Marian Garczyński – Cichociemny

Marian Garczyński – Cichociemny

ps.: „Skała”, „Topór”

vel Stefan Herman, vel Zbigniew Karolczak

 

Ur. 7 listopada 1918 w Krakowie, zm. 13 listopada 1943 w Brześciu nad Bugiem (obecnie Białoruś) – porucznik artylerii, oficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Armii Krajowej, Kedywu Okręgu Brześć AK, cichociemny.

 

 

Do 1923 r. mieszkał w Krakowie, następnie w Zegrzu. Od 1926 r. uczył się w gimnazjum na Bielanach, od 1927 r. prywatnie. Od 1930 r. mieszkał w Żyrardowie, uczył się w gimnazjum koedukacyjnym, tam w 1934 r. zdał egzamin dojrzałości. Uprawiał narciarstwo, turystykę górską oraz kajakarstwo.

Od 1934 r. w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim, po jej ukończeniu w batalionie szkolnym Szkoły Podchorążych Piechoty, od 15 lipca 1935 r. w Szkole Podchorążych Artylerii w Toruniu.  Awansowany na stopień podporucznika ze starszeństwem od 1 października 1937 r., przydzielony do  16 Dywizjonu Artylerii Motorowej 1 Pułku Artylerii Motorowej w Stryju.

 

 

World War II

W kampanii wrześniowej 1939 r. w 1 baterii 16 Dywizjonu Artylerii Motorowej 10 Brygady Kawalerii Pancernej, uczestniczyłw  walkach na szlaku bojowym Brygady, od Jordanowa do Lwowa. Odznaczony Krzyżem Walecznych.

19 września 1939 r. przez Przełęcz Tatarską w rejonie Tatarowa przekroczył granicę z Węgrami. W październiku 1939 r. dotarł do Francji, wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem francuskim, przydzielony do 1 dywizjonu 1 Pułku Artylerii Motorowej 10 Brygady Kawalerii Pancernej.

 

Maciej Szczurowski – Geneza formowania Armii Polskiej we Francji 1939 – 1940
w: Piotrkowskie Zeszyty Historyczne, 2002, nr 4 s. 115 – 143

 

Po upadku Francji ewakuowany, od 30 czerwca 1940 r. w Wielkiej Brytanii. Wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem brytyjskim, przydzielony do 10 Dywizjonu Artylerii Motorowej, następnie 10 Pułku Artylerii Lekkiej, póżniej 1 Pułku Artylerii Motorowej.

 

Monika Bielak – Ewakuacja żołnierzy polskich z Francji do Wielkiej Brytanii
i Afryki Północnej w latach 1940-1941
w: IPN, Polska 1918-1989 – Od niepodległości do niepodległości. Historia Polski 1918-1989

 

 

Silent Unseen

Zgłosił się do służby w Kraju. Przeszkolony ze specjalnością w dywersji, zaprzysiężony na rotę ZWZ-AK 16 stycznia 1943, przydzielony do Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza. Awansowany na stopień porucznika 2o marca 1941 r.

Zrzucony do okupowanej Polski w nocy 20/21 lutego 1943 w sezonie operacyjnym „Intonacja”, w operacji lotniczej „Rivet” (dowódca operacji: F/O Radomir Walczak, ekipa skoczków nr: XXIII), z samolotu Halifax DT-620 „T” (138 Dywizjon RAF, załoga: pilot – F/S/ Karol Twardawa, pilot – F/S Tadeusz Żabicki / nawigator – F/O Radomir Walczak / i in.).

Start z lotniska RAF Tempsford, zrzut na placówkę „Okoń”, w okolicach miejscowości Okoń, Nakło, 11 km od Koniecpola.

Two other Silent Unseen have made the jump, namely second lieutenants Henryk Jachciński ps. Kret, ppor.  Lech Rydzewski ps. Grom, por. Kazimierz Rzepka ps. Ognik. Był to drugi lot tej ekipy, w poprzednim (17/18 lutego) zadanie nie mogło być wykonane. Skoczkowie przerzucili 398 tys. dolarów w banknotach na potrzeby AK. Zrzucono także sześć zasobników oraz dwa bagażniki. Samolot szczęśliwie powrócił do bazy po locie trwającym 13 godzin 30 minut. Zrzut przyjął oddział por. Aleksandra Kuśnierskiego ps. Sęp.

Po aklimatyzacji do realiów okupacyjnych od marca 1943 r. początkowo w dyspozycji Kedywu Okręgu Białystok AK, następnie przydzielony jako instruktor dywersji do Kedywu Okręgu Brześć AK.

13 listopada 1943 r. zmarł na skutek komplikacji pogrypowych w Brześciu nad Bugiem, pochowany na miejscowym cmentarzu. Pośmiertnie odznaczony Virtuti Militari oraz Krzyżem Walecznych.

 

 

 

Promotions

• Second lieutenant – ze starszeństwem od 1 października 1937 r.
• Lieutenant – 2o marca 1941 r.
• Captain

 

 

Military Decorations

• Virtuti Militari Silver Cross – pośmiertnie.
• Cross of Valour – pośmiertnie

 

 

Family Life

Syn Władysława oficera Wojska Polskiego oraz Bronisławy z domu Mucha.Rodziny nie załozył.

 

 

Commemoration

 

W lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie odsłonięto w 1980 roku tablicę Pamięci żołnierzy Armii Krajowej, cichociemnych spadochroniarzy, poległych za niepodległość Polski.

W Sali Tradycji Jednostki Wojskowej GROM znajduje się tablica upamiętniająca Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej, którzy oddali życie za Ojczyznę.

 

 

 

 

 

 

 

Commemoration of the Silent Unseen

In 1989, the documentary film Cichociemni was created (script and direction Marek Widarski).

May 15, 2005 was unveiled in the special unit - Military Unit GROM The monument is dedicated to the Silent Unseen of the Home Army. A considerable degree of the exposition in Sala Tradycji (eng. Hall of Tradition, also localized in the GROM HQ) is also focused on the lives of the Silent Unseen.

Od 4 kwietnia 1995 roku jednostka nosi nazwę – GROM, named in honour of the Silent Unseen, paratroopers of the Home Army is Poland’s leading special-operations unit.

In 2008, the documentary "We cichociemni. Voice of the Living" (script and directed by Paweł Kędzierski).

On October 7, 2013 in Warsaw at ul. Matejko, opposite the Seym of R.P. ( parliament) the Memorial of the Cichociemni Paratroopers of the Home Army was unveiled.

In 2013, the documentary film Cichociemni was created. Fight for freedom or die ”(script and directed by Dariusz Walusiak).

In 2016, the Sejm of the Republic of Poland established the year 2016 as the Year of Silent People. The NBP issued a silver 10 zloty collector coin commemorating the 75th anniversary of the first drop of Cichociemni.

In 2017, LOT Polish Airlines placed a parachute sign and signature commemorating Cichociemni on the hull of a Boeing 787 (SP-LRG).

The Silent Unseen are a patron for many teams and scouting organizations. Many books and articles have been dedicated to their thematic.

At the Military Cemetery in Powązki in Warsaw there are graves of several Cichociemni and a monument dedicated to them "YOU HOMELAND"

 

Sources:

• Own sources
• Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 1. Oleśnica: Firma „Kasperowicz – Meble”, 1994, s. 41–42. ISBN 8390249901.
• Kajetan Bieniecki: Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994, s. 60-63, 360, ISBN 83-86225-10-6
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 312. ISBN 8321105378.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 131.