Piotr Motylewicz – Cichociemny

Piotr Motylewicz – Cichociemny

ps.: „Grab”, „Krzemień”, „Szczepcio”

Piotr Paweł Motylewicz vel Piotr Demkowski

 

ur. 21 czerwca 1915 w Nosolowicach (obecnie Czechy), zm. 7 stycznia 1944 pod Mikuliszkami (powiat oszmiański, obecnie Białoruś) – porucznik piechoty, harcerz, oficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Armii Krajowej, IV Odcinka „Wachlarza”, zastępca dowódcy Kedywu Okręgu Wilno AK, cichociemny.

 

 

Od 1926 uczył się w szkole powszechnej w Huciskach, następnie w gminazjum w Brzeżanach, w 1934 zdał egzamin dojrzałości. Dwukrotnie nagradzany za najlepsze wyniki w języku polskim oraz matematyce. Działał w Związku Harcerstwa Polskiego, uprawiał narciarstwo.

Od września 1935 uczestnik dywizyjnego kursu Szkoły Podchorążych Rezerwy przy 12 Dywizji Piechoty w Tarnopolu, następnie od 15 września 1936 do 14 października 1938 w Szkole Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej.

Awansowany na stopień podporucznika, ze starszeństwem od 15 października 1938, przydzielony do 49 Pułku Piechoty Strzelców Huculskich w Kołomyi.

 

 

World War II

W kampanii wrześniowej 1939 w Ośrodku Zapasowym 49 Pułku Piechoty Strzelców Huculskich  11 Dywizji Piechoty Karpackiej, walczył w rejonie Stryja, Bolechowa, Hoszowa, Lesienicy, Wygody, Wyszkowa.

19 września wraz z jednostką przekroczył granicę z Węgrami, internowany. Od 24 września do 27 października w obozie oficerskim w Visegrad. Uciekł, 30 października dotarł do Budapesztu, następnie przez Jugosławię dotarł 3 listopada do Modane (Francja).

4 listopada 1939 w obozie Bessieres wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem francuskim. Od grudnia 1939 przydzielony jako dowódca plutonu w Centrum Szkolenia Piechoty w Coëtquidan.

 

Maciej Szczurowski – Geneza formowania Armii Polskiej we Francji 1939 – 1940
w: Piotrkowskie Zeszyty Historyczne, 2002, nr 4 s. 115 – 143

 

Po upadku Francji, z La Turballe dotarł 21 czerwca 1941 do Plymouth (Wielka Brytania). Wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem brytyjskim, od 22 lipca 1941 przydzielony do 2 batalionu 1 Brygady Strzelców I Korpusu Polskiego.

 

Monika Bielak – Ewakuacja żołnierzy polskich z Francji do Wielkiej Brytanii
i Afryki Północnej w latach 1940-1941
w: IPN, Polska 1918-1989 – Od niepodległości do niepodległości. Historia Polski 1918-1989

 

 

At the night of January 29/30th 1944 a Silent Unseen

Zgłosił się do służby w Kraju. Przeszkolony ze specjalnością w dywersji, zaprzysiężony na rotę ZWZ-AK 13 stycznia 1942, przydzielony do Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, awansowany na stopień porucznika, ze starszeństwem od 30 marca 1940.

Zrzucony do okupowanej Polski w nocy 30/31 marca 1942 w próbnym sezonie operacyjnym, w operacji lotniczej „Legging” (dowódca operacji: F/O Antoni Voellnagel, ekipa skoczków nr: VI), z samolotu Halifax L-9613 „V” (załoga: pilot – F/O Ryszard Zygmuntowicz, pilot – F/O Krzysztof Dobromirski / nawigator – F/O Antoni Voellnagel / radiotelegrafista – Sgt. Leon Wilmański / mechanik pokładowy – Sgt. Czesław Mądracki / strzelec – Sgt. Mieczysław Wojciechowski, F/S Wacław Żuk / despatcher – Sgt. Bronisław Karbowski). Informacje (on-line) nt. personelu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii (1940-1947) – zobacz:  Lista Krzystka

Start z lotniska RAF Tempsford o godz. 19.05, zrzut o godz. 01.10 z wysokości 1,2 tys. stóp (ok. 366 m), 6 km poza planowaną placówkę odbiorczą „Kopyto”, w okolicach miejscowości Barycze, 8 km od Końskich, w pobliżu poligonu SS oraz obozu jeńców rosyjskich.

Razem z nim skoczyli: por. Stefan Majewicz ps. Hruby, rtm. Jerzy Sokołowski ps. Mira, mjr. dypl. Tadeusz Sokołowski ps. Trop oraz kurier ppor. Jerzy Mara-Meyer. Samolot szczęśliwie powrócił o godz. 6.50 na lotnisko zapasowe Langham, po locie trwającym jedenaście godzin 45 minut.

 

W „Dzienniku czynności” mjr dypl. Jan Jaźwiński oficer wywiadu z Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, organizator lotniczych przerzutów do Polski odnotował:

„Dnia 28.III. na st. XVIII [stacja wyczekiwania STA XVIII, na której skoczkowie oczekiwali na odlot do Kraju – przyp. RMZ] przybyła ekipa „Belt”. Pogotowie dla odlotu w dniu 29.III. – dla ekipy „Boot” .

Dnia 29.III. o godz. 12.oo Air Ministry zarządziło lot podwójny. Po przybyciu na stację wyczekiwania – o godz. 14.30, otrzymaliśmy nową decyzję – tylko lot pojedyńczy. Po przybyciu na lotnisko o g. 17.30 okazało się, że komunikat met. [meteorologiczny – RMZ] jest niepomyślny dla lądowania powrotnego w dniu 30.III. Pogoda na trasie i w Polsce – dobra a w Anglii na wszystkich lotniskach ma być mgła. Po zbadaniu ryzyka lotu, lot został odwołany o godz. 19.30.

Dnia 30.III doszedł do skutku lot podwójny: 7-my i 8-my. Lot 7-my – ekipa „Boot” – start o godz. 19.50, zrzut na rejon Stanisławów, powrót o godz. 8.15.” (s. 57)

 

Z kraju depeszą potwierdzono zrzut: „Kopyto podjęło zrzut dokonany jednak poza placówką. Skoczkowie przybyli (…)”. Po skoku aklimatyzacja do realiów okupacyjnych w Warszawie, przydzielony jako dowódca patrolu dywersyjnego do IV Odcinka „Wachlarza” AK, następnie zastępca dowódcy pododcinka „Trójkąt B” (Połock – Newel – Witebsk) z mp. w Królewszczyźnie (Białoruś). Oficer szkolenia patroli w Miorach, Drui, Leonpolu, Dziśnie, Głębokiem.

Od maja 1943 w Wilnie, przydzielony jako instruktor dywersji, następnie od sierpnia 1943 zastępca dowódcy Kedywu Okręgu Wilno AK, Cichociemnego Adama Boryczki ps. Brona.

Uczestnik wielu bojowych akcji dywersyjnych, m.in. pod koniec maja 1943 na trasie Wilno–Dyneburg w rejonie Podgrodzia wysadził niemiecki pociąg z amunicją artyleryjską. Wraz z grupą kolejarzy uczestniczył w wykradaniu broni oraz amunicji z niemieckich transportów kolejowych. Wraz z Cichociemnym Adamem Boryczką ps. Brona 23 czerwca 1943 wykonał wyrok na agentce gestapo Danucie Wyleżyńskiej.

Od 7 lipca 1943 organizator oddziału partyzanckiego AK, przeznaczonego do wykonania zadania specjalnego podczas przygotowywanego powstania powszechnego. Od 23 sierpnia wraz z kilkoma pierwszymi żołnierzami w okolicach Puszczy Rudnickiej, zastępca dowódcy uformowanego oddziału – 6 Samodzielnej Brygady Partyzanckiej AK Wilno, dowodzonej wówczas przez Cichociemnego Adama Boryczkę ps. Brona.

Organizator szkoleń partyzanckich, uczestnik wielu akcji bojowych. M.in. 16 października 1943 wraz ze swym patrolem oraz oddziałem Kedywu „Baza” wykradł ok. 300 bomb z niemieckiego składu bronii i amunicjii k. Bękarty, niedaleko Jaszun. Akcję ponowiono 23 października, wykradając kolejne kilka bomb.  28 grudnia 1943  wraz z oddziałami Brygady uczestniczył w ataku na Turgiele, zdobywając m.in. posterunek litweskiej milicji, urząd, pocztę, mleczarnię, 15 karabinów, 1 erkaem, rewolwery, kilka skrzynek amunicji.

Poległ 7 stycznia 1944 w Mikuliszkach, przeszyty serią z broni maszynowej, pochowany na miejscowym cmentarzu.

 

Bartłomiej Szyprowski – Kradzież pieniędzy zrzutowych z placówki „Kopyto”.
Sprawa karna pchor. Tadeusza Szatkowskiego przed Wojskowym Sądem Specjalnym
Komendy Głównej Armii Krajowej
w: Dzieje Najnowsze, Instytut Historii PAN, nr 2/2018, s. 21 – 47

 

Promotions

• Second lieutenant – 1 października 1938
• Lieutenant – ze starszeństwem od 30 marca 1942

 

 

Orders and decorations

• Virtuti Militari Silver Cross – pośmiertnie
• Cross of Valour – pośmiertnie

 

 

Family Life

Syn Michała urzędnika kolejowego oraz Rozalii z domu Hrycyszyn. Rodziny nie założył.

Miał brata, Władysława, ppor AK ps. Topola, dowódcę 2 kompani 51 Pułku PIechoty 12 Dywizji Piechoty AK. Jego siostra Emilia (ur. 1912) urzędniczka, po mężu Centar była łączniczką AK ps. „Mila” w Brzeżanach.

 

 

Commemoration

 

W lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie odsłonięto w 1980 roku tablicę pamięci żołnierzy Armii Krajowej, cichociemnych spadochroniarzy, poległych za niepodległość Polski.

W Sali Tradycji Jednostki Wojskowej GROM znajduje się tablica upamiętniająca Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej, którzy oddali życie za Ojczyznę.

 

 

 

 

 

 

Commemoration of the Silent Unseen

W 1989 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni” (scenariusz i reżyseria Marek Widarski).

May 15, 2005 was unveiled in the special unit - Military Unit GROM The monument is dedicated to the Silent Unseen of the Home Army. A considerable degree of the exposition in Sala Tradycji (eng. Hall of Tradition, also localized in the GROM HQ) is also focused on the lives of the Silent Unseen.

Since August 4, 1995, the unit has been named - GROM, named in honour of the Silent Unseen, paratroopers of the Home Army is Poland’s leading special-operations unit.

In 2008, the documentary "We cichociemni. Voice of the Living" (script and directed by Paweł Kędzierski).

On October 7, 2013 in Warsaw at ul. Matejko, opposite the Seym of R.P. ( parliament) the Memorial of the Cichociemni Paratroopers of the Home Army was unveiled.

In 2013, the documentary film Cichociemni was created. Fight for freedom or die ”(script and directed by Dariusz Walusiak).

In 2016, the Sejm of the Republic of Poland established the year 2016 as the Year of Silent People. The NBP issued a silver 10 zloty collector coin commemorating the 75th anniversary of the first drop of Cichociemni.

In 2017, LOT Polish Airlines placed a parachute sign and signature commemorating Cichociemni on the hull of a Boeing 787 (SP-LRG).

The Silent Unseen are a patron for many teams and scouting organizations. Many books and articles have been dedicated to their thematic.

At the Military Cemetery in Powązki in Warsaw there are graves of several Cichociemni and a monument dedicated to them "YOU HOMELAND"

 

 

Sources:

• Own sources
• Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 2. Rzeszów: Wydawnictwo „Abres”, 1996, s. 119-120, ISBN 83-902499-5-2.
• Kajetan Bieniecki: Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994 r. ISBN 83-86225-10-6
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 369. ISBN 8321105378.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 63-64.

 

Also see – - biographical entry on Wikipedia (in Polish)