Kazimierz Czerwiński – Cichociemny
ps. „Bryzga”, „Olma”
por. Kazimierz Czerwiński
Ur. 2 października 1916 w Dobrzejewicach, zm. 2 lutego 2002 w Toronto – oficer Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie i Armii Krajowej, porucznik broni pancernych, cichociemny.
W 1936 r. otrzymał świadectwo dojrzałości po ukończeniu Państwowego Seminarium Nauczycielskiego Męskiego w Toruniu. Po odbyciu służby wojskowej w Szkole Podchorążych Broni Pancernej w Modlinie kontynuował służbę jako komendant junackiego plutonu broni pancernej w Junackich Hufcach Pracy w Modlinie.
II wojna światowa
W 1939 roku służył w Ośrodku Zapasowym Broni Pancernej nr 2. 14 października przekroczył granicę polsko-wegierską i został internowany. Od kwietnia do czerwca 1940 roku przebywał we Francji, gdzie służył w 4 batalionie czołgów Centrum Wyszkolenia Broni Pancernej. Do listopada 1944 roku przebywał w Wielkiej Brytanii, gdzie służył 1 Pułku Czołgów i 16 Brygadzie Pancernej.
Cichociemny
Zgłosił się do służby w Kraju. Ukończył Oficerski Kurs Doskonalenia Administracji Wojskowej (pod tą nazwą funkcjonowała polska szkoła wywiadu) oraz kurs w zakresie odbioru zrzutów. Zaprzysiężony 5 listopada 1943 roku i przeniesiony do Głównej Bazy Przerzutowej w Brindisi.
Zrzucony w Polsce w nocy z 18 na 19 listopada 1944 roku w operacji lotniczej „Kazik 2” na placówkę odbiorczą „Solnica”, w okolicach Osowca (7 km od Grodziska Mazowieckiego). W czasie tej operacji przerzucono również 10 zasobników i 6 paczek, 3 skoczków dostarczyło 283 025 USD dla AK i 314 645 USD dla Delegatury Rządu.
Pzydzielony do Referatu Przerzutów Powietrznych „Syrena” Komendy Głównej AK jako zastępca oficera przerzutu powietrznego okręgu (prawdopodobnie) krakowskiego.
Po wojnie
Po rozwiązaniu AK prowadził działania likwidacyjne. Prawdopodobnie działał w Delegaturze Sił Zbrojnych na Kraj. Poszukiwany przez NKWD i Urząd Bezpieczeństwa.
W styczniu 1946 roku przekroczył linię demarkacyjną między strefą radziecką i amerykańską w Czechosłowacji. W marcu 1946 roku dostał się do Wielkiej Brytanii. Po studiach tamże otrzymał dyplom inżyniera. Wyjechał do Kanady, gdzie mieszkał co najmniej do 1995 roku.
Awanse
podporucznik – ze starszeństwem od 1 grudnia 1942 roku
porucznik –
Odznaczenia
Krzyż Walecznych – czterokrotnie.
Życie rodzinne
Syn Aleksandra i Heleny z domu Laszkiewicz (zm. w 1926 r.).
Upamiętnienie Cichociemnych
W 1989 r. powstał film dokumentalny „Cichociemni” (scenariusz i reżyseria Marek Widarski).
15 maja 2005 odsłonięto na terenie jednostki specjalnej – Jednostki Wojskowej GROM w Warszawie pomnik poświęcony cichociemnym spadochroniarzom AK. Znaczna część ekspozycji Sali Tradycji jednostki GROM poświęcona jest Cichociemnym.
Od 4 sierpnia 1995 roku jednostka nosi nazwę – Jednostka Wojskowa GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej
W 2008 roku powstał film dokumentalny „My cichociemni. Głos żyjących” (scenariusz i reżyseria Paweł Kędzierski).
Pomnik CC w Warszawie
7 października 2013 roku w Warszawie przy ul. Matejki, naprzeciwko Sejmu R.P. odsłonięto Pomnik Cichociemnych Spadochroniarzy AK.
W 2013 roku powstał film dokumentalny „Cichociemni. Wywalcz wolność lub zgiń” (scenariusz i reżyseria Dariusz Walusiak).
W 2016 roku Sejm R.P. ustanowił rok 2016 Rokiem Cichociemnych. NBP wyemitował srebrną kolekcjonerską monetę o nominale 10 zł upamiętniającą 75. rocznicę pierwszego zrzutu Cichociemnych.
W 2017 roku PLL LOT umieścił znak spadochronowy oraz podpis upamiętniający Cichociemnych na kadłubie Boeinga 787 (SP-LRG).
Cichociemni są patronem wielu szczepów, drużyn oraz organizacji harcerskich. Opublikowano wiele książek i artykułów o Cichociemnych.
Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie znajdują się groby kilku Cichociemnych oraz poświęconym Im pomnik „TOBIE OJCZYZNO”
Sala Tradycji Jednostki Wojskowej GROM
Źródła:
- informacje własne
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 3. Zwierzyniec – Rzeszów: Obywatelskie Stowarzyszenie „Ostoja”, 2002, s. 35–36. ISBN 8390249952.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 304. ISBN 8321105378.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, 1984, s. 259.
Zobacz także – biogram w Wikipedii
