Józefa Cyrankiewicza do Stefana Jasieńskiego z 22 sierpnia 1944
źródło: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau

gryps Józefa Cyrankiewicza do Stefana Jasieńskiego z 8 września 1944
źródło: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau

 

Auschwitz1b-300x323 Stefan Jasieński - Cichociemny

plan obozu Auschwitz I

neg.nr-21127-1-298x400 Stefan Jasieński - Cichociemny

kalendarz na ścianie celi 21 w bloku 11 ppor. cc. Stefana Jasieńskiego
źródło: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau

Po aresztowaniu, Komenda Główna AK wysłała do Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie depeszę z propozycją nadania przez BBC komunikatu w jęz. niemieckim, zapowiadającym odwet na oficerach niemieckich znajdujących się w niewoli brytyjskiej, w przypadku śmierci ppor. Stefana Jasieńskiego. Audycja została nadana przez BBC pod koniec października 1944, jednak nie odniosła skutku.

Zamordowany w bloku śmierci (nr 11), w niewyjaśnionych okolicznościach, w pierwszych dniach (prawdopodobnie 4 – 7) stycznia 1945.

W 1965 były więzień KL Auschwitz Karol Świetorzecki, wspólnie z Zofią Sroczyńską odkryli, że na drzwiach celi nr 21 znajduje się unikalny ideogram ppor. Stefana Jasieńskiego, „streszczający” Jego życiorys.

Obok drzwi ppor. cc. Stefan Jasieński wykonał na ścianie celi Syrenkę z tarczą i mieczem (herb Warszawy), kalendarz swojego pobytu w celi oraz wizerunki: Jezusa Ukrzyżowanego i Jezusa Miłosiernego.

Adam Cyra – Cichociemny Stefan Jasieński, ps. „Urban”
– na polecenie Komendy Głównej AK nawiązał łączność z Radą Wojskową w Oświęciniu
w: Stowarzyszenie Klub Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari,
Zeszyty Historyczne nr 3/2006, czerwiec 2006, s. 37 – 40

 

Elementy ideogramu ppor. cc. Stefana Jasieńskiego
neg.nr-3957-300x220 Stefan Jasieński - Cichociemny

unikalny ideogram – „życiorys” ppor. cc. Stefana Jasieńskiego
źródło: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau

  • herb rodu Jasieńskich Dołęga
  • otwarta książka, ołówek, pióro, rysownica, przykładnica, dwie ekierki, kielnia, cyrkiel korporacji Arkonia – symbolizujące  studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej
  • lanca ułańska z proporcem, szabla, koń, motocykl, czołg – symbolizujące służbę wojskową w kawalerii oraz wojskach pancernych
  • Znak Spadochronowy (spadający do ataku orzeł z wieńcem w szponach), samolot Halifax, skoczek na spadochronie – symbolizujące powrót do Polski jako Cichociemny
  • sylwetka psa z wyścigów psich w Wielkiej Brytanii
  • kielich ze słabo czytelną datą 1 styczeń 1945 – symbolizujący prawdopodobnie powitanie Nowego Roku
  • podobizna kalifaktora (więzień gospodarczy) aresztu w bloku nr 11 z nazwiskiem Jakub Kozielczuk

 

 

Lucjan Sikora – Przerwana misja „Urbana”
w: Biuletyn informacyjny AK nr 1 (265) styczeń 2004, s. 18 – 21

prof. Józef Garliński – Ruch podziemny w oświęcimskim obozie
publikacja Koła Byłych Żołnierzy AK – Oddział Londyn

 

 

Wkład polskiego wywiadu w 1945 ocenił oficer łącznikowy MI6 (1940-1946) komandor Wilfred Dunderdale:
„Spośród 45 770 raportów wywiadowczych z okupowanej Europy, które dotarły w czasie wojny do aliantów,
22 047, czyli 48 procent pochodziło ze źródeł polskich (…)
Wynika z tego, że w ciągu ostatnich pięciu lat polscy agenci w Europie pracowali bez przerwy
i że dostarczyli oni, mimo wielkiego zagrożenia dla siebie i swoich rodzin,
wielką ilość materiału wszelkiego rodzaju i obejmującego wiele tematów.”
W 2004 oraz w 2005 opublikowano obszerne ustalenia Polsko-Brytyjskiej Komisji Historycznej
pt. Polsko – brytyjska współpraca wywiadowcza podczas II wojny światowej
(wyd. Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Warszawa 2004, 2005 ISBN 83-89115-11-5 oraz ISBN 83-89115-37-9.

W 2005 roku brytyjski rząd oficjalnie potwierdził
że ok. połowa tajnych raportów dla aliantów z okupowanej Europy pochodziła od Polaków.
W wywiadzie AK pełniło służbę 37 Cichociemnych

 

 

AwanseVirtuti-Militari-272x350 Stefan Jasieński - Cichociemny

 

 
Odznaczenia

 

 

Życie rodzinne

Syn Leona inzyniera chemika, dyrektora cukrowni w Nakle (zm. 1936) oraz Zofii z d. Zboromirska (zm. 1937).

 

 

 

Upamiętnienie

PL_Warsaw_st_Hyacinth_church_cichociemni_commemorative_plaque-229x300 Stefan Jasieński - Cichociemny

Tablica w kościele św. Jacka w Warszawie, upamiętniająca poległych Cichociemnych

CC-tablica-JW-GROM-204x300 Stefan Jasieński - Cichociemny

tablica upamiętniająca poległych Cichociemnych w Sali Tradycji JW GROM

W lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie odsłonięto w 1980 roku tablicę pamięci żołnierzy Armii Krajowej, cichociemnych spadochroniarzy, poległych za niepodległość Polski.

W Sali Tradycji Jednostki Wojskowej GROM znajduje się tablica upamiętniająca Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej, którzy oddali życie za Ojczyznę.

W 1995 ma zamówienie TVP powstał film dokumentalny pt. „Życiorys z celi śmierci” w reżyserii Andrzeja Brzozowskiego

W czerwcu 2000 na ścianie zabytkowej kapliczki w Malcu k. Kęt (powiat Oświęcim) odsłonięto pamiątkową tablicę, ufundowaną przez Fundację Byłych Żołnierzy JW GROM.

W 2005 Powiatowemu Zespołowi nr 3 Szkół Technicznych i Ogólnokształcących (obecnie Powiatowe Centrum Kształcenia Technicznego i Branżowego) w Oświęcimiu nadano imię cichociemnego ppor. Stefana Jasieńskiego.

W 2005 ukazała się książka dr Adama Cyry pt. Spadochroniarz Urban”, wydana przez Państwowe Muzeum Auschwitz – Birkenau (ISBN 83-88526-85-5).

 

 

Upamiętnienie Cichociemnych

jw-grom-pomnik-cc-4-300x248 Stefan Jasieński - Cichociemnyjw-grom-pomnik-cc-3-300x238 Stefan Jasieński - CichociemnyW 1989 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni” (scenariusz i reżyseria Marek Widarski).

15 maja 2005 odsłonięto na terenie jednostki specjalnej – Jednostki Wojskowej GROM w Warszawie pomnik poświęcony cichociemnym spadochroniarzom AK. Znaczna część ekspozycji Sali Tradycji jednostki GROM poświęcona jest Cichociemnym.

Od 4 sierpnia 1995 roku jednostka nosi nazwę – Jednostka Wojskowa GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej

W 2008 roku powstał film dokumentalny „My cichociemni. Głos żyjących” (scenariusz i reżyseria Paweł Kędzierski).

pomnik-cc-warszawa-761x642-300x253 Stefan Jasieński - Cichociemny

Pomnik CC w Warszawie

7 października 2013 roku w Warszawie przy ul. Matejki, naprzeciwko Sejmu R.P. odsłonięto Pomnik Cichociemnych Spadochroniarzy AK.

cc-boening-300x199 Stefan Jasieński - CichociemnyW 2013 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni. Wywalcz wolność lub zgiń” (scenariusz i reżyseria Dariusz Walusiak).

W 2016 roku Sejm R.P. ustanowił rok 2016 Rokiem Cichociemnych. NBP wyemitował srebrną kolekcjonerską monetę o nominale 10 zł upamiętniającą 75. rocznicę pierwszego zrzutu Cichociemnych.

cc-monety-300x157 Stefan Jasieński - Cichociemnycc-pomnik-powazki--300x213 Stefan Jasieński - CichociemnyW 2017 roku PLL LOT umieścił znak spadochronowy oraz podpis upamiętniający Cichociemnych na kadłubie Boeinga 787 (SP-LRG).

Cichociemni są patronem wielu szczepów, drużyn oraz organizacji harcerskich. Opublikowano wiele książek i artykułów o Cichociemnych.

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie znajdują się groby kilkudziesięciu Cichociemnych oraz poświęcony Im pomnik „TOBIE OJCZYZNO”

sala-tradycji-grom Stefan Jasieński - Cichociemny

Sala Tradycji Jednostki Wojskowej GROM

button-publikacje_200-300x101 Stefan Jasieński - Cichociemny

 

Źródła:
  • informacje własne (archiwum portalu)
  • Teka personalna – Oddział Specjalny Sztabu Naczelnego Wodza, w zbiorach Studium Polski Podziemnej w Londynie, sygn. Kol.023.0090
  • Krzysztof Tochman – Słownik biograficzny cichociemnych, t. 4, Obywatelskie Stowarzyszenie Ostoja, Rzeszów, 2011 s. 85-89, ISBN 9788393385706
  • Kajetan Bieniecki – Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
  • Jędrzej Tucholski – Cichociemni, Warszawa, Instytut Wydawniczy Pax, 1984, ISBN 8321105378
  • Jędrzej Tucholski – Cichociemni 1941-1945. Sylwetki spadochroniarzy, Wojskowy Instytut Historyczny

 

Zobacz:
  • dr Adam Cyra – 2016 rokiem Cichociemnych – spadochroniarz „Urban”
  • Google Arts and Culture – Stefan Jasieński
  • Powiatowe Centrum Kształcenia Technicznego i Branżowego w Oświęcimiu – biogram patrona szkoły

Zobacz także biogram w Wikipedii

 

1