• cichociemni@elitadywersji.org

Tag Archives: Cichociemni

Special Operations Executive

 


41_cc-Tobie-Ojczyzno-grupa-250x139 Special Operations ExecutiveSpis treści:


 

soe-tablica-296x300 Special Operations Executive

tablica upamiętniająca wszystkich agentów SOE, na budynku jej dawnej siedziby w Londynie

Special Operations Executive (pol. Kierownictwo Operacji Specjalnych) – to brytyjska, ściśle tajna agencja rządowa, utworzona decyzją Winstona Churchilla z 19 lipca 1940 (niektóre źródła podają inne lipcowe daty), działająca do stycznia 1946. Dzięki niej – oraz pracy mjr dypl. Jana Jaźwińskiego, oficera wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza – możliwe było m.in. przeszkolenie i wysłanie do Polski 316 Cichociemnych, 28 kurierów oraz sprzętu, broni i uzbrojenia dla Armii Krajowej. Jej zadania definiowała tzw. Karta SOE, uchwalona przez brytyjski Gabinet Wojenny 22 lipca 1940. Dokument ten do dzisiaj jest tajny. W przestrzeni publicznej funkcjonuje uproszczona wersja polecenia brytyjskiego premiera Winstona Churchilla – agenci SOE mieli „podpalić Europę”.

Powstanie SOE poprzedził memoriał z 25 maja 1940 przedstawiony brytyjskiemu rządowi przez szefa Imperialnego Sztabu Generalnego (ang. Chief of the Imperial General Staff). Postulował w nim m.in. ataki na cele gospodarcze, osłabianie morale Niemców oraz wywołanie powstania w krajach okupowanych przez Niemców. Do realizacji takich celów potrzebna była specjalna organizacja. O utworzeniu, zadaniach i strukturze SOE  czytaj tutaj.

W pewnym sensie powstanie SOE wymusili hitlerowcy, którzy jeszcze przed wybuchem II wojny światowej  prowadzili z użyciem wywiadu i służb specjalnych działania dywersyjno – wywrotowe na terenach podbijanych następnie krajów. W przypadku Polski była to m.in. piąta kolumna oraz prowokacja gliwicka.

 

Utworzenie i usytuowanie Special Operations Executive

Secret_Intelligence_Service_logo-300x84 Special Operations ExecutiveDecyzją Winstona Churchilla z 19 lipca 1940 powołano ściśle tajną brytyjską agencję rządową  – Kierownictwo Operacji Specjalnych (SOE). Nadzór nad SOE sprawował minister wojny ekonomicznej Hugh Dalton. SOE współpracowało z Royal Navy, dzięki której okrętami nawodnymi i podwodnymi przerzucano agentów i zaopatrzenie do krajów okupowanych. Ponadto SOE korzystało także z samolotów 138, 148 oraz 161 dywizjonów specjalnego przeznaczenia RAF. SOE współpracowało również z utworzonym w czerwcu 1942 Biurem Służb Strategicznych (OSS – Office of Strategic Services), amerykańską agencją wywiadowczą. 

MI6-logo_900px-300x303 Special Operations ExecutiveSOE utworzono z połączenia trzech istniejących agend rządowych, w tym dwóch powstałych po zajęciu Austrii przez Niemcy w marcu 1938 –  departamentu Electra House zajmującego się propagandą oraz  Sekcji D (ang. Destruction) w strukturze Secret Intelligence Service, mającej zająć się sabotażem i dywersją. Trzecią była utworzona w 1936 w brytyjskim Ministerstwie Wojny komórka Generall Staff (Research), przemianowana w 1939 na Millitary Intelligence (Research), zajmująca się wywiadem wojskowym. Więcej informacji – zobacz SOE.

Special Operations Executive nie była w pełni samodzielna – uzależniona była operacyjnie od brytyjskiego lotnictwa i marynarki, materiałowo od ministerstwa wojny, politycznie od ministerstwa spraw zagranicznych, strategicznie podlegała Komitetowi Szefów Sztabu Imperialnego. Centrala SOE mieściła się w Londynie, początkowo zajmowała trzy piętra St. Ermin’s Hotel, następnie przeniosła się do budynku przy Baker Street nr 64 pod nazwą Union Trading Company, działała pod przykrywkową nazwą Inter Services Research Bureau.

 

Konflikt z Foreign Office

SOE jako agenda brytyjskiego rządu musiała respektować jego polityczne decyzje. Od początku istnienia była skonfliktowana z brytyjskim Foreign Office, które zwłaszcza po przyłączeniu się ZSRR do koalicji aliantów zabiegało o jego przychylność. Niewiele pomogła ugoda z maja 1942, zobowiązująca SOE do uzyskiwania zgody FO na operacje mogące mieć charakter polityczny. Brytyjscy dygnitarze usadowieni w FO sympatyzowali ze Stalinem, stale zabiegali o to, aby nie przeszkadzać w realizacji jego planów. Interesy Polski nie miały prawie żadnego znaczenia, a Anglicy dopiero wiele lat po wojnie przekonali się, jak bardzo byli naiwni.

Brytyjskie Foreign Office (odpowiednik polskiego MSZ – przyp. RMZ), podkreśla Hanna Świderska w publikacji w paryskiej „Kulturze”:

nie miało ani jednego dyplomaty obznajmionego ze sprawami sowieckimi czy choć mówiącego po rosyjsku i informacje o Wielkim Aliancie czerpało ze sprawozdań sporządzanych przez Dział Badań FO (Research Department) obsadzony przez kryptokomunistów sic! (Hanna Świderska, Z powiązań Polska – SOE – NKWD, Zeszyty Historyczne (zeszyt 12), tom 489, Biblioteka „Kultury”, Paryż: Instytut Literacki, 1995, s. 95-108).

 

 

Wspieranie ruchów oporu przez SOE

SOE przerzuciło ogółem do krajów okupowanych ok. 1,8 tys. agentów oraz 10 tys. ton sprzętu (868 lotów). Do Polski w czterech sezonach operacyjnych wysłano łącznie 316 Cichociemnych oraz 28 kurierów  (jeden CC oraz jeden kurier skoczyli dwukrotnie), Węgra – radiotelegrafistę oraz 4 Anglików (operacja Freston).  Ponadto zrzucono 670 ton zaopatrzenia, z czego odebrano 443 tony. W tym samym czasie SOE zdecydowało o zrzuceniu do Jugosławii 76.117 ton zaopatrzenia, do Francji 10.485 ton, a do Grecji 5.796 ton…

 

Warto dodać, że według moich obliczeń cała pomoc zaopatrzeniowa SOE dla Armii Krajowej zmieściłaby się w jednym pociągu towarowym. Do Polski zrzucono ledwo 670 ton zaopatrzenia (4802 zasobniki, 2971 paczek, 58 bagażników), z czego odebrano 443 tony. W tym samym czasie SOE zdecydowało o zrzuceniu do Jugosławii ponad sto dziesięć razy więcej, tj. 76117 ton zaopatrzenia, do Francji 10485 ton, a do Grecji 5796 ton…

Całe wsparcie finansowe Brytyjczyków dla Polski stanowiło zaledwie ok. 2/3 wydatków Wielkiej Brytanii na wojnę, poniesionych (statystycznie) JEDNEGO dnia. Przerzucono do Polski 316 Cichociemnych, choć przeszkolono do zadań specjalnych 533 spadochroniarzy. Tak bardzo Brytyjczycy wspierali Polaków oraz pomagali Polsce…

 

Współpraca z Anglikami – raport sprawozdawczy
dotyczący koncepcji dywersyjnych na terenie Polski
w: Akta Szefa Sztabu Armii Polskiej we Francji
Źródło: Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego, sygn. A.IV.-1/1a, 15

 

 

Polacy i SOE
Colin-Gubbins-257x350 Special Operations Executive

Colin Gubbins

Dyrektor SOE ds. operacyjnych i szkoleniowych Colin Gubbins (późniejszy szef operacyjny) – jak podkreśla  Lynne Olson w ciekawej i rzetelnej książce pod znaczącym tytułem „Wyspa ostatniej nadziei. Anglicy, Polacy i inni” – posłużył się Polską jako wzorcem w kwestii rodzaju i zakresu działań ruchu oporu, jaki chciałby wywołać w Europie. Jak się jednak wkrótce przekonał, Polska była jednak jedyna w swoim rodzaju w swojej woli do stawiania oporu i buntowania się. Krótko po wojnie Gubbins oświadczył słuchaczom, że o ile w Europie Zachodniej szok, jakim była niemiecka okupacja, oszołomił ludzi, o tyle „duch Polaków, zahartowanych przez wieki ucisku, pozostał niezłomny (s. 189)

Polacy wydatnie wsparli swoimi umiejętnościami proces szkolenia agentów SOE, m.in. por. Jerzy Górecki z Wojskowego Ośrodka Spadochronowego w Bydgoszczy został pierwszym komendantem utworzonej przez brytyjski RAF w Ringway pod Manchesterem Szkoły Treningu Spadochronowego (eng. Parachute Training School); większość jej instruktorów stanowili polscy spadochroniarze. Przeszkolili 4825 spadochroniarzy – Belgów, Francuzów, Norwegów, Czechów oraz Polaków – Cichociemnych

Warto podkreślić, że działania podjęte przed wojną przez Sztab Główny Wojska Polskiego, w tym uruchomienie produkcji spadochronów Polski Irvin, otwarcie Wojskowego Ośrodka Spadochronowego w Bydgoszczy, testy sprzętu i wyposażenia, szczególnie zaś rozpoczęcie szkolenia spadochroniarzy – komandosów, nie miały wpływu na przebieg kampanii wrześniowej 1939, jednak sytuowały Polskę w ścisłej światowej elicie państw tworzących wojska powietrznodesantowe. Polacy w działaniach SOE wsparli także rozwój sprzętu specjalnego: byli twórcami zapalników czasowych, zasobników towarowych, radiostacji typu AP („polish spy radio”) konstrukcji inż. Tadeusza Heftmana oraz urządzeń do szybkiej telegrafii. 

Późnym latem 1940 jako jedna z pierwszych (po francuskiej) rozpoczęła działalność sekcja polska SOE Kierował nią początkowo Bickham Sweet Escott, następnie przedwojenny rezydent brytyjskiego wywiadu w Polsce kpt.  Harold Perkins. Pochodził z rodziny przemysłowców, płynnie mówił po polsku, mieszkał niegdyś w Bielsku. Więcej info – Współpraca Polaków z SOE

 

Współpraca SOE z Oddziałem VI (Specjalnym) Sztabu Naczelnego Wodza
JAN-JAZWINSKI-foto-D-Jazwinska-Piotr-Hodyra-1-260x350 Special Operations Executive

mjr dypl. Jan Jaźwiński
Źródło: archiwum rodzinne Danuty Borowiec z d. Jaźwińskiej

Polska sekcja SOE jako jedyna z kilkunastu sekcji narodowych miała bardzo dużą autonomię, w zasadzie SOE ograniczało się do kontaktów z Oddziałem VI (Specjalnym) Sztabu Naczelnego Wodza. Tylko Polacy samodzielnie wyszukiwali emisariuszy, kurierów i skoczków. Polacy stanowili większość kadry instruktorów, szkolących Cichociemnych w ośrodkach SOE. Mieliśmy także własną radiową sieć łączności oraz używaliśmy własnych szyfrów, aż do połowy 1944 nieznanych Brytyjczykom. Polski wybitny konstruktor, inż. Tadeusz Heftman skonstruował rewelacyjną radiostację dalekiego zasięgu, której produkcją na potrzeby SOE, a także Cichociemnych zajęły się  Polskie Wojskowe Warsztaty Radiowe (Polish Wireless Research Unit) w Stanmore pod Londynem. Zobacz – łączność z Krajem.

Polska sekcja SOE współpracowała z polskim Sztabem Naczelnego Wodza, zwłaszcza z utworzonym w tym celu w czerwcu 1940 Samodzielnym Wydziałem Krajowym – posługującym się zakamuflowaną nazwą Oddział VI – przemianowanym później na Oddział Specjalny. Podlegał bezpośrednio Naczelnemu Wodzowi. Szefem Wydziału VI został ppłk. dypl. Michał Protasewicz. W wydziale tym wyodrębniono początkowo referat S, następnie utworzono Wydział S, zajmujący się przerzutem lotniczym ludzi i sprzętu do Polski. Jego szefem został mjr. dypl. Jan Jaźwiński.

Harold-Perkins-242x350 Special Operations Executive

Harold Perkins

Polacy – jako jedyni – mieli swoją łączność, własne szyfry, sprzęt swojej konstrukcji, sami rekrutowali Cichociemnych – którzy nie byli agentami SOE, lecz żołnierzami Armii Krajowej. Mieli też swój wywiad (także podlegał Oddziałowi VI SNW), który był jedynym wywiadem alianckim działającym w Polsce. Mieli też własne siatki agentów wywiadu, którzy działali w wielu krajach świata. „Polską specjalnością” – czyli terenami gdzie nie funkcjonowały inne siatki wywiadowcze aliantów – były: Polska, Niemcy, Zaolzie, Austria, okupowana część ZSRR, także Afryka Północna. W 2004 oraz w 2005 opublikowano obszerne ustalenia Polsko-Brytyjskiej Komisji Historycznej pt. Polsko – brytyjska współpraca wywiadowcza podczas II wojny światowej (wyd. Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Warszawa 2004, 2005 ISBN 83-89115-11-5 oraz ISBN 83-89115-37-9). W 2005 roku brytyjski rząd oficjalnie potwierdził że ok. połowa tajnych raportów dla aliantów z okupowanej Europy pochodziła od Polaków.

Oddz-VI-01-250x220 Special Operations Executive

Siedziba Oddziału VI

Zorganizowany przy współpracy SOE oraz Oddziału VI Sztabu Naczelnego Wodza pierwszy zrzut cichociemnych do okupowanej Polski (operacja „Adolphus”, 15/16 lutego 1941) był także pierwszym zrzutem alianckich żołnierzy na teren Europy okupowanej przez Niemców. Instrukcje oraz techniki zrzutów, wzory zasobników zrzutowych zostały w większości przygotowane przez Polaków. Także Polacy jako jedni z pierwszych zastosowali placówki odbiorcze przy zrzutach dywersyjnych. Z polskich doświadczeń korzystało później SOE przy organizowaniu zrzutów do innych krajów. Więcej info – Bajki o SOE

Ok. 45 polskich skoczków, agentów SOE zrzucono do Europy (poza Polskę) w ramach Akcji Kontynentalnej, do Albanii, Francji, Grecji, Jugosławii, północnych Włoch. Niezależnie od tych działań kilku Polaków i Polek zaangażowało się w dzialania SOE. Jedną z najsłynniejszych agentek SOE była Krystyna Skarbek – Giżycka, która m.in. ustaliła datę ataku Niemiec na ZSRR. Jednym ze sławnych agentów – Jerzy Iwanow-Szajnowicz, bohater greckiego ruchu oporu. Więcej info – Nie tylko Cichociemni oraz Akcja Kontynentalna, Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza.

 

Jacek Tebinka, Anna Zapalec – Początki współpracy brytyjskich instytucji
zajmujących się operacjami specjalnymi z polskim wywiadem wojskowym w 1939
w: „Dzieje Najnowsze., Studia i Materiały”, rocznik LI – 2019, nr 4, s. 5-25, ISSN 0419-8824

 

Zbigniew S. Siemaszko – Brytyjczycy zaangażowani w sprawy polskie
w: Zeszyty Historyczne, Instytut Literacki Paryż 1995, zeszyt 112, s. 77-94

 

Odtajniony raport ppłk. H.M. Threlfall’a z 30 maja 1945 r. nt. operacji specjalnych SOE dla Polski:

(ze zbiorów brytyjskiego National Archives)

 

 

Współpraca SOE z NKWD

winston-churchill-300x168 Special Operations ExecutivePo zakończeniu II wojny światowej pojawiły się opinie, że tajna brytyjska organizacja rządowa Special Operations Executive wydatnie wsparła tworzenie przez Stalina reżimów komunistycznych na terytoriach zajmowanych („wyzwalanych”) przez Armię Czerwoną. To spore nieporozumienie. SOE nie była w swoich działaniach samodzielna, była podporządkowana brytyjskiemu rządowi oraz musiała respektować jego polityczne decyzje. Stalinowi pomogło brytyjskie Foreign Office czyli rządowa agenda odpowiedzialna za politykę zagraniczną Wielkiej Brytanii (odpowiednik polskiego MSZ). Personalnie – Winston Churchill oraz jego kiepski minister Anthony Eden.

Brytyjscy dygnitarze usadowieni w FO zapałali wielką sympatią do Stalina i stale zabiegali o to, aby nie przeszkadzać w realizacji jego planów. Interesy Polski nie miały prawie żadnego znaczenia, a Anglicy dopiero wiele lat po wojnie przekonali się, jak bardzo byli naiwni.

Jak podkreśla Hanna Świderska w publikacji w paryskiej „Kulturze”, brytyjski odpowiednik polskiego MSZ:

Foreign Office „nie miało ani jednego dyplomaty obznajmionego ze sprawami sowieckimi czy choć mówiącego po rosyjsku i informacje o Wielkim Aliancie czerpało ze sprawozdań sporządzanych przez Dział Badań FO (Research Department) obsadzony przez kryptokomunistów” sic! (Hanna Świderska, Z powiązań Polska – SOE – NKWD, Zeszyty Historyczne (zeszyt 12), tom 489, Biblioteka „Kultury”, Paryż: Instytut Literacki, 1995, s. 95-108).

 

Zdrada Polski

Krótko mówiąc, alianci – głównie Brytyjczycy – zdradzili nas, amatorsko i naiwnie traktując Stalina i ulegając sowieckim agentom wpływu. Wielka Brytania oddała Polskę do sowieckiej strefy władzy. Oprócz tego fundamentalnego ograniczenia politycznego istniały także bariery techniczne – ówczesne samoloty miały zbyt mały zasięg, aby ich loty do Polski nie były postrzegane jako spore ryzyko. W miarę postępów Armii Czerwonej malała chęć Brytyjczyków, aby bardziej niż dotąd wesprzeć wysiłek wojenny Armii Krajowej. Charakterystycznym tego sygnałem było zabieganie przez prawie rok (!) o zgodę FO na wysłanie do Polski brytyjskiej misji wojskowej. Brytyjczycy skoczyli do Polski w ostatnim zrzucie, kiedy nie miało to już większego znaczenia. Nota bene, zostali aresztowani przez NKWD (potem z Moskwy odesłano ich do Anglii)…

NKVD_1940-195x300 Special Operations ExecutivePod koniec września 1941 pomiędzy SOE a NKWD zawarto umowę o współpracy.  NKWD miało zaprzestać działań w państwach Wspólnoty Brytyjskiej, Arabii Saudyjskiej, Egipcie, Iraku, Jemenie oraz Syrii. SOE miała pomóc w zrzucaniu rosyjskich agentów do państw okupowanej Europy – wszystkich nie należących do ZSRR albo Wspólnoty Brytyjskiej. Potem zasady współpracy skorygowano – sowieccy agenci mieli działać w okupowanych krajach Europy Zachodniej za zgodą ich emigracyjnych rządów. Zrzucono kilkudziesięciu sowieckich agentów. W kilku zrzutach uczestniczyły także polskie załogi samolotów oddanych do dyspozycji SOE. Na terenach Polski i innych krajów Europy Środkowo – Wschodniej Stalin miał wolną rękę. Przyzwyczajał się do tego, że te państwa są pod jego całkowitą kontrolą…

 

Winston Churchill miał jednak świadomość, że Polska została skrzywdzona. W jednym ze swych wystąpień w Izbie Gmin (popisując się niebywałą hipokryzją) powiedział:

Polsce odmówiono wszystkiego; wolnego wyrażania jej narodowej woli… Trzymana jest pod ścisłą kontrolą rządu zdominowanego przez Sowietów, który nawet nie odważy się przeprowadzić wolnych wyborów pod obserwacją przedstawicieli trzech z czterech wielkich światowych mocarstw. Los Polski zdaje się być niekończącą się tragedią, a my, którzy poszliśmy na wojnę nie dość dobrze przygotowani, by Polsce pomóc, przyglądamy się ze smutkiem tym dziwnym rezultatom naszych starań

Od zwycięstwa Armii Czerwonej pod Stalingradem sojusz Wielkiej Brytanii z ZSRR umacniał się, a sprawy Polski schodziły na dalszy plan. Wypadkową tej postawy były działania jednej z agend brytyjskiego rządu – SOE. Wciąż nie odtajniono zdecydowanej większości dokumentów, dotyczących jej współpracy z NKWD. Poniżej prezentujemy jeden z tych nielicznych, które już nie są tajne…

 

 

zobacz także:  SOE

 

 

 

Zobacz także:

 

 

 

 

Źródła:
  • Tadeusz Dubicki, Daria Nałecz, Tessy Stirling – Polsko – brytyjska współpraca wywiadowcza podczas II wojny światowej. t. I. Ustalenia Polsko – Brytyjskiej Komisji Historycznej, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Warszawa 2004, ISBN 83-89115-11-5
  • Waldemar Grabowski – „Agenci” SOE? Polscy spadochroniarze w okupowanej Europie, Biuletyn IPN 2011 nr 8-9, s. 98-107
  • Hanna Świderska – Z powiązań Polska – SOE – NKWD  Instytut Literacki, Zeszyty Historyczne 112 (pdf)
  • Kajetan Bieniecki – Współpraca SOE z NKWD i Polacy  Instytut Literacki, Zeszyty Historyczne 121 (pdf)
  • Kajetan Bieniecki – Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Kraków, Arcana, 1997, s. 11-17, ISBN 83-86225-10-6

 

 

Zobacz:

Audley End

 

STS 43 – Audley End

STS – Special Training School (pol. Specjalna Szkoła Treningowa)

 

audley-end-250x167 Audley EndAudley-End-250x150 Audley EndAudley End k. Saffron Walden, hrabstwo Essex – słynny ośrodek szkoleniowy Cichociemnych, funkcjonujący od lipca 1942. Jego polskim komendantem był płk. Józef Hartman, brytyjskim płk. Terry Roper – Caldbeck. Polski komendant odpowiadał za proces szkolenia kandydatów na Cichociemnych; brytyjski komendant odpowiadał za sprawy administracyjne, w tym zakwaterowanie i zaopatrzenie, ochronę. W praktyce musieli ze sobą ściśle współpracować.

Posiadłość została oddana na wyłączność polskiej sekcji Special Operations Executive (Kierownictwo Operacji Specjalnych). Ośrodek funkcjonował do 29 października 1944.

Kandydatów na Cichociemnych szkolono w ok. 30 specjalnościach w ok. 50 tajnych ośrodkach SOE – Special Training School (Specjalna Szkoła Treningowa) oznaczonych arabskim numerem, także w polskich bazach, m.in. we włoskiej Ostuni. W Audley End prowadzono kursy: walki konspiracyjnej oraz odprawowy

 

Audey-End-komendanci-228x350 Audley End

Komendanci Audley End: brytyjski i polski

CC-prezentacja_26-300x224 Audley End

Kurs walki konspiracyjnej miał przygotować Cichociemnego do prowadzenia walki niewielką grupą żołnierzy – kilkuosobowym zespołem dywersyjno – sabotażowym działającym w warunkach konspiracji.

Zaprawę fizyczną wyrabiano m.in. na torze przeszkód, na przeprawie linowej przez rzekę, a także podczas kilkunastokilometrowych biegach przełajowych ze sprzętem. Doskonalono umiejętności strzeleckie oraz minerskie, m.in. z użyciem „plastiku” oraz zapalników czasowych typu ołówkowego, także podkładania ładunków wybuchowych „domowej roboty”. 

Uczono posługiwania się łącznością, planowania oraz przeprowadzania akcji bojowych. Szkolono w zakresie sposobów nawiązywania kontaktów oraz zbierania i przekazywania informacji, łączności i szyfrów.

Fijałka-Hartman-Rybka_Audley-End-1942-250x350 Audley End

Por. Michał FIjałka oraz ppor. Franciszek Rybka przebrani za kobiety, w środku mjr. Józef Hartman, Audley End, 1942

Organizowano „marsze na orientację”, uczące orientacji w terenie oraz szybkiego dotarcia do wyznaczonego celu.Strzelano z różnych odległości do tarcz, manekinów, w ciemnościach, w ruchu, podczas przeprawy przez tor przeszkód czy… wspinania się po linie. Kandydaci uczyli się podstaw zwiadu, czytania map, prowadzenia wszelkich pojazdów, ale także… taktyki działania SS.

 

CC-prezentacja_27-300x224 Audley End

W latach 1941 – 1942 kandydatów szkolono w STS 38 w Briggens (zorganizowano dwa kursy, podczas których przeszkolono 12, następnie 15 kandydatów). Od 1 maja 1942 na kursie walki konspiracyjnej szkolono w STS 43 (Audley End niedaleko Cambridge), od 1 maja 1944 także (równolegle ze szkoleniem w STS 43) w polskiej bazie nr 10 w Ostuni k. Brindisi (Włochy).

Kurs walki konspiracyjnej ukończyło 630 kandydatów, nie musieli brać w nim udziału kandydaci szkoleni do pracy w wywiadzie, lotnictwie, łączności oraz niektórzy ze szkolonych do pracy w sztabie..

 

audley-end-2-250x199 Audley Endaudley-end-cc-czas-wolny-250x283 Audley EndKurs odprawowy (nie mylić z zaprawowym) był ostatnim kursem każdego cyklu szkoleniowego kandydatów na Cichociemnych. Jego celem było przekształcenie kandydata w konspiratora działającego w okupowanym kraju. W pierwszej kolejności uczono tworzenia tzw. legendy, czyli kompletnej, choć w sporej części zmyślonej, opowieści zawierającej kłamstwa logicznie pasujące do nowej, fałszywej tożsamości. Nazywano go „Wyższą Szkołą Kłamstwa”.

Wszechstronnie wyszkolony żołnierz służby specjalnej miał się przeistoczyć w zwykłego, szarego mieszkańca okupowanego kraju. Czasem nawet dla uprawdopodobnienia swojej legendy, przyszły Cichociemny musiał się nauczyć podstaw jakiegoś „zwykłego” zawodu…

Galeria – fot.  Tomasz M. Muskus.  Dziękujemy 🙂

 

Karel Margry – The secret polish SOE school at Audley End
w: After the battle, 2009, nr 146, s. 1-13

 

Audley-End-5-300x200 Audley End

Audley End (od strony ogrodu)

Audley-End--250x168 Audley EndPodczas kursu odprawowego kandydaci na Cichociemnych uczyli się warunków panujących w okupowanym kraju, poznawali strukturę i funkcjonowanie władz Polskiego Państwa Podziemnego, a także władz niemieckich w okupowanej Polsce. Poznawano metody prowadzenia śledztw i przesłuchań przez gestapo, uczono się przekonywującego wprowadzania w błąd przesłuchujących. Kompletowano zgodne z „legendą” danego skoczka dokumenty, ubranie i wyposażenie. Kandydaci mieli dostęp do krajowej prasy: konspiracyjnej oraz okupacyjnej, rozmawiali też z przybywającymi z okupowanego kraju kurierami.

zasobniki-pakowalnia-02-250x191 Audley Endzasobnik-zrzutowy-H-300x224 Audley EndW zorganizowanej formie pierwszy kurs odprawowy przeprowadzono w lipcu 1942 w STS 43 (Audley End niedaleko Cambridge), po 15 lipca 1943 szkolono także w STS 46 w Michley k. Newport oraz w Chichely Hall (Buckinghamshire, w marcu 1944), od 1944 w polskiej bazie nr 10 w Ostuni k. Brindisi (Włochy).  Kurs trwał od dwóch do sześciu tygodni, ukończyło go 606 kandydatów.

W Audley End funkcjonował także STS 61 – ośrodek SOE zajmujący się „pakowaniem” różnych rodzajów zasobników zrzutowych.

 

Agnieszka Polończyk, Krzysztof Polończyk – Anglia i Szkocja. Śladami Cichociemnych
Dziękujemy za wyrażenie zgody na publikację 🙂

 

cc-Audley-End-scan_046-300x214 Audley End

Z paszportu „Cichociemni”, żródło: PWPW

W grudniu 2016 Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych dla uczczenia pamięci 316 Cichociemnych wyprodukowała w limitowanej serii stu egzemplarzy paszport testowy „Cichociemni”.

 

zobacz:

 

 

 

Źródła:
  • informacje własne (archiwum portalu)
  • Gregory Derwin – Built to Resist. An Assessment of the Special Operations Executive’s Infrastructure in  the United Kingdom durning the Second World War, 1940-1946, vol. I, II University of East Anglia, 2015 (praca doktorska)
  • Ian Valentine – Baza 43. Cichociemni, Wydawnictwo „Wołoszański”, 2004, ISBN 83-89344-09-2 

 

 

Cichociemni – nazwa, przysięga, znak

 

Cichociemni byli żołnierzami Armii Krajowej w służbie specjalnej

Tylko Cichociemni byli rekrutowani, selekcjonowani, szkoleni oraz ekspediowani do Polski
przez Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza.

 


41_cc-Tobie-Ojczyzno-grupa-250x139 Cichociemni - nazwa, przysięga, znakSpis treści:


 

Znak-Spadochronowy-AK-219x350 Cichociemni - nazwa, przysięga, znak

Znak Spadochronowy AK

Nazwa

Cichociemni – to 316 spadochroniarzy, żołnierzy Armii Krajowej w służbie specjalnej. Podczas II wojny światowej nazywani byli ptaszkami lub zrzutkami. Oprócz starannej selekcji oraz wszechstronnego wyszkolenia do zadań specjalnych w okupowanej Polsce wyróżniali się swymi cechami charakteru (patrz: rekrutacja) oraz silną motywacją – Ich zawołaniem było hasło: „Wywalcz Jej [Polsce] wolność lub zgiń!”

CICHO_CIEMNI__20220517_102242-300x180 Cichociemni - nazwa, przysięga, znakPodczas II wojny światowej, funkcjonowało Polskie Państwo Podziemne, którego wojskową strukturą była Armia Krajowa, Cichociemni stanowili jej elitę. Niestety współcześnie, fenomen Polskiego Państwa Podziemnego – którego istotną częścią byli Cichociemni – jest zadeptywany przez różnych ignorantów i fałszerzy historii – którzy bez żenady publicznie bredzą o rzekomych „cichociemnych do innych krajów” czy też o tym, jakoby Armia Krajowa rzekomo była częścią „wydzierżawionych wojsk” czyli Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie

Nazwa cichociemni prawdopodobnie powstała w 1941 roku, po raz pierwszy została oficjalnie użyta w instrukcji szkoleniowej Oddziału VI Sztabu Naczelnego Wodza z września 1941 pt. „Codzienne życie w Kraju. Szkic dla skoczków do września 1941 r.”. W pierwszym zdaniu czytamy: „Praca niniejsza ma za zadanie ułatwienie „cicho-ciemnym” zaaklimatyzowanie się w Kraju (…)” (źródło: CAW sygn. II.52.150.1).

Codzienne-zycie-w-kraju_2_20220517_102240-220x250 Cichociemni - nazwa, przysięga, znakWówczas nazwa definiowała raczej sposób w jaki żołnierze znikali z macierzystych oddziałów, gdy wyrazili zgodę na skok do Kraju oraz kierowani byli na tajne, specjalistyczne szkolenia. Oto relacja Władysława Stasiaka„Po zakończeniu odprawy z dowódcą spotkaliśmy się wreszcie z kolegami. Koledzy niemal rzucili się na nas z pytaniami (…) A my zobowiązani tajemnicą odpowiadaliśmy twardo, że mamy zakaz mówienia czegokolwiek o kursie i sprawach z nim związanych. Na drugi dzień przyszedł do mnie por. Józef Wija – znany w brygadzie dowcipniś i złośliwiec. (…)  Zaczął mnie męczyć pytaniami. Odpowiedziałem mu, że przecież dobrze wie, że mamy siedzieć cicho (…)

On, złośliwie, rysując palcem kółko na czole, powiedział: „ty ciemniaku, nawet mnie nie ufasz? Taki jesteś cicho-ciemniak!”. Z biegiem czasu wszystkich uczestników szkolenia zaczęto nazywać cicho-ciemnymi” (W locie szumią spadochrony, IW PAX, Warszawa 1991, s.41-42, ISBN 83-211-1153-X).

Pierwszy zapis słowa Cichociemny – bez cudzysłowu oraz nierozdzielnie – pochodzi być może z pamiętnika Jana Górskiego, nie sposób tego zweryfikować, bowiem wnuk tego Cichociemnego… utajnił ten pamiętnik. Pod datą 30 marca 1942 ponoć zanotował:  Kochany chłopak. W Warszawie w szkole nie spodziewałem się, że on taki. Urodzony Cichociemny. (Pamiętnik Jana Górskiego, niepublikowany, źródło: wg. oświadczenia ustnego archiwum rodzinne Michała Górskiego)

 

Codzienne-zycie-w-kraju_20220517_102230-218x250 Cichociemni - nazwa, przysięga, znakPo wojnie znaczenie nazwy cichociemni wyjaśniono w publikacji będącej zbiorem wspomnień CC, wydanym z inicjatywy Koła Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej w Londynie:

Nazywamy się cichociemnymi. Nazwa niejednemu wyda się może dziwaczna, ale spróbujcie znaleźć lepszą na określenie takiego charakternika, który potrafi zjawić się nie spostrzeżony tam gdzie się go najmniej spodziewają i pożądają, cicho a sprawnie narobić nieprzyjacielowi bigosu i wsiąknąć niedostrzegalnie w ciemność, w noc – skąd przyszedł

„Kotrowersje” dot. liczby Cichociemnych – wyjaśnienie czytaj na dole strony.

 

Słowo CICHOCIEMNI zawsze było tożsame z frazą Skoczkowie do Kraju, w służbie specjalnej AK – dlatego Cichociemnymi nie byli inni polscy spadochroniarze: kurierzy oraz spadochroniarze zrzucani do innych krajów, choć niekiedy mieli za sobą podobne szkolenia, a niektórzy byli zaprzysiężeni na rotę przysięgi AK.

Nie byli jednak przydzielani do służby w Armii Krajowej w okupowanej Polsce – nie służyli w wojskowych strukturach Polskiego Państwa Podziemnego.

CODZIENNE ŻYCIE W KRAJU.  Szkic dla skoczków (do września 1941) 
Instrukcja szkoleniowa Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza dla kandydatów na Cichociemnych
Centralne Archiwum Wojskowe, sygn. CAW sygn. II.52.150.1

 

Pisownia słowa

Pani Agata Hącia, doktor językoznawstwa z Poradni Językowej Uniwersytetu Warszawskiego autorytatywnie wyjaśnia, że słowa cichociemni (i pokrewnych) nie należy ujmować w cudzysłów, bowiem „nie są spełnione warunki stosowania tego znaku interpunkcyjnego: a) cytowanie, b) zaznaczanie ironii, c) zaznaczanie dystansu stylistycznego, d) oznaczanie nazw własnych określonego typu (…).

Określenie cichociemni jest oparte na specyficznej grze słów, pewnej figurze wyobraźni. Mamy tendencję do tego, żeby podobne określenia ujmować w cudzysłów (zwłaszcza po to, żeby podkreślić ich nowość, świeżość, być może efemeryczność). Niegdyś na stosowanie cudzysłowu w takich sytuacjach zezwalały zasady interpunkcyjne. Współcześnie jest inaczej (…).”

 

 

Tajemnica wojskowa
ZAJAC-JOZEF-KOL_023_0321-300x186 Cichociemni - nazwa, przysięga, znak

Deklaracja por. cc Józefa Zająca

Rekrutacja, szkolenie, skok ze spadochronem do okupowanej Polski, już po skoku nawet wobec kolegów z Armii Krajowej, fakt bycia skoczkiem – to wszystko było objęte ścisłą tajemnicą wojskową. Rozkaz Naczelnego Wodza (L.dz. 2525/tjn.43) był jednoznaczny:

„Wszystkie bez wyjątku czynności związane z lotem do Kraju są ścisła tajemnicą wojskową. Bezwzględne przestrzeganie tej tajemnicy jest podstawowym warunkiem powodzenia samych lotów oraz całości akcji lotniczej w Kraju, jek również jedynym sposobem zabezpieczenia przed represjami rodziny skoczka.”

Każdy Cichociemny, już na etapie wstępnym, podczas rekrutacji, składał deklarację o ochotniczym zgłoszeniu do służby w Armii Krajowej:

„Zgłaszam ochotniczo swą kandydaturę do użycia mnie do pracy w Kraju.
Deklaracja niniejsza jest równoznaczna ze złożeniem przysięgi zobowiązującej do przestrzegania tajemnicy.”

Po przeszkoleniu na kursach dla Cichociemnych, przed skokiem ze spadochronem do Polski, składał kolejną deklarację:

„Ja, niżej podpisany [tu stopień, nazwisko i imię] zobowiązuję się słowem honoru, że do końca wojny:

ZAJAC-JOZEF-KOL_023_0321-2-272x250 Cichociemni - nazwa, przysięga, znak

Deklaracja por. cc Józefa Zająca

1. Zachowam całkowitą tajemnicę co do drogi, jaką przerzucony zostałem do Kraju i co do charakteru mojej pracy. Zachowanie tajemnicy zobowiązuje mnie również wobec wszystkich organów Armii w Kraju, za wyjątkiem odpowiedzi na zapytania skierowane do mnie w drodze służbowej.
2. Nie będę nadużywał alkoholu, szczególnie w lokalach publicznych.
3. Nie będę prowadził żadnej czynnej akcji politycznej.
4. Przyjmę każdy zaproponowany mi w Kraju przydział, wybierając jedynie w wypadku dania mi prawa wyboru przez przełożonych.
5. Moje stosunki z rodziną uzależnię od wskazówek udzielonych mi przez władze Armii w Kraju. W żadnym wypadku nie będę starał się nawiązać stosunków z rodziną z pominięciem władz Armii w Kraju.

Prócz tego oświadczam, że nie biorę ze sobą żadnych przedmiotów lub pism nie ujawnionych odprawiającym mnie oficerom Oddz. VI. Sztabu N.W. [Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza]”

 

Przysięga

Cichociemni po zakończeniu wszystkich szkoleń a przed skokiem do Polski składali przysięgę cichociemnych. Od utworzenia Armii Krajowej w lutym 1942 składali również rotę przysięgi AK.

Tekst przysięgi Cichociemnych:

W obliczu Boga Wszechmogącego i Najświętszej Marii Panny, jako żołnierz powołany do służby specjalnej przysięgam, że poświęconego mi sprzętu, poczty i pieniędzy strzec będę nie tylko jako dobra państwowego, ale i jako środków i pieniędzy przeznaczonych dla odzyskania wolności Ojczyzny, a tajemnicy służby specjalnej dochowam, nawet wobec moich przełożonych i kolegów w konspiracji i nie zdradzę jej nikomu, aż do końca wojny. Tak mi Panie Boże dopomóż.

 

Tekst przysięgi Armii Krajowej:

rota-przysiegi-AK-250x131 Cichociemni - nazwa, przysięga, znakW obliczu Boga Wszechmogącego i Najświętszej Marii Panny Królowej Korony Polskiej, kładę swe ręce na ten święty Krzyż, znak męki i Zbawienia. Przysięgam być wiernym Ojczyźnie mej, Rzeczpospolitej Polskiej, stać nieugięcie na straży Jej honoru i o wyzwolenie Jej z niewoli walczyć ze wszystkich sił, aż do ofiary mego życia.

Prezydentowi Rzeczypospolitej i rozkazom Naczelnego Wodza oraz wyznaczonemu przezeń dowódcy Armii Krajowej będę bezwzględnie posłuszny, a tajemnicy dochowam niezłomnie cokolwiek by mnie spotkać miało.

Przyjmujący przysięgę:

Przyjmuję cię w szeregi żołnierzy Armii Polskiej walczącej z wrogiem w konspiracji o wyzwolenie Ojczyzny. Twym obowiązkiem będzie walczyć z bronią w ręku. Zwycięstwo będzie twoją nagrodą. Zdrada karana jest śmiercią.

 

Znak Spadochronowy

Znak_Spadochronowy-zatwierdzenie-235x350 Cichociemni - nazwa, przysięga, znak20 czerwca 1941 gen. Władysław Sikorski podpisał rozkaz ustanawiający Znak Spadochronowy – taki sam dla wszystkich spadochroniarzy, bez względu na rodzaj akcji bojowej w której uczestniczyli. 

W rozkazie czytamy m.in.:

  1. Zatwierdzam Znak Spadochronowy w kształcie spadającego do walki orła. Na obczyźnie, gdzie myśli wszystkich Polaków biegną ustawicznie do chwili powrotu – a obraz jego różne w wyobraźni przybiera kształty – ma to sens szczególny. Wojsko Polskie widzi swój powrót w walce, poświęceniu i chwale. Chcemy, by orły naszych sztandarów zwycięsko spadły na wroga, zanim spoczną na swojej oswobodzonej ziemi.
  2. Ustalam dwa rodzaje Znaku Spadochronowego: bojowy i zwykły. Bojowy Znak Spadochronowy różni się od zwykłego tym, że orzeł ma złoty dziób i pazury.
  3. Znak nosi się na lewej piersi powyżej orderów.
  4. Na wewnętrznej stronie znaku jest wyryte hasło: „Tobie Ojczyzno” i numer ewidencyjny znaku.
  5. Prawo noszenia znaku bojowego mają tylko żołnierze, którzy brali udział w bojowej akcji spadochronowej. Prawo do noszenia znaku zwykłego mają żołnierze posiadający wyszkolenie przewidziane odnośnymi rozkazami dla oddziałów spadochronowych.
  6. Znak Spadochronowy bojowy nadaje Naczelny Wódz (…)

 

Marian-Walentynowicz--199x300 Cichociemni - nazwa, przysięga, znak

Marian Walentynowicz, 1947

Znak-spadochronowy-154x250 Cichociemni - nazwa, przysięga, znakProjekt znaku w kształcie „nurkującego do walki orła” opracował na zamówienie złożone przez kpt. Jana Górskiego, w sierpniu 1940 w Biggar, artysta grafik, sierż. Marian Walentynowicz (źródło: Jędrzej Tucholski, Spadochroniarze, PAX, Warszawa 1991 s. 69, ISBN 83-211-1057-6). Potwierdza to odręczna notatka kpt. Jana Górskiego z grudnia 1941 (CA MSW, sygn. 295/15). Referentem projektu Znaku gen. Sikorski wyznaczył kpt. Macieja Kalenkiewicza.

 

Zwykły Znak Spadochronowy
cc-Jaworski-ts-_1-147x300 Cichociemni - nazwa, przysięga, znak

Zwykły Znak Spadochronowy

Wyprodukowano 6550 zwykłych Znaków Spadochronowych, z tego użyto 6252. Przydzielono je m.in. Oddziałowi VI (Specjalnemu) Sztabu Naczelnego Wodza – od nr 0001 do 0500, 1 Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej od nr 0501 do 2195.

Cichociemnym spadochroniarzom Armii Krajowej w służbie specjalnej wydano tylko 311 zwykłych Znaków Spadochronowych.  Nie wydano (nie przydzielono numerów) zwykłego Znaku Cichociemnym: Jan Lech, Józef Spychalski, Michał Tajchman, Elżbieta Zawacka. W przypadku Zawackiej było to niemożliwe, bo nie podała oficerom Oddziału VI (Specjalnego) nawet swoich danych osobowych.

Znaki Spadochronowe otrzymali (z reguły) wszyscy spadochroniarze przeszkoleni przez Polaków w ośrodkach spadochronowych w Wielkiej Brytanii i Włoszech. Oprócz Cichociemnych zwykłe Znaki Spadochronowe otrzymali: kurierzy oraz skoczkowie do innych krajów, t.j. spadochroniarze Akcji Kontynentalnej, a także żołnierze 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej. Znaki Spadochronowe przyznano również spadochroniarzom z innych krajów: 238 Francuzi, 172 Norwegowie, 46 Anglicy, ponadto po 4 Belgowie i Holendrzy, po 2  Amerykanie i Czesi.

 

800px-Papeteria_oficera-spadochroniarza--215x350 Cichociemni - nazwa, przysięga, znakPierwsze 2700 zwykłych znaków wykonała Grupa Techniczna Ośrodka Radio Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie. Po jej likwidacji i przejęciu sztancy od likwidatora Brygada [1 SBS – RMZ] powierzyła wykonanie znaków od Nr 2701 szkockiej firmie Aleksander Kirkwood & Son z Edynburga. Wianek do bojowego znaku jest pozłacany i przylutowany od spodu szpon orła, co robi wrażenie, że jest on trzymany w tych szponach. Każdy znak na odwrocie ma wyryte na jednym skrzydle orła hasło „Tobie Ojczyzno” a na drugim skrzydle indywidualny numer znaku. Podobnie wianek bojowego znaku ma indywidualny numer. Od spodu w centrum znaku jest dolutowana śrubka, którą przy pomocy nakrętki znak był przyczepiany do munduru (czy ubrania). Każdy odznaczony spadochroniarz otrzymywał legitymację ze swoim nazwiskiem i szczegółami przyznania znaku, uprawniającą do noszenia go.  (Jan Lorys (oprac.), Historia Polskiego Znaku Spadochronowego, Materiały. Dokumenty. Źródła. Archiwalia,, Zeszyt 9, Londyn 1993, ISBN 0-902508-20-2, ISBN 978-0-902508-20-0 s. XVII)

 

Bojowy Znak Spadochronowy
bojowy-znak-spadochronowy-179x300 Cichociemni - nazwa, przysięga, znak

Bojowy Znak Spadochronowy

Znak-spadochronowy2-167x250 Cichociemni - nazwa, przysięga, znakWybito 2090 wianków, w tym zidentyfikowano 1771 nazwiska odznaczonych. Spośród 316 z ustalonej liczby Cichociemnych AK zrzuconych do Polski użyto zaledwie 149 numerów wianków. Jednym z powodów był m.in. fakt, iż odznaczeni Znakiem Bojowym mieli przysyłać do 1 SBS zwykłe Znaki Spadochronowe celem przylutowania złotego wianka, wtedy też nadawano numer bojowego Znaku Spadochronowego. Nie wszyscy Cichociemni, z różnych powodów, mogli starać się o otrzymanie bojowego Znaku Spadochronowego, np. część z Nich poległa. 

 

 

Problemy ewidencyjne Znaków Spadochronowych

W ewidencji zwykłych i bojowych Znaków Spadochronowych są duże braki, powody są liczne i różne, główny to ten, że nigdy nie ustalono jednego ośrodka odpowiedzialnego za prowadzenie ewidencji Znaków oraz ich numerów.

Jedynym ośrodkiem dowódczym, który próbował prowadzić taką ewidencję było dowództwo 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej, ale nie o każdym przypadku odznaczenia było informowane. Ewidencję tą stanowią cztery zeszyty A.V.20/86-1,2,3,4, przechowywane obecnie w Instytucie Polskim i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie.  (Jan Lorys (oprac.), Historia Polskiego Znaku Spadochronowego, s. XLV – LI)

Zbigniew S. Siemaszko – Spadochroniarze w drugiej wojnie światowej
w: Zeszyty Historyczne, Instytut Literacki Paryż 1994, zeszyt 108, s. 221-230

 

Jan Lorys – Uwagi o artykule „Spadochroniarze w drugiej wojnie światowej”
w: Zeszyty Historyczne, Instytut Literacki Paryż 1994, zeszyt 110, s. 225-226

 

 

Znak Cichociemnych – Znak dla Skoczków do Kraju
Gorski-Jan-Kalenkiewicz-Michal-300x258 Cichociemni - nazwa, przysięga, znak

kpt. dypl. Jan Górski oraz kpt. dypl. Maciej Kalenkiewicz, współtwórcy Cichociemnych

9 lat po wojnie, zarządzeniem nr L.dz. 72/54 Kierownika Ministerstwa Obrony Narodowej z 5 lutego 1954 gen. Tadeusza Malinowskiego – na wniosek skoczków zrzeszonych w londyńskim Kole Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej, ustanowiono dla nich  Znak dla Skoczków do Kraju, czyli Znak Spadochronowy AK, będący wersją Znaku Spadochronowego. Jest nieco większy, wewnątrz wieńca laurowego ma umieszczoną srebrną kotwicę „Polski Walczącej”.

Zgodnie z pkt. 3 zarządzenia z 5 lutego 1954 ten „Znak może być nadany tylko tym żołnierzom, którzy zrzuceni do Kraju, wzięli udział w bojowej akcji spadochronowej”.

Zgodnie z pkt. 5 w/w zarządzenia, „Żołnierz, który posiada „Znak spadochronowy” i „Znak spadochronowy Armii Krajowej”, może nosić tylko jeden z tych znaków.”

Na wniosek przewodniczącego Koła Cichociemnych Spadochroniarzy AK płk dypl. Kazimierza Iranka – Osmeckiego, 14 maja 1954 Naczelny Wódz, rozkazem nr L.dz. 200/pers/54, nadał Znak spadochronowy Armii Krajowej imiennie 71 „żołnierzom spadochroniarzom Armii Krajowej poległym i zmarłym” oraz 75 „żołnierzom spadochroniarzom Armii Krajowej przebywającym na Zachodzie” (IPMS sygn. A.XII.85/248).

Znak spadochronowy AK był tak naprawdę odznaką pamiątkową o charakterze kombatanckim (…) Znaki spadochronowe AK mają wymiary zbliżone do bojowych znaków spadochronowych – mogą się różnić od siebie nieznacznie, w zależności od wykonawcy. Różnice występują również w kształcie symbolu Polski Walczącej. Niektórzy cichociemni uzupełnili swoje wojenne bojowe znaki spadochronowe o symbol Polski Walczącej, łącząc tym samym cechy obu odznak” (Rafał Niedziela, „Tobie Ojczyzno”. Znaki spadochronowe i szybowcowe w Polskich Siłach Zbrojnych (1941-1947), Warszawa 2021, ISBN 978-83-942317-2-9, s. 347-351)

„(…) znak dla skoczków do Kraju różnił się cokolwiek wielkością oraz znakiem Polski Walczącej, „kotwicą” wstawioną w środek wianka” (Jan Lorys (oprac.), Historia Polskiego Znaku Spadochronowego, Materiały. Dokumenty. Źródła. Archiwalia,, Zeszyt 9, Londyn 1993, ISBN 0-902508-20-2, ISBN 978-0-902508-20-0 s. XVII)

 

CC-ZAJAC-ZNAK_SPADOCHRONOWY-250x154 Cichociemni - nazwa, przysięga, znak

Bojowy Znak Spadochronowy
por. cc Józefa Zająca

Znak Skoczków do Kraju stał się jedynym identyfikatorem Cichociemnych. Aby zostać Cichociemnym należało pozytywnie przejść ostrą selekcję, pomyślnie ukończyć wszystkie szkolenia (nie było jednego „kursu dla cichociemnych”), złożyć przysięgę Cichociemnych, później również przysięgę Armii Krajowej oraz wykonać skok do Kraju. Dlatego Cichociemnymi nie są polscy spadochroniarze zrzucani do innych krajów, np. w ramach Akcji Kontynentalnej. Na listę 316 Cichociemnych wpisano także ośmiu oficerów przerzuconych do Polski w operacjach „Most” (Wildhorn).

Ta edycja Znaku Spadochronowego dla Skoczków do Kraju miała liczyć jedynie 316 numerowanych egzemplarzy, w praktyce było ich jeszcze mniej (patrz poniżej).

 

Cichociemni i Ich Znaki Spadochronowe

zwykłe / bojowe

 

UWAGA! Tabela ma więcej niż jedną stronę, wyświetla po 30 wierszy na stronie
(kliknij w zdjęcie lub nazwisko, aby przejść do strony z biogramem, wpisz w wyszukiwarkę, aby wyszukać)
Tabelę można przeszukiwać, wpisując dowolny ciąg znaków

 

Autor wykazu – Ryszard M. Zając, wnuk por. cc. Józefa Zająca

Na urządzeniach mobilnych aby zobaczyć całość należy przewinąć w poziomie

StopieńFotoNazwisko imięPseudonimNr Znaku Spadochronowego
(zwykłego/bojowego)
kpt.
ADRIAN-Florian Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Adrian FlorianLiberator
0096
gen. bryg.
BALUK-Stefan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Bałuk StefanStarba
1695
por. lot.
BATOR-Ignacy Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Bator IgnacyOpór
130/1625
ppłk.
BAZALA-Leon Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Bazała LeonStriwiąż
2992
mjr
BAKIEWICZ-Zbigniew Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Bąkiewicz ZbigniewZabawka
0055/1535
ppor.
BENEDYK-Tadeusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Benedyk TadeuszZahata
0120/1966
kpt.
BENRAD-Adam Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Benrad AdamDrukarz
3094/1954
ppor.
BERNACZYK-SLONSKI-Kazimierz. Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Bernaczyk - Słoński KazimierzRango
0204
płk
BETKOWSKI-Jacek Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Bętkowski JacekTopór 2
4425
płk. pil.
BIALY-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Biały JanKadłub
0189/1964
ppor.
BICHNIEWICZ-Jerzy Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Bichniewicz JerzyBłękitny
0076/1649
kpt.
BIDZINSKI-Niemir Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Bidziński NiemirZiege Karol
0024
st. sierż. lot.
BIEDRZYCKI-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Biedrzycki StanisławOpera
2546
ppłk. sap.
BIELSKI-Romuald Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Bielski RomualdBej
0258/1608
ppor.
BIENIAS-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Bienias JanOsterba
3074
ppor. lot. cw
BIEZUNSKI-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Bieżuński JanOrzyc
2543
mjr sap.
BILSKI-Kazimierz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Bilski KazimierzRum
1331/1553
płk.
BORYCZKA-Adam Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Boryczka AdamBrona
0045/2084
ppłk.
BORYS-Adam Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Borys AdamPług
1254/1624
mjr łączn.
BURDZINSKI-Tadeusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Burdziński TadeuszMalina
0093/2069
por. piech.
BUSLOWICZ-Michal Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Busłowicz MichałBociek
0106/1957
por.
BUYNO-Jerzy Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Buyno JerzyGżegżółka
3129
ppor.
BYSTRZYCKI-Przemyslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Bystrzycki PrzemysławGrzbiet
1957
ppor. łączn.
BZDAWKA-Bernard Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Bzdawka Bernard Siekiera
3405
mjr sap.
CETYS-Teodor Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Cetys TeodorWiking
1150
ppor. łączn.
CHMIELOCH-Ryszard Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Chmieloch RyszardBłyskawica
1858/1618
mjr
CHMIELOWSKI-Antoni Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Chmielowski Antoni Wołk
1690
por.
CHYLINSKI-Eugeniusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Chyliński Eugeniusz Frez
0150
kpt. piech.
CIEPLIK-Franciszek Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Cieplik FranciszekHatrak
3124
mjr
CZAYKOWSKI-Andrzej Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Czaykowski Andrzej Garda
0323/1457
por. łączn.
CZEPCZAK-GORECKI-Bronisław Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Czepczak Górecki BronisławZwijak
3198
por. br. panc.
CZERWINSKI-Kazimierz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Czerwiński KazimierzBryzga
0122
por.
CZLAPKA-Kazimierz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Człapka KazimierzPionek
0322/1571
por.
CZUMA-Jozef Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Czuma JózefSkryty
0115/1629
ppor. piech.
DABROWSKI-Adam Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Dąbrowski AdamPuti
3095
płk.
DEKUTOWSKI-Hieronim Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Dekutowski HieronimZapora
0147/1643
kpt. piech.
DMOWSKI-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Dmowski StanisławPodlasiak
0176
kpt.
DZIADOSZ-Rudolf Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Dziadosz RudolfZasaniec
3125
ppłk. łącz.
DZIKIELEWSKI-Feliks Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Dzikielewski FeliksOliw
0094
por.
ECKHARDT-Mieczyslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Eckhardt MieczysławBocian
1075
płk. piech.
EMIR-HASSAN-Jerzy Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Emir Hassan JerzyTurek 2
4430
por.
FARENHOLC-Oskar Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Farenholc OskarSum
1694
kpt.
FIJALKA-Michal Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Fijałka MichałKawa
1079/1641
ppor.
FLONT-Wladyslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Flont WładysławGrandziarz
2640/1985
kpt. piech.
FORTUNA-Ludwik Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Fortuna LudwikSiła
0786
por. łączn.
FUHRMAN-Kazimierz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Fuhrman KazimierzZaczep
1751
kpt.
GALECKI-Adolf Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Gałacki AdolfMaszop
0177
kpt.
GARCZYNSKI-Marian Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Garczyński Marian Skała
0105/1617
kpt.
GAWORSKI-Tadeusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Gaworski TadeuszLawa
0064/2018
mjr kaw.
GILOWSKI-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Gilowski StanisławGotur
0058
ppor. łączn.
GODZIK-Wladyslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Godzik Władysław Skrzat
2656/1976
kpt. sł. zdr.
GOLARZ-Marian Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Golarz Teleszyński MarianGóral 2
4434/1958
płk. piech.
GOLEBIEWSKI-Marian Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Gołębiewski MarianSter
0843
ppor.
GOLUNSKI-Norbert Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Gołuński Norbert Bombram
1720/1460
mjr sap.
GORSKI-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Górski JanChomik
0007/1533
ppor.
GORSKI-Stefan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Górski StefanBrzeg
3075
mjr kaw.
GRODZICKI-Krzysztof Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Grodzicki KrzysztofJabłoń
4468/1955
kpt.
GROMNICKI-Zygmunt Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Gromnicki ZygmuntGula
3247/1455
kpt. piech.
GRUN-Bronislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Grun Bronisław Szyb
0986/1496
ppor. piech.
GRYCZ-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Grycz JanDziadzio
1025
ppor. art.
HARASYMOWICZ-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Harasymowicz StanisławLalka
3137
ppor. lot.
HAUPTMAN-Wladyslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Hauptman WładysławGapa
2552/1951
ppor.
KALINOWSK-HECZKO-Gustaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Heczko Kalinowski GustawSkorpion
0215
por.
HENCEL-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Hencel StanisławPik
0775
mjr łączn.
HOFFMANN-Teodor Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Hoffman TeodorBugaj
0066
ppor.
HORL-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Hörl JanFrog
0126
ppłk.
IGLEWSKI-Antoni Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Iglewski AntoniPonar
0132/1616
rtm. kaw.
IGNASZAK-Stefan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Ignaszak StefanDrozd
1719
kpt.
IPOHORSKI-LENKIEWICZ-Wieslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Ipohorski Lenkiewicz Wiesław Zagroda
0944
płk.
IRANEK-OSMECKI-Kazimierz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Iranek Osmecki KazimierzHeller
0039/1453
mjr pil.
ISZKOWSKI-Jerzy Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Iszkowski JerzyOrczyk
0190
mjr piech.
JABLONSKI-Boleslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Jabłoński BolesławKalia
0952
por. piech.
JACHCINSKI-Henryk Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Jachciński Henryk Kret
0078/1588
mjr
JACKIEWICZ-Boleslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Jackiewicz BolesławŁabędź
1049
por.
JAGIELSKI-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Jagielski StanisławGacek
0855
por.
JAKUBOWSKI-Ewaryst Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Jakubowski Ewaryst Brat
0075/2088
kpt.
JANKOWSKI-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Jankowski StanisławAgaton
0953/1459
kpt.
JANUSZKIEWICZ-Henryk Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Januszkiewicz HenrykSpokojny
0109/1630
por. art.
JAROSZ-Janusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Jarosz Janusz Szermierz
0108
ppor.
JASIENSKI-Stefan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Jasieński StefanAlfa
1692
por. piech.
JASTRZEBSKI-Antoni Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Jastrzębski AntoniUgór
0112/1959
ppor.
JAWORSKI-Tadeusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Jaworski TadeuszGont
3126/2022
kpt. piech.
JAWORSKI-Tadeusz-Stanisław Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Jaworski Tadeusz StanisławBławat
0125/1642
mjr pil.
JOKIEL-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Jokiel JanLigota
0950
rotm.
JURECKI-Marian Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Jurecki MarianOrawa
0011
ppor.
JURKIEWICZ-Longin Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Jurkiewicz Longin Mysz
1697/1610
ppłk.
KALENKIEWICZ-Maciej Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kalenkiewicz MaciejKotwicz
0006
ppłk.
KAMIENSKI-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kamieński JanCozas
2995/1970
ppor. piech.
KAMINSKI-Bronislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kamiński BronisławGolf
0862
mjr piech.
KASZYNSKI-Eugeniusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kaszyński EugeniuszNurt
0521/2017
sierż.
KAZIMIERCZAK-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kazimierczak StanisławKsiądz
1547
por. piech.
KIWER-Edward Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kiwer EdwardBiegaj
0129
por.
KLIMOWICZ-Wladysław Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Klimowicz WładysławTama
0987
mjr piech.
KLIMOWSKI-Tadeusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Klimowski TadeuszKlon
0022/1560
mjr piech.
KLINICKI-Maksymilian Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Klinicki MaksymilianWierzba 2
4456
por.
KLOCEK-Wlodzimierz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Klocek Niewęgłowski WłodzimierzGarłuch
0166/1514
por.
KOBYLINSKI-Tadeusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kobyliński TadeuszHiena
1762/1492
płk. dypl. piech.
KOBYLINSKI-Waclaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kobyliński WacławDziad
0240
por.
KOCHANSKI-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kochański JanJarema
0945
kpt.
KOCHANSKI-Wladyslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kochański Władysław Bomba
0837
mjr
KOLASINSKI-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kolasiński StanisławŚmiga, Ulewa
0154/2067
mjr
KONIK-Bronislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Konik Bronisław Sikora
3159
ppor. piech.
KONSTANTY-Ignacy Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Konstanty Ignacy Szmaragd
0162
mjr
KONTRYM-Bolesław Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kontrym BolesławŻmudzin
1251/1534
mjr
KOPISTO-Waclaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kopisto WacławKra
1074
mjr
KOPROWSKI-Franciszek Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Koprowski FranciszekDąb
1718
gen. dyw.
KOSSAKOWSKI-Tadeusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kossakowski TadeuszKrystynek
0160/1609
ppłk. dypl. br. panc.
KOSTUCH-Tomasz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kostuch TomaszBryła
0211/1566
por. sap.
KOTOROWICZ-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kotorowicz StanisławKron
0799
por. łączn. lot.
KOWALIK-Edward Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kowalik EdwardCiupuś
2547
por. sap.
KOWALSKI-Jerzy Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kowalski JerzyBaba
0155/1969
ppor. sap.
KOWALSKI-Ryszard Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kowalski RyszardBenga
0079/1636
kpt. piech.
KOZLOWSKI-Julian Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kozłowski JulianCichy
0968
kpt. dypl.
KOZUCHOWSKI-Henryk Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kożuchowski HenrykHora
0063
ppłk.
KRAJEWSKI-Henryk Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Krajewski HenrykTrzaska
0050
ppor.
KRASINSKI-Adam Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Krasiński AdamSzczur
0201
ppłk. piech.
KRIZAR-Leopold Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Krizar LeopoldCzeremosz
1944
kpt. piech.
KROKAY-Walery Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Krokay WalerySiwy
0116/1963
kpt. sap.
KRYSZCZUKAJTIS-Miroslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kryszczukajtis MirosławSzary
0107/1621
mjr
KRZYMOWSKI-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Krzymowski StanisławKostka
0001/1962
ppor.
KUCZYNSKI-Marian Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kuczyński MarianZwrotnica
3067/1984
por. łączn.
KUJAWINSKI-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kujawiński StanisławWodnik
1723/1494
kpt. art.
KULAKOWSKI-Aleksander Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kułakowski AleksanderRywal
0028
kpt. piech.
KWARCINSKI-Mieczyslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kwarciński MieczysławZiut
0046/1952
mjr br. panc.
KWIATKOWSKI-Bohdan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Kwiatkowski BohdanLewar
0210/1458
mjr
LECH-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Lech JanGranit
nie przydzielono numeru
ppor. piech.
LECH-Wlodzimierz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Lech WłodzimierzPowiślak
1428/1637
kpt. łącz.
LESKIEWICZ-Marian Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Leśkiewicz MarianWygoda
3433
st. sierż.
LEWANDOWSKI-Aleksander Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Lewandowski AleksanderWiechlina
0835
ppor.
LEWKO-Kazimierz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Lewko KazimierzPalec
1869/1644
mjr lot.
LEWKOWICZ-Bronislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Lewkowicz BronisławKurs
3121/1988
por. kaw
LINOWSKI-Artur Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Linowski ArturKarp
1125
kpt. piech.
LIPINSKI-Wojciech Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Lipiński WojciechLawina
1696/1639
kpt. piech.
LUSZOWICZ-Zdzislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Luszowicz ZdzisławSzakal
3176/1975
ppor.
LADA-Lech Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Łada Lech Żagiew
0032/1973
kpt.
LAGODA-Hieronim Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Łagoda HieronimLak
1077
st. sierż.
LAKOMY-Albin Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Łakomy AlbinTwornik
2548
mjr
LASTOWSKI-Benon Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Łastowski BenonŁobuz
0508
mjr uzbr.
LOJKIEWICZ-Adolf Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Łojkiewicz AdolfRyś
4429/1989
ppłk. kaw.
LOPIANOWSKI-Narcyz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Łopianowski NarcyzSarna
0209/1556
por.
LOS-Ezechiel Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Łoś EzechielIkwa
0161
mjr br. panc.
MACKUS-Adam Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Mackus Adam Prosty
1249/2081
por.
MAJEWICZ-Stefan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Majewicz StefanHruby
0955
ppłk.
MAJORKIEWICZ-Felicjan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Majorkiewicz FelicjanIron
2993/1597
ppor. łączn.
MAKAGONOW-Aleksander Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Makagonow Makagon AleksanderWschód
3427
mjr łączn.
MAKARENKO-Anatol Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Makarenko AnatolTłok
1870/2031
por. art.
MAKSYS-Wladysław Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Maksyś WładysławAzot
1699
mjr dypl. piech.
MALIK-Franciszek Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Malik FranciszekPiorun 2
4441/1569
kpt. piech.
MARECKI-Wladyslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Marecki WładysławŻabik 2
4449
por.
MAREK-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Marek JanWalka
0031/1627
kpt. lot.
MARYNOWSKI-Edmund Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Marynowski EdmundSejm
0191/1559
por. piech.
MATULA-Zbigniew Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Matula ZbigniewRadomyśl
3164
por. łączn.
MATYSKO-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Matysko JanOskard
3387
ppor. łączn.
MAZUR-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Mazur StanisławLimba
3407/1601
por.
MESSING-Janusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Messing Janusz Bekas
1698/2075
kpt.
MICH-Stefan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Mich StefanJeż
1145/1554
kpt. uzbr.
MICHALCZEWSKI-Wincenty Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Michalczewski WincentyMir
1014/2025
por.
MICIEK-Wladyslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Miciek WładysławMłot
0538
mjr
MILEWICZ-Zygmunt Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Milewicz ZygmuntRóg
0026/2002
kpt. piech.
MOSTOWIEC-Marian Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Mostowiec MarianLis
0073
por. piech.
MOTYLEWICZ-Piotr Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Motylewicz PiotrGrab
0048
por.
MRAZEK-Zbigniew Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Mrazek ZbigniewAminius
3133/1587
płk. piech.
NADOLCZAK-Bruno Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Nadolczak Bruno Piast
1661/1495
płk. piech.
NAKONIECZNIKOFF-KLUKOWSKI-Przemyslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Nakoniecznikoff Klukowski PrzemysławKruk 2
4404
ppor.
NIEDZIELSKI-Rafal Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Niedzielski RafałMocny
0037
kpt. piech.
NIEMCZYCKI-Jerzy Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Niemczycki JerzyJanczar
3079
ppor.
NIEPLA-Kazimierz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Niepla KazimierzKawka
1872
mjr art.
NOSEK-Antoni Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Nosek AntoniKajtuś
3123/2021
kpt.
NOWACKI-Jozef Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Nowacki JózefHoryń
1763/1634
ppor. łączn.
NOWAK-Piotr Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Nowak PiotrOko
1566/1622
kpt. art.
NOWAK-JEZIORANSKI-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Jeziorański Nowak JanZych
0256/1567
kpt. piech.
NOWAKOWSKI-Michal Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Nowakowski Michał Harpun
3152
ppor. kaw.
NOWOBILSKI-Tadeusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Nowobilski TadeuszDzwon
0202
kpt. art.
NOWODWORSKI-Cezary Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Nowodworski CezaryGłóg
3157
mjr
NUSZKIEWICZ-Ryszard-e1461496984302 Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Nuszkiewicz RyszardPowolny
0113/1961
ppor. art.
ODROWAZ-SZUKIEWICZ-Boleslaw-e1461496999402 Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Odrowąż Szukewicz BolesławBystrzec
0099
gen. bryg.
OKULICKI-Leopold Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Okulicki LeopoldNiedźwiadek
brak danych
ppłk. piech.
OLSZEWSKI-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Olszewski StanisławBar
1042
kpt.
OSSOWSKI-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Ossowski StanisławJastrzębiec 2
4439/1572
ppor. łączn.
OSTROWINSKI-Henryk Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Ostrowiński HenrykSmyk
1873/1953
por. piech.
OSUCHOWSKI-Kazimierz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Osuchowski KazimierzRosomak
3175
ppłk.
PACZKOWSKI-Alfred Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Paczkowski AlfredWania
0018
sierż.
PARADA-Michal Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Parada Michał Mapa
1546/1623
plut.
PARCZEWSKI-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Parczewski JanKraska
3209
por. piech.
PENTZ-Karol Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Pentz KarolSkała 2
4488
por. piech.
PEREKLADOWSKI-Feliks Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Perekładowski FeliksPrzyjaciel 2
4457/1491
ppor. łączn.
PESZKE-Zdzislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Peszke ZdzisławKaszmir
1894/1620
mjr sap.
PEKALA-Mieczyslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Pękała Górski MieczysławBosak
4540
por.
PIASECKI-Zbigniew Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Piasecki ZbigniewOrlik
0016
kpt.
PIATKOWSKI-Bohdan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Piątkowski BohdanMak
0967
ppor.
PIC-Witold Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Pic WitoldCholewa
0119/1981
kpt. art.
PIEKARSKI-Aleksander Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Piekarski AleksanderTurkuć
0133
por. łączn.
PIENIAK-Czeslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Pieniak Czesław Bór
0061
mjr tech lot.
PIJANOWSKI-Waclaw. Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Pijanowski Wacław Dym
0088/1531
mjr
PILCH-Adolf Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Pilch AdolfGóra
1103/1537
mjr
PIOTROWSKI-Edward Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Piotrowski EdwardMema
0207
kpt. piech.
PIOTROWSKI-Julian Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Piotrowski JulianRewera 2
4447/1575
płk.
PIWNIK-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Piwnik JanPonury
0013
por
PLUTA-Wilhelm Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Pluta WilhelmPion
0110
por. lot.
POKLADECKI-Marian Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Pokładecki MarianZoll
2549
kpt. piech.
POKULTINIS-Alfred Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Pokultinis AlfredFon
3161/1563
kpt.
POLICIEWICZ-Zygmunt Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Policiewicz ZygmuntŚwierk
1194
por.
POLISZUK-Jaroslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Poliszuk JarosławArab
1877/1568
kpt.
POLONCZYK-Boleslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Polończyk BolesławKryształ
0152
mjr piech.
POSPIESZALSKI-Antoni Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Pospieszalski AntoniCurie
0973/1420
ppor. piech.
POZNANSKI-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Poznański JanPływak
0852/1648
rtm. kaw.
PRADZYNSKI-Janusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Prądzyński Janusz Trzy
1693/1626
rotm.
PRUS-BOGUSLAWSKI-Andrzej Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Bogusławski Prus AndrzejPancerz
0195/1992
ppor.
PRZETOCKI-Jacek Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Przetocki JacekOset
0124/1612
kpt. łączn.
PRZYBYLIK-Stefan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Przybylik StefanGruch
2658/1650
ppor. piech.
PSYKALA-Mieczyslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Psykała Mieczysław Kalwadosik
3135
mjr
PUKACKI-Franciszek Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Pukacki Franciszek Gzyms
0014
kpt. br. panc.
RACHWAL-Bronislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Rachwał BronisławGlin
1149
rotm.
RACZKOWSKI-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Raczkowski StanisławBułany
0153
mjr piech.
RASZPLEWICZ-Kazimierz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Raszplewicz KazimierzTatar 2
4428/1611
ppor. piech.
RATAJSKI-Leszek Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Ratajski Leszek Żal
0081/1631
ppor.
RIEDL-Adam Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Riedl AdamRodak
0159
por.
ROGOWSKI-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Rogowski JanCzarka
0033
por.
ROMASZKAN-Roman Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Romaszkan RomanTatar
0053
ppor.
ROSSINSKI-Czeslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Rossiński CzesławKozioł
0167
por.
ROSTEK-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Rostek JanDan
0960
ppor.
ROSTWOROWSKI-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Rostworowski JanMat
1721
mjr kaw.
ROZYCKI-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Różycki JanBusik
0239/1602
płk. pil. dypl.
RUDKOWSKI-Roman Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Rudkowski RomanRudy
0085
ppłk.
RUNGE-Tadeusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Runge TadeuszOsa
0025/2005
kpt.
RYBKA-Franciszek Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Rybka FranciszekKula
1054
por. piech.
RYDZEWSKI-Lech Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Rydzewski LechGrom
0080
por.
RZEPKA-Kazimierz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Rzepka KazimierzOgnik
0101/1635
kpt.
SAWICKI-Zygmunt Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Sawicki ZygmuntSamulik
2542
ppor.
SCHELLER-CZARNY-Edwin Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Scheller Czarny EdwinFordon
1274
por. łączn.
SEEMAN-Tadeusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Seeman TadeuszGarbus
1886/1965
kpt. piech.
SERAFIN-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Serafin JanCzerchawa
0102
mjr
SERAFINSKI-Fryderyk Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Serafiński FryderykDrabina
0141/1983
ppłk.
SEDZIAK-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Sędziak Stanisław Warta
1147
ppor. łączn.
SIAKIEWICZ-Wladyslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Siakiewicz WładysławMruk
1882/1646
por. piech.
SIKORSKI-Zenon Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Sikorski ZenonPożar
0142
por. piech.
SKOWRON-Marian Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Skowron MarianOlcha 2
4379/2068
ppor. łączn.
SKOWRONSKI-Ryszard Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Skowroński RyszardLechita
1880
kpt.
SKOWRONSKI-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Skowroński StanisławWidelec
1881/1613
rotm.
SKROCHOWSKI-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Skrochowski JanOstroga
3122
mjr lot.
SKWIERCZYNSKI-Leopold Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Skwierczyński LeopoldAktor
0192/1956
kpt.
SMELA-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Smela JanWir
0755
kpt. art.
SMOLSKI-Kazimierz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Smolski KazimierzSosna
0054
mjr
SOKOLOWSKI-Jerzy Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Sokołowski JerzyMira
0059/2066
mjr dypl.
SOKOLOWSKI-Tadeusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Sokołowski TadeuszTrop
0040
por. piech.
SOKOL-Tadeusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Sokół TadeuszBug 2
4380
por. piech.
SOLTYS-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Sołtys StanisławSowa
0842/1638
kpt. art.
SPECYLAK-Zbigniew Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Specylak Skrzypecki Zbigniew Tur 2
4437
płk. piech.
SPYCHALSKI-Jozef Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Spychalski JózefGrudzień
nie przydzielono numeru
mjr piech. sap.
SROCZYNSKI-Zdzislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Sroczyński ZdzisławKompresor
0242/2023
por. łączn.
STARZYNSKI-Leszek Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Starzyński LeszekMalewa
3181/2070
kpt. piech.
STARZYNSKI-Tadeusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Starzyński TadeuszŚlepowron
0220
mjr int.
STOCKI-Tadeusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Stocki Tadeusz Ćma
1250/1456
ppor.
STOLYHWO-Olgierd Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Stołyhwo OlgierdStewa
0131
mjr kaw.
STPICZYNSKI-Aleksander Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Stpiczyński AleksanderKlara
0324/1593
por.
STRASZYNSKI-Zdzislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Straszyński ZdzisławMeteor
0205
kpt. piech.
STRUMPF-Witold Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Strumpf WitoldSud
0077
kpt. art.
SZCZEPANSKI-Mieczyslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Szczepański MieczysławDębina
3065
mjr piech.
SZEWCZYK-Piotr Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Szewczyk PiotrCzer
0915
por.
SZPAKOWICZ-Wieslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Szpakowicz WiesławPak
0715
płk.
SZTERNAL-Kazimierz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Szternal KazimierzZryw
3120/1574
ppor. łączn.
SZTROM-Jerzy Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Sztrom JerzyPilnik
1887
kpt. art.
SZUBINSKI-Wladyslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Szubiński Władysław Dach
0949
ppor.
SZWIEC-Waldemar Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Szwiec WaldemarRobot
0976
ppłk.
SZYDLOWSKI-Adam Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Szydłowski AdamPoleszuk
3236
ppłk.
SZYMANSKI-Jerzy Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Szymański JerzyBoga
0009/1452
ppłk. dypl.
SCIEGIENNY-Wincenty Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Ściegienny WincentyLas
0523
sierż. łączn.
SLIWA-Kazimierz-e1461497024533 Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Śliwa KazimierzStrażak
4492
ppor.
SMIETANKO-Wladyslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Śmietanko WładysławCypr
3214/1558
por. sap.
SMIGIELSKI-Tadeusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Śmigielski TadeuszŚlad
0962/2020
kpt.
SWIATKOWSKI-Andrzej Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Świątkowski AndrzejAmurat
0008
mjr pil.
TAJCHMAN-Michal Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Tajchman Michał Mikita
nie przydzielono numeru
mjr
TARNAWSKI-Aleksander Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Tarnawski AleksanderUpłaz
0203
ppor.
TOMASZEWSKI-Tadeusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Tomaszewski TadeuszWąwóz
3077
kpt. piech.
TROJANOWSKI-Czeslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Trojanowski CzesławLitwos
3168/2003
mjr piech.
TRONDOWSKI-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Trondowski StanisławGrzmot 2
0289/1619
mjr piech.
TRYBUS-Adam Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Trybus AdamGaj
0988
por. art.
TWARDY-Zbigniew Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Twardy ZbigniewTrzask
0084
mjr kaw.
UKLANSKI-Witold Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Uklański WitoldHerold
0237/2004
ppłk.
ULM-Zygmunt Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Ulm ZygmuntSzybki
0199/1454
kpt. sap.
WALTER-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Walter JanCyrkiel
3775
kpt. piech.
WARUSZYNSKI-Zbigniew Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Waruszyński ZbigniewDewajtis 2
4443/2089
ppor.
WATROBSKI-Jozef Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Wątróbski JózefJelito
1384
por. kaw.
WHITEHEAD-Alfred Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Whitehead AlfredDolina 2
0212
por. piech.
WIACEK-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Wiącek WiktorKanarek
1217/1599
kpt. sap.
WIECHULA-Bernard Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Wiechuła BernardMaruda
3078/1461
por. sap.
WIECHULA-Ludwik Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Wiechuła LudwikJeleń
3080/2032
mjr sap.
WIERZEJSKI-Tomasz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Wierzejski TomaszZgoda 2
4432/1532
kpt.
WILCZEWSKI-Michal Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Wilczewski MichałUszka
0134/1632
ppor.
WILCZKIEWICZ-Zbigniew Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Wilczkiewicz ZbigniewKij
3076/1598
por. piech.
WINIARSKI-Zdzislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Winiarski ZdzisławPrzemytnik
3136/2026
kpt.
WINTER-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Winter StanisławStanley
1068/1633
kpt. piech.
WISZNIEWSKI-Otton Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Wiszniewski OttonTopola
1766/1647
por.
WISZNIOWSKI-Roman Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Wiszniowski RomanHarcerz
1875
ppor. piech.
WISNIEWSKI-Wladyslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Wiśniewski WładysławWróbel
0127/1645
kpt. art.
WITKOWSKI-Ludwik Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Witkowski LudwikKosa
0114/1573
mjr
WOLNIAK-Boguslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Wolniak BogusławMięta
0090/2087
kpt.
WOZNIAK-Jan Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Woźniak JanKwaśny
0827
rotm.
ZABIELSKI-Jozef Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Zabielski JózefŻbik
0002/2043
por. piech.
ZABIEREK-Lech Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Zabierek LechWulkan
1663
kpt. łączn. cw
ZACHMOST-Henryk Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Zachmost Henryk Zorza
1888
por. piech.
por-cc-Jozef-Zajac Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Zając JózefKolanko
0214/1536
por.
ZALEWSKI-Janusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Zalewski JanuszChinek
0963
kpt. art.
ZAORSKI-Waclaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Zaorski WacławRyba
1170/1628
ppor. łączn.
ZAPOTOCZNY-Stanislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Zapotoczny StanisławPłomień
1889/1614
mjr kaw.
ZAREMBINSKI-Wiktor Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Zarembiński WiktorZrąb
0062
gen. bryg.
ZAWACKA-Elżbieta Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Zawacka ElżbietaZo
nie przydzielono numeru
por.
ZAWADZKI-Alfred Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Zawadzki AlfredKos
1146/1640
ppłk.
ZUB-ZDANOWICZ-Leonard Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Zub Zdanowicz Leonard Ząb
0579/1603
por.
ZYGA-Ryszard Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Zyga RyszardLelum
1890/1557
ppor. łączn.
ZAAK-Franciszek Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Żaak FranciszekMamka
1891
por. łączn.
ZAKOWICZ-Jozef Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Żakowicz JózefTabu
1892/1980
ppor.
ZELECHOWSKI-Tadeusz Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Żelechowski TadeuszRing
3182
mjr piech.
ZELKOWSKI-Bronislaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Żelkowski BronisławDąbrowa
1197
kpt. mar. cw
ZORAWSKI-Boguslaw Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Żórawski BogusławMistral
0193/1594
ppor. art.
ZYCHIEWICZ-Antoni Cichociemni - nazwa, przysięga, znak
Żychiewicz Antoni PiotrPrzerwa
0123/1979

Źródła numerów Znaków Spadochronowych – Jan Lorys (oprac.), Historia Polskiego Znaku Spadochronowego, Materiały. Dokumenty. Źródła. Archiwalia,, Zeszyt 9, Londyn 1993, s. 1-181, ISBN 0-902508-20-2, ISBN 978-0-902508-20-0

 

Maksyma
cc-Jan-Gorski--300x300 Cichociemni - nazwa, przysięga, znak

Kpt. Jan Górski, archiwum rodzinne Michała Górskiego

Cichociemni przyjęli jako swoją maksymę słowa: Wywalcz Jej wolność lub zgiń.

Jej autorem był Cichociemny Florian Adrian, który własnoręcznie wypisał ją na mapie Polski w ośrodku szkoleniowym w Audley End. Cichociemni przyjęli ją za swoją dewizę.

cc-Gorski-3-250x148 Cichociemni - nazwa, przysięga, znakPochodziła z więziennej „Piosenki Wileńskiej Więźniów na Łukiszkach” z drugiej połowy 1940. Najstarsze na Litwie, zlokalizowane w śródmieściu stolicy Litwy – Wilna carskie, później gestapowskie i sowieckie więzienie na Łukiszkach było miejscem kaźni Białorusinów, Litwinów, Żydów oraz tysięcy Polaków – powstańców, żołnierzy AK.

Jedna z ostatnich zwrotek „Piosenki Wileńskiej Więźniów na Łukiszkach” brzmiała:  Nie dla medali twe trudy i blizny / Nie dla nagrody to czyn / Lecz z obowiązku miłości Ojczyzny / Wywalcz Jej wolność lub zgiń.

 

Hasło

Akwarela-Znak-Spadochronowy-202x300 Cichociemni - nazwa, przysięga, znakHasłem Cichociemnych było – TOBIE OJCZYZNO!  20 czerwca 1941 gen. Władysław Sikorski podpisał rozkaz ustanawiający Znak Spadochronowy – taki sam dla wszystkich spadochroniarzy, bez względu na rodzaj akcji bojowej w której uczestniczyli. W pkt. 4 ustalono, że „Na wewnętrznej stronie znaku jest wyryte hasło: „Tobie Ojczyzno” i numer ewidencyjny znaku”.

W akcie nadania sztandaru 1 Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej czytamy m.in. – SURGE POLONIA! [Powstań Polsko!] Tęsknota Wasza, wybiegając naszej tęsknocie naprzeciw, wyryła na młodych znakach spadającego do walki orła ofiarne hasło: TOBIE OJCZYZNO! Jej chcecie oddać swoje myśli, swą miłość – siebie samych. Tymi to słowami sienkiewiczowski mały rycerz dławił ból serdeczny i ruszał na Dzikie Pola. I Wy zamykajcie w sobie wszystkie sprawy osobiste i przybywajcie na umiłowaną ziemię z tymi samymi słowami poświęcenia. Jakże głęboko rozumiemy uczucia Wasze, żołnierze oddaleni o lądy, morza i lata całe od Ziemi Ojczystej. Wiemy, czyją ręką zostały wyryte na Waszych znakach ofiarne Wasze hasło. Wypisała je tęsknota.

 

CC-Jozef-Zajac-znak-spadochronowy-300x282 Cichociemni - nazwa, przysięga, znak

Bojowy Znak Spadochronowy
por. cc Józefa Zająca

Pan Sobieski przeszedł się kilkakrotnie po komnacie, następnie zatrzymał się nad małym rycerzem i położył mu poufale rękę na ramieniu. – Jeśli ci łzy dotąd nie obeschły, to ci je wiatr w stepie osuszy. Harowałeś ty, żołnierzyku, przez całe życie, haruj jeszcze. A jeśli przyjdzie ci kiedy do głowy, żeć zapomniano, nie nagrodzono, spocząć nie dano, żeś wysłużył nie smarowane grzanki, ale suchy chleb, nie starostwa, ale rany, nie spoczynek, ale mękę, to jeno zęby ściśnij i powiedz: Tobie, ojczyzno!

Innej pociechy ci nie dam, bo nie mam, jeno chociażem nie ksiądz, przecie ci mogę dać zapewnienie, że tak służąc, dalej zajedziesz na wytartej kulbace niźli inni w poszóstnych karetach i że będą takie bramy, które się przed tobą otworzą, a przed nimi zamkną.

Tobie, ojczyzno! – rzekł w duszy pan Wołodyjowski dziwiąc się zarazem, jak hetman mógł tak bystrze tajne jego myśli przeniknąć. (Henryk Sienkiewicz – Pan Wołodyjowski, rozdział VII)

 


 

Cichociemni byli żołnierzami Armii Krajowej w służbie specjalnej

 

 

Kontrowersje wokół liczby Cichociemnych
zzz-Brog-KOL_023_0021-191x250 Cichociemni - nazwa, przysięga, znak

Pismo ppłk Józefa Hartmana, „ojca Cichociemnych” z 11 października 1946

Dwaj „historycy IPN” niezgodnie z obiektywną prawdą historyczną kwestionują liczbę 316 Cichociemnych. Obaj: Krzysztof Tochman i Waldemar Grabowski zostali wpisani na listę FAŁSZERZY HISTORII. Jeden z nich, dr Waldemar Grabowski podnosi, że:

  • w przypadku przyjęcia definicji Cichociemnego jako żołnierza PSZ zaprzysiężonego na rotę przysięgi ZWZ-AK i zrzuconego na spadochronie w Polsce – wg. niego ma być 302 Cichociemnych,
  • w przypadku przyjęcia definicji CC jako żołnierza PSZ zaprzysiężonego na rotę przysięgi ZWZ-AK i wysłanego drogą lotniczą do Polski (zarówno zrzuceni na spadochronach jak i Ci wysadzeni z samolotów lądujących w Polsce) – wg niego liczba Cichociemnych ma być większa o skoczków, którzy odmówili skoku, czyli ma być 322 CC,
  • czy jako CC nie należałoby również uznać spadochroniarzy zrzuconych w Polsce, ale wysłanych przez MSW, a także spadochroniarzy zrzuconych zarówno przez MON, jaki i MSW w innych krajach europejskich (Francja, Albania, Jugosławia, Włochy, Niemcy i Austria). Byli Oni w dużej mierze zaprzysięgani na rotę przysięgi ZWZ-AK post z dnia 28 września 2014 na stronie Fundacja im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej, Facebook [dostęp 2020-02-16] – wg niego liczba Cichociemnych byłaby większa o kolejną grupę skoczków.

 

Mój komentarz:

Dr Waldemar Grabowski wymyślił sobie trzy różne definicje Cichociemnych i krytykuje fakty, że do niej nie pasują. Sam się zaplątał w te definicje, bowiem wywodzi np. „w przypadku przyjęcia definicji CC jako żołnierza PSZ zaprzysiężonego na rotę przysięgi ZWZ-AK i zrzuconego na spadochronie w Polsce” – „czy jako CC nie należałoby również uznać spadochroniarzy zrzuconych w Polsce, ale wysłanych przez MSW, a także spadochroniarzy zrzuconych zarówno przez MON, jaki i MSW w innych krajach europejskich (Francja, Albania, Jugosławia, Włochy, Niemcy i Austria). Byli Oni w dużej mierze zaprzysięgani na rotę przysięgi ZWZ-AK”.

Jego wywody są więc wewnętrznie sprzeczne, bowiem:

  • jeśli Cichociemni to żołnierze zrzuceni do Polski – to nie „zrzucani w innych krajach europejskich”
  • jeśli Cichociemni to żołnierze zaprzysiężeni na rotę przysięgi ZWZ-AK – to nie „w dużej mierze zaprzysięgani”
  • skoczkowie zrzucani do innych krajów nie byli Cichociemnymi – tylko agentami SOE, tj. nie podlegali KG AK ale brytyjskiemu SOE. Kwestii podległości służbowej dr Grabowski nie „zauważył” bo jako cywil kompletnie nie rozumie jakie znaczenie ma kto jest dowódcą danego żołnierza…

Najistotniejsza jest jednak kwestia fundamentalna – dr Grabowski nie jest przez nikogo upoważniony do decydowania o tym, kto był – a kto nie był Cichociemnym. Jego wewnętrznie sprzeczne spekulacje nie mają znaczenia w świetle faktów historycznych.

Warto w tym kontekście zwrócić uwagę na tekst przysięgi Cichociemnych:

W obliczu Boga Wszechmogącego i Najświętszej Marii Panny, jako ŻOŁNIERZ POWOŁANY DO SŁUŻBY SPECJALNEJ [podkreśl. RMZ] przysięgam, że poświęconego mi sprzętu, poczty i pieniędzy strzec będę nie tylko jako dobra państwowego, ale i jako środków i pieniędzy przeznaczonych dla odzyskania wolności Ojczyzny, a tajemnicy służby specjalnej dochowam, nawet wobec moich przełożonych i kolegów w konspiracji i nie zdradzę jej nikomu, aż do końca wojny. Tak mi Panie Boże dopomóż.

Z treści przysięgi Cichociemnych jednoznacznie wynika, że byli żołnierzami (a nie kurierami) powołanymi do służby specjalnej w Armii Krajowej (czyli po skoku do Kraju). Nie byli tylko (już) kandydatami do tej służby, przeszkolonymi i po przysiędze.

Listę 316 Cichociemnych spisano wprawdzie dopiero po wojnie – jako listę skoczków odznaczonych „Znakiem [Spadochronowym] dla Skoczków do Kraju” – ale uczynił to Kierownik Ministerstwa Obrony Narodowej zarządzeniem z 7 lutego 1954.

Przeciwko kształtowi tej listy nie protestował nikt, w tym żaden z kilkudziesięciu żyjących wtedy Cichociemnych. Wtedy nie było kontrowersji – te tworzone obecnie przez dr Grabowskiego można śmiało wyrzucić do kosza. Cichociemni byli żołnierzami Armii Krajowej w służbie specjalnej, nie byli więc nimi kurierzy, skoczkowie zrzuceni do innych krajów lub skoczkowie zrzuceni do Polski po wojnie (po rozwiązaniu AK).

SPADOCHRONIARZE-DO-ZADAN-SPECJALNYCH-190x250 Cichociemni - nazwa, przysięga, znak„Rewelacje” dr Grabowskiego wynikają z naciąganej definicji „cichociemnego”, nie mają oparcia w żadnym źródle historycznym. Nie potwierdza ich Studium Polski Podziemnej w Londynie ani też publikacja wydana przez samych Cichociemnych – „Drogi cichociemnych”.

 

Rzekomy problem z liczbą Cichociemnych polega na tym, że dr Grabowski wymyślił sobie rożne definicje „cichociemnego” a potem liczy spadochroniarzy, którzy mu pasują do wymyślonej niby „definicji”.

Faktycznie zaś Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza w porozumieniu z SOE wysłał do Polski 316 spadochroniarzy, których z czasem nazwano „cichociemnymi”. Tylko Cichociemni byli rekrutowani, selekcjonowani, szkoleni oraz ekspediowani do Polski przez Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza… 

Panom: Grabowskiemu i Tochmanowi wydaje się, że lepiej od oficerów Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza wiedzą, kogo Oddział VI zrekrutował, przeszkolił i wyekspediował do okupowanej Polski… 🙁

 

TOCHMAN-KLAMIE-247x250 Cichociemni - nazwa, przysięga, znakKrzysztof Tochman oraz Waldemar Grabowski z premedytacją KŁAMIĄ, twierdząc jakoby polscy skoczkowie do innych krajów rzekomo byli „cichociemnymi’. Faktycznie byli to spadochroniarze  Akcji Kontynentalnej. Za to fundamentalne kłamstwo zostali wpisani na listę FAŁSZERZY HISTORII.

Jak podkreśla jeden z twórców Akcji Kontynentalnej, Jan Librach„nie było, poza ogólnymi założeniami walki z wrogiem, związku organizacyjnego pomiędzy Akcją Kontynentalną a kierowanymi z Londynu pracami krajowymi”, tj. organizowanymi przez Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza lotniczymi zrzutami Cichociemnych, broni, sprzętu i pieniędzy dla Armii Krajowej. (Jan Librach, Nota o „Akcji Kontynentalnej”, Zeszyty Literackie 1973, nr 73, s. 162).

Ryszard M. Zając

 

SPADOCHRONIARZE-DO-ZADAN-SPECJALNYCH__2-190x250 Cichociemni - nazwa, przysięga, znakPolscy spadochroniarze do zadań specjalnych (Cichociemni i inni):

  • Cichociemni – byli żołnierzami Armii Krajowej w służbie specjalnej, działali w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego, byli wysyłani przez wojsko i realizowali cele wojskowe. Tylko Cichociemni byli rekrutowani, selekcjonowani, szkoleni oraz ekspediowani do Polski przez Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza.
  • Emisariusze i kurierzy – byli cywilnymi łącznikami pomiędzy emigracyjnym rządem R.P. a cywilną strukturą w okupowanej Polsce – Delegaturą Rządu na Kraj, a także pomiędzy rządem a krajowymi partiami i stronnictwami politycznymi, byli wysyłani przez polityków i realizowali cele polityczne. Nie byli Cichociemnymi.
  • Spadochroniarze do innych krajów – działali poza Polską oraz poza strukturami Polskiego Państwa Podziemnego. Byli wysyłani w porozumieniu z emigracyjnym rządem RP przez brytyjskie SOE (Akcja Kontynentalna) lub amerykańskie OSS (Project Eagle) jako agenci tych służb, realizowali cele polityczno – wojskowe, wskazane przez zachodnie służby specjalne: SOE lub OSS. Nie byli Cichociemnymi.

 

zobacz – Okradanie Cichociemnych

Zobacz także:

 

 


Spośród 316 Cichociemnych zrzuconych na spadochronie do okupowanej Polski
40 walczyło o niepodległość Polski w latach 1918 – 1921:

Leon Bazała (1918-1920) | Jacek Bętkowski (1920) | Jan Biały (1918-1920) | Niemir Bidziński (1920) | Romuald Bielski (1919-1920) | Adolf Gałacki (1918-1920) | Stanisław Gilowski (1918-1920) | Jan Górski (1919-1920) | Antoni Iglewski (1915-1920) | Kazimierz Iranek-Osmecki (1913, 1916, 1920) | Wacław Kobyliński (1918-1920) | Bolesław Kontrym (1917-1918) | Franciszek Koprowski (1919-1920) | Tadeusz Kossakowski (1909-1920) | Julian Kozłowski (1918-1919) | Henryk Krajewski (1918-1920) | Leopold Krizar (1918-1920) | Stanisław Krzymowski (1914-1920) | Adolf Łojkiewicz (1918-1920) | Narcyz Łopianowski (1918-1920) | Zygmunt Milewicz (1918-1920) | Przemysław Nakoniecznikoff-Klukowski (1913-1921) | Leopold Okulicki (1914-1920) | Mieczysław Pękala-Górski (1918-1920) | Edward Piotrowski (1918-1920) | Jan Różycki (1917-1920) | Roman Rudkowski (1914-1920) | Tadeusz Runge (1917-1920) | Józef Spychalski (1916-1920) | Tadeusz Starzyński (1920) | Tadeusz Stocki (1920) | Aleksander Stpiczyński (1917-1920) | Witold Strumpf (1920) | Adam Szydłowski (1918-1920) | Wincenty Ściegienny (1918-1920) | Witold Uklański (1917-1921) | Józef Zabielski (1920) | Józef Zając (1920) | Wiktor Zarembiński (1920) | Bronisław Żelkowski (1920)

 

logo_pl_negatyw_czerowny-300x89 Cichociemni - nazwa, przysięga, znak

 

Projekt realizowany w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości oraz odbudowy polskiej państwowości


 

 

Upamiętnienie Cichociemnych

jw-grom-pomnik-cc-4-300x248 Cichociemni - nazwa, przysięga, znakjw-grom-pomnik-cc-3-300x238 Cichociemni - nazwa, przysięga, znakW 1989 r. powstał film dokumentalny „Cichociemni” (scenariusz i reżyseria Marek Widarski).

15 maja 2005 odsłonięto na terenie jednostki specjalnej – Jednostki Wojskowej GROM w Warszawie pomnik poświęcony cichociemnym spadochroniarzom AK. Znaczna część ekspozycji Sali Tradycji jednostki GROM poświęcona jest Cichociemnym.

Od 4 kwietnia 1995 roku jednostka nosi nazwę – Jednostka Wojskowa GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej

W 2008 roku powstał film dokumentalny „My cichociemni. Głos żyjących” (scenariusz i reżyseria Paweł Kędzierski).

pomnik-cc-warszawa-761x642-300x253 Cichociemni - nazwa, przysięga, znak

Pomnik CC w Warszawie

7 października 2013 roku w Warszawie przy ul. Matejki, naprzeciwko Sejmu R.P. odsłonięto Pomnik Cichociemnych Spadochroniarzy AK.

cc-boening-300x199 Cichociemni - nazwa, przysięga, znakW 2013 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni. Wywalcz wolność lub zgiń” (scenariusz i reżyseria Dariusz Walusiak).

W 2016 roku Sejm R.P. ustanowił rok 2016 Rokiem Cichociemnych. NBP wyemitował srebrną kolekcjonerską monetę o nominale 10 zł upamiętniającą 75. rocznicę pierwszego zrzutu Cichociemnych.

cc-monety-300x157 Cichociemni - nazwa, przysięga, znakcc-pomnik-powazki--300x213 Cichociemni - nazwa, przysięga, znakW 2017 roku PLL LOT umieścił znak spadochronowy oraz podpis upamiętniający Cichociemnych na kadłubie Boeinga 787 (SP-LRG).

Cichociemni są patronem wielu szczepów, drużyn oraz organizacji harcerskich. Opublikowano wiele książek i artykułów o Cichociemnych.

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie znajdują się groby kilkudziesięciu Cichociemnych oraz poświęcony Im pomnik „TOBIE OJCZYZNO”

sala-tradycji-grom Cichociemni - nazwa, przysięga, znak

Sala Tradycji Jednostki Wojskowej GROM

 

 

 

Źródła:
  • informacje własne (archiwum portalu)
  • Koło Cichociemnych Spadochroniarzy AK – Drogi Cichociemnych, Veritas Londyn 1961, wyd. II
  • Jan Lorys (oprac.) – Historia Polskiego Znaku Spadochronowego, Materiały. Dokumenty. Źródła. Archiwalia,, Zeszyt 9, Londyn 1993, ISBN 0-902508-20-2, ISBN 978-0-902508-20-0.
  • Rafał Niedziela – „Tobie Ojczyzno”. Znaki spadochronowe i szybowcowe w Polskich Siłach Zbrojnych (1941-1947), Warszawa 2021, ISBN 978-83-942317-2-9
  • Iwan Rafał – Cichociemni – rekrutacja, szkolenie i przerzut do Polski, w: Koło Historii, materiały Koła Naukowego Historyków Studentów Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Tom 10 (2008) s. 77-106
  • Agnieszka Polończyk – Cichociemni – Zarys historii formacji, w: Wojska Specjalne Rzeczypospolitej Polskiej, Bieniek Mieczysław, Mazur Sławomir M. (red.), Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, 2016, s. 95-105, ISBN 978-83-65208-70-5
  • Władysław Klemens Stasiak – W locie szumią spadochrony…, Instytut Wydawniczy PAX, 1991, s. 16, ISBN 83-211-1153-X
  • Krzysztof Tochman – „Ptaszki” i „Kociaki”, Kombatant nr 2 (242), biuletyn Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, luty 2011, s. 15, ISSN 0867-8952

 

 

Cichociemni – szkolenie

 

Cichociemni byli żołnierzami Armii Krajowej w służbie specjalnej

 

Ringway-300x220 Cichociemni - szkolenie

Ringway

cc-Manchester-Ringway-pomnik-221x300 Cichociemni - szkolenieCichociemni byli bardzo szczególną grupą żołnierzy Armii Krajowej (ZWZ/AK), wywodzących się z Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie oraz Armii Polskiej gen. Andersa, którzy zgłosili się na ochotnika do walki w okupowanej Polsce, do służby specjalnej w Kraju – w Armii Krajowej.

Nie stanowili zwartej formacji, nie mieli odrębnej struktury dowódczej, munduru, sztandaru, patrona. Byli w sporej mierze indywidualistami – wysokiej klasy fachowcami przeznaczonym do zadań specjalnych. Stąd też Ich szkolenie także było indywidualnie „dopasowane” do konkretnego żołnierza. Szkolenie Cichociemnych, przeznaczonych do zadań specjalnych w okupowanej Polsce, podporządkowane było potrzebom podziemnej Armii Krajowej. Szkolono takich specjalistów, jacy byli potrzebni do walki w Kraju – zgodnie z zapotrzebowaniem zgłoszonym przez dowódcę Armii Krajowej.

 


41_cc-Tobie-Ojczyzno-grupa-250x139 Cichociemni - szkolenieSpis treści:


 

 
Jak szkolono Cichociemnych?
A-training-tower-for-parachutists-Edward-Bawden-1943-257x350 Cichociemni - szkolenie

Lundin Links, polska wieża

CC-prezentacja-020-300x224 Cichociemni - szkolenieSzkolenie Cichociemnych, przeznaczonych do zadań specjalnych w okupowanej Polsce, podporządkowane było potrzebom podziemnej Armii Krajowej. Szkolono  takich specjalistów, jacy byli potrzebni do walki w Kraju. Programy kursów stale modyfikowano.

Wielomiesięczny (nawet ponad roczny) proces szkolenia kandydatów na Cichociemnych składał się z czterech grup szkoleń, w każdej po kilka – kilkanaście kursów.  Oczywiście nie było Cichociemnego, który ukończyłby wszystkie możliwe kursy. Trzy największe grupy szkolonych to Cichociemni ze specjalnością w dywersji, łączności oraz wywiadzie. Szkolono także oficerów sztabowych, lotników, pancerniaków oraz kilku specjalistów „legalizacji” (czyli fałszowania dokumentów). Rozpowszechniana przez niektórych „znawców” (nawet z IPN sic!!!) teoria, że wszystkich tych umiejętności można było rzekomo nauczyć się na jednym „kursie cichociemnego” jest absurdem, jest bezdennie kretyńska 🙁 

CC_wykaz-1_20220602_115218-300x124 Cichociemni - szkoleniePrawie wszyscy kandydaci na Cichociemnych kończyli kurs spadochronowy oraz kurs odprawowy. Ponadto każdy kończył także kursy uwzględniające jego osobiste predyspozycje w określonej specjalności wojskowej (dywersja, łączność, wywiad, sztab, lotnictwo, broń pancerna, fałszowanie dokumentów itp.) oraz potrzeby Armii Krajowej.

1-SBS-papet-spadoch--190x250 Cichociemni - szkoleniePierwszy kurs dla kandydatów na Cichociemnych (tzw. Kurs Wielkiej Dywersji) rozpoczął się jesienią 1940 w Inverlochy Castle k. Fort William (hrabstwo Highland, Szkocja, Wielka Brytania). Inicjatorem kursu był płk. Stanisław Sosabowski. Zamek Inverlochy z 1866, posadowiony został nieopodal najwyższego szczytu Szkocji – Ben Nevis (1345 m. n.p.m.). Jednym z zadań podczas kursu było… samotne zdobycie tego szczytu (od strony stromego, północno – wschodniego stoku). Cichociemny Antoni Pospieszalski wspominał, że zajęło mu to sześć godzin.

soe-bron-204x300 Cichociemni - szkolenieOkolica idealnie nadawała się do szkoleń żołnierzy wojsk specjalnych:  lasy, góry, jeziora, plaże… Uczono m.in. strzelania z różnych rodzajów broni, minowania i wysadzania, dywersji, terenoznawstwa. Zajęcia praktyczne z uzbrojenia, materiałów wybuchowych, walki wręcz zaplanowano na ok. 90 godzin, zajęcia teoretyczne nt. organizacji sił wroga zaplanowano na cztery godziny.  Na kursie dywersyjno – strzeleckim oraz sabotażu przeszkolono 74 kandydatów, głównie oficerów z 4 Brygady Kadrowej Strzelców, późniejszej 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej.

Ostatni kurs odprawowy (kończący cykl szkoleń) zakończył się 21 września 1944 w Wielkiej Brytanii (wcześniej 27 lipca 1944 we Włoszech).

cc-po-skoku-250x190 Cichociemni - szkolenieKandydatów na Cichociemnych szkolono dosyć indywidualnie, w ok. 30 specjalnościach w ok. 50 tajnych ośrodkach SOE – Special Training School (Specjalna Szkoła Treningowa) oznaczonych arabskim numerem, także w polskich bazach, m.in. we włoskiej Ostuni.

audley-end-29-250x181 Cichociemni - szkolenie

Audley End (STS 43)

Najsłynniejszym był oczywiście STS 43 Audley End, na wyłączność oddany na potrzeby polskiej sekcji Special Operations Executive (ang. Kierownictwo Operacji Specjalnych). W kilku innych lokalizacjach przeszkoleni Cichociemni oczekiwali na skok do Kraju. W innych fałszowano niezbędne dokumenty (także pieniądze), przygotowywano zasobniki zrzutowe itp. W jeszcze innych pracowały urządzenia do łączności z okupowaną przez Niemców i Rosjan Polską. W Stanmore, na północny zachód od Londynu zlokalizowano Polskie Wojskowe Warsztaty Radiowe (Polish Wireless Research Unit) których zadaniem była produkcja specjalnego sprzętu radiokomunikacyjnego, w tym wówczas najlepszego na świecie „radia szpiegowskiego” – radiostacji typu AP, konstrukcji inż. Tadeusza Heftmana.

Zobacz wykaz „polskich” ośrodków SOE.

SZKOLENIA__20220602_115242_kolor_ozn_1000px-2-300x238 Cichociemni - szkolenieUproszczony diagram rekrutacji i szkolenia Cichociemnych
sporządzony przez Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza
Londyn 26 czerwca 1946, (CAW sygn. II.52.359.29)
Kolory dodane przez nas:   zielone – kursy, czerwone – ośrodki szkoleniowe
Skróty oznaczają:  k.w.k – kurs walki konspiracyjnej,  k.o. – kurs odprawowy,
STS – Special Training School (Specjalna Szkoła Treningowa) czyli ośrodek szkoleniowy SOE
UWAGA – diagram nie obejmuje wszystkich kursów, a także nie obejmuje wszystkich ośrodków

 

Nie było jednego „kursu Cichociemnego” – wielomiesięczny proces szkolenia składał się z czterech grup szkoleń, w każdej po kilka – kilkanaście kursów:
  1. malpi-gaj-250x184 Cichociemni - szkolenieKursy zasadnicze: kurs zaprawowy, kurs badan psychotechnicznych, kurs spadochronowy, kurs walki konspiracyjnej, kurs odprawowy
  2. Kursy specjalnościowe: kurs radiotelegrafistów / radiomechaników, szkoła wywiadu, kurs służb lotniczych, kurs pancerny / przeciwpancerny, kurs kierowców, kurs legalizacji (fałszowanie dokumentów)
  3. Kursy uzupełniające: kurs walk ulicznych, kurs domowego wyrobu materiałów wybuchowych, kurs mikrofotografii, kurs komandosów, kurs informacyjno – wywiadowczy, kurs przetrwania (tzw. kurs „korzonkowy”), kurs czarnej propagandy, kurs tworzenia „legendy”, kurs zmiany wyglądu zewnętrznego i in.
  4. Kursy praktyczne: były elementem każdego z w/w kursów, ponadto w ich skład wchodziły także wielotygodniowe „praktyki zawodowe” w wybranych zawodach, pasujących do „legendy” kandydata na Cichociemnego…

 

Sosab_Karykatury_malpi-gaj-700x503 Cichociemni - szkolenie

Źródło: Jednodniówka karykatur, wyd. Związek Polskich Spadochroniarzy, Londyn 1992

 

Kursy zasadnicze:

 

CC-prezentacja_23-300x224 Cichociemni - szkoleniekurs zaprawowy – obejmował zaprawę fizyczną oraz szkolenia z zakresu dywersji, minerstwa, strzelectwa, terenoznawstwa, walki wręcz. Uczono organizacji sił wroga, podstaw łączności radiowej, także języka angielskiego. Przygotowywano (także selekcjonowano) kandydatów pod względem fizycznym, poprzez program intensywnych ćwiczeń, także biegi przełajowe w terenie, z pełnym oporządzeniem.

cc-commando_training-300x338 Cichociemni - szkolenie

Ćwiczenia – walka nożem

Uczono technik i metod dywersji, posługiwania się ładunkami wybuchowymi. Kandydaci musieli umieć odnaleźć się w terenie, uczono walki wręcz, walki nożem  dżu-dżitsu. Podczas tego kursu kandydatów obowiązywał zakaz wchodzenia gdziekolwiek bramą, drzwiami lub furtkami, kandydaci skakali więc przez płot i wchodzili oknami…

Instruktorami szkoleń z zakresu walki wręcz, nożem, a także strzelania instynktownego, w zwarciu, zwanego potem Point Shooting, od 1941 byli: kpt. William Ewart Fairbairn oraz Eric Anthony Sykes, oficerowie i twórcy Shanghai Riot Squad – jednostki sił specjalnych szanghajskiej policji (pierwszej na świecie jednostki policyjnej typu SWAT), walczącej m.in. z chińską mafią – Cichociemni, IRA, chińska mafia

Fairbairn-251x350 Cichociemni - szkolenie

Wiliam E. Fairbairn

Cichociemni szkolili się w walce wręcz, nożem i strzelaniu instynktownym w ośrodku SOE – Comando Basic Training Centre, Achnacarry House w Szkocji, także w Audley End (STS 43), używali w walce sztyletu szturmowego Fairbairna-Sykesa (F&S). Instruktorem strzelania (także instynktownego) ze wszystkich rodzajów broni w Briggens (STS 38), Audley End (STS 43) oraz Ostuni (Włochy) był także Aleksander Ihnatowicz ps. Ataman.

Oto fragment wspomnień Cichociemnego Ryszarda Nuszkiewicza: „Fascynujące było strzelanie. Słusznie zakładano, że dywersant powinien strzelać nie tylko celnie, ale i szybko, ze względu na ewentualność liczebnej przewagi wroga. – Będziemy strzelać „instynktownie” – powiedział instruktor angielski jeszcze w Garamour. – Jak to wygląda – dopytywali zaciekawieni kursanci. – Najpierw panowie, pokażą co umieją, a ja później. Rozdał pistolety i kazał celować z odległości 25 m do ustawionych tarcz. Każdy robił to inaczej. Jedni strzelali z przedramienia, inni trzymając broń oburącz, wszyscy wszakże mrużyli oczy i długo mierzyli. W sumie efekty były mierne. – Taka zabawa, moi panowie, to dobra na strzelnicy, ale nie na wojnie i do tego w dywersji. Teraz ja spróbuję. Stanął spokojnie tyłem do tarcz. Nagle odwrócił się i w ciągu kilku sekund, bez celowania wypruł cały magazynek. – Poszły Panu Bogu w okno – zauważył ktoś sceptycznie.Gdy jednak podeszliśmy do tarcz, ze zdziwieniem stwierdziliśmy po dwa trafienia w każdej i to z niewielkim rozrzutem. – Jak on to robi? Pewnie jakiś cyrkowiec – osądził wyczyn Tadek Benedyk.

instrukcja-welrod-250x264 Cichociemni - szkolenie

Fragment instrukcji pistoletu Welrod

Garamour dało w tym względzie przeszkolenie teoretyczne i odbyto tam kilka praktycznych prób. Zaraziło jednak wszystkich kursantów oryginalnością, nowością oraz widocznymi efektami. W Audley End strzelanie instynktowne z pistoletów i automatów stało się chlebem powszednim. Aplikowany cykl ćwiczeń obejmował najpierw strzelanie do pojedynczych sylwetek, później do kilku rozlokowanych na widocznym miejscu lub pojawiających się niespodziewanie z różnych stron. Strzelano w dzień i w nocy, w pomieszczeniach zamkniętych, w lasach, wąwozach, w marszu i w biegu, do wyskakujących i znikających w sekundzie sylwetek, do oświetlonych na moment celów, do palących się świec. Skutki takiego szkolenia były widoczne. Niemal każdy potrafił z jednego magazynku ostrzelać trafnie w ciągu kilku sekund około pięciu celów.”
(Ryszard Nuszkiewicz, Uparci, IW PAX Warszawa, ISBN 83-211-0465-7, s. 112-113)

Ihnatowicz-Aleksander-210x300 Cichociemni - szkolenie

Aleksander Ihnatowicz

„Por. Ihnatowicz w ostatnim szlifie szkolenia wpajał różne sposoby noszenia i wydobywania broni. Prezentował specjalne, przemyślnie wykonane wiązania i kabury z automatycznym odbezpieczeniem pistoletu w momencie jego wyciągnięcia. Najmniej skomplikowane wydawało się noszenie broni na brzuchu pod mocno ściśniętym paskiem do której był łatwy dostęp.”
(Ryszard Nuszkiewicz, Uparci, IW PAX Warszawa, ISBN 83-211-0465-7, s. 121)

cc-szkolenie-malpi-gaj-300x220 Cichociemni - szkolenie

Ćwiczenia – zaprawa fizyczna

Kandydaci szkolili się w strzelaniu z różnych rodzajów broni, z różnych pozycji (najczęściej w biegu, bez celowania). Strzelano m.in. z ręcznych karabinów maszynowych Bren, pistoletów maszynowych Thompson, Suomi, pistoletu Wabley-Scot, karabinu przeciwpancernego Boys, niemieckiego pistoletu maszynowego MP-40, popularnie zwanego  Schmeisserem, a także moździerzy używanych przez piechotę. Szczególny nacisk we wszystkich szkoleniach kładziono na praktyczne wykorzystywanie nabywanych umiejętności. W latach 1940 – 1942 kurs organizowano w STS 25 w Inverlochy Castle, później (1942 – 1944) w Garramour k. Airsag. Kto nie ukończył kursu zaprawowego – nie miał żadnych szans, aby zakwalifikować się na kolejne szkolenia.

Zobacz film ilustrujący technikę Point Shoting (strzelania instynktownego) w naszej grupie na Facebooku.

 

kurs badań psychotechnicznych – organizowany przez Anglików w STS 7a w Guildford, niewiele o nim wiadomo. Trwał od jednego do dwóch tygodni. Ukończyło go 194 kandydatów na Cichociemnych.

 

CC-prezentacja_24-300x224 Cichociemni - szkolenie

kurs spadochronowy – obejmował zaprawę spadochronową oraz skoki ze spadochronem. Zaprawa spadochronowa, czyli ćwiczenia fizyczne oraz zajęcia praktyczne przygotowujące do skoków,  odbywały się w trzech miejscach.

cc-skok-instrukcja-241x300 Cichociemni - szkolenie

Rysunek instruktażowy, RAF Ringway, 1943

Od 21 czerwca 1940 w brytyjskim ośrodku treningowym spadochroniarzy – Parachute Training School w Ringway pod Manchesterem (znajdował się tam także STS 51).

Od 1 marca 1941 w polskim ośrodku szkoleniowym 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej  w Largo House pod Leven (Largo Low, hrabstwo Fife, Szkocja, Wielka Brytania). Od stycznia 1944 także w polskiej bazie nr 10 w Ostuni k. Brindisi (Włochy).

Szkolenie w brytyjskim ośrodku trwało tydzień, w polskim od dwóch do czterech tygodni. Podstawą kursu były intensywne ćwiczenia fizyczne: codzienne długie biegi, marsze, pokonywanie specjalnego toru przeszkód, zrzucanie z wiszących trapezów, wreszcie skoki z dwu- oraz trzymetrowego „podium”.

cichociemni-wieza-Largo-House-249x350 Cichociemni - szkolenie

Lundin Links, polska wieża

Skoki ćwiczono najpierw skacząc z wybudowanej przez Polaków w Lundin Links, niedaleko Largo House, funkcjonującej od 25 sierpnia 1941 24-metrowej wieży spadochronowej (pierwszej w Wielkiej Brytanii). W kolejnym etapie szkolenia kandydaci skakali ze spadochronem z samolotu oraz z balonu. Używano spadochronu desantowego typu Irvin QD, każdy kandydat miał obowiązek oddania kilku skoków (5 – 8) w dzień i jednego nocą. 

CC-prezentacja_25-300x224 Cichociemni - szkolenie

Polski ośrodek szkoleniowy w Largo House kandydaci na Cichociemnych nazywali „Małpim Gajem”, ponieważ zlokalizowany był wśród starych dębów, tworzących atmosferę „gaju”, natomiast od szkolonych kandydatów wymagano małpiej wręcz zręczności, m.in. wymagano  przechodzenia z drzewo na drzewo bez użycia jakiegokolwiek sprzętu, tylko przy użyciu gałęzi drzew. Przygotowanie oraz technikę skoku ćwiczono na trapezach, kołowrotkach, ślizgach, skoczni, przyrządach do gimnastyki oraz na wieży spadochronowej. Na bramie ośrodka widniał napis: „Szukasz śmierci – wstąp na chwilę„. Kurs spadochronowy ukończyło ogółem 703 kandydatów.

 

Szkolenie brytyjskich spadochroniarzy, 1941
podobnie szkolono polskich spadochroniarzy oraz Cichociemnych

 

CC-prezentacja_26-300x224 Cichociemni - szkolenie

kurs walki konspiracyjnej – zwany też kursem walki dywersyjnej. Początkowo nosił nazwę „kursu organizatorów”, bo miał przygotowywać jego uczestników do organizowania i przygotowywania przyszłego powstania powszechnego. Jego podstawowym celem było przygotowanie Cichociemnego do prowadzenia walki niewielką grupą żołnierzy – kilkuosobowym zespołem dywersyjno – sabotażowym działającym w warunkach konspiracji. Zaprawę fizyczną wyrabiano m.in. na torze przeszkód, na przeprawie linowej przez rzekę, a także podczas kilkunastokilometrowych biegów przełajowych ze sprzętem. Doskonalono umiejętności strzeleckie oraz minerskie, m.in. z użyciem „plastiku” oraz zapalników czasowych typu ołówkowego, także podkładania ładunków wybuchowych „domowej roboty”.

cichociemni-samoobrona-300x199 Cichociemni - szkolenie

Ćwiczenia – walka wręcz

Uczono posługiwania się łącznością, planowania oraz przeprowadzania akcji bojowych. Szkolono w zakresie sposobów nawiązywania kontaktów oraz zbierania i przekazywania informacji, łączności i szyfrów. Organizowano „marsze na orientację”, uczące orientacji w terenie oraz szybkiego dotarcia do wyznaczonego celu. Strzelano z różnych odległości do tarcz, manekinów, w ciemnościach, w ruchu, podczas przeprawy przez tor przeszkód czy… wspinania się po linie. Kandydaci uczyli się podstaw zwiadu, czytania map, prowadzenia wszelkich pojazdów, ale także… taktyki działania SS. Kandydatów na Cichociemnych szkolono jak wybijać szyby w oknach głową i bezpiecznie wyskakiwać z piętra, mając ręce związane lub skute kajdankami. Uczono, jak uwalniać się z kajdanek, jak otwierać wytrychem rożne zamki a nawet sejfy, jak we właściwy sposób wyskakiwać z pędzącego pociągu…

The-Polish-Parachute-Training-Centre-at-Largo-House-Fifeshire-267x350 Cichociemni - szkolenie

Lundin Links, polska wieża

Podobnie jak w przypadku innych kursów, uczono praktycznego wykorzystania nabytych umiejętności. Kandydaci byli np. wywożeni samochodem (z zasłoniętymi szybami) w nieznaną okolicę, z której musieli w określonym czasie dotrzeć do zaznaczonego na mapie punktu docelowego. Nie mogli pytać o drogę miejscowej ludności, musieli unikać patroli brytyjskiej policji lub Home Guard (Obrony Narodowej). Kulminacją takich ćwiczeń było przeprowadzenie „akcji dywersyjnej” w pobliskiej miejscowości, np. podłożenia łądunku wybuchowego (ładunek był nieuzbrojony) lub „napadu na bank”, przy czym Brytyjczyków nikt nie uprzedzał o akcji, ani też o jej ćwiczebnym charakterze. Czasem jednak Brytyjczyków uprzedzano i mieli uniemożliwić przeprowadzenie akcji (nigdy im się nie udało).

cc-szkolenie-300x214 Cichociemni - szkolenie

Ćwiczenia – zaprawa fizyczna

W latach 1941 – 1942 kandydatów szkolono w STS 38 w Briggens (zorganizowano dwa kursy, podczas których przeszkolono 12, następnie 15 kandydatów). Od 1 maja 1942 na kursie walki konspiracyjnej szkolono w STS 43 w Audley End niedaleko Cambridge, od 1 maja 1944 także (równolegle ze szkoleniem w STS 43) w polskiej bazie nr 10 w Ostuni k. Brindisi (Włochy). Kurs walki konspiracyjnej ukończyło ogółem 630 kandydatów, nie musieli brać w nim udziału kandydaci szkoleni do pracy w wywiadzie, lotnictwie, łączności oraz niektórzy ze szkolonych do pracy w sztabie..

Warto zaznaczyć, że po jednej z „akcji ćwiczebnych” (trwającej dwie minuty) w dziesięciotysięcznym miasteczku w Wielkiej Brytanii, nieświadoma ćwiczebnego charakteru akcji brytyjska policja aresztowała kilkadziesiąt osób, szukając wśród nich sprawców „dywersji”… 

Zobacz także – Cichociemni w dywersji

 

CC-prezentacja_27-300x224 Cichociemni - szkoleniekurs odprawowy – był ostatnim kursem każdego cyklu szkoleniowego kandydatów na Cichociemnych. Jego celem było przekształcenie kandydata w konspiratora działającego w okupowanym kraju. W pierwszej kolejności uczono tworzenia tzw. legendy, czyli kompletnej, choć w sporej części zmyślonej, opowieści – głównie nt. własnego życiorysu – zawierającej kłamstwa logicznie pasujące do nowej, fałszywej tożsamości. Nazywano go „Wyższą Szkołą Kłamstwa”. Wszechstronnie wyszkolony żołnierz służby specjalnej miał się przeistoczyć w zwykłego, szarego mieszkańca okupowanego kraju. Czasem nawet dla uprawdopodobnienia swojej legendy, przyszły Cichociemny musiał się nauczyć podstaw jakiegoś „zwykłego” zawodu…

polish-parachute-300x269 Cichociemni - szkolenie

Lundin Links, polska wieża

Podczas kursu odprawowego kandydaci uczyli się warunków panujących w okupowanym kraju, poznawali strukturę i funkcjonowanie władz Polskiego Państwa Podziemnego, a także władz niemieckich w okupowanej Polsce. Poznawano metody prowadzenia śledztw i przesłuchań przez gestapo, uczono się przekonywującego wprowadzania w błąd przesłuchujących. Kompletowano zgodne z „legendą” danego skoczka dokumenty, ubranie i wyposażenie. Kandydaci mieli dostęp do krajowej prasy: konspiracyjnej oraz okupacyjnej, rozmawiali też z przybywającymi z okupowanego kraju kurierami.

Początkowo kurs miał postać serii wykładów dla kandydatów, organizowanych w tajnym lokalu w Londynie, przy Queen’s Gate Terrace 1. W zorganizowanej formie pierwszy kurs odprawowy przeprowadzono w lipcu 1942 w STS 43 w Audley End niedaleko Cambridge, po 15 lipca 1943 szkolono także w STS 46 w Michley k. Newport oraz w Chichely Hall (Buckinghamshire, w marcu 1944), od 1944 w polskiej bazie nr 10 w Ostuni k. Brindisi (Włochy).  Kurs trwał od dwóch do sześciu tygodni, ukończyło go 606 kandydatów.

 

SZKOLENIA__20220602_115242_kolor_ozn_1000px-2-300x238 Cichociemni - szkolenieInstruktor kursu odprawowego, późniejszy Cichociemny i szef wywiadu Armii Krajowej mjr / płk dypl. Kazimierz Iranek-Osmecki wspominał – „Kraj żądał przeszkolonych instruktorów, obeznanych z nowoczesnym sprzętem, jaki miał być dostarczony z Zachodu. Ponadto mieli oni być przygotowani pod względem technicznym i taktycznym do wykonywania i kierowania akcją sabotażową, dywersyjną i partyzancką. Żądano też przysłania mechników i instruktorów radiotelegrafii, jak również oficerów wywiadowczych ze znajomością różnych działów niemieckiego wojska, lotnictwa i marynarki wojennej, ponadto oficerów sztabowych na stanowiska dowódcze. Szkolenie spadochroniarzy musiało więc się odbywać w bardzo rozległym wachlarzu rzemiosła żołnierskiego.

Przystąpiono do werbowania ochotników i wszechstronnego ich szkolenia na najrozmaitszych kursach, zależnie od przeznaczenia kandydata do danej specjalności. Każdy z ochotników musiał oczywiście ukończyć kurs spadochronowy. Ostatecznym oszlifowaniem był tzw. kurs odprawowy. Zaznajamiano na nim z warunkami panującymi w kraju, rodzajami niemieckich służb bezpieczeństwa i zasadami życia konspiracyjnego. (…)”  (Kazimierz Iranek-Osmecki, Emisariusz Antoni, Editions Spotkania, Paryż 1985, s. 159-160)

 

 

Kursy specjalnościowe:

 

CC-prezentacja_28-300x224 Cichociemni - szkolenie

kurs radiotelegrafistów / radiomechaników – Radiotelegrafistów oraz radiomechaników szkolono w Ośrodku Wyszkoleniowym Sekcji Dyspozycyjnej Oddziału Specjalnego Sztabu Naczelnego Wodza. Ośrodek podlegał Oddziałowi VI (Specjalnemu) Sztabu Naczelnego Wodza, jego dowódcą był ppłk. Wiktor Bernacki

PSZ-GB-lacznosc2_900px-266x350 Cichociemni - szkolenie

Ćwiczenia z łączności

Kurs radiotelegrafistów trwał ok trzy miesiące, kurs radiomechaników od sześciu do dziesięciu miesięcy. Szkolono również dowódców radiostacji oraz oficerów organizatorów sieci konspiracyjnej łączności radiowej. Szkolenia przeprowadzano początkowo (1941 – 1942) w rybackiej wiosce Anstruther nad zatoką Firth of Forth (hrabstwo Fife, Szkocja, Wielka Brytania), przy 1 Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej.

Pod koniec 1942 zorganizowano odrębny ośrodek szkoleniowy dla łącznościowców. W latach 1942 – 1943 szkolono w budynkach browaru Auchtertool (hrabstwo Fife, Szkocja, Wielka Brytania), później (1943 – 1944) w budynkach Saint Margaret’s School for Girls w Polmont (Stirlingshire, Szkocja, Wielka Brytania).

Od początku w szkolenie Cichociemnych łącznościowców byli zaangażowani ppłk. łączn. Wiktor Bernacki  oraz kpt. (później major) łączn. Bogusław Wolniak, późniejszy Cichociemny. Obaj byli też spadochroniarzami; nawet podoficer rusznikarz w ośrodku wyszkolenia nie był tuzinkowy – miał za sobą służbę we francuskiej Legii Cudzoziemskiej. Spadochroniarzem, jeszcze przedwojennym, był instruktor por. Lorenz.

eureka-rebeka-250x195 Cichociemni - szkolenie

Eureka

Kandydatów na Cichociemnych ze specjalnością w radiołączności szkolono również w obsłudze urządzeń łączności ziemia – lotnik, typu Eureka (urządzenie do radionawigacji) i S-fon (radiotelefon), na odrębnym brytyjskim kursie The Eureka & S-Phon w STS 40 (Howbury Hall) oraz STS 61 (Gaynes’ Hall).

Umiejętności obsługi (stosowanych podczas zrzutów) urządzeń łączności ziemia – lotnik wymagano od wszystkich kandydatów na Cichociemnych. Odrębny, czteromiesięczny kurs organizowania łączności radiowej w warunkach bojowych w konspiracji, organizowano w Cowdonbeatch (Szkocja).

Ringway-2-300x216 Cichociemni - szkolenie

Ćwiczenia – przygotowanie do skoków

Kurs radiotelegrafistów ukończyło 213 kandydatów na Cichociemnych, do Kraju skoczyło 51 z Nich (w tym jeden kurier). Przeszkoleni kandydaci na Cichociemnych – łącznościowców, jeśli zostali zakwalifikowani do skoku do Kraju, kontynuowali cykl szkoleniowy w STS 43 w Audley End niedaleko Cambridge.

radiostacja-Heftman-300x232 Cichociemni - szkolenie

radiostacja konstrukcji inż Tadeusza Heftmana miała małe wymiary, duży zasięg oraz była trudna do wykrycia…

Pozostali przeszkoleni łącznościowcy pracowali w centrali łączności Sztabu Naczelnego Wodza: w ośrodku nadawczym Chipperfield Lodge, ośrodku odbiorczym Barnes Lodge k. Kings Langley (hrabstwo Hertfordshire, Wielka Brytania) oraz Conington Hall pod Cabridge. Przeszkoleni na tym kursie łącznościowcy pracowali również w centrali łączności radiowej Sztabu Naczelnego Wodza we Włoszech, tj. w  „Mewa” w Mesagne przy Via Appia Antica, 15 km od Brindisi (Włochy), także przy obsłudze radiostacji Oddziału Specjalnego w innych krajach. Niektórzy z przeszkolonych pracowali w odrębnej sieci łączności polskiego wywiadu (m.in. Szwajcaria, Francja, Środkowy Wschód i in.).

Zobacz także –  Cichociemni łącznościowcy

 

CC-prezentacja_29-300x224 Cichociemni - szkolenie

polska szkoła wywiadu – kurs przygotowujący do pracy w wywiadzie organizowano pod kamuflażem „Oficerskiego Kursu Doskonalącego Administracji Wojskowej”, początkowo w tajnym lokalu przy Kensington Park Road W.11, w dzielnicy Bayswater w Londynie, a następnie w Glasgow, (prawdopodobnie)  w budynku przy ul. 1 Horselethill Street (patrz zdjęcie). Po lutym 1946 szkołę przeniesiono do Kirkadly k. Edynburga, pod koniec 1946 na krótko do Londynu, później do Cardas. Kadrę szkoły stanowiło 23 pracowników, w tym 11 wykładowców i instruktorów. Ogółem przeszkolono ok. 200 oficerów, po ok. 30 na kursie.

Londyn-Kensington-Park-Road-W-11-250x241 Cichociemni - szkolenie

Londyn, Kensington Park Road

Cichociemni nazywali go „kursem gotowania na gazie”. Komendantem kursu był przedwojenny szef kontrwywiadu i wywiadu Sztabu Generalnego WP, płk dypl. Stefan Mayer, który wcześniej, zazwyczaj osobiście, werbował kandydatów do pracy w wywiadzie. W komisji werbunkowej był także ppłk Józef Hartman.

W polskiej „szkole szpiegów” także zwracano szczególną uwagę na „praktyczną naukę zawodu”. Kandydaci uczyli się sposobów zbierania informacji, werbowania agentów, technik oraz metod działania wywiadu i kontrwywiadu. Początkowo zaplanowano w programie szkolenia 13 przedmiotów oraz 1350 godzin szkolnych, później modyfikowano te plany w zależności od sytuacji. Pierwsze zajęcia rozpoczęły się 3 kwietnia 1941, szkoła działała do lata 1947.

Program-kursu-wywiadu-260x350 Cichociemni - szkolenie

Stefan Mayer – Program szkoły wywiadu
źródło: Instytut Piłsudskiego w Londynie, Kolekcja akt Stefana Mayera, zespół nr 100, teczka nr 709/100/24

Glasgow-szkola-szpiegow-300x204 Cichociemni - szkolenie

Prawdopodobna siedziba szkoły wywiadu w Glasgow

Program szkolenia obejmował m.in. studium wywiadowcze obydwu agresorów: Niemiec oraz Rosji. Uczono się podstaw radiotelegrafii, chemii wywiadowczej, prowadzenia korespondencji utajonej, szyfrów, fotografii wywiadowczej. W programie kursu były także m.in. „zajęcia ślusarskie”, czyli techniki włamywania się do pomieszczeń, otwierania wszelakich zamków. Kursanci uczyli się również prowadzenia rozmaitych pojazdów, budowy broni a także strzelania z niej. Mieli również obowiązkową zaprawę fizyczną oraz nadobowiązkową naukę (doskonalenie) języków obcych.

Kurs wywiadu trwał około sześciu miesięcy, ukończyło go 73 kandydatów. Po ukończonej szkole wywiadu szkolili się na kursie odprawowym w STS 43 w Audley End (bez kursu walki konspiracyjnej) oraz na kursie spadochronowym w Parachute Training School w Ringway pod Manchesterem (STS 51). Do okupowanej Polski zrzucono 37 Cichociemnych ze specjalnością w wywiadzie.

soe-klucz2-300x225 Cichociemni - szkolenie

Skrytka na  korespondencję

Niektórzy kandydaci na Cichociemnych  (o innej specjalności niż wywiad) dodatkowo szkolili się także z podstaw technik i metod wywiadowczych w „szkole szpiegów” w STS 34 w Bealieu (Hampshire, Wielka Brytania). Kurs podstaw wywiadu obejmował m.in. naukę rozpoznawania ludzi w tłumie, szyfry i atramenty do tajnopisów, podrabianie dokumentów, otwieranie zamków, włamania do mieszkań, strzelanie z różnych rodzajów pistoletów do celów stałych i ruchomych, konstruowanie i wykorzystywanie skrytek na przedmioty i dokumenty, sabotaż, kierowanie samochodami, ukrywanie się w mieście i na wsi, uwalnianie z kajdanek, podstawy propagandy.

Zobacz także – Cichociemni w wywiadzie

Stefan Mayer – relacja nt. szkolenia Cichociemnych oficerów wywiadu (1960)
źródło: Instytut Piłsudskiego w Londynie, Kolekcja akt Stefana Mayera, zespół nr 100, teczka nr 709/100/113

 

Tadeusz Dubicki – Placówki szkoleniowe polskiego wywiadu w Wielkiej Brytanii (1941-1947)
w: Kontrwywiad II RP (1914) 1918-1945 (1948), Warszawa 2019
Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralny Ośrodek Szkolenia i Edukacji, t. VI, s. 222-230

 

 

CC-prezentacja-028-300x224 Cichociemni - szkolenie

kurs dla służb lotniczych – podobnie jak w przypadku innych kursów, obejmował teorię i praktykę. Ze względu na specyficzne potrzeby podziemnej Armii Krajowej w okupowanej Polsce, kandydaci na Cichociemnych ze specjalnością „lotniczą”, w zależności od posiadanego już wyszkolenia „lotniczego” szkoleni byli bardzo indywidualnie.

Program kursu obejmował studia, praktyki, lotniczy kurs specjalny nt. pilotażu oraz bieżącej obsługi niemieckich samolotów: Heinkel He 111H, Messerschmitt Bf 110C, Junkers Ju 88, Messerschmitt 110 i innych. W pilotażu i obsłudze niemieckich maszyn szkolono w specjalnej, tajnej jednostce brytyjskiej 1426 Enemy Aircraft Flight pod Londynem.

zrzutowisko-sygnaly-300x148 Cichociemni - szkolenie

Układ świateł zrzutowiska

Kandydatów na CC ze specjalnością „lotniczą”, w tym specjalistów odbioru zrzutów lotniczych, a także CC łącznościowców szkolono również w obsłudze urządzeń łączności ziemia – lotnik, typu Eureka (urządzenie do radionawigacji) i S-Phon (radiotelefon), na odrębnym brytyjskim kursie The Eureka & Sphon STS 40 w Howbury Hall, Bedford oraz STS 61 (Gaynes’ Hall).. Podstaw tych umiejętności wymagano od wszystkich kandydatów na Cichociemnych.

 

CC-prezentacja_31-300x224 Cichociemni - szkolenie

kurs pancerny / przeciwpancerny – Kandydatów na Cichociemnych ze specjalnością w broni pancernej oraz przeciwpancernej szkolono na angielskich czołgach  w brytyjskim Centrum Wyszkolenia Broni Pancernej i Technicznej w Catterick Camp, od 1944 szkolono w ośrodku przy 2 Korpusie Polskim we Włoszech. Kurs trwał od czterech do ośmiu tygodni, ukończyło go 43 kandydatów.

PSZ-GB-Szkocja-300x199 Cichociemni - szkolenie

„Polskie” czołgi, Szkocja

Ponadto kandydaci szkoleni byli na niemieckim sprzęcie pancernym oraz przeciwpancernym, podczas trwającego dwa tygodnie brytyjskiego kursu pancernego.

Na zakończenie tej grupy kursów kandydatów przez osiem tygodni szkolono na polskim kursie motorowym i łączności w Dundee (Szkocja). Ukończyło go 94 kandydatów. Do okupowanej Polski zrzucono na spadochronie 11 Cichociemnych przeszkolonych w tej specjalności (w tym mojego Dziadka).

 

kurs kierowców (motorowy) – Prawie wszyscy Cichociemni (z nielicznymi wyjątkami) potrafili kierować rozmaitymi pojazdami, w tym także niemieckimi. Kandydaci, którzy nie posiadali tych umiejętności, byli szkoleni na polskim kursie motorowym i łączności w Dundee (Szkocja). Ukończyło go 94 kandydatów.

 

Briggens-falszerz-Jerzy-Maciejewski-300x225 Cichociemni - szkolenie

Polski fałszerz, Jerzy Maciejewski, Briggens

kurs legalizacji – Miał charakter wybitnie ekskluzywnego kursu dla specjalistów od fałszowania dokumentów, ukończyło go trzech Cichociemnych, przerzuconych do Kraju. Szkolili się m.in. w STS 38 w Briggens, m.in. pod okiem doświadczonego polskiego fałszerza Jerzego Maciejewskiego, przedwojennego pracownika Samodzielnego Referatu Technicznego Oddziału II (wywiad) Sztabu Generalnego WP.

Briggens-sfalszowany-paszport-Hitlera-300x227 Cichociemni - szkolenie

Sfałszowany w Briggens paszport… Hitlera

Brytyjski ośrodek fałszowania dokumentów (także pieniędzy, w tym okupacyjnych złotych), pracował pod kierownictwem Cpt. Morton Bisset’a był zlokalizowany w wówczas „polskim” STS 38 oraz początkowo pracował tylko na polskie potrzeby.

Wkrótce zespół znakomitych fałszerzy, kreślarzy, techników, ekspertów grafologii, przy użyciu różnych specjalistycznych urządzeń, w tym ok. 50 rodzajów drukarek, wytwarzał dla wszystkich agentów SOE dokumenty (w tym m.in. paszporty, prawa jazdy, banknoty) takiej jakości, że były nie do odróżnienia od prawdziwych. 

cc-falszerze-300x200 Cichociemni - szkolenie

Fałszywe pieczątki do „legalizacji”…

W lipcu 1943 przez kuriera dostarczono do Wielkiej Brytanii klisze banknotów 50, 100 i 500 zł, próby papierów, znaków wodnych oraz farb, co umożliwiło wyprodukowanie w ośrodku SOESTS 38 w Briggens ok. 50 mln okupacyjnych złotych (tzw. młynarek) dla Armii Krajowej.

Ogółem podczas wojny w tym ośrodku wytworzono ok. 275 tysięcy (sic!) różnych dokumentów dla ruchów oporu w okupowanej Europie.

 

 

Kursy uzupełniające:

Po zakończonych szkoleniach o charakterze zasadniczym oraz specjalnościowym, Cichociemni szkolili się na kursach uzupełniających:

CC-prezentacja_32-300x224 Cichociemni - szkolenie

  • kurs walk ulicznych, organizowany w Londynie, w zburzonej dzielnicy Battersea (London Distric School of tactics street fighting wing).
  • kurs domowego wyrobu materiałów wybuchowych (Home made devices course) w STS 18 k. Stevenage oraz STS 37a
  • kurs mikrofotografii w STS 38 w Briggens oraz STS 60
  • brytyjski kurs komandosów i sabotażystów (trwał miesiąc) w STS 17 k. Hertford
  • podstawowy kurs informacyjno – wywiadowczy
  • obowiązkowy kurs przetrwania w lesie (tzw. kurs korzonkowy), przy 1 SBS, w Dunkeld (Szkocja)
  • polski kurs szturmowy przy 3 batalionie 1 SBS w Szkocji, trwał 2-4 tygodnie
  • kurs „czarnej propagandy” (Advanced propaganda course), ukończyło go 46 kandydatów
  • kurs tworzenia „legendy”
  • praktyki kolejowe, trwały od kilku dni do kilku tygodni,
  • praktyki w fabrykach samochodów w Lethworth, trwały od kilku dni  do kilku tygodni,
  • praktyki spawalnicze w Londynie, trwały od kilku dni  do kilku tygodni,
  • praktyki piekarskie i cukiernicze, w Cambridge, trwały od kilku dni  do kilku tygodni,
  • praktyki na fermach ogrodniczych w Hertford, trwały od kilku dni  do kilku tygodni,
  • inne, w tym obowiązkowy (najkrótszy) kurs sposobów zmiany wyglądu zewnętrznego, trwał od 3 do 7 dni, w STS 15a

 

zasobnik-zrzutowy-H-300x224 Cichociemni - szkolenie

Zasobnik zrzutowy, typ H

soe-kolce-drogowe-800px-300x200 Cichociemni - szkolenie

Kolce drogowe

Kandydaci na Cichociemnych przewidziani do pracy sztabowej w warunkach konspiracji mieli obowiązek ukończenia rocznego kursu wojennego Wyższej Szkoły Wojennej, a następnie odbycia praktyki w Sztabie Naczelnego Wodza w Londynie (Wielka Brytania).

Część z nich ukończyła także m.in. kurs walki konspiracyjnej. Do okupowanej Polski zrzucono 24 Cichociemnych przeszkolonych w specjalności sztabowej.

 

Kursy praktyczne:
Fijałka-Hartman-Rybka_Audley-End-1942-250x350 Cichociemni - szkolenie

Por. Michał Fijałka oraz ppor. Franciszek Rybka przebrani za kobiety, w środku mjr. Józef Hartman, Audley End, 1942

Kursy praktyczne były elementem każdego kursu w każdym cyklu szkoleniowym. Istotne było przecież wszechstronne wyszkolenie praktyka, który nie w teorii, ale w ciężkich realiach okupacyjnego życia będzie potrafił w pełni wykorzystać nabyte umiejętności.

Najkrotsza-droga-jednodn-4BK_4-300x211 Cichociemni - szkolenie

Strona z jednodniówki 4 BK

Warto podkreślić, iż wśród kursów praktycznych były także np. praktyki zawodowe w wybranych zawodach, podczas których kandydaci na Cichociemnych nabywali lub utrwalali umiejętności zawodowe „pasujące” do Ich legendy, „przykrywki” w działaniach konspiracyjnych w okupowanej przez Niemców i Sowietów Polsce.

 

Dopiero po pomyślnym ukończeniu wszystkich wymaganych kursów, przeszkolony kandydat miał szansę zostać zakwalifikowanym do skoku, następnie skoczyć na spadochronie do okupowanej Polski i zostać Cichociemnym.

CC-prezentacja_38-300x224 Cichociemni - szkolenie

Po zakończeniu wszystkich szkoleń oraz zakwalifikowaniu do skoku, kandydat na Cichociemnego składał przysięgę na rotę Armii Krajowej, wybierał pseudonim oraz wyjeżdżał na tzw. stację wyczekiwania, gdzie oczekiwał na skok do kraju. 

Na szkolenia oraz do skoku do okupowanej Polski zgłosiło się 2385 kandydatów: 1 generał (Tadeusz Kossakowski), 112 oficerów sztabowych, 894 oficerów młodszych, 592 podoficerów, 771 szeregowych. Podawana dotąd błędnie liczba 2413 wynikała z faktu, iż do żołnierzy, kandydatów na Cichociemnych błędnie doliczano 28 cywilnych kurierów politycznych. Wśród ochotników było 15 kobiet.

Zobacz także – Cichociemni w Armii Krajowej

 

Ewa Korsak – Wykuwanie cichociemnych.
Jak Polacy szkolili się przed desantowaniem do okupowanej ojczyzny
w:  Polska Zbrojna  kwiecień 2018, nr 4 (864), s. 31 – 22

 

 

Na szkolenia dla Cichociemnych przyjęto 2385 kandydatów.
Jedynie 605 z nich pomyślnie ukończyło szkolenia.
Spośród nich tylko 579 zakwalifikowano do skoku do Kraju.
Do okupowanej Polski zrzucono 316 Cichociemnych.

 

zobacz – 316 Cichociemnych spadochroniarzy Armii Krajowej

 

 

Oddział VI (specjalny) – Werbunek i szkolenie ludzi

Płk dypl. w st. sp. Marian Utnik – Oddział łącznikowy Komendanta Głównego AK
przy Naczelnym Wodzu na emigracji (VI Oddział Sztabu Naczelnego Wodza) część II
w: Wojskowy Przegląd Historyczny, Warszawa 1981, nr 4 s. 151 – 174

 

 


Spośród 316 Cichociemnych zrzuconych na spadochronie do okupowanej Polski
40 walczyło o niepodległość Polski w latach 1918 – 1921:

Leon Bazała (1918-1920) | Jacek Bętkowski (1920) | Jan Biały (1918-1920) | Niemir Bidziński (1920) | Romuald Bielski (1919-1920) | Adolf Gałacki (1918-1920) | Stanisław Gilowski (1918-1920) | Jan Górski (1919-1920) | Antoni Iglewski (1915-1920) | Kazimierz Iranek-Osmecki (1913, 1916, 1920) | Wacław Kobyliński (1918-1920) | Bolesław Kontrym (1917-1918) | Franciszek Koprowski (1919-1920) | Tadeusz Kossakowski (1909-1920) | Julian Kozłowski (1918-1919) | Henryk Krajewski (1918-1920) | Leopold Krizar (1918-1920) | Stanisław Krzymowski (1914-1920) | Adolf Łojkiewicz (1918-1920) | Narcyz Łopianowski (1918-1920) | Zygmunt Milewicz (1918-1920) | Przemysław Nakoniecznikoff-Klukowski (1913-1921) | Leopold Okulicki (1914-1920) | Mieczysław Pękala-Górski (1918-1920) | Edward Piotrowski (1918-1920) | Jan Różycki (1917-1920) | Roman Rudkowski (1914-1920) | Tadeusz Runge (1917-1920) | Józef Spychalski (1916-1920) | Tadeusz Starzyński (1920) | Tadeusz Stocki (1920) | Aleksander Stpiczyński (1917-1920) | Witold Strumpf (1920) | Adam Szydłowski (1918-1920) | Wincenty Ściegienny (1918-1920) | Witold Uklański (1917-1921) | Józef Zabielski (1920) | Józef Zając (1920) | Wiktor Zarembiński (1920) | Bronisław Żelkowski (1920)

 

logo_pl_negatyw_czerowny-300x89 Cichociemni - szkolenie

 

Projekt realizowany w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości oraz odbudowy polskiej państwowości


 

 

 

Źródła:
  • informacje własne (archiwum portalu)
  • Iwan Rafał – Cichociemni – rekrutacja, szkolenie i przerzut do Polski, w: Koło Historii : materiały Koła Naukowego Historyków Studentów Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Tom 10 (2008) s. 77-106
  • Koło Cichociemnych Spadochroniarzy AK, Drogi Cichociemnych, Veritas Londyn, 1954
  • Ian Valentine – Baza 43. Cichociemni, wyd. Wołoszański, 2004, ISBN 83-89344-09-2
  • Jędrzej Tucholski – Cichociemni, IW PAX, 1984
  • Jędrzej Tucholski – Cichociemni 1941-1945. Sylwetki spadochroniarzy, Wojskowy Instytut Historyczny
  • Agnieszka Polończyk – Cichociemni – dzieje elity polskiej dywersji na kanwie życiorysu Bolesława Polończyka ps. „Kryształ”, w: Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka, nr 3/2016, s. 173 – 188, Kraków 2016, ISSN 1899-6264
  • Agnieszka Polończyk – Cichociemni – Zarys historii formacji, w: Wojska Specjalne Rzeczypospolitej Polskiej, Bieniek Mieczysław, Mazur Sławomir M. (red.), Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, 2016, s. 95-105, ISBN 978-83-65208-70-5
  • Tadeusz Dubicki – Placówki szkoleniowe polskiego wywiadu w Wielkiej Brytanii (1941-1947), t. VI, w: Kontrwywiad II RP (1914) 1918-1945 (1948), Warszawa, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralny Ośrodek Szkolenia i Edukacji, 2019, s. 222-230, ISBN 978-83-953038-3-8

 

 


Tł.

Cichociemni – rekrutacja

 

Cichociemni byli żołnierzami Armii Krajowej w służbie specjalnej.

 


41_cc-Tobie-Ojczyzno-grupa-250x139 Cichociemni - rekrutacjaSpis treści:


 

CC_wykaz-1_20220602_115218-300x124 Cichociemni - rekrutacja

Wykaz „Zgłosiło się do pracy w Kraju” – zespół akt Oddziału VI (Specjalnego) w: Centralne Archiwum Wojskowe sygn. CAW II.52.359, s.27

Cichociemni byli szczególną grupą żołnierzy Armii Krajowej w służbie specjalnej. Wywodzili się z Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie oraz Armii Polskiej gen. Andersa oraz zgłosili się na ochotnika do walki w okupowanej Polsce. Nie stanowili zwartej formacji, nie byli jednostką, nie mieli odrębnej struktury dowódczej, munduru, sztandaru, patrona. Byli wojskowymi specjalistami, wysyłanymi do okupowanej Polski w celu pełnienia służby specjalnej w konspiracyjnej Armii Krajowej.

Do służby specjalnej w okupowanej Polsce zgłosiło się ogółem 2385 kandydatów na Cichociemnych. Podawana dotąd powszechnie – błędnie – liczba 2413 wynika z faktu, iż do kandydatów na Cichociemnych doliczano 28 cywilnych kurierów politycznych.

 


pr-24-pl-300x106 Cichociemni - rekrutacjaInformacja dla propagującego brednie nt. Cichociemnych portalu polskieradio24.plCichociemni nie byli „elitarną jednostką komandosów – spadochroniarzy, zwanych cichociemnymi”. Jeszcze większą bzdurą jest twierdzenie, iż  ta rzekoma „jednostka została utworzona na rozkaz premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla”. To rekord głupoty 🙁


 

Cichociemni byli w sporej mierze żołnierzami indywidualistami – wysokiej klasy fachowcami przeznaczonym do zadań specjalnych, potrafiącymi organizować, kierować i współdziałać z zespołami żołnierzy. Byli szkoleni w ok. 30 specjalnościach w ok. 50 tajnych ośrodkach szkoleniowych: polskich oraz brytyjskiego SOE.  Nie było jednego „kursu Cichociemnego” lecz cztery grupy szkoleń, w każdej z nich po kilka kursów. Szkolenie było indywidualnie „dopasowane” do konkretnego żołnierza – Cichociemnego, uwzględniało jego umiejętności i predyspozycje oraz zapotrzebowanie Armii Krajowej…

 

Jak rekrutowano Cichociemnych?

szkolenie-cc-300x207 Cichociemni - rekrutacja29 czerwca 1940 w Sztabie Naczelnego Wodza utworzono Oddział VI (Specjalny), którego głównym zadaniem było utrzymywanie stałej łączności z okupowaną Polską: łączności radiotelegraficznej oraz łączności lotniczej. Oddział podlegał bezpośrednio Naczelnemu Wodzowi, współpracował z utworzoną decyzją Winstona Churchilla z 19 lipca 1940, ściśle tajną brytyjską agencją rządową – Special Operations Executive (Kierownictwem Operacji Specjalnych).

CC-prezentacja_19-300x224 Cichociemni - rekrutacja

Celem strategicznym było przygotowanie podziemnej Armii Krajowej do przeprowadzenia w Polsce, w końcowej fazie wojny, zwycięskiego powstania powszechnego. Celem taktycznym było prowadzenie walki bieżącej: wywiad, sabotaż, odwet, dywersja.

Cichociemni mieli wydatnie pomóc w przygotowaniu i przeprowadzeniu powstania powszechnego w Kraju! Mieli wesprzeć realizację celu strategicznego oraz taktycznego Armii Krajowej. Temu podporządkowana była Ich rekrutacja oraz szkolenie.

 

SZKOLENIA__20220602_115242_kolor_ozn_1000px-2-300x238 Cichociemni - rekrutacja

Uproszczony diagram rekrutacji i szkolenia Cichociemnych  (CAW sygn. II.52.359.29) UWAGA – diagram nie obejmuje wszystkich kursów ani ośrodków

Instruktor kursu odprawowego, późniejszy Cichociemny i szef wywiadu Armii Krajowej mjr / płk dypl. Kazimierz Iranek-Osmecki wspominał – „Kraj żądał przeszkolonych instruktorów, obeznanych z nowoczesnym sprzętem, jaki miał być dostarczony z Zachodu. Ponadto mieli oni być przygotowani pod względem technicznym i taktycznym do wykonywania i kierowania akcją sabotażową, dywersyjną i partyzancką. Żądano też przysłania mechaników i instruktorów radiotelegrafii, jak również oficerów wywiadowczych ze znajomością różnych działów niemieckiego wojska, lotnictwa i marynarki wojennej, ponadto oficerów sztabowych na stanowiska dowódcze. Szkolenie spadochroniarzy musiało więc się odbywać w bardzo rozległym wachlarzu rzemiosła żołnierskiego.

Przystąpiono do werbowania ochotników i wszechstronnego ich szkolenia na najrozmaitszych kursach, zależnie od przeznaczenia kandydata do danej specjalności. Każdy z ochotników musiał oczywiście ukończyć kurs spadochronowy. Ostatecznym oszlifowaniem był tzw. kurs odprawowy. Zaznajamiano na nim z warunkami panującymi w kraju, rodzajami niemieckich służb bezpieczeństwa i zasadami życia konspiracyjnego. (…)”  (Kazimierz Iranek-Osmecki, Emisariusz Antoni, Editions Spotkania, Paryż 1985, s. 159-160)

 

Rekrutacja kandydatów na Cichociemnych od początku była ściśle tajna. Jak podkreślił Szef Oddziału VI (Specjalnego) ppłk. dypl. Michał Protasewicz w zaakceptowanej przez Naczelnego Wodza, wydanej 1 czerwca 1943 tajnej „Instrukcji dla żołnierzy przerzucanych drogą lotniczą do Kraju” L.dz. 2525/tjn. 43 – Bezwzględne przestrzeganie tej tajemnicy jest podstawowym warunkiem powodzenia samych lotów oraz całości akcji lotniczej w Kraju, jak również jedynym sposobem zabezpieczenia przed represjami rodziny skoczka.

Całe to przedsięwzięcie było tajne, czyli dowództwo Oddziału VI musiało sobie poradzić z werbunkiem ochotników bez zrywania z tajnością. Czyniono to w następujący sposób. Oficerowie tegoż oddziału osobiście udawali się do poszczególnych jednostek, pobieżnie wtajemniczali miejscowych dowódców w plany przedsięwzięcia i za ich pomoca prowadzili nabór. (…) bezpośredni dowódca znał dobrze swoich podwładnych i dzięki niemu można było wyłowić najbardziej odpowiednich ludzi. Nie zawsze jednak odbywało się to bez oporów, gdyż dowództwo danej jednostki zdawało sobie sprawę, że w ten sposób traci ze swych szeregów najbardziej wartościowych ludzi…

Wytypowani tak kandydaci proszeni byli na ściśle poufną rozmowę. W jej trakcie zostali ogólnie zapoznani z rodzajem zadania i ewentualnymi warunkami, jaki mogą ich czekać w kraju. Po tym wstępie padało pytanie o zgodę. Decyzja należała do kandydata (…) Następnie zasięgano opinii w kontrwywiadzie i w Oddziale Personalnym Sztabu NW, zgodę na powołanie kandydata wydawał szef Oddziału VI. Rafal Iwan – Cichociemni… s. 85-86

Rafał Iwan – „Cichociemni” – rekrutacja, szkolenie i przerzut do Polski
Materiały Koła Naukowego Studentów UMCS
w: Koło Historii nr 10/2008, Lublin 2008, ISSN 1505-85-30, s. 77-106

 

Początkowo nie prowadzono selekcji, rekrutując kandydatów spośród ochotników. Szef sztabu Naczelnego Wodza gen. Tadeusz Klimecki sprzeciwił się pomysłowi rekrutowania kandydatów na Cichociemnych na rozkaz. Zdecydowano, że wszyscy Cichociemni muszą być ochotnikami.

Zgodnie z tajnym rozkazem Naczelnego Wodza – SNW L.dz.780/tjn/V/41, określono podstawowe warunki rekrutacji kandydatów na Cichociemnych:

  • zgłoszenie ochotnicze  CC-prezentacja_20-300x224 Cichociemni - rekrutacja
  • nieskazitelne kwalifikacje moralne oraz ideowe
  • moc charakteru oraz zdolność powzięcia decyzji
  • zdolności organizacyjne
  • duże wyrobienie wojskowe i życiowe
  • stopień wojskowy – od szeregowca z cenzusem (tj. ze zdaną maturą) do pułkownika
  • wiek – nieograniczony, ale z pełną sprawnością fizyczną
  • pożądana znajomość języka wroga: niemieckiego lub rosyjskiego

 

 

Selekcja kandydatów

Żołnierz i historyk Józef Garliński w publikacji „Politycy i żołnierze” wskazuje pożądane cechy kandydata na Cichociemnego: ochotnik, najlepiej młody, w pełni sprawny fizycznie, inteligentny, przedsiębiorczy, o dużym poczuciu niezależności, choć jednocześnie karny i zdolny do poddania się ciężkiej zaprawie fizycznej. Musieli to być ludzie świadomi ryzyka i umiejący je niejednokrotnie podjąć, musieli bezwzględnie potrafić dochować tajemnicy. Oprócz tego powinni być twardzi, odważni a czasem nawet brutalni” (s. 52 – 53).

Jak podkreślają Jakub Lickiewicz, Jolanta Szymańska, Łukasz Burkiewicz w publikacji „Próba charakterystyki psychologicznej cichociemnego” – „na podstawie metod szkoleniowych i sposobu prowadzenia kursów można wywnioskować, że do najbardziej pożądanych cech należały:

  • wytrzymałość psychofizyczna
    cc-skoczek-176x300 Cichociemni - rekrutacja

    kombinezon Cichociemnych

  • efektywność
  • zdolność dochowania tajemnicy
  • uczciwość, spójność wewnętrzna i posiadanie wysokich standardów moralnych
  • patriotyzm
  • zdolność do szybkiej adaptacji i uczenia się (…)
  • zdyscyplinowanie, zarówno indywidualne jak i wojskowe
  • silna motywacja
  • indywidualizm, z równoczesna umiejętnością pracy zespołowej,
  • zdolności przywódcze
  • twórcze rozwiązywanie problemów”

[w: Państwo i Społeczeństwo, 2015 (XV) nr 2, s. 121-122].  Autorzy zauważają, że „w linii prostej z tradycji Cichociemnych” korzysta system współczesnej selekcji kandydatów na  żołnierzy Wojsk Specjalnych”.

 

 

Kandydaci na Cichociemnych

Kandydaci na przyszłych Cichociemnych spadochroniarzy Armii Krajowej selekcjonowani byli w kilku etapach. W pierwszym etapie byli typowani do służby specjalnej przez dowódców swoich dotychczasowych oddziałów, którzy najlepiej znali własnych żołnierzy i wiedzieli, który z nich do takiej służby się nadaje. Oficerowie Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza przyjeżdżali do oddziałów Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, stacjonujących w Wielkiej Brytanii, Afryce oraz na Bliskim Wschodzie. W rozmowie z dowódcami tych oddziałów żądali wskazania najlepszych żołnierzy, którzy mieliby szansę po przeszkoleniu walczyć w okupowanej Polsce.

37-550-1-1-232x300 Cichociemni - rekrutacja

skoczek po wylądowaniu, plik NAC

Czasem napotykali na problemy, bowiem dowódcy polskich oddziałów nie chcieli oddawać swych najlepszych żołnierzy. W 1942 Naczelny Wódz wydał rozkaz, który rozwiązał ten problem – „Wiem że w dobrze rozumianym interesie swych oddziałów dowódcy niechętnie godzą się na odstępowanie swych oficerów, tym niemniej powinni oni zrozumieć, że potrzeby Kraju pod tym, jak i pod innym względem powinny stać na pierwszym miejscu„.

Nieco inaczej rekrutowano kandydatów do walki w okupowanej Polsce w wywiadzie (i kontrwywiadzie), w łączności oraz w lotnictwie. Kandydatów na Cichociemnych ze specjalnością wywiadowczą wyszukiwali i rekrutowali oficerowie Oddziału II (wywiad i kontrwywiad) Sztabu Naczelnego Wodza. Zazwyczaj kandydatów do pracy wywiadowczej rekrutował komendant polskiej szkoły wywiadu (uwaga, to nazwa potoczna, a nie nazwa własna) płk. dypl. Stanisław Mayer.

soe-bron-204x300 Cichociemni - rekrutacjaKandydatów na Cichociemnych ze specjalnością radiotelegrafia, radiomechanika zazwyczaj rekrutował komendant Ośrodka Wyszkoleniowego Sekcji Dyspozycyjnej Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza ppłk Wiktor Bernacki. Kandydatów na Cichociemnych ze specjalnością lotniczą wyszukiwali i rekrutowali oficerowie Oddziału III (lotnictwo) SNW.

 

Po wytypowaniu kandydata przez dowódcę jego oddziału, oficerowie Oddziału VI przeprowadzali z nim ściśle tajną rozmowę, pytając o zgodę na walkę w okupowanej Polsce. Czas na zastanowienie był bardzo krótki – od kilku minut bodaj do zaledwie kilku dni. Czasem kandydaci na Cichociemnych zgłaszali się sami, drogą służbową, a niektórzy bezpośrednio. Na tym etapie wytypowani kandydaci musieli zdecydować czy chcą zgłosić się ochotniczo do ciężkiej służby w okupowanym Kraju.

cc-szkolenie-malpi-gaj-300x220 Cichociemni - rekrutacjaPo zgłoszeniu następował drugi etap selekcji. Każdego ochotnika weryfikowano w kontrwywiadzie oraz Oddziale Personalnym Sztabu Naczelnego Wodza. Po uzyskaniu pozytywnych opinii, szef Oddziału VI Sztabu Naczelnego Wodza przeprowadzał własną weryfikację, decydując, czy skierować kandydata na szkolenia dla kandydatów na Cichociemnych.

Kolejnymi etapami selekcji kandydatów na Cichociemnych były szkolenia. Nie było jednego „kursu Cichociemnego” lecz cztery grupy szkoleń, w każdej po kilka kursów, mianowicie kursy zasadnicze, specjalnościowe, uzupełniające, praktyczne. Nieukończenie któregokolwiek ze szkoleń eliminowało kandydata z dalszych starań  o wysłanie do służby specjalnej w Armii Krajowej, w okupowanej Polsce. Dopiero po pomyślnym ukończeniu wszystkich wymaganych szkoleń kandydat miał szansę skoczyć na spadochronie do okupowanej Polski i zostać Cichociemnym.

Ale selekcja odbywała się nawet po ukończeniu wszystkich szkoleń. Kierujący przerzutem lotniczym Cichociemnych oraz zaopatrzenia dla Armii Krajowej oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza mjr dypl. Jan Jaźwiński mógł każdego kandydata na Cichociemnych w każdej chwili odesłać do macierzystej jednostki, jeśli tylko uznał, że nie spełni on zadań wymaganych od Cichociemnych – żołnierzy Armii Krajowej w służbie specjalnej.

 

Na szkolenia dla Cichociemnych przyjęto 2385 kandydatów.
Jedynie 605 z nich pomyślnie ukończyło szkolenia.
Spośród nich tylko 579 zakwalifikowano do skoku do Kraju.
Do okupowanej Polski zrzucono 316 Cichociemnych.

zobacz – 316 Cichociemnych spadochroniarzy Armii Krajowej

 


 

Cichociemni – znajomość języków

 

Znak-Spadochronowy-AK-219x350 Cichociemni - rekrutacja

To być może zaskakujące, ale okazuje się, że wskazany w tajnym rozkazie Sztabu Naczelnego Wodza – SNW L.dz.780/tjn/V/41 wymóg znajomości języka wroga: niemieckiego lub rosyjskiego, był traktowany bardzo serio. Zebrałem z teczek personalnych wszystkich Cichociemnych oraz przeanalizowałem dane dotyczące znajomości języków wśród 316 Cichociemnych.  Statystycznie każdy Cichociemny był poliglotą – znał prawie dwa języki obce.

Rzecz jasna, nie zawsze była to perfekcyjna znajomość języka, ale wystarczała do porozumiewania się w nim. Znajomość większości języków została nabyta przed wojną, jednak niektórzy Cichociemni uczyli się od podstaw lub pogłębiali znajomość języka (niemiecki, rosyjski, angielski) już na potrzeby swojej służby specjalnej. Wszystkie umiejętności językowe Cichociemnych zostały nabyte i/lub utrwalone przed rozpoczęciem Ich służby specjalnej…

CC-poligloci-243x250 Cichociemni - rekrutacjaRekordzista mjr cc Jan Różycki ps. Busik znał aż 7 języków: niemiecki, francuski, rosyjski, hiszpański, angielski, a także łacinę i grekę. Aż 8 Cichociemnych znało po 5 języków: ppor. cc Adam Dąbrowski, kpt. cc Władysław Kochański, ppłk. cc Alfred Paczkowski, mjr cc Edward Piotrowski, kpt. dypl. cc Jan Serafin, por. cc Roman Wiszniowski, mjr cc Wiktor Zarembiński, por. cc Alfred Zawadzki. Wszyscy z tej ósemki znali niemiecki, ukraiński, angielski i francuski, prawie wszyscy rosyjski, a niektórzy także rumuński oraz ruski.

22 Cichociemnych znało aż 4 języki obce, w tym 20 niemiecki, 18 angielski, 16 francuski, 13 rosyjski; oprócz tego 9 znało ukraiński, po 2 włoski, ruski; po 1 białoruski, hiszpański, a nawet rusiński oraz perski. 59 Cichociemnych znało trzy języki obce, w tym 42 niemiecki, tyle samo angielski, 34 francuski, 28 rosyjski, 11 ukraiński. Niektórzy z nich mówili także mniej znanymi językami: chorwackim, serbskim, estońskim, białoruskim, szwedzkim czy fińskim.

113 Cichociemnych mogło się pochwalić znajomością dwóch języków obcych: 74 znało niemiecki, 61 angielski, 41 francuski, 35 rosyjski, ponadto kilku znało białoruski. Siedemdziesięciu Cichociemnych znało jeden język obcy: 26 rosyjski, 21 niemiecki, 9 angielski, 12 francuski, pozostali dwaj – ukraiński.

Spośród 316 Cichociemnych 166 władało językiem niemieckim, 108 rosyjskim,  137 angielskim, 111 francuskim, 34 ukraińskim…

 

Cichociemni poligloci:

UWAGA!  Tabela ma więcej niż jedną stronę, wyświetla po 10 wierszy na stronie

(kliknij w nazwisko, aby przejść do strony z biogramem, wpisz w wyszukiwarkę, aby wyszukać)
Tabelę można przeszukiwać, wpisując dowolny ciąg znaków

 

Autor wykazu – Ryszard M. Zając, wnuk por. cc. Józefa Zająca

Na urządzeniach mobilnych aby zobaczyć całość należy przewinąć w poziomie

FotoNazwisko imięNiem.Ros.Ukr.Ang.Fr.inneOgółem
ADRIAN-Florian Cichociemni - rekrutacja
Adrian Florianniem.ang.fr.3
BALUK-Stefan Cichociemni - rekrutacja
Bałuk Stefanros.ang.fr.3
BATOR-Ignacy Cichociemni - rekrutacja
Bator Ignacyb.d.
BAZALA-Leon Cichociemni - rekrutacja
Bazała Leonniem.ang.fr.3
BAKIEWICZ-Zbigniew Cichociemni - rekrutacja
Bąkiewicz Zbigniewb.d.
BENEDYK-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Benedyk Tadeuszniem.ukr.ang.3
BENRAD-Adam Cichociemni - rekrutacja
Benrad Adamukr.ang.2
BERNACZYK-SLONSKI-Kazimierz. Cichociemni - rekrutacja
Bernaczyk - Słoński Kazimierzniem.ang.2
BETKOWSKI-Jacek Cichociemni - rekrutacja
Bętkowski Jacekb.d.
BIALY-Jan Cichociemni - rekrutacja
Biały Janniem.ukr.ang.3
BICHNIEWICZ-Jerzy Cichociemni - rekrutacja
Bichniewicz Jerzyros.ukr.ang.3
BIDZINSKI-Niemir Cichociemni - rekrutacja
Bidziński Niemirb.d.
BIEDRZYCKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Biedrzycki Stanisławb.d.
BIELSKI-Romuald Cichociemni - rekrutacja
Bielski Romualdb.d.
BIENIAS-Jan Cichociemni - rekrutacja
Bienias Janniem.ang.2
BIEZUNSKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Bieżuński Janb.d.
BILSKI-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Bilski Kazimierzniem.ang.2
BORYCZKA-Adam Cichociemni - rekrutacja
Boryczka Adamniem.ang.fr.3
BORYS-Adam Cichociemni - rekrutacja
Borys Adamniem.ang.fr.3
BURDZINSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Burdziński Tadeuszang.fr.2
BUSLOWICZ-Michal Cichociemni - rekrutacja
Busłowicz Michałros.fr.2
BUYNO-Jerzy Cichociemni - rekrutacja
Buyno Jerzyfr.1
BYSTRZYCKI-Przemyslaw Cichociemni - rekrutacja
Bystrzycki Przemysławb.d.
BZDAWKA-Bernard Cichociemni - rekrutacja
Bzdawka Bernard ros.1
CETYS-Teodor Cichociemni - rekrutacja
Cetys Teodorniem.ros.2
CHMIELOCH-Ryszard Cichociemni - rekrutacja
Chmieloch Ryszardniem.ros.2
CHMIELOWSKI-Antoni Cichociemni - rekrutacja
Chmielowski Antoni niem.ros.fr.3
CHYLINSKI-Eugeniusz Cichociemni - rekrutacja
Chyliński Eugeniusz b.d.
CIEPLIK-Franciszek Cichociemni - rekrutacja
Cieplik Franciszekfr.chorwacki,
serbski
3
CZAYKOWSKI-Andrzej Cichociemni - rekrutacja
Czaykowski Andrzej b.d.
CZEPCZAK-GORECKI-Bronisław Cichociemni - rekrutacja
Czepczak Górecki Bronisławb.d.
CZERWINSKI-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Czerwiński Kazimierzniem.ang.2
CZLAPKA-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Człapka Kazimierzang.1
CZUMA-Jozef Cichociemni - rekrutacja
Czuma Józefniem.ang.2
DABROWSKI-Adam Cichociemni - rekrutacja
Dąbrowski Adamniem.ukr.ang.fr.rumuński5
DEKUTOWSKI-Hieronim Cichociemni - rekrutacja
Dekutowski Hieronimniem.1
DMOWSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Dmowski Stanisławniem.ang.2
DZIADOSZ-Rudolf Cichociemni - rekrutacja
Dziadosz Rudolfb.d.
DZIKIELEWSKI-Feliks Cichociemni - rekrutacja
Dzikielewski Feliksang.1
ECKHARDT-Mieczyslaw Cichociemni - rekrutacja
Eckhardt Mieczysławniem.ukr.ang.fr.4
EMIR-HASSAN-Jerzy Cichociemni - rekrutacja
Emir Hassan Jerzyb.d.
FARENHOLC-Oskar Cichociemni - rekrutacja
Farenholc Oskarniem.ang.fr3
FIJALKA-Michal Cichociemni - rekrutacja
Fijałka Michałniem.ukr.ang.ruski4
FLONT-Wladyslaw Cichociemni - rekrutacja
Flont Władysławfr.1
FORTUNA-Ludwik Cichociemni - rekrutacja
Fortuna Ludwikniem.ang.2
FUHRMAN-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Fuhrman Kazimierzros.1
GALECKI-Adolf Cichociemni - rekrutacja
Gałacki Adolfniem.ang.2
GARCZYNSKI-Marian Cichociemni - rekrutacja
Garczyński Marian ang.fr.2
GAWORSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Gaworski Tadeuszniem.1
GILOWSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Gilowski Stanisławniem.ros.ukr.3
GODZIK-Wladyslaw Cichociemni - rekrutacja
Godzik Władysław niem.ros.2
GOLARZ-Marian Cichociemni - rekrutacja
Golarz Teleszyński Marianros.1
GOLEBIEWSKI-Marian Cichociemni - rekrutacja
Gołębiewski Marianb.d.
GOLUNSKI-Norbert Cichociemni - rekrutacja
Gołuński Norbert niem.1
GORSKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Górski Janros.1
GORSKI-Stefan Cichociemni - rekrutacja
Górski Stefanang.1
GRODZICKI-Krzysztof Cichociemni - rekrutacja
Grodzicki Krzysztofb.d.
GROMNICKI-Zygmunt Cichociemni - rekrutacja
Gromnicki Zygmuntb.d.
GRUN-Bronislaw Cichociemni - rekrutacja
Grun Bronisław niem.ros.ang.3
GRYCZ-Jan Cichociemni - rekrutacja
Grycz Janb.d.
HARASYMOWICZ-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Harasymowicz Stanisławniem.ang.2
HAUPTMAN-Wladyslaw Cichociemni - rekrutacja
Hauptman Władysławb.d.
KALINOWSK-HECZKO-Gustaw Cichociemni - rekrutacja
Heczko Kalinowski Gustawniem.ang.2
HENCEL-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Hencel Stanisławniem.ang.2
HOFFMANN-Teodor Cichociemni - rekrutacja
Hoffman Teodorniem.ang.fr.3
HORL-Jan Cichociemni - rekrutacja
Hörl Janniem.ang.fr.3
IGLEWSKI-Antoni Cichociemni - rekrutacja
Iglewski Antoniros.1
IGNASZAK-Stefan Cichociemni - rekrutacja
Ignaszak Stefanniem.1
IPOHORSKI-LENKIEWICZ-Wieslaw Cichociemni - rekrutacja
Ipohorski Lenkiewicz Wiesław ros.ang.fr.3
IRANEK-OSMECKI-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Iranek Osmecki Kazimierzniem.1
ISZKOWSKI-Jerzy Cichociemni - rekrutacja
Iszkowski Jerzyb.d.
JABLONSKI-Boleslaw Cichociemni - rekrutacja
Jabłoński Bolesławniem.ros.ang.fr.4
JACHCINSKI-Henryk Cichociemni - rekrutacja
Jachciński Henryk niem.ang.2
JACKIEWICZ-Boleslaw Cichociemni - rekrutacja
Jackiewicz Bolesławros.fr.2
JAGIELSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Jagielski Stanisławniem.ang.fr3
JAKUBOWSKI-Ewaryst Cichociemni - rekrutacja
Jakubowski Ewaryst niem.ang.2
JANKOWSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Jankowski Stanisławniem.ros.2
JANUSZKIEWICZ-Henryk Cichociemni - rekrutacja
Januszkiewicz Henrykang.fr.2
JAROSZ-Janusz Cichociemni - rekrutacja
Jarosz Janusz ang.fr.2
JASIENSKI-Stefan Cichociemni - rekrutacja
Jasieński Stefanniem.ang.fr.3
JASTRZEBSKI-Antoni Cichociemni - rekrutacja
Jastrzębski Antonifr.1
JAWORSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Jaworski Tadeuszang.fr.2
JAWORSKI-Tadeusz-Stanisław Cichociemni - rekrutacja
Jaworski Tadeusz Stanisławb.d.
JOKIEL-Jan Cichociemni - rekrutacja
Jokiel Janros.ang.fr.3
JURECKI-Marian Cichociemni - rekrutacja
Jurecki Marianniem.fr.2
JURKIEWICZ-Longin Cichociemni - rekrutacja
Jurkiewicz Longin niem.ros.fr.3
KALENKIEWICZ-Maciej Cichociemni - rekrutacja
Kalenkiewicz Maciejb.d.
KAMIENSKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Kamieński Janb.d.
KAMINSKI-Bronislaw Cichociemni - rekrutacja
Kamiński Bronisławniem.1
KASZYNSKI-Eugeniusz Cichociemni - rekrutacja
Kaszyński Eugeniuszb.d.
KAZIMIERCZAK-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Kazimierczak Stanisławb.d.
KIWER-Edward Cichociemni - rekrutacja
Kiwer Edwardniem.1
KLIMOWICZ-Wladysław Cichociemni - rekrutacja
Klimowicz Władysławukr.ang.2
KLIMOWSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Klimowski Tadeuszfr.1
KLINICKI-Maksymilian Cichociemni - rekrutacja
Klinicki Maksymilianb.d.
KLOCEK-Wlodzimierz Cichociemni - rekrutacja
Klocek Niewęgłowski Włodzimierzang.1
KOBYLINSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Kobyliński Tadeuszniem.ros.2
KOBYLINSKI-Waclaw Cichociemni - rekrutacja
Kobyliński Wacławros.fr.2
KOCHANSKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Kochański Janang.fr.2
KOCHANSKI-Wladyslaw Cichociemni - rekrutacja
Kochański Władysław niem.ros.ukr.ang.fr.5
KOLASINSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Kolasiński Stanisławniem.ang.2
KONIK-Bronislaw Cichociemni - rekrutacja
Konik Bronisław ros.1
KONSTANTY-Ignacy Cichociemni - rekrutacja
Konstanty Ignacy niem.1
KONTRYM-Bolesław Cichociemni - rekrutacja
Kontrym Bolesławros.ang.fr.3
KOPISTO-Waclaw Cichociemni - rekrutacja
Kopisto Wacławniem.ros.ukr.fr.4
KOPROWSKI-Franciszek Cichociemni - rekrutacja
Koprowski Franciszekniem.ros.ang.3
KOSSAKOWSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Kossakowski Tadeuszb.d.
KOSTUCH-Tomasz Cichociemni - rekrutacja
Kostuch Tomaszfr.1
KOTOROWICZ-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Kotorowicz Stanisławfr.1
KOWALIK-Edward Cichociemni - rekrutacja
Kowalik Edwardb.d.
KOWALSKI-Jerzy Cichociemni - rekrutacja
Kowalski Jerzyniem.ang.2
KOWALSKI-Ryszard Cichociemni - rekrutacja
Kowalski Ryszardniem.ang.2
KOZLOWSKI-Julian Cichociemni - rekrutacja
Kozłowski Julianniem.ros.estoński3
KOZUCHOWSKI-Henryk Cichociemni - rekrutacja
Kożuchowski Henrykang.fr.2
KRAJEWSKI-Henryk Cichociemni - rekrutacja
Krajewski Henrykros.1
KRASINSKI-Adam Cichociemni - rekrutacja
Krasiński Adamfr.1
KRIZAR-Leopold Cichociemni - rekrutacja
Krizar Leopoldniem.ukr.ang.3
KROKAY-Walery Cichociemni - rekrutacja
Krokay Waleryniem.ang.2
KRYSZCZUKAJTIS-Miroslaw Cichociemni - rekrutacja
Kryszczukajtis Mirosławros.1
KRZYMOWSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Krzymowski Stanisławb.d.
KUCZYNSKI-Marian Cichociemni - rekrutacja
Kuczyński Marianniem.1
KUJAWINSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Kujawiński Stanisławniem.ros.2
KULAKOWSKI-Aleksander Cichociemni - rekrutacja
Kułakowski Aleksanderniem.ang.2
KWARCINSKI-Mieczyslaw Cichociemni - rekrutacja
Kwarciński Mieczysławniem.ang.czeski3
KWIATKOWSKI-Bohdan Cichociemni - rekrutacja
Kwiatkowski Bohdanniem.ros.ang.fr.4
LECH-Jan Cichociemni - rekrutacja
Lech Janang.fr.2
LECH-Wlodzimierz Cichociemni - rekrutacja
Lech Włodzimierzniem.ang.2
LESKIEWICZ-Marian Cichociemni - rekrutacja
Leśkiewicz Marianniem.1
LEWANDOWSKI-Aleksander Cichociemni - rekrutacja
Lewandowski Aleksanderniem.ang.2
LEWKO-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Lewko Kazimierzniem.ros.2
LEWKOWICZ-Bronislaw Cichociemni - rekrutacja
Lewkowicz Bronisławb.d.
LINOWSKI-Artur Cichociemni - rekrutacja
Linowski Arturfr.1
LIPINSKI-Wojciech Cichociemni - rekrutacja
Lipiński Wojciechniem.ang.2
LUSZOWICZ-Zdzislaw Cichociemni - rekrutacja
Luszowicz Zdzisławniem.ros.grecki3
LADA-Lech Cichociemni - rekrutacja
Łada Lech niem.ros.ukr.3
LAGODA-Hieronim Cichociemni - rekrutacja
Łagoda Hieronimfr.1
LAKOMY-Albin Cichociemni - rekrutacja
Łakomy Albinb.d.
LASTOWSKI-Benon Cichociemni - rekrutacja
Łastowski Benonniem.ros.2
LOJKIEWICZ-Adolf Cichociemni - rekrutacja
Łojkiewicz Adolfb.d.
LOPIANOWSKI-Narcyz Cichociemni - rekrutacja
Łopianowski Narcyzniem.ros.ang.białoruski4
LOS-Ezechiel Cichociemni - rekrutacja
Łoś Ezechielniem.ros.2
MACKUS-Adam Cichociemni - rekrutacja
Mackus Adam niem.ros.ang.fr.4
MAJEWICZ-Stefan Cichociemni - rekrutacja
Majewicz Stefanniem.ang.fr.3
MAJORKIEWICZ-Felicjan Cichociemni - rekrutacja
Majorkiewicz Felicjanfr.1
MAKAGONOW-Aleksander Cichociemni - rekrutacja
Makagonow Makagon Aleksanderros.1
MAKARENKO-Anatol Cichociemni - rekrutacja
Makarenko Anatolniem.ros.2
MAKSYS-Wladysław Cichociemni - rekrutacja
Maksyś Władysławb.d.
MALIK-Franciszek Cichociemni - rekrutacja
Malik Franciszekb.d.
MARECKI-Wladyslaw Cichociemni - rekrutacja
Marecki Władysławb.d.
MAREK-Jan Cichociemni - rekrutacja
Marek Janniem.ukr.ang.fr.4
MARYNOWSKI-Edmund Cichociemni - rekrutacja
Marynowski Edmundros.ang.2
MATULA-Zbigniew Cichociemni - rekrutacja
Matula Zbigniewros.1
MATYSKO-Jan Cichociemni - rekrutacja
Matysko Janb.d.
MAZUR-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Mazur Stanisławros.ang.2
MESSING-Janusz Cichociemni - rekrutacja
Messing Janusz niem.ros.2
MICH-Stefan Cichociemni - rekrutacja
Mich Stefanniem.ros.ang.fr.4
MICHALCZEWSKI-Wincenty Cichociemni - rekrutacja
Michalczewski Wincentyukr.1
MICIEK-Wladyslaw Cichociemni - rekrutacja
Miciek Władysławniem.1
MILEWICZ-Zygmunt Cichociemni - rekrutacja
Milewicz Zygmuntros.ukr.ang.fr.4
MOSTOWIEC-Marian Cichociemni - rekrutacja
Mostowiec Marianang.fr.2
MOTYLEWICZ-Piotr Cichociemni - rekrutacja
Motylewicz Piotrniem.ros.ruski3
MRAZEK-Zbigniew Cichociemni - rekrutacja
Mrazek Zbigniewniem.ang.2
NADOLCZAK-Bruno Cichociemni - rekrutacja
Nadolczak Bruno niem.ang.fr.ruski4
NAKONIECZNIKOFF-KLUKOWSKI-Przemyslaw Cichociemni - rekrutacja
Nakoniecznikoff Klukowski Przemysławb.d.
NIEDZIELSKI-Rafal Cichociemni - rekrutacja
Niedzielski Rafałfr.1
NIEMCZYCKI-Jerzy Cichociemni - rekrutacja
Niemczycki Jerzyang.1
NIEPLA-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Niepla Kazimierzniem.ros.2
NOSEK-Antoni Cichociemni - rekrutacja
Nosek Antoniang.fr.2
NOWACKI-Jozef Cichociemni - rekrutacja
Nowacki Józefros.ang.fr.3
NOWAK-Piotr Cichociemni - rekrutacja
Nowak Piotrang.fr.2
NOWAK-JEZIORANSKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Jeziorański Nowak Janniem.1
NOWAKOWSKI-Michal Cichociemni - rekrutacja
Nowakowski Michał niem.ros.ukr.3
NOWOBILSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Nowobilski Tadeuszniem.fr.2
NOWODWORSKI-Cezary Cichociemni - rekrutacja
Nowodworski Cezaryniem.ros.ukr.ang.4
NUSZKIEWICZ-Ryszard-e1461496984302 Cichociemni - rekrutacja
Nuszkiewicz Ryszardniem.ang.fr.hiszpański4
ODROWAZ-SZUKIEWICZ-Boleslaw-e1461496999402 Cichociemni - rekrutacja
Odrowąż Szukiewicz Bolesławniem.ros.ang.3
OKULICKI-Leopold Cichociemni - rekrutacja
Okulicki Leopoldniem.ros.2
OLSZEWSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Olszewski Stanisławfr.białoruski2
OSSOWSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Ossowski Stanisławb.d.
OSTROWINSKI-Henryk Cichociemni - rekrutacja
Ostrowiński Henrykniem.ros.ang.3
OSUCHOWSKI-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Osuchowski Kazimierzang.fr.2
PACZKOWSKI-Alfred Cichociemni - rekrutacja
Paczkowski Alfredniem.ros.ukr.ang.fr.5
PARADA-Michal Cichociemni - rekrutacja
Parada Michał b.d.
PARCZEWSKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Parczewski Janros.1
PENTZ-Karol Cichociemni - rekrutacja
Pentz Karolniem.1
PEREKLADOWSKI-Feliks Cichociemni - rekrutacja
Perekładowski Feliksb.d.
PESZKE-Zdzislaw Cichociemni - rekrutacja
Peszke Zdzisławniem.ros.2
PEKALA-Mieczyslaw Cichociemni - rekrutacja
Pękała Górski Mieczysławniem.szwedzki,
czeski
3
PIASECKI-Zbigniew Cichociemni - rekrutacja
Piasecki Zbigniewniem.1
PIATKOWSKI-Bohdan Cichociemni - rekrutacja
Piątkowski Bohdanros.fr.ruski3
PIC-Witold Cichociemni - rekrutacja
Pic Witoldniem.ang.2
PIEKARSKI-Aleksander Cichociemni - rekrutacja
Piekarski Aleksanderniem.ang.fr.3
PIENIAK-Czeslaw Cichociemni - rekrutacja
Pieniak Czesław niem.ros.ang.3
PIJANOWSKI-Waclaw. Cichociemni - rekrutacja
Pijanowski Wacław ros.1
PILCH-Adolf Cichociemni - rekrutacja
Pilch Adolfb.d.
PIOTROWSKI-Edward Cichociemni - rekrutacja
Piotrowski Edwardniem.ros.ukr.ang.fr.5
PIOTROWSKI-Julian Cichociemni - rekrutacja
Piotrowski Julianb.d.
PIWNIK-Jan Cichociemni - rekrutacja
Piwnik Janros.fr.2
PLUTA-Wilhelm Cichociemni - rekrutacja
Pluta Wilhelmniem.ang.fr.3
POKLADECKI-Marian Cichociemni - rekrutacja
Pokładecki Marianb.d.
POKULTINIS-Alfred Cichociemni - rekrutacja
Pokultinis Alfredros.1
POLICIEWICZ-Zygmunt Cichociemni - rekrutacja
Policiewicz Zygmuntfr.1
POLISZUK-Jaroslaw Cichociemni - rekrutacja
Poliszuk Jarosławniem.ros.fr.3
POLONCZYK-Boleslaw Cichociemni - rekrutacja
Polończyk Bolesławniem.ang.2
POSPIESZALSKI-Antoni Cichociemni - rekrutacja
Pospieszalski Antoniniem.ang.fr.włoski4
POZNANSKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Poznański Janukr.fr.2
PRADZYNSKI-Janusz Cichociemni - rekrutacja
Prądzyński Janusz niem.ang.fr.3
PRUS-BOGUSLAWSKI-Andrzej Cichociemni - rekrutacja
Bogusławski Prus Andrzejang.fr.finski3
PRZETOCKI-Jacek Cichociemni - rekrutacja
Przetocki Jacekniem.ang.2
PRZYBYLIK-Stefan Cichociemni - rekrutacja
Przybylik Stefanniem. ros.2
PSYKALA-Mieczyslaw Cichociemni - rekrutacja
Psykała Mieczysław ros.1
PUKACKI-Franciszek Cichociemni - rekrutacja
Pukacki Franciszek niem.ang.fr.3
RACHWAL-Bronislaw Cichociemni - rekrutacja
Rachwał Bronisławfr.białoruski2
RACZKOWSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Raczkowski Stanisławang.fr.2
RASZPLEWICZ-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Raszplewicz Kazimierzros.1
RATAJSKI-Leszek Cichociemni - rekrutacja
Ratajski Leszek niem.ang.fr.3
RIEDL-Adam Cichociemni - rekrutacja
Riedl Adamang.1
ROGOWSKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Rogowski Janfr.białoruski2
ROMASZKAN-Roman Cichociemni - rekrutacja
Romaszkan Romanniem.1
ROSSINSKI-Czeslaw Cichociemni - rekrutacja
Rossiński Czesławros.białoruski2
ROSTEK-Jan Cichociemni - rekrutacja
Rostek Janniem.ukr.ang.fr.4
ROSTWOROWSKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Rostworowski Janniem.ros.fr.włoski4
ROZYCKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Różycki Janniem.ros.ang.fr.hiszpański
łacina, greka
7
RUDKOWSKI-Roman Cichociemni - rekrutacja
Rudkowski Romanniem.ros.ang.3
RUNGE-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Runge Tadeuszniem.fr.2
RYBKA-Franciszek Cichociemni - rekrutacja
Rybka Franciszekniem.ang.fr.3
RYDZEWSKI-Lech Cichociemni - rekrutacja
Rydzewski Lechukr.1
RZEPKA-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Rzepka Kazimierzniem.ang.fr.3
SAWICKI-Zygmunt Cichociemni - rekrutacja
Sawicki Zygmuntang.fr.2
SCHELLER-CZARNY-Edwin Cichociemni - rekrutacja
Scheller Czarny Edwinniem.ros.ang.fr.4
SEEMAN-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Seeman Tadeuszniem.ros.2
SERAFIN-Jan Cichociemni - rekrutacja
Serafin Janniem.ukr.ang.fr.ruski5
SERAFINSKI-Fryderyk Cichociemni - rekrutacja
Serafiński Fryderykukr.ruski2
SEDZIAK-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Sędziak Stanisław niem.ang.2
SIAKIEWICZ-Wladyslaw Cichociemni - rekrutacja
Siakiewicz Władysławniem.ros.2
SIKORSKI-Zenon Cichociemni - rekrutacja
Sikorski Zenonniem.ang.2
SKOWRON-Marian Cichociemni - rekrutacja
Skowron Marianb.d.
SKOWRONSKI-Ryszard Cichociemni - rekrutacja
Skowroński Ryszardniem.ros.2
SKOWRONSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Skowroński Stanisławniem.ros.ang.ukr.4
SKROCHOWSKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Skrochowski Janang.fr.2
SKWIERCZYNSKI-Leopold Cichociemni - rekrutacja
Skwierczyński Leopoldros.ang.białoruski3
SMELA-Jan Cichociemni - rekrutacja
Smela Janniem.1
SMOLSKI-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Smolski Kazimierzros.ang.fr.3
SOKOLOWSKI-Jerzy Cichociemni - rekrutacja
Sokołowski Jerzyniem.1
SOKOLOWSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Sokołowski Tadeuszniem.ang.fr.3
SOKOL-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Sokół Tadeuszros.1
SOLTYS-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Sołtys Stanisławniem.1
SPECYLAK-Zbigniew Cichociemni - rekrutacja
Specylak Skrzypecki Zbigniew fr.ruski2
SPYCHALSKI-Jozef Cichociemni - rekrutacja
Spychalski Józefb.d.
SROCZYNSKI-Zdzislaw Cichociemni - rekrutacja
Sroczyński Zdzisławang.1
STARZYNSKI-Leszek Cichociemni - rekrutacja
Starzyński Leszekb,d,
STARZYNSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Starzyński Tadeuszniem.ros.fr.3
STOCKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Stocki Tadeusz niem.ros.2
STOLYHWO-Olgierd Cichociemni - rekrutacja
Stołyhwo Olgierdniem.ros.ang.fr.4
STPICZYNSKI-Aleksander Cichociemni - rekrutacja
Stpiczyński Aleksanderniem.fr.2
STRASZYNSKI-Zdzislaw Cichociemni - rekrutacja
Straszyński Zdzisławniem.ang.2
STRUMPF-Witold Cichociemni - rekrutacja
Strumpf Witoldb.d.
SZCZEPANSKI-Mieczyslaw Cichociemni - rekrutacja
Szczepański Mieczysławang.fr.2
SZEWCZYK-Piotr Cichociemni - rekrutacja
Szewczyk Piotrniem.ukr.2
SZPAKOWICZ-Wieslaw Cichociemni - rekrutacja
Szpakowicz Wiesławros.fr.2
SZTERNAL-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Szternal Kazimierzniem.fr.hiszpański3
SZTROM-Jerzy Cichociemni - rekrutacja
Sztrom Jerzyros.1
SZUBINSKI-Wladyslaw Cichociemni - rekrutacja
Szubiński Władysław niem.ang.2
SZWIEC-Waldemar Cichociemni - rekrutacja
Szwiec Waldemarang.fr.2
SZYDLOWSKI-Adam Cichociemni - rekrutacja
Szydłowski Adamb.d.
SZYMANSKI-Jerzy Cichociemni - rekrutacja
Szymański Jerzyb.d.
SCIEGIENNY-Wincenty Cichociemni - rekrutacja
Ściegienny Wincentyros.ang.fr.3
SLIWA-Kazimierz-e1461497024533 Cichociemni - rekrutacja
Śliwa Kazimierzb.d.
SMIETANKO-Wladyslaw Cichociemni - rekrutacja
Śmietanko Władysławniem.ros.2
SMIGIELSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Śmigielski Tadeuszros.1
SWIATKOWSKI-Andrzej Cichociemni - rekrutacja
Świątkowski Andrzejniem.ros.ukr.perski4
TAJCHMAN-Michal Cichociemni - rekrutacja
Tajchman Michał b.d.
TARNAWSKI-Aleksander Cichociemni - rekrutacja
Tarnawski Aleksanderniem.ang.2
TOMASZEWSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Tomaszewski Tadeuszang.1
TROJANOWSKI-Czeslaw Cichociemni - rekrutacja
Trojanowski Czesławros.1
TRONDOWSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Trondowski Stanisławniem.1
TRYBUS-Adam Cichociemni - rekrutacja
Trybus Adamang.fr.2
TWARDY-Zbigniew Cichociemni - rekrutacja
Twardy Zbigniewniem.ros.ang.rusiński4
UKLANSKI-Witold Cichociemni - rekrutacja
Uklański Witoldros.1
ULM-Zygmunt Cichociemni - rekrutacja
Ulm Zygmuntniem.ang.2
WALTER-Jan Cichociemni - rekrutacja
Walter Janros.fr.2
WARUSZYNSKI-Zbigniew Cichociemni - rekrutacja
Waruszyński Zbigniewb.d.
WATROBSKI-Jozef Cichociemni - rekrutacja
Wątróbski Józefniem.ang.2
WHITEHEAD-Alfred Cichociemni - rekrutacja
Whitehead Alfredniem.ang.fr.3
WIACEK-Jan Cichociemni - rekrutacja
Wiącek Wiktorniem.ukr.ang.3
WIECHULA-Bernard Cichociemni - rekrutacja
Wiechuła Bernardniem.ang.fr.3
WIECHULA-Ludwik Cichociemni - rekrutacja
Wiechuła Ludwikniem.ang.fr.3
WIERZEJSKI-Tomasz Cichociemni - rekrutacja
Wierzejski Tomaszb.d.
WILCZEWSKI-Michal Cichociemni - rekrutacja
Wilczewski Michałros.ukr.ruski3
WILCZKIEWICZ-Zbigniew Cichociemni - rekrutacja
Wilczkiewicz Zbigniewniem.ang.2
WINIARSKI-Zdzislaw Cichociemni - rekrutacja
Winiarski Zdzisławniem.fr.2
WINTER-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Winter Stanisławniem.ang.2
WISZNIEWSKI-Otton Cichociemni - rekrutacja
Wiszniewski Ottonniem.ros.2
WISZNIOWSKI-Roman Cichociemni - rekrutacja
Wiszniowski Romanniem.ros.ukr.ang.fr.5
WISNIEWSKI-Wladyslaw Cichociemni - rekrutacja
Wiśniewski Władysławniem.ang.łacina3
WITKOWSKI-Ludwik Cichociemni - rekrutacja
Witkowski Ludwikniem.ang.2
WOLNIAK-Boguslaw Cichociemni - rekrutacja
Wolniak Bogusławang.1
WOZNIAK-Jan Cichociemni - rekrutacja
Woźniak Janros.ukr.ang.3
ZABIELSKI-Jozef Cichociemni - rekrutacja
Zabielski Józefniem.1
ZABIEREK-Lech Cichociemni - rekrutacja
Zabierek Lechniem.fr.2
ZACHMOST-Henryk Cichociemni - rekrutacja
Zachmost Henryk niem.ros.1
por-cc-Jozef-Zajac Cichociemni - rekrutacja
Zając Józefniem.fr.2
ZALEWSKI-Janusz Cichociemni - rekrutacja
Zalewski Januszros.fr.2
ZAORSKI-Waclaw Cichociemni - rekrutacja
Zaorski Wacławros.fr.2
ZAPOTOCZNY-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Zapotoczny Stanisławniem.ros.2
ZAREMBINSKI-Wiktor Cichociemni - rekrutacja
Zarembiński Wiktorniem.ros.ukr.ang.fr.5
ZAWACKA-Elżbieta Cichociemni - rekrutacja
Zawacka Elżbietaniem.1
ZAWADZKI-Alfred Cichociemni - rekrutacja
Zawadzki Alfredniem.ros.ukr.ang.fr.5
ZUB-ZDANOWICZ-Leonard Cichociemni - rekrutacja
Zub Zdanowicz Leonard niem.ang.2
ZYGA-Ryszard Cichociemni - rekrutacja
Zyga Ryszardros.fr.2
ZAAK-Franciszek Cichociemni - rekrutacja
Żaak Franciszekniem.ros.2
ZAKOWICZ-Jozef Cichociemni - rekrutacja
Żakowicz Józefniem.ros.2
ZELECHOWSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Żelechowski Tadeuszniem.ros.2
ZELKOWSKI-Bronislaw Cichociemni - rekrutacja
Żelkowski Bronisławniem.fr.2
ZORAWSKI-Boguslaw Cichociemni - rekrutacja
Żórawski Bogusławniem.1
ZYCHIEWICZ-Antoni Cichociemni - rekrutacja
Żychiewicz Antoni Piotrniem.ang.2

b.d. – brak danych

Baza danych „Cichociemni poligloci” powstała na podstawie informacji zebranych z teczek personalnych 316 Cichociemnych znajdujących się w Oddziale VI (Specjalnym) Sztabu Naczelnego Wodza – archiwum Studium Polski Podziemnej, kolekcja sygn. Kol.023,  a także (w kilku przypadkach)  w oparciu o dane zebrane z opublikowanych wspomnień Cichociemnych 


 

Cichociemni – pochodzenie społeczne

 

Grupy-spoleczne2-290x250 Cichociemni - rekrutacjaTermin pochodzenie społeczne jest pojęciem socjologicznym z zakresu stratyfikacji (uwarstwienia społecznego). Najogólniej rzecz ujmując oznacza zbiorowość ludzi charakteryzujących się określonym statusem społecznym, pozycją w hierarchii społecznej, wynikających z faktu wywodzenia się z określonej rodziny, będącej składnikiem grupy społecznej, czyli zbioru rodzin o porównywalnie podobnej charakterystyce socjologicznej. Status i pozycja tej grupy charakteryzują się zwłaszcza hierarchicznym układem dystansów i barier społecznych; inaczej – pewnego rodzaju piramidą szans oraz przeszkód dla jednostki na drodze do indywidualnego samorozwoju oraz osiągnięcia wyższej od obecnej pozycji w społeczeństwie. 

Kryteriami pomocniczymi w określaniu przynależności danej osoby do określonej grupy społecznej są oczywiście zwłaszcza możliwości finansowe, wykształcenie, pozycja zawodowa, itp.  Pochodzenie społeczne definiuje zatem te atrybuty w kontekście przynależności danej osoby do określonej rodziny, wywodzenia się z konkretnej grupy społecznej. Przynależność ta niegdyś silnie wpływała na dziedziczenie pozycji rodziców; współcześnie zauważalnie straciła na znaczeniu. Dla potrzeb opracowania niniejszej bazy danych przyjąłem uproszczony, dość podstawowy podział społeczny na grupy: niższą, średnią i wyższą.

Współcześnie, immanentną cechą społeczeństwa informacyjnego w którym żyjemy, są wbudowane mechanizmy kreowania i umacniania społeczeństwa otwartego. Jego podstawą są prawa człowieka (w tym także prawo równego dostępu do edukacji, kultury itp.), także wolność i równość wobec prawa. Pochodzenie społeczne straciło istotnie na znaczeniu, w związku z postępującą globalnie demokratyzacją społeczeństw. Jednak w przedwojennej Polsce miało dość duże znaczenie…

cc-Lopianowski_żona_Irena_Warszawa-247x350 Cichociemni - rekrutacja

ppłk cc Narcyz Łopianowski
z żoną Ireną w Warszawie

Godne podkreślenia jest, iż rekrutacja kandydatów na Cichociemnych – zgodnie z rozkazem Naczelnego Wodza (L.dz.780/tjn/V/41) – choć miała wyłonić elitę Armii Krajowej, nie była ograniczona ze względu na stopień – przyjmowano na szkolenia „od szeregowca z cenzusem (wykształceniem) do pułkownika”. Oczywiście trzeba było spełnić wymagane warunki nieskazitelnych kwalifikacji moralnych i ideowych, „mocy charakteru”, zdolności organizacyjnych, dużego wyrobienia wojskowego i życiowego, pełnej sprawności fizycznej oraz pożądanej znajomości języków obu wrogów: Niemiec i Rosji…

Do służby w okupowanej Polsce, w szeregach konspiracyjnej armii zgłosiło się 2385 kandydatów, w tym 1 generał, 112 oficerów sztabowych, 894 oficerów młodszych, 592 podoficerów, 771 szeregowych, 15 kobiet, a także 28 cywilnych kurierów politycznych…

Spośród 316 Cichociemnych brak źródłowych danych o pochodzeniu 70 CC. Spośród pozostałych (czyli 246) aż 65 (ok. 26,4 proc.) wywodziło się z wyższej grupy społecznej (synowie ziemian, przemysłowców, oficerów, uznanych absolwentów uczelni itp.).

Spośród nich co najmniej osiemnastu wywodziło się z warstw najwyższych, nierzadko arystokratycznych. Byli to potomkowie: księżniczki katalońskiej i hiszpańskiego admirała, tureckiego emira, wojewody malborskiego, pomorskiego i kasztelana chełmińskiego, szambelana papieskiego, siostrzeńcy: premiera R.P. i generała; bratanek prezydenta Warszawy, także pochodzący z uznanych rodów szlacheckich, rodzin wielkich przedsiębiorców i naukowców: światowej sławy antropologa, córki Emila Wedla, wicedyrektora „Książnica-Atlas” S.A., posłów na Sejm R.P., itp.

Spośród 247 Cichociemnych, co do których mamy dane o statusie Ich rodziców, 86 (ok. 35,4 proc.) wywodziło się ze średniej warstwy społecznej – byli to głównie synowie (1 córka) urzędników, nauczycieli, także działaczy społecznych i politycznych. Zaskakujące może być to, że (spośród 247) najwięcej, aż 97 Cichociemnych (ok. 38,9 proc.) wywodziło się z niższej warstwy społecznej (głównie synowie rolników i robotników).

Rekrutacja elitarnej grupy Cichociemnych – żołnierzy Armii Krajowej w służbie specjalnej – okazała się zdumiewająco demokratyczna…

 

Pochodzenie społeczne Cichociemnych:

UWAGA!  Tabela ma więcej niż jedną stronę, wyświetla po 10 wierszy na stronie

(kliknij w nazwisko, aby przejść do strony z biogramem, wpisz w wyszukiwarkę, aby wyszukać)
Tabelę można przeszukiwać, wpisując dowolny ciąg znaków

 

Autor wykazu – Ryszard M. Zając, wnuk por. cc. Józefa Zająca

Na urządzeniach mobilnych aby zobaczyć całość należy przewinąć w poziomie

StopieńFotoNazwisko imięPseudonimPochodzenieGrupa społ.
kpt.
ADRIAN-Florian Cichociemni - rekrutacja
Adrian FlorianLiberatorb.d.b.d.
gen. bryg.
BALUK-Stefan Cichociemni - rekrutacja
Bałuk StefanStarbaSyn przemysłowca, zesłańca syberyjskiegowyższa
por. lot.
BATOR-Ignacy Cichociemni - rekrutacja
Bator IgnacyOpórSyn właścicial młyna, przedsiębiorcyśrednia
ppłk.
BAZALA-Leon Cichociemni - rekrutacja
Bazała LeonStriwiążSyn burnistrza, przedsiębiorcyśrednia
mjr
BAKIEWICZ-Zbigniew Cichociemni - rekrutacja
Bąkiewicz ZbigniewZabawkaSyn oficerawyższa
ppor.
BENEDYK-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Benedyk TadeuszZahataSyn nauczycielaśrednia
kpt.
BENRAD-Adam Cichociemni - rekrutacja
Benrad AdamDrukarzSyn drukarzaśrednia
ppor.
BERNACZYK-SLONSKI-Kazimierz. Cichociemni - rekrutacja
Bernaczyk - Słoński KazimierzRangoSyn ślusarza PKPniższa
płk
BETKOWSKI-Jacek Cichociemni - rekrutacja
Bętkowski JacekTopór 2b.d.b.d.
płk. pil.
BIALY-Jan Cichociemni - rekrutacja
Biały JanKadłubSyn nauczycieliśrednia
ppor.
BICHNIEWICZ-Jerzy Cichociemni - rekrutacja
Bichniewicz JerzyBłekitnySyn wicestarostyśrednia
kpt.
BIDZINSKI-Niemir Cichociemni - rekrutacja
Bidziński NiemirZiege KarolSyn urzędnikaśrednia
st. sierż. lot.
BIEDRZYCKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Biedrzycki StanisławOperab.d.b.d.
ppłk. sap.
BIELSKI-Romuald Cichociemni - rekrutacja
Bielski RomualdBejb.d.b.d.
ppor.
BIENIAS-Jan Cichociemni - rekrutacja
Bienias JanOsterbaSyn rolnikaniższa
ppor. lot. cw
BIEZUNSKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Bieżuński JanOrzycSyn rolnikaniższa
mjr sap.
BILSKI-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Bilski KazimierzRumSyn technika kolejowegośrednia
płk.
BORYCZKA-Adam Cichociemni - rekrutacja
Boryczka AdamBronaSyn radnego, działacza ludowegośrednia
ppłk.
BORYS-Adam Cichociemni - rekrutacja
Borys AdamPługSyn właściciela mleczarniwyższa
mjr łączn.
BURDZINSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Burdziński TadeuszMalinaSyn ziemianina, urzędnikawyższa
por. piech.
BUSLOWICZ-Michal Cichociemni - rekrutacja
Busłowicz MichałBociekb.d.b.d.
por.
BUYNO-Jerzy Cichociemni - rekrutacja
Buyno JerzyGżegżółkaSyn działacza lewicyśrednia
ppor.
BYSTRZYCKI-Przemyslaw Cichociemni - rekrutacja
Bystrzycki PrzemysławGrzbietSyn burmistrzawyższa
ppor. łączn.
BZDAWKA-Bernard Cichociemni - rekrutacja
Bzdawka Bernard SiekieraSyn rolnikaniższa
mjr sap.
CETYS-Teodor Cichociemni - rekrutacja
Cetys TeodorWikingSyn rzemieśnikaniższa
ppor. łączn.
CHMIELOCH-Ryszard Cichociemni - rekrutacja
Chmieloch RyszardBłyskawicaSyn Przodownika Straży Więziennejniższa
mjr
CHMIELOWSKI-Antoni Cichociemni - rekrutacja
Chmielowski Antoni WołkSyn rolnikaniższa
por.
CHYLINSKI-Eugeniusz Cichociemni - rekrutacja
Chyliński Eugeniusz FrezSyn ławnika sądowegośrednia
kpt. piech.
CIEPLIK-Franciszek Cichociemni - rekrutacja
Cieplik FranciszekHatrakSyn urzędnika sądowegośrednia
mjr
CZAYKOWSKI-Andrzej Cichociemni - rekrutacja
Czaykowski Andrzej GardaSyn WItolda, ziemianinawyższa
por. łączn.
CZEPCZAK-GORECKI-Bronisław Cichociemni - rekrutacja
Czepczak Górecki BronisławZwijakSyn kowalaniższa
por. br. panc.
CZERWINSKI-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Czerwiński KazimierzBryzgaSyn rolnikaniższa
por.
CZLAPKA-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Człapka KazimierzPionekSyn robotnika kolejowegoniższa
por.
CZUMA-Jozef Cichociemni - rekrutacja
Czuma JózefSkrytyb.d.b.d.
ppor. piech.
DABROWSKI-Adam Cichociemni - rekrutacja
Dąbrowski AdamPutib.d.b.d.
płk.
DEKUTOWSKI-Hieronim Cichociemni - rekrutacja
Dekutowski HieronimZaporaSyn blacharzaniższa
kpt. piech.
DMOWSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Dmowski StanisławPodlasiakb.d.b.d.
kpt.
DZIADOSZ-Rudolf Cichociemni - rekrutacja
Dziadosz RudolfZasaniecb.d.b.d.
ppłk. łącz.
DZIKIELEWSKI-Feliks Cichociemni - rekrutacja
Dzikielewski FeliksOliwSyn rolnikaniższa
por.
ECKHARDT-Mieczyslaw Cichociemni - rekrutacja
Eckhardt MieczysławBocianSyn nadinspektora i naczelnika w dyrekcji PKPśrednia
płk. piech.
EMIR-HASSAN-Jerzy Cichociemni - rekrutacja
Emir Hassan JerzyTurek 2Potomek tureckiego emira, wysłannika sułtana na Krym, w trzecim pokoleniu urodzonych w Polsce.wyższa
por.
FARENHOLC-Oskar Cichociemni - rekrutacja
Farenholc OskarSumSyn lekarzaśrednia
kpt.
FIJALKA-Michal Cichociemni - rekrutacja
Fijałka MichałKawaPracował w Zarządzie Głównym Związku Szlachty Zagrodowej w Przemyślu, potem jako instruktor oświatowy Związku Szlachty Zagrodowej średnia
ppor.
FLONT-Wladyslaw Cichociemni - rekrutacja
Flont WładysławGrandziarzSyn stolarza PKPniższa
kpt. piech.
FORTUNA-Ludwik Cichociemni - rekrutacja
Fortuna LudwikSiłaSyn kołodziejaniższa
por. łączn.
FUHRMAN-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Fuhrman KazimierzZaczepSyn właściciela restauracjiśrednia
kpt.
GALECKI-Adolf Cichociemni - rekrutacja
Gałacki AdolfMaszopb.d.b.d.
kpt.
GARCZYNSKI-Marian Cichociemni - rekrutacja
Garczyński Marian SkałaSyn oficerawyższa
kpt.
GAWORSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Gaworski TadeuszLawaSyn właściciela garbarniśrednia
mjr kaw.
GILOWSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Gilowski StanisławGoturDo 1939 działał m.in. w Związku Szlachty Zagrodowejśrednia
ppor. łączn.
GODZIK-Wladyslaw Cichociemni - rekrutacja
Godzik Władysław SkrzatSyn nauczycielaśrednia
kpt. sł. zdr.
GOLARZ-Marian Cichociemni - rekrutacja
Golarz Teleszyński MarianGóral 2Syn ślusarza parowozowniniższa
płk. piech.
GOLEBIEWSKI-Marian Cichociemni - rekrutacja
Gołębiewski MarianSterSyn szewcaniższa
ppor.
GOLUNSKI-Norbert Cichociemni - rekrutacja
Gołuński Norbert BombramSyn sekretarza sąduśrednia
mjr sap.
GORSKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Górski JanChomikJego babką ze strony matki była Antonina Pieńkowska, z domu księżniczka katalońska de Ribas.
Potomek admirała Josepha de Ribas, założyciela i budowniczego Odessy.
wyższa
ppor.
GORSKI-Stefan Cichociemni - rekrutacja
Górski StefanBrzegSyn urzędnikaśrednia
mjr kaw.
GRODZICKI-Krzysztof Cichociemni - rekrutacja
Grodzicki KrzysztofJabłońSyn właściciela majątku ziemskiegowyższa
kpt.
GROMNICKI-Zygmunt Cichociemni - rekrutacja
Gromnicki ZygmuntGulaSyn maszynisty kolejowegoniższa
kpt. piech.
GRUN-Bronislaw Cichociemni - rekrutacja
Grun Bronisław SzybSyn pracownika kolejowegoniższa
ppor. piech.
GRYCZ-Jan Cichociemni - rekrutacja
Grycz JanDziadziob.d.b.d.
ppor. art.
HARASYMOWICZ-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Harasymowicz StanisławLalkaSyn inżynierawyższa
ppor. lot.
HAUPTMAN-Wladyslaw Cichociemni - rekrutacja
Hauptman WładysławGapaSyn rolnikaniższa
ppor.
KALINOWSK-HECZKO-Gustaw Cichociemni - rekrutacja
Heczko Kalinowski GustawSkorpionb.d.b.d.
por.
HENCEL-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Hencel StanisławPikSyn absolwenta AGHśrednia
mjr łączn.
HOFFMANN-Teodor Cichociemni - rekrutacja
Hoffman TeodorBugajSyn podpułkownika, adwokatawyższa
ppor.
HORL-Jan Cichociemni - rekrutacja
Hörl JanFrogSyn pułkownikawyższa
ppłk.
IGLEWSKI-Antoni Cichociemni - rekrutacja
Iglewski AntoniPonarb.d.b.d.
rtm. kaw.
IGNASZAK-Stefan Cichociemni - rekrutacja
Ignaszak StefanDrozdSyn pracownika leśnegoniższa
kpt.
IPOHORSKI-LENKIEWICZ-Wieslaw Cichociemni - rekrutacja
Ipohorski Lenkiewicz Wiesław ZagrodaSyn Jana, ziemianinawyższa
płk.
IRANEK-OSMECKI-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Iranek Osmecki KazimierzHellerSyn inżynierawyższa
mjr pil.
ISZKOWSKI-Jerzy Cichociemni - rekrutacja
Iszkowski JerzyOrczykSyn nauczycielaśrednia
mjr piech.
JABLONSKI-Boleslaw Cichociemni - rekrutacja
Jabłoński BolesławKaliaSyn rolnikaniższa
por. piech.
JACHCINSKI-Henryk Cichociemni - rekrutacja
Jachciński Henryk KretSyn rolnikaniższa
mjr
JACKIEWICZ-Boleslaw Cichociemni - rekrutacja
Jackiewicz BolesławŁabędźSyn gajowegoniższa
por.
JAGIELSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Jagielski StanisławGacekSyn nauczycieliśrednia
por.
JAKUBOWSKI-Ewaryst Cichociemni - rekrutacja
Jakubowski Ewaryst BratSyn technika budowlanegośrednia
kpt.
JANKOWSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Jankowski StanisławAgatonSyn adwoikatawyższa
kpt.
JANUSZKIEWICZ-Henryk Cichociemni - rekrutacja
Januszkiewicz HenrykSpokojnySyn inżynierawyższa
por. art.
JAROSZ-Janusz Cichociemni - rekrutacja
Jarosz Janusz SzermierzSyn profesona nauk palentologicznychwyższa
ppor.
JASIENSKI-Stefan Cichociemni - rekrutacja
Jasieński StefanAlfaherbu Dołęga wyższa
por. piech.
JASTRZEBSKI-Antoni Cichociemni - rekrutacja
Jastrzębski AntoniUgórb.d.b.d.
ppor.
JAWORSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Jaworski TadeuszGontb.d.b.d.
kpt. piech.
JAWORSKI-Tadeusz-Stanisław Cichociemni - rekrutacja
Jaworski Tadeusz StanisławBławatb.d.b.d.
mjr pil.
JOKIEL-Jan Cichociemni - rekrutacja
Jokiel JanLigotaSyn doktora medycynywyższa
rotm.
JURECKI-Marian Cichociemni - rekrutacja
Jurecki MarianOrawaSyn maszynisty kolejowegoniższa
ppor.
JURKIEWICZ-Longin Cichociemni - rekrutacja
Jurkiewicz Longin MyszSyn właściciela piekarniśrednia
ppłk. dypl.
KALENKIEWICZ-Maciej Cichociemni - rekrutacja
Kalenkiewicz MaciejKotwiczSyn Jana, ziemianina herbu Kotwicz, właściciela majątku Trokienniki, posła do Sejmu RP (1922-1927)wyższa
ppłk.
KAMIENSKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Kamieński JanCozasb.d.b.d.
ppor. piech.
KAMINSKI-Bronislaw Cichociemni - rekrutacja
Kamiński BronisławGolfSyn działacza ludowegoniższa
mjr piech.
KASZYNSKI-Eugeniusz Cichociemni - rekrutacja
Kaszyński EugeniuszNurtSyn nauczycielaśrednia
sierż.
KAZIMIERCZAK-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Kazimierczak StanisławKsiądzb.d.b.d.
por. piech.
KIWER-Edward Cichociemni - rekrutacja
Kiwer EdwardBiegajb.d.b.d.
por.
KLIMOWICZ-Wladysław Cichociemni - rekrutacja
Klimowicz WładysławTamaSyn inżyniera
Zawarł związek małżeński z Elżbietą (1915-1989) z domu Meraviglia-Crivelli, córką hrabiego i generała brygady Wojska Polskiego Franciszka Meraviglia-Crivelli
wyższa
mjr piech.
KLIMOWSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Klimowski TadeuszKlonSyn żołnierza zawodowegorednia
mjr piech.
KLINICKI-Maksymilian Cichociemni - rekrutacja
Klinicki MaksymilianWierzba 2Syn robotnikaniższa
por.
KLOCEK-Wlodzimierz Cichociemni - rekrutacja
Klocek Niewęgłowski WłodzimierzGarłuchSyn starszego asesora w PKP, działacza niepodległościowegośrednia
por.
KOBYLINSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Kobyliński TadeuszHienab.d.b.d.
płk. dypl. piech.
KOBYLINSKI-Waclaw Cichociemni - rekrutacja
Kobyliński WacławDziadb.d.b.d.
por.
KOCHANSKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Kochański JanJaremaSyn skrzypka, profesora konserwatorium muzycznego wyższa
kpt.
KOCHANSKI-Wladyslaw Cichociemni - rekrutacja
Kochański Władysław Bombab.d.b.d.
mjr
KOLASINSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Kolasiński StanisławŚmiga, UlewaSyn technika mechanika w kopalni węglaśrednia
mjr
KONIK-Bronislaw Cichociemni - rekrutacja
Konik Bronisław SikoraSyn malarza złotnikaśrednia
ppor. piech.
KONSTANTY-Ignacy Cichociemni - rekrutacja
Konstanty Ignacy SzmaragdSyn rymarzaniższa
mjr
KONTRYM-Bolesław Cichociemni - rekrutacja
Kontrym BolesławŻmudzinSyn pułkownika armii rosyjskiejwyższa
mjr
KOPISTO-Waclaw Cichociemni - rekrutacja
Kopisto WacławKraSyn Wiktora, rządcy majątku hr Józefa Potockiegośrednia
mjr
KOPROWSKI-Franciszek Cichociemni - rekrutacja
Koprowski FranciszekDąbSyn rzemieślnika wiejskiegoniższa
gen. dyw.
KOSSAKOWSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Kossakowski TadeuszKrystynekSyn lekarzawyższa
ppłk. dypl. br. panc.
KOSTUCH-Tomasz Cichociemni - rekrutacja
Kostuch TomaszBryłaSyn nauczycielaśrednia
por. sap.
KOTOROWICZ-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Kotorowicz StanisławKronb.d.b.d.
por. łączn. lot.
KOWALIK-Edward Cichociemni - rekrutacja
Kowalik EdwardCiupuśSyn urzędnika, podoficera Wojska Polskiegośrednia
por. sap.
KOWALSKI-Jerzy Cichociemni - rekrutacja
Kowalski JerzyBabab.d.b.d.
ppor. sap.
KOWALSKI-Ryszard Cichociemni - rekrutacja
Kowalski RyszardBengab.d.b.d.
kpt. piech.
KOZLOWSKI-Julian Cichociemni - rekrutacja
Kozłowski JulianCichySyn sędziegowyższa
kpt. dypl.
KOZUCHOWSKI-Henryk Cichociemni - rekrutacja
Kożuchowski HenrykHoraSyn urzędnikaśrednia
ppłk.
KRAJEWSKI-Henryk Cichociemni - rekrutacja
Krajewski HenrykTrzaskab.d.b.d.
ppor.
KRASINSKI-Adam Cichociemni - rekrutacja
Krasiński AdamSzczurSyn Franciszka, ziemianina, właściciela majątku Sterdyń i Izabeli z d. Potockiejwyższa
ppłk. piech.
KRIZAR-Leopold Cichociemni - rekrutacja
Krizar LeopoldCzeremoszb.d.b.d.
kpt. piech.
KROKAY-Walery Cichociemni - rekrutacja
Krokay WalerySiwySyn majora Wojska Polskiego, dowódcy batalionu 3 Pułku Strzelców Podhalańskichwyższa
kpt. sap.
KRYSZCZUKAJTIS-Miroslaw Cichociemni - rekrutacja
Kryszczukajtis MirosławSzarySyn urzędnika kolejowegośrednia
mjr
KRZYMOWSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Krzymowski StanisławKostkaSyn pisarza gminnego, dzierżawcy majątkuśrednia
ppor.
KUCZYNSKI-Marian Cichociemni - rekrutacja
Kuczyński MarianZwrotnicab.d.b.d.
por. łączn.
KUJAWINSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Kujawiński StanisławWodnikSyn właściciela restauracjiśrednia
kpt. art.
KULAKOWSKI-Aleksander Cichociemni - rekrutacja
Kułakowski AleksanderRywalSyn nauczycielaśrednia
kpt. piech.
KWARCINSKI-Mieczyslaw Cichociemni - rekrutacja
Kwarciński MieczysławZiutSyn ślusarza w PKPniższa
mjr br. panc.
KWIATKOWSKI-Bohdan Cichociemni - rekrutacja
Kwiatkowski BohdanLewarSyn nauczycielaśrednia
mjr
LECH-Jan Cichociemni - rekrutacja
Lech JanGranitb.d.b.d.
ppor. piech.
LECH-Wlodzimierz Cichociemni - rekrutacja
Lech WłodzimierzPowiślakb.d.b.d.
kpt. łącz.
LESKIEWICZ-Marian Cichociemni - rekrutacja
Leśkiewicz MarianWygodaSyn starszego przodownika policjiśrednia
st. sierż.
LEWANDOWSKI-Aleksander Cichociemni - rekrutacja
Lewandowski AleksanderWiechlinab.d.b.d.
ppor.
LEWKO-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Lewko KazimierzPalecb.d.b.d.
mjr lot.
LEWKOWICZ-Bronislaw Cichociemni - rekrutacja
Lewkowicz BronisławKursSyn dyrektora Kasy Mieszczańskiejśrednia
por. kaw
LINOWSKI-Artur Cichociemni - rekrutacja
Linowski ArturKarpSyn Adama, ziemianinawyższa
kpt. piech.
LIPINSKI-Wojciech Cichociemni - rekrutacja
Lipiński WojciechLawinaSyn kierownika Spółdzielni Spożywców w Skarżyskuśrednia
kpt. piech.
LUSZOWICZ-Zdzislaw Cichociemni - rekrutacja
Luszowicz ZdzisławSzakalSyn mistrza tapicerskiegośrednia
ppor.
LADA-Lech Cichociemni - rekrutacja
Łada Lech ŻagiewSyn radcy w Ministerstwie Przemysłu i Handluwyższa
kpt.
LAGODA-Hieronim Cichociemni - rekrutacja
Łagoda HieronimLakSyn cieśliniższa
st. sierż.
LAKOMY-Albin Cichociemni - rekrutacja
Łakomy AlbinTwornikSyn kowalaniższa
mjr
LASTOWSKI-Benon Cichociemni - rekrutacja
Łastowski BenonŁobuzb.d.b.d.
mjr uzbr.
LOJKIEWICZ-Adolf Cichociemni - rekrutacja
Łojkiewicz AdolfRyśSyn robotnika kolejowegoniższa
ppłk. kaw.
LOPIANOWSKI-Narcyz Cichociemni - rekrutacja
Łopianowski NarcyzSarnaSyn elektryka, działacza niepodległościowegoniższa
por.
LOS-Ezechiel Cichociemni - rekrutacja
Łoś EzechielIkwaSyn rolnika
potomek wojewody, kasztelana
niższa
mjr br. panc.
MACKUS-Adam Cichociemni - rekrutacja
Mackus Adam Prostyb.d.b.d.
por.
MAJEWICZ-Stefan Cichociemni - rekrutacja
Majewicz StefanHrubySyn górnikaniższa
ppłk.
MAJORKIEWICZ-Felicjan Cichociemni - rekrutacja
Majorkiewicz FelicjanIronSyn rolnikaniższa
ppor. łączn.
MAKAGONOW-Aleksander Cichociemni - rekrutacja
Makagonow Makagon AleksanderWschódSyn urzędnika tartatówśrednia
mjr łączn.
MAKARENKO-Anatol Cichociemni - rekrutacja
Makarenko AnatolTłokSyn maszynisty PKPniższa
por. art.
MAKSYS-Wladysław Cichociemni - rekrutacja
Maksyś WładysławAzotSyn geometryśrednia
mjr dypl. piech.
MALIK-Franciszek Cichociemni - rekrutacja
Malik FranciszekPiorun 2Syn rolnikaniższa
kpt. piech.
MARECKI-Wladyslaw Cichociemni - rekrutacja
Marecki WładysławŻabik 2Syn pracownika technicznego w fabryce samolotówśrednia
por.
MAREK-Jan Cichociemni - rekrutacja
Marek JanWalkab.d.b.d.
kpt. lot.
MARYNOWSKI-Edmund Cichociemni - rekrutacja
Marynowski EdmundSejmb.d.b.d.
por. piech.
MATULA-Zbigniew Cichociemni - rekrutacja
Matula ZbigniewRadomyślSyn właściciela aptekiśrednia
por. łączn.
MATYSKO-Jan Cichociemni - rekrutacja
Matysko JanOskardsyn rolnikaniższa
ppor. łączn.
MAZUR-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Mazur StanisławLimbaW 1949 zawarł związek małżeński z Susan Patience z domu Greenhill Gardyne (1917–1979), szkocką baronówną, dziedziczką zamku oraz posiadłości Finavon Castle k. Forfar. b.d.
por.
MESSING-Janusz Cichociemni - rekrutacja
Messing Janusz BekasSyn Henryka posła na Sejm w II RP, właściciela majątku Bystre,wyższa
kpt.
MICH-Stefan Cichociemni - rekrutacja
Mich StefanJeżSyn rolnikaniższa
kpt. uzbr.
MICHALCZEWSKI-Wincenty Cichociemni - rekrutacja
Michalczewski WincentyMirSyn rymarzaniższa
por.
MICIEK-Wladyslaw Cichociemni - rekrutacja
Miciek WładysławMłotSyn kowalaniższa
mjr
MILEWICZ-Zygmunt Cichociemni - rekrutacja
Milewicz ZygmuntRógb.d.b.d.
kpt. piech.
MOSTOWIEC-Marian Cichociemni - rekrutacja
Mostowiec MarianLisSyn woźnego szkolnegoniższa
por. piech.
MOTYLEWICZ-Piotr Cichociemni - rekrutacja
Motylewicz PiotrGrabSyn urzędnika kolejowegośrednia
por.
MRAZEK-Zbigniew Cichociemni - rekrutacja
Mrazek ZbigniewAminiusSyn wiertacza naftowegoniższa
płk. piech.
NADOLCZAK-Bruno Cichociemni - rekrutacja
Nadolczak Bruno Piastb.d.b.d.
płk. piech.
NAKONIECZNIKOFF-KLUKOWSKI-Przemyslaw Cichociemni - rekrutacja
Nakoniecznikoff Klukowski PrzemysławKruk 2Syn urzędnika, działacza socjalistycznegośrednia
ppor.
NIEDZIELSKI-Rafal Cichociemni - rekrutacja
Niedzielski RafałMocnySyn Tadeusza (1877–1953) dyrektora Państwowego Seminarium Nauczycielskiego Męskiego w Szczebrzeszynie oraz Mirosławy Wincentyny z domu Składkowskiej (1888–1945), nauczycielki, siostry premiera, gen. dyw. Felicjana Sławoja Składkowskiegowyższa
kpt. piech.
NIEMCZYCKI-Jerzy Cichociemni - rekrutacja
Niemczycki JerzyJanczarb.d.b.d.
ppor.
NIEPLA-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Niepla KazimierzKawkaSyn rolnikaniższa
mjr art.
NOSEK-Antoni Cichociemni - rekrutacja
Nosek AntoniKajtuśSyn rolnikaniższa
kpt.
NOWACKI-Jozef Cichociemni - rekrutacja
Nowacki JózefHoryńSyn naczelnika urzędu skarbowegośrednia
ppor. łączn.
NOWAK-Piotr Cichociemni - rekrutacja
Nowak PiotrOkoSyn górnika kopalni soliniższa
kpt. art.
NOWAK-JEZIORANSKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Jeziorański Nowak JanZychSyn handlowcaśrednia
kpt. piech.
NOWAKOWSKI-Michal Cichociemni - rekrutacja
Nowakowski Michał HarpunSyn komisarza policjiśrednia
ppor. kaw.
NOWOBILSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Nowobilski TadeuszDzwonSyn nauczyciela wiejskiegośrednia
kpt. art.
NOWODWORSKI-Cezary Cichociemni - rekrutacja
Nowodworski CezaryGłógSyn zesłańca syberyjskiego, administratora majątkuśrednia
mjr
NUSZKIEWICZ-Ryszard-e1461496984302 Cichociemni - rekrutacja
Nuszkiewicz RyszardPowolnySyn właściciela restauracjiśrednia
ppor. art.
ODROWAZ-SZUKIEWICZ-Boleslaw-e1461496999402 Cichociemni - rekrutacja
Odrowąż Szukiewicz BolesławBystrzecb.d.b.d.
gen. bryg.
OKULICKI-Leopold Cichociemni - rekrutacja
Okulicki LeopoldNiedźwiadekSyn rolnikaniższa
ppłk. piech.
OLSZEWSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Olszewski StanisławBarSyn tkaczaniższa
kpt.
OSSOWSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Ossowski StanisławJastrzębiec 2Syn rolnikaniższa
ppor. łączn.
OSTROWINSKI-Henryk Cichociemni - rekrutacja
Ostrowiński HenrykSmykSyn oficera Wojska Polskiegowyższa
por. piech.
OSUCHOWSKI-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Osuchowski KazimierzRosomakSyn sędziego sądu okręgowegowyższa
ppłk.
PACZKOWSKI-Alfred Cichociemni - rekrutacja
Paczkowski AlfredWaniaSyn Antoniny, ziemianki, z d. Szadurskiejwyższa
sierż.
PARADA-Michal Cichociemni - rekrutacja
Parada Michał Mapab.d.b.d.
plut.
PARCZEWSKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Parczewski JanKraskaSyn Michała, ziemianina, właściciela majątku Szturmówkawyższa
por. piech.
PENTZ-Karol Cichociemni - rekrutacja
Pentz KarolSkała 2Syn rolnikaniższa
por. piech.
PEREKLADOWSKI-Feliks Cichociemni - rekrutacja
Perekładowski FeliksPrzyjaciel 2b.d.b.d.
ppor. łączn.
PESZKE-Zdzislaw Cichociemni - rekrutacja
Peszke ZdzisławKaszmirb.d.b.d.
mjr dypl. sap.
PEKALA-Mieczyslaw Cichociemni - rekrutacja
Pękała Górski MieczysławBosakSyn palacza w PKPniższa
por.
PIASECKI-Zbigniew Cichociemni - rekrutacja
Piasecki ZbigniewOrlikb.d.b.d.
kpt.
PIATKOWSKI-Bohdan Cichociemni - rekrutacja
Piątkowski BohdanMakSyn inżyniera, działacza PPS, pułkownika Wojska Polskiegowyższa
ppor.
PIC-Witold Cichociemni - rekrutacja
Pic WitoldCholewaSyn kierownika w firmie eksportowejśrednia
kpt. art.
PIEKARSKI-Aleksander Cichociemni - rekrutacja
Piekarski AleksanderTurkućSyn majstra w hucie szkłaniższa
por. łączn.
PIENIAK-Czeslaw Cichociemni - rekrutacja
Pieniak Czesław BórSyn rolnikaniższa
mjr tech lot.
PIJANOWSKI-Waclaw. Cichociemni - rekrutacja
Pijanowski Wacław DymSyn młynarza, właściciela dóbr ziemskichśrednia
mjr
PILCH-Adolf Cichociemni - rekrutacja
Pilch AdolfGóraSyn cieśliniższa
mjr
PIOTROWSKI-Edward Cichociemni - rekrutacja
Piotrowski EdwardMemaSyn leśniczegośrednia
kpt. piech.
PIOTROWSKI-Julian Cichociemni - rekrutacja
Piotrowski JulianRewera 2Syn technika, kierownika gorzelniśrednia
płk.
PIWNIK-Jan Cichociemni - rekrutacja
Piwnik JanPonurySyn rolnikaniższa
por
PLUTA-Wilhelm Cichociemni - rekrutacja
Pluta WilhelmPionSyn górnikaniższa
por. lot.
POKLADECKI-Marian Cichociemni - rekrutacja
Pokładecki MarianZollSyn tapiceraniższa
kpt. piech.
POKULTINIS-Alfred Cichociemni - rekrutacja
Pokultinis AlfredFonSyn urzędnikaśrednia
kpt.
POLICIEWICZ-Zygmunt Cichociemni - rekrutacja
Policiewicz ZygmuntŚwierkSyn rolnika, gajowegoniższa
por.
POLISZUK-Jaroslaw Cichociemni - rekrutacja
Poliszuk JarosławArabb.d.b.d.
kpt.
POLONCZYK-Boleslaw Cichociemni - rekrutacja
Polończyk BolesławKryształSyn rolnikaniższa
mjr piech.
POSPIESZALSKI-Antoni Cichociemni - rekrutacja
Pospieszalski AntoniCurieSyn architektawyższa
ppor. piech.
POZNANSKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Poznański JanPływakSyn urzędnika bankowegośrednia
rtm. kaw.
PRADZYNSKI-Janusz Cichociemni - rekrutacja
Prądzyński Janusz TrzySyn doktora filozofiiwyższa
rotm.
PRUS-BOGUSLAWSKI-Andrzej Cichociemni - rekrutacja
Bogusławski Prus AndrzejPancerzSyn oficera Wojska Polskiego, dziennikarza oraz lekarza okulistywyższa
ppor.
PRZETOCKI-Jacek Cichociemni - rekrutacja
Przetocki JacekOsetSyn inżynierawyższa
kpt. łączn.
PRZYBYLIK-Stefan Cichociemni - rekrutacja
Przybylik StefanGruchSyn rolnikaniższa
ppor. piech.
PSYKALA-Mieczyslaw Cichociemni - rekrutacja
Psykała Mieczysław Kalwadosikb.d.b.d.
mjr
PUKACKI-Franciszek Cichociemni - rekrutacja
Pukacki Franciszek GzymsSyn kontrolera Ubezpieczalni Krajowejśrednia
kpt. br. panc.
RACHWAL-Bronislaw Cichociemni - rekrutacja
Rachwał BronisławGlinb.d.b.d.
rotm.
RACZKOWSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Raczkowski StanisławBułanySyn robotnikaniższa
mjr piech.
RASZPLEWICZ-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Raszplewicz KazimierzTatar 2Syn pracownika fabryki Gerlachniższa
ppor. piech.
RATAJSKI-Leszek Cichociemni - rekrutacja
Ratajski Leszek ŻalSyn urzędnika skarbowegośrednia
ppor.
RIEDL-Adam Cichociemni - rekrutacja
Riedl AdamRodakb.d.b.d.
por.
ROGOWSKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Rogowski JanCzarkaSyn Bolesława, ziemianina, właściciela wielu majątkówwyższa
por.
ROMASZKAN-Roman Cichociemni - rekrutacja
Romaszkan RomanTatarSyn dyrektora w Banku Gospodarstwa Krajowegowyższa
ppor.
ROSSINSKI-Czeslaw Cichociemni - rekrutacja
Rossiński CzesławKoziołSyn nadleśniczegośrednia
por.
ROSTEK-Jan Cichociemni - rekrutacja
Rostek JanDanSyn rolnikaniższa
ppor.
ROSTWOROWSKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Rostworowski JanMatSyn Antoniego, ziemianina, posiadacza majątków: Milejów i Kemblo, doktora filozofii, szambelana papieża Piusa XI, współtwórcy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego oraz Marii von Breza. wyższa
mjr kaw.
ROZYCKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Różycki JanBusikSyn urzędnikaśrednia
płk. pil. dypl.
RUDKOWSKI-Roman Cichociemni - rekrutacja
Rudkowski RomanRudySyn ślusarzaniższa
ppłk.
RUNGE-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Runge TadeuszOsaSyn starostyśrednia
kpt.
RYBKA-Franciszek Cichociemni - rekrutacja
Rybka FranciszekKulaSyn rolnikaniższa
por. piech.
RYDZEWSKI-Lech Cichociemni - rekrutacja
Rydzewski LechGromSyn inżynierawyższa
por.
RZEPKA-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Rzepka KazimierzOgnikSyn rolnikaniższa
kpt.
SAWICKI-Zygmunt Cichociemni - rekrutacja
Sawicki ZygmuntSamulikSyn rolnikaniższa
ppor.
SCHELLER-CZARNY-Edwin Cichociemni - rekrutacja
Scheller Czarny EdwinFordonSyn oficera KOP
W 1986 zawarł związek małżeński z Teresą z domu Szuksztów herbu Pobóg
wyższa
por. łączn.
SEEMAN-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Seeman TadeuszGarbusSyn pracownika technicznego na koleiniższa
kpt. piech.
SERAFIN-Jan Cichociemni - rekrutacja
Serafin JanCzerchawaSyn kowalaniższa
mjr
SERAFINSKI-Fryderyk Cichociemni - rekrutacja
Serafiński FryderykDrabinaSyn majstra w warsztatach kolejowychniższa
ppłk.
SEDZIAK-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Sędziak Stanisław WartaSyn hutnika, zarządcy majątkówśrednia
ppor. łączn.
SIAKIEWICZ-Wladyslaw Cichociemni - rekrutacja
Siakiewicz WładysławMrukSyn rolnikaniższa
por. piech.
SIKORSKI-Zenon Cichociemni - rekrutacja
Sikorski ZenonPożarSyn pracownika firmy "Norblin"niższa
por. piech.
SKOWRON-Marian Cichociemni - rekrutacja
Skowron MarianOlcha 2b.d.b.d.
ppor. łączn.
SKOWRONSKI-Ryszard Cichociemni - rekrutacja
Skowroński RyszardLechitab.d.b.d.
kpt.
SKOWRONSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Skowroński StanisławWidelecSyn komendanta posterunku Policji średnia
rotm.
SKROCHOWSKI-Jan Cichociemni - rekrutacja
Skrochowski JanOstrogaSyn inspektora przemysłowegośrednia
mjr lot.
SKWIERCZYNSKI-Leopold Cichociemni - rekrutacja
Skwierczyński LeopoldAktorSyn leśnikaniższa
kpt.
SMELA-Jan Cichociemni - rekrutacja
Smela JanWirSyn organistyniższa
kpt. art.
SMOLSKI-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Smolski KazimierzSosnaSyn inżyniera górniczegowyższa
mjr
SOKOLOWSKI-Jerzy Cichociemni - rekrutacja
Sokołowski JerzyMiraSyn inżyniera budownictwa kolejowego wyższa
mjr dypl.
SOKOLOWSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Sokołowski TadeuszTropSyn administratora majątkówśrednia
por. piech.
SOKOL-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Sokół TadeuszBug 2Syn rolnikaniższa
por. piech.
SOLTYS-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Sołtys StanisławSowaSyn wizytatora szkół średnichśrednia
kpt. art.
SPECYLAK-Zbigniew Cichociemni - rekrutacja
Specylak Skrzypecki Zbigniew Tur 2Syn kasjeraniższa
płk. piech.
SPYCHALSKI-Jozef Cichociemni - rekrutacja
Spychalski JózefGrudzieńSyn majstra w fabryce włókienniczej
W 1927 zawarł związek małżeński z Eleonorą z domu Olszewską, ziemianką.
niższa
mjr piech. sap.
SROCZYNSKI-Zdzislaw Cichociemni - rekrutacja
Sroczyński ZdzisławKompresorb.d.b.d.
por. łączn.
STARZYNSKI-Leszek Cichociemni - rekrutacja
Starzyński LeszekMalewaSyn podpułkownika dyplomowanego Wojska Polskiego.
Brat jego ojca Stefan Starzyński od 1934 aż do śmierci w grudniu 1939 był prezydentem Warszawy.
wyższa
kpt. piech.
STARZYNSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Starzyński TadeuszŚlepowronSyn przedstawiciela handlowego firmy „Norblin” średnia
mjr int.
STOCKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Stocki Tadeusz ĆmaSyn rolnikaniższa
ppor.
STOLYHWO-Olgierd Cichociemni - rekrutacja
Stołyhwo OlgierdStewaSyn znanego antropologa Kazimierza Stołyhwy wyższa
mjr kaw.
STPICZYNSKI-Aleksander Cichociemni - rekrutacja
Stpiczyński AleksanderKlaraSyn urzędnika kolei warszawsko-wiedeńskiej (wg. Krzysztofa Tochmana syn sędziego)średnia
por.
STRASZYNSKI-Zdzislaw Cichociemni - rekrutacja
Straszyński ZdzisławMeteorSyn Tadeusza, urzędnika samorzadowego i posła na Sejm (1932-1935) wyższa
kpt. piech.
STRUMPF-Witold Cichociemni - rekrutacja
Strumpf WitoldSudSyn pracownika Gazowni Miejskiejniższa
kpt. art.
SZCZEPANSKI-Mieczyslaw Cichociemni - rekrutacja
Szczepański MieczysławDębinaSyn naczelnika Urzędu Pocztowego i Telegrafi średnia
mjr piech.
SZEWCZYK-Piotr Cichociemni - rekrutacja
Szewczyk PiotrCzerSyn kolejarzaniższa
por.
SZPAKOWICZ-Wieslaw Cichociemni - rekrutacja
Szpakowicz WiesławPakSyn adwokatawyższa
płk.
SZTERNAL-Kazimierz Cichociemni - rekrutacja
Szternal KazimierzZrywSyn wysokokwalifikowanego wiertacza naftowegośrednia
ppor. łączn.
SZTROM-Jerzy Cichociemni - rekrutacja
Sztrom JerzyPilnikb.d.b.d.
kpt. art.
SZUBINSKI-Wladyslaw Cichociemni - rekrutacja
Szubiński Władysław Dachb.d.b.d.
ppor.
SZWIEC-Waldemar Cichociemni - rekrutacja
Szwiec WaldemarRobotSyn przedsiębiorcy oficera rezerwy Wojska Polskiegowyższa
ppłk.
SZYDLOWSKI-Adam Cichociemni - rekrutacja
Szydłowski AdamPoleszukb.d.b.d.
ppłk.
SZYMANSKI-Jerzy Cichociemni - rekrutacja
Szymański JerzyBogaSyn inżynierawyższa
ppłk. dypl.
SCIEGIENNY-Wincenty Cichociemni - rekrutacja
Ściegienny WincentyLasSyn rolnikaniższa
sierż. łączn.
SLIWA-Kazimierz-e1461497024533 Cichociemni - rekrutacja
Śliwa KazimierzStrażakSyn urzędnika bankowegośrednia
ppor.
SMIETANKO-Wladyslaw Cichociemni - rekrutacja
Śmietanko WładysławCyprb.d.b.d.
por. sap.
SMIGIELSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Śmigielski TadeuszŚladb.d.b.d.
kpt.
SWIATKOWSKI-Andrzej Cichociemni - rekrutacja
Świątkowski AndrzejAmuratSyn inżynierawyższa
mjr pil.
TAJCHMAN-Michal Cichociemni - rekrutacja
Tajchman Michał MikitaSyn rolnikaniższa
mjr
TARNAWSKI-Aleksander Cichociemni - rekrutacja
Tarnawski AleksanderUpłazSyn nauczycieliśrednia
ppor.
TOMASZEWSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Tomaszewski TadeuszWąwózSyn dependenta (pomocnika) hipotecznegośrednia
kpt. piech.
TROJANOWSKI-Czeslaw Cichociemni - rekrutacja
Trojanowski CzesławLitwosSyn inżyniera stoczniwyższa
mjr piech.
TRONDOWSKI-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Trondowski StanisławGrzmot 2Syn urzędnika Urzędu Skarbowegośrednia
mjr piech.
TRYBUS-Adam Cichociemni - rekrutacja
Trybus AdamGajSyn rolnikaniższa
por. art.
TWARDY-Zbigniew Cichociemni - rekrutacja
Twardy ZbigniewTrzaskb.d.b.d.
mjr kaw.
UKLANSKI-Witold Cichociemni - rekrutacja
Uklański WitoldHeroldSyn naczelnika stacji PKPśrednia
ppłk.
ULM-Zygmunt Cichociemni - rekrutacja
Ulm ZygmuntSzybkiSyn radcy wojewódzkiego i starosty powiatowego w Brzozowie owyższa
kpt. sap.
WALTER-Jan Cichociemni - rekrutacja
Walter JanCyrkielSyn konduktora kolejowegoniższa
kpt. piech.
WARUSZYNSKI-Zbigniew Cichociemni - rekrutacja
Waruszyński ZbigniewDewajtis 2Syn urzędnika monopolu tytoniowegośrednia
ppor.
WATROBSKI-Jozef Cichociemni - rekrutacja
Wątróbski JózefJelitoSyn rolnikaniższa
por. kaw.
WHITEHEAD-Alfred Cichociemni - rekrutacja
Whitehead AlfredDolina 2Syn Karola (Charles’a) angielskiego lekarza, współwłaściciela przędzalni wełny „Briggs and Posselt” w Markach oraz Eleonory Augusty z domu Wedel (1884–1956), córki Emila Wedla, właściciela fabryki wyrobów czekoladowych.wyższa
por. piech.
WIACEK-Jan Cichociemni - rekrutacja
Wiącek WiktorKanarekb.d.b.d.
kpt. sap.
WIECHULA-Bernard Cichociemni - rekrutacja
Wiechuła BernardMarudaSyn górnika, uczestnika trzech Powstań Śląskichniższa
por. sap.
WIECHULA-Ludwik Cichociemni - rekrutacja
Wiechuła LudwikJeleńSyn górnika, uczestnika trzech Powstań Śląskichniższa
mjr sap.
WIERZEJSKI-Tomasz Cichociemni - rekrutacja
Wierzejski TomaszZgoda 2b.d.b.d.
kpt.
WILCZEWSKI-Michal Cichociemni - rekrutacja
Wilczewski MichałUszkaSyn posiadacza ziemskiegowyższa
ppor.
WILCZKIEWICZ-Zbigniew Cichociemni - rekrutacja
Wilczkiewicz ZbigniewKijb.d.b.d.
por. piech.
WINIARSKI-Zdzislaw Cichociemni - rekrutacja
Winiarski ZdzisławPrzemytnikW latach 1937-1939 w Związku Szlachty Zagrodowejb.d.
kpt.
WINTER-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Winter StanisławStanleySyn dyspozytora parowozowni niższa
kpt. piech.
WISZNIEWSKI-Otton Cichociemni - rekrutacja
Wiszniewski OttonTopolaSyn urzędnikaśrednia
por.
WISZNIOWSKI-Roman Cichociemni - rekrutacja
Wiszniowski RomanHarcerzb.d.b.d.
ppor. piech.
WISNIEWSKI-Wladyslaw Cichociemni - rekrutacja
Wiśniewski WładysławWróbelSyn rolnikaniższa
kpt. art.
WITKOWSKI-Ludwik Cichociemni - rekrutacja
Witkowski LudwikKosaSyn urzędnika pocztowegośrednia
mjr
WOLNIAK-Boguslaw Cichociemni - rekrutacja
Wolniak BogusławMiętaSyn elektrotechnika niższa
kpt.
WOZNIAK-Jan Cichociemni - rekrutacja
Woźniak JanKwaśnySyn kolejarzaniższa
rotm.
ZABIELSKI-Jozef Cichociemni - rekrutacja
Zabielski JózefŻbikb.d.b.d.
por. piech.
ZABIEREK-Lech Cichociemni - rekrutacja
Zabierek LechWulkanSyn przemysłowcawyższa
kpt. łączn. cw
ZACHMOST-Henryk Cichociemni - rekrutacja
Zachmost Henryk ZorzaSyn policjantaniższa
por. piech.
por-cc-Jozef-Zajac Cichociemni - rekrutacja
Zając JózefKolankośrednia
por.
ZALEWSKI-Janusz Cichociemni - rekrutacja
Zalewski JanuszChinekb.d.b.d.
kpt. art.
ZAORSKI-Waclaw Cichociemni - rekrutacja
Zaorski WacławRybaSyn ziemianinawyższa
ppor. łączn.
ZAPOTOCZNY-Stanislaw Cichociemni - rekrutacja
Zapotoczny StanisławPłomieńb.d.b.d.
mjr kaw.
ZAREMBINSKI-Wiktor Cichociemni - rekrutacja
Zarembiński WiktorZrąbb.d.b.d.
gen. bryg.
ZAWACKA-Elżbieta Cichociemni - rekrutacja
Zawacka ElżbietaZoCórka urzędnikaśrednia
por.
ZAWADZKI-Alfred Cichociemni - rekrutacja
Zawadzki AlfredKosSyn mechanika kolejowegoniższa
ppłk.
ZUB-ZDANOWICZ-Leonard Cichociemni - rekrutacja
Zub Zdanowicz Leonard ZąbSyn Melitona, ziemianinawyższa
por.
ZYGA-Ryszard Cichociemni - rekrutacja
Zyga RyszardLelumSyn inżyniera mechanika PKPwyższa
ppor. łączn.
ZAAK-Franciszek Cichociemni - rekrutacja
Żaak FranciszekMamkaSyn mechanika samochodowegoniższa
por. łączn.
ZAKOWICZ-Jozef Cichociemni - rekrutacja
Żakowicz JózefTabuSyn zawiadowcy PKPśrednia
ppor.
ZELECHOWSKI-Tadeusz Cichociemni - rekrutacja
Żelechowski TadeuszRingb.d.b.d.
mjr piech.
ZELKOWSKI-Bronislaw Cichociemni - rekrutacja
Żelkowski BronisławDąbrowaSyn Jana, ziemianina z Lubelszczyzny, urzędnika bankowegowyższa
kpt. mar. cw
ZORAWSKI-Boguslaw Cichociemni - rekrutacja
Żórawski BogusławMistralSyn nauczycielaśrednia
ppor. art.
ZYCHIEWICZ-Antoni Cichociemni - rekrutacja
Żychiewicz Antoni PiotrPrzerwaSyn absolwenta filozofii Uniwersytetu Lwowskiego, wicedyrektora spółki akcyjnej „Książnica-Atlas”wyższa

b.d. – brak danych

Baza danych „Pochodzenie społeczne Cichociemnych” powstała na podstawie informacji zebranych z teczek personalnych 316 Cichociemnych znajdujących się w Oddziale VI (Specjalnym) Sztabu Naczelnego Wodza – archiwum Studium Polski Podziemnej, kolekcja sygn. Kol.023,  a także (w kilku przypadkach)  w oparciu o dane zebrane z opublikowanych wspomnień Cichociemnych.  Baza wciąż aktualizowana – proszę o sygnały w sprawie ew. poprawek 🙂


 

 

Cichociemni – wiek (lata życia)

 

skan0142-300x211 Cichociemni - rekrutacja

Baza nr 11 k. Brindisi, lipiec – sierpień 1944., od lewej Kazimierz Śliwa, w środku Przemysław Bystrzycki, skan: Fundacja dla Demokracji, w zbiorach JW GROM

Dotąd nie wiedzieliśmy, ile lat mieli Cichociemni w chwili wybuchu wojny oraz w dacie skoku do Polski. Nie wiedzieliśmy nawet jaka była średnia wieku Cichociemnych. Spędziłem trochę godzin nad arkuszem kalkulacyjnym, wykonałem stosowne analizy. Dzieki temu powstała kolejna, już 33 unikalna baza danych. Można w niej odszukać odpowiedzi na powyższe pytania – w odniesieniu do każdego z 316 Cichociemnych. Pora na krótkie podsumowanie wyników moich dociekań.

 

Gdy wybuchła wojna
Sliwa-Kazimierz-KOL_023_0286-182x250 Cichociemni - rekrutacja

mjr Kazimierz Śliwa

W dacie wybuchu wojny – tj 1 września 1939 – najmłodszym był przyszły Cichociemny Kazimierz Śliwa – miał zaledwie 13 lat i 9 miesięcy. Dokładnie o rok starszy był Henryk Zachmost. Trzech miało ukończone 15 latHenryk Ostrowiński, Aleksander Makagonow, Marian Leśkiewicz. Siedmiu było szesnastolatkami: Jan Parczewski, Jerzy Sztrom, Przemysław Bystrzycki, Rafał Niedzielski, Ryszard Skowroński, Tadeusz Seeman, Bronisław Czepczak Górecki. 1 września 1939 spośród późniejszych Cichociemnych 11 miało ukończone siedemnaście lat. Spośród 316 przyszłych Cichociemnych w chwili wybuchu wojny aż 23 było niepełnoletnich.

Największą grupą byli właśnie młodzi, w wieku do 25 lat – aż 164, czyli sporo ponad połowa (ok. 51,9 proc.). Drugą najliczniejszą grupą – 110 CC (ok. 34,8 proc.) – byli późniejsi Cichociemni w wieku 26-34 lata. W wieku od 35 do 45 lat było 39 przyszłych CC (ok. 12,3 proc.). Najstarszym Cichociemnym w dacie rozpoczęcia wojny oraz w dacie skoku był gen. dyw. Tadeusz Kossakowski; 1 września 1939 miał ponad 51 lat i siedem miesięcy życia. Statystyczny przyszły Cichociemny w chwili wybuchu wojny miał ponad 26 lat.

 

Skok do Polski
cc-Kossakowski-Tadeusz-194x250 Cichociemni - rekrutacja

gen. dyw. Tadeusz Kossakowski

Nieco inaczej wyglądają statystyki, jeśli obliczy się wiek każdego Cichociemnego w dacie Jego skoku ze spadochronem do Polski. Rzecz w tym, że bardzo różne były Ich drogi – także w wymiarze czasowym – do Polskich Sił Zbrojnych, w tym do Armii Polskiej gen. Władysława Andersa (61 CC). Byli też dosyć indywidualnie szkoleni (przez różny czas), bo przecież nie było jednego „kursu cichociemnego” lecz szereg rozmaitych szkoleń o różnym czasie trwania. Po wyszkoleniu i złożeniu przysięgi nie zawsze też udawało im się skoczyć z samolotu od razu podczas pierwszej operacji zrzutowej. Czasem przeszkodziła fatalna pogoda, czasem awaria samolotu, niekiedy nie funkcjonowała właściwie placówka odbiorcza itp.

37-1170-283x400 Cichociemni - rekrutacja

ppor. Jerzy Sztrom
ze zbiorów NAC

Obliczenia pozwoliły sprostować istotną nieścisłość. Otóż najmłodszym Cichociemnym nie był Rafał Niedzielski, siostrzeniec gen. dyw. Felicjana Sławoja Składkowskiego – lecz Kazimierz Śliwa. Cichociemny Niedzielski gdy skakał do Polski miał za sobą 18 lat, 10 miesięcy i jeden dzień życia, natomiast Cichociemny Śliwa – 18 lat dziewięć miesięcy 28 dni. Był zatem młodszy o kilka dni.

Nie więcej niż 25 lat życia miało w dacie swojego skoku ze spadochronem do Polski aż 86 (ok. 27 proc.) Cichociemnych. Najliczniejszą grupę stanowili Cichociemni spadochroniarze Armii Krajowej w wieku od 26 do 34 lat, bo aż 160 (ponad 50 proc.) CC. Skoczków w wieku od 35 do 45 lat było 59 (ok. 18 proc.). Najstarszych, w wieku od 46 do 56 lat było 9 (ok. 2,8 proc.).

Perekladowski-Feliks-KOL_023_0202-185x250 Cichociemni - rekrutacja

por. Feliks Perekładowski

Spośród 316 Cichociemnych jeden skakał dwukrotnie (Roman Rudkowski), a ośmiu wysiadło z „Dakoty” na polowym lotnisku (przerzuceni w trzech operacjach „Most”) – uwzględniłem te fakty w wyliczeniach. Statystyczny Cichociemny w dacie skoku lub przerzutu do Polski miał 30 lat i sześć miesięcy życia.

Reasumując, w dacie skoku:
  • do 25 lat – 86 Cichociemnych  (ok. 27 proc.),  w tym 1 przerzucony w operacji „Most”
  • od 26 do 34 lat – 160 Cichociemnych (ponad 50 proc.), w tym 3 „Most”
  • od 35 do 45 lat – 59 Cichociemnych (ok. 18 proc.), w tym 3 „Most”
  • od 46 do 56 lat – 9 Cichociemnych (ok. 2,8 proc.), w tym 1 „Most”

 

 

Wiek Cichociemnych:

UWAGA!  Tabela ma więcej niż jedną stronę, wyświetla po 10 wierszy na stronie

(kliknij w nazwisko, aby przejść do strony z biogramem, wpisz w wyszukiwarkę, aby wyszukać)
Tabelę można przeszukiwać, wpisując dowolny ciąg znaków

 

Autor wykazu – Ryszard M. Zając, wnuk por. cc. Józefa Zająca

Na urządzeniach mobilnych aby zobaczyć całość należy przewinąć w poziomie

Stopień akt.Nazwisko imięPseudonimData urodzenia Lata/ 1-09-39Data SKOKLata/ skok
sierż. łączn.Śliwa KazimierzStrażak1925-11-22131944-09-21/2218
kpt. łączn. cwZachmost HenrykZorza1924-11-26141944-04-08/0919
ppor. łączn.Ostrowiński HenrykSmyk1924-08-19151943-09-14/1519
ppor. łączn.Makagonow AleksanderWschód1924-03-01151944-10-16/1720
kpt. łącz.Leśkiewicz MarianWygoda1923-09-07151944-09-21/2221
ppor. łączn.Sztrom JerzyPilnik1923-06-06161944-04-08/0920
plut.Parczewski JanKraska1923-06-13161944-12-26/2721
ppor.Niedzielski RafałMocny1923-05-25161942-03-27/2818
ppor.Bystrzycki PrzemysławGrzbiet1923-05-23161944-11-22/2321
ppor. łączn.Skowroński RyszardLechita1922-12-17161943-09-14/1520
por. łączn.Seeman TadeuszGarbus1922-11-27161943-09-21/2220
por. łączn.Czepczak Górecki BronisławZwijak1922-09-18161944-12-26/2722
por.Zyga RyszardLelum1922-05-22171943-09-14/1521
ppor. łączn.Zapotoczny StanisławPłomień1922-04-28171943-09-21/2221
ppor.Górski StefanBrzeg1922-04-27171944-04-16/1721
por.Straszyński ZdzisławMeteor1922-04-01171944-05-10/1122
ppor.Bernaczyk - Słoński KazimierzRango1922-02-28171944-05-10/1121
ppor.Niepla KazimierzKawka1922-02-20171944-04-08/0922
por. łączn.Starzyński LeszekMalewa1922-02-05171944-07-25/2622
por. piech.Sołtys StanisławSowa1921-12-01171943-01-26/2721
kpt. piech.Lipiński WojciechLawina1921-11-12171943-03-13/1421
ppor.Krasiński AdamSzczur1921-11-08171944-05-04/0522
por. piech.Perekładowski FeliksPrzyjaciel 21921-09-11171944-05-30/3122
ppor.Wilczkiewicz ZbigniewKij1921-08-05181944-05-24/2522
ppor. piech.Dąbrowski AdamPuti1921-06-23181944-05-04/0522
ppor.Horl JanFrog1921-05-28181943-03-13/1421
ppor. łączn.Chmieloch RyszardBłyskawica1921-03-29181943-09-14/1522
kpt.Nowacki JózefHoryń1921-02-09181943-09-14/1522
por.Klocek Niewęgłowski WłodzimierzGarłuch1921-01-15181943-10-18/1922
ppłkTarnawski AleksanderUpłaz1921-01-08181944-04-16/1723
por.Jakubowski Ewaryst Brat1920-10-14181942-10-01/0221
kpt. piech.Piotrowski JulianRewera 21920-10-07181944-07-30/3123
por. łączn.Żakowicz JózefTabu1920-08-09191943-09-14/1523
kpt. sap.Wiechuła BernardMaruda1920-07-30191943-09-16/1723
por. sap.Wiechuła LudwikJeleń1920-07-30191944-04-08/0923
ppor. piech.Lech WłodzimierzPowiślak1920-07-03191944-04-14/1523
por. art.Twardy ZbigniewTrzask1920-05-25191943-03-24/2522
por.Poliszuk JarosławArab1920-05-16191943-09-14/1523
ppor.Heczko Kalinowski GustawSkorpion1920-05-19191944-04-16/1723
por. łączn.Kujawiński StanisławWodnik1920-04-26191943-09-14/1523
por.Wiszniowski RomanHarcerz1920-04-13191943-09-14/1523
ppor.Śmietanko WładysławCypr1920-03-04191944-07-30/3124
ppor.Przetocki JacekOset1920-02-20191943-02-17/1822
por. sap.Śmigielski TadeuszŚlad1920-01-03191942-03-27/2822
ppor.Jurkiewicz Longin Mysz1920-01-10191943-03-13/1423
ppor.Scheller Czarny EdwinFordon1919-12-06191943-03-13/1423
por.Marek JanWalka1919-11-05191942-01-06/0722
ppor. sap.Kowalski RyszardBenga1919-11-26191942-10-01/0222
kpt.Skowroński StanisławWidelec1919-11-13191943-09-21/2223
kpt.Benrad AdamDrukarz1919-11-05191944-04-12/1324
rotm.Bogusławski Prus AndrzejPancerz1919-11-06191944-05-04/0524
ppor. łączn.Mazur StanisławLimba1919-10-08191944-11-22/2325
por.Jagielski StanisławGacek1919-09-08191942-10-01/0223
ppor.Gołuński Norbert Bombram1919-09-22191943-09-16/1723
por. piech.Kiwer EdwardBiegaj1919-09-24191944-04-08/0924
kpt. art.Szczepański MieczysławDębina1919-09-21191944-05-04/0524
ppor.Bienias JanOsterba1919-09-05191944-05-10/1124
ppor. łączn.Żaak FranciszekMamka1919-08-04201943-09-14/1524
por. piech.Zabierek LechWulkan1918-11-03201943-03-13/1424
por. piech.Wiącek WiktorKanarek1919-08-17201943-03-19/2024
ppor. kaw.Nowobilski TadeuszDzwon1919-03-27201944-04-16/1725
mjr. łączn.Makarenko AnatolTłok1919-02-12201943-09-14/1524
ppor. art.Żychiewicz Antoni PiotrPrzerwa1919-01-17201943-02-17/1824
ppor.Lewko KazimierzPalec1919-01-09201943-09-14/1524
mjr.Nuszkiewicz RyszardPowolny1919-01-01201943-02-20/2124
rtm. kaw.Ulm ZygmuntSzybki1918-12-27201944-05-10/1125
kpt.Kochański WładysławBomba1918-11-07201942-09-01/0223
kpt.Garczyński MarianSkała1918-11-07201943-02-20/2124
ppor. piech.Kamiński BronisławGolf1918-11-15201944-04-14/1525
kpt. piech.Niemczycki JerzyJanczar1918-11-15201944-04-14/1525
ppor. łączn.Peszke ZdzisławKaszmir1918-10-24201943-09-14/1524
por.Hencel StanisławPik1918-09-21201942-10-29/3024
por. łączn.Pieniak Czesław Bór1918-09-24201943-02-19/2024
płk.Dekutowski HieronimZapora1918-09-24201943-09-16/1724
kpt. łączn.Przybylik StefanGruch1918-09-02201944-10-16/1726
kpt.Rybka FranciszekKula1918-06-07211942-09-01/0224
ppor. łączn.Godzik Władysław Skrzat1920-02-11191944-10-16/1724
por.Rostek JanDan1918-05-12211942-03-27/2823
por. Człapka KazimierzPionek1918-02-19211943-02-19/2024
ppor. piech.Poznański JanPływak1918-01-27211942-10-01/0224
ppor.Pic WitoldCholewa1918-01-13211943-02-20/2125
por.Farenholc OskarSum1918-01-01211943-03-13/1425
ppor. łączn.Siakiewicz WładysławMruk1918-01-10211943-09-14/1525
por. piech.Jachciński HenrykKret1917-11-29211943-02-20/2125
kpt.Januszkiewicz HenrykSpokojny1917-11-16211943-02-16/1725
ppor. art.Harasymowicz StanisławLalka1917-10-26211944-04-16/1726
kpt.Woźniak JanKwaśny1917-09-13211942-09-01/0224
por.Messing Janusz Bekas1917-05-18221943-03-13/1425
mjr. art.Nosek Antoni Kajtuś1917-04-12221944-05-04/0527
por. piech.Matula ZbigniewRadomyśl1917-02-26221944-05-24/2527
por. łączn.Fuhrman KazimierzZaczep1917-01-01221943-09-14/1526
ppor.Tomaszewski TadeuszWąwóz1917-01-01221944-05-30/3127
kpt.Gaworski TadeuszLawa1916-12-25221943-01-25/2626
ppor.Benedyk TadeuszZahata1916-12-04221943-02-17/1826
ppor.Riedl AdamRodak1916-12-13221943-03-13/1426
por. lot.Bator IgnacyOpór1916-11-13221943-01-25/2626
por. sap.Kowalski JerzyBaba1916-11-10221943-03-16/1726
ppłk. br. panc.Kostuch TomaszBryła1916-11-21221944-04-15/1627
kpt.Kolasiński StanisławUlewa1916-11-16221943-03-13/1426
ppor. art.Odrowąż Szukiewicz BolesławBystrzec1916-10-02221943-02-16/1726
por. br. panc.Czerwiński KazimierzBryzga1916-10-02221944-11-18/1928
por. art.Jarosz JanuszSzermierz1916-09-13221943-03-14/1526
ppor. łączn.Bzdawka Bernard Siekiera1916-08-14231944-11-22/2328
kpt. sł. zdr.Golarz Teleszyński MarianGóral 21916-07-11231944-05-21/2227
ppor. lot. Hauptman WładysławGapa1916-05-26231944-04-08/0927
ppor.Żelechowski TadeuszRing1916-05-07231944-04-12/1327
por. piech.Winiarski ZdzisławPrzemytnik1916-05-04231944-05-19/2028
por. sap.Kotorowicz StanisławKron1916-04-10231942-10-01/0226
ppor.Stołyhwo OlgierdStewa1916-04-14231943-03-14/1526
kpt. art.Kułakowski AleksanderRywal1916-03-08231942-03-30/3126
kpt. art.Nowodworski CezaryGłóg1916-03-07231944-05-04/0528
mjr.Pukacki FranciszekGzyms1916-01-29231942-03-03/0426
por. łączn. lot.Kowalik EdwardCiupuś1916-01-03231944-04-09/1028
mjr. piech.Klinicki MaksymilianWierzba 21916-01-13231944-05-30/3128
kpt.Fijałka MichałKawa1915-10-05231942-09-01/0226
ppor.Rostworowski JanMat1915-10-03231943-03-13/1427
ppor. piech.Wiśniewski WładysławWróbel1915-09-01231943-02-17/1827
st. sierż. lot.Biedrzycki StanisławOpera1915-09-18231944-04-03/0428
ppor.Szwiec WaldemarRobot1915-08-13241942-10-01/0227
ppor.Kuczyński MarianZwrotnica1915-07-26241944-04-16/1728
por. piech.Motylewicz PiotrGrab1915-06-21241942-03-30/3126
ppor. łączn.Nowak PiotrOko1915-06-26241943-02-19/2027
mjr. kaw.Grodzicki KrzysztofJabłoń1915-06-10241944-05-21/2228
por. piech.Jastrzębski AntoniUgór1915-03-15241942-10-02/0327
por.Rzepka KazimierzOgnik1915-03-01241943-02-20/2127
por.Chyliński Eugeniusz Frez1915-03-19241943-03-24/2528
kpt. piech.Waruszyński ZbigniewDewajtis 21915-03-22241944-05-21/2229
por. piech.Skowron MarianOlcha 21915-03-08241944-11-22/2329
por.Czuma JózefSkryty1915-02-06241943-02-17/1828
st. sierż.Łakomy AlbinTwornik1915-02-16241944-04-09/1029
por. piech.Osuchowski KazimierzRosomak1915-01-18241944-04-30/05-0129
por. piech.Sikorski ZenonPożar1915-01-25241944-09-21/2229
ppor.Flont WładysławGrandziarz1915-01-03241944-10-16/1729
rotm.Skrochowski JanOstroga1914-12-28241944-04-30/05-0129
kpt. piech.Krokay WalerySiwy1914-11-23241943-02-20/2128
kpt. piech.Trojanowski CzesławLitwos1914-11-06241944-05-04/0529
sierż.Parada Michał Mapa1914-10-15241943-02-16/1728
kpt. art.Jeziorański Nowak JanZych1914-10-02241944-07-25/2629
kpt. Łagoda HieronimLak1914-09-06241942-09-01/0227
por.Kobyliński TadeuszHiena1914-09-16241944-04-08/0929
mjr.Chmielowski Antoni Wołk1914-08-15251943-03-13/1428
por.Zalewski JanuszChinek1914-07-21251942-03-30/3127
ppor.Bichniewicz JerzyBłekitny1914-07-29251942-10-29/3028
mjr.Jackiewicz BolesławŁabędź1914-07-15251944-04-08/0929
kpt. piech.Luszowicz ZdzisławSzakal1914-06-26251944-05-04/0527
kpt. art.Witkowski LudwikKosa1914-06-05251943-02-20/2128
por. piech.Sokół TadeuszBug 21914-06-15251944-09-21/2230
ppor.Jaworski TadeuszGont1914-05-25251943-02-17/1828
mjr.Pilch AdolfGóra, Dolina1914-05-22251943-02-16/1728
ppor.Jasieński StefanAlfa1914-04-02251943-03-13/1428
mjr. pil.Iszkowski JerzyOrczyk1914-03-31251944-04-27/2830
kpt. art.Piekarski AleksanderTurkuć1914-03-31251944-04-12/1330
por.Kochański JanJarema1914-02-09251942-03-03/0428
ppor.Wątróbski JózefJelito1914-02-19251944-04-14/1530
por.Piasecki ZbigniewOrlik1914-01-19251942-01-06/0727
gen. bryg.Bałuk StefanStarba1914-01-15251944-04-09/1030
kpt.Mich StefanJeż1913-12-07251942-04-08/0928
kpt. piech.Serafin JanCzerchawa1913-12-30251944-05-19/2030
mjr. sap.Bilski KazimierzRum1913-12-10251944-07-25/2630
por.Rogowski JanCzarka1913-11-21251942-03-03/0428
kpt. lot.Adrian Florian Liberator1913-11-08251943-01-26/2729
kpt.Boryczka AdamBrona1913-09-18251942-04-08/0928
ppłk.Sędziak Stanisław Warta1913-09-07251942-09-03/0428
kpt. piech.Mostowiec MarianLis1913-09-14251943-01-16/1729
kpt. piech.Konik BronisławSikora1913-08-06261944-05-24/2530
mjr.Łastowski BenonŁobuz1913-07-15261944-04-09/1030
kpt. art.Smolski KazimierzSosna1913-06-23261942-09-03/0429
por. art.Maksyś WładysławAzot1913-06-27261943-03-13/1429
mjr. łączn.Hoffman TeodorBugaj1913-04-09261944-10-16/1731
mjr. lot.Lewkowicz BronisławKurs1913-03-09261944-04-27/2829
kpt. piech.Fortuna LudwikSiła1913-03-20261944-05-19/2031
mjr. piech.Malik FranciszekPiorun 21913-03-06261944-07-30/3131
płk. piech.Nadolczak Bruno Piast1913-03-30261944-10-16/1731
porPluta WilhelmPion1913-02-05261943-03-19/2030
ppor. piech.Psykała MieczysławKalwadosik1913-01-19261944-04-16/1731
kpt. lot.Marynowski EdmundSejm1913-01-14261944-04-27/2831
sierż.Kazimierczak StanisławKsiądz1912-12-10261943-02-16/1730
mjr. kaw.Zub Zdanowicz LeonardZąb1912-11-06261942-09-01/0229
kpt. piech.Kwarciński MieczysławZiut1912-11-25261943-01-25/2630
mjr. piech.Pospieszalski AntoniCurie1912-11-10261944-12-26/2732
kpt. art.Specylak Skrzypecki ZbigniewTur 21912-10-13261944-07-30/3131
płk.Piwnik JanPonury1912-08-31271941-11-07/0829
kpt.Ossowski StanisławJastrzębiec 21912-08-17271944-07-30/3131
por.Zawadzki AlfredKos1912-07-30271942-04-08/0929
por. piech.Busłowicz MichałBociek1912-05-27271943-02-16/1730
kpt. piech.Grun Bronisław Szyb1912-05-22271943-01-25/2630
por.Miciek WładysławMłot1912-05-23271943-01-25/2630
por. łączn.Matysko JanOskard1912-05-31271944-12-26/2732
ppłk. piech.Olszewski StanisławBar1912-03-28271943-01-16/1730
por. kaw.Whitehead AlfredDolina 21912-03-21271944-05-04/0532
mjr.Bąkiewicz ZbigniewZabawka1912-02-05271942-03-27/2830
kpt. sap.Kryszczukajtis MirosławSzary1912-02-11271943-09-16/1731
mjr.Czaykowski Andrzej Garda1912-02-07271944-04-16/1732
rotm.Raczkowski StanisławBułany1912-01-29271944-04-08/0932
mjrSerafiński FryderykDrabina1911-12-30271943-09-09/1031
por. kawLinowski ArturKarp1911-11-18271942-10-01/0230
rtm. kaw.Ignaszak StefanDrozd1911-11-30271943-03-13/1431
rtm. kaw.Prądzyński Janusz Trzy1911-11-29271943-03-13/1431
kpt. piech.Nowakowski Michał Harpun1911-11-29271944-05-24/2532
mjr. piech.Klimowski TadeuszKlon1911-10-15271942-01-06/0730
kpt.Jankowski StanisławAgaton1911-09-29271942-03-03/0430
rotm.Jurecki MarianOrawa1911-08-10281941-12-27/2830
kpt. art.Szubiński WładysławDach1911-08-31281942-10-02/0331
kpt. piech.Marecki WładysławŻabik 21911-08-23281944-05-21/2232
kpt.Gromnicki ZygmuntGula1911-05-02281944-04-9/1032
płk. piech.Gołębiewski MarianSter1911-04-16281942-10-01/0231
mjr. sap.Wierzejski TomaszZgoda 21911-03-30281944-05-21/2233
mjr.Kopisto WacławKra1911-02-08281942-09-01/0231
kpt.Kożuchowski HenrykHora1911-01-14281942-04-08/0931
kpt.Ipohorski Lenkiewicz WiesławZagroda1910-12-19281942-03-30/3131
ppor. piech.Grycz JanDziadzio1910-12-10281942-09-03/0431
kpt.Smela JanWir1910-11-03281942-01-06/0731
mjr.Sokołowski JerzyMira1910-10-12281942-03-30/3131
ppor.Łada Lech Żagiew1910-10-01281942-03-27/2831
mjr. pil.Tajchman MichałMikita1910-09-07281943-01-26/2732
kpt. piech.Jaworski Tadeusz StanisławBławat1910-09-12281944-05-04/0533
por.Majewicz StefanHruby1910-08-30291942-03-30/3131
por.Romaszkan RomanTatar1910-07-14291942-04-08/0931
por.Klimowicz WładysławTama1910-07-03291942-10-01/0232
por. lot.Pokładecki MarianZoll1910-07-01291944-04-03/0433
kpt. piech.Pokultinis AlfredFon1910-05-07291944-05-24/2534
kpt.Piątkowski BohdanMak1910-04-11291942-03-03/0431
kpt. piech.Wiszniewski OttonTopola1910-04-21291943-09-16/1733
kpt.Sawicki ZygmuntSamulik1910-03-10291944-04-03/0434
kpt.Dziadosz RudolfZasaniec1910-02-23291944-05-19/2034
ppłk.Borys AdamPług1909-12-10291942-10-01/0232
kpt. piech.Dmowski StanisławPodlasiak1909-11-20291944-12-26/2735
mjr. piech.Jabłoński BolesławKalia1909-10-06291942-09-01/0232
ppłk.Szymański JerzyBoga1909-09-27291944-04-16/1734
mjr. piech.Kaszyński EugeniuszNurt1909-08-22301942-10-01/0233
mjr. piech.Trybus AdamGaj1909-08-03301942-10-01/0233
por. piech.Rydzewski LechGrom1909-08-12301943-02-20/2133
ppłk.Paczkowski AlfredWania1909-05-11301941-12-27/2832
mjr. piech.Trondowski StanisławGrzmot 21909-04-02301944-05-30/3135
gen. bryg.Zawacka ElżbietaZo1909-03-19301943-09-09/1034
kpt. piech.Kozłowski JulianCichy1909-01-06301942-09-03/0433
kpt. uzbr.Michalczewski WincentyMir1909-01-25301942-09-03/0433
por. piech.Pentz KarolSkała 21908-12-17301944-05-30/3135
st. sierż.Lewandowski AleksanderWiechlina1908-10-13301944-05-19/2035
mjr. piech.Szewczyk PiotrCzer1908-09-09301943-02-17/1834
por. Eckhardt MieczysławBocian1908-08-29311942-09-01/0234
mjr. sap.Cetys TeodorWiking1908-07-27311942-04-08/0933
kpt. art.Zaorski WacławRyba1908-03-03311942-09-03/0434
kpt.Winter StanisławStanley1908-02-09311942-09-01/0234
mjr. łączn.Burdziński TadeuszMalina1908-02-26311943-02-16/1734
kpt. piech.Cieplik FranciszekHatrak1908-02-08311944-04-30/05-136
kpt.Świątkowski AndrzejAmurat1908-01-14311941-12-27/2833
por.Mrazek ZbigniewAminius1908-01-30311944-04-12/1336
kpt.Wilczewski MichałUszka1907-11-04311943-10-18/1935
mjr.Lech JanGranit1907-10-20311942-09-03/0434
kpt.Policiewicz ZygmuntŚwierk1907-10-03311942-09-03/0434
kpt. br. panc.Rachwał BronisławGlin1907-10-10311943-09-16/1735
ppor.Rossiński CzesławKozioł1907-08-02321943-03-13/1435
ppor. piech.Ratajski LeszekŻal1907-06-08321943-01-16/1735
płk.Szternal KazimierzZryw1907-03-04321944-04-30/05-0137
mjr.Wolniak BogusławMięta1907-03-09321944-07-25/2637
kpt. piech.Strumpf WitoldSud1905-12-18321943-03-13/1437
por.Szpakowicz WiesławPak1906-11-06321942-10-29/3035
ppłk. łącz.Dzikielewski FeliksOliw1906-11-19321943-02-16/1736
por.Buyno JerzyGżegżółka1906-11-12321944-04-16/1737
kpt.Polończyk BolesławKryształ1906-09-08321943-09-09/1037
mjr. piech. sap.Sroczyński ZdzisławKompresor1906-09-22321944-12-26/2738
mjr. pil.Jokiel JanLigota1906-07-28331942-03-30/3137
ppłk.Kalenkiewicz MaciejKotwicz1906-07-01331941-12-27/2835
ppłk.Kamieński JanCozas1906-06-17331944-04-08/0937
ppor. piech.Konstanty Ignacy Szmaragd1906-05-25331943-03-19/2036
mjr. tech lot.Pijanowski Wacław Dym1906-01-21331943-01-26/2737
płk. piech.Emir Hassan JerzyTurek 21906-01-14331944-10-16/1738
mjr. lot.Skwierczyński LeopoldAktor1905-12-24331944-04-16/1738
mjr.Sokołowski TadeuszTrop1905-09-25331942-03-30/3136
mjr. sap.Górski JanChomik1905-09-11331943-03-14/1537
ppor. lot. cwBieżuński JanOrzyc1905-06-17341944-04-03/0438
ppłk.Majorkiewicz FelicjanIron1904-11-20341944-04-09/1039
mjr. br. panc.Kwiatkowski BohdanLewar1904-10-09341944-05-10/1139
kpt. sap.Walter JanCyrkiel1904-07-12351944-05-04/0539
płkBętkowski JacekTopór 21904-06-18351944-07-30/3140
ppłk.Bazała LeonStriwiąż1904-04-14351944-04-12/1339
mjr. piech.Żelkowski BronisławDąbrowa1904-03-22351942-10-01/0238
kpt.Bidziński NiemirZiege Karol1904-02-14351941-11-07/0837
mjr. kaw.Zarembiński WiktorZrąb1903-10-11351942-09-03/0438
kpt. piech.Starzyński TadeuszŚlepowron1903-05-08361944-04-08/0940
mjr. br. panc.Mackus AdamProsty1902-12-02361944-11-22/2341
rotm.Zabielski JózefŻbik1902-10-21361941-02-15/1638
mjr. int.Stocki Tadeusz Ćma1902-08-31371942-10-02/0340
kpt. mar. cwŻórawski BogusławMistral1902-06-15371943-09-16/1741
kpt.Gałacki AdolfMaszop1902-04-29341944-04-12/1341
por. piech.Zając JózefKolanko1902-03-10371944-05-04/0542
mjr. piech.Raszplewicz KazimierzTatar 21901-11-13371944-11-22/2343
mjr. kaw.Różycki JanBusik1901-03-21381944-10-16/1743
mjr. kaw.Gilowski StanisławGotur1900-04-01391942-03-30/3141
por.Łoś EzechielIkwa1900-03-23391943-03-16/1742
ppłk.Szydłowski AdamPoleszuk1900-03-10391944-04-16/1744
mjr.Krzymowski StanisławKostka1899-11-13391941-02-15/1641
ppłk.Ściegienny WincentyLas1899-10-05391942-09-03/0442
ppłk. sap.Bielski RomualdBej1899-07-14401944-05-29/3044
ppłk.Iglewski AntoniPonar1899-01-01401943-02-17/1845
mjr.Piotrowski EdwardMema1899-01-31401944-04-12/1345
gen. bryg.Okulicki LeopoldNiedźwiadek1898-11-12401944-05-21/2245
ppłk. kaw.Łopianowski NarcyzSarna1898-10-29401944-04-15/1645
ppłk.Runge TadeuszOsa1898-10-22401944-04-09/1045
mjr.Kontrym BolesławŻmudzin1898-08-27411942-09-01/0244
ppłk.Krajewski HenrykTrzaska1898-07-07411942-01-06/0743
mjr. sap.Pękała Górski MieczysławBosak1898-07-26411944-10-16/1746
płk. pil.Rudkowski RomanRudy1898-05-12411943-01-25/2644
mjr. kaw.Stpiczyński AleksanderKlara1898-04-07411944-09-21/2246
płk. piech.Spychalski JózefGrudzień1898-03-19411942-03-30/3144
płk.Iranek Osmecki KazimierzHeller1897-09-05411943-03-13/1445
płk. pil.Biały JanKadłub1897-06-16421944-04-27/2846
ppłk. piech.Krizar LeopoldCzeremosz1896-10-30421944-10-16/1747
płk. piech.Kobyliński WacławDziad1896-09-03421944-10-16/1748
płk. piech.Nakoniecznikoff Klukowski PrzemysławKruk 21896-06-13431944-09-21/2248
kpt.Milewicz ZygmuntRóg1896-05-04431942-03-03/0445
mjr.Koprowski FranciszekDąb1895-10-11431943-03-13/1447
mjr. uzbr.Łojkiewicz AdolfRyś1895-01-08441944-05-30/3149
mjr. kaw.Uklański WitoldHerold1893-03-13461944-12-26/2751
gen. dyw.Kossakowski TadeuszKrystynek1888-01-27511944-05-29/3056

Baza danych „Wiek Cichociemnych” powstała na podstawie informacji zebranych z teczek personalnych 316 Cichociemnych znajdujących się w Oddziale VI (Specjalnym) Sztabu Naczelnego Wodza – archiwum Studium Polski Podziemnej, kolekcja sygn. Kol.023. 


 

 

Oddział VI (Specjalny) – Werbunek i szkolenie ludzi

Płk dypl. w st. sp. Marian Utnik – Oddział łącznikowy Komendanta Głównego AK
przy Naczelnym Wodzu na emigracji (VI Oddział Sztabu Naczelnego Wodza) część II
w: Wojskowy Przegląd Historyczny, Warszawa 1981, nr 4 s. 151 – 174

 

 


Spośród 316 Cichociemnych zrzuconych na spadochronie do okupowanej Polski
40 walczyło o niepodległość Polski w latach 1918 – 1921:

Leon Bazała (1918-1920) | Jacek Bętkowski (1920) | Jan Biały (1918-1920) | Niemir Bidziński (1920) | Romuald Bielski (1919-1920) | Adolf Gałacki (1918-1920) | Stanisław Gilowski (1918-1920) | Jan Górski (1919-1920) | Antoni Iglewski (1915-1920) | Kazimierz Iranek-Osmecki (1913, 1916, 1920) | Wacław Kobyliński (1918-1920) | Bolesław Kontrym (1917-1918) | Franciszek Koprowski (1919-1920) | Tadeusz Kossakowski (1909-1920) | Julian Kozłowski (1918-1919) | Henryk Krajewski (1918-1920) | Leopold Krizar (1918-1920) | Stanisław Krzymowski (1914-1920) | Adolf Łojkiewicz (1918-1920) | Narcyz Łopianowski (1918-1920) | Zygmunt Milewicz (1918-1920) | Przemysław Nakoniecznikoff-Klukowski (1913-1921) | Leopold Okulicki (1914-1920) | Mieczysław Pękala-Górski (1918-1920) | Edward Piotrowski (1918-1920) | Jan Różycki (1917-1920) | Roman Rudkowski (1914-1920) | Tadeusz Runge (1917-1920) | Józef Spychalski (1916-1920) | Tadeusz Starzyński (1920) | Tadeusz Stocki (1920) | Aleksander Stpiczyński (1917-1920) | Witold Strumpf (1920) | Adam Szydłowski (1918-1920) | Wincenty Ściegienny (1918-1920) | Witold Uklański (1917-1921) | Józef Zabielski (1920) | Józef Zając (1920) | Wiktor Zarembiński (1920) | Bronisław Żelkowski (1920)

 

logo_pl_negatyw_czerowny-300x89 Cichociemni - rekrutacja

 

Projekt realizowany w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości oraz odbudowy polskiej państwowości


 

 

Upamiętnienie Cichociemnych

jw-grom-pomnik-cc-4-300x248 Cichociemni - rekrutacjajw-grom-pomnik-cc-3-300x238 Cichociemni - rekrutacjaW 1989 r. powstał film dokumentalny „Cichociemni” (scenariusz i reżyseria Marek Widarski).

15 maja 2005 odsłonięto na terenie jednostki specjalnej – Jednostki Wojskowej GROM w Warszawie pomnik poświęcony cichociemnym spadochroniarzom AK. Znaczna część ekspozycji Sali Tradycji jednostki GROM poświęcona jest Cichociemnym.

Od 4 sierpnia 1995 roku jednostka nosi nazwę – Jednostka Wojskowa GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej

W 2008 roku powstał film dokumentalny „My cichociemni. Głos żyjących” (scenariusz i reżyseria Paweł Kędzierski).

pomnik-cc-warszawa-761x642-300x253 Cichociemni - rekrutacja

Pomnik CC w Warszawie

7 października 2013 roku w Warszawie przy ul. Matejki, naprzeciwko Sejmu R.P. odsłonięto Pomnik Cichociemnych Spadochroniarzy AK.

cc-boening-300x199 Cichociemni - rekrutacjaW 2013 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni. Wywalcz wolność lub zgiń” (scenariusz i reżyseria Dariusz Walusiak).

W 2016 roku Sejm R.P. ustanowił rok 2016 Rokiem Cichociemnych. NBP wyemitował srebrną kolekcjonerską monetę o nominale 10 zł upamiętniającą 75. rocznicę pierwszego zrzutu Cichociemnych.

cc-monety-300x157 Cichociemni - rekrutacjacc-pomnik-powazki--300x213 Cichociemni - rekrutacjaW 2017 roku PLL LOT umieścił znak spadochronowy oraz podpis upamiętniający Cichociemnych na kadłubie Boeinga 787 (SP-LRG).

Cichociemni są patronem wielu szczepów, drużyn oraz organizacji harcerskich. Opublikowano wiele książek i artykułów o Cichociemnych.

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie znajdują się groby kilku Cichociemnych oraz poświęconym Im pomnik „TOBIE OJCZYZNO”

sala-tradycji-grom Cichociemni - rekrutacja

Sala Tradycji Jednostki Wojskowej GROM

 

 

Źródła:
  • informacje własne (archiwum portalu)
  • Teki personalne 316 Cichociemnych – Oddział Specjalny Sztabu Naczelnego Wodza (Studium Polski Podziemnej, Kol.023.0001 – 0336)
  • Krzysztof Tochman – Słownik biograficzny cichociemnych, t. I, Oleśnica,Kasperski Meble, ISBN 83-902499-0-1
  • Krzysztof Tochman – Słownik biograficzny cichociemnych, t. II, Abres, Rzeszów, ISBN 83-902499-5-2
  • Krzysztof Tochman – Słownik biograficzny cichociemnych, t. III, Obywatelskie Stowarzyszenie Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów, ISBN 83-910535-4-7
  • Krzysztof Tochman – Słownik biograficzny cichociemnych, t. IV, Obywatelskie Stowarzyszenie Ostoja, Zwierzyniec – Rzeszów, 978-83-933857-0-6
  • Iwan Rafał – Cichociemni – rekrutacja, szkolenie i przerzut do Polski, w: Koło Historii, materiały Koła Naukowego Historyków Studentów Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Tom 10 (2008) s. 77-106
  • Koło Cichociemnych Spadochroniarzy AK – Drogi Cichociemnych, Veritas Londyn, 1954
  • Jędrzej Tucholski – Cichociemni, IW PAX, 1984
  • Jędrzej Tucholski – Cichociemni 1941-1945. Sylwetki spadochroniarzy, Wojskowy Instytut Historyczny
  • Agnieszka Polończyk – Cichociemni – dzieje elity polskiej dywersji na kanwie życiorysu Bolesława Polończyka ps. „Kryształ”, w: Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka, nr 3/2016, s. 173-188, Kraków 2016, ISSN 1899-6264
  • Agnieszka Polończyk – Cichociemni – Zarys historii formacji, w: Wojska Specjalne Rzeczypospolitej Polskiej, Bieniek Mieczysław, Mazur Sławomir M. (red.), Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, 2016, s. 95-105, ISBN 978-83-65208-70-5

 

Cichociemni – statystyki

 

Cichociemni byli żołnierzami Armii Krajowej w służbie specjalnej

 

znak-cc-180x300 Cichociemni - statystyki2385 kandydatów przyjęto na szkolenia dla Cichociemnych
605  ukończyło wymagane kursy,  579 zakwalifikowano do skoku
316 Cichociemnych  skoczyło do okupowanej Polski

 

spośród 316 Cichociemnych spadochroniarzy Armii Krajowej:

40 walczyło o niepodległość Polski latach 1918 – 1921
225 walczyło w obronie Polski w 1939

102 poległo podczas II wojny światowej,
w tym 9 zginęło w samolocie lub podczas skoku bojowego
95 walczyło w Powstaniu Warszawskim 18 poległo

129 aresztowało gestapo, Abwehra i in., 43 straciło życie
w tym 8 zażyło truciznę po aresztowaniu przez gestapo
31 więziono w obozach koncentracyjnych, 11 (lub 13) zamordowano

122 aresztowało NKWD, w tym 6 straciło życie
83 zesłano do sowieckich łagrów, w tym 7 dwukrotnie


spośród 214 Cichociemnych żołnierzy Armii Krajowej którzy przeżyli wojnę:

32 pozostało na emigracji, aż 59 musiało uciekać z Polski
103 represjonowano w „Polsce ludowej”, 77 aresztowano, 15 torturowano,
19 skazano na śmierć,  22 na wieloletnie więzienie
9 (lub 10) zamordowały komunistyczne władze Polski

co najmniej 64 walczyło jako „Żołnierze Wyklęci” (NIE, DSZ, WiN)
ok. 30 przydzielono do służby w kadrowej organizacji ?NIE?
43 zaangażowało się w działalność Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj
32 działało w Zrzeszeniu „Wolność i Niezawisłość”
5 w innych formacjach antykomunistycznych w Polsce

Na emigracji co najmniej 6 działało w Delegaturze Zagranicznej WiN
co najmniej 6 w innych emigracyjnych strukturach antykomunistycznych
ok. 9 uczestniczyło w operacjach specjalnych SIS oraz CIA

 


 

spośród 316 Cichociemnych spadochroniarzy Armii Krajowej:

221 odznaczono Orderem Virtuti Militari
595 razy zostali odznaczeni Krzyżem Walecznych

169  walczyło w dywersji oraz partyzantce,  50  w łączności,  37  w wywiadzie Armii Krajowej
24 miało specjalność sztabową, 22 służb lotniczych, 11 pancerną, 3 fałszowanie dokumentów

Prawie każdy Cichociemny znał co najmniej dwa języki obce,
90 znało co najmniej  trzy języki;  165 znało niemiecki, 108 rosyjski,
137 znało język angielski, 111 francuski, 34 ukraiński

W dacie skoku najmłodszy Cichociemny miał 18 lat, najstarszy 56 lat
Średnio  Cichociemny w dacie skoku do Polski miał 30 lat 6 miesięcy
Najwięcej Cichociemnych, ok. 38,2 proc. wywodziło się z niższej warstwy społecznej
ok. 35,4 proc. wywodziło się ze średniej, a 26,4 proc. z wyższej warstwy społecznej

61 było żołnierzami 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej
61 wywodziło się z Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR (Armii Andersa)
co najmniej 62 z Nich było harcerzami

77 Cichociemnych urodziło się na Kresach, w tym 20 we Lwowie
Na Kresach walczyło 70 Cichociemnych, 20 poległo w walce…

Cichociemni byli elitą Armii Krajowej
żołnierzami w służbie specjalnej

 

 


 
Kontrowersje wokół liczby Cichociemnych
zzz-Brog-KOL_023_0021-191x250 Cichociemni - statystyki

Pismo ppłk Józefa Hartmana, „ojca Cichociemnych” z 11 października 1946

Dwaj „historycy IPN” niezgodnie z obiektywną prawdą historyczną kwestionują liczbę 316 Cichociemnych. Obaj: Krzysztof Tochman i Waldemar Grabowski zostali wpisani na listę FAŁSZERZY HISTORII. Jeden z nich, dr Waldemar Grabowski podnosi, że::

  • w przypadku przyjęcia definicji Cichociemnego jako żołnierza PSZ zaprzysiężonego na rotę przysięgi ZWZ-AK i zrzuconego na spadochronie w Polsce – wg. niego ma być 302 Cichociemnych,
  • w przypadku przyjęcia definicji CC jako żołnierza PSZ zaprzysiężonego na rotę przysięgi ZWZ-AK i wysłanego drogą lotniczą do Polski (zarówno zrzuceni na spadochronach jak i Ci wysadzeni z samolotów lądujących w Polsce) – wg niego liczba Cichociemnych ma być większa o skoczków, którzy odmówili skoku, czyli ma być 322 CC,
  • czy jako CC nie należałoby również uznać spadochroniarzy zrzuconych w Polsce, ale wysłanych przez MSW, a także spadochroniarzy zrzuconych zarówno przez MON, jaki i MSW w innych krajach europejskich (Francja, Albania, Jugosławia, Włochy, Niemcy i Austria). Byli Oni w dużej mierze zaprzysięgani na rotę przysięgi ZWZ-AK post z dnia 28 września 2014 na stronie Fundacja im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej, Facebook [dostęp 2020-02-16] – wg niego liczba Cichociemnych byłaby większa o kolejną grupę skoczków.

 

Mój komentarz:

Dr Waldemar Grabowski wymyślił sobie trzy różne definicje Cichociemnych i krytykuje fakty, że do niej nie pasują. Sam się zaplątał w te definicje, bowiem wywodzi np. „w przypadku przyjęcia definicji CC jako żołnierza PSZ zaprzysiężonego na rotę przysięgi ZWZ-AK i zrzuconego na spadochronie w Polsce” – „czy jako CC nie należałoby również uznać spadochroniarzy zrzuconych w Polsce, ale wysłanych przez MSW, a także spadochroniarzy zrzuconych zarówno przez MON, jaki i MSW w innych krajach europejskich (Francja, Albania, Jugosławia, Włochy, Niemcy i Austria). Byli Oni w dużej mierze zaprzysięgani na rotę przysięgi ZWZ-AK”.

Jego wywody są więc wewnętrznie sprzeczne, bowiem:

  • jeśli Cichociemni to żołnierze zrzuceni do Polski – to nie „zrzucani w innych krajach europejskich”
  • jeśli Cichociemni to żołnierze zaprzysiężeni na rotę przysięgi ZWZ-AK – to nie „w dużej mierze zaprzysięgani”
  • skoczkowie zrzucani do innych krajów nie byli Cichociemnymi – tylko agentami SOE, tj. nie podlegali KG AK ale brytyjskiemu SOE

SPADOCHRONIARZE-DO-ZADAN-SPECJALNYCH-190x250 Cichociemni - statystykiNajistotniejsza jest jednak kwestia fundamentalna – dr Grabowski nie jest przez nikogo upoważniony do decydowania o tym, kto był – a kto nie był Cichociemnym. Jego wewnętrznie sprzeczne spekulacje nie mają znaczenia w świetle faktów historycznych.

Warto w tym kontekście zwrócić uwagę na tekst przysięgi Cichociemnych:

W obliczu Boga Wszechmogącego i Najświętszej Marii Panny, jako ŻOŁNIERZ POWOŁANY DO SŁUŻBY SPECJALNEJ [podkreśl. RMZ]  przysięgam, że poświęconego mi sprzętu, poczty i pieniędzy strzec będę nie tylko jako dobra państwowego, ale i jako środków i pieniędzy przeznaczonych dla odzyskania wolności Ojczyzny, a tajemnicy służby specjalnej dochowam, nawet wobec moich przełożonych i kolegów w konspiracji i nie zdradzę jej nikomu, aż do końca wojny. Tak mi Panie Boże dopomóż.

Z treści przysięgi Cichociemnych jednoznacznie wynika, że byli żołnierzami (a nie kurierami) powołanymi do służby specjalnej w Armii Krajowej (czyli po skoku do Kraju). Nie byli tylko (już) kandydatami do tej służby, przeszkolonymi i po przysiędze.

Listę 316 Cichociemnych spisano wprawdzie dopiero po wojnie – jako listę skoczków odznaczonych „Znakiem [Spadochronowym] dla Skoczków do Kraju” – ale uczynił to Kierownik Ministerstwa Obrony Narodowej zarządzeniem z 7 lutego 1954.

Przeciwko kształtowi tej listy nie protestował nikt, w tym żaden z kilkudziesięciu żyjących wtedy Cichociemnych. Wtedy nie było kontrowersji – te tworzone obecnie przez dr Grabowskiego można śmiało wyrzucić do kosza. Cichociemni byli żołnierzami Armii Krajowej w służbie specjalnej, nie byli więc nimi kurierzy, skoczkowie zrzuceni do innych krajów lub skoczkowie zrzuceni do Polski po wojnie (po rozwiązaniu AK).

„Rewelacje” dr Grabowskiego wynikają z naciąganej definicji „cichociemnego”, nie mają oparcia w żadnym źródle historycznym. Nie potwierdza ich Studium Polski Podziemnej w Londynie ani też publikacja wydana przez samych Cichociemnych – „Drogi cichociemnych”.

 

Rzekomy problem z liczbą Cichociemnych polega na tym, że dr Grabowski wymyślił sobie różne definicje „cichociemnego” a potem liczy spadochroniarzy, którzy mu pasują do wydumanej niby „definicji”.

Faktycznie zaś Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza w porozumieniu z SOE wysłał do Polski 316 spadochroniarzy, których z czasem nazwano „cichociemnymi”…

 

TOCHMAN-KLAMIE-247x250 Cichociemni - statystykiKrzysztof Tochman oraz Waldemar Grabowski z premedytacją KŁAMIĄ, twierdząc jakoby polscy skoczkowie do innych krajów rzekomo byli „cichociemnymi’. Faktycznie byli to spadochroniarze  Akcji Kontynentalnej. Za to fundamentalne kłamstwo zostali wpisani na listę FAŁSZERZY HISTORII.

Jak podkreśla jeden z twórców Akcji Kontynentalnej, Jan Librach?nie było, poza ogólnymi założeniami walki z wrogiem, związku organizacyjnego pomiędzy Akcją Kontynentalną a kierowanymi z Londynu pracami krajowymi?, tj. organizowanymi przez Oddział VI (Specjalny) Sztabu Naczelnego Wodza lotniczymi zrzutami Cichociemnych, broni, sprzętu i pieniędzy dla Armii Krajowej. (Jan Librach, Nota o „Akcji Kontynentalnej”, Zeszyty Literackie 1973, nr 73, s. 162).

Ryszard M. Zając

 

zobacz – Okradanie Cichociemnych

 

SPADOCHRONIARZE-DO-ZADAN-SPECJALNYCH__2-190x250 Cichociemni - statystykiPolscy spadochroniarze do zadań specjalnych (Cichociemni i inni):

  • Cichociemni – byli żołnierzami Armii Krajowej w służbie specjalnej, działali w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego, byli wysyłani przez wojsko i realizowali cele wojskowe.
  • Emisariusze i kurierzy polityczni – byli cywilnymi łącznikami pomiędzy emigracyjnym rządem R.P. a cywilną strukturą w okupowanej Polsce – Delegaturą Rządu na Kraj, a także pomiędzy rządem a krajowymi partiami i stronnictwami politycznymi, byli wysyłani przez polityków i realizowali cele polityczne. Nie byli Cichociemnymi.
  • Spadochroniarze do innych krajów – działali poza Polską oraz poza strukturami Polskiego Państwa Podziemnego. Byli wysyłani w porozumieniu z emigracyjnym rządem RP przez brytyjskie SOE (Akcja Kontynentalna) lub amerykańskie OSS (Project Eagle) jako agenci tych służb, realizowali cele polityczno – wojskowe, wskazane przez zachodnie służby specjalne: SOE lub OSS. Nie byli Cichociemnymi.

 

Zobacz także:

 

 


Spośród 316 Cichociemnych zrzuconych na spadochronie do okupowanej Polski
40 walczyło o niepodległość Polski w latach 1918 – 1921:

Leon Bazała (1918-1920) | Jacek Bętkowski (1920) | Jan Biały (1918-1920) | Niemir Bidziński (1920) | Romuald Bielski (1919-1920) | Adolf Gałacki (1918-1920) | Stanisław Gilowski (1918-1920) | Jan Górski (1919-1920) | Antoni Iglewski (1915-1920) | Kazimierz Iranek-Osmecki (1913, 1916, 1920) | Wacław Kobyliński (1918-1920) | Bolesław Kontrym (1917-1918) | Franciszek Koprowski (1919-1920) | Tadeusz Kossakowski (1909-1920) | Julian Kozłowski (1918-1919) | Henryk Krajewski (1918-1920) | Leopold Krizar (1918-1920) | Stanisław Krzymowski (1914-1920) | Adolf Łojkiewicz (1918-1920) | Narcyz Łopianowski (1918-1920) | Zygmunt Milewicz (1918-1920) | Przemysław Nakoniecznikoff-Klukowski (1913-1921) | Leopold Okulicki (1914-1920) | Mieczysław Pękala-Górski (1918-1920) | Edward Piotrowski (1918-1920) | Jan Różycki (1917-1920) | Roman Rudkowski (1914-1920) | Tadeusz Runge (1917-1920) | Józef Spychalski (1916-1920) | Tadeusz Starzyński (1920) | Tadeusz Stocki (1920) | Aleksander Stpiczyński (1917-1920) | Witold Strumpf (1920) | Adam Szydłowski (1918-1920) | Wincenty Ściegienny (1918-1920) | Witold Uklański (1917-1921) | Józef Zabielski (1920) | Józef Zając (1920) | Wiktor Zarembiński (1920) | Bronisław Żelkowski (1920)

 

logo_pl_negatyw_czerowny-300x89 Cichociemni - statystyki

 

Projekt realizowany w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości oraz odbudowy polskiej państwowości


 

 

Upamiętnienie Cichociemnych

jw-grom-pomnik-cc-4-300x248 Cichociemni - statystykijw-grom-pomnik-cc-3-300x238 Cichociemni - statystykiW 1989 r. powstał film dokumentalny „Cichociemni” (scenariusz i reżyseria Marek Widarski).

15 maja 2005 odsłonięto na terenie jednostki specjalnej – Jednostki Wojskowej GROM w Warszawie pomnik poświęcony cichociemnym spadochroniarzom AK. Znaczna część ekspozycji Sali Tradycji jednostki GROM poświęcona jest Cichociemnym.

Od 4 kwietnia 1995 roku jednostka nosi nazwę – Jednostka Wojskowa GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej

W 2008 roku powstał film dokumentalny „My cichociemni. Głos żyjących” (scenariusz i reżyseria Paweł Kędzierski).

pomnik-cc-warszawa-761x642-300x253 Cichociemni - statystyki

Pomnik CC w Warszawie

7 października 2013 roku w Warszawie przy ul. Matejki, naprzeciwko Sejmu R.P. odsłonięto Pomnik Cichociemnych Spadochroniarzy AK.

cc-boening-300x199 Cichociemni - statystykiW 2013 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni. Wywalcz wolność lub zgiń” (scenariusz i reżyseria Dariusz Walusiak).

W 2016 roku Sejm R.P. ustanowił rok 2016 Rokiem Cichociemnych. NBP wyemitował srebrną kolekcjonerską monetę o nominale 10 zł upamiętniającą 75. rocznicę pierwszego zrzutu Cichociemnych.

cc-monety-300x157 Cichociemni - statystykicc-pomnik-powazki--300x213 Cichociemni - statystykiW 2017 roku PLL LOT umieścił znak spadochronowy oraz podpis upamiętniający Cichociemnych na kadłubie Boeinga 787 (SP-LRG).

Cichociemni są patronem wielu szczepów, drużyn oraz organizacji harcerskich. Opublikowano wiele książek i artykułów o Cichociemnych.

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie znajdują się groby kilku Cichociemnych oraz poświęconym Im pomnik „TOBIE OJCZYZNO”

sala-tradycji-grom Cichociemni - statystyki

Sala Tradycji Jednostki Wojskowej GROM

 

 

Źródła:
  • informacje własne (archiwum portalu
  • Iwan Rafał – Cichociemni – rekrutacja, szkolenie i przerzut do Polski, w: Koło Historii, materiały Koła Naukowego Historyków Studentów Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Tom 10 (2008) s. 77-106
  • Janusz Kurtyka – Na szlaku AK (NIE, DSZ, WiN), w: Zeszyty Historyczne, Instytut Literacki Paryż 1990, zeszyt 94, s. 13-47
  • Agnieszka Polończyk – Cichociemni. Zarys historii formacji, w: Wojska Specjalne Rzeczypospolitej Polskiej, Bieniek Mieczysław, Mazur Sławomir M. (red.), Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, 2016, s. 95-105, ISBN 978-83-65208-70-5
  • Witold Bagieński – Działalność wywiadowcza i kontrwywiadowcza polskich emigrantów w pierwszych latach po II wojnie światowej, w: Biuletyn Informacyjny, wrzesień 2016, nr 09 (317), s. 113-120
  • Andrzej Friszke, Jerzy Poksiński – Pomiędzy Londynem a Warszawą. Rozmowa z Marianem Utnikiem,w: Zeszyty Historyczne, Instytut Literacki Paryż 1994, zeszyt 108, s. 121-138
  • Franciszek Grabowski – Ostiary i nie tylko. Lotnicy polscy w operacjach specjalnych SIS, OPC i CIA w latach 1949-1965, w: Pamięć i Sprawiedliwość 2009, nr 8/1 (14), s. 305-341
  • Wojciech Frazik – Operacja „Cezary”. Prowokacyjna V Komenda WiN, w: Biuletyn IPN 2008 nr 1-2, s. 167-170
  • Wojciech Frazik – Agent „Roman” – członek tzw. V Komendy WiN, w: Aparat represji w Polsce Ludowej 1944-1989, IPN Rzeszów 2011, nr 1 (8-9) s. 139-151
  • Wojciech Frazik (oprac.) – Operacja „Cezary” – ubecka analiza „gry” z WiN-em, ?Zeszyty Historyczne WiN-u?, nr 15/2001
  • Andrzej Zaćmiński – Współpraca Delegatury Zrzeszenia WiN za granicą „Dardanele” z Zawiązkiem Sztabu Głównego, w: Ludzie. Idee. Wojny. Studia z dziejów Europy Środkowowschodniej. Księga pamiątkowa z okazji 70. rocznicy urodzin profesora Włodzimierza Jastrzębskiego, Bydgoszcz 2009, s. 124?141
  • Sprawozdanie Komisji do Rozpatrzenia spraw łączności z Krajem, w: Zeszyty Historyczne, Instytut Literacki Paryż 1987, zeszyt 79, s. 4-73
  • Wniosek ministra sprawiedliwości K. Okulicza o wszczęcie sprawy Bergu przed Sądem Obywatelskim, w: Zeszyty Historyczne, Instytut Literacki Paryż 1987, zeszyt 79, s. 73-87
  • Stanisław Jan Rostworowski – Delegatura WiN za granicą (1946-1948), w: Zeszyty Historyczne WiN-u, czerwiec 1993, nr 3, s. 5-27
  • red. Leszek Żebrowski – Wywiadowcza i kontrwywiadowcza działalność podziemia narodowego 1944-1956, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Warszawa 2019, ISBN 978-83-953038-6-9
  • Archiwista – Zestawienie wydarzeń dotyczących kierowania konspiracją w kraju po Powstaniu Warszawskim, w: Zeszyty Historyczne, Instytut Literacki Paryż 1973, zeszyt 26, s. 207-216
  • Marian Utnik – Likwidacja Oddziału VI, w: Zeszyty Historyczne, Instytut Literacki Paryż 1982, zeszyt 62, s. 201-205