• cichociemni@elitadywersji.org

Stefan Mich – Cichociemny

Stefan Mich – Cichociemny

40_Znak-Spadochronowy-AK-187x300 Stefan Mich - Cichociemnyps.: „Kmita”, „Okoń”, „Jeż”

vel Stefan Barszczewski, vel Jan Lipowiecki

Zwykły Znak Spadochronowy nr 1145, Bojowy Znak Spadochronowy nr 1554

 

Mich-Stefan-KOL_023_0172-178x250 Stefan Mich - Cichociemny

mjr dypl. Stefan Mich

AK-opaska-300x201 Stefan Mich - Cichociemnyur. 7 grudnia 1913 w Blizocinie (powiat lubartowski), zm. 15 listopada 1969 w Warszawie – major dyplomowany, oficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Armii Krajowej, szef Oddziału III Komendy Obszaru Warszawa AK, instruktor Szkoły Młodszych Dowódców Piechoty, uczestnik Powstania Warszawskiego, więzień niemieckich obozów jenieckich: Lamsdorf, Sandbostel (1944-1945), cichociemny
Znajomość języków: niemiecki, rosyjski, angielski, francuski; szkolenia (kursy): m.in.  Wyższa Szkoła Wojenna (Londyn), taktyczny (Elie), spadochronowy, i in. W dniu wybuchu wojny miał 25 lat; w dacie skoku do Polski 28 lat. Syn rolnika

 


41_cc-Tobie-Ojczyzno-grupa-250x139 Stefan Mich - CichociemnySpis treści:


 

Odznaka-SPA-114x150 Stefan Mich - CichociemnyUczył się w szkole powszechnej w Woli Blizockiej, od 1 września 1928 w Korpusie Kadetów Nr 2 w Chełmnie, 11 maja 1933 zdal egzamin dojrzałości.

Od 16 lipca 1933 w Szkole Podchorążych Artylerii w Toruniu, po jej ukończeniu przydzielony do 3, następnie 5 baterii 1 Pułku Artylerii Motorowej w Stryju.

 

 

II wojna światowa
Odznaka-1PAM-150x148 Stefan Mich - Cichociemny

Odznaka 1 PAM

W kampanii wrześniowej 1939 przydzielony do 16 Dywizjonu Artylerii Motorowej, w składzie 10 Brygady Kawalerii Pancernej. 11 września 1939 uczestniczył w ratowaniu transportu kolejowego na stacji w Radymnie.

19 września przekroczył granicę z Węgrami, internowany do 15 października 1939.  Przez Jugosławię i Włochy dotarł do Francji, 19 października w koszarach Bessieres wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem francuskim. Po stażu we francuskim 43 pułku artylerii lekkiej przydzielony do 10 Brygady Kawalerii Pancernej.

Maciej Szczurowski – Geneza formowania Armii Polskiej we Francji 1939 – 1940
w: Piotrkowskie Zeszyty Historyczne, 2002, nr 4 s. 115 – 143

 

odznaka-wyzszej-szkoly-wojennej-250x298 Stefan Mich - Cichociemny

37-1062-285x400 Stefan Mich - Cichociemny

kpt. Stefan Mich
źródło: NAC

Po upadku Francji, 20 czerwca 1940 ewakuowany z St. Nazaire, dotarł 21 czerwca do Liverpoolu (Wielka Brytania). Wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem brytyjskim, przydzielony do 10 Dywizjonu Artylerii Motorowej.

Od 2 stycznia 1941 uczestnik I kursu Wyższej Szkoły Wojennej na obczyźnie, po jego ukończeniu 31 maja 1941 mianowany oficerem dyplomowanym, skierowany na praktykę sztabową. Podjął studia językowe na Uniwersytecie w Cambridge.

Monika Bielak – Ewakuacja żołnierzy polskich z Francji do Wielkiej Brytanii
i Afryki Północnej w latach 1940-1941
w: IPN, Polska 1918-1989 – Od niepodległości do niepodległości. Historia Polski 1918-1989

 

 

Cichociemny
Halifax-mk3-300x225 Stefan Mich - Cichociemny

Handley Page Halifax

button-zrzuty_200-150x150 Stefan Mich - CichociemnyWielomiesięczny (nawet ponad roczny) proces szkolenia kandydatów na Cichociemnych składał się z czterech grup szkoleń, w każdej po kilka – kilkanaście kursów. Kandydatów szkolili w ok. 30 specjalnościach w większości polscy instruktorzy, w ok. 50 tajnych ośrodkach SOE oraz polskich. Oczywiście nie było Cichociemnego, który ukończyłby wszystkie możliwe kursy. Trzy największe grupy wyszkolonych i przerzuconych do Polski to Cichociemni ze specjalnością w dywersji (169), łączności (50) oraz wywiadzie (37). Przeszkolono i przerzucono także oficerów sztabowych (24), lotników (22), pancerniaków (11) oraz kilku specjalistów „legalizacji” (czyli fałszowania dokumentów). 

 

SZKOLENIA__20220602_115242_kolor_ozn_1000px-2-300x238 Stefan Mich - Cichociemny

Uproszczony diagram rekrutacji i szkolenia Cichociemnych  (CAW sygn. II.52.359.29) UWAGA – diagram nie obejmuje wszystkich kursów ani ośrodków

Instruktor kursu odprawowego, późniejszy Cichociemny i szef wywiadu Armii Krajowej mjr / płk dypl. Kazimierz Iranek-Osmecki wspominał – „Kraj żądał przeszkolonych instruktorów, obeznanych z nowoczesnym sprzętem, jaki miał być dostarczony z Zachodu. Ponadto mieli oni być przygotowani pod względem technicznym i taktycznym do wykonywania i kierowania akcją sabotażową, dywersyjną i partyzancką. Żądano też przysłania mechaników i instruktorów radiotelegrafii, jak również oficerów wywiadowczych ze znajomością różnych działów niemieckiego wojska, lotnictwa i marynarki wojennej, ponadto oficerów sztabowych na stanowiska dowódcze. Szkolenie spadochroniarzy musiało więc się odbywać w bardzo rozległym wachlarzu rzemiosła żołnierskiego.

Przystąpiono do werbowania ochotników i wszechstronnego ich szkolenia na najrozmaitszych kursach, zależnie od przeznaczenia kandydata do danej specjalności. Każdy z ochotników musiał oczywiście ukończyć kurs spadochronowy. Ostatecznym oszlifowaniem był tzw. kurs odprawowy. Zaznajamiano na nim z warunkami panującymi w kraju, rodzajami niemieckich służb bezpieczeństwa i zasadami życia konspiracyjnego. (…)”  (Kazimierz Iranek-Osmecki, Emisariusz Antoni, Editions Spotkania, Paryż 1985, s. 159-160)

 

Tempsford-300x222 Stefan Mich - Cichociemny

Lotnisko RAF, Tempsford

Zgłosił się do służby w Kraju w grudniu 1941. Przeszkolony ze specjalnością w dywersji, zaprzysiężony na rotę ZWZ/AK 6 lutego 1942 w Londynie. Skoczył ze spadochronem do okupowanej Polski w nocy  8/9 kwietnia 1942 w próbnym sezonie operacyjnym, w operacji lotniczej „Cravat” (dowódca operacji: F/O Mariusz Wodzicki, ekipa skoczków nr: VIII), z samolotu Halifax L-9618 „W” (138 Dywizjon RAF, załoga: pilot – F/S Julian Pieniążek, pilot – F/S Stanisław Kłosowski / nawigator – F/O Mariusz Wodzicki / radiotelegrafista – P/O Ignacy Bator / mechanik pokładowy – Sgt. Czesław Kozłowski / strzelec – Sgt. Zdzisław Nowiński / despatcher – F/S Tadeusz Madejski). Informacje (on-line) nt. personelu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii (1940-1947) – zobacz:  Lista Krzystka

Start o godz. 19.35 z lotniska RAF Tempsford, zrzut o godz. 01.20 na placówkę odbiorczą „Łąka”, w okolicach miejscowości Guźnia, Drzewicz, 10 km od Łowicza. Razem z nim skoczyli: por. Adam Boryczka ps. Brona, kpt. dypl. Teodor Cetys ps. Wiking, kpt. dypl. Henryk Kożuchowski ps. Hora, por. Roman Romaszkan ps. Tatar, por. dypl. Alfred Zawadzki ps. Kos. Samolot zrzucił skoczków oraz jedną paczkę w pierwszym nalocie na placówkę odbiorczą, o godz. 01.20. Cztery zasobniki miały zostać zrzucone w drugim nalocie, jednak placówka odbiorcza wygasiła światła.

W drodze powrotnej samolot ok. godz. 02.55 w rejonie Szczecina został silnie ostrzelany przez niemiecką artylerię przeciwlotniczą, jednak szczęśliwie powrócił na lotnisko RAF Tempsford o godz. 05.15,  po locie trwającym 12 godzin 15 minut. Był to ostatni zrzut w pierwszym, próbnym sezonie operacyjnym. Po skoku aklimatyzacja do realiów okupacyjnych w Warszawie, mieszkał przy ul. Fałata 2 u dr Julii Bartkiewicz.

 

Jan-Jazwinski-251x350 Stefan Mich - CichociemnyW „Dzienniku czynności” mjr dypl. Jan Jaźwiński oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, organizator lotniczych przerzutów do Polski odnotował:

ozn_Dziennik-czynnosci-mjr-Jazwinskiego_600px-300x161 Stefan Mich - CichociemnyDnia 8.VI. doszedł do skutku lot do Polski – 9-ta ekspedycja (12-ty lot). Lot odbył się w ciężkich warunkach atmosferycznych. Zrzut nastąpił na plac. odb. [placówkę odbiorczą] „Łąka”.

(…) Na Wachlarz wysłane pół miliona dol. Zapotrzebowanie ogółem 3 miliony dol. Transfery przez plac. O.VI. – wstrzymane. Na wywiad przysłane będzie 400.000 dolarów i złoto.

(…) L.dz.1342/VI, od Kal.L.284 – „Łąka zrzut przyjęła. Dwu containerów szukają, reszta w porządku. Zrzucono z wiatrem.” (s. 60)

Zobacz:  Oddział VI (Specjalny) – Zawartość zasobników i paczek

 

Edward M. Tomczak – Zrzuty lotnicze i ich odbiór
na terenie powiatu (obwodu ZWZ-AK) łowickiego (1941-1944)
w: Mazowieckie Studia Humanistyczne 2001, nr 7/2 s. 63-122

 

cc-boryczka-pomnik-zrzutowisko-250x188 Stefan Mich - CichociemnyAK-opaska-300x201 Stefan Mich - CichociemnyOd 8 kwietnia 1942 zastępca szefa ds. wyszkolenia, od grudnia 1943 szef Oddziału III (operacyjnego) Komendy Obszaru Warszawa AK. Awansowany na stopień kapitana 11 listopada 1943. Uczestniczył w organizacji oraz prowadził szkolenie teoretyczne i praktyczne Szkoły Młodszych Dowódców Piechoty, współuczestniczył w opracowywaniu akcji „Burza”.

Od 27 do 29 lipcu 1944 w Mińsku, Sokołowie Podlaskim i Radzyniu, następnie ponownie w Warszawie. Odznaczony Krzyżem Walecznych po raz pierwszy.

 

 

cc-Stefan_Mich_PW_1944-252x350 Stefan Mich - Cichociemny

Stefan Mich, Prudential, Powstanie Warszawskie 1944 r.

Powstanie Warszawskie

button-cc-pw__ Stefan Mich - Cichociemny

W Powstaniu Warszawskim od 1 sierpnia 1944 w zastępstwie dowódca Kompanii Sztabowej „Koszta”, uczestniczył w walkach, współautor planu oraz jeden z dowódców natarcia 20 sierpnia 1944 na gmach PAST-y. Uczestniczył w zdobyciu Komendy Policji na Krakowskim Przedmieściu, walkach o kościół św. Krzyża oraz uniwersytet.

Od 10 września 1944, po ciężko rannym mjr Gustawie Bilewiczu, dowódca Zgrupowania „Sosna”. Walczył w Śródmieściu. 15 września 1944 odznaczony Virtuti Militari, awansowany na stopień majora 1 stycznia 1945.

Po kapitulacji Powstania od 5 października 1944 w niemieckiej niewoli, w oflagach Stalag VIII-B Lamsdorf, następnie Sandbostel. Uwolniony 29 kwietnia 1945 przez wojska brytyjskie.

cc-Mich-plan-zdobycia-komendy-policji-PW-300x219 Stefan Mich - Cichociemny

Plan ataku na komendę policji, podczas Powstania Warszawskiego

 

 

Po wojnie
m-s-zeromski-300x170 Stefan Mich - Cichociemny

m/s S. Żeromski

2 maja 1945 dotarł do 1 Dywizji Pancernej, ponownie wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem brytyjskim. Do 27 października 1947 kwatermistrz 1 Dywizji Pancernej. Od 1 października 1947 m.in. przewodniczący komisji likwidacyjnej tej dywizji.

cc-Mich-grob-243x350 Stefan Mich - CichociemnyOd 2 października 1948 do kwietnia 1949 ciężko chorował, następnie od 30 kwietnia 1949 na emigracji w Argentynie, od 25 maja 1949 zamieszkał w Buenos Aires. Do 1950 prowadził pracownię zabawek, malował i naprawiał dachy. Od 15 lipca 1956 przedstawiciel handlowy szwedzkiej firmy metalurgicznej „Vironia”, agent ubezpieczeniowy w firmie „Omega”.

3 stycznia 1962 wraz z żoną statkiem m/s „S.Żeromski” powrócił do Polski, zamieszkał w Warszawie. Od 1963 kontroler techniczny w Centrali Maszyn Biurowych, od 1964 starszy inspektor w Towarzystwie Ubezpieczeń i Reasekuracji „Warta”. Od 1964 działał w ZBOWiD, Stowarzyszeniu Rzemieślników i Pracowników Polskich, Towarzystwie Łączności z Polonią Zagraniczną „Polonia”. Zmarł 15 listopada 1969 w Warszawie, pochowany na warszawskich Powązkach.

 

 

AwanseVirtuti-Militari-272x350 Stefan Mich - Cichociemny
 

 

Ordery i odznaczenia

 

 

Życie rodzinne

Syn Wojciecha, rolnika oraz Heleny z domu Kozdroń. W styczniu 1943 zawarł związek małżeński z Justyną Popławską (1911-1984), żołnierzem AK z oddziału kobiecego „Dysk” (sabotaż).

 

 

 

Upamiętnienie Cichociemnych

jw-grom-pomnik-cc-4-300x248 Stefan Mich - Cichociemnyjw-grom-pomnik-cc-3-300x238 Stefan Mich - CichociemnyW 1989 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni” (scenariusz i reżyseria Marek Widarski).

15 maja 2005 odsłonięto na terenie jednostki specjalnej – Jednostki Wojskowej GROM w Warszawie pomnik poświęcony cichociemnym spadochroniarzom AK. Znaczna część ekspozycji Sali Tradycji jednostki GROM poświęcona jest Cichociemnym.

Od 4 sierpnia 1995 roku jednostka nosi nazwę – Jednostka Wojskowa GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej

W 2008 roku powstał film dokumentalny „My cichociemni. Głos żyjących” (scenariusz i reżyseria Paweł Kędzierski).

pomnik-cc-warszawa-761x642-300x253 Stefan Mich - Cichociemny

Pomnik CC w Warszawie

7 października 2013 roku w Warszawie przy ul. Matejki, naprzeciwko Sejmu R.P. odsłonięto Pomnik Cichociemnych Spadochroniarzy AK.

cc-boening-300x199 Stefan Mich - CichociemnyW 2013 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni. Wywalcz wolność lub zgiń” (scenariusz i reżyseria Dariusz Walusiak).

W 2016 roku Sejm R.P. ustanowił rok 2016 Rokiem Cichociemnych. NBP wyemitował srebrną kolekcjonerską monetę o nominale 10 zł upamiętniającą 75. rocznicę pierwszego zrzutu Cichociemnych.

cc-monety-300x157 Stefan Mich - Cichociemnycc-pomnik-powazki--300x213 Stefan Mich - CichociemnyW 2017 roku PLL LOT umieścił znak spadochronowy oraz podpis upamiętniający Cichociemnych na kadłubie Boeinga 787 (SP-LRG).

Cichociemni są patronem wielu szczepów, drużyn oraz organizacji harcerskich. Opublikowano wiele książek i artykułów o Cichociemnych.

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie znajdują się groby kilkudziesięciu Cichociemnych oraz poświęcony Im pomnik „TOBIE OJCZYZNO”

sala-tradycji-grom Stefan Mich - Cichociemny

Sala Tradycji Jednostki Wojskowej GROM

button-publikacje_200-300x101 Stefan Mich - Cichociemny

 

 

Źródła:
  • informacje własne (archiwum portalu)
  • Teka personalna – Oddział Specjalny Sztabu Naczelnego Wodza, w zbiorach Studium Polski Podziemnej w Londynie, sygn.  Kol.023.0172
  • Krzysztof Tochman – Słownik biograficzny cichociemnych, t. 1, Oleśnica, Kasperowicz Meble, 1994, s. 88-89, ISBN 83-902499-0-1
  • Kajetan Bieniecki – Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994, ISBN 83-86225-10-6
  • Jędrzej Tucholski – Cichociemni, Warszawa, Instytut Wydawniczy Pax, 1984, ISBN 8321105378
  • Jędrzej Tucholski – Cichociemni 1941-1945. Sylwetki spadochroniarzy, Wojskowy Instytut Historyczny

 

Zobacz także biogram w Wikipedii