Kazimierz Czerwiński – Cichociemny

Kazimierz Czerwiński – Cichociemny

ps. „Bryzga”, „Olma”

 

Ur. 2 października 1916 w Dobrzejewicach, zm. 2 lutego 2002 w Toronto – oficer Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Armii Krajowej, porucznik broni pancernych, cichociemny.

 

 

W 1936 r. otrzymał świadectwo dojrzałości po ukończeniu Państwowego Seminarium Nauczycielskiego Męskiego w Toruniu. Po odbyciu służby wojskowej w Szkole Podchorążych Broni Pancernej w Modlinie kontynuował służbę jako komendant junackiego plutonu broni pancernej w Junackich Hufcach Pracy w Modlinie.

 

 

II wojna światowa

W 1939 roku służył w Ośrodku Zapasowym Broni Pancernej nr 2. 14 października przekroczył granicę polsko-wegierską i został internowany. Od kwietnia do czerwca 1940 roku przebywał we Francji, gdzie służył w 4 batalionie czołgów Centrum Wyszkolenia Broni Pancernej. Do listopada 1944 roku przebywał w Wielkiej Brytanii, gdzie służył 1 Pułku Czołgów i 16 Brygadzie Pancernej.

 

 

Cichociemny

Zgłosił się do służby w Kraju. Ukończył Oficerski Kurs Doskonalący Administracji Wojskowej (pod tą nazwą funkcjonowała polska szkoła wywiadu), zwany przez Cichociemnych „kursem gotowania na gazie” oraz kurs w zakresie odbioru zrzutów. Zaprzysiężony 5 listopada 1943 roku i przeniesiony do Głównej Bazy Przerzutowej w Brindisi.

Zrzucony w Polsce w nocy z 18 na 19 listopada 1944 roku w sezonie operacyjnym „Odwet”, w operacji lotniczej „Kazik 2” (dowódca operacji: F/L Roman Chmiel, ekipa skoczków nr: LXI), z samolotu Liberator KG-994 „R” (301 Dywizjon PAF, załoga: pilot – F/L Edmund Ladro, pilot – F/S Zenon Przybylak / nawigator – F/L Roman Chmiel / radiotelegrafista – W/O Kazimierz Szewczyk / mechanik pokładowy – Sgt. Henryk Zientek / strzelec – W/O Antoni Lewkowicz / despatcher – W/O Stanisław Zieliński). Zrzut na placówkę odbiorczą „Solnica”, w okolicach Osowca (7 km od Grodziska Mazowieckiego). W czasie tej operacji przerzucono również 10 zasobników i 6 paczek, 3 skoczków dostarczyło 283 025 USD dla AK i 314 645 USD dla Delegatury Rządu.

Razem z nim skoczyli kurierzy Delegatury rządu na Kraj:  szer. Józef Gójski ps. Borowik oraz plut. Jan Błaszczyk ps. Kret.

Pzydzielony do Referatu Przerzutów Powietrznych „Syrena” Komendy Głównej AK jako zastępca oficera przerzutu powietrznego okręgu (prawdopodobnie) krakowskiego.

 

Dawid Golik – Od „Sroki” do „Wilgi”. Zrzuty dla podhalańskiej Armii Krajowej
w: Biuletyn informacyjny AK nr 01 (309) styczeń 2016, s. 29 – 38

 

 

Po wojnie

Po rozwiązaniu AK prowadził działania likwidacyjne. Prawdopodobnie działał w Delegaturze Sił Zbrojnych na Kraj. Poszukiwany przez NKWD i Urząd Bezpieczeństwa.

W styczniu 1946 roku przekroczył linię demarkacyjną między strefą radziecką i amerykańską w Czechosłowacji. W marcu 1946 roku dostał się do Wielkiej Brytanii. Po studiach tamże otrzymał dyplom inżyniera. Wyjechał do Kanady, gdzie mieszkał co najmniej do 1995 roku.

 

 

Awanse

• podporucznik – ze starszeństwem od 1 grudnia 1942 roku
• porucznik

 

 

Odznaczenia

• Krzyż Walecznych – czterokrotnie.

 

 

Życie rodzinne

Syn Aleksandra i Heleny z domu Laszkiewicz (zm. w 1926 r.).

 

 

Upamiętnienie Cichociemnych

W 1989 r. powstał film dokumentalny „Cichociemni” (scenariusz i reżyseria Marek Widarski).

15 maja 2005 odsłonięto na terenie jednostki specjalnej – Jednostki Wojskowej GROM w Warszawie pomnik poświęcony cichociemnym spadochroniarzom AK. Znaczna część ekspozycji Sali Tradycji jednostki GROM poświęcona jest Cichociemnym.

Od 4 sierpnia 1995 roku jednostka nosi nazwę – Jednostka Wojskowa GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej

W 2008 roku powstał film dokumentalny „My cichociemni. Głos żyjących” (scenariusz i reżyseria Paweł Kędzierski).

7 października 2013 roku w Warszawie przy ul. Matejki, naprzeciwko Sejmu R.P. odsłonięto Pomnik Cichociemnych Spadochroniarzy AK.

W 2013 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni. Wywalcz wolność lub zgiń” (scenariusz i reżyseria Dariusz Walusiak).

W 2016 roku Sejm R.P. ustanowił rok 2016 Rokiem Cichociemnych. NBP wyemitował srebrną kolekcjonerską monetę o nominale 10 zł upamiętniającą 75. rocznicę pierwszego zrzutu Cichociemnych.

W 2017 roku PLL LOT umieścił znak spadochronowy oraz podpis upamiętniający Cichociemnych na kadłubie Boeinga 787 (SP-LRG).

Cichociemni są patronem wielu szczepów, drużyn oraz organizacji harcerskich. Opublikowano wiele książek i artykułów o Cichociemnych.

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie znajdują się groby kilku Cichociemnych oraz poświęconym Im pomnik „TOBIE OJCZYZNO”

 

Źródła:

• informacje własne
• Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 3. Zwierzyniec – Rzeszów: Obywatelskie Stowarzyszenie „Ostoja”, 2002, s. 35–36. ISBN 8390249952.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 304. ISBN 8321105378.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, 1984, s. 259.

 

Zobacz także – biogram w Wikipedii